ABOUT THE SPEAKER
Danny Dorling - Social geographer
Danny Dorling teaches and writes about the geography of our human world.

Why you should listen

Danny Dorling has invented new map projections and new ways of measuring and describing inequality -- and analyzed thousands of datasets about people and the planet. He is the Halford Mackinder Professor of Geography at the University of Oxford, UK. His work concerns issues of housing, health, employment, education, wealth and poverty.

In the press, Dorling has been described as "that rare university professor: expert, politically engaged and able to explain simply why his subject matters," and as one who has made it "his life's work to dig through the layers that make up Britain's human landscape, and then map it in ways nobody else had thought to do." Working with many others, he has done the same for all the countries of the world "giving a strikingly different perspective from the Mercator projection most commonly used." All this mapping lead him to worry more about inequality.

His recent books include co-authored texts The Atlas of the Real World: Mapping the Way We LiveBankrupt Britain: An atlas of social change, and People and Places a 21st-century Atlas of the UK. Recent sole-authored books include So You Think You Know about Britain and Fair Play, both in 2011; in 2012 The No-nonsense Guide to Equality, The Visualization of Spatial Social Structure and The Population of the UK; Unequal Health: The Scandal of Our Times, The 32 Stops and Population Ten Billion in 2013; All That Is Solid in 2014; Injustice: Why social inequalities persist in 2015; and A Better Politics: How Government Can Make Us Happier in 2016.

More profile about the speaker
Danny Dorling | Speaker | TED.com
TEDxExeter

Danny Dorling: Maps that show us who we are (not just where we are)

