TEDxUSC
Johanna Blakley: Lessons from fashion's free culture
Џоана Блејкли (Johanna Blakley): Поуки од слободарската култура на модата
Filmed:
Readability: 4.2
1,253,227 views
Законот за авторски права кој се задржува на филмот, музиката и софтверот, одвај ја допира модната индустрија... и модата има придобивки и од иновацијата и продажбата, вели Џоана Блекли. На TEDxUSC 2010, таа зборува за она што креативните индустрии можат да го научат од модната индустрија.
Johanna Blakley - Media maven
Johanna Blakley studies the impact of mass media and entertainment on our world. Full bio
Johanna Blakley studies the impact of mass media and entertainment on our world. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:16
I heard this amazing story about Miuccia Prada.
0
1000
2000
Ја слушнав следната интересна приказна за Миуча Прада (Miuccia Prada).
00:18
She's an Italian fashion designer.
1
3000
2000
Таа е италијанска модна дизајнерка.
00:20
She goes to this vintage store in Paris
2
5000
2000
Таа оди во продавница за стара облека во Париз
00:22
with a friend of hers.
3
7000
2000
со пријателка.
00:24
She's rooting around, she finds this one jacket by Balenciaga --
4
9000
3000
Пребарува наоколу и наоѓа едно Баленчиага (Balenciaga) палто.
00:28
she loves it.
5
13000
2000
Многу и’ се допаѓа.
00:30
She's turning it inside out.
6
15000
2000
Го превртува од сите страни.
00:32
She's looking at the seams. She's looking at the construction.
7
17000
3000
Ги разгледува рабовите; разгледува како е сошиено.
00:35
Her friend says, "Buy it already."
8
20000
2000
Пријателката и’ вели: „Купи го веќе еднаш!“
00:37
She said, "I'll buy it, but I'm also going to replicate it."
9
22000
3000
Таа оговара: „Ќе го купам, но и ќе го реплицирам.“
00:42
Now, the academics in this audience may think,
10
27000
3000
Сега, академските граѓани во публиката можеби ќе помислат:
00:45
"Well, that sounds like plagiarism."
11
30000
2000
„Па, тоа звучи како плагијат.“
00:47
But to a fashionista, what it really is
12
32000
2000
Но, за човек од светот на модата, тоа всушност е
00:49
is a sign of Prada's genius:
13
34000
2000
знак на генијалноста на Прада,
00:51
that she can root through the history of fashion
14
36000
2000
дека таа може да пребара низ модната историја
00:53
and pick the one jacket
15
38000
2000
и да избере едно палто
00:55
that doesn't need to be changed by one iota,
16
40000
2000
кое нема да мора воопшто да го менува,
00:57
and to be current and to be now.
17
42000
3000
а да биде модерно и да биде ново.
01:00
You might also be asking whether it's possible
18
45000
3000
Вие можеби се прашувате дали е можно
01:03
that this is illegal for her to do this.
19
48000
3000
тоа што таа го прави да е нелегално.
01:06
Well, it turns out that it's actually not illegal.
20
51000
3000
Па, тоа всушност не е нелегално.
01:09
In the fashion industry, there's very little
21
54000
2000
Во модната индустрија има многу мало ниво
01:11
intellectual property protection.
22
56000
3000
на заштита на интелектуалната сопственост.
01:14
They have trademark protection,
23
59000
2000
Тие имаат заштита на трговската марка,
01:16
but no copyright protection
24
61000
2000
но не и заштита од копирање,
01:18
and no patent protection to speak of.
25
63000
3000
нуту заштита на патенти.
01:21
All they have, really, is trademark protection,
26
66000
2000
Единствено што тие имаат е заштита на трговската марка.
01:23
and so it means that anybody
27
68000
2000
И така, тоа значи дека било кој
01:25
could copy any garment
28
70000
2000
може да го копира било кое парче облека
01:27
on any person in this room
29
72000
2000
што било кој во оваа просторија го носи
01:29
and sell it as their own design.
30
74000
2000
и да го продаде како сопствен дизајн.
01:31
The only thing that they can't copy
31
76000
2000
Единствено нешто што не може да го копираат
01:33
is the actual trademark label
32
78000
2000
е етикетата со трговската марка
01:35
within that piece of apparel.
33
80000
2000
што се наоѓа на тоа парче облека.
01:37
That's one reason that you see logos
34
82000
2000
Оваа е една од причините зошто ги гледате логоата
01:39
splattered all over these products.
35
84000
2000
расфрлани насекаде по овие производи.
01:41
It's because it's a lot harder for knock-off artists
36
86000
2000
Токму затоа што им е многу потешко на фалсификаторите
01:43
to knock off these designs
37
88000
2000
да ги превземат брендираните креации
01:45
because they can't knock off the logo.
38
90000
3000
затоа што не можат да го превземат и логото.
01:48
But if you go to Santee Alley, yeah.
39
93000
3000
Но, ако отидете на Санти улицата, да.
01:51
(Laughter) Well, yeah.
40
96000
2000
Секако, да...
01:53
Canal Street, I know.
41
98000
2000
И на Канал улицата, знам...
01:55
And sometimes these are fun, right?
42
100000
2000
И некогаш овие се забавни, нели.
