TEDxUSC
Johanna Blakley: Lessons from fashion's free culture
Johanna Blackley: Bài học từ văn hóa tự do của thời trang
Filmed:
Readability: 4.2
1,253,227 views
Luật bảo vệ bản quyển về phim ảnh, âm nhạc và phần mềm hiếm khi chạm vào các ngành công nghiệp thời trang ... và lợi ích thời trang trong cả hai sự sáng tạo và bán hàng, nói bởi Johanna Blakley. Tại TEDxUSC 2010, cô nói về những gì tất cả các ngành công nghiệp sáng tạo có thể học hỏi từ các nền văn hóa tự do của thời trang.
Johanna Blakley - Media maven
Johanna Blakley studies the impact of mass media and entertainment on our world. Full bio
Johanna Blakley studies the impact of mass media and entertainment on our world. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:16
I heard this amazing story about Miuccia Prada.
0
1000
2000
Tôi từng nghe một câu chuyện đáng kinh ngạc về Miucha Prada
00:18
She's an Italian fashion designer.
1
3000
2000
Cô ấy là một nhà thiết kế thời trang người Ý
00:20
She goes to this vintage store in Paris
2
5000
2000
Cô đi đến một cửa hàng rượu tại Paris
00:22
with a friend of hers.
3
7000
2000
Cùng với bạn của mình
00:24
She's rooting around, she finds this one jacket by Balenciaga --
4
9000
3000
Đi vòng quanh một lúc. Cô ta tìm thấy một cái áo khoác của Balenciaga
00:28
she loves it.
5
13000
2000
Cô ta thích nó
00:30
She's turning it inside out.
6
15000
2000
Cô ta lật nó tới lui
00:32
She's looking at the seams. She's looking at the construction.
7
17000
3000
Cô ta nhìn những đường mai, chú ý cấu trúc của nó
00:35
Her friend says, "Buy it already."
8
20000
2000
Bạn cô ta nói: "Mua nó cho rồi"
00:37
She said, "I'll buy it, but I'm also going to replicate it."
9
22000
3000
Cô bảo: "Tôi sẽ mua nó, nhưng tôi cũng chuẩn bị làm một cái như thế"
00:42
Now, the academics in this audience may think,
10
27000
3000
Bây giờ, những học giả trong khán phòng này có lẽ nghĩ
00:45
"Well, that sounds like plagiarism."
11
30000
2000
"Chà, nó nghe như là ăn cắp ý tưởng"
00:47
But to a fashionista, what it really is
12
32000
2000
Nhưng đối với thời trang, nó thực sự là gì
00:49
is a sign of Prada's genius:
13
34000
2000
Đó là dấu hiệu cuả sự thiên tài của Prada
00:51
that she can root through the history of fashion
14
36000
2000
Mà cô ta có thể nhìn xuyên suốt cả lịch sử của ngành thời trang
00:53
and pick the one jacket
15
38000
2000
Và lựa một cái áo khoác
00:55
that doesn't need to be changed by one iota,
16
40000
2000
Và không cần thay đổi một tý mảy may nào
00:57
and to be current and to be now.
17
42000
3000
Và nó trở nên thịnh hành bây giờ
01:00
You might also be asking whether it's possible
18
45000
3000
Có lẽ sẽ hỏi có khi nào
01:03
that this is illegal for her to do this.
19
48000
3000
Đó là điều bất hợp pháp cho cô ta làm như thế
01:06
Well, it turns out that it's actually not illegal.
20
51000
3000
Chà, nó thực sự là không bất hợp pháp
01:09
In the fashion industry, there's very little
21
54000
2000
Trong thế giới thời trang, có rất ít
01:11
intellectual property protection.
22
56000
3000
bảo vệ sở hữu trí tuệ
01:14
They have trademark protection,
23
59000
2000
Họ có những bảo vệ nhãn hiệu
01:16
but no copyright protection
24
61000
2000
Nhưng lại không có bảo vệ bản quyền
01:18
and no patent protection to speak of.
25
63000
3000
Và không có những bảo vệ bằng sáng chế để nói tới
01:21
All they have, really, is trademark protection,
26
66000
2000
Tất cả những gì mà họ thực sự có là bảo vệ nhãn hiệu
01:23
and so it means that anybody
27
68000
2000
Và điều đó có nghĩa là bất cứ ai
01:25
could copy any garment
28
70000
2000
Có thể sao chép tất cả các mẫu quần áo
01:27
on any person in this room
29
72000
2000
Của bất kỳ người nào trong phòng này
01:29
and sell it as their own design.
30
74000
2000
Và bán nó như là chính thiết kế của họ
01:31
The only thing that they can't copy
31
76000
2000
Thứ duy nhất mà họ không thể sao chép được
01:33
is the actual trademark label
32
78000
2000
Là nhãn hiệu
01:35
within that piece of apparel.
33
80000
2000
Trong ngành may mặc
01:37
That's one reason that you see logos
34
82000
2000
Đó là một lý do mà bạn thấy những logo
01:39
splattered all over these products.
35
84000
2000
Xuất hiện đầy trên các sản phẩm này
01:41
It's because it's a lot harder for knock-off artists
36
86000
2000
Bởi vì như thế sẽ khó hơn cho việc nghệ sĩ sao chép
01:43
to knock off these designs
37
88000
2000
để sao chép các thiết kế này
01:45
because they can't knock off the logo.
38
90000
3000
Bởi vì họ không thể tháo bỏ tất cả các logo
01:48
But if you go to Santee Alley, yeah.
39
93000
3000
Nhưng nếu như bạn đi đến Santee Alley, ah vâng
01:51
(Laughter) Well, yeah.
40
96000
2000
Uhm, đúng vậy
01:53
Canal Street, I know.
41
98000
2000
Phố Canal, bạn biết rồi đấy
01:55
And sometimes these are fun, right?