დანი დორლინგი: რუკები, რომლებიც გვიჩვენებენ არამარტო სად ვართ, არამედ ვინ ვართ

Filmed:
1,626,871 views

როგორ გამოიყურება მსოფლიო, როდესაც მას მონაცემების გამოყენებით წარმოვადგენთ? სოციალური გეოგრაფი დანი დორლინგი გვიწვევს, რათა მსოფლიო ახლიდან დავინახოთ. მისი თვალწარმტაცი და სიღრმისეული რუკები გვიჩვენებენ დედამიწას, როგორიც არის ის სინამდვილეში: დაკავშირებული, მუდმივად ცვალებადი და განსაცვიფრებელი ადგილი, რომელზეც ჩვენ ყველა ვცხოვრობთ. თქვენ აღარასოდეს შეხედავთ რუკას იმავე თვალით.
- Social geographer
Danny Dorling teaches and writes about the geography of our human world. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:13
I'd like you to imagine the world anew.
0
1120
3040
ვისურვებდი მსოფლიო თავიდან წარმოგედგინათ.
00:17
I'd like to show you some maps,
1
5840
2176
მინდა დედამიწის რამდენიმე რუკა გაჩვენოთ,
00:20
which have been drawn by Ben Hennig,
2
8039
2737
რომელიც ბენ ჰენიგმა ისე შეადგინა,
00:22
of the planet in a way
3
10800
1696
როგორც ჩვენი პლანეტა
უმეტეს თქვენგანს არასდროს უნახავს.
00:24
that most of you will never
have seen the planet depicted before.
4
12520
5080
00:30
Here's an image
that you're very familiar with.
5
18480
3080
ეს სურათი თქვენთვის კარგად ნაცნობია.
00:34
I'm old enough that I was actually born
before we saw this image.
6
22480
4056
მე იმ ასაკის ვარ,
რომ ამ სურათის გამოჩენამდე დავიბადე.
როგორც ჩანს, ჩემი პირველი სიტყვები იყო:
"მთვარე, მთვარე."
00:38
Apparently some of my first words
were "moona, moona,"
7
26560
2576
00:41
but I think that's my mom
having a particular fantasy
8
29160
3096
მაგრამ ვფიქრობ, ეს დედაჩემის ფანტაზია
უფრო იყო იმაზე,
00:44
about what her baby boy could see
9
32280
2256
თუ რას ხედავდა მისი ჩვილი ბიჭი
00:46
on the flickering
black and white TV screen.
10
34560
3280
შავ-თეთრი ტელევიზორის მბჟუტავ ეკრანზე.
00:51
It's only been a few centuries
11
39680
1616
მხოლოდ რამდენიმე საუკუნეა,
00:53
since we've actually, most of us,
thought of our planet as spherical.
12
41320
3240
რაც უმეტესი ჩვენთაგანი რეალურად
ფიქრობს, რომ ჩვენი პლანეტა სფეროსებრია.
00:58
When we first saw
these images in the 1960s,
13
46160
3056
როდესაც ეს სურათები პირველად ვნახეთ
1960-იან წლებში,
01:01
the world was changing
at an incredible rate.
14
49240
3280
მსოფლიო წარმოუდგენელი სისწრაფით იცვლებოდა.
01:06
In my own little discipline
of human geography,
15
54320
3320
მოსახლეობის გეოგრაფიის
ჩემ პატარა დისციპლინაში,
01:10
a cartographer called Waldo Tobler
16
58600
2736
კარტოგრაფი ვალდო ტობლერი
01:13
was drawing new maps of the planet,
17
61360
2536
პლანეტის ახალ რუკებს ადგენდა,
01:15
and these maps have now spread,
18
63920
1496
ეს რუკები ახლა ფართოდ გავრცელდა.
01:17
and I'm going to show you one of them now.
19
65440
2007
და ახლა ვაპირებ ერთ-ერთი მათგანი გაჩვენოთ.
01:20
This map is a map of the world,
20
68200
2480
ეს მსოფლიოს რუკაა,
01:23
but it's a map which looks to you
21
71720
2416
მაგრამ ის თქვენთვის
ცოტა უცნაურად გამოიყურება.
01:26
a little bit strange.
22
74160
1440
01:28
It's a map in which we stretched places,
23
76200
3816
ამ რუკაზე ჩვენ ადგილები ისე გავწელეთ,
01:32
so that those areas which contain
many people are drawn larger,
24
80040
4696
რომ მჭიდროდ დასახლებული რეგიონები,
უფრო დიდადაა გამოსახული
01:36
and those areas,
like the Sahara and the Himalayas,
25
84760
2936
და ისეთი ადგილები,
როგორიცაა საჰარა და ჰიმალაი,
01:39
in which there are few people,
have been shrunk away.
26
87720
2480
სადაც ცოტა ხალხი ცხოვრობს, შემცირებულია.
01:42
Everybody on the planet
is given an equal amount of space.
27
90760
3640
ამ პლანეტაზე ყველას
თანაბარი სივრცე აქვს გამოყოფილი.
01:47
The cities are shown shining bright.
28
95120
2840
ქალაქები მოკაშკაშე სინათლით
არის ნაჩვენები.
01:50
The lines are showing you
submarine cables and trade routes.
29
98680
3576
ხაზები კი წყალქვეშა კაბელებსა
და სავაჭრო მარშრუტებს გვიჩვენებენ.
01:54
And there's one particular line
that goes from the Chinese port of Dalian
30
102280
3656
რუკაზე არის ერთი კონკრეტული ხაზი,
რომელიც ჩინეთის პორტ დალიანიდან გამოდის
01:57
through past Singapore,
31
105960
1696
სინგაპურს,
01:59
through the Suez Canal,
32
107680
1736
სუეცის არხს,
02:01
through the Mediterranean
and round to Rotterdam.
33
109440
2336
ხმელთაშუა ზღვას გადის
და მიდის როტერდამთან.
ის გიჩვენებთ, ჯერ კიდევ ერთი წლის წინ,
მსოფლიოში უდიდესი გემის მარშრუტს.
02:03
And it's showing you the route
34
111800
1496
02:05
of what was the world's
largest ship just a year ago,
