TED2016
Adam Foss: A prosecutor's vision for a better justice system
Адам Фосс: Илүү сайн шүүх тогтолцооны тухай прокурорын бодол
Filmed:
Readability: 4.4
2,287,171 views
АНУ-ын шүүхийн тогтолцоонд нэг жаал гэмт хэрэг үйлдэхэд мөрдөн шалгах эсвэл мөрдөн шалгахаа азнаж гэмт хэрэг үйлдсэн бүртгэлтэй залуусаас юу болсныг асуух гэсэн хоёр зүйл хийхийг хуулинд заасан байдаг. Эрэл хайгуул хийсэн энэхүү илтгэлдээ Бостон хотын Саффолк мужийн Дүүргийн прокурорын газрын прокурор Адам Фосс уур хилэнг боломжоор сольж, хүмүүсийн амьдралыг сүйрүүлэхийн оронд өөрчилдөг шүүхийн шинэчилсэн тогтолцоонд шилжихийг уриалж байна.
Adam Foss - Juvenile justice reformer
By shifting his focus from incarceration to transforming lives, Adam Foss is reinventing the role of the criminal prosecutor. Full bio
By shifting his focus from incarceration to transforming lives, Adam Foss is reinventing the role of the criminal prosecutor. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
Миний одоо ярих зүйл
миний хувийн бодол учраас
миний хувийн бодол учраас
00:12
The following are my opinions,
0
777
1885
00:14
and do not reflect
the opinions or policies
the opinions or policies
1
2686
2007
аль нэг прокурорын газрын
байр суурь,
байр суурь,
00:16
of any particular prosecutor's office.
2
4717
1984
бодлогыг илэрхийлээгүй юм шүү.
00:18
(Laughter)
3
6725
1344
(Инээд)
00:21
I am a prosecutor.
4
9452
1670
Би бол прокурор.
00:23
I believe in law and order.
5
11146
1546
Би хууль, дэг журманд итгэдэг.
00:24
I am the adopted son of a police officer,
a Marine and a hairdresser.
a Marine and a hairdresser.
6
12716
3645
Би цагдаа, тэнгисийн цэрэг аав,
үсчин ээжийн өргөмөл хүү.
үсчин ээжийн өргөмөл хүү.
00:29
I believe in accountability
7
17139
2940
Хүмүүс хариуцлагатай байснаар
00:32
and that we should all be safe
in our communities.
in our communities.
8
20103
3715
хүн бүр амгалан амьдарна гэж би итгэдэг.
00:36
I love my job
9
24145
2318
Би ажилдаа, хамтран ажилладаг хүмүүстээ
00:38
and the people that do it.
10
26487
1465
маш их дуртай.
00:40
I just think that it's our responsibility
11
28500
1974
Харин ажлаа илүү сайн хийх нь
00:42
to do it better.
12
30498
1166
бидний үүрэг гэж боддог.
00:45
By a show of hands,
13
33213
2049
Та нар дотор 25 нас хүрэхээсээ өмнө
00:47
how many of you, by the age of 25,
14
35286
2714
сургууль дээрээ сахилгагүйтэж,
00:50
had either acted up in school,
15
38024
1864
явж болохгүй гэсэн газар очиж,
00:51
went somewhere you were
specifically told to stay out of,
specifically told to stay out of,
16
39912
2739
хуулиар зөвшөөрөгдөх нас чинь
болохоос өмнө
болохоос өмнө
00:54
or drank alcohol before your legal age?
17
42675
3212
согтууруулах ундаа ууж байсан бол
гараа өргөнө үү.
гараа өргөнө үү.
00:58
(Laughter)
18
46409
1381
(Инээд)
00:59
All right.
19
47814
1150
За тийм байж.
01:01
How many of you shoplifted,
20
49520
2239
Та нараас хэд нь дэлгүүрээс юм тууж,
01:03
tried an illegal drug
21
51783
2000
хар тамхи татаж,
01:05
or got into a physical fight --
22
53807
1679
ах, эгч нартайгаа ч хамаагүй
01:07
yes, even with a sibling?
23
55510
1439
зодоон хийж байсан бэ?
01:10
Now, how many of you
ever spent one day in jail
ever spent one day in jail
24
58659
3941
Тэгвэл хэд нь энэ шийдвэрээсээ болж
01:14
for any of those decisions?
25
62624
1795
ядаж нэг өдөр шоронд хоригдож байсан бэ?
01:21
How many of you sitting here today
26
69809
1634
Энд сууж байгаа хүмүүсээс хэд нь
01:23
think that you're a danger to society
27
71467
1811
өөрийгөө нийгэмд аюул
учруулж болзошгүй
учруулж болзошгүй
01:25
or should be defined by those actions
of youthful indiscretion?
of youthful indiscretion?
28
73302
3320
эсвэл залуудаа гаргасан алдаа чинь таныг
тодорхойлно гэж үзэж байна вэ?
тодорхойлно гэж үзэж байна вэ?
01:29
(Laughter)
29
77907
1393
(Инээд)
01:32
Point taken.
30
80185
1649
Ойлгомжтой.
01:35
When we talk about
criminal justice reform,
criminal justice reform,
31
83504
2305
Бид эрүүгийн шүүхийн
шинэчлэлийн тухай ярихдаа
шинэчлэлийн тухай ярихдаа
01:37
we often focus on a few things,
32
85833
2522
хэдхэн зүйл дээр л анхаарлаа хандуулдаг.
01:40
and that's what I want
to talk to you about today.
to talk to you about today.
33
88379
4086
Би үүний тухай ярих гэсэн юм.
01:44
But first I'm going to --
since you shared with me,
since you shared with me,
34
92783
2387
Та бүхэн надтай нэгэнт
хуваалцсанаас хойш
хуваалцсанаас хойш
01:47
I'm going to give you
a confession on my part.
a confession on my part.
35
95194
2167
одоо би ам, уушгиа нээе.
01:49
I went to law school
36
97385
1404
Би мөнгө олохын тулд л
01:50
to make money.
37
98813
1269
хуулийн сургуульд сурсан.
01:52
I had no interest
in being a public servant,
in being a public servant,
38
100725
2071
Би төрийн албан хаагч болно
гэж бодоогүй,
гэж бодоогүй,
01:54
I had no interest in criminal law,
39
102820
1687
эрүүгийн эрх зүйг тоодоггүй байсан.
01:56
and I definitely didn't think
that I would ever be a prosecutor.
that I would ever be a prosecutor.
40
104531
3530
Бүр прокурор болох тухай зүүдлээ ч үгүй.
02:00
Near the end of my first year
of law school, I got an internship
of law school, I got an internship
41
108888
3006
Нэгдүгээр курсээ төгсөхийн алдад би
02:03
in the Roxbury Division
of Boston Municipal Court.
of Boston Municipal Court.
42
111918
2979
Бостон хотын шүүхийн Роксбури
хэлтэст дадлага хийх болсон.
