TED2016
Adam Foss: A prosecutor's vision for a better justice system
Adam Foss: Wizja prokuratora o lepszym systemie sprawiedliwości.
Filmed:
Readability: 4.4
2,287,171 views
Gdy młoda osoba popełnia przestępstwo, amerykański system sprawiedliwości ma wybór: ściganie w pełnym zakresie prawa lub zrobienie kroku w tył
i zastanowienie się, czy obarczanie młodego człowieka kryminalną przeszłością jest dobre w szerszej perspektywie czasowej. W tej dyskusji Adam Foss, prokurator z biura prokuratury okręgowej w Bostonie, pokazuje drogę do naprawy systemu sprawiedliwości. Zamieniając gniew na szansę, zmienia również życie ludzi na lepsze, zamiast rujnować je.
Adam Foss - Juvenile justice reformer
By shifting his focus from incarceration to transforming lives, Adam Foss is reinventing the role of the criminal prosecutor. Full bio
By shifting his focus from incarceration to transforming lives, Adam Foss is reinventing the role of the criminal prosecutor. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
The following are my opinions,
0
777
1885
Przedstawię swoje opinie
00:14
and do not reflect
the opinions or policies
the opinions or policies
1
2686
2007
nie odzwierciedlające opini czy polityki
00:16
of any particular prosecutor's office.
2
4717
1984
żadnej prokuratury.
00:18
(Laughter)
3
6725
1344
(Śmiech)
00:21
I am a prosecutor.
4
9452
1670
Jestem prokuratorem.
00:23
I believe in law and order.
5
11146
1546
Wierzę w prawo i porządek.
00:24
I am the adopted son of a police officer,
a Marine and a hairdresser.
a Marine and a hairdresser.
6
12716
3645
Jestem adoptowanym synem
policjanta, żołnierza i fryzjerki.
policjanta, żołnierza i fryzjerki.
00:29
I believe in accountability
7
17139
2940
Wierzę w odpowiedzialność
00:32
and that we should all be safe
in our communities.
in our communities.
8
20103
3715
i to, że powinniśmy czuć się
bezpiecznie w naszej społeczności.
bezpiecznie w naszej społeczności.
00:36
I love my job
9
24145
2318
Kocham moją pracę
00:38
and the people that do it.
10
26487
1465
i ludzi, którzy ją wykonują.
00:40
I just think that it's our responsibility
11
28500
1974
Myślę, że jesteśmy odpowiedzialni
00:42
to do it better.
12
30498
1166
za polepszanie tego systemu.
00:45
By a show of hands,
13
33213
2049
Podnieście rękę, żeby pokazać,
ilu z was przed ukończeniem 25 lat,
00:47
how many of you, by the age of 25,
14
35286
2714
źle zachowywało się w szkole,
00:50
had either acted up in school,
15
38024
1864
chodziło w zakazane miejsca,
00:51
went somewhere you were
specifically told to stay out of,
specifically told to stay out of,
16
39912
2739
albo piło alkohol, nie będąc pełnoletnim?
00:54
or drank alcohol before your legal age?
17
42675
3212
00:58
(Laughter)
18
46409
1381
(Śmiech)
00:59
All right.
19
47814
1150
Dobrze.
01:01
How many of you shoplifted,
20
49520
2239
Ilu z was kradło,
brało narkotyki
01:03
tried an illegal drug
21
51783
2000
lub biło się,
01:05
or got into a physical fight --
22
53807
1679
chociażby z rodzeństwem.
01:07
yes, even with a sibling?
23
55510
1439
01:10
Now, how many of you
ever spent one day in jail
ever spent one day in jail
24
58659
3941
Teraz ilu z was spędziło przez to
choć jeden dzień w więzieniu?
choć jeden dzień w więzieniu?
01:14
for any of those decisions?
25
62624
1795
Czy siedząc tutaj,
01:21
How many of you sitting here today
26
69809
1634
uważacie, że jesteście
zagrożeniem dla innych?
zagrożeniem dla innych?
01:23
think that you're a danger to society
27
71467
1811
01:25
or should be defined by those actions
of youthful indiscretion?
of youthful indiscretion?
28
73302
3320
Albo że powinniście być oceniani
przez pryzmat młodzieńczych wybryków?
przez pryzmat młodzieńczych wybryków?
01:29
(Laughter)
29
77907
1393
(Śmiech)
01:32
Point taken.
30
80185
1649
Rozumiem.
01:35
When we talk about
criminal justice reform,
criminal justice reform,
31
83504
2305
Mówiąc o reformie wymiaru sprawiedliwości,
często skupiamy się na kilku kwestiach,
01:37
we often focus on a few things,
32
85833
2522
i o tym chcę wam opowiedzieć.
01:40
and that's what I want
to talk to you about today.
to talk to you about today.
33
88379
4086
01:44
But first I'm going to --
since you shared with me,
since you shared with me,
34
92783
2387
Jednak na początek,
znając już waszą przeszłość,
znając już waszą przeszłość,
wyznam wam coś o sobie.
01:47
I'm going to give you
a confession on my part.
a confession on my part.
35
95194
2167
Wybrałem szkołę prawniczą,
by zarabiać pieniądze.
by zarabiać pieniądze.
01:49
I went to law school
36
97385
1404
01:50
to make money.
37
98813
1269
01:52
I had no interest
in being a public servant,
in being a public servant,
38
100725
2071
Nie interesowała mnie posada publiczna.
Nie interesowało mnie prawo karne
01:54
I had no interest in criminal law,
39
102820
1687
i na pewno nigdy nie myślałem
o karierze prokuratora.
o karierze prokuratora.
01:56
and I definitely didn't think
that I would ever be a prosecutor.
that I would ever be a prosecutor.
40
104531
3530
02:00
Near the end of my first year
of law school, I got an internship
of law school, I got an internship
41
108888
3006
Pod koniec pierwszego roku
odbywałem praktyki w wydziale
odbywałem praktyki w wydziale
w Roxbury, w Bostońskim Sądzie Grodzkim.
02:03
in the Roxbury Division
of Boston Municipal Court.
of Boston Municipal Court.