35
113320
3936
02:09
a ship which was taking
so many containers of goods
36
117280
6016
გემის, რომელსაც სავაჭრო საქონლის იმდენი
კონტეინერი გადაჰქონდა,
რომ როდესაც დატვირთულ იქნა,
02:15
that when they were unloaded,
37
123320
1856
02:17
if the lorries had all gone in convoy,
they would have been 100 kilometers long.
38
125200
4240
სატვირთო ფურგონები ერთ ხაზზე რომ
დაწყობილიყო,100 კმ სიგრძის იქნებოდა.
02:22
This is how our world is now connected.
39
130680
2736
აი, როგორ არის მსოფლიო დღეს დაკავშირებული.
02:25
This is the quantity of stuff
we are now moving around the world,
40
133440
5976
ეს იმ საგნების რაოდენობაა,
რომლებსაც მსოფლიოს გარშემო გადავაადგილებთ,
02:31
just on one ship, on one voyage,
41
139440
2736
მხოლოდ ერთ გემზე, ერთ რეისსა
და ხუთ კვირაში.
02:34
in five weeks.
42
142200
1200
02:38
We've lived in cities
for a very long time,
43
146320
2520
ქალაქებში დიდი ხნია ვცხოვრობთ,
მაგრამ უმეტეს ჩვენგანს
ადრე ქალქებში არ უცხოვრია.
02:41
but most of us didn't live in cities.
44
149640
2216
02:43
This is Çatalhöyük,
one of the world's first cities.
45
151880
3136
ეს არის ჩატალჰიულიკი, მსოფლიოში ერთ-ერთი
პირველი ქალაქი,
02:47
At its peak 9,000 years ago,
46
155040
3240
მისი დიდების მწვერვალზე, 9000 წლის წინ,
02:51
people had to walk over the roofs
of others' houses to get to their home.
47
159160
6200
ხალხს თავიანთ სახლებში მოსახვედრად,
სხვების სახურავებზე გადავლა უწევდა.
02:58
If you look carefully
at the map of the city,
48
166080
3296
თუ ქალაქის რუკას კარგად დააკვირდებით,
03:01
you'll see it has no streets,
49
169400
1920
დაინახავთ, რომ მას ქუჩები არ აქვს,
03:04
because streets are something we invented.
50
172280
2680
რადგან ქუჩები არის რაღაც,
რაც ჩვენ გამოვიგონეთ.
03:07
The world changes.
51
175760
2216
მსოფლიო იცვლება.
03:10
It changes by trial and error.
52
178000
1880
იცვლება ექსპერიმენტებით.
03:13
We work out slowly and gradually
53
181400
2896
ჩვენ ნელ-ნელა და თანდათანობით ვხვდებით,
როგორ ვიცხოვროთ უკეთესად.
03:16
how to live in better ways.
54
184320
1800
03:19
And the world has changed
incredibly quickly most recently.
55
187480
5000
მსოფლიო უკანასკნელ პერიოდში
დაუჯერებელი სისწრაფით იცვლება.
ჩვენ მხოლოდ ბოლო ექვსი, შვიდი ან რვა
თაობის მანძილზე გავაცნობიერეთ,
03:25
It's only within the last six,
seven, or eight generations
56
193600
3936
03:29
that we have actually realized
that we are a species.
57
197560
3080
რომ სახეობა ვართ.
03:33
It's only within the last few decades
58
201840
2560
მხოლოდ უკანასკნელი
ათწლეულების განმავლობაში
გახდა შესაძლებელი მსგავსი რუკის შედგენა.
03:37
that a map like this could be drawn.
59
205240
2760
03:42
Again, the underlying map
is the map of world population,
60
210240
4200
ძირითადი რუკა,
ისევ მსოფლიო მოსახლეობის რუკაა,
03:47
but over it, you're seeing arrows
showing how we spread out of Africa
61
215560
5656
ზემოდან კი ხედავთ ისრებს, რომლებიც
გვიჩვენებენ როგორ გავვრცელდით აფრიკიდან.
03:53
with dates showing you
where we think we arrived
62
221240
3776
თარიღები სავარაუდო ადგილებში დასახლების
03:57
at particular times.
63
225040
1760
კონკრეტულ დროებს გვიჩვენებს.
03:59
I have to redraw this map
every few months,
64
227680
3856
ყოველ რამდენიმე თვეში, ამ რუკის
ახლიდან შედგენა მიწევს ხოლმე,
04:03
because somebody makes a discovery
that a particular date was wrong.
65
231560
4976
რადგან ვიღაც აღმოაჩენს, რომ რომელიმე
კონკრეტული თარიღი მცდარი იყო.
04:08
We are learning about ourselves
at an incredible speed.
66
236560
4520
საკუთარი თავის შესახებ
დაუჯერებელი სისწრაფით ვსწავლობთ.
04:15
And we're changing.
67
243600
1200
და ჩვენ ვიცვლებით.
04:18
A lot of change is gradual.
68
246640
2256
ბევრი ცვლილება ხდება თანდათან.
04:20
It's accretion.
69
248920
1496
ის გროვდება.
04:22
We don't notice the change
70
250440
2856
ჩვენ ვერ ვამჩნევთ ცვლილებას,
04:25
because we only have short lives,
71
253320
1816
რადგან ჩვენი სიცოცხლე ხანმოკლეა,
04:27
70, 80, if you're lucky 90 years.
72
255160
2600
70, 80 ან თუ იღბლიანი ხართ 90 წელი.
ეს გრაფიკი
04:30
This graph is showing you
73
258560
2016
04:32
the annual rate of population
growth in the world.
74
260600
2720
მსოფლიო მოსახლეობის ზრდის
წლიურ ტემპებს გიჩვენებთ.
04:36
It was very low until around about 1850,
75
264120
3936
სადღაც 1850 წლამდე, ის ძალიან დაბალი იყო
04:40
and then the rate of population growth
76
268080
2616
და შემდეგ მოსახლეობის ზრდის ტემპმა
მატება იწყო.
04:42
began to rise
77
270720
1240