01:57
Now, the reason for this, the reason that the fashion industry
43
102000
3000
И, сега, причината за ова, причината зошто во модната индустрија
02:00
doesn't have any copyright protection
44
105000
2000
не постои заштита од копирање
02:02
is because the courts decided long ago
45
107000
3000
е бидејќи судовите одамна одлучија
02:05
that apparel is too utilitarian
46
110000
2000
дека облеката е премногу секојдневна
02:07
to qualify for copyright protection.
47
112000
2000
за да се квалификува за заштита од копирање.
02:09
They didn't want a handful of designers
48
114000
2000
Тие не сакаа само неколку дизајнери
02:11
owning the seminal building blocks of our clothing.
49
116000
3000
да ги поседуваат правата на основните делови од нашата облека.
02:14
And then everybody else would have to license this cuff or this sleeve
50
119000
3000
Во таков случај, сите останати ќе мораа да ги лиценцираат оваа манжетна или оној ракав
02:17
because Joe Blow owns it.
51
122000
3000
затоа што Тој Некојси ги поседува правата на нив.
02:21
But too utilitarian? I mean is that the way you think of fashion?
52
126000
3000
Но - премногу секојдневна? Дали е тоа начинот на кој вие размислувате за модата?
02:24
This is Vivienne Westwood. No!
53
129000
3000
Ова е Вивиен Вествуд (Vivienne Westwood). Не.
02:27
We think of it as maybe too silly,
54
132000
2000
Мислиме дека тоа е можеби многу лудо,
02:29
too unnecessary.
55
134000
2000
воопшто не е неопходно.
02:31
Now, those of you who are familiar with the logic
56
136000
2000
Оние од вас на кои им е блиска логиката
02:33
behind copyright protection --
57
138000
2000
што стои позади заштитата од копирање,
02:35
which is that without ownership, there is no incentive to innovate --
58
140000
3000
која би значела дека без сопственост, нема поттик кон иновација,
02:38
might be really surprised
59
143000
2000
би можеле навистина да се изненадат
02:40
by both the critical success of the fashion industry
60
145000
3000
како од критичниот успех на модната индустрија,
02:43
and the economic success of this industry.
61
148000
3000
така и од нејзиниот економски успех.
02:46
What I'm going to argue today is that
62
151000
2000
Она за што сакам да расправам денес е дека,
02:48
because there's no copyright protection
63
153000
2000
бидејќи не постои заштита од копирање
02:50
in the fashion industry,
64
155000
2000
во модната индустрија,
02:52
fashion designers have actually been able to elevate
65
157000
3000
модните дизајнери всушност имаа можност
02:55
utilitarian design,
66
160000
2000
да го издигнат секојдневниот дизајн,
02:57
things to cover our naked bodies,
67
162000
2000
нештата кои ги покриваат нашите голи тела,
02:59
into something that we consider art.
68
164000
2000
до нешто кое го сметаме за уметност.
03:01
Because there's no copyright protection
69
166000
2000
Поради тоа што не постои заштита од копирање
03:03
in this industry,
70
168000
2000
во оваа индустрија,
03:05
there's a very open and creative
71
170000
2000
постои многу отворена и креативна
03:07
ecology of creativity.
72
172000
2000
екологија на креативност.
03:09
Unlike their creative brothers and sisters,
73
174000
2000
За разлика од нивните креативни браќа и сестри
03:11
who are sculptors or photographers
74
176000
3000
кои се скулптори или фотографи
03:14
or filmmakers or musicians,
75
179000
3000
филмски продуценти или музичари,
03:17
fashion designers can sample
76
182000
2000
модните дизајнери можат да користат примери
03:19
from all their peers' designs.
77
184000
2000
од креациите на сите нивни колеги дизајнери.
03:21
They can take any element from any garment
78
186000
2000
Можат да го земат било кој елемент од било кое парче облека
03:23
from the history of fashion
79
188000
2000
од историјата на модата
03:25
and incorporate it into their own design.
80
190000
2000
и да го вметнат во своите сопствени креации.
03:27
They're also notorious for riffing off of the zeitgeist.
81
192000
3000
Тие се, исто така, озлогласени за крадење од „духот на времето“.
03:30
And here, I suspect,
82
195000
2000
А овде, се сомневам дека
03:32
they were influenced by the costumes in Avatar.
83
197000
3000
биле под влијание на костимите во „Аватар“.
03:35
Maybe just a little.
84
200000
2000
Можеби само малку.
03:37
Can't copyright a costume either.
85
202000
2000
Не можете да ги заштитите правата ниту над костимите.
03:39
Now, fashion designers have
86
204000
2000
Сега модните креатори ја имаат
03:41
the broadest palette imaginable
87
206000
2000
најшироката палета што може да се замисли
03:43
in this creative industry.
88
208000
2000
во оваа креативна индустрија.
03:45
This wedding dress here
89
210000
2000
Овој невестински фустан овде
03:47
is actually made of sporks,
90
212000
3000
е всушност направен од пластични вилушки.
03:50
and this dress is actually made of aluminum.
91
215000
3000
А овој фустан е направен од алуминиум.
03:53
I've heard this dress actually sort of sounds like wind chimes
92
218000
2000
Слушнав дека фустанов звучи како ѕвончиња на ветер
03:55
as they walk through.
