TED2012
Jean-Baptiste Michel: The mathematics of history
Jean-Baptiste Michel: De wiskunde van de geschiedenis
Filmed:
Readability: 4.3
1,279,350 views
Wat kan de wiskunde zeggen over de geschiedenis? Volgens TED Fellow Jean-Baptiste Michel behoorlijk veel. In kwesties variërend van taalkundige veranderingen tot de dodelijkheid van oorlogen, laat hij zien hoe gedigitaliseerde geschiedenis diepe onderliggende patronen begint te onthullen.
Jean-Baptiste Michel - Data researcher
Jean-Baptiste Michel looks at how we can use large volumes of data to better understand our world. Full bio
Jean-Baptiste Michel looks at how we can use large volumes of data to better understand our world. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
So it turns out that mathematics is a very powerful language.
0
0
3671
Wiskunde blijkt een zeer krachtige taal te zijn.
00:19
It has generated considerable insight in physics,
1
3671
2312
Ze heeft grote inzichten opgeleverd in de natuurkunde,
00:21
in biology and economics,
2
5983
2100
biologie en economie,
00:23
but not that much in the humanities and in history.
3
8083
2817
maar niet zoveel in de geesteswetenschappen en geschiedenis.
00:26
I think there's a belief that it's just impossible,
4
10900
2283
Ik denk dat men dit onmogelijk acht,
00:29
that you cannot quantify the doings of mankind,
5
13183
2646
dat je de daden van de mensheid niet kan kwantificeren
00:31
that you cannot measure history.
6
15829
2519
en de geschiedenis niet kan meten.
00:34
But I don't think that's right.
7
18348
1527
Maar volgens mij klopt dat niet.
00:35
I want to show you a couple of examples why.
8
19875
2042
Ik wil met een paar voorbeelden laten zien waarom.
00:37
So my collaborator Erez and I were considering the following fact:
9
21917
2958
Mijn collega Erez en ik beschouwden het volgende feit:
00:40
that two kings separated by centuries
10
24875
2729
twee koningen uit verschillende eeuwen
00:43
will speak a very different language.
11
27604
1767
spreken zeer verschillende talen.
00:45
That's a powerful historical force.
12
29371
2304
Dat is een grote historische kracht.
00:47
So the king of England, Alfred the Great,
13
31675
1773
De koning van Engeland, Alfred de Grote,
00:49
will use a vocabulary and grammar
14
33448
1640
heeft een heel andere woordenschat en grammatica
00:50
that is quite different from the king of hip hop, Jay-Z.
15
35088
3700
dan de koning van hip hop, Jay-Z.
00:54
(Laughter)
16
38788
1666
(Gelach)
00:56
Now it's just the way it is.
17
40454
2171
Zo is dat nu eenmaal.
00:58
Language changes over time, and it's a powerful force.
18
42625
2292
Taal verandert met de tijd. Dat is een krachtig fenomeen.
01:00
So Erez and I wanted to know more about that.
19
44917
2287
Erez en ik wilden hier meer over weten.
01:03
So we paid attention to a particular grammatical rule, past-tense conjugation.
20
47204
3657
We bestudeerden een bepaalde grammaticale regel: de verleden tijd van werkwoorden.
01:06
So you just add "ed" to a verb at the end to signify the past.
21
50861
3264
Je plakt gewoon 'te' of 'de' achter een werkwoord om de verleden tijd aan te geven.
01:10
"Today I walk. Yesterday I walked."
22
54125
1927
"Vandaag maak ik. Gisteren maakte ik."
01:11
But some verbs are irregular.
23
56052
1344
Maar sommige werkwoorden zijn onregelmatig.
01:13
"Yesterday I thought."
24
57396
1396
"Gisteren dacht ik."
01:14
Now what's interesting about that
25
58792
1666
Interessant hieraan is
01:16
is irregular verbs between Alfred and Jay-Z have become more regular.
26
60458
3830
dat onregelmatige werkwoorden tussen Alfred en Jay-Z regelmatiger zijn geworden.
01:20
Like the verb "to wed" that you see here has become regular.
27
64288
2735
Zoals het werkwoord "to wed", dat is regelmatig geworden.