ისე რომ, დაახლოებით იმ დროს,
როდესაც დავიბადე,
04:44
so that around the time I was born,
78
272840
2016
04:46
when we first saw those images
from the moon of our planet,
79
274880
4720
როდესაც ჩვენ პირველად ვნახეთ ჩვენი
პლანეტის ფოტოები მთვარიდან,
04:52
our global population
was growing at two percent a year.
80
280640
3360
მაშინ მსოფლიო მოსახლეობა
წელიწადში 2%-ით იზრდებოდა.
04:57
If it had carried on growing
at two percent a year
81
285440
3960
წელიწადში 2%-იანი ზრდა,
კიდევ რამდენიმე საუკუნის განმავლობაში
რომ შენარჩუნებულიყო,
05:02
for just another couple of centuries,
82
290600
2840
05:06
the entire planet would be covered
83
294560
2256
მთელი პლანეტა დაფარული იქნებოდა,
05:08
with a seething mass of human bodies
84
296840
3056
ადამიანის სხეულების მოთუხთუხე მასით,
05:11
all touching each other.
85
299920
2040
სადაც ყველა ერთმანეთთან
ფიზიკურ შეხებაში იქნებოდა.
05:15
And people were scared.
86
303000
1816
ხალხი შეშინებული იყო.
05:16
They were scared of population growth
87
304840
1816
მათ მოსახლეობის ზრდის ეშინოდათ,
05:18
and what they called
"the population bomb" in 1968.
88
306680
3336
რასაც 1968 წელს
"მოსახეობის აფეთქებას" ეძახდნენ.
05:22
But then, if you look
at the end of the graph,
89
310040
2200
შემდეგ კი,
თუ გრაფიკის ბოლოს შეხედავთ,
05:25
the growth began to slow.
90
313240
2600
ზრდამ შენელება იწყო.
05:28
The decade --
91
316720
1376
ათწლეულებში...
05:30
the '70s, the '80s,
the '90s, the noughties,
92
318120
3456
70-იან, 80-იან 90-იან
და 2000-იან წლებში
და ამ ათწლეულში
მოსახლეობის ზრდის ტემპი
05:33
and in this decade, even faster --
93
321600
2240
კიდევ უფრო სწრაფად მცირდება.
05:36
our population growth is slowing.
94
324600
1616
05:38
Our planet is stabilizing.
95
326240
1256
ჩვენი პლანეტა სტაბილურდება.
05:39
We are heading towards nine,
10, or 11 billion people
96
327520
3016
საუკუნის დასასრულს
9,10 ან 11 მილიარდი ადამიანი ვიქნებით.
05:42
by the end of the century.
97
330560
1240
05:44
Within that change, you can see tumult.
98
332400
3336
ამ ცვლილებებში ხედავთ შფოთვებს.
05:47
You can see the Second World War.
99
335760
1816
ხედავთ მეორე მსოფლიო ომს,
05:49
You can see the pandemic
in 1918 from influenza.
100
337600
4176
ხედავთ 1918 წლის გრიპის ეპიდემიას,
05:53
You can see the great Chinese famine.
101
341800
1880
ხედავთ ჩინეთის დიდ შიმშილობას.
05:56
These are the events
we tend to concentrate on.
102
344400
2296
ეს ის მოვლენება,
რომლებზე კონცენტრირებაც გვჩვევია.
05:58
We tend to concentrate
on the terrible events in the news.
103
346720
3936
ახალ ამბებში საშინელ სიახლეებზე
გვჩვევია კონცენტრირება
06:02
We don't tend to concentrate
on the gradual change
104
350680
3656
და ყურადღებას არ ვაქცევთ
თანდათანობით ცვლილებებს
06:06
and the good news stories.
105
354360
1640
და კარგ ახალ ამბებს.
06:09
We worry about people.
106
357480
1696
ჩვენ ვღელავთ ადამიანებზე,
06:11
We worry about how many people there are.
107
359200
2256
ვღელავთ მათი სიმრავლის გამო,
06:13
We worry about how you can
get away from people.
108
361480
3160
ვღელავთ იმაზე, თუ როგორ მოვწყდეთ ყველას
და ეს არის მსოფლიო რუკა,
რომელიც ისეა შეცვლილი,
06:17
But this is the map of the world
changed again to make area large,
109
365200
3400
რომ რაც უფრო დაშორებულია ხალხი,
06:21
the further away
people are from each area.
110
369760
4376
მით უფრო გაზრდილია შესაბამისი ტერიტორია.
06:26
So if you want to know
where to go to get away from everybody,
111
374160
3936
ამიტომ, თუ გინდათ იცოდეთ სად წახვიდეთ,
რომ მოსწყდეთ ყველას,
06:30
here's the best places to go.
112
378120
2576
აქ საუკეთესო ადგილებია მოცემული.
06:32
And every year, these areas get bigger,
113
380720
2816
ყოველწლიურად ეს ტერიტორიები იზრდება,
06:35
because every year,
we are coming off the land globally.
114
383560
3256
რადგან ყოველწლიურად, გლობალურად
მიწებს ვტოვებთ,
ქალაქებში გადმოვდივართ საცხოვრებლად
06:38
We are moving into the cities.
115
386840
1456
06:40
We are packing in more densely.
116
388320
2176
და უფრო მჭირდოდ ვიკვრებით.
06:42
There are wolves again in Europe,
117
390520
1616
მგლები ისევ გაჩდნენ ევროპაში
06:44
and the wolves are moving west
across the continent.
118
392160
3920
და ისინი გადადგილდებიან დასავლეთით,
კონტინენტის მასშტაბით.
06:49
Our world is changing.
119
397200
1400
მსოფლიო იცვლება
06:52
You have worries.
120
400920
1320
და თქვენ შფოთავთ.
06:55
This is a map showing
where the water falls on our planet.
121
403680
4896
ეს რუკა გიჩვენებთ სად მიედინება წყალი