93
220000
2000
кога одите наоколу.
03:57
So, one of the magical side effects
94
222000
2000
Значи, една од магичните нус-појави
03:59
of having a culture of copying,
95
224000
2000
на постоењето на култура на копирање.
04:01
which is really what it is,
96
226000
2000
што навистина е тоа,
04:03
is the establishment of trends.
97
228000
2000
е воспоставувањето на трендовите.
04:05
People think this is a magical thing. How does it happen?
98
230000
2000
Луѓето мислат дека ова е магично. Како се случува?
04:07
Well, it's because it's legal for people to copy one another.
99
232000
3000
Па, тоа е затоа што е легално луѓето да се копираат меѓусебно.
04:10
Some people believe that
100
235000
2000
Некои луѓе веруваат дека
04:12
there are a few people at the top of the fashion food chain
101
237000
3000
е мал бројот на оние кои се на врвот на модниот „ланец на исхрана“
04:15
who sort of dictate to us what we're all going to wear,
102
240000
3000
кои на некој начин ни’ диктираат што ќе облечеме.
04:18
but if you talk to any designer at any level,
103
243000
2000
Но, ако поразговарате со било кој дизајнер на кое и да е ниво,
04:20
including these high-end designers,
104
245000
2000
вклучувајќи ги и оние кои дизајнираат висока мода.
04:22
they always say
105
247000
2000
тие секогаш велат дека
04:24
their main inspiration comes from the street:
106
249000
2000
нивната главна инспирација доаѓа од улицата,
04:26
where people like you and me remix and match
107
251000
2000
каде луѓето како вие и јас ги мешаат и комбинираат
04:28
our own fashion looks.
108
253000
2000
сопствените модни изгледи,
04:30
And that's where they really get a lot of their
109
255000
2000
и од таму, модните дизајнери, навистина црпат многу од својата
04:32
creative inspiration,
110
257000
3000
креативна инспирација.
04:35
so it's both a top-down and a bottom-up kind of industry.
111
260000
3000
Значи, тоа е навистина една индустрија која оди подеднакво од-долу-нагоре и обратно.
04:39
Now, the fast fashion giants have
112
264000
2000
Секако дека “брзите“ модните гиганти
04:41
probably benefited the most
113
266000
2000
најверојатно имаа најголема корист
04:43
from the lack of copyright protection in the fashion industry.
114
268000
3000
од недостигот од заштита од копирање во модната индустрија.
04:46
They are notorious for knocking off high-end designs
115
271000
3000
Тие се озлогласени поради копирањето на креации од високата мода
04:49
and selling them at very low prices.
116
274000
2000
и нивно продавање за многу ниски цени.
04:51
And they've been faced with a lot of lawsuits,
117
276000
3000
И биле соочени со многу тужби,
04:54
but those lawsuits are usually not won by fashion designers.
118
279000
3000
но овие тужби вообичаено не ги добиваат модните дизајнери.
04:57
The courts have said over and over again, "You don't need
119
282000
2000
Судовите повториле многу пати: „Вам не ви е потребна
04:59
any more intellectual property protection."
120
284000
3000
поголема заштита на интелектуалната сопственост.“
05:02
When you look at copies like this,
121
287000
3000
Кога ќе погледнете некоја копија како оваа,
05:05
you wonder: How do the luxury high-end brands
122
290000
2000
секако се чудите, како луксузните брендови од високата мода
05:07
remain in business?
123
292000
2000
остануваат во бизнисот?
05:09
If you can get it for 200 bucks, why pay a thousand?
124
294000
3000
Ако можете да го добиете за 200 долари, зошто да платите илјада?
05:12
Well, that's one reason we had a conference here at USC a few years ago.
125
297000
3000
Токму заради тоа ние одржавме една конференција овде пред неколку години.
05:15
We invited Tom Ford to come --
126
300000
2000
Го поканивме Том Форд (Tom Ford) да присуствува.
05:17
the conference was called, "Ready to Share:
127
302000
2000
Конференцијата беше насловена како: „Подготвени за споделување:
05:19
Fashion and the Ownership of Creativity" --
128
304000
3000
Модата и сопственоста врз креативноста.“
05:22
and we asked him exactly this question.
129
307000
2000
И, му го поставивме токму ова прашање.
05:24
Here's what he had to say.
130
309000
2000
Ова е неговиот одговор.
05:26
He had just come off a successful stint as the lead designer at Gucci,
131
311000
3000
Тој само што заврши со успешна работа како водечки дизајнер во Гучи (Gucci),
05:29
in case you didn't know.
132
314000
2000
во случај ако не сте знаеле.
05:31
Tom Ford: And we found after much research
133
316000
3000
Том Форд: После многу истражување,
05:34
that -- actually not much research, quite simple research --
134
319000
2000
всушност и не толку големо истражување, но прилично едноставно истражување,
05:36
that the counterfeit customer was not our customer.
135
321000
3000
дознавме дека фалсификат-клиентот не е наш купувач.
05:39
Johanna Blakley: Imagine that.
136
324000
2000
Џоана Блекли: Замисли го тоа!
05:41
The people on Santee Alley
137
326000
2000
Луѓето на Санти улицата
05:43
are not the ones who shop at Gucci.