01:22
So Erez and I followed the fate of over 100 irregular verbs
28
67023
4022
Erez en ik volgden het lot van ruim 100 onregelmatige werkwoorden
01:26
through 12 centuries of English language,
29
71045
1919
door 12 eeuwen Engelse taal heen,
01:28
and we saw that there's actually a very simple mathematical pattern
30
72964
2911
en we ontdekten een heel eenvoudig wiskundig patroon
01:31
that captures this complex historical change,
31
75875
2542
dat deze ingewikkelde historische verandering weergeeft.
01:34
namely, if a verb is 100 times more frequent than another,
32
78417
3660
Als een werkwoord 100 maal frequenter is dan een ander,
01:37
it regularizes 10 times slower.
33
82077
2665
wordt het 10x langzamer regelmatig.
01:40
That's a piece of history, but it comes in a mathematical wrapping.
34
84742
3935
Dat is een stukje geschiedenis verpakt in wiskunde.
01:44
Now in some cases math can even help explain,
35
88677
3654
Soms kan wiskunde zelfs verklaringen aandragen
01:48
or propose explanations for, historical forces.
36
92331
2879
voor historische krachten.
01:51
So here Steve Pinker and I
37
95210
1832
Hier bekeken Steve Pinker en ik
01:52
were considering the magnitude of wars during the last two centuries.
38
97042
3852
de grootte van oorlogen gedurende de laatste twee decennia.
01:56
There's actually a well-known regularity to them
39
100894
2495
Ze vertonen in feite een welbekende regelmaat.
01:59
where the number of wars that are 100 times deadlier
40
103389
3422
Het aantal oorlogen dat 100 maal dodelijker is,
02:02
is 10 times smaller.
41
106811
1952
is tien maal kleiner.
02:04
So there are 30 wars that are about as deadly as the Six Days War,
42
108763
3344
Dus er zijn 30 oorlogen ongeveer zo dodelijk als de Zesdaagse Oorlog,
02:08
but there's only four wars that are 100 times deadlier --
43
112107
2820
maar er zijn slechts vier oorlogen die 100 maal dodelijker zijn --
02:10
like World War I.
44
114927
1977
zoals de Eerste Wereldoorlog.
02:12
So what kind of historical mechanism can produce that?
45
116904
2923
Welk historisch mechanisme kan zoiets veroorzaken?
02:15
What's the origin of this?
46
119827
2000
Wat is de oorsprong hiervan?
02:17
So Steve and I, through mathematical analysis,
47
121827
2265
Via wiskundige analyse stelden Steve en ik
02:19
propose that there's actually a very simple phenomenon at the root of this,
48
124092
4241
dat er een heel eenvoudig fenomeen aan ten grondslag ligt,
02:24
which lies in our brains.
49
128333
1690
dat in onze hersenen zetelt.
02:25
This is a very well-known feature
50
130023
2019
Het is het welbekende gegeven
02:27
in which we perceive quantities in relative ways --
51
132042
2975
dat we hoeveelheden op relatieve wijze waarnemen --
02:30
quantities like the intensity of light or the loudness of a sound.
52
135017
3716
hoeveelheden als lichtintensiteit of geluidssterkte.
02:34
For instance, committing 10,000 soldiers to the next battle sounds like a lot.
53
138733
5309
Bijvoorbeeld, 10.000 soldaten ten strijde sturen lijkt veel.
02:39
It's relatively enormous if you've already committed 1,000 soldiers previously.
54
144042
3444
Het is relatief enorm als je daarvóór 1000 soldaten stuurde.
02:43
But it doesn't sound so much,
55
147486
1827
Maar het lijkt niet zo veel,
02:45
it's not relatively enough, it won't make a difference
56
149313
3020
het is relatief onvoldoende en ontoereikend
02:48
if you've already committed 100,000 soldiers previously.
57
152333
2952
als je alreeds 100.000 soldaten hebt gestuurd.
02:51
So you see that because of the way we perceive quantities,
58
155285
3613
Dus je ziet dat door de manier waarop we hoeveelheden waarnemen,
02:54
as the war drags on,
59
158898
1767
terwijl de oorlog voortduurt,
02:56
the number of soldiers committed to it and the casualties
60
160665
3085
het aantal gestuurde soldaten en gesneuvelden
02:59
will increase not linearly --
61
163750
1683
niet rechtlijnig toeneemt :
03:01
like 10,000, 11,000, 12,000 --
62
165433
1888
dus 10.000 ... 11.000 ... 12.000 --
03:03
but exponentially -- 10,000, later 20,000, later 40,000.