ჩვენ პლანეტაზე.
07:00
We now know that.
122
408600
1696
ახლა ეს ჩვენთვის ცნობილია
07:02
And you can look at where Çatalhöyük was,
123
410320
3776
და თქვენ ხედავთ სად იყო ჩატალჰიულიკი,
სამი კონტინენტის: აფრიკის, აზიისა
და ევროპის შესაყარზე.
07:06
where three continents meet,
Africa, Asia, and Europe,
124
414120
2576
07:08
and you can see there are
a large number of people living there
125
416720
2976
თქვენ ხედავთ, რომ ბევრი ხალხი ცხოვრობს იქ,
იმ ადგილებში,
სადაც წყალი მცირე რაოდენობითაა.
07:11
in areas with very little water.
126
419720
1576
07:13
And you can see areas in which
there is a great deal of rainfall as well.
127
421320
3696
თქვენ ასევე ხედავთ ტერიტორიებს,
სადაც დიდი რაოდენობით ტროპიკული წვიმებია.
07:17
And we can get a bit more sophisticated.
128
425040
2160
ჩვენ შეგვიძლია უფრო დავიხვეწოთ
07:20
Instead of making
the map be shaped by people,
129
428440
3376
და იმის ნაცვლად, რომ რუკა
ადამიანების მიხედვით შევადგინოთ
07:23
we can shape the map by water,
130
431840
2216
შეგვიძლია ეს წყლით მიხედვით გავაკეთოთ
07:26
and then we can change it every month
131
434080
1856
და შემდეგ ყოველთვიურად შეცვლავოთ,
07:27
to show the amount of water
132
435960
1656
რათა იმ წყლის რაოდენობა ვაჩვენოთ,
07:29
falling on every small part of the globe.
133
437640
3200
რომელიც დედამიწის
ყოველ მცირე ნაწილში მიედინება.
07:33
And you see the monsoons
moving around the planet,
134
441920
3296
თქვენ ხედავთ მუსონების მოძრაობას
პლანეტის გარშემო,
07:37
and the planet almost appears
to have a heartbeat.
135
445240
3600
თითქოს პლანეტას გული უცემს.
07:41
And all of this only became possible
136
449720
4520
და ეს ყველაფერი
მხოლოდ ჩემს სიცოცხლეში გახდა შესაძლებელი,
07:46
within my lifetime
137
454920
1776
07:48
to see this is where we are living.
138
456720
3160
რომ გვენახა, სადაც ვცხოვრობთ.
07:52
We have enough water.
139
460640
1200
ჩვენ საკმარისი წყალი გვაქვს.
07:55
This is a map of where
we grow our food in the world.
140
463760
4360
ეს იმის რუკაა,
თუ სად მოგვყავს მსოფლიოში საკვები
ეს ის ადგილებია, რომელზეც ბრინჯისა
და სიმიდის მოსაყვანად ვართ დამოკიდებული.
08:01
This is the areas that we will rely on
most for rice and maize and corn.
141
469280
4440
ადამიანები ღელავენ, რომ არ იქნება
საკმარისი საკვები, მაგრამ ჩვენ ვიცით
08:07
People worry that there won't
be enough food, but we know,
142
475760
2856
08:10
if we just ate less meat
and fed less of the crops to animals,
143
478640
4776
ნაკლები ხორცი, რომ ვჭამოთ
და ნაკლები მოსავლით ვკვებოთ ცხოველები,
08:15
there is enough food for everybody
144
483440
2416
საკმარისი საკვები ყველასთვის იქნება,
08:17
as long as we think of ourselves
as one group of people.
145
485880
4320
თუ ჩვენ საკუთარ თავს,
როგორც ადამიანთა ერთიან ჯგუფს აღვიქვამთ.
08:24
And we also know
146
492120
1280
ჩვენ ასევე ვიცით, რას ვაკეთებთ,
საშინლად ცუდად დღესდღეობით.
08:27
about what we do
147
495280
2056
08:29
so terribly badly nowadays.
148
497360
2560
08:33
You will have seen this map
of the world before.
149
501480
4840
ეს მსოფლიო რუკა ადრეც გექნებათ ნანახი.
ეს რუკა სატელიტური სურათებით
არის შექმნილი,
08:39
This is the map
150
507480
1936
08:41
produced by taking satellite images,
151
509440
3376
08:44
if you remember those satellites
around the planet
152
512840
2776
გავიხსენოთ სატელიტები პლანეტის გარშემო,
08:47
in the very first slide I showed,
153
515640
1760
რომელიც პირველ სლაიდში გაჩვენეთ,
08:51
and producing an image
of what the Earth looks like at night.
154
519240
3000
რომლებიც ქმნიან სურათს,
თუ როგორ გამოიყურება დედამიწა ღამით.
08:55
When you normally see that map,
155
523720
1896
ჩვეულებრივ, როცა ამ რუკას ხედავთ,
08:57
on a normal map, the kind of map
that most of you will be used to,
156
525640
3520
ნორმალურ რუკას, ისეთს,
რომელსაც უმეტესი ჩვენგანი იცნობს,
09:02
you think you are seeing
a map of where people live.
157
530160
3280
ფიქრობთ, რომ ხედავთ რუკას,
რომელიც ასახავს,
თუ სად ცხოვრობენ ადამიანები.
09:06
Where the lights are shining up
is where people live.
158
534120
2480
რომ სადაც შუქი ანათებს
ადამიანები იქ ცხოვრობენ,
09:09
But here, on this image of the world,
159
537320
4376
მაგრამ აქ, მსოფლიოს ამ სურათზე
09:13
remember we've stretched the map again.
160
541720
1880
გაიხსენეთ, რომ ჩვენ რუკა კვლავ გავწელეთ.
09:17
Everywhere has the same density
of people on this map.
161
545320
4360
ამ რუკაზე, ყველგან,
დასახლების ერთნაირი სიმჭიდროვეა.
თუ ტერიტორია ადამიანებით
არ არის დასახლებული,