42
111918
2979
Wiedziałem, że Roxbury
jest biedną dzielnicą Bostonu,
jest biedną dzielnicą Bostonu,
02:06
I knew of Roxbury as an impoverished
neighborhood in Boston,
neighborhood in Boston,
43
114921
3520
przepełnioną przemocą i narkotykami.
02:10
plagued by gun violence and drug crime.
44
118465
3592
02:15
My life and my legal career changed
the first day of that internship.
the first day of that internship.
45
123835
4777
Moje życie i kariera prawnicza
zmieniły się pierwszego dnia praktyk.
zmieniły się pierwszego dnia praktyk.
02:21
I walked into a courtroom,
and I saw an auditorium of people
and I saw an auditorium of people
46
129973
3922
Wszedłem na salę sądową
i zobaczyłem tłum ludzi.
i zobaczyłem tłum ludzi.
Każdy z nich chciał podejść do mównicy,
02:25
who, one by one, would approach
the front of that courtroom
the front of that courtroom
47
133919
2833
by powiedzieć tylko i wyłącznie:
02:28
to say two words and two words only:
48
136776
1736
"niewinny".
02:30
"Not guilty."
49
138536
1150
02:32
They were predominately black and brown.
50
140352
2259
W większości byli oni czarni lub brązowi.
02:36
And then a judge, a defense
attorney and a prosecutor
attorney and a prosecutor
51
144152
2510
Wtedy sędzia, adwokat i prokurator
podejmowali decyzje
zmieniające życie tych ludzi.
zmieniające życie tych ludzi.
02:38
would make life-altering decisions
about that person without their input.
about that person without their input.
52
146686
3735
02:43
They were predominately white.
53
151571
1710
W większości byli oni biali.
02:47
As each person, one by one,
approached the front of that courtroom,
approached the front of that courtroom,
54
155230
3163
Podczas gdy po kolei
podchodzili do mównicy,
podchodzili do mównicy,
nie przestawałem zastanawiać się.
02:50
I couldn't stop but think:
55
158417
1578
Jak oni tutaj trafili?
02:52
How did they get here?
56
160019
1151
Chciałem znać ich przeszłość.
02:53
I wanted to know their stories.
57
161194
1714
02:55
And as the prosecutor
read the facts of each case,
read the facts of each case,
58
163773
3100
Gdy prokurator czytał fakty
dotyczące każdego przypadku,
dotyczące każdego przypadku,
02:59
I was thinking to myself,
59
167762
1763
myślałem sobie,
mogliśmy to przewidzieć.
03:01
we could have predicted that.
60
169549
1745
03:04
That seems so preventable...
61
172099
1751
Wydawało się, że można temu zapobiec...
Nie dlatego, że byłem
ekspertem prawa karnego,
ekspertem prawa karnego,
03:07
not because I was an expert
in criminal law,
in criminal law,
62
175575
2159
tak nakazywał zdrowy rozsądek.
03:09
but because it was common sense.
63
177758
2047
03:13
Over the course of the internship,
64
181525
1644
W trakcie praktyk
zacząłem rozpoznawać ludzi w audytorium.
03:15
I began to recognize
people in the auditorium,
people in the auditorium,
65
183193
2154
Nie kierowali działalnością przestępczą,
03:17
not because they were
criminal masterminds
criminal masterminds
66
185371
2092
tylko przychodzili do nas po pomoc.
03:19
but because they were
coming to us for help
coming to us for help
67
187487
2000
Jednak my odsyłaliśmy ich z niczym.
03:21
and we were sending them out without any.
68
189511
2200
03:25
My second year of law school I worked
as a paralegal for a defense attorney,
as a paralegal for a defense attorney,
69
193774
3579
Na drugim roku szkoły prawniczej
pracowałem jako pomocnik adwokata.
pracowałem jako pomocnik adwokata.
Spotkałem wtedy wielu młodych ludzi
oskarżonych o morderstwo.
oskarżonych o morderstwo.
03:29
and in that experience I met many
young men accused of murder.
young men accused of murder.
70
197377
3289
Nawet u tych „najgorszych”
widziałem ludzkie historie.
widziałem ludzkie historie.
03:32
Even in our "worst," I saw human stories.
71
200690
3223
03:36
And they all contained childhood trauma,
72
204642
2876
Każdy z nich miał jakąś
traumę z dzieciństwa,
traumę z dzieciństwa,
znęcanie się, ubóstwo, utrata bliskich,
03:39
victimization, poverty, loss,
73
207542
2236
wyrzucenie ze szkoły,
03:41
disengagement from school,
74
209802
1698
przedwczesny kontakt z policją
oraz systemem sprawiedliwości.
oraz systemem sprawiedliwości.
03:43
early interaction with the police
and the criminal justice system,
and the criminal justice system,
75
211524
3135
Wszystko to prowadziło
do miejsca na sali sądowej.
do miejsca na sali sądowej.
03:46
all leading to a seat in a courtroom.
76
214683
2706
03:49
Those convicted of murder
were condemned to die in prison,
were condemned to die in prison,
77
217862
2990
Tych skazanych za morderstwo
czekała śmierć w więzieniu
czekała śmierć w więzieniu
i podczas każdego spotkania
z tymi ludźmi, nie mogłem pojąć jednego.
z tymi ludźmi, nie mogłem pojąć jednego.
03:52
and it was during those meetings
with those men that I couldn't fathom
with those men that I couldn't fathom
78
220876
4118
Chcemy wydawać tak dużo pieniędzy
03:57
why we would spend so much money
79
225018
1787
na trzymanie tej osoby
przez kolejne 80 lat w więzieniu.
przez kolejne 80 lat w więzieniu.
03:58
to keep this one person in jail
for the next 80 years
for the next 80 years
80
226829
2722
04:01
when we could have reinvested it up front,
81
229575
2007
Gdy mogliśmy je inaczej zainwestować
i może zapobiec temu wydarzeniu.
04:03
and perhaps prevented the whole thing
from happening in the first place.
from happening in the first place.
82
231606
3478
04:07
(Applause)
83
235108
4134
(Brawa)
04:12
My third year of law school,
84
240715
1345
Na trzecim roku
broniłem ludzi oskarżonych
o drobne przestępstwa.
o drobne przestępstwa.