хэлтэст дадлага хийх болсон.
02:06
I knew of Roxbury as an impoverished
neighborhood in Boston,
neighborhood in Boston,
43
114921
3520
Би Роксбуриг буудалцаан, мансууруулах
бодисны хэрэглээ гаарсан
бодисны хэрэглээ гаарсан
02:10
plagued by gun violence and drug crime.
44
118465
3592
Бостон хотын тарчиг
дүүрэг гэж мэддэг байсан.
дүүрэг гэж мэддэг байсан.
02:15
My life and my legal career changed
the first day of that internship.
the first day of that internship.
45
123835
4777
Дадлагын эхний өдөр л миний амьдрал,
хуулийн карьер маань өөрчлөгдсөн.
хуулийн карьер маань өөрчлөгдсөн.
02:21
I walked into a courtroom,
and I saw an auditorium of people
and I saw an auditorium of people
46
129973
3922
Намайг шүүх танхимд ороход
зэрэгцэн суусан хүмүүс
зэрэгцэн суусан хүмүүс
нэг нэгээрээ шүүгчид ойртож очин
02:25
who, one by one, would approach
the front of that courtroom
the front of that courtroom
47
133919
2833
02:28
to say two words and two words only:
48
136776
1736
нэг л үг хэлж байлаа:
"Буруугүй."
02:30
"Not guilty."
49
138536
1150
02:32
They were predominately black and brown.
50
140352
2259
Гол төлөв хар, бор арьстан байсан.
02:36
And then a judge, a defense
attorney and a prosecutor
attorney and a prosecutor
51
144152
2510
Шүүгч, өмгөөлөгч, прокурор
тухайн хүний үгийг
тухайн хүний үгийг
02:38
would make life-altering decisions
about that person without their input.
about that person without their input.
52
146686
3735
сонсохгүйгээр амьдралыг нь өөрчлөх
шийдвэр гаргаж байв.
шийдвэр гаргаж байв.
02:43
They were predominately white.
53
151571
1710
Тэдний олонх нь цагаан байсан.
02:47
As each person, one by one,
approached the front of that courtroom,
approached the front of that courtroom,
54
155230
3163
Хүн бүр нэг нэгээрээ
шүүгчийн өмнө очиход
шүүгчийн өмнө очиход
02:50
I couldn't stop but think:
55
158417
1578
толгойд нэг бодол эргэлдэн байв.
02:52
How did they get here?
56
160019
1151
Тэд яагаад энд ирчихэв?
02:53
I wanted to know their stories.
57
161194
1714
Надад тэдний түүхийг сонсох
хүсэл төрсөн юм.
хүсэл төрсөн юм.
02:55
And as the prosecutor
read the facts of each case,
read the facts of each case,
58
163773
3100
Прокурор хэрэг бүрийн үйл явдлыг
нарийвчлан уншсан юм чинь
нарийвчлан уншсан юм чинь
02:59
I was thinking to myself,
59
167762
1763
би дотроо:
"Ингэнэ гэж урьдчилж тооцоолж
"Ингэнэ гэж урьдчилж тооцоолж
болох л байсан" гэж бодож суув.
03:01
we could have predicted that.
60
169549
1745
03:04
That seems so preventable...
61
172099
1751
Урьдчилан сэргийлэх бүрэн боломжтой мэт...
03:07
not because I was an expert
in criminal law,
in criminal law,
62
175575
2159
Би эрүүгийн эрх зүйгээр
мэргэшсэндээ ч биш
мэргэшсэндээ ч биш
03:09
but because it was common sense.
63
177758
2047
саруул ухаанаар бодоход ойлгомжтой.
03:13
Over the course of the internship,
64
181525
1644
Дадлага хийх хугацаандаа
03:15
I began to recognize
people in the auditorium,
people in the auditorium,
65
183193
2154
би танхимд ирдэг хүмүүсийг
таньдаг боллоо.
таньдаг боллоо.
03:17
not because they were
criminal masterminds
criminal masterminds
66
185371
2092
Тэд гэмт хэрэгт гаршсандаа биш,
03:19
but because they were
coming to us for help
coming to us for help
67
187487
2000
харин биднээс тусламж гуйхаар
ирцгээж байсан ч,
ирцгээж байсан ч,
03:21
and we were sending them out without any.
68
189511
2200
бид гар мухар явуулсаар байсан.
03:25
My second year of law school I worked
as a paralegal for a defense attorney,
as a paralegal for a defense attorney,
69
193774
3579
Хоёрдугаар курстээ би прокурорын
туслахаар ажиллахдаа
туслахаар ажиллахдаа
03:29
and in that experience I met many
young men accused of murder.
young men accused of murder.
70
197377
3289
хүн алсан хэрэгт сэжиглэгдсэн
олон залуустай таарсан.
олон залуустай таарсан.
03:32
Even in our "worst," I saw human stories.
71
200690
3223
”Долоо дордом” ч гэсэн би
амьд түүхтэй учирч байсан.
амьд түүхтэй учирч байсан.
03:36
And they all contained childhood trauma,
72
204642
2876
Хүүхэд насандаа ихэд зовсон,
03:39
victimization, poverty, loss,
73
207542
2236
хохирогч болсон, ядуурал,
гачигдалд өртсөн,
гачигдалд өртсөн,
03:41
disengagement from school,
74
209802
1698
сургууль завсардсан,
03:43
early interaction with the police
and the criminal justice system,
and the criminal justice system,
75
211524
3135
багаасаа цагдаа, эрүүгийн шүүхийн
тогтолцоотой нүүр тулсан
тогтолцоотой нүүр тулсан
03:46
all leading to a seat in a courtroom.
76
214683
2706
хүмүүс шүүх танхимд сууж байлаа.
03:49
Those convicted of murder
were condemned to die in prison,
were condemned to die in prison,
77
217862
2990
Хүн амины хэрэгт сэжиглэгдсэн
хүмүүс шоронд амьсгаа хураана.
хүмүүс шоронд амьсгаа хураана.
03:52
and it was during those meetings
with those men that I couldn't fathom
with those men that I couldn't fathom
78
220876
4118
Эдгээр хүмүүстэй уулзах үедээ би дотроо
03:57
why we would spend so much money
79
225018
1787
эхлээд нөөцөө оновчтой хуваарилан
03:58
to keep this one person in jail
for the next 80 years
for the next 80 years
80
226829
2722
анхнаасаа бүхэлд нь урьдчилан сэргийлэх
04:01
when we could have reinvested it up front,
81
229575
2007
боломжтой байхад яагаад ийм их мөнгийг
04:03
and perhaps prevented the whole thing
from happening in the first place.
from happening in the first place.
82
231606
3478
нэг хүнийг 80 жил хориход зарцуулах
хэрэгтэйг ойлгоогүй.
хэрэгтэйг ойлгоогүй.