09:22
If an area doesn't have people,
162
550480
2176
09:24
we've shrunk it away
163
552680
1896
ის ნაწილი მთლიანადაა გამქრალი.
09:26
to make it disappear.
164
554600
1536
09:28
So we're showing everybody
165
556160
2136
ასე რომ, ყველას
თანაბარი მნიშვნელობით ვაჩვენებთ.
09:30
with equal prominence.
166
558320
1440
ახლა კი, სინათლეები აღარ გიჩვენებენ,
09:33
Now, the lights no longer show you
where people are,
167
561320
3296
თუ სად ცხოვრობენ ადამიანები,
09:36
because people are everywhere.
168
564640
1440
რადგან ადამიანები ყველგან არიან.
09:39
Now the lights on the map,
169
567120
1936
შუქი ამ რუკაზე,
09:41
the lights in London,
the lights in Cairo, the lights in Tokyo,
170
569080
2976
ლონდონის, კაიროსა და ტოკიოს,
09:44
the lights on the Eastern Seaboard
of the United States,
171
572080
2936
შეერთებული შტატების აღმოსავლეთ
სანაპიროს შუქი
09:47
the lights show you where people live
172
575040
2936
გაჩვენებთ, სად ცხოვრობენ
ადამიანები,
09:50
who are so profligate with energy
173
578000
2200
რომლებიც ისეთი მფლანგველები არიან
ენერგიის მიმართ,
09:53
that they can afford
174
581160
1520
რომ საშუალება აქვთ ფული დახარჯონ
09:55
to spend money
175
583680
1536
09:57
powering lights to shine up into the sky,
176
585240
3456
ისეთი განათებისთვის,
რომლიდანაც სატელიტები შეძლებენ
მსგავსი სურათები შექმნან.
10:00
so satellites can draw an image like this.
177
588720
3080
10:04
And the areas that are dark on the map
178
592840
2120
ტერიტორიები კი, რომლებიც რუკაზე მუქადაა,
10:07
are either areas where people
do not have access to that much energy,
179
595720
3720
არის ტერიტორიები, სადაც ადამიანებს
ან წვდომა არ აქვთ ამდენ ენერგორესურსთან,
ან სადაც ადამიანებს აქვთ წვდომა,
10:12
or areas where people do,
180
600400
2096
10:14
but they have learned to stop
shining the light up into the sky.
181
602520
4840
მაგრამ ისინი მიხვდნენ,
რომ შეწყვიტონ ცაში შუქის ნათება.
10:19
And if I could show you this map
animated over time,
182
607960
3536
რომ შემეძლოს ამ რუკის,
დროში ცვლილების ანიმაცია გაჩვენოთ,
10:23
you would see that Tokyo
has actually become darker,
183
611520
3576
დაინახავდით, რომ ტოკიო
ნამდვილად უფრო მუქი გახდა,
10:27
because ever since the tsunami in Japan,
184
615120
2800
რადგან იაპონიაში ცუნამის შემდეგ,
მას მეოთხედით ნაკლებ
ელექტროენერგიით უწევს დაკმაყოფილება,
10:30
Japan has had to rely
on a quarter less electricity
185
618880
2416
10:33
because it turned
the nuclear power stations off.
186
621320
3000
რადგან ცუნამმა,
ატომური ელექტროსადგურები გათიშა
10:37
And the world didn't end.
187
625240
1400
და მსოფლიოს აღსასრული არ დამდგარა,
10:39
You just shone less light
188
627400
2176
უბრალოდ ნაკლებ შუქს ანათებთ ცაში.
10:41
up into the sky.
189
629600
1920
10:45
There are a huge number
190
633320
2976
დიდი რაოდენობით
კარგი ახალი ამბებია მსოფლიოში.
10:48
of good news stories in the world.
191
636320
2440
10:51
Infant mortality is falling
192
639880
3416
ბავშვების სიკვდილიანობა კლებულობს
10:55
and has been falling
at an incredible rate.
193
643320
3880
და კლებილობს დაუჯერებელი სისწრაფით.
10:59
A few years ago,
194
647920
1440
რამდენიმე წლის წინ
11:02
the number of babies dying
in their first year of life in the world
195
650240
3936
ერთ წლამდე ჩვილების სიკვდილიანობის
რაოდენობა მსოფლიოში,
11:06
fell by five percent in just one year.
196
654200
3080
მხოლოდ ერთ წელიწადში
ხუთი პროცენტით შემცირდა.
11:11
More children are going to school
197
659600
2496
მეტი ბავშვი დადის სკოლაში
და სწავლობს წერა-კითხვას,
11:14
and learning to read and write
198
662120
2616
11:16
and getting connected to the Internet
199
664760
2816
იღებს ინტერნეტზე წვდომას
11:19
and going on to go to university
200
667600
3016
და აგრძელებს უნივერსიტეტში სწავლას,
11:22
than ever before at an incredible rate,
201
670640
3896
ვიდრე ოდესმე, დაუჯერებელი სისწრაფით.
11:26
and the highest number of young people
going to university in the world
202
674560
5456
და ყველაზე დიდი რაოდენობა
იმ ახალგაზრდებისა,
რომლებიც უნივერსიტეტში სწავლობენ
მსოფლიოში,
11:32
are women, not men.
203
680040
1880
არიან ქალები და არა კაცები.
11:35
I can give you good news story
after good news story
204
683160
3896
მე შემიძლია გთხრათ
ერთი მეორეზე კარგი ამბავი,
11:39
about what is getting
better in the planet,
205
687080
2616
თუ რა უმჯობესდება პლანეტაზე,
11:41
but we tend to concentrate
206
689720
2560
მაგრამ ჩვენ ვკონცენტრირდებით
11:45
on the bad news that is immediate.
207
693880