04:14
I defended people accused
of small street crimes,
of small street crimes,
85
242084
2628
Głównie chorych psychicznie,
bezdomnych, uzależnionych od narkotyków.
bezdomnych, uzależnionych od narkotyków.
04:16
mostly mentally ill,
86
244736
1151
04:17
mostly homeless,
87
245911
1151
04:19
mostly drug-addicted,
88
247086
1151
Wszyscy potrzebowali pomocy.
04:20
all in need of help.
89
248261
1303
04:23
They would come to us,
90
251194
1707
Przychodzili do nas,
my odsyłaliśmy ich bez tej pomocy.
04:24
and we would send them away
without that help.
without that help.
91
252925
2316
04:28
They were in need of our assistance.
92
256557
2946
Potrzebowali naszego wsparcia.
04:32
But we weren't giving them any.
93
260621
2393
Jednak nie dostawali nic.
04:36
Prosecuted, adjudged and defended
94
264933
3133
Oskarżani, sądzeni i bronieni
przez ludzi, którzy nic o nich nie wiedzą.
04:40
by people who knew nothing about them.
95
268090
3136
04:44
The staggering inefficiency is what
drove me to criminal justice work.
drove me to criminal justice work.
96
272493
3456
Ta przerażająca nieskuteczność
popchnęła mnie do pracy w systemie karnym.
popchnęła mnie do pracy w systemie karnym.
04:48
The unfairness of it all
made me want to be a defender.
made me want to be a defender.
97
276425
2901
Ta cała niesprawiedliwość sprawiła,
że chciałem być obrońcą.
że chciałem być obrońcą.
04:52
The power dynamic
that I came to understand
that I came to understand
98
280382
2984
Siła działania, którą zrozumiałem,
04:56
made me become a prosecutor.
99
284156
1704
sprawiła, że stałem się prokuratorem.
04:59
I don't want to spend a lot of time
talking about the problem.
talking about the problem.
100
287383
2931
Nie chcę mówić dużo o tym problemie.
Wiemy, że system sprawiedliwości
potrzebuje reformy.
potrzebuje reformy.
05:02
We know the criminal justice
system needs reform,
system needs reform,
101
290338
2340
Wiemy, że w amerykańskich więzieniach
przebywa 2,3 miliona ludzi,
przebywa 2,3 miliona ludzi,
05:04
we know there are 2.3 million
people in American jails and prisons,
people in American jails and prisons,
102
292702
3206
co czyni nas najbardziej uwięzionym
narodem na świecie.
narodem na świecie.
05:07
making us the most incarcerated
nation on the planet.
nation on the planet.
103
295932
2579
Kolejne 7 milionów
ma wyroki w zawieszeniu.
ma wyroki w zawieszeniu.
05:10
We know there's another seven million
people on probation or parole,
people on probation or parole,
104
298535
3277
Wiemy, że system sprawiedliwości
05:13
we know that the criminal justice system
105
301836
2214
niewspółmiernie
oddziałuje na „kolorowych”.
oddziałuje na „kolorowych”.
05:16
disproportionately affects
people of color,
people of color,
106
304074
2008
Zwłaszcza biednych „kolorowych”.
05:18
particularly poor people of color.
107
306106
1624
Wiemy, że błędy systemu są powszechne
05:19
And we know there are system failures
happening everywhere
happening everywhere
108
307754
2754
i to sprowadza ludzi do sal sądowych.
05:22
that bring people to our courtrooms.
109
310532
1770
Ale nie mówimy o tym,
05:24
But what we do not discuss
110
312326
1262
jak bardzo nieprzygotowani
są prokuratorzy na ich przyjęcie.
są prokuratorzy na ich przyjęcie.
05:25
is how ill-equipped our prosecutors
are to receive them.
are to receive them.
111
313612
2682
Mówiąc o reformie systemu sprawiedliwości,
05:29
When we talk about
criminal justice reform,
criminal justice reform,
112
317151
2024
jako społeczeństwo
skupiamy się na trzech rzeczach.
skupiamy się na trzech rzeczach.
05:31
we, as a society, focus on three things.
113
319199
2307
Skarżymy się,
05:33
We complain, we tweet, we protest
114
321530
1812
protestujemy przeciw policji,
przeciw wyrokom prawa,
przeciw wyrokom prawa,
05:35
about the police, about sentencing laws
115
323366
2129
05:37
and about prison.
116
325519
1355
przeciwko więzieniu.
05:40
We rarely, if ever, talk
about the prosecutor.
about the prosecutor.
117
328031
4265
Rzadko, jeśli w ogóle,
mówimy o prokuraturze.
mówimy o prokuraturze.
05:46
In the fall of 2009,
118
334367
1643
Jesienią 2009 roku
młody chłopak został aresztowany
przez bostońską policję.
przez bostońską policję.
05:48
a young man was arrested
by the Boston Police Department.
by the Boston Police Department.
119
336735
3026
05:51
He was 18 years old,
he was African American
he was African American
120
339785
2303
Miał 18 lat, był Afroamerykaninem.
Był w ostatniej klasie miejscowej szkoły.
05:54
and he was a senior
at a local public school.
at a local public school.
121
342112
2205
Miał plany na studia,
05:56
He had his sights set on college
122
344706
1924
ale jego praca na pół etatu
nie dawała finansowej możliwości,
nie dawała finansowej możliwości,
05:58
but his part-time, minimum-wage job
wasn't providing the financial opportunity
wasn't providing the financial opportunity
123
346654
3724
jakiej potrzebował
przy zapisach do szkoły.
przy zapisach do szkoły.
06:02
he needed to enroll in school.
124
350402
1490
06:04
In a series of bad decisions,
125
352709
1427
Z powodu złych decyzji ukradł
30 laptopów i sprzedał je w internecie.
30 laptopów i sprzedał je w internecie.
06:06
he stole 30 laptops from a store
and sold them on the Internet.
and sold them on the Internet.
126
354160
3605
06:10
This led to his arrest
127
358424
1489
To doprowadziło do aresztowania
i 30 zarzutów kryminalnych.
06:11
and a criminal complaint
of 30 felony charges.
of 30 felony charges.