04:07
(Applause)
83
235108
4134
(Алга ташилт)
04:12
My third year of law school,
84
240715
1345
Би 3-р курстээ хүндэвтэр
04:14
I defended people accused
of small street crimes,
of small street crimes,
85
242084
2628
гэмт хэрэгт сэжиглэгдсэн,
дийлэнх нь сэтгэцийн өвчтэй,
04:16
mostly mentally ill,
86
244736
1151
04:17
mostly homeless,
87
245911
1151
гол төлөв орон гэргүй,
04:19
mostly drug-addicted,
88
247086
1151
мансуурах донтой,
04:20
all in need of help.
89
248261
1303
тусламж шаардлагатай хүмүүсийг
өмгөөлж байсан.
өмгөөлж байсан.
04:23
They would come to us,
90
251194
1707
Тэд биднийг зорин ирэхэд
04:24
and we would send them away
without that help.
without that help.
91
252925
2316
бид огт тусламж үзүүлэлгүй
явуулдаг байсан.
явуулдаг байсан.
04:28
They were in need of our assistance.
92
256557
2946
Тэдэнд үнэхээр бидний туслалцаа
хэрэгтэй байсан.
хэрэгтэй байсан.
04:32
But we weren't giving them any.
93
260621
2393
Гэхдээ бидний хэн нь ч
тусалдаггүй байсан.
тусалдаггүй байсан.
04:36
Prosecuted, adjudged and defended
94
264933
3133
Юу ч мэдэхгүй хүмүүс тэднийг
04:40
by people who knew nothing about them.
95
268090
3136
яллаж, шүүж, өмгөөлдөг байж.
04:44
The staggering inefficiency is what
drove me to criminal justice work.
drove me to criminal justice work.
96
272493
3456
Тэдний үр өгөөжгүй ажил намайг
эрүүгийн шүүхэд ажиллахад нөлөөлсөн.
эрүүгийн шүүхэд ажиллахад нөлөөлсөн.
04:48
The unfairness of it all
made me want to be a defender.
made me want to be a defender.
97
276425
2901
Шударга бус байгаа нь бусдыг
өмгөөлөн хамгаалахад хүргэсэн.
өмгөөлөн хамгаалахад хүргэсэн.
04:52
The power dynamic
that I came to understand
that I came to understand
98
280382
2984
Эрх мэдлийн харьцаанаас миний
ойлгосон зүйл
ойлгосон зүйл
04:56
made me become a prosecutor.
99
284156
1704
прокурор болоход хүргэсэн.
04:59
I don't want to spend a lot of time
talking about the problem.
talking about the problem.
100
287383
2931
Би асуудал ярьж цаг
үрмээргүй байна.
үрмээргүй байна.
Бид эрүүгийн шүүхийн тогтолцоог
шинэчлэх хэрэгтэйг,
шинэчлэх хэрэгтэйг,
05:02
We know the criminal justice
system needs reform,
system needs reform,
101
290338
2340
05:04
we know there are 2.3 million
people in American jails and prisons,
people in American jails and prisons,
102
292702
3206
дэлхийн хамгийн шоронжсон
улс болсныг
улс болсныг
05:07
making us the most incarcerated
nation on the planet.
nation on the planet.
103
295932
2579
Америкийн шоронд хоригдож байгаа
2.3 сая хүн харуулна.
2.3 сая хүн харуулна.
05:10
We know there's another seven million
people on probation or parole,
people on probation or parole,
104
298535
3277
Мөн 7 сая хүн ял тэнссэн,
хугацаанаас өмнө суллагдсан.
хугацаанаас өмнө суллагдсан.
05:13
we know that the criminal justice system
105
301836
2214
Эрүүгийн шүүх тогтолцоог харвал
05:16
disproportionately affects
people of color,
people of color,
106
304074
2008
өнгөт арьстанд, ялангуяа өнгөт арьстай
05:18
particularly poor people of color.
107
306106
1624
ядуу хүмүүст адилгүй нөлөөлдөг.
05:19
And we know there are system failures
happening everywhere
happening everywhere
108
307754
2754
Хаа сайгүй тогтолцоо ажиллахгүй
байгаагийн улмаас
байгаагийн улмаас
05:22
that bring people to our courtrooms.
109
310532
1770
шүүх танхимд хүмүүс ирсээр байна.
05:24
But what we do not discuss
110
312326
1262
Бидний авч хэлэлцдэггүй зүйл бол
05:25
is how ill-equipped our prosecutors
are to receive them.
are to receive them.
111
313612
2682
бэлтгэлгүй прокурор тэднийг хүлээж авдаг.
Эрүүгийн шүүх тогтолцоог
шинэчлэх тухай
шинэчлэх тухай
05:29
When we talk about
criminal justice reform,
criminal justice reform,
112
317151
2024
ярихдаа нийгмийн бүрдэл хэсэг болсон
бид 3 зүйл харах ёстой.
бид 3 зүйл харах ёстой.
05:31
we, as a society, focus on three things.
113
319199
2307
05:33
We complain, we tweet, we protest
114
321530
1812
Бид цагдаа, ял оноох үндэслэл болсон
05:35
about the police, about sentencing laws
115
323366
2129
хууль, шоронгийн тухай гомдоллон,
05:37
and about prison.
116
325519
1355
Твиттерт бичиж, эсэргүүцдэг.
05:40
We rarely, if ever, talk
about the prosecutor.
about the prosecutor.
117
328031
4265
Бид барагтай бол
прокурорыг ярьдаггүй.
прокурорыг ярьдаггүй.
05:46
In the fall of 2009,
118
334367
1643
2009 оны намар
05:48
a young man was arrested
by the Boston Police Department.
by the Boston Police Department.
119
336735
3026
нэгэн залуу Бостоны цагдаагийн
газарт баривчлагджээ.
газарт баривчлагджээ.
05:51
He was 18 years old,
he was African American
he was African American
120
339785
2303
Тэр 18 настай, Африк гаралтай
Америк байсан.
Америк байсан.
05:54
and he was a senior
at a local public school.
at a local public school.
121
342112
2205
Орон нутгийн сургуулийн
ахлах ангийн сурагч.
ахлах ангийн сурагч.
05:56
He had his sights set on college
122
344706
1924
Тэр коллежид орохоор төлөвлөсөн ч
05:58
but his part-time, minimum-wage job
wasn't providing the financial opportunity
wasn't providing the financial opportunity
123
346654
3724
цагийн болон доод хэмжээний
хөлстэй ажил нь сургуульд ороход
хөлстэй ажил нь сургуульд ороход
06:02
he needed to enroll in school.
124
350402
1490
хүрэлцэхгүй байж.
06:04
In a series of bad decisions,
125
352709
1427
Удаа дараа буруу шийдвэр
гаргасны үндсэн дээр
гаргасны үндсэн дээр
06:06
he stole 30 laptops from a store
and sold them on the Internet.
and sold them on the Internet.
126
354160
3605
тэр зөөврийн 30 компьютер
хулгайлж, интернетээр зарсан байна.