42
100000
2000
Và đôi khi những điều đó vui đúng không
01:57
Now, the reason for this, the reason that the fashion industry
43
102000
3000
Bây giờ, lý do cho nó, cái lý do mà ngành thời trang
02:00
doesn't have any copyright protection
44
105000
2000
Không có bất kỳ luật bảo vệ bản quyền nào
02:02
is because the courts decided long ago
45
107000
3000
là vì tào án đã quyết định từ lâu
02:05
that apparel is too utilitarian
46
110000
2000
rằng may mặc quá thực dụng
02:07
to qualify for copyright protection.
47
112000
2000
để mà thẩm định cho bảo vệ bảo quyền
02:09
They didn't want a handful of designers
48
114000
2000
Họ không muốn chỉ có một số ít các nhà thiệt kế
02:11
owning the seminal building blocks of our clothing.
49
116000
3000
sở hữu các phần cấu trúc ban đầu của quần áo chúng ta
02:14
And then everybody else would have to license this cuff or this sleeve
50
119000
3000
Và rồi mọi người khác phải có bản quyền của cái cổ tay này hay cái tay áo kia
02:17
because Joe Blow owns it.
51
122000
3000
Bởi vì Joe Blow sở hữu nó
02:21
But too utilitarian? I mean is that the way you think of fashion?
52
126000
3000
Quá thực dụng? Ý tôi đó có phải là cách mà bạn nghĩ về thời trang?
02:24
This is Vivienne Westwood. No!
53
129000
3000
Đây là Vivienne Westwood. Không.
02:27
We think of it as maybe too silly,
54
132000
2000
Chúng ta nghĩ rằng nó có vẻ quá ngớ ngẩn
02:29
too unnecessary.
55
134000
2000
Quá không cần thiết
02:31
Now, those of you who are familiar with the logic
56
136000
2000
Bây giờ, Một vài trong các bạn quen thuộc với cái tính hợp lý
02:33
behind copyright protection --
57
138000
2000
nằm đằng sau sự bảo vệ bản quyền
02:35
which is that without ownership, there is no incentive to innovate --
58
140000
3000
mà không có quyền sở hữu, thì sẽ không có động lựu để đổi mới
02:38
might be really surprised
59
143000
2000
Có lẽ thực sự đáng ngạc nhiên
02:40
by both the critical success of the fashion industry
60
145000
3000
Bởi từ cái thành công cực thịnh của ngành công nghiệp thời trang
02:43
and the economic success of this industry.
61
148000
3000
và sự thành công về mặt kinh tế của ngành này
02:46
What I'm going to argue today is that
62
151000
2000
Cái mà tôi sẽ tranh luận hôm nay là điều đó
02:48
because there's no copyright protection
63
153000
2000
Bởi vì không có sự bảo vệ bảo quyền
02:50
in the fashion industry,
64
155000
2000
trong ngành công nghiệp thời trang
02:52
fashion designers have actually been able to elevate
65
157000
3000
các nhà thiết kế thời trang đã thực sự có khả năng để đưa lên một tầng cao
02:55
utilitarian design,
66
160000
2000
thiết kế thực dụng
02:57
things to cover our naked bodies,
67
162000
2000
những thứ mà che phủ cơ thể trần của chúng ta
02:59
into something that we consider art.
68
164000
2000
thành những thứ mà chúng ta coi là nghệ thuật
03:01
Because there's no copyright protection
69
166000
2000
Bởi vì ở đó không có bảo vệ bản quyền
03:03
in this industry,
70
168000
2000
trong ngành công nghiệp này
03:05
there's a very open and creative
71
170000
2000
ở đó có rất thoáng và sáng tạo
03:07
ecology of creativity.
72
172000
2000
sự sinh thái học cuả sự sáng tạo
03:09
Unlike their creative brothers and sisters,
73
174000
2000
Khác với những người anh và người chị sáng tạo
03:11
who are sculptors or photographers
74
176000
3000
mà là những nhà điêu khắc hay nhà nhiếp ảnh
03:14
or filmmakers or musicians,
75
179000
3000
hay nhà làm phim hay đạo diễn,
03:17
fashion designers can sample
76
182000
2000
nhà thiết kế thời trang có thể lấy mẫu
03:19
from all their peers' designs.
77
184000
2000
từ tất cả các các thiết kế của người khác
03:21
They can take any element from any garment
78
186000
2000
Họ có thể lấy bất kỳ các thành phần từ bất kỳ các mẫu áo quần nào
03:23
from the history of fashion
79
188000
2000
từ lịch sử của ngành thời trang
03:25
and incorporate it into their own design.
80
190000
2000
và sát nhập nó vào trong thiết kế của chính họ.
03:27
They're also notorious for riffing off of the zeitgeist.
81
192000
3000
Chúng cũng sẽ nổi tiếng, bạn biết đấy, một phần của tư tưởng ngày nay
03:30
And here, I suspect,
82
195000
2000
Và ở đây, tôi nghi ngờ,
03:32
they were influenced by the costumes in Avatar.
83
197000
3000
chúng cũng đã bị ảnh hưởng bởi trang phục trong phim Avatar.
03:35
Maybe just a little.
84
200000
2000
Có lẽ chỉ một ít thôi nhỉ
03:37
Can't copyright a costume either.
85
202000
2000
không thể bảo vệ bản quyền của một bộ trang phục
03:39
Now, fashion designers have
86
204000
2000
Bây giờ, các nhà thiết kế thời trang có
03:41
the broadest palette imaginable
87
206000
2000
sự tưởng tượng rất rộng
03:43
in this creative industry.
88
208000
2000
trong ngành công nghiệp sáng chế này
03:45
This wedding dress here
89
210000
2000
Như chiếc váy cưới ở đây
03:47
is actually made of sporks,
90
212000
3000
thực sự được làm từ những cái muỗng
03:50
and this dress is actually made of aluminum.
91
215000
3000
Còn cái váy này thực sự được làm từ nhôm
03:53
I've heard this dress actually sort of sounds like wind chimes
92
218000
2000
Tôi nghe thất cái váy này thực sự có âm thanh như tiếng vang của gió
03:55
as they walk through.