128
359937
4256
Christopher najbardziej martwił się
o potencjalne więzienie.
o potencjalne więzienie.
06:17
The potential jail time he faced is what
stressed Christopher out the most.
stressed Christopher out the most.
129
365677
3548
Ale miał zbyt ubogie wyobrażenie,
06:21
But what he had little understanding of
130
369249
2094
jak kryminalna historia może
wpłynąć na jego przyszłość.
wpłynąć na jego przyszłość.
06:23
was the impact a criminal record
would have on his future.
would have on his future.
131
371367
3310
06:28
I was standing in arraignments that day
132
376311
1893
Byłem oskarżycielem tego dnia,
gdy trafił do mnie jego przypadek.
06:30
when Christopher's case
came across my desk.
came across my desk.
133
378228
2096
Zabrzmi to dramatycznie,
ale w tym momencie
ale w tym momencie
06:32
And at the risk of sounding
dramatic, in that moment,
dramatic, in that moment,
134
380348
2516
życie Christophera było w moich rękach.
06:34
I had Christopher's life in my hands.
135
382888
1951
06:37
I was 29 years old,
a brand-new prosecutor,
a brand-new prosecutor,
136
385505
2251
Byłem 29-letnim,
początkującym prokuratorem,
początkującym prokuratorem,
szacowałem, jak decyzja, którą podejmę,
06:39
and I had little appreciation
for how the decisions I would make
for how the decisions I would make
137
387780
3096
wpłynie na życie Christophera.
06:42
would impact Christopher's life.
138
390900
2586
06:46
Christopher's case was a serious one
139
394906
1816
Jego przypadek był poważny
i tak musiałem go traktować,
06:48
and it needed to be dealt with as such,
140
396746
1881
ale nie uważałem, że przypisywanie
łatki zbrodniarza na resztę życia
łatki zbrodniarza na resztę życia
06:50
but I didn't think branding him
a felon for the rest of his life
a felon for the rest of his life
141
398651
3039
było dobrą odpowiedzią.
06:53
was the right answer.
142
401714
1158
Większość czasu
prokuratorzy stoją w miejscu,
prokuratorzy stoją w miejscu,
06:56
For the most part,
prosecutors step onto the job
prosecutors step onto the job
143
404400
2263
szacując wpływ podjętych decyzji,
06:58
with little appreciation
of the impact of our decisions,
of the impact of our decisions,
144
406687
2651
niezależnie od naszych intencji.
07:01
regardless of our intent.
145
409362
1309
Pomimo naszych rozległych sądów,
07:02
Despite our broad discretion,
146
410695
1515
uczymy się unikać ryzyka za wszelką cenę,
07:04
we learn to avoid risk at all cost,
147
412234
3172
czyniąc nasze osądy
07:07
rendering our discretion
148
415430
1738
w zasadzie bezużytecznymi.
07:09
basically useless.
149
417192
1284
07:11
History has conditioned us
to believe that somehow,
to believe that somehow,
150
419971
2392
Historia uformowała w nas wiarę,
że wraz z systemem sprawiedliwości
idzie odpowiedzialność
idzie odpowiedzialność
07:14
the criminal justice system
brings about accountability
brings about accountability
151
422387
2787
i zwiększanie bezpieczeństwa,
07:17
and improves public safety,
152
425198
1330
07:18
despite evidence to the contrary.
153
426552
1707
choć fakty mówią inaczej.
07:21
We're judged internally and externally
by our convictions and our trial wins,
by our convictions and our trial wins,
154
429100
3644
Jesteśmy oceniani przez nasze
wyroki i wygrane procesy,
wyroki i wygrane procesy,
więc prokuratorzy nie są
zachęcani do bycia kreatywnymi
zachęcani do bycia kreatywnymi
07:24
so prosecutors aren't really
incentivized to be creative
incentivized to be creative
155
432768
3498
przy swoich sprawach
07:28
at our case dispositions,
156
436290
2107
albo do brania odpowiedzialności za ludzi.
07:30
or to take risks on people
we might not otherwise.
we might not otherwise.
157
438421
3147
Trzymamy się przestarzałych metod,
07:34
We stick to an outdated method,
158
442666
1497
07:36
counterproductive to achieving
the very goal that we all want,
the very goal that we all want,
159
444187
3131
dających efekt odwrotny do oczekiwanego,
i to jest to bezpieczeństwo społeczne.
07:39
and that's safer communities.
160
447342
1955
07:42
Yet most prosecutors standing in my space
would have arraigned Christopher.
would have arraigned Christopher.
161
450004
3811
Większość prokuratorów
na moim miejscu oskarżyłoby Christophera.
na moim miejscu oskarżyłoby Christophera.
07:46
They have little appreciation
for what we can do.
for what we can do.
162
454897
3378
Mieli zbyt małe wyobrażenie o tym,
co możemy robić.
co możemy robić.
Oskarżając Christophera,
możemy nabrudzić mu w papierach,
możemy nabrudzić mu w papierach,
07:50
Arraigning Christopher
would give him a criminal record,
would give him a criminal record,
163
458299
3110
07:54
making it harder for him to get a job,
164
462426
2110
utrudniając mu tym samym
znalezienie pracy,
znalezienie pracy,
07:57
setting in motion a cycle
165
465020
1689
tworząc zamknięte koło zdarzeń
definiujące upadający
system sprawiedliwości.
system sprawiedliwości.
07:58
that defines the failing
criminal justice system today.
criminal justice system today.
166
466733
2856
08:04
With a criminal record and without a job,
167
472073
1985
Z kryminalną przeszłością i bez pracy,
Christopher nie zdobędzie
zatrudnienia, edukacji czy mieszkania.
zatrudnienia, edukacji czy mieszkania.
08:06
Christopher would be unable to find
employment, education or stable housing.
employment, education or stable housing.
168
474082
4521
Bez tych czynników w życiu,
08:10
Without those protective
factors in his life,
factors in his life,
169
478627
2119
Christopher prawdopodobnie
popełni poważniejsze przestępstwa.
popełni poważniejsze przestępstwa.
08:12
Christopher would be more likely
to commit further, more serious crime.
to commit further, more serious crime.
