Yeonmi Park: What I learned about freedom after escaping North Korea
Yeonmi Park: မြောက်ကိုရီးယားမှ လွတ်မြောက်ခဲ့ပြီးနောက်မှာ လွတ်လပ်မှုကို သိရှိလာရပုံ။
North Korean defector Yeonmi Park is becoming a leading voice of oppressed people around the world. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
in the northern part of North Korea,
တရုတ်နိုင်ငံ နယ်စပ်မှာရှိတဲ့
ကုန်သွယ်မှုမှာ ပါဝင်ခဲ့လို့
rice and later copper
ခုံဖိနပ်တွေ၊ သကြား၊ ဆန်နဲ့ နောက်ပိုင်း
decided to escape.
လွတ်မြောက်ဖို့ ဆုံးဖြတ်လိုက်တယ်။
what the word "escape" means
ဆိုတဲ့ စကားလုံးက ဘာဆိုလိုတယ်ဆိုတာ
သေတာလို့ ဆိုလိုပါတယ်။
ရွေးစရာ တစ်ခုပဲရှိတယ်။
the concept of escape,
ကျွန်မ နားတောင်မလည်ခဲ့ပေမဲ့
from China at night,
မီးတွေကိုတော့ မြင်ခဲ့ရတယ်၊
မြေပုံတွေ ရှိခဲ့တာမျိုးမဟုတ်ဘူး။
about what was going to happen.
ကျွန်မတို့ မသိခဲ့ဘူး။
building caught fire.
မီးလောင်ခံရတယ်လို့ တွေးကြည့်ပါ။
မတွေးတတ်အောင်ပါပဲ ။
what it feels like to live there.
အတော် ခက်ခဲပါတယ်။
ဖော်မပြနိုင်တာက
your life on Mars right now.
စိတ်ကူးကြည့်လို့ မရနိုင်သလိုပေါ့။
has only one meaning:
အဓိပ္ပါယ်တစ်ခုပဲ ရှိတယ်။
of romantic love in North Korea.
အချစ်ရဲ့ သဘောမရှိဘူး။
understand the concept,
သင် နားမလည်ဘူး၊
that concept is even a possibility.
တစ်ခုလို့တောင် သဘောမပေါက်ဘူး။
is an almighty god
ကိုတောင် သိနိုင်တဲ့ အနန္တတ နတ်ဘုရား
ကြောက်ခဲ့တာပါ။
ကျွန်မတို့အတွက်
တာလို့့ ဆိုကြတော့
he was actually a dictator,
တစ်ယောက်လို့ ကျွန်မကို ပြောကြတယ်၊
looking at a picture of him,
သူဟာ ပုံထဲမှာ
သဘောပေါက်ခဲ့တယ်။
မမြင်နိုင်ခဲ့ဘူးလေ။
မပြောခင်အထိပေါ့။
that he was fat.
တစ်ယောက်ယောက်က ကျွန်မတို့ သင်ပေးရတယ်။
critical thinking,
တစ်ခါမှ မလေ့ကျင့်ဖူးရင်
what you're told to see.
မြင်ခိုင်းတာကို မြင်ရုံပဲလေ။
အကြီးမားဆုံး မေးခွန်းက
inside North Korea?
တော်လှန်ရေးမရှိတာလဲ။
for 70 years of this oppression?"
ဘာလို့ တော်လှန်ရေးမရှိတာလဲ။
you're isolated or oppressed,
ဖိနှိပ်ခံရတာကို မသိရင်
definition of isolation,
အဓိပ္ပါယ် အစစ်ဖြစ်ပြီး
in the center of the universe.
တကယ်ကို ထင်ခဲ့တာပါ။
ပျံ့နှံ့ထိုက်ပါတယ်၊
what is right and wrong,
ဘာက မှားတယ်၊
justice and injustice,
ခြားနားချက်၊
မွေးရာပါသိကြတယ်လို့ပါ။
ကျွန်မ ပြောလိုက်တယ်
on the street right now,
လူတစ်ယောက်ကို တွေ့ရင်
and dead on the streets.