93
220000
2000
khi mà họ đi qua.
03:57
So, one of the magical side effects
94
222000
2000
vì thế mà một trong những ảnh hưởng bên cạnh tuyệt vời
03:59
of having a culture of copying,
95
224000
2000
của cái văn hoá sao chép
04:01
which is really what it is,
96
226000
2000
thực sự là gi,
04:03
is the establishment of trends.
97
228000
2000
là sự hình thành của xu hướng
04:05
People think this is a magical thing. How does it happen?
98
230000
2000
Người ta nghĩ rằng đó là điều kỳ diệu. Làm cách nào mà nó diễn ra.
04:07
Well, it's because it's legal for people to copy one another.
99
232000
3000
Uhm, bởi vì nó hợp pháp cho người ta sao chép của một người khác
04:10
Some people believe that
100
235000
2000
Một số người tin tưởng rằng
04:12
there are a few people at the top of the fashion food chain
101
237000
3000
Có một vài người ở trên đỉnh của chuỗi thực phẩm thời trang
04:15
who sort of dictate to us what we're all going to wear,
102
240000
3000
Những người mà có thể sai khiến cái mà chúng ta sắp mặt
04:18
but if you talk to any designer at any level,
103
243000
2000
Nhưng nếu như mà nói tới những nhà thiết kế ở bất kỳ cấp độ nào
04:20
including these high-end designers,
104
245000
2000
bao gồm cả những nhà thiết kế cao cấp,
04:22
they always say
105
247000
2000
họ luôn nói
04:24
their main inspiration comes from the street:
106
249000
2000
nguồn cảm hứng chính của họ đến từ đường phố
04:26
where people like you and me remix and match
107
251000
2000
nơi mà những người như bạn và tôi hòa trộn và phối
04:28
our own fashion looks.
108
253000
2000
vẻ thời trang riêng của chính chúng ta,
04:30
And that's where they really get a lot of their
109
255000
2000
và đó là nơi mà họ thực sự lấy rất nhiều những
04:32
creative inspiration,
110
257000
3000
cảm hứng sáng tạo của họ
04:35
so it's both a top-down and a bottom-up kind of industry.
111
260000
3000
Vì thế nó là cả một chuỗi từ trên xuống và từ dưới lên của ngành công nghiệp
04:39
Now, the fast fashion giants have
112
264000
2000
Bây giờ, nhừng kẻ đại gia thời trang nhanh chóng có
04:41
probably benefited the most
113
266000
2000
thể hưởng lợi nhiều nhất
04:43
from the lack of copyright protection in the fashion industry.
114
268000
3000
từ sự thiếu vắng của sự bảo vệ bản quyền trong ngành công nghiệp thời trang.
04:46
They are notorious for knocking off high-end designs
115
271000
3000
Họ là những tiếng xấu cho việc sao chép những thiết kế cao cấp
04:49
and selling them at very low prices.
116
274000
2000
và bán chúng với giá thấp hơn nhiều.
04:51
And they've been faced with a lot of lawsuits,
117
276000
3000
Và họ đã đối mặt với khá nhiều vụ kiện tụng,
04:54
but those lawsuits are usually not won by fashion designers.
118
279000
3000
Nhưng những vụ kiện đấy không phải bởi những nhà thiết kế thời trang.
04:57
The courts have said over and over again, "You don't need
119
282000
2000
Tòa án đã nói đi nói lại rằng, "Anh không cần
04:59
any more intellectual property protection."
120
284000
3000
thêm bất cứ quyền sở hữu trý tuệ thêm nữa."
05:02
When you look at copies like this,
121
287000
3000
Khi mà bạn nhìn những bản sao như thế,
05:05
you wonder: How do the luxury high-end brands
122
290000
2000
nó như là bạn tự hỏi, làm thế nào mà những nhãn hiệu cao cấp xa xỉ này
05:07
remain in business?
123
292000
2000
tồn tại trong kinh doanh?
05:09
If you can get it for 200 bucks, why pay a thousand?
124
294000
3000
Nếu bạn có thể có nó với $200, tại sao lại trả hàng ngàn?
05:12
Well, that's one reason we had a conference here at USC a few years ago.
125
297000
3000
Oh, đó là một lý do mà chúng ta có buổi thuyết trình ở đây tại U.S.C vài năm trước
05:15
We invited Tom Ford to come --
126
300000
2000
Chúng tôi mời Tom Ford đến.
05:17
the conference was called, "Ready to Share:
127
302000
2000
Buổi thảo luận được gọi là "Sẵn sàng để chia sẻ:
05:19
Fashion and the Ownership of Creativity" --
128
304000
3000
Thời trang và Người Sở Hữu cuả Sự Sáng Tạo."
05:22
and we asked him exactly this question.
129
307000
2000
Và chúng tôi đã hỏi anh ấy chính xác câu hỏi này.
05:24
Here's what he had to say.
130
309000
2000
Và đây chính là câu trả lời của anh ấy.
05:26
He had just come off a successful stint as the lead designer at Gucci,
131
311000
3000
Anh đã đã có một khoảng thời gian thành công với tư cách là nhà thiết kể hàng đầu tại Gucci,
05:29
in case you didn't know.
132
314000
2000
trong trường hợp mà bạn không biết.
05:31
Tom Ford: And we found after much research
133
316000
3000
Tom Ford: Và chúng tôi nhận ra sau nhiều sự nghiên cứu rằng,
05:34
that -- actually not much research, quite simple research --
134
319000
2000
thật ra không quá nhiều nghiên cứu, có vẻ như những nghiên cứu đơn giản,
05:36
that the counterfeit customer was not our customer.
135
321000
3000
rằng khách hàng giả vờ là không phải khách hàng của chúng tôi.
05:39
Johanna Blakley: Imagine that.
136
324000
2000
Johanna Blakley: Tưởng tựợng xem.
