TED2007
Laurie Garrett: Lessons from the 1918 flu
Laurie Garret mówi, czego nauczyła nas grypa z 1918 roku
Filmed:
Readability: 4.5
544,419 views
W 2007 roku, kiedy cały świat martwił się, czy wybuchnie epidemia ptasiej grypy, Laurie Garrett, autorka książki "The coming Plague" nagrała ten niesamowity wykład dla małej publiczności TED University. Wnioski jakie wyciągnęła z poprzednich pandemii okazały się nagle bardziej istotne niż kiedykolwiek wcześniej.
Laurie Garrett - Science journalist
Pulitzer winner Laurie Garrett studies global health and disease prevention. Her books include "The Coming Plague" and "Betrayal of Trust," about the crisis in global public health. Full bio
Pulitzer winner Laurie Garrett studies global health and disease prevention. Her books include "The Coming Plague" and "Betrayal of Trust," about the crisis in global public health. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
So the first question is, why do we need to
0
0
2000
Czy w ogóle trzeba
00:14
even worry about a pandemic threat?
1
2000
3000
przejmować się groźbą pandemii?
00:17
What is it that we're concerned about?
2
5000
2000
Co powoduje nasz niepokój?
00:19
When I say "we," I'm at the Council on Foreign Relations.
3
7000
3000
Należę do Rady ds. stosunków zagranicznych.
00:22
We're concerned in the national security community,
4
10000
2000
Zajmujemy się środowiskami służb bezpieczeństwa,
00:24
and of course in the biology community and the public health community.
5
12000
3000
środowiskami biologów i publicznej służby zdrowia.
00:27
While globalization has increased travel,
6
15000
2000
Przez globalizację podróżujemy więcej,
00:29
it's made it necessary that everybody be everywhere,
7
17000
3000
a wszyscy muszą być wszędzie,
00:32
all the time, all over the world.
8
20000
2000
o każde porze, na całym świecie.
00:34
And that means that your microbial hitchhikers are moving with you.
9
22000
3000
Wraz z nami zabierają się mikroby.
00:37
So a plague outbreak in Surat, India
10
25000
2000
Wybuch zarazy w mieście Surat w Indiach
00:39
becomes not an obscure event, but a globalized event --
11
27000
3000
staje się wydarzeniem globalnym,
00:42
a globalized concern that has changed the risk equation.
12
30000
3000
zmieniającym kalkulacje ryzyka.
00:45
Katrina showed us
13
33000
2000
Huragan Katarina pokazał,
00:47
that we cannot completely depend on government
14
35000
2000
że nie można do końca polegać na rządzie
00:49
to have readiness in hand, to be capable of handling things.
15
37000
3000
i ufać, że będzie on gotowy i zdolny do działania.
00:52
Indeed, an outbreak would be multiple Katrinas at once.
16
40000
4000
Pandemia to jak wiele Katrin na raz.
00:56
Our big concern at the moment is a virus called H5N1 flu --
17
44000
3000
Największym problemem jest teraz wirus grypy H5N1,
00:59
some of you call it bird flu --
18
47000
2000
tzw. ptasiej grypy,
01:01
which first emerged in southern China, in the mid-1990s,
19
49000
3000
po raz pierwszy odnotowany w płd. Chinach w połowie lat 90,
01:04
but we didn't know about it until 1997.
20
52000
3000
o którym nie wiedziano aż do 1997 r.
01:07
At the end of last Christmas only 13 countries had seen H5N1.
21
55000
4000
W grudniu 2010 tylko 13 państw miało przypadki H5N1.
01:11
But we're now up to 55 countries in the world,
22
59000
2000
W grudniu 2010 tylko 13 państw miało przypadki H5N1.
01:13
have had this virus emerge,
23
61000
2000
Teraz jest już w 55 krajach,
01:15
in either birds, or people or both.
24
63000
3000
u ptaków, ludzi albo i tu, i tu.
01:18
In the bird outbreaks we now can see
25
66000
2000
Zaraza wśród ptaków
01:20
that pretty much the whole world has seen this virus
26
68000
3000
ogarnęła już prawie cały świat
01:23
except the Americas.