хулгайлж, интернетээр зарсан байна.
06:10
This led to his arrest
127
358424
1489
Үүнээсээ болж баривчлагдан
06:11
and a criminal complaint
of 30 felony charges.
of 30 felony charges.
128
359937
4256
30 гэмт хэрэгт буруутгагдсан байна.
06:17
The potential jail time he faced is what
stressed Christopher out the most.
stressed Christopher out the most.
129
365677
3548
Шоронд хоригдох хугацаа нь
хамгийн их санаа зовоож байлаа.
хамгийн их санаа зовоож байлаа.
06:21
But what he had little understanding of
130
369249
2094
Харин түүний огт мэдэхгүй зүйл нь
06:23
was the impact a criminal record
would have on his future.
would have on his future.
131
371367
3310
гэмт хэрэг үйлдсэн гэх бүртгэлийн
ирээдүйд үзүүлэх нөлөө байв.
ирээдүйд үзүүлэх нөлөө байв.
Кристоферын хавтаст хэрэг
над дээр ирэх үед
над дээр ирэх үед
06:28
I was standing in arraignments that day
132
376311
1893
06:30
when Christopher's case
came across my desk.
came across my desk.
133
378228
2096
би шүүх дээр ажиллаж байлаа.
06:32
And at the risk of sounding
dramatic, in that moment,
dramatic, in that moment,
134
380348
2516
Тааварлах аргагүй ч гэсэн
тухайн мөчид
тухайн мөчид
06:34
I had Christopher's life in my hands.
135
382888
1951
би түүний амьдралыг атгаж байсан.
06:37
I was 29 years old,
a brand-new prosecutor,
a brand-new prosecutor,
136
385505
2251
Цоо шинэ, 29-тэй прокурорын хувьд
06:39
and I had little appreciation
for how the decisions I would make
for how the decisions I would make
137
387780
3096
гаргах шийдвэр маань Кристоферын
амьдралд хэрхэн нөлөөлөхийг
амьдралд хэрхэн нөлөөлөхийг
06:42
would impact Christopher's life.
138
390900
2586
би ухаараагүй байсан.
06:46
Christopher's case was a serious one
139
394906
1816
Энэ хэрэг ноцтой байсан бөгөөд
06:48
and it needed to be dealt with as such,
140
396746
1881
тэр хэмжээгээр нь
шийдвэл зохих байсан ч,
шийдвэл зохих байсан ч,
06:50
but I didn't think branding him
a felon for the rest of his life
a felon for the rest of his life
141
398651
3039
би амьдралынх нь турш хэрэгтэн
гэсэн сэтэр зүүлгэмээргүй байсан.
гэсэн сэтэр зүүлгэмээргүй байсан.
06:53
was the right answer.
142
401714
1158
Энэ нь ч зөв байжээ.
06:56
For the most part,
prosecutors step onto the job
prosecutors step onto the job
143
404400
2263
Прокурорууд ихэнхдээ шийдвэр нь
06:58
with little appreciation
of the impact of our decisions,
of the impact of our decisions,
144
406687
2651
хэрхэн нөлөөлөхийг тэр бүр ухаарахгүй,
сэдлийг нь үл тоон ажлаа хийдэг.
07:01
regardless of our intent.
145
409362
1309
07:02
Despite our broad discretion,
146
410695
1515
Хэдийгээр боломж байдаг ч
07:04
we learn to avoid risk at all cost,
147
412234
3172
боломжоо огт ашиглахгүйгээр
07:07
rendering our discretion
148
415430
1738
эрсдэлээс аль болох зайлсхийж
07:09
basically useless.
149
417192
1284
ажиллаж сурдаг.
07:11
History has conditioned us
to believe that somehow,
to believe that somehow,
150
419971
2392
Эртнээс ямар нэгэн байдлаар
07:14
the criminal justice system
brings about accountability
brings about accountability
151
422387
2787
эрүүгийн шүүх нь эсрэг талын
нотлох баримтаас үл хамааран
нотлох баримтаас үл хамааран
07:17
and improves public safety,
152
425198
1330
хариуцлага тооцож,
07:18
despite evidence to the contrary.
153
426552
1707
аюулгүй байлгана гэж бид итгэж ирсэн.
07:21
We're judged internally and externally
by our convictions and our trial wins,
by our convictions and our trial wins,
154
429100
3644
Өөрсдөө ч, бусад хуульч ч оноох ял,
хуралд ялснаараа үнэлэгдэж,
хуралд ялснаараа үнэлэгдэж,
07:24
so prosecutors aren't really
incentivized to be creative
incentivized to be creative
155
432768
3498
өөрийн авсан хэргийн
нөхцлөөс хамаарч
нөхцлөөс хамаарч
бүтээлч байдаггүй эсвэл
07:28
at our case dispositions,
156
436290
2107
07:30
or to take risks on people
we might not otherwise.
we might not otherwise.
157
438421
3147
тэр бүр эрсдэл хүлээхийг зорьдоггүй.
07:34
We stick to an outdated method,
158
442666
1497
Хуучирсан аргатайгаа зууралдаж,
07:36
counterproductive to achieving
the very goal that we all want,
the very goal that we all want,
159
444187
3131
хүсч байгаа, илүү аюулгүй
нийгэм бүтээх алсын
нийгэм бүтээх алсын
07:39
and that's safer communities.
160
447342
1955
зорилгынхоо эсрэг явдаг.
07:42
Yet most prosecutors standing in my space
would have arraigned Christopher.
would have arraigned Christopher.
161
450004
3811
Тэр өдөр миний оронд өөр прокурор
байсан бол Кристоферыг шүүхэд аваачна.
байсан бол Кристоферыг шүүхэд аваачна.
07:46
They have little appreciation
for what we can do.
for what we can do.
162
454897
3378
Тэд хийж чадах зүйлээ
бүрэн ухамсарлаагүй байдаг.
бүрэн ухамсарлаагүй байдаг.
07:50
Arraigning Christopher
would give him a criminal record,
would give him a criminal record,
163
458299
3110
Шүүхэд шилжсэнээр тэр гэмт хэрэг
үйлдсэн болох ба
үйлдсэн болох ба
07:54
making it harder for him to get a job,
164
462426
2110
ажил олоход улам хэцүү болгох төдийгүй
07:57
setting in motion a cycle
165
465020
1689
өнөөдрийн урагшгүй эрүүгийн
07:58
that defines the failing
criminal justice system today.
criminal justice system today.
166
466733
2856
шүүх тогтолцоог ажиллуулсаар байх болно.
08:04
With a criminal record and without a job,
167
472073
1985
Гэмт хэрэг үйлдсэн гэх, ажилгүй Кристофер
08:06
Christopher would be unable to find
employment, education or stable housing.
employment, education or stable housing.
168
474082
4521
ажил, боловсрол, орон сууцтай
болох боломжгүй болно.
болох боломжгүй болно.