05:41
The people on Santee Alley
137
326000
2000
Những người ở Santee Alley
05:43
are not the ones who shop at Gucci.
138
328000
2000
không phải là những người mua sắm tại Gucci
05:45
(Laughter)
139
330000
3000
(Tiếng cười)
05:48
This is a very different demographic.
140
333000
3000
Điều đó là một thị trường rất lạ.
05:52
And, you know, a knock-off is never the same
141
337000
3000
Và, bạn biết đó, sự sao chép chưa từng là như nhau
05:55
as an original high-end design,
142
340000
3000
như là thiết kể cao cấp ban đầu,
05:58
at least in terms of the materials; they're always made of cheaper materials.
143
343000
3000
Chí ít là trong nghĩa của vật liệu, họ luôn làm từ những vật liệu rẻ tiền hơn.
06:01
But even sometimes a cheaper version
144
346000
3000
Nhưng thậm chí đôi khi những phiên bản rẻ hơn
06:04
can actually have some charming aspects,
145
349000
2000
thực sự có thể có những khía cạnh quyến rũ
06:06
can breathe a little extra life into a dying trend.
146
351000
3000
có thể thổi tới một chút sự sống vào cái xu hướng đang chết
06:10
There's lots of virtues of copying.
147
355000
2000
Có rất nhiều đức tính tốt của sao chép
06:12
One that a lot of cultural critics have pointed to
148
357000
3000
Một điều mà nhiều nhà phê bình văn hóa đã chỉ ra
06:15
is that we now have
149
360000
2000
rằng chúng ta có
06:17
a much broader palette
150
362000
2000
một vòm trời rộng hơn
06:19
of design choices to choose from than we ever have before,
151
364000
3000
của các lựa chọn thiết kế để lựa mà chúng ta chưa từng có trước đây.
06:22
and this is mainly because of the fast fashion industry, actually.
152
367000
3000
Và nó thực sự bởi vì thực sự cái thời trang nhanh đó.
06:25
And this is a good thing. We need lots of options.
153
370000
2000
Và đó là một điều tốt. Chúng ta rất nhiều những lựa chọn.
06:27
Fashion, whether you like it or not,
154
372000
2000
Thời trang, nơi mà bạn thích nó hay không
06:29
helps you project who you are to the world.
155
374000
3000
giúp cho bạn phô ra cho thế giới bạn là ai.
06:33
Because of fast fashion,
156
378000
2000
Bởi vì cái thời trang nhanh đó,
06:35
global trends actually get established much more quickly than they used to.
157
380000
3000
Xu hướng toàn cầu thực sự được thiết lập nhanh hơn nhiều chúng từng có.
06:38
And this, actually, is good news to trendsetters;
158
383000
3000
Và đó, thực sự, là một tin tốt cho những người thiết lập xu hướng.
06:41
they want trends to be set
159
386000
2000
Họ muốn xu hướng được thiết lập
06:43
so that they can move product.
160
388000
3000
vì thế mà họ có thể di chuyển sản phẩm.
06:46
For fashionistas,
161
391000
2000
Đối với thời trang,
06:48
they want to stay ahead of the curve.
162
393000
2000
họ muốn đứng trước cái đường cong.
06:50
They don't want to be wearing what everybody else is wearing.
163
395000
3000
Họ không muốn mặc những gì mà người khác đang mặc.
06:53
And so, they want to move on to the next trend
164
398000
3000
Và vì thế, họ muốn đi đến trước xu hướng
06:56
as soon as possible.
165
401000
2000
nhanh nhất có thể.
06:58
I tell you, there is no rest for the fashionable.
166
403000
3000
Tôi nói với bạn, ở đây không có sự giải lao cho thời trang.
07:01
Every season, these designers have to struggle
167
406000
2000
Mỗi một muà, các nhà thiết kế phải tranh đấu
07:03
to come up with the new fabulous idea that everybody's going to love.
168
408000
3000
để đưa ra những ý tưởng khác thường mà những người khác sẽ yêu mến.
07:06
And this, let me tell you,
169
411000
2000
Và vì thế, để tôi nói với bạn,
07:08
is very good for the bottom line.
170
413000
3000
nó rất tốt với những thấp hơn.
07:11
Now of course, there's a bunch of effects
171
416000
2000
Bây giờ tất nhiên, có một loạt các hiệu ứng
07:13
that this culture of copying has
172
418000
2000
mà cái nền văn hóa sao chép đó có
07:15
on the creative process.
173
420000
2000
trên quá trình sáng tạo.
07:17
And Stuart Weitzman is a very successful shoe designer.
174
422000
2000
Và Stuart Weitzman là một nhà thiết kế giày rất thành công.
07:19
He has complained a lot about people copying him,
175
424000
3000
Anh ta phàn nàn rằng nhiều người sao chép anh ta.
07:22
but in one interview I read,
176
427000
2000
Nhưng trong một buổi phóng vấn tôi đọc được,
07:24
he said it has really forced him to up his game.
177
429000
3000
anh ta nói, bạn biết đấy, nó đẩy anh ta vào cuộc chơi của anh ấy.
07:27
He had to come up with new ideas,
178
432000
2000
Anh ta phải đến với những ý tưởng mới,
07:29
new things that would be hard to copy.
179
434000
2000
những cái mới mà khó có thể sao chép.
07:31
He came up with this Bowden-wedge heel
180
436000
3000
Anh ta đến với đôi guốc Bowden-wedge này
07:34
that has to be made out of steel or titanium;
181
439000
2000
mà nó làm từ thép và titanium.
07:36
if you make it from some sort of cheaper material,
182
441000
2000
Mà nếu bạn làm nó từ những vật liệu rẻ tiền hơn,
07:38
it'll actually crack in two.
183
443000
2000
nó sẽ thực sự ngãy làm đôi.
07:40
It forced him to be a little more innovative. (Music)
184
445000
3000
Nó buộc anh ta phải một chút thêm sáng tạo.