170
480770
3370
Większa styczność
z systemem sprawiedliwości
z systemem sprawiedliwości
08:16
The more contact Christopher had
with the criminal justice system,
with the criminal justice system,
171
484164
3125
zaowocuje napędzaniem koła złych zdarzeń
08:19
the more likely it would be
that he would return again
that he would return again
172
487313
2544
od nowa i od nowa.
08:21
and again and again --
173
489881
1969
08:23
all at tremendous social cost
to his children, to his family
to his children, to his family
174
491874
3804
To wszystko będzie miało społeczny
oddźwięk na jego dzieciach, rodzinie
oddźwięk na jego dzieciach, rodzinie
i rówieśnikach.
08:27
and to his peers.
175
495702
1151
08:28
And, ladies and gentlemen,
176
496877
1305
To jest zły rezultat dla
bezpieczeństwa reszty z nas.
bezpieczeństwa reszty z nas.
08:30
it is a terrible public safety
outcome for the rest of us.
outcome for the rest of us.
177
498206
3475
08:36
When I came out of law school,
178
504509
2275
Kiedy kończyłem szkołę prawniczą,
zrobiłem to samo, co inni.
08:38
I did the same thing as everybody else.
179
506808
2206
08:41
I came out as a prosecutor
expected to do justice,
expected to do justice,
180
509546
2456
Byłem prokuratorem
oczekującym sprawiedliwości,
oczekującym sprawiedliwości,
ale nigdy nie uczyłem się,
czym sprawiedliwość jest,
czym sprawiedliwość jest,
08:44
but I never learned what
justice was in my classes --
justice was in my classes --
181
512026
2503
żaden z nas się nie uczył.
08:46
none of us do.
182
514553
1150
08:48
None of us do.
183
516203
1150
Żaden z nas.
08:50
And yet, prosecutors
are the most powerful actors
are the most powerful actors
184
518960
2487
Przecież prokuratorzy są
najsilniejszymi graczami
najsilniejszymi graczami
w systemie sprawiedliwości.
08:53
in the criminal justice system.
185
521471
1610
Ich moc jest praktycznie nieograniczona.
08:56
Our power is virtually boundless.
186
524229
1693
08:57
In most cases, not the judge,
187
525946
1453
Zazwyczaj ani sędzia,
ani policja, ani prawodawca,
08:59
not the police, not the legislature,
188
527423
1730
ani burmistrz, rząd czy prezydent
09:01
not the mayor, not the governor,
not the President
not the President
189
529177
2373
nie mogą nam powiedzieć,
jak podejść do sprawy.
jak podejść do sprawy.
09:03
can tell us how to prosecute our cases.
190
531574
1936
Decyzja o oskarżeniu Christophera
i nabrudzeniu mu w papierach
i nabrudzeniu mu w papierach
09:07
The decision to arraign Christopher
and give him a criminal record
and give him a criminal record
191
535006
3116
należała tylko do mnie.
09:10
was exclusively mine.
192
538146
1229
09:12
I would choose whether to prosecute
him for 30 felonies, for one felony,
him for 30 felonies, for one felony,
193
540343
3486
Mogłem wybrać, czy oskarżyć go
o 30 przestępstw, czy o jedno,
o 30 przestępstw, czy o jedno,
uznać to za wykroczenie
09:15
for a misdemeanor,
194
543853
1151
albo nie robić z tym nic.
09:17
or at all.
195
545028
1177
Mogłem dać mu szansę na usprawiedliwienie
09:18
I would choose whether to leverage
Christopher into a plea deal
Christopher into a plea deal
196
546229
2976
albo wnieść sprawę do sądu i ostatecznie
09:21
or take the case to trial, and ultimately,
197
549229
2029
zająć miejsce oskarżyciela,
by wysłać go do więzienia.
by wysłać go do więzienia.
09:23
I would be in a position to ask
for Christopher to go to jail.
for Christopher to go to jail.
198
551282
2991
09:27
These are decisions that prosecutors
make every day unfettered,
make every day unfettered,
199
555920
3669
Prokuratorzy podejmują te decyzje
nieskrępowanie każdego dnia,
nieskrępowanie każdego dnia,
09:32
and we are unaware and untrained
200
560613
2809
a my jesteśmy nieświadomi tego,
jak poważne niosą konsekwencje.
09:35
of the grave consequences
of those decisions.
of those decisions.
201
563446
2914
09:40
One night this past summer,
202
568498
1322
Minionego lata
byłem na zgromadzeniu
zawodowym "kolorowych"
zawodowym "kolorowych"
09:41
I was at a small gathering
of professional men of color
of professional men of color
203
569844
3902
z całego miasta.
09:45
from around the city.
204
573770
1587
Stojąc tam i wpychając
darmowe kanapki do ust,
darmowe kanapki do ust,
09:47
As I stood there stuffing
free finger sandwiches into my mouth,
free finger sandwiches into my mouth,
205
575381
2957
tak jak funkcjonariusze publiczni.
09:50
as you do as public servant --
206
578362
1483
09:51
(Laughter)
207
579869
1016
(Śmiech)
Po drugiej stronie sali zauważyłem
09:52
I noticed across the room,
208
580909
1563
młodego chłopca machającego
i zbliżającego się z uśmiechem.
i zbliżającego się z uśmiechem.
09:54
a young man waving and smiling
at me and approaching me.
at me and approaching me.
209
582496
3799
09:59
And I recognized him,
but I couldn't place from where,
but I couldn't place from where,
210
587527
3024
Rozpoznawałem go, ale nie pamiętałem skąd
i zanim sobie przypomniałem,
ten młodzieniec przytulił mnie.
ten młodzieniec przytulił mnie.
10:02
and before I knew it,
this young man was hugging me.
this young man was hugging me.
211
590575
3588
10:07
And thanking me.
212
595134
1387
Dziękował mi.
10:09
"You cared about me,
and you changed my life."
and you changed my life."
213
597766
2301
"Troszczyłeś się o moje
życie i zmieniłeś je."
życie i zmieniłeś je."
10:13
It was Christopher.
214
601339
1490
To był Christopher.
10:15
See, I never arraigned Christopher.
215
603836
1686
Ostatecznie nie oskarżyłem go.