138
328000
2000
не се истите кои купуваат во Гучи.
05:45
(Laughter)
139
330000
3000
(Смеење)
05:48
This is a very different demographic.
140
333000
3000
Ова е многу поразлична демографска група.
05:52
And, you know, a knock-off is never the same
141
337000
3000
И, знаете, фалсификуваната не е никогаш иста
05:55
as an original high-end design,
142
340000
3000
како оригиналната креација.
05:58
at least in terms of the materials; they're always made of cheaper materials.
143
343000
3000
барем во однос на материјалот, тие се секогаш направени од поевтини материјали.
06:01
But even sometimes a cheaper version
144
346000
3000
Но, некогаш дури, поевтината верзија
06:04
can actually have some charming aspects,
145
349000
2000
всушност може да делува шармантно,
06:06
can breathe a little extra life into a dying trend.
146
351000
3000
може да внесе живот во умирачкиот тренд.
06:10
There's lots of virtues of copying.
147
355000
2000
Има многу доблести во копирањето.
06:12
One that a lot of cultural critics have pointed to
148
357000
3000
Една од тие, која многу критичари на културата ја истакнуваат
06:15
is that we now have
149
360000
2000
е дека ние сега, повеќе од било кога во минатото, имаме
06:17
a much broader palette
150
362000
2000
многу поширока палета
06:19
of design choices to choose from than we ever have before,
151
364000
3000
на модни избори од кои можеме да избереме.
06:22
and this is mainly because of the fast fashion industry, actually.
152
367000
3000
И ова е главно поради таа „брза“ модна индустрија.
06:25
And this is a good thing. We need lots of options.
153
370000
2000
И тоа е добра работа. Нам ни се потребни многу опции.
06:27
Fashion, whether you like it or not,
154
372000
2000
Модата, сакале вие тоа да го признаете или не,
06:29
helps you project who you are to the world.
155
374000
3000
ви помага да му покажете на светот кои сте вие.
06:33
Because of fast fashion,
156
378000
2000
Поради „брзата“ мода,
06:35
global trends actually get established much more quickly than they used to.
157
380000
3000
глобалните трендови многу побрзо се воспоставуваат одошто во минатото.
06:38
And this, actually, is good news to trendsetters;
158
383000
3000
И тоа е всушност, добра вест за тренд-сетерите.
06:41
they want trends to be set
159
386000
2000
Тие сакаат да се постават трендовите
06:43
so that they can move product.
160
388000
3000
за да можат да го придвижат производот.
06:46
For fashionistas,
161
391000
2000
За луѓето од светот на модата,
06:48
they want to stay ahead of the curve.
162
393000
2000
тие сакаат да бидат пред времето.
06:50
They don't want to be wearing what everybody else is wearing.
163
395000
3000
Тие не сакаат да носат облека каква што носат сите други.
06:53
And so, they want to move on to the next trend
164
398000
3000
И затоа, тие сакаат да преминат на следниот тренд
06:56
as soon as possible.
165
401000
2000
што е можно побрзо.
06:58
I tell you, there is no rest for the fashionable.
166
403000
3000
Ви велам, нема одмор за модерните.
07:01
Every season, these designers have to struggle
167
406000
2000
Секоја сезона, модните дизајнери мораат да се борат
07:03
to come up with the new fabulous idea that everybody's going to love.
168
408000
3000
да смислат нова прекрасна идеја која на сите ќе им се допадне.
07:06
And this, let me tell you,
169
411000
2000
И ова, да ви кажам,
07:08
is very good for the bottom line.
170
413000
3000
е многу добро за приходот.
07:11
Now of course, there's a bunch of effects
171
416000
2000
Секако, постојат низа ефекти
07:13
that this culture of copying has
172
418000
2000
кои оваа култура на копирање
07:15
on the creative process.
173
420000
2000
ги има врз креативниот процес.
07:17
And Stuart Weitzman is a very successful shoe designer.
174
422000
2000
Стјуарт Вајцман (Stuart Weitzman) е многу успешен дизајнер на обувки.
07:19
He has complained a lot about people copying him,
175
424000
3000
Тој многу се жалеше за тоа што луѓето го „копираат“.
07:22
but in one interview I read,
176
427000
2000
Но, во едно негово интервју прочитав
07:24
he said it has really forced him to up his game.
177
429000
3000
дека кажува оти токму тоа го поттикнало постојано да се подобрува.
07:27
He had to come up with new ideas,
178
432000
2000
Тој морал да смисли нови идеи,
07:29
new things that would be hard to copy.
179
434000
2000
нови нешта кои тешко би можеле да се копираат.
07:31
He came up with this Bowden-wedge heel
180
436000
3000
Тој дојде до идеја за оваа „клинеста“ потпетица
07:34
that has to be made out of steel or titanium;
181
439000
2000
која мора да се изработи од челик или титаниум.
07:36
if you make it from some sort of cheaper material,
182
441000
2000
Ако ја направите од некој поевтин материјал
07:38
it'll actually crack in two.
183
443000
2000
таа ќе се скрши на два дела.
07:40
It forced him to be a little more innovative. (Music)
184
445000
3000
„Копирањето“ него го принуди да биде малку покреативен
07:43
And that actually reminded me
185
448000
2000
Ова ме потсети на одличниот
07:45
of jazz great, Charlie Parker.