07:43
And that actually reminded me
185
448000
2000
Và điều đó thực sự gợi cho tôi
07:45
of jazz great, Charlie Parker.
186
450000
2000
về một bản jazz hay của Charlie Parker.
07:47
I don't know if you've heard this anecdote, but I have.
187
452000
3000
Tôi không biết bạn từng nghe câu chuyện này chưa, nhưng tôi từng.
07:50
He said that one of the reasons he invented bebop
188
455000
3000
Anh ta nói rằng một trong những lý do anh phát minh ra bebôp
07:53
was that he was pretty sure
189
458000
2000
vì anh ta khá chắc rằng
07:55
that white musicians wouldn't be able to replicate the sound. (Laughter)
190
460000
3000
những nhạc sĩ da trắng sẽ không thể sao chép được âm thanh đó.
08:01
He wanted to make it too difficult to copy,
191
466000
3000
Anh ta muốn nó thật khó để sao chép.
08:05
and that's what fashion designers are doing all the time.
192
470000
2000
Và đó là cái mà nhà thiết kế thời trang đang luôn thực hiện.
08:07
They're trying to put together
193
472000
2000
Họ có gắng thúc đẩy cùng nhau
08:09
a signature look, an aesthetic
194
474000
2000
như một vẻ riêng, một sự phẩm mỹ
08:11
that reflects who they are.
195
476000
2000
mà cho thấy được họ là ai.
08:13
When people knock it off, everybody knows
196
478000
3000
Khi người ta sao chép, mọi người điều biết
08:16
because they've put that look out on the runway,
197
481000
2000
bởi vì họ đặt mình nhìn lên trên đường băng,
08:18
and it's a coherent aesthetic.
198
483000
3000
và đó là một thẩm mỹ mạch lạc
08:22
I love these Gallianos.
199
487000
2000
Tôi yêu những cái Gallianos.
08:24
Okay, we'll move on. (Laughter)
200
489000
2000
Ok, chúng ta tiếp tục.
08:26
This is not unlike the world of comedy.
201
491000
3000
Đây không giống với thới gới hài kịch.
08:29
I don't know if you know that jokes
202
494000
2000
Tôi không biết nếu như bạn biết là chuyện cười
08:31
also can't be copyright protected.
203
496000
2000
cũng được bảo vệ bản quyền.
08:33
So when one-liners were really popular,
204
498000
3000
Vì vậy khi đã phổ biến,
08:36
everybody stole them from one another.
205
501000
2000
mọi người sẽ chôm chúng từ một người khác.
08:38
But now, we have a different kind of comic.
206
503000
2000
Nhưng bây giờ, chúng ta có một truyện vui khác.
08:40
They develop a persona,
207
505000
2000
Chúng phát triển một nhân cách,
08:42
a signature style, much like fashion designers.
208
507000
3000
một phong cách riêng, nhiều như là các nhà thiết kế thời trang.
08:45
And their jokes,
209
510000
2000
Và những truyện cười của họ,
08:47
much like the fashion designs by a fashion designer,
210
512000
2000
giống hơn là những thiết kế thời trang bời các nhà thiết kế thời trang,
08:49
really only work within that aesthetic.
211
514000
2000
thực sự chỉ làm việc trong cái thẩm mỹ đó
08:51
If somebody steals a joke
212
516000
2000
Nếu ai đó lấy cắp câu truyện cười
08:53
from Larry David, for instance,
213
518000
2000
ví dụ như từ Larry David,
08:55
it's not as funny.
214
520000
2000
nó sẽ không vui bằng.
08:57
Now, the other thing that fashion designers have done
215
522000
2000
Bây giờ một việc khác mà các nhà thiết kế thời trang đã làm
08:59
to survive in this culture of copying
216
524000
2000
để mà tồn tại trong chính cái văn hóa sao chép
09:01
is they've learned how to copy themselves.
217
526000
2000
là họ học cách sao chép của chính họ
09:03
They knock themselves off.
218
528000
2000
Họ lấy của bản thân họ.
09:05
They make deals with the fast fashion giants
219
530000
3000
Họ thỏa thuận với các đại gia thời trang nhanh,
09:08
and they come up with a way to sell their product
220
533000
2000
và họ đi đến cái cách mà bán sản phẩm của họ
09:10
to a whole new demographic:
221
535000
2000
cho một thị trường hoàn toàn mới,
09:12
the Santee Alley demographic.
222
537000
2000
thị trường Santee Alley.
09:14
Now, some fashion designers will say,
223
539000
3000
Bây giờ, một vài nhà thiết kế sẽ nói,
09:17
"It's only in the United States that we don't have any respect.
224
542000
3000
"Chỉ duy nhất ở tại Mỹ mà chúng ta không có bất cứ sự tôn trọng nào.
09:20
In other countries there is protection
225
545000
2000
Ở các quốc gia khác, họ có sự bảo hộ
09:22
for our artful designs."
226
547000
3000
cho những thiết kế đầy tính nghệ thuận của họ."
09:25
But if you take a look at the two other biggest markets in the world,
227
550000
2000
Nhưng mà nếu bạn nhìn vào hai trong số những thị trường lớn nhất trên thế giới,
09:27
it turns out that the protection that's offered
228
552000
3000
nó cho thấy rằng sự bảo hộ mà được tồn tại
09:30
is really ineffectual.
229
555000
2000
thì lại rất là không hiệu quả.
09:32
In Japan, for instance, which I think is the third largest market,
230
557000
3000
Ví dụ như ở Nhật, mà tôi nghĩ là thị trường lớn thứ 3 thế giới,
09:35
they have a design law; it protects apparel,
231
560000
3000
họ có luật pháp về thiết kế, nó bảo vệ quần áo,
09:38
but the novelty standard is so high,
232
563000
2000
nhưng các tiêu chuẩn mới lại khá cao,
09:40
you have to prove that your garment has never existed before,
233
565000
3000
bạn phải chứng mình rằng mẫu quần áo của bạn chưa từng tồn tại trước đây.