Nigdy później nie trafił do sądu,
10:17
He never faced a judge or a jail,
216
605546
1600
a jego kartoteka pozostała czysta.
10:19
he never had a criminal record.
217
607170
1579
Zamiast tego pracowałem z Christopherem.
10:21
Instead, I worked with Christopher;
218
609133
1758
Najpierw nad odpowiedzialnością
za jego czyny,
za jego czyny,
10:22
first on being accountable
for his actions,
for his actions,
219
610915
2719
później w nakierowaniu
go na prostą ścieżkę.
go na prostą ścieżkę.
10:25
and then, putting him in a position
where he wouldn't re-offend.
where he wouldn't re-offend.
220
613658
3089
10:29
We recovered 75 percent
of the computers that he sold
of the computers that he sold
221
617665
2953
Odzyskaliśmy 75%
komputerów, które sprzedał
komputerów, które sprzedał
i oddaliśmy je do sklepu,
10:32
and gave them back to Best Buy,
222
620642
1503
a następnie wymyśliliśmy plan
10:34
and came up with a financial plan
223
622169
1604
jak oddać pieniądze za resztę komputerów.
10:35
to repay for the computers
we couldn't recover.
we couldn't recover.
224
623797
2215
Christopher pracował społecznie.
10:38
Christopher did community service.
225
626036
1715
Napisał esej o tym, jak ta sprawa
mogła wpłynąć na jego przyszłość
mogła wpłynąć na jego przyszłość
10:39
He wrote an essay reflecting on how
this case could impact his future
this case could impact his future
226
627775
3279
w społeczności.
10:43
and that of the community.
227
631078
1351
Złożył papiery na studia,
10:44
He applied to college,
228
632453
1207
otrzymał stupendium
10:45
he obtained financial aid,
229
633684
1260
i ukończył czteroletnią uczelnię.
10:46
and he went on to graduate
from a four-year school.
from a four-year school.
230
634968
2561
10:50
(Applause)
231
638523
6484
(Brawa)
10:57
After we finished hugging,
I looked at his name tag,
I looked at his name tag,
232
645574
2440
Gdy przestaliśmy się ściskać,
zauważyłem jego tytuł,
zauważyłem jego tytuł,
był menadżerem dużego banku w Bostonie.
11:00
to learn that Christopher was the manager
of a large bank in Boston.
of a large bank in Boston.
233
648038
3249
Christopher był utalentowany
i zarabiał dużo więcej niż ja.
i zarabiał dużo więcej niż ja.
11:03
Christopher had accomplished --
and making a lot more money than me --
and making a lot more money than me --
234
651311
3300
(Śmiech)
11:06
(Laughter)
235
654635
1001
Zdobył to wszystko
11:07
He had accomplished all of this
236
655660
1506
w ciągu 6 lat odkąd pierwszy raz
spotkałem go w sądzie w Roxbury.
spotkałem go w sądzie w Roxbury.
11:09
in the six years since I had first
seen him in Roxbury Court.
seen him in Roxbury Court.
237
657190
3095
11:12
I can't take credit for Christopher's
journey to success,
journey to success,
238
660909
3067
Nie mogę czuć się przewodnikiem
na jego drodze do sukcesu,
na jego drodze do sukcesu,
11:16
but I certainly did my part
to keep him on the path.
to keep him on the path.
239
664731
3158
ale na pewno byłem małym
drogowskazem prowadzącym tam.
drogowskazem prowadzącym tam.
11:20
There are thousands
of Christophers out there,
of Christophers out there,
240
668992
3079
Są tysiące ludzi jak Christopher,
11:24
some locked in our jails and prisons.
241
672593
1781
niektórzy są zamknięci w więzieniach.
Potrzebujemy tysięcy prokuratorów,
11:26
We need thousands of prosecutors
242
674398
1865
by ich poznali i bronili.
11:28
to recognize that and to protect them.
243
676287
2824
11:32
An employed Christopher is better
for public safety than a condemned one.
for public safety than a condemned one.
244
680508
3516
Pracujący Christopher jest lepszy dla
bezpieczeństwa publicznego niż skazany.
bezpieczeństwa publicznego niż skazany.
11:36
It's a bigger win for all of us.
245
684462
2643
To jest duże zwycięstwo
dla nas wszystkich.
dla nas wszystkich.
11:40
In retrospect, the decision not
to throw the book at Christopher
to throw the book at Christopher
246
688438
3081
Patrząc wstecz, decyzja
o niezasypywaniu go oskarżeniami
o niezasypywaniu go oskarżeniami
była prawidłowa.
11:43
makes perfect sense.
247
691543
1151
Gdy zobaczyłem go pierwszy raz,
11:44
When I saw him that first day
in Roxbury Court,
in Roxbury Court,
248
692718
2212
nie widziałem w nim kryminalisty.
11:46
I didn't see a criminal standing there.
249
694954
1872
Widziałem siebie, młodą
osobę potrzebującą pomocy.
osobę potrzebującą pomocy.
11:48
I saw myself -- a young person
in need of intervention.
in need of intervention.
250
696850
2795
Złapany jako młody chłopak
handlujący narkotykami
handlujący narkotykami
11:51
As an individual caught selling a large
quantity of drugs in my late teens,
quantity of drugs in my late teens,
251
699669
4313
z pierwszej ręki poczułem,
jakie znaczenie ma szansa,
jakie znaczenie ma szansa,
11:56
I knew firsthand the power of opportunity
252
704006
2925
w przeciwieństwie do gniewu
systemu sprawiedliwości.
systemu sprawiedliwości.
11:58
as opposed to the wrath
of the criminal justice system.
of the criminal justice system.
253
706955
2886
12:04
Along the way, with the help
and guidance of my district attorney,
and guidance of my district attorney,
254
712341
3911
Podczas mojej podróży z pomocą
i poradami od prawników,
i poradami od prawników,
osób nadzorujących i sędziów,
12:08
my supervisor and judges,
255
716276
2973
zrozumiałem siłę prokuratora,
12:11
I learned the power of the prosecutor
256
719273
2527
jako szansę na zmianę życia,
a nie rujnowanie go.
a nie rujnowanie go.
12:13
to change lives instead of ruining them.
257
721824
2722
12:18
And that's how we do it in Boston.