186
450000
2000
џез музичар Чарли Паркер (Charlie Parker).
07:47
I don't know if you've heard this anecdote, but I have.
187
452000
3000
Можеби не сте ја слушнале анегдотава.
07:50
He said that one of the reasons he invented bebop
188
455000
3000
Тој рекол дека една од причините што го создал би-бап правецот (bebop)
07:53
was that he was pretty sure
189
458000
2000
е таа дека бил прилично сигурен
07:55
that white musicians wouldn't be able to replicate the sound. (Laughter)
190
460000
3000
оти белите музичари нема да можат да го копираат звукот.
08:01
He wanted to make it too difficult to copy,
191
466000
3000
Тој сакал да го направи премногу тежок за копирање.
08:05
and that's what fashion designers are doing all the time.
192
470000
2000
И тоа е она што модните дизајнери го прават целото време.
08:07
They're trying to put together
193
472000
2000
Се обидуваат да состават
08:09
a signature look, an aesthetic
194
474000
2000
автентичен изглед, естетика,
08:11
that reflects who they are.
195
476000
2000
која ќе ги рефлектира нив.
08:13
When people knock it off, everybody knows
196
478000
3000
Кога луѓето фалсификуваат, секој знае за тоа
08:16
because they've put that look out on the runway,
197
481000
2000
бидејќи го ставаат тој изглед на модната писта,
08:18
and it's a coherent aesthetic.
198
483000
3000
и тоа е кохерентна естетика.
08:22
I love these Gallianos.
199
487000
2000
Ги обожавам овие.
08:24
Okay, we'll move on. (Laughter)
200
489000
2000
Во ред, продолжуваме понатаму.
08:26
This is not unlike the world of comedy.
201
491000
3000
Ова не е различно од светот на комедијата.
08:29
I don't know if you know that jokes
202
494000
2000
Не знам дали знаете дека шегите
08:31
also can't be copyright protected.
203
496000
2000
исто така, не се заштитени од копирање.
08:33
So when one-liners were really popular,
204
498000
3000
Па така, кога некоја реченица била многу популарна,
08:36
everybody stole them from one another.
205
501000
2000
сите ја краделе еден од друг.
08:38
But now, we have a different kind of comic.
206
503000
2000
Но сега имаме друг вид на комедија.
08:40
They develop a persona,
207
505000
2000
Комичарите го развиваат ликот,
08:42
a signature style, much like fashion designers.
208
507000
3000
создаваат автентичен стил, слично како модните дизајнери.
08:45
And their jokes,
209
510000
2000
И нивните шеги,
08:47
much like the fashion designs by a fashion designer,
210
512000
2000
слично како кај модните креации на модните дизајнери,
08:49
really only work within that aesthetic.
211
514000
2000
навистина функционираат само во таа рамка.
08:51
If somebody steals a joke
212
516000
2000
Ако некој украде некоја шега,
08:53
from Larry David, for instance,
213
518000
2000
на пример од Лари Дејвид (Larry David),
08:55
it's not as funny.
214
520000
2000
таа не е толку смешна како кога тој ја кажува.
08:57
Now, the other thing that fashion designers have done
215
522000
2000
Друга една работа која модните дизајнери ја направија
08:59
to survive in this culture of copying
216
524000
2000
за да преживеат во оваа култура на копирање
09:01
is they've learned how to copy themselves.
217
526000
2000
е таа што научија да се копираат самите себе.
09:03
They knock themselves off.
218
528000
2000
Тие се копираат себеси.
09:05
They make deals with the fast fashion giants
219
530000
3000
Тие прават договори со „брзите“ модни гиганти,
09:08
and they come up with a way to sell their product
220
533000
2000
и наоѓаат начин да ги продадат своите производи
09:10
to a whole new demographic:
221
535000
2000
на демографски сосема нова група,
09:12
the Santee Alley demographic.
222
537000
2000
демографијата на Санти улицата.
09:14
Now, some fashion designers will say,
223
539000
3000
Некои модни дизајнери на ова ќе кажат
09:17
"It's only in the United States that we don't have any respect.
224
542000
3000
„Само во САД немаме никаква почит.
09:20
In other countries there is protection
225
545000
2000
Во другите држави постои заштита
09:22
for our artful designs."
226
547000
3000
за нашите уметнички креации.“
09:25
But if you take a look at the two other biggest markets in the world,
227
550000
2000
Но, ако ги погледнете двата други најголеми светски пазари,
09:27
it turns out that the protection that's offered
228
552000
3000
ќе забележите дека заштитата која се нуди
09:30
is really ineffectual.
229
555000
2000
не е реално ефективна.
09:32
In Japan, for instance, which I think is the third largest market,
230
557000
3000
Во Јапонија. на пример, која мислам дека е треттиот најголем пазар,
09:35
they have a design law; it protects apparel,
231
560000
3000
имаат закон за дизајн, тој ја заштитува облеката,
09:38
but the novelty standard is so high,
232
563000
2000
но стандардот за новитети е многу високо поставен,
09:40
you have to prove that your garment has never existed before,
233
565000
3000
вие морате да докажете дека вашето парче облека никогаш порано не постоело,
09:43
it's totally unique.