09:43
it's totally unique.
234
568000
2000
Nó hoàn toàn độc nhất vô nhị.
09:45
And that's sort of like
235
570000
2000
Và đó là cái mà giống như
09:47
the novelty standard for a U.S. patent,
236
572000
2000
cái tiêu chuẩn mới cho luật bản quyền ở Mỹ,
09:49
which fashion designers never get --
237
574000
2000
mà các nhà thiết kế thời trang chưa từng có,
09:51
rarely get here in the states.
238
576000
2000
hiếm khi có ở đây tại Mỹ.
09:53
In the European Union, they went in the other direction.
239
578000
3000
Trong liên minh Châu Âu, họ đi theo một hướng khác.
09:56
Very low novelty standard,
240
581000
2000
Rất ít các tiêu chuẩn mới
09:58
anybody can register anything.
241
583000
2000
mọi người có thể đăng ký bất cứ thứ gì.
10:00
But even though it's the home of the fast fashion industry
242
585000
2000
Nhưng mặc dù nghĩ rằng đó là nhà của ngành công nghiệp thời trang nhanh
10:02
and you have a lot of luxury designers there,
243
587000
2000
và bạn có rất nhiều các nhà thiết kể cao cấp ở đây,
10:04
they don't register their garments, generally,
244
589000
3000
Họ hầu như không đăng ký cho các mẫu quần áo của mình,
10:07
and there's not a lot of litigation.
245
592000
2000
và ở đó không có nhiều sự kiện tụng.
10:09
It turns out it's because the novelty standard is too low.
246
594000
3000
Nó cho thấy rằng sự tiêu chuẩn về cái mới là rất thấp.
10:12
A person can come in and take somebody else's gown,
247
597000
3000
Một người có thể đến và lấy áo choàng của người khác,
10:15
cut off three inches from the bottom,
248
600000
3000
cắt nó khoảng 3 inch ở cuối áo,
10:18
go to the E.U. and register it as a new, original design.
249
603000
3000
đi đến E.U và đăng ký nó như là thiết kế mới và nguyên mẫu.
10:21
So, that does not stop the knock-off artists.
250
606000
2000
Vì thế mà không thể dừng lại khác nhà nghệ thuật sao chép.
10:23
If you look at the registry, actually,
251
608000
2000
Nếu như bạn nhìn vào cơ quan đăng ký trên thực tế,
10:25
a lot of the registered things in the E.U.
252
610000
2000
Có rất nhiều thứ được đăng ký tại E.R.
10:27
are Nike T-shirts
253
612000
2000
Như là áo thun của Nike
10:29
that are almost identical to one another.
254
614000
3000
Và hầu như đều phân biệt được với cái khác.
10:32
But this has not stopped Diane von Furstenberg.
255
617000
2000
Nhưng điều đó không thể dừng được Diane von Furstenberg.
10:34
She is the head of
256
619000
2000
Cô là người đứng đầu
10:36
the Council of Fashion Designers of America,
257
621000
3000
hiệp hội các nhà thiết kế thời trang ở Mỹ,
10:39
and she has told her constituency that
258
624000
2000
và có nói với các cộng sự của mình rằng
10:41
she is going to get copyright protection
259
626000
3000
cô sẽ đi lấy quyền bảo hộ bảo quyền™
10:44
for fashion designs.
260
629000
2000
cho các nhà thiết kế thời trang.
10:46
The retailers have kind of quashed this notion though.
261
631000
2000
Các nhà bán lẻ có cái suy nghĩ không ưa cái khái niệm này.
10:48
I don't think the legislation is going anywhere,
262
633000
2000
Tôi không nghĩ là pháp luật là đi đến bất cứ nơi nào.
10:50
because they realized it is so hard
263
635000
3000
Bởi vị họ nhận ra nó thật khó
10:53
to tell the difference between a pirated design
264
638000
2000
để mà nói ra sự khác biệt giữa các thiết kế cá nhân
10:55
and something that's just part of a global trend.
265
640000
3000
và caí mà là một phần của xu hướng của thế giới.
10:58
Who owns a look?
266
643000
2000
Ai sở hữu cái vẻ ngoài?
11:00
That is a very difficult question to answer.
267
645000
2000
Thật khó để có câu trả lời nó.
11:02
It takes lots of lawyers and lots of court time,
268
647000
3000
Nó cần khá nhiều luật sư và thời gian kiện tụng.
11:05
and the retailers decided that would be way too expensive.
269
650000
3000
Và các nhà bán lẽ quyết định rằng nó có lẽ quá tốn kém.
11:10
You know, it's not just the fashion industry
270
655000
2000
Bạn biết đấy, nó không chỉ có ngành công nghiệp thời trang
11:12
that doesn't have copyright protection.
271
657000
2000
là không có quyền bảo vệ bản quyềm.
11:14
There's a bunch of other industries that don't have copyright protection,
272
659000
3000
Mà còn một đống các ngành công nghiệp khác cũng không có
11:17
including the food industry.
273
662000
2000
bao gồm cả ngành công nghiệp thực phẩm.
11:19
You cannot copyright a recipe
274
664000
2000
bạn không thể bảo vệ bản quyền công thức nấu
11:21
because it's a set of instructions, it's fact,
275
666000
3000
bởi vì nó là một chuỗi những hướng dẫn, thực tế.
11:24
and you cannot copyright the look and feel
276
669000
2000
Và bạn không thể bảo vệ bản quyền của vẻ bên ngoài và cảm giác
11:26
of even the most unique dish.
277
671000
3000
thậm chí từ món ăn đặt biệt nhất.
11:29
Same with automobiles.
278
674000
2000
Cũng vậy đối với xe mô tô
11:31
It doesn't matter how wacky they look or how cool they look,
279
676000
3000
Không quan trọng nó khùng điên ra sao hay nó hấp dẫn ra sao,
11:34
you cannot copyright the sculptural design.
280
679000
3000
bạn không thể bảo vệ bản quyền của các thiết kế điêu khắc.