27
71000
2000
oprócz obu Ameryk,
01:25
And I'll get into why we've so far been spared in a moment.
28
73000
4000
co zaraz wyjaśnię.
01:29
In domestic birds, especially chickens,
29
77000
2000
U ptaków domowych, zwłaszcza kurczaków,
01:31
it's 100 percent lethal.
30
79000
2000
śmiertelność wynosi 100%.
01:33
It's one of the most lethal things we've seen
31
81000
2000
Jest to jeden z najbardziej śmiercionośnych wirusów
01:35
in circulation in the world
32
83000
2000
krążących po świecie
01:37
in any recent centuries.
33
85000
2000
w ostatnich stuleciach.
01:39
And we've dealt with it by killing off lots and lots and lots of chickens,
34
87000
3000
Próbujemy go opanować masowo zabijając kurczaki
01:42
and unfortunately often not reimbursing the peasant farmers
35
90000
3000
często nie wynagradzając hodowców,
01:45
with the result that there's cover-up.
36
93000
2000
przez co zaczęli problem ukrywać.
01:47
It's also carried on migration patterns
37
95000
2000
Wirus przenosi się wzdłuż szlaków,
01:49
of wild migratory aquatic birds.
38
97000
3000
którymi migrują ptaki wodne.
01:52
There has been this centralized event
39
100000
2000
2 lata temu miał miejsce incydent
01:54
in a place called Lake Chenghai, China.
40
102000
2000
nad jeziorem Chenghai w Chinach:
01:56
Two years ago the migrating birds
41
104000
2000
tysiące migrujących ptaków:
01:58
had a multiple event
42
106000
2000
umierało z powodu mutacji wirusa,
02:00
where thousands died because of a mutation occurring
43
108000
2000
umierało z powodu mutacji wirusa,
02:02
in the virus,
44
110000
2000
przez co udało mu się przenieść
02:04
which made the species range broaden dramatically.
45
112000
3000
na mnóstwo innych gatunków.
02:07
So that birds going to Siberia, to Europe, and to Africa
46
115000
3000
Ptaki lecące na Syberie do Europy i do Afryki
02:10
carried the virus, which had not previously been possible.
47
118000
3000
przenosiły wirusa, co wcześniej nie było możliwe.
02:13
We're now seeing outbreaks in human populations --
48
121000
4000
Teraz pojawiły się wypadki również u ludzi,
02:17
so far, fortunately, small events,
49
125000
3000
jak dotąd, na szczęście, niewiele,
02:20
tiny outbreaks, occasional clusters.
50
128000
3000
mini-epidemie, czasami grupy.
02:23
The virus has mutated dramatically in the last two years
51
131000
3000
Przez ostatnie 2 lata wirus dramatycznie zmutował
02:26
to form two distinct families, if you will,
52
134000
3000
formując dwie różne rodziny
02:29
of the H5N1 viral tree
53
137000
2000
w drzewie wirusa H5N1
02:31
with branches in them,
54
139000
2000
z odnogami,
02:33
and with different attributes that are worrying.
55
141000
2000
oraz nowymi, niepokojącymi właściwościami.
02:35
So what's concerning us? Well, first of all,
56
143000
2000
Co nas niepokoi? Po pierwsze
02:37
at no time in history have we succeeded in making
57
145000
3000
nigdy dotąd nie udało nam się
02:40
in a timely fashion, a specific vaccine
58
148000
2000
wyprodukować na czas szczepionki
02:42
for more than 260 million people.
59
150000
3000
dla więcej niż 260 milionów ludzi.
02:45
It's not going to do us very much good in a global pandemic.
60
153000
3000
To zła wróżba na wypadek pandemii.
02:48
You've heard about the vaccine we're stockpiling.
61
156000
3000
Owszem, mamy zapas szczepionki,
02:51
But nobody believes it will actually be particularly effective
62
159000
2000
ale nikt nie wierzy w jej efektywność
02:53
if we have a real outbreak.