234
568000
2000
дека е сосема уникатно.
09:45
And that's sort of like
235
570000
2000
И тоа е слично
09:47
the novelty standard for a U.S. patent,
236
572000
2000
како стандардот за новитети за патентот во САД,
09:49
which fashion designers never get --
237
574000
2000
кој модните дизајнери никогаш не го добиваат,
09:51
rarely get here in the states.
238
576000
2000
или многу ретко овде во САД.
09:53
In the European Union, they went in the other direction.
239
578000
3000
Во Европската Унија тие тргнаа во сосема друга насока.
09:56
Very low novelty standard,
240
581000
2000
Многу ниски стандарди за новитети,
09:58
anybody can register anything.
241
583000
2000
секој може да регистрира се’ што ќе посака.
10:00
But even though it's the home of the fast fashion industry
242
585000
2000
Но, иако тоа е домот на „брзата“ модна индустрија
10:02
and you have a lot of luxury designers there,
243
587000
2000
а имате и многу дизајнери на висока мода таму,
10:04
they don't register their garments, generally,
244
589000
3000
тие, општо, не ги регистрираат нивните креации,
10:07
and there's not a lot of litigation.
245
592000
2000
и нема многу судски спорови за ова.
10:09
It turns out it's because the novelty standard is too low.
246
594000
3000
Се чини дека е така поради ниското ниво на стандарди за новитети.
10:12
A person can come in and take somebody else's gown,
247
597000
3000
Некој може да земе облека од некого друг,
10:15
cut off three inches from the bottom,
248
600000
3000
да ја скрати 3 сантиметри,
10:18
go to the E.U. and register it as a new, original design.
249
603000
3000
да отиде во ЕУ и да ја регистрира како нова, оригинална креација.
10:21
So, that does not stop the knock-off artists.
250
606000
2000
Тоа сепак не ги сопира фалсификаторите.
10:23
If you look at the registry, actually,
251
608000
2000
Ако го разгледате всушност регистерот,
10:25
a lot of the registered things in the E.U.
252
610000
2000
многу од регистрираните нешта во ЕУ
10:27
are Nike T-shirts
253
612000
2000
се Најк (Nike) маичките
10:29
that are almost identical to one another.
254
614000
3000
кои се скоро идентични една со друга.
10:32
But this has not stopped Diane von Furstenberg.
255
617000
2000
Но ова не ја сопре Дајана фон Фурштенберг (Diane von Furstenberg).
10:34
She is the head of
256
619000
2000
Таа е директорка
10:36
the Council of Fashion Designers of America,
257
621000
3000
на Советот на модни дизајнери на Америка,
10:39
and she has told her constituency that
258
624000
2000
и таа при својот избор кажа дека
10:41
she is going to get copyright protection
259
626000
3000
ќе добие заштита од копирање
10:44
for fashion designs.
260
629000
2000
за модните креации.
10:46
The retailers have kind of quashed this notion though.
261
631000
2000
Трговците сепак не ја земаа оваа забелешка предвид.
10:48
I don't think the legislation is going anywhere,
262
633000
2000
Не мислам дека законската легислатива се менува.
10:50
because they realized it is so hard
263
635000
3000
Затоа што тие сфаќаат дека е многу тешко
10:53
to tell the difference between a pirated design
264
638000
2000
да се направи разлика помеѓу фалсификуван дизајн
10:55
and something that's just part of a global trend.
265
640000
3000
и нешто кое е само дел од глобалниот тренд.
10:58
Who owns a look?
266
643000
2000
Кој поседува одреден изглед?
11:00
That is a very difficult question to answer.
267
645000
2000
Ова е прашање кое е тешко да се одговори.
11:02
It takes lots of lawyers and lots of court time,
268
647000
3000
Потребни се многу адвокати и многу судско време.
11:05
and the retailers decided that would be way too expensive.
269
650000
3000
Така, трговците заклучија дека ова би им било премногу скапо.
11:10
You know, it's not just the fashion industry
270
655000
2000
Знаете, не е само модната индустрија
11:12
that doesn't have copyright protection.
271
657000
2000
која нема заштита од копирање.
11:14
There's a bunch of other industries that don't have copyright protection,
272
659000
3000
Постои уште цела низа индустрии кои ја немаат таа заштита,
11:17
including the food industry.
273
662000
2000
вклучително и прехрамбената индустрија.
11:19
You cannot copyright a recipe
274
664000
2000
Вие не можете да копирате рецептура
11:21
because it's a set of instructions, it's fact,
275
666000
3000
бидејќи таа претставува збир од инструкции, тоа е факт.
11:24
and you cannot copyright the look and feel
276
669000
2000
И не можете да го копирате изгледот и осетот
11:26
of even the most unique dish.
277
671000
3000
дури ни за најуникатното јадење.
11:29
Same with automobiles.
278
674000
2000
Исто е и со автомобилите.
11:31
It doesn't matter how wacky they look or how cool they look,
279
676000
3000
Не е битно колку смотано или одлично изгледаат,
11:34
you cannot copyright the sculptural design.
280
679000
3000
вие не можете да го копирате скулптурниот дизајн.
11:37
It's a utilitarian article, that's why.
281
682000
3000
Затоа што е секојдневен производ.