11:37
It's a utilitarian article, that's why.
281
682000
3000
Nó là một tiêu tề của thực dụng,
11:40
Same with furniture,
282
685000
2000
Cũng vậy với đồ đạc.
11:42
it's too utilitarian.
283
687000
3000
Nó quá thực dụng.
11:45
Magic tricks, I think they're instructions, sort of like recipes:
284
690000
3000
Mánh áo thuật, tôi nghĩ họ có hướng dẫn, kiểu như công thức nấu ăn.
11:48
no copyright protection.
285
693000
2000
Không có bảo vệ bản quyền.
11:50
Hairdos, no copyright protection.
286
695000
2000
Kiểu tóc, không bảo vệ bản quyền.
11:52
Open source software, these guys decided
287
697000
2000
Mã nguồn mở, những người này đã quyết định
11:54
they didn't want copyright protection.
288
699000
2000
họ không muốn được bảo vệ bản quyền.
11:56
They thought it'd be more innovative without it.
289
701000
3000
Họ nghĩ rằng họ sẽ phát triển hơn nếu không có nó
11:59
It's really hard to get copyright for databases.
290
704000
3000
Nó rất là khó để lấy bản quyền cho cơ sở dữ liệu.
12:02
Tattoo artists, they don't want it; it's not cool.
291
707000
3000
nghệ thuật xăm hình, họ không muốn, nó không hấp dẫn.
12:05
They share their designs.
292
710000
3000
họ chia sẻ các thiết kế của mình
12:08
Jokes, no copyright protection.
293
713000
2000
Chuyện cười, không bảo vệ bản quyền.
12:10
Fireworks displays,
294
715000
2000
Buổi diễn pháo bông.
12:12
the rules of games,
295
717000
2000
Luật của trò chơi
12:14
the smell of perfume: no.
296
719000
3000
Mùi hương nước hoa, không.
12:17
And some of these industries may seem
297
722000
2000
Và một vài khác ngành công nghiệp có vẻ
12:19
sort of marginal to you,
298
724000
2000
là nằm ngoài biên giới
12:21
but these are the gross sales
299
726000
3000
Nhưng đây chính là doanh thu
12:24
for low I.P. industries,
300
729000
2000
cho các ngành doanh nghiệp với I.P. thấo
12:26
industries with very little copyright protection,
301
731000
2000
những ngành công nghiệp với rất ít bảo vệ bản quyền.
12:28
and there's the gross sales of
302
733000
2000
Còn đây là doanh thu
12:30
films and books.
303
735000
2000
cuả phim ảnh và sách báo.
12:32
(Applause)
304
737000
3000
(Tiếng vỗ tay)
12:35
It ain't pretty.
305
740000
2000
Nó thực là không đẹp mấy
12:37
(Applause)
306
742000
2000
(Vỗ tay)
12:39
So you talk to people in the fashion industry
307
744000
2000
Vì thế bạn nói với những người của ngành thiết kế thời trang
12:41
and they're like, "Shhh!
308
746000
2000
và họ sẽ, "Shhh!
12:43
Don't tell anybody
309
748000
2000
Đừng nói với ai
12:45
we can actually steal from each other's designs.
310
750000
2000
Chúng tôi thực sự có thể đánh cắp người khác thiết kế.
12:47
It's embarrassing."
311
752000
2000
Nó thật sự đáng xấu hổ."
12:49
But you know what? It's revolutionary,
312
754000
2000
Nhưng mà bạn biết rồi đấy, nó là cuộc cách mạng.
12:51
and it's a model that a lot of other industries --
313
756000
3000
Và đó là mô hình mà nhiều ngành công nghiệp khác,
12:54
like the ones we just saw with the really small bars --
314
759000
3000
như những cái mà bạn thấy với những cột nhỏ kia,
12:57
they might have to think about this.
315
762000
2000
họ có lẽ nên nghĩ về nó
12:59
Because right now, those industries with a lot of copyright protection
316
764000
3000
bởi vì, bây giờ, những ngành công nghiệp với quá nhiều bảo vệ bản quyền
13:02
are operating in an atmosphere
317
767000
2000
đang điều hành trong cái bầu không khí
13:04
where it's as if they don't have any protection,
318
769000
3000
nơi mà nếu như họ không có bất kỳ sự bảo vệ nào.
13:07
and they don't know what to do.
319
772000
3000
Và họ không biết làm gì.
13:11
When I found out that there are a whole bunch of industries
320
776000
3000
Khi mà bạn tìm thấy ở đây có một đống các ngàh công nghiệp khác
13:14
that didn't have copyright protection,
321
779000
2000
mà không có bảo vệ bản quyền,
13:16
I thought, "What exactly is the underlying logic?
322
781000
3000
Tôi nghĩ, chính xác cái tính logic đằng sau nó là gi?
13:19
I want a picture." And the lawyers do not provide a picture,
323
784000
3000
Tôi muốn một bức tranh, và những luật sư không cung cấp bức tranh đó.
13:22
so I made one.
324
787000
2000
Vì thế mà tôi làm một cái.
13:24
These are the two main
325
789000
3000
Ở đây có hai điều chính
13:27
sort of binary oppositions within the logic of copyright law.
326
792000
3000
giống như là hai điều đối lập trong cái logic của luật bảo vệ bản quyền.
13:30
It is more complex than this, but this will do.
327
795000
3000
Nó phức tạp hơn thế này, nhưng điều này sẽ làm.
13:33
First: Is something an artistic object?
328
798000
3000
Đầu tiên, khi những thứ gì là đối tượng của nghệ thuật
13:36
Then it deserves protection.
329
801000
2000
thì nó xứng đáng bảo vệ.
13:38
Is it a utilitarian object?
330
803000
2000
Còn những thứ quá thực dụng thì sao?
13:40
Then no, it does not deserve protection.
331
805000
2000
Thế thì không, nó không xứng được bảo vệ.
13:42
This is a difficult, unstable binary.