2736
ცუდ ამბავზე, რომელიც იმ წუთას ხდება.
11:48
Rebecca Solnit, I think,
put it brilliantly,
208
696640
3200
რებეკა სოლნიტმა ვფიქრობ,
შესანიშნავად ჩამოაყალიბა,
11:53
when she explained: "The accretion
of incremental, imperceptible changes
209
701160
4440
როდესაც მან ახსნა "უმნიშვნელო
ცვლილებათა ბიჯების ერთობლიობა,
11:58
which can constitute progress
and which render our era
210
706520
2816
რომელსაც შეუძლია პროგრესამდე მივიდეს
და რომელიც ჩვენს ეპოქას, წარსულისგან
მკვეთრად განსხვავებულს ხდის"
12:01
dramatically different from the past" --
211
709360
2816
12:04
the past was much more stable --
212
712200
2040
წარსული უფრო მეტად სტაბილური იყო.
12:07
"a contrast obscured by the undramatic
nature of gradual transformation,
213
715640
4976
"კონტრასტი გამქრალია თანდათანობითი
გარდაქმნის არადრამატული ბუნებით,
12:12
punctuated by occasional tumult."
214
720640
2960
რომელიც შემთხვევითი შფოთვითაა
შეწყვეტილი"
12:16
Occasionally, terrible things happen.
215
724320
2360
ზოგჯერ საშინელი მოვლენები მართლაც ხდება.
12:19
You are shown those terrible things
216
727440
2736
თქვენ გიჩვენებენ ამ საშინელ ამბებს
12:22
on the news every night of the week.
217
730200
3656
ახალ ამბებში, ყოველ ღამით,
მთელი კვირის განმავლობაში.
12:25
You are not told about
the population slowing down.
218
733880
3976
თქვენ არ გეუბნებიან,
რომ მოსახლეობის ზრდა ნელდება,
12:29
You are not told about the world
becoming more connected.
219
737880
3016
თქვენ არ გეუბნებიან, რომ მსოფლიო ხდება
უფრო მჭირდოდ დაკავშირებული,
12:32
You are not told about the incredible
improvements in understanding.
220
740920
3656
თქვენ არ გიყვებიან ჩვენ აღქმაში
დაუჯერებელ წინსვლაზე
12:36
You are not told about
how we are learning to begin
221
744600
3136
თქვენ არ გაუბნებიან, როგორ ვისწვალეთ
12:39
to waste less and consume less.
222
747760
2456
ნაკლების ფლანგვა და ნაკლების მოხმარება.
12:42
This is my last map.
223
750240
1200
ეს ჩემი უკანასკნელი რუკაა.
12:44
On this map, we have taken the seas
224
752360
2376
ამ რუკაზე ჩვენ ზღვები
და ოკენეები ამოვიღეთ.
12:46
and the oceans out.
225
754760
1800
12:49
Now you are just looking
226
757480
2016
ახლა თქვენ მხოლოდ უყურებთ
დაახლოებით 7.4 მილიარდ ადამიანს.
12:51
at about 7.4 billion people
227
759520
3856
რუკა, რომელიც ადამიანების რაოდენობების
პროპორციებითაა შედგენილი.
12:55
with the map drawn
in proportion to those people.
228
763400
2920
12:59
You're looking at over a billion in China,
229
767240
2056
თქვენ უყურებთ მილიარდზე მეტ
ადამიანს ჩინეთში
13:01
and you can see the largest
city in the world in China,
230
769320
2816
და თქვენ ხედავთ მსოფლიოს
ყველაზე დიდი ქალაქს ჩინეთში,
13:04
but you do not know its name.
231
772160
1480
მაგრამ თქვენ მისი სახელი არ იცით.
13:07
You can see that India
232
775080
1856
თქვენ ხედავთ რომ ინდოეთი
ამ მსოფლიოს ცენტრშია.
13:08
is in the center of this world.
233
776960
2080
13:11
You can see that Europe is on the edge.
234
779640
3296
ხედავთ, რომ ევროპა ნაპირზეა
13:14
And we in Exeter today
235
782960
3056
და ჩვენ დღეს, ექსეტერში
13:18
are on the far edge of the planet.
236
786040
2936
პლანეტის შორეულ ნაპირზე ვართ.
13:21
We are on a tiny scrap of rock
237
789000
2976
ჩვენ ევროპის ქვის მცირე ნაწილი ვართ,
13:24
off Europe
238
792000
1696
რომელიც მსოფლიოს ერთ პროცენტზე ნაკლებ
13:25
which contains less than one percent
239
793720
2616
13:28
of the world's adults,
240
796360
2016
ზრდასრულ ადამიანს შეიცავს
13:30
and less than half a percent
241
798400
2536
და მსოფლიოს ბავშვების რაოდენობის
ნახევარ პროცენტზე ნაკლებს.
13:32
of the world's children.
242
800960
1840
13:35
We are living in a stabilizing world,
an urbanizing world,
243
803640
4616
ჩვენ სტაბილიზებად
და ურბანიზებად მსოფლიოში ვცხოვრობთ,
13:40
an aging world,
244
808280
1976
დაბერებად მსოფლიოში,
13:42
a connecting world.
245
810280
2136
დაკავშირებად მსოფლიოში.
13:44
There are many, many things
to be frightened about,
246
812440
3440
არსებობს ძალიან, ძალიან ბევრი რამ,
რისიც შეიძლება შეგეშინდეთ,
13:48
but there is no need for us
to fear each other as much as we do,
247
816720
5216
მაგრამ ერთმანეთის ისე არ უნდა გვშინოდეს,
როგორც ახლა გვეშინია.
13:53
and we need to see
that we are now living in a new world.
248
821960
4240
ჩვენ უნდა დავინახოთ,
რომ ახლა ახალ მსოფლიოში ვცხოვრობთ.
13:58
Thank you very much.
249
826960
1216
დიდი მადლობა.
14:00
(Applause)
250
828200
2640
(აპლოდისმენტები)
Translated by guranda dzamelashvili
Reviewed by Levan Lashauri