63
161000
2000
jeśli dojdzie do wybuchu epidemii.
02:55
So one thought is:
64
163000
2000
Oto jeden pomysł:
02:57
after 9/11, when the airports closed,
65
165000
2000
po 9/11, kiedy zamknięto lotniska,
02:59
our flu season was delayed by two weeks.
66
167000
2000
sezon grypy opóźnilł się o dwa tygodnie.
03:01
So the thought is, hey, maybe what we should do is just
67
169000
2000
Może właśnie to trzeba będzie zrobić
03:03
immediately -- we hear there is H5N1 spreading from human to human,
68
171000
4000
kiedy H5N1 rozprzestrzeni się wśród ludzi.
03:07
the virus has mutated to be a human-to-human transmitter --
69
175000
2000
Wirus zmutował i atakuje ludzi
03:09
let's shut down the airports.
70
177000
2000
więc zamknijmy lotniska.
03:11
However, huge supercomputer analyses,
71
179000
4000
Jednak wg analiz komputerowych
03:15
done of the likely effectiveness of this,
72
183000
2000
efektywności takiego rozwiązania
03:17
show that it won't buy us much time at all.
73
185000
2000
nie kupilłoby to nam wiele czasu,
03:19
And of course it will be hugely disruptive in preparation plans.
74
187000
4000
natomiast utrudniłoby przygotowania.
03:23
For example, all masks are made in China.
75
191000
3000
Np. wszystkie maski są produkowane w Chinach.
03:26
How do you get them mobilized around the world
76
194000
2000
Jak transportować je po świecie
03:28
if you've shut all the airports down?
77
196000
2000
jeśli wszystkie lotniska zamknięto?
03:30
How do you get the vaccines moved around the world
78
198000
2000
Jak transportować szczepionki, leki
03:32
and the drugs moved, and whatever may or not be available that would work.
79
200000
3000
i inne środki?
03:35
So it turns out that shutting down the airports is counterproductive.
80
203000
4000
Czyli zamknięcie lotnisk raczej zaszkodzi niż pomoże.
03:39
We're worried because this virus, unlike any other flu
81
207000
3000
W przeciwieństwie do innych badanych wirusów,
03:42
we've ever studied, can be transmitted by eating raw meat
82
210000
4000
H5N1 można się zarazić
03:46
of the infected animals.
83
214000
2000
jedząc mięso zarażonych zwierząt.
03:48
We've seen transmission to wild cats and domestic cats,
84
216000
3000
Zarażają się już dzikie koty i koty domowe,
03:51
and now also domestic pet dogs.
85
219000
3000
a teraz także oswojone psy.
03:54
And in experimental feedings to rodents and ferrets,
86
222000
3000
Eksperymentalnie karmione gryzonie i fretki
03:57
we found that the animals exhibit symptoms never seen with flu:
87
225000
4000
wykazują objawy nieznane dotąd przy grypie:
04:01
seizures, central nervous system disorders, partial paralysis.
88
229000
3000
drgawki, zaburzenia centralnego układu nerwowego, częściowy paraliż.
04:04
This is not your normal garden-variety flu.
89
232000
3000
To nie jest pospolita grypa.
04:07
It mimics what we now understand
90
235000
2000
Naśladuje wirusa grypy z 1918 roku,
04:09
about reconstructing the 1918 flu virus,
91
237000
2000
którego rekonstruujemy
04:11
the last great pandemic,
92
239000
2000
i ostatnią wielką pandemie w tym,
04:13
in that it also jumped directly from birds to people.
93
241000
2000
że przenosi się bezpośrednio z ptaków na ludzi.
04:15
We had evolution over time,
94
243000
2000
Od tego czasu zaszły ewolucyjne zmiany
04:17
and this unbelievable mortality rate in human beings:
95
245000
4000
i niewiarygodna śmiertelność wśród ludzi:
04:21
55 percent of people who have become infected
96
249000
2000
55% zarażonych H5N1 zmarło.
04:23
with H5N1 have, in fact, succumbed.