11:40
Same with furniture,
282
685000
2000
Исто е и со мебелот.
11:42
it's too utilitarian.
283
687000
3000
Премногу е секојдневен.
11:45
Magic tricks, I think they're instructions, sort of like recipes:
284
690000
3000
Магични трикови, мислам дека се инструкции, нешто како рецепти.
11:48
no copyright protection.
285
693000
2000
Нема заштита од копирање.
11:50
Hairdos, no copyright protection.
286
695000
2000
Фризури - нема заштита од копирање.
11:52
Open source software, these guys decided
287
697000
2000
Слободен (Open-source) софтвер - овие луѓе решија
11:54
they didn't want copyright protection.
288
699000
2000
дека не сакаат заштита од копирање.
11:56
They thought it'd be more innovative without it.
289
701000
3000
Тие сметаа дека ќе биде поиновативно без неа.
11:59
It's really hard to get copyright for databases.
290
704000
3000
Навистина е тешко да се добие таква заштита за бази на податоци.
12:02
Tattoo artists, they don't want it; it's not cool.
291
707000
3000
Момците кои тетовираат - тие не ја сакаат, не е кул (cool).
12:05
They share their designs.
292
710000
3000
Тие ги споделуваат своите дизајни.
12:08
Jokes, no copyright protection.
293
713000
2000
Шеги, нема заштита од копирање.
12:10
Fireworks displays,
294
715000
2000
Огномети.
12:12
the rules of games,
295
717000
2000
Правила за игри.
12:14
the smell of perfume: no.
296
719000
3000
Мирисот на парфем - не.
12:17
And some of these industries may seem
297
722000
2000
А некои од овие индустрии, може да ви се чини
12:19
sort of marginal to you,
298
724000
2000
дека се маргинални,
12:21
but these are the gross sales
299
726000
3000
но на лево се продажбите
12:24
for low I.P. industries,
300
729000
2000
на индустриите со ниско ниво на интелектуална сопственост,
12:26
industries with very little copyright protection,
301
731000
2000
индустрии со многу слаба заштита од копирање.
12:28
and there's the gross sales of
302
733000
2000
И десно е продажбата
12:30
films and books.
303
735000
2000
на филмови и книги.
12:32
(Applause)
304
737000
3000
(Аплауз)
12:35
It ain't pretty.
305
740000
2000
Не е убаво.
12:37
(Applause)
306
742000
2000
(Аплауз)
12:39
So you talk to people in the fashion industry
307
744000
2000
И така, ако разговарате со луѓе од модната индустрија
12:41
and they're like, "Shhh!
308
746000
2000
и тие велат: „Пссст!
12:43
Don't tell anybody
309
748000
2000
Не кажувај никому
12:45
we can actually steal from each other's designs.
310
750000
2000
дека ние всушност можеме да си ги крадеме креациите едни од други.
12:47
It's embarrassing."
311
752000
2000
Срамота е.“
12:49
But you know what? It's revolutionary,
312
754000
2000
Но, знаете што? - Тоа е револуционерна идеја.
12:51
and it's a model that a lot of other industries --
313
756000
3000
И тоа е модел за којшто многу други индустрии
12:54
like the ones we just saw with the really small bars --
314
759000
3000
како овие на десно што тукушто ги видовме,
12:57
they might have to think about this.
315
762000
2000
би требало да размислат,
12:59
Because right now, those industries with a lot of copyright protection
316
764000
3000
зашто, токму сега, оние индустрии со голема заштита од копирање
13:02
are operating in an atmosphere
317
767000
2000
функционираат во атмосфера
13:04
where it's as if they don't have any protection,
318
769000
3000
која е како да немаат никаква заштита.
13:07
and they don't know what to do.
319
772000
3000
И тие не знаат што да прават.
13:11
When I found out that there are a whole bunch of industries
320
776000
3000
Кога дознав дека постои цел куп индустрии
13:14
that didn't have copyright protection,
321
779000
2000
кои немаат заштита од копирање,
13:16
I thought, "What exactly is the underlying logic?
322
781000
3000
си помислив, која е точно логиката во сево ова?
13:19
I want a picture." And the lawyers do not provide a picture,
323
784000
3000
Сакав слика, а адвокатите не ми ја обезбедуваат.
13:22
so I made one.
324
787000
2000
Па затоа јас сама си ја направив.
13:24
These are the two main
325
789000
3000
Ова се двата главни вида
13:27
sort of binary oppositions within the logic of copyright law.
326
792000
3000
на бинарни (крајни) спротивности според логиката на законите за заштита од копирање.
13:30
It is more complex than this, but this will do.
327
795000
3000
Малку е покомплексно од ова, но ќе заврши работа.
13:33
First: Is something an artistic object?
328
798000
3000
Прво, дали нешто е уметнички предмет?
13:36
Then it deserves protection.
329
801000
2000
Тогаш заслужува заштита.
13:38
Is it a utilitarian object?
330
803000
2000
Дали е секојдневен предмет?
13:40
Then no, it does not deserve protection.
331
805000
2000
Тогаш не, не заслужува заштита.
13:42
This is a difficult, unstable binary.
332
807000
3000
Ова е тешка, нестабилна бинарна спротивност.
13:45
The other one is: Is it an idea?