63
167321
4275
maar exponentieel: 10.000 ... 20.000 ... 40.000.
03:07
And so that explains this pattern that we've seen before.
64
171596
3085
Dat verklaart het patroon dat we eerder zagen.
03:10
So here mathematics is able to link a well-known feature of the individual mind
65
174681
5498
Hier verbindt de wiskunde een welbekende eigenschap van de individuele geest
03:16
with a long-term historical pattern
66
180179
2989
met een langlopend historisch patroon,
03:19
that unfolds over centuries and across continents.
67
183168
2857
dat zich ontvouwt gedurende eeuwen en over continenten.
03:21
So these types of examples, today there are just a few of them,
68
186025
4017
Dit soort voorbeelden zijn er nu nog niet veel, maar
03:25
but I think in the next decade they will become commonplace.
69
190042
2689
ik denk dat ze de komende 10 jaar heel gewoon gaan worden.
03:28
The reason for that is that the historical record
70
192731
2392
De reden daarvoor is dat de historische bronnen
03:31
is becoming digitized at a very fast pace.
71
195123
2460
in rap tempo worden gedigitaliseerd.
03:33
So there's about 130 million books
72
197583
2610
Er zijn ongeveer 130 miljoen boeken
03:36
that have been written since the dawn of time.
73
200193
2311
geschreven sinds mensenheugenis.
03:38
Companies like Google have digitized many of them --
74
202504
2454
Bedrijven als Google hebben vele daarvan gedigitaliseerd.
03:40
above 20 million actually.
75
204958
1584
Ruim 20 miljoen in feite.
03:42
And when the stuff of history is available in digital form,
76
206542
3578
De beschikbaarheid van historische bronnen in digitale vorm
03:46
it makes it possible for a mathematical analysis
77
210120
2380
maakt het mogelijk om via wiskundige analyse
03:48
to very quickly and very conveniently
78
212500
2375
zeer snel en gemakkelijk
03:50
review trends in our history and our culture.
79
214875
2725
trends in onze geschiedenis en cultuur te bekijken.
03:53
So I think in the next decade,
80
217600
2721
Ik denk dat in de komende 10 jaar
03:56
the sciences and the humanities will come closer together
81
220321
2750
de natuurwetenschappen en de geesteswetenschappen elkaar nader zullen komen
03:58
to be able to answer deep questions about mankind.
82
223071
3329
om diepe vragen over de mensheid te kunnen beantwoorden.
04:02
And I think that mathematics will be a very powerful language to do that.
83
226400
4121
Wiskunde zal volgens mij een zeer krachtige taal zijn om dat te doen.
04:06
It will be able to reveal new trends in our history,
84
230521
3146
Ze zal nieuwe trends in onze geschiedenis kunnen blootleggen,
04:09
sometimes to explain them,
85
233667
1750
deze soms kunnen verklaren
04:11
and maybe even in the future to predict what's going to happen.
86
235417
3306
en misschien in de toekomst zelfs voorspellingen kunnen doen.
04:14
Thank you very much.
87
238723
1491
Dank je wel.
04:16
(Applause)
88
240214
3678
(Applaus)
ABOUT THE SPEAKER
Jean-Baptiste Michel - Data researcherJean-Baptiste Michel looks at how we can use large volumes of data to better understand our world.
Why you should listen
Jean-Baptiste Michel holds joint academic appointments at Harvard (FQEB Fellow) and Google (Visiting Faculty). His research focusses on using large volumes of data as tools that help better understand the world around us -- from the way diseases progress in patients over years, to the way cultures change in human societies over centuries. With his colleague Erez Lieberman Aiden, Jean-Baptiste is a Founding Director of Harvard's Cultural Observatory, where their research team pioneers the use of quantitative methods for the study of human culture, language and history. His research was featured on the covers of Science and Nature, on the front pages of the New York Times and the Boston Globe, in The Economist, Wired and many other venues. The online tool he helped create -- ngrams.googlelabs.com -- was used millions of times to browse cultural trends. Jean-Baptiste is an Engineer from Ecole Polytechnique (Paris), and holds an MS in Applied Mathematics and a PhD in Systems Biology from Harvard.
Jean-Baptiste Michel | Speaker | TED.com