08:10
Without those protective
factors in his life,
factors in his life,
169
478627
2119
Дээрх амьдралын баталгаагүйгээр
08:12
Christopher would be more likely
to commit further, more serious crime.
to commit further, more serious crime.
170
480770
3370
тэрээр цаашид улам ноцтой гэмт
хэрэг үйлдэх нь тодорхой.
хэрэг үйлдэх нь тодорхой.
08:16
The more contact Christopher had
with the criminal justice system,
with the criminal justice system,
171
484164
3125
Эрүүгийн шүүх тогтолцоотой улам
холбогдсоноор Кристофер
холбогдсоноор Кристофер
08:19
the more likely it would be
that he would return again
that he would return again
172
487313
2544
дахин, дахин буцаж ирсээр байх бөгөөд
08:21
and again and again --
173
489881
1969
өөрийн хүүхэд, гэр бүл,
08:23
all at tremendous social cost
to his children, to his family
to his children, to his family
174
491874
3804
үе тэнгийнхэндээ зориулах
нийгмийн зардал улам
нийгмийн зардал улам
08:27
and to his peers.
175
495702
1151
өсч нэмэгдэх болно.
08:28
And, ladies and gentlemen,
176
496877
1305
Хатагтай, ноёд оо,
08:30
it is a terrible public safety
outcome for the rest of us.
outcome for the rest of us.
177
498206
3475
Энэ бол олон нийтийн аюулгүй байдлын
аймшигтай үр дагавар.
аймшигтай үр дагавар.
08:36
When I came out of law school,
178
504509
2275
Би хуулийн сургууль төгсөөд
08:38
I did the same thing as everybody else.
179
506808
2206
бусдын адил л зүйл хийсэн.
08:41
I came out as a prosecutor
expected to do justice,
expected to do justice,
180
509546
2456
Прокурор болж, шударга ёсыг
тогтооно гэж бодтол
тогтооно гэж бодтол
08:44
but I never learned what
justice was in my classes --
justice was in my classes --
181
512026
2503
түүнийгээ сургуульд байхдаа
огт сураагүйгээ мэдсэн.
огт сураагүйгээ мэдсэн.
08:46
none of us do.
182
514553
1150
Хэн нь ч сураагүй.
08:48
None of us do.
183
516203
1150
Хэн ч...
08:50
And yet, prosecutors
are the most powerful actors
are the most powerful actors
184
518960
2487
Гэтэл прокурор эрүүгийн шүүх тогтолцоонд
08:53
in the criminal justice system.
185
521471
1610
хамгийн эрх мэдэлтэй нэгэн байдаг.
08:56
Our power is virtually boundless.
186
524229
1693
Эрх мэдэл нь үнэндээ хязгааргүй.
08:57
In most cases, not the judge,
187
525946
1453
Ихэнх хэрэгт шүүгч, цагдаа,
08:59
not the police, not the legislature,
188
527423
1730
хууль тогтоогч, хотын захирагч,
09:01
not the mayor, not the governor,
not the President
not the President
189
529177
2373
Засаг дарга, Ерөнхийлөгч ч хүртэл
09:03
can tell us how to prosecute our cases.
190
531574
1936
бидэнд хэргээ яаж яллахыг заах эрхгүй.
09:07
The decision to arraign Christopher
and give him a criminal record
and give him a criminal record
191
535006
3116
Кристоферыг шүүхэд шилжүүлэх,
гэмт хэрэг үйлдсэн гэх нь
гэмт хэрэг үйлдсэн гэх нь
09:10
was exclusively mine.
192
538146
1229
миний л мэдэлд байсан.
09:12
I would choose whether to prosecute
him for 30 felonies, for one felony,
him for 30 felonies, for one felony,
193
540343
3486
Би түүнийг 30 хүнд хэрэг эсвэл
нэг хүнд хэрэг гэж яллах,
нэг хүнд хэрэг гэж яллах,
нэг бол зөрчил гэж үзэх,
09:15
for a misdemeanor,
194
543853
1151
бүр огт хэрэгсэхгүй
болгох боломжтой.
болгох боломжтой.
09:17
or at all.
195
545028
1177
09:18
I would choose whether to leverage
Christopher into a plea deal
Christopher into a plea deal
196
546229
2976
Би Кристоферыг хэргийг нь хүлээлгэж
ялыг хөнгөлүүлэх,
ялыг хөнгөлүүлэх,
09:21
or take the case to trial, and ultimately,
197
549229
2029
эсвэл хэргийг шүүхэд шилжүүлж
09:23
I would be in a position to ask
for Christopher to go to jail.
for Christopher to go to jail.
198
551282
2991
шоронд хийж чадна.
09:27
These are decisions that prosecutors
make every day unfettered,
make every day unfettered,
199
555920
3669
Энэ бол прокуроруудын өдөр бүр санаа
зовнилгүй гаргадаг шийдвэр бөгөөд
зовнилгүй гаргадаг шийдвэр бөгөөд
09:32
and we are unaware and untrained
200
560613
2809
үүнийхээ ноцтой үр дагаврын талаар
09:35
of the grave consequences
of those decisions.
of those decisions.
201
563446
2914
бид ойлгоогүй, заалгаагүй байдаг.
09:40
One night this past summer,
202
568498
1322
Өнгөрсөн зуны нэг орой би
09:41
I was at a small gathering
of professional men of color
of professional men of color
203
569844
3902
хотын тал талаас төрөл
бүрийн мэргэжилтэн ирсэн
бүрийн мэргэжилтэн ирсэн
09:45
from around the city.
204
573770
1587
уулзалтан дээр сууж байлаа.
09:47
As I stood there stuffing
free finger sandwiches into my mouth,
free finger sandwiches into my mouth,
205
575381
2957
Би тэнд үнэгүй зууш идэж зогслоо.
09:50
as you do as public servant --
206
578362
1483
Би төрийн албан хаагч л даа.
09:51
(Laughter)
207
579869
1016
(Инээд)
09:52
I noticed across the room,
208
580909
1563
Өрөөний нөгөө булангаас
09:54
a young man waving and smiling
at me and approaching me.
at me and approaching me.
209
582496
3799
нэг залуу даллан, инээмсэглэсээр
хүрч ирлээ.
хүрч ирлээ.
09:59
And I recognized him,
but I couldn't place from where,
but I couldn't place from where,
210
587527
3024
Царай нь танил ч хэзээ,
хаана харснаа санахгүй байтал
хаана харснаа санахгүй байтал
10:02
and before I knew it,
this young man was hugging me.
this young man was hugging me.
211
590575
3588
санахаас минь урьтаж тэврээд авав.
10:07
And thanking me.
212
595134
1387
Тэгээд надад талархсан.
10:09
"You cared about me,
and you changed my life."
and you changed my life."
213
597766
2301
"Та намайг анхаарч, миний
амьдралыг өөрчилсөн."
амьдралыг өөрчилсөн."