258
726542
1637
Tak właśnie robimy to w Bostonie.
12:21
We helped a woman who was arrested
for stealing groceries to feed her kids
for stealing groceries to feed her kids
259
729206
3545
Pomogliśmy kobiecie kradnącej
jedzenie, by nakarmić dzieci,
jedzenie, by nakarmić dzieci,
dając jej pracę.
12:24
get a job.
260
732775
1150
12:26
Instead of putting an abused
teenager in adult jail
teenager in adult jail
261
734401
3148
Zamiast wsadzać maltretowanych
nastolatków do więzień dla dorosłych
nastolatków do więzień dla dorosłych
za pobicie innego nastolatka,
12:29
for punching another teenager,
262
737573
1453
dajemy im opiekę psychologa
i wsparcie opiekuna społecznego.
i wsparcie opiekuna społecznego.
12:31
we secured mental health treatment
and community supervision.
and community supervision.
263
739050
2890
Uciekająca dziewczyna,
12:34
A runaway girl who was arrested
264
742288
1647
aresztowana za prostytuowanie się,
by przeżyć na ulicy,
by przeżyć na ulicy,
12:35
for prostituting, to survive
on the streets,
on the streets,
265
743959
2103
12:38
needed a safe place to live and grow --
266
746086
2741
potrzebowała bezpiecznego
miejsca do życia i dorastania,
miejsca do życia i dorastania,
czegoś, w czym mogliśmy jej pomóc.
12:40
something we could help her with.
267
748851
2003
Pomogłem młodemu chłopcu,
12:42
I even helped a young man
268
750878
1476
który tak bał się grupy
dzieci widywanych po szkole,
dzieci widywanych po szkole,
12:44
who was so afraid of the older gang kids
showing up after school,
showing up after school,
269
752378
3103
że jednego dnia,
zamiast kanapek w plecaku,
zamiast kanapek w plecaku,
12:47
that one morning instead
of a lunchbox into his backpack,
of a lunchbox into his backpack,
270
755505
2675
przyniósł załadowany pistolet.
12:50
he put a loaded 9-millimeter.
271
758204
1625
12:53
We would spend our time that we'd
normally take prepping our cases
normally take prepping our cases
272
761467
4036
Wolimy spędzać czas przeznaczony
na przygotowywanie oskarżeń
na przygotowywanie oskarżeń
przez długie miesiące do procesu sądowego,
12:57
for months and months
for trial down the road
for trial down the road
273
765527
2167
na wymyślanie prawdziwych rozwiązań
problemów, jakie dotyczą tych ludzi.
problemów, jakie dotyczą tych ludzi.
12:59
by coming up with real solutions
to the problems as they presented.
to the problems as they presented.
274
767718
3901
13:04
Which is the better way to spend our time?
275
772699
2286
Która droga na spędzanie
czasu jest lepsza?
czasu jest lepsza?
13:07
How would you prefer
your prosecutors to spend theirs?
your prosecutors to spend theirs?
276
775969
2734
Którą chcielibyście,
by kierował się wasz prokurator?
by kierował się wasz prokurator?
13:11
Why are we spending 80 billion dollars
277
779901
2368
Wydajemy 80 miliardów dolarów
na przemysł więzienny, który zawodzi,
13:14
on a prison industry
that we know is failing,
that we know is failing,
278
782293
2442
mogąc przeznaczyć je na edukację,
13:16
when we could take that money
and reallocate it into education,
and reallocate it into education,
279
784759
3564
na wsparcie psychologiczne,
13:20
into mental health treatment,
280
788347
1409
na leczenie uzależnień,
13:21
into substance abuse treatment
281
789780
1497
i na inwestycje społeczne, więc
możemy rozwijać naszą okolicę.
możemy rozwijać naszą okolicę.
13:23
and to community investment
so we can develop our neighborhoods?
so we can develop our neighborhoods?
282
791301
3058
(Brawa)
13:26
(Applause)
283
794383
6516
13:33
So why should this matter to you?
284
801616
1604
Czemu to jest ważne dla ciebie?
13:35
Well, one, we're spending a lot of money.
285
803244
3118
Po pierwsze wydajemy
bardzo dużo pieniędzy.
bardzo dużo pieniędzy.
13:39
Our money.
286
807294
1237
Naszych pieniędzy.
W niektórych stanach
jest to koszt 109 tysięcy dolarów
jest to koszt 109 tysięcy dolarów
13:41
It costs 109,000 dollars in some states
287
809063
2406
za roczną odsiadkę nastolatka,
13:43
to lock up a teenager for a year,
288
811493
1590
z 60% szans, że po wyjściu z więzienia
13:45
with a 60 percent chance that that person
will return to the very same system.
will return to the very same system.
289
813107
4452
wróci do przestępstw.
To okropny zwrot tej inwestycji.
13:49
That is a terrible return on investment.
290
817583
3423
13:54
Number two: it's the right thing to do.
291
822706
2274
Po drugie: róbmy to, co słuszne.
Jeśli prokuratorzy byli częścią
tworzenia tego problemu,
tworzenia tego problemu,
13:57
If prosecutors were a part
of creating the problem,
of creating the problem,
292
825004
2955
jest to zobowiązanie do
wymyślenia rozwiązania
wymyślenia rozwiązania
13:59
it's incumbent on us to create a solution
293
827983
2229
i możemy to zrobić,
używając innych środków,
używając innych środków,
14:02
and we can do that using other disciplines
294
830236
2047
które są zbadane i opisane dla nas.
14:04
that have already done the data
and research for us.
and research for us.
295
832307
2516
I po trzecie.
14:06
And number three:
296
834847
1169
Twój głos, udział w głosowaniach,
może to zmienić.
może to zmienić.
14:08
your voice and your vote
can make that happen.
can make that happen.
297
836040
2601
Przy następnych wyborach
lokalnego prokuratora okręgowego
lokalnego prokuratora okręgowego
14:10
The next time there's a local
district attorney's election
district attorney's election
298
838665
2680
w twojej jurysdykcji,
14:13
in your jurisdiction,
299
841369
1152
zadaj kandydatowi te pytania.
14:14
ask candidates these questions.