333
810000
3000
Следната е - дали е тоа идеја?
13:48
Is it something that needs to
334
813000
2000
Дали е нешто кое треба
13:50
freely circulate in a free society?
335
815000
2000
слободно да кружи во слободно општество?
13:52
No protection.
336
817000
2000
Нема заштита.
13:54
Or is it a physically fixed
337
819000
2000
Или е тоа физички фиксиран
13:56
expression of an idea:
338
821000
2000
израз на идеја,
13:58
something that somebody made
339
823000
2000
нешто кое некој го направил,
14:00
and they deserve to own it for a while and make money from it?
340
825000
3000
и заслужува да го поседува некое време и да направи пари со тоа.
14:03
The problem is that digital technology
341
828000
2000
Проблемот е дека дигиталната технологија
14:05
has completely subverted the logic
342
830000
2000
сосема ја промени логиката
14:07
of this physically fixed, expression
343
832000
2000
на физички фиксираниот израз
14:09
versus idea concept.
344
834000
3000
наспроти идејата како концепт.
14:12
Nowadays,
345
837000
2000
Денес,
14:14
we don't really recognize a book
346
839000
2000
ние навистина не ја препознаваме книгата
14:16
as something that sits on our shelf
347
841000
2000
како нешто што се наоѓа на нашите полици
14:18
or music as something that is
348
843000
2000
или музиката како нешто кое
14:20
a physical object that we can hold.
349
845000
2000
е физички објект што можеме да го допреме и држиме в раце.
14:22
It's a digital file.
350
847000
2000
Тоа е дигитална датотека (file).
14:24
It is barely tethered to any sort of
351
849000
2000
Таа е одвај врзана со било каква
14:26
physical reality in our minds.
352
851000
2000
физичка реалност во нашите умови.
14:28
And these things, because we can copy and transmit them so easily,
353
853000
3000
А овие нешта, бидејќи можеме толку лесно да ги копираме и пренесуваме,
14:31
actually circulate within our culture
354
856000
3000
всушност кружат низ нашата култура
14:34
a lot more like ideas
355
859000
2000
многу повеќе како идеи
14:36
than like physically instantiated objects.
356
861000
3000
одошто како физички одредени предмети.
14:39
Now, the conceptual issues are truly profound
357
864000
3000
Концептуалните теми се навистина длабоки
14:42
when you talk about creativity
358
867000
2000
ако зборувате за креативност
14:44
and ownership
359
869000
2000
и сопственост
14:46
and, let me tell you, we don't want to leave this just to lawyers to figure out.
360
871000
3000
и, дозволете ми да ви кажам, ние не сакаме да го оставиме ова само на правниците да го решат.
14:49
They're smart.
361
874000
2000
Тие се умни.
14:51
I'm with one. He's my boyfriend, he's okay.
362
876000
3000
Јас сум со еден од нив. Моето момче. Тој е ОК.
14:54
He's smart, he's smart.
363
879000
2000
Тој е умен. Тој е умен.
14:56
But you want an interdisciplinary team of people
364
881000
2000
Но вам ви е потребен интердисциплинарен тим на луѓе
14:58
hashing this out,
365
883000
2000
за да го средат ова,
15:00
trying to figure out: What is the kind of ownership model,
366
885000
3000
кои ќе се обидат да сфатат кој тип на модел на сопственост
15:03
in a digital world,
367
888000
2000
постои во дигиталниот свет,
15:05
that's going to lead to the most innovation?
368
890000
2000
што ќе води до највеќе иновации.
15:07
And my suggestion is that
369
892000
2000
И мојата сугестија е дека
15:09
fashion might be a really good place
370
894000
2000
модата може да е навистина добро место
15:11
to start looking for a model
371
896000
2000
за да се побара модел
15:13
for creative industries in the future.
372
898000
3000
за креативните индустрии во иднина.
15:16
If you want more information about this research project,
373
901000
3000
Ако сакате повеќе информации за овој истражувачки проект,
15:19
please visit our website: it's ReadyToShare.org.
374
904000
3000
ве молиме посетете ја нашата веб страница на ReadyToShare.org.
15:23
And I really want to thank Veronica Jauriqui
375
908000
2000
И навистина сакам да и’ се заблагодарам на Вероника Жаурики
15:25
for making this very fashionable presentation.
376
910000
2000
која ја изработи оваа прекрасна презентација.
15:27
Thank you so much. (Applause)
377
912000
2000
Многу ви благодарам.
ABOUT THE SPEAKER
Johanna Blakley - Media mavenJohanna Blakley studies the impact of mass media and entertainment on our world.
Why you should listen
As the Deputy Director of the Norman Lear Center (a media-focused think tank at the University of Southern California) Johanna Blakley spends much of her time exploring how our entertainment interacts with our political, commercial and social habits. She is especially interested in the surprising impact of intellectual property rights on innovation, organizing conferences around the lack of creative ownership in fashion as well as technology and the ownership of creative content.
Blakley has worked across a huge variety of media platforms -- producing for the web on a large scale, conducting gaming research, coordinating events for film festivals and executing consumer research on entertainment and politics. Drawing on this vast body of experience, she also lectures at USC and helped develop their masters program in Public Diplomacy.
Johanna Blakley | Speaker | TED.com