10:13
It was Christopher.
214
601339
1490
Тэр Кристофер байлаа.
10:15
See, I never arraigned Christopher.
215
603836
1686
Би түүнийг шүүхэд огт шилжүүлээгүй.
10:17
He never faced a judge or a jail,
216
605546
1600
Тэр шүүгч, шоронг ч үзээгүй.
10:19
he never had a criminal record.
217
607170
1579
Гэмт хэргийн бүртгэлд ороогүй.
10:21
Instead, I worked with Christopher;
218
609133
1758
Үүний оронд би түүнтэй ажиллаж,
10:22
first on being accountable
for his actions,
for his actions,
219
610915
2719
юуны өмнө хийсэн зүйлдээ
хариуцлагаа хүлээж,
хариуцлагаа хүлээж,
10:25
and then, putting him in a position
where he wouldn't re-offend.
where he wouldn't re-offend.
220
613658
3089
дахин гэмт хэрэг хийлгэхгүй
байхад анхаарсан.
байхад анхаарсан.
Түүний зарсан эд зүйлсийн 75 хувийг олж
Best Buy дэлгүүрт эргүүлж өгсөн.
Best Buy дэлгүүрт эргүүлж өгсөн.
10:29
We recovered 75 percent
of the computers that he sold
of the computers that he sold
221
617665
2953
10:32
and gave them back to Best Buy,
222
620642
1503
Үлдсэн компьютеруудыг төлөх
10:34
and came up with a financial plan
223
622169
1604
санхүүгийн төлөвлөгөө гаргаж
10:35
to repay for the computers
we couldn't recover.
we couldn't recover.
224
623797
2215
ажиллаж эхэлсэн.
10:38
Christopher did community service.
225
626036
1715
Тэрээр нийгэмд тустай ажил хийсэн.
10:39
He wrote an essay reflecting on how
this case could impact his future
this case could impact his future
226
627775
3279
Мөн энэ хэрэг түүний ирээдүйд,
нийгэмд хэрхэн
нийгэмд хэрхэн
10:43
and that of the community.
227
631078
1351
нөлөөлөх тухай эссе бичсэн.
10:44
He applied to college,
228
632453
1207
Коллежид өргөдөл гаргаж,
10:45
he obtained financial aid,
229
633684
1260
санхүүгийн дэмжлэг авч,
10:46
and he went on to graduate
from a four-year school.
from a four-year school.
230
634968
2561
дөрвөн жил сургуульд
суралцаж төгссөн.
суралцаж төгссөн.
10:50
(Applause)
231
638523
6484
(Алга ташилт)
10:57
After we finished hugging,
I looked at his name tag,
I looked at his name tag,
232
645574
2440
Тэврэлдсэнийхээ дараа түүний
нэрийн тэмдгийг хартал
нэрийн тэмдгийг хартал
11:00
to learn that Christopher was the manager
of a large bank in Boston.
of a large bank in Boston.
233
648038
3249
Бостон хотын том банкинд менежер
болсон байлаа.
болсон байлаа.
11:03
Christopher had accomplished --
and making a lot more money than me --
and making a lot more money than me --
234
651311
3300
Кристофер амжилтад хүрч бүр надаас илүү
мөнгө хийж байна гээч.
мөнгө хийж байна гээч.
11:06
(Laughter)
235
654635
1001
(Инээд)
11:07
He had accomplished all of this
236
655660
1506
Анх түүнийг Роксбуригийн шүүх дээр
11:09
in the six years since I had first
seen him in Roxbury Court.
seen him in Roxbury Court.
237
657190
3095
харснаас хойш 6 жилийн дотор тэр энэ
бүхнийг хийжээ.
бүхнийг хийжээ.
11:12
I can't take credit for Christopher's
journey to success,
journey to success,
238
660909
3067
Түүнийг би өөрөө амжилтын замд
хүргэсэн гэж хэлэхгүй ч гэсэн
хүргэсэн гэж хэлэхгүй ч гэсэн
11:16
but I certainly did my part
to keep him on the path.
to keep him on the path.
239
664731
3158
энэ замаараа явахад нь би
өөрийнхөө чадахыг хийсэн.
өөрийнхөө чадахыг хийсэн.
11:20
There are thousands
of Christophers out there,
of Christophers out there,
240
668992
3079
Олон мянган "Кристофер"-үүд
байсаар байна.
байсаар байна.
11:24
some locked in our jails and prisons.
241
672593
1781
Зарим нь шорон, гянданд
хоригдож байна.
хоригдож байна.
11:26
We need thousands of prosecutors
242
674398
1865
Бидэнд үүнийг хүлээн зөвшөөрч,
тэднийг хамгаалах
тэднийг хамгаалах
11:28
to recognize that and to protect them.
243
676287
2824
мянга мянган прокурор хэрэгтэй.
11:32
An employed Christopher is better
for public safety than a condemned one.
for public safety than a condemned one.
244
680508
3516
Ажилтай Кристофер бол ял авсан
Кристофероос илүү аюулгүй байдалд тустай.
Кристофероос илүү аюулгүй байдалд тустай.
11:36
It's a bigger win for all of us.
245
684462
2643
Хэн хэнд маань ашигтай билээ.
11:40
In retrospect, the decision not
to throw the book at Christopher
to throw the book at Christopher
246
688438
3081
Эргээд харахад Кристоферыг
үнсэнд хаясан шалз болгоогүй нь
үнсэнд хаясан шалз болгоогүй нь
11:43
makes perfect sense.
247
691543
1151
үр дүнтэй байжээ.
11:44
When I saw him that first day
in Roxbury Court,
in Roxbury Court,
248
692718
2212
Би Роксбуригийн шүүх дээр
эхний өдрөө уулзахад
эхний өдрөө уулзахад
11:46
I didn't see a criminal standing there.
249
694954
1872
гэмт хэрэгтэнг лав олж хараагүй.
11:48
I saw myself -- a young person
in need of intervention.
in need of intervention.
250
696850
2795
Би өөрийгөө, бусдын туслалцаа
шаардлагатай залууг л харсан.
шаардлагатай залууг л харсан.
11:51
As an individual caught selling a large
quantity of drugs in my late teens,
quantity of drugs in my late teens,
251
699669
4313
Өсвөр насандаа мансууруулах бодис
их хэмжээгээр зарж байгаад баригдсан
их хэмжээгээр зарж байгаад баригдсан
11:56
I knew firsthand the power of opportunity
252
704006
2925
миний хувьд төрийн төмөр
буулгаас илүүтэйгээр
буулгаас илүүтэйгээр
11:58
as opposed to the wrath
of the criminal justice system.
of the criminal justice system.
253
706955
2886
боломж олгох эрх мэдэл чухлыг мэдсэн.