332
807000
3000
Điều đó thực khó, hai thứ không ổn định.
13:45
The other one is: Is it an idea?
333
810000
3000
Còn cái khác là, nó là ý kiến?
13:48
Is it something that needs to
334
813000
2000
Cái gì mà cần được
13:50
freely circulate in a free society?
335
815000
2000
lưu thông tự do trong cái xã hội tự do?
13:52
No protection.
336
817000
2000
Không có sự bảo vệ.
13:54
Or is it a physically fixed
337
819000
2000
Hay cái mà biểu hiện sự cố định vật lý
13:56
expression of an idea:
338
821000
2000
của một ý tưởng,
13:58
something that somebody made
339
823000
2000
Cái mà một ai đó làm,
14:00
and they deserve to own it for a while and make money from it?
340
825000
3000
và bạn xứng đáng sở hữu nó một thời gian và kiếm tiền từ nó.
14:03
The problem is that digital technology
341
828000
2000
Vấn đề là công nghệ kỹ thuật số
14:05
has completely subverted the logic
342
830000
2000
đã hoàn toàn phá vỡ logic
14:07
of this physically fixed, expression
343
832000
2000
của sự thể hiện về vật chất cố định đó
14:09
versus idea concept.
344
834000
3000
so với cái khái niệm về ý tưởng.
14:12
Nowadays,
345
837000
2000
Ngày nay,
14:14
we don't really recognize a book
346
839000
2000
Chúng ta không thực sự nhận ra sách
14:16
as something that sits on our shelf
347
841000
2000
hay bất cứ thứ gì đặt trên kệ của chúng ta
14:18
or music as something that is
348
843000
2000
hay âm nhạc như là caí gì đó mà nó
14:20
a physical object that we can hold.
349
845000
2000
là đối tượng vật lý mà chúng ta có thể nắm giữ.
14:22
It's a digital file.
350
847000
2000
Nó là những dữ liệu kỹ thuật số.
14:24
It is barely tethered to any sort of
351
849000
2000
Nó chỉ buộc vào bất kỳ loại nào
14:26
physical reality in our minds.
352
851000
2000
vật lý thực tế trong tâm trí của chúng ta.
14:28
And these things, because we can copy and transmit them so easily,
353
853000
3000
Và những việc này, bởi vì chúng t có thể sao chép và truyền cho họ quá dễ dàng,
14:31
actually circulate within our culture
354
856000
3000
thực sự lưu hành trong nền văn hóa của chúng ta
14:34
a lot more like ideas
355
859000
2000
rất nhiều giống như các ý tưởng
14:36
than like physically instantiated objects.
356
861000
3000
hơn là một đối tượng vật lý cụ thể.
14:39
Now, the conceptual issues are truly profound
357
864000
3000
Bây giờ, cái vấn đề về khái niệm thật sự xâu sắc
14:42
when you talk about creativity
358
867000
2000
khi mà bạn nói về sự sáng tạo
14:44
and ownership
359
869000
2000
và sự sở hữu
14:46
and, let me tell you, we don't want to leave this just to lawyers to figure out.
360
871000
3000
và, để tôi nói với bạn rằng, chúng ta không muốn bỏ nó cho các luật sư nghĩ ra
14:49
They're smart.
361
874000
2000
Hộ thông minh.
14:51
I'm with one. He's my boyfriend, he's okay.
362
876000
3000
Tôi với một người ngươì, bạn trai tôi, anh ta ổn.
14:54
He's smart, he's smart.
363
879000
2000
Anh ta thông minh, anh ta thông minh.
14:56
But you want an interdisciplinary team of people
364
881000
2000
Nhưng bạn muốn có một đội gồm những người
14:58
hashing this out,
365
883000
2000
khác nhau
15:00
trying to figure out: What is the kind of ownership model,
366
885000
3000
cố gắng tìm ra, cái gì là mô hình của sự sở hữu
15:03
in a digital world,
367
888000
2000
trong cái thế giối kỹ thuật số,
15:05
that's going to lead to the most innovation?
368
890000
2000
Mà nó đang dẫn với những phát minh mới nhất
15:07
And my suggestion is that
369
892000
2000
và sự gợi ý của tôi là
15:09
fashion might be a really good place
370
894000
2000
thời trang có vẻ là nơi rất tốt
15:11
to start looking for a model
371
896000
2000
để bắt đầu cho làm mẫu
15:13
for creative industries in the future.
372
898000
3000
cho các ngành công nghiệp của sự sáng tạo trong tương lai
15:16
If you want more information about this research project,
373
901000
3000
Nếu bạn muốn biết thêm thông tin về dự án nghiên cưú này,
15:19
please visit our website: it's ReadyToShare.org.
374
904000
3000
vui lòng vào website của chúng tôi, ReadyToShare.ord
15:23
And I really want to thank Veronica Jauriqui
375
908000
2000
Và tôi thực sư cảm ơn Veronica Jauriqui
15:25
for making this very fashionable presentation.
376
910000
2000
vì đã giúp tôi làm bài thuyết trình rất thời trang
15:27
Thank you so much. (Applause)
377
912000
2000
Cảm ơn các bạn nhiều
ABOUT THE SPEAKER
Johanna Blakley - Media mavenJohanna Blakley studies the impact of mass media and entertainment on our world.
Why you should listen
As the Deputy Director of the Norman Lear Center (a media-focused think tank at the University of Southern California) Johanna Blakley spends much of her time exploring how our entertainment interacts with our political, commercial and social habits. She is especially interested in the surprising impact of intellectual property rights on innovation, organizing conferences around the lack of creative ownership in fashion as well as technology and the ownership of creative content.
Blakley has worked across a huge variety of media platforms -- producing for the web on a large scale, conducting gaming research, coordinating events for film festivals and executing consumer research on entertainment and politics. Drawing on this vast body of experience, she also lectures at USC and helped develop their masters program in Public Diplomacy.
Johanna Blakley | Speaker | TED.com