သေနေတဲ့လူတွေကို တွေ့တယ်၊
ဖြစ်လို့ မဟုတ်ဘဲ
the concept of compassion.
မသင်ယူခဲ့ဖူးလို့ပါ။
empathy and sympathy in my heart
သင်ယူပြီးနောက်မှပဲ
"compassion" and the concept,
စာနာမှုကို နှလုံးသွားထဲမှာ ခံစားလို့ရတယ်၊
as a free person.
လွတ်လပ်တဲ့ လူတစ်ဦးအဖြစ် နေထိုင်နေပါတယ်။
our President Trump,
သမ္မတ Trump ဟာ
is not important enough
တွေထဲမှာ ပါရလောက်အောင်
for executing his uncle,
မြောက်ကိုရီးယားတွေကို သတ်တာအတွက်
something new about freedom now.
အသစ်တစ်ခုခု အခု သင်ယူဖို့ လိုလောက်တယ်ပေါ့။
ဒါက ဟုတ်တယ်လေ။
George Orwell ရဲ့"1984." လို
George Orwell's "1984."
မျိုးဆက် သုံးဆက်ပဲ ကြာခဲ့တယ်။
right now who don't have a voice,
လူ့အခွင့်အရေးတွေအတွက် မတိုက်ခိုက်ရင်
when we are not free?
ဘယ်သူက ကျွန်မတို့အတွက် တိုက်ပေးမှာလဲ။
ကျွန်မ မသိဘူး။
that we care about climate change,
အခွင့်အရေးနဲ့ ကျားမ တန်းတူရှိမှု
about animals' rights,
အရေးစိုက်တယ်ဆိုတဲ့ အချက်က
how beautiful our heart is,
ဘယ်လောက် လှပတယ်၊
who cannot speak for themselves.
သူတစ်ဦးကို အရေးစိုက်တယ်ဆိုတာပါ။
cannot speak for themselves.
သူတို့ကိုယ်တိုင်အတွက် မပြောနိုင်နိုင်ဘူး။
in the 21st century.
အင်တာနက် မရှိကြဘူး။
on earth right now.
အမှောင်ဆုံးနေရာပါ။
to my fellow North Koreans
ကျွန်မရဲ့ ရောင်းရင်း မြောက်ကိုရီးယားတွေကို
that an alternative life is possible.
တယ်ဆိုတာ တို့ကို ပြောချင်တာပါ။
ရောင်းစားခံခဲ့ရတယ်။
ကျွန်မ ယုံကြည်တယ်။
every reason to be hopeful.
ရှိဖို့ အကြောင်းပြချက်တွေ ရှိနေတာပါ။
ABOUT THE SPEAKER
Yeonmi Park - Human rights activistNorth Korean defector Yeonmi Park is becoming a leading voice of oppressed people around the world.
Why you should listen
Yeonmi Park's escape from North Korea has given the world a window into the lives of its people. At the 2014 Oslo Freedom Forum and the One Young World Summit in Dublin, Park became an international phenomenon, delivering passionate and deeply personal speeches about the brutality of the North Korean regime. Her address to One Young World on the horrors of detention camps, political executions and sex trafficking has been viewed over 320 million times on YouTube. The BBC named her one of their "Top Global Women."
In 2017, Park joined the Tory Burch Foundation's Embrace Ambition campaign, a global effort to dispel the double standard of ambition as a positive trait in men and a negative trait in women. Her searing memoir, In Order to Live: A North Korean Girl's Journey to Freedom, was released in the fall 2015, and now she's urging the world to recognize the oppressed people of Kim Jong-Un's reign. She believes that change will come through young people like herself, whose exposure to capitalism and Western media is eroding the authority of the Kim dynasty.
Currently a student at Columbia University, Park has published an op-ed about North Korea's "black market generation” in the Washington Post and has been featured on CNN, CNBC and the BBC, as well as in the New York Times and Wall Street Journal. She serves on the executive board of directors of the Human Rights Foundation, the world's preeminent organization devoted to disrupting dictatorships.
Yeonmi Park | Speaker | TED.com