12:04
Along the way, with the help
and guidance of my district attorney,
and guidance of my district attorney,
254
712341
3911
Ийнхүү дүүргийн прокурорууд,
миний дээд удирдлагууд, шүүгч нарын
миний дээд удирдлагууд, шүүгч нарын
12:08
my supervisor and judges,
255
716276
2973
тусламж, зааврын дагуу
12:11
I learned the power of the prosecutor
256
719273
2527
би прокурорын эрх мэдэл нь хүний амьдралыг
12:13
to change lives instead of ruining them.
257
721824
2722
сүйрүүлэхийн оронд өөрчлөх
боломжтойг ойлгосон.
боломжтойг ойлгосон.
12:18
And that's how we do it in Boston.
258
726542
1637
Бид Бостон хотдоо үүнийг л хийдэг.
Хүүхдээ хооллохын тулд хүнсний дэлгүүрээс
хулгай хийж баригдсан эмэгтэйд
хулгай хийж баригдсан эмэгтэйд
12:21
We helped a woman who was arrested
for stealing groceries to feed her kids
for stealing groceries to feed her kids
259
729206
3545
ажил олоход нь бид тусалсан.
12:24
get a job.
260
732775
1150
Үеийн нэгэндээ дээрэлхүүлж,
нөгөө өсвөр насны жаалаа цохилоо гэж
нөгөө өсвөр насны жаалаа цохилоо гэж
12:26
Instead of putting an abused
teenager in adult jail
teenager in adult jail
261
734401
3148
12:29
for punching another teenager,
262
737573
1453
томчуудтай хорихын оронд
сэтгэцийн эрүүл мэндийн эмчилгээ,
нийгмийн ажилтны хяналтанд оруулсан.
нийгмийн ажилтны хяналтанд оруулсан.
12:31
we secured mental health treatment
and community supervision.
and community supervision.
263
739050
2890
12:34
A runaway girl who was arrested
264
742288
1647
Гэрээсээ зугтсан охин гудамжинд
12:35
for prostituting, to survive
on the streets,
on the streets,
265
743959
2103
амьдрахын тулд биеэ үнэлж баригдсан.
12:38
needed a safe place to live and grow --
266
746086
2741
Түүнд аюулгүй амьдрах,
өсөж торних газар чухал.
өсөж торних газар чухал.
12:40
something we could help her with.
267
748851
2003
Бид тусалж чадна.
12:42
I even helped a young man
268
750878
1476
Хичээл тарсны дараа түүнийг
12:44
who was so afraid of the older gang kids
showing up after school,
showing up after school,
269
752378
3103
дээрэлхдэг танхай хүүхдүүдээс айсан
нэгэн жаал хоолны оронд
нэгэн жаал хоолны оронд
12:47
that one morning instead
of a lunchbox into his backpack,
of a lunchbox into his backpack,
270
755505
2675
сумласан гар буу цүнхэлж ирсэн байв.
12:50
he put a loaded 9-millimeter.
271
758204
1625
Би тэр хүүд ч тусалсан.
12:53
We would spend our time that we'd
normally take prepping our cases
normally take prepping our cases
272
761467
4036
Бид авсан хавтаст хэргээ шалган
шүүхээр шийдвэрлүүлэхээр
шүүхээр шийдвэрлүүлэхээр
12:57
for months and months
for trial down the road
for trial down the road
273
765527
2167
олон сар явахдаа тухайн
хүмүүсийн нүүр тулсан
хүмүүсийн нүүр тулсан
12:59
by coming up with real solutions
to the problems as they presented.
to the problems as they presented.
274
767718
3901
асуудлыг бодитоор шийдэхэд
цаг зарцуулах ёстой.
цаг зарцуулах ёстой.
13:04
Which is the better way to spend our time?
275
772699
2286
Цагаа хэрхэн зарцуулсан нь илүү дээр вэ?
13:07
How would you prefer
your prosecutors to spend theirs?
your prosecutors to spend theirs?
276
775969
2734
Прокурор цагаа хэрхэн
зарцуулсан нь дээр вэ?
зарцуулсан нь дээр вэ?
Үр ашиггүйг нь мэдсээр байж
яагаад 80 тэрбум ам.долларыг
яагаад 80 тэрбум ам.долларыг
13:11
Why are we spending 80 billion dollars
277
779901
2368
13:14
on a prison industry
that we know is failing,
that we know is failing,
278
782293
2442
шоронд зарцуулж байна вэ?
13:16
when we could take that money
and reallocate it into education,
and reallocate it into education,
279
784759
3564
Яагаад энэ мөнгийг боловсрол, эрүүл
мэндийн сэтгэцийн эмчилгээ,
мэндийн сэтгэцийн эмчилгээ,
13:20
into mental health treatment,
280
788347
1409
мансууруулах бодисын эсрэг,
13:21
into substance abuse treatment
281
789780
1497
нийтэд тустай хөрөнгө оруулалтад
13:23
and to community investment
so we can develop our neighborhoods?
so we can develop our neighborhoods?
282
791301
3058
зарцуулж, орчин тойрноо
сайжруулахгүй байгаа юм бэ?
сайжруулахгүй байгаа юм бэ?
13:26
(Applause)
283
794383
6516
(Алга ташилт)
Яагаад энэ та бүхэнд хамаатай гэж?
13:33
So why should this matter to you?
284
801616
1604
13:35
Well, one, we're spending a lot of money.
285
803244
3118
Нэгт, бид маш их мөнгө зарж байна.
13:39
Our money.
286
807294
1237
Өөрсдийнхөө мөнгийг.
13:41
It costs 109,000 dollars in some states
287
809063
2406
Дахин шоронд орох магадлал 60 хувьтай
өсвөр насны хүүхдийг нэг жил хориход
13:43
to lock up a teenager for a year,
288
811493
1590
13:45
with a 60 percent chance that that person
will return to the very same system.
will return to the very same system.
289
813107
4452
зарим муж 109,000 ам.доллар
зарцуулж байна.
зарцуулж байна.
13:49
That is a terrible return on investment.
290
817583
3423
Хөрөнгө оруулалтын үр өгөөж маш муу.
13:54
Number two: it's the right thing to do.
291
822706
2274
Хоёрт, нэг зөв шийдэл байна.
Хэрэв прокурорууд өнөөгийн асуудлыг
үүсгэхэд гар бие оролцсон бол
үүсгэхэд гар бие оролцсон бол
13:57
If prosecutors were a part
of creating the problem,
of creating the problem,
292
825004
2955
13:59
it's incumbent on us to create a solution
293
827983
2229
шийдэл олох нь бидний үүрэг.
14:02
and we can do that using other disciplines
294
830236
2047
Бидэнд аль хэдийнэ байгаа бусад салбарын
14:04
that have already done the data
and research for us.
and research for us.
295
832307
2516
тоон мэдээлэл, судалгааг
ашиглаж хийх хэрэгтэй.
ашиглаж хийх хэрэгтэй.
14:06
And number three:
296
834847
1169
Гуравдугаарт,
14:08
your voice and your vote
can make that happen.
can make that happen.