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Danny Dorling - Social geographer
Danny Dorling teaches and writes about the geography of our human world.

Why you should listen

Danny Dorling has invented new map projections and new ways of measuring and describing inequality -- and analyzed thousands of datasets about people and the planet. He is the Halford Mackinder Professor of Geography at the University of Oxford, UK. His work concerns issues of housing, health, employment, education, wealth and poverty.

In the press, Dorling has been described as "that rare university professor: expert, politically engaged and able to explain simply why his subject matters," and as one who has made it "his life's work to dig through the layers that make up Britain's human landscape, and then map it in ways nobody else had thought to do." Working with many others, he has done the same for all the countries of the world "giving a strikingly different perspective from the Mercator projection most commonly used." All this mapping lead him to worry more about inequality.

His recent books include co-authored texts The Atlas of the Real World: Mapping the Way We LiveBankrupt Britain: An atlas of social change, and People and Places a 21st-century Atlas of the UK. Recent sole-authored books include So You Think You Know about Britain and Fair Play, both in 2011; in 2012 The No-nonsense Guide to Equality, The Visualization of Spatial Social Structure and The Population of the UK; Unequal Health: The Scandal of Our Times, The 32 Stops and Population Ten Billion in 2013; All That Is Solid in 2014; Injustice: Why social inequalities persist in 2015; and A Better Politics: How Government Can Make Us Happier in 2016.

More profile about the speaker
Danny Dorling | Speaker | TED.com

Data provided by TED.

This site was created in May 2015 and the last update was on January 12, 2020. It will no longer be updated.

We are currently creating a new site called "eng.lish.video" and would be grateful if you could access it.

If you have any questions or suggestions, please feel free to write comments in your language on the contact form.

Privacy Policy

Developer's Blog

Buy Me A Coffee