300
842545
1494
Pierwsze: Co zrobisz, bym ja
i moja okolica była bezpieczna?
i moja okolica była bezpieczna?
14:16
One: What are you doing to make
me and my neighbors safer?
me and my neighbors safer?
301
844063
3187
Drugie: Jaką masz wiedzę
i rozeznanie w sytuacji
i rozeznanie w sytuacji
14:19
Two: What data are you collecting,
302
847274
2380
oraz jak kształcisz swoich prokuratorów,
14:21
and how are you training your prosecutors
303
849678
2221
by mieć pewność, że są skuteczni?
14:23
to make sure that it's working?
304
851923
1671
I trzecie.
14:25
And number three:
305
853618
1165
Jeśli ten system nie jest sprawiedliwy,
14:26
If it's not working for everybody,
306
854807
1856
jak zamierasz to zmienić?
14:28
what are you doing to fix it?
307
856687
1554
Jeśli nie są w stanie odpowiedzieć,
14:30
If they can't answer the questions,
308
858562
1712
nie powinni wykonywać tej pracy.
14:32
they shouldn't be doing the job.
309
860298
1887
14:35
Each one of you that raised your hand
at the beginning of this talk
at the beginning of this talk
310
863480
3217
Każdy z was,
który podniósł rękę na początku,
który podniósł rękę na początku,
jest żywym przykładem,
jaką wielką siłą jest szansa,
jaką wielką siłą jest szansa,
14:38
is a living, breathing example
of the power of opportunity,
of the power of opportunity,
311
866721
3438
interwencja,
14:42
of intervention,
312
870183
1151
wsparcie
14:43
of support
313
871358
1151
i miłość.
14:44
and of love.
314
872533
1281
Podczas gdy każdy z was
stał w obliczu własnej kary
stał w obliczu własnej kary
14:45
While each of you may have faced
your own brand of discipline
your own brand of discipline
315
873838
2901
za jakiekolwiek popełnione wykroczenie,
14:48
for whatever malfeasances you committed,
316
876763
2113
większość z was
nie potrzebowała więzienia,
nie potrzebowała więzienia,
14:50
barely any of you needed a day in jail
317
878900
1865
by stać się ludźmi, jakimi dziś jesteście.
14:52
to make you the people
that you are today --
that you are today --
318
880789
2079
Jednymi z największych umysłów na świecie.
14:54
some of the greatest minds on the planet.
319
882892
2062
14:57
Every day, thousands of times a day,
320
885748
1879
Każdego dnia, tysiące razy dziennie,
prokuratorzy w całych Stanach
władają tak wielką mocą,
władają tak wielką mocą,
14:59
prosecutors around the United States
wield power so great
wield power so great
321
887651
2946
która może doprowadzić do katastrofy
15:02
that it can bring about catastrophe
322
890621
1740
tak samo szybko,
jak może podarować szansę,
jak może podarować szansę,
15:04
as quickly as it can
bring about opportunity,
bring about opportunity,
323
892385
2578
doprowadzić do interwencji,
15:06
intervention,
324
894987
1232
15:08
support
325
896243
1159
dać wsparcie,
a nawet i miłość.
15:09
and yes, even love.
326
897426
2118
15:12
Those qualities are the hallmarks
of a strong community,
of a strong community,
327
900758
2906
Te cechy są znakami rozpoznawczymi
silnego społeczeństwa,
silnego społeczeństwa,
społeczeństwa bezpiecznego.
15:15
and a strong community is a safe one.
328
903688
1794
Gdy społeczeństwo ma problem,
15:17
If our communities are broken,
329
905506
1456
nie pozwalajmy wybranym
prawnikom naprawiać tego
prawnikom naprawiać tego
15:18
don't let the lawyers
that you elect fix them
that you elect fix them
330
906986
2097
przestarzałymi, nieskutecznymi
i drogimi metodami.
i drogimi metodami.
15:21
with outdated, inefficient,
expensive methods.
expensive methods.
331
909107
2183
Żądajmy więcej: wybierajmy prokuratorów,
którzy pomagają nie trafić do aresztu,
którzy pomagają nie trafić do aresztu,
15:23
Demand more; vote for the prosecutor
who's helping people stay out of jail,
who's helping people stay out of jail,
332
911314
3643
nie wpychają tam ludzi.
15:26
not putting them in.
333
914981
1152
Żądajcie czegoś lepszego.
15:28
Demand better.
334
916157
1151
Zasługujesz na to, twoje dzieci zasługują,
15:29
You deserve it, your children deserve it,
335
917332
2006
ludzie powiązani z systemem zasługują,
15:31
the people who are tied up
in the system deserve it,
in the system deserve it,
336
919362
2438
ale najbardziej zasługują ludzie,
15:33
but most of all,
337
921824
1152
których przysięgliśmy chronić
i domagać się sprawiedliwości.
i domagać się sprawiedliwości.
15:35
the people that we are sworn to protect
and do justice for demand it.
and do justice for demand it.
338
923000
3247
15:38
We must,
339
926271
1151
Musimy uczynić ten system lepszym.
15:39
we must do better.
340
927446
1382
15:40
Thank you.
341
928852
1157
Dziękuję.
(Brawa)
15:42
(Applause)
342
930033
1977
15:46
Thank you.
343
934549
1439
Dziękuję.
15:48
(Applause)
344
936012
2206
15:51
Thank you very much.
345
939213
2276
Dziękuję wam bardzo.
ABOUT THE SPEAKER
Adam Foss - Juvenile justice reformerBy shifting his focus from incarceration to transforming lives, Adam Foss is reinventing the role of the criminal prosecutor.
Why you should listen
As Assistant District Attorney in the Juvenile Division of Suffolk County, Adam Foss has become one of Boston's leading voices for compassion in criminal justice. Recognizing that prosecutors have a unique opportunity to intervene in offender's lives, Foss co-founded the Roxbury CHOICE Program, a collaborative effort between defendants, the court, the probation department, and the D.A. to recast probation as a transformative experience rather than a punitive process.
In addition to his work with the DA's office, Foss is the founder of the SCDAO Reading Program, a project designed to bridge the achievement gap of area elementary school students.
Adam Foss | Speaker | TED.com