297
836040
2601
таны үг, санал чинь үүнийг
бодит болгож чадна.
бодит болгож чадна.
14:10
The next time there's a local
district attorney's election
district attorney's election
298
838665
2680
Танай дүүрэгт прокурорын
сонгууль болоход
сонгууль болоход
14:13
in your jurisdiction,
299
841369
1152
та нэр дэвшигчээс
14:14
ask candidates these questions.
300
842545
1494
дараах асуултыг асуугаарай.
14:16
One: What are you doing to make
me and my neighbors safer?
me and my neighbors safer?
301
844063
3187
Нэг. Намайг, миний хөршийг
аюулгүй байлгахын тулд юу хийх вэ?
аюулгүй байлгахын тулд юу хийх вэ?
14:19
Two: What data are you collecting,
302
847274
2380
Хоёр. Ямар төрлийн мэдээлэл цуглуулж,
14:21
and how are you training your prosecutors
303
849678
2221
прокуророо яаж сургаж, энэ бүхэн ажиллаж
14:23
to make sure that it's working?
304
851923
1671
байгааг нь мэдэх вэ?
14:25
And number three:
305
853618
1165
Гурав.
14:26
If it's not working for everybody,
306
854807
1856
Хэрэв хүн бүрт нөлөөлөхгүй бол
14:28
what are you doing to fix it?
307
856687
1554
үүнийгээ яаж засах вэ?
14:30
If they can't answer the questions,
308
858562
1712
Тэд асуултад хариулж чадахгүй бол
14:32
they shouldn't be doing the job.
309
860298
1887
ажлаас чөлөөлөгдөх ёстой.
14:35
Each one of you that raised your hand
at the beginning of this talk
at the beginning of this talk
310
863480
3217
Ярианы эхэнд гаргаа өргөсөн хүн бүр
14:38
is a living, breathing example
of the power of opportunity,
of the power of opportunity,
311
866721
3438
боломж олгох, хажуунаас дэмжих,
туслах,
туслах,
хайрлахын хүчийг мэдэрсэн
14:42
of intervention,
312
870183
1151
14:43
of support
313
871358
1151
амьд, амьсгалж буй
14:44
and of love.
314
872533
1281
хүмүүс билээ.
14:45
While each of you may have faced
your own brand of discipline
your own brand of discipline
315
873838
2901
Та ямар нэгэн буруу зүйл хийгээд
14:48
for whatever malfeasances you committed,
316
876763
2113
сахилга батын тухай өөрийн гэсэн
14:50
barely any of you needed a day in jail
317
878900
1865
туршлагатай болсон ч шоронд нэг өдөр
14:52
to make you the people
that you are today --
that you are today --
318
880789
2079
хорьсноор өнөөдрийн та буюу
дэлхий дахинд гайхам оюунлаг
нэгэн болохгүй билээ.
нэгэн болохгүй билээ.
14:54
some of the greatest minds on the planet.
319
882892
2062
14:57
Every day, thousands of times a day,
320
885748
1879
Өдөр бүр, өдөрт олон мянган удаа
14:59
prosecutors around the United States
wield power so great
wield power so great
321
887651
2946
АНУ-ын өнцөг булан бүрт прокуроpууд
15:02
that it can bring about catastrophe
322
890621
1740
гай зовлон авчрахтай нэгэн адилаар
15:04
as quickly as it can
bring about opportunity,
bring about opportunity,
323
892385
2578
боломж, дэмжлэг, туслалцаа
15:06
intervention,
324
894987
1232
түгээх тийм их
15:08
support
325
896243
1159
эрх мэдэлтэй.
15:09
and yes, even love.
326
897426
2118
Бүр хайрыг ч түгээж чадна.
15:12
Those qualities are the hallmarks
of a strong community,
of a strong community,
327
900758
2906
Энэ бүхэн бол хүчирхэг
нийгмийн шинж бөгөөд
нийгмийн шинж бөгөөд
15:15
and a strong community is a safe one.
328
903688
1794
хүчирхэг нийгэм аюулгүй байдаг.
15:17
If our communities are broken,
329
905506
1456
Хэрэв бид хэврэг
15:18
don't let the lawyers
that you elect fix them
that you elect fix them
330
906986
2097
байвал таны сонгосон хуульчдад
хуучны, үргүй,
хуучны, үргүй,
15:21
with outdated, inefficient,
expensive methods.
expensive methods.
331
909107
2183
өртөгтэй аргаар засах
боломж бүү олго.
боломж бүү олго.
15:23
Demand more; vote for the prosecutor
who's helping people stay out of jail,
who's helping people stay out of jail,
332
911314
3643
Илүү ихийг шаард. Хүнийг шоронд
хийхийн оронд шоронгоос хол байлгадаг
хийхийн оронд шоронгоос хол байлгадаг
15:26
not putting them in.
333
914981
1152
прокурорыг сонго.
15:28
Demand better.
334
916157
1151
Илүү сайныг шаард.
15:29
You deserve it, your children deserve it,
335
917332
2006
Үүнийг та, таны хүүхэд, энэхүү
15:31
the people who are tied up
in the system deserve it,
in the system deserve it,
336
919362
2438
тогтолцоонд орсон хүмүүс,
хамгаалуулахыг хүссэн
хамгаалуулахыг хүссэн
15:33
but most of all,
337
921824
1152
ард түмэн хүртэх ёстой.
15:35
the people that we are sworn to protect
and do justice for demand it.
and do justice for demand it.
338
923000
3247
Бидний хамгаалж, шударга
ёсыг тогтооно гэж тангараг өргөсөн хүмүүс.
ёсыг тогтооно гэж тангараг өргөсөн хүмүүс.
15:38
We must,
339
926271
1151
Бид улам,
15:39
we must do better.
340
927446
1382
улам сайн хийх ёстой.
15:40
Thank you.
341
928852
1157
Баярлалаа.
15:42
(Applause)
342
930033
1977
(Алга ташилт)
15:46
Thank you.
343
934549
1439
Баярлалаа.
15:48
(Applause)
344
936012
2206
(Алга ташилт)
15:51
Thank you very much.
345
939213
2276
Маш их баярлалаа.
ABOUT THE SPEAKER
Adam Foss - Juvenile justice reformerBy shifting his focus from incarceration to transforming lives, Adam Foss is reinventing the role of the criminal prosecutor.
Why you should listen
As Assistant District Attorney in the Juvenile Division of Suffolk County, Adam Foss has become one of Boston's leading voices for compassion in criminal justice. Recognizing that prosecutors have a unique opportunity to intervene in offender's lives, Foss co-founded the Roxbury CHOICE Program, a collaborative effort between defendants, the court, the probation department, and the D.A. to recast probation as a transformative experience rather than a punitive process.
In addition to his work with the DA's office, Foss is the founder of the SCDAO Reading Program, a project designed to bridge the achievement gap of area elementary school students.
Adam Foss | Speaker | TED.com