97
251000
4000
55% zarażonych H5N1 zmarło.
04:27
And we don't have a huge number of people
98
255000
2000
Nie mamy wielu przypadków,
04:29
who got infected and never developed disease.
99
257000
3000
gdzie u zarażonego choroba się nie rozwinęła.
04:32
In experimental feeding in monkeys
100
260000
2000
Eksperymenty na małpach pokazują,
04:34
you can see that it actually downregulates
101
262000
2000
że wirus umie rozregulować
04:36
a specific immune system modulator.
102
264000
2000
konkretne immunomodulatory.
04:38
The result is that what kills you
103
266000
2000
W rezultacie zabija nas nie sam wirus,
04:40
is not the virus directly, but your own immune system overreacting, saying,
104
268000
3000
lecz nadpobudliwość systemu odpornościowego.
04:43
"Whatever this is so foreign I'm going berserk."
105
271000
3000
"To coś jest tak obce, że oszaleję".
04:46
The result: most of the deaths
106
274000
2000
W rezultacie: większość zgonów
04:48
have been in people under 30 years of age,
107
276000
2000
występuje u ludzi poniżej 30-go roku życia,
04:50
robustly healthy young adults.
108
278000
3000
krzepkich zdrowych młodych dorosłych.
04:53
We have seen human-to-human transmission
109
281000
2000
Zaobserwowaliśmy zarażenia między ludźmi
04:55
in at least three clusters --
110
283000
2000
w ostatnich trzech skupiskach,
04:57
fortunately involving very intimate contact,
111
285000
3000
na szczęście chodziło o bardzo intymne kontakty,
05:00
still not putting the world at large at any kind of risk.
112
288000
3000
co nie stanowi żadnego ryzyka w skali całego świata.
05:03
Alright, so I've got you nervous.
113
291000
2000
W porządku, udało mi się was zdenerwować.
05:05
Now you probably assume, well the governments are going to do something.
114
293000
3000
Teraz myślicie pewnie, że zajmą się tym rządy.
05:08
And we have spent a lot of money.
115
296000
2000
I że wydaliśmy dużo pieniędzy.
05:10
Most of the spending in the Bush administration
116
298000
2000
Większość wydatków podczas kadencji Busha
05:12
has actually been more related to the anthrax results
117
300000
4000
dotyczyła raczej wąglika
05:16
and bio-terrorism threat.
118
304000
2000
i zagrożenia bioterroryzmem.
05:18
But a lot of money has been thrown out at the local level and at the federal level
119
306000
3000
Dużo pieniędzy trafiło na poziom lokalny i federalny
05:21
to look at infectious diseases.
120
309000
2000
w celu walki z chorobami zakaźnymi.
05:23
End result: only 15 states
121
311000
2000
Rezultat: tylko 15 stanów
05:25
have been certified to be able to do mass distribution
122
313000
2000
ma certyfikowaną zdolność do masowej dystrybucji
05:27
of vaccine and drugs in a pandemic.
123
315000
3000
szczepionek i leków podczas pandemii.
05:30
Half the states would run out of hospital beds
124
318000
2000
W połowie stanów zabrakłoby miejsc w szpitalach
05:32
in the first week, maybe two weeks.
125
320000
2000
po tygodniu, może dwóch.
05:34
And 40 states already have an acute nursing shortage.
126
322000
3000
W 40 stanach już teraz brakuje pielęgniarek.
05:37
Add on pandemic threat, you're in big trouble.
127
325000
2000
W razie pandemii oznacza to duże kłopoty.
05:39
So what have people been doing with this money?
128
327000
2000
Więc na co wydano te pieniądze?
05:41
Exercises, drills, all over the world.
129
329000
2000
Ćwiczenia, na całym świecie.
05:43
Let's pretend there's a pandemic.
130
331000
2000
Udawajmy, że jest pandemia.
05:45
Let's everybody run around and play your role.
131
333000
2000
Niech każdy biega odgrywając swoją rolę.
05:47
Main result is that there is tremendous confusion.
132
335000
3000
Kończy się to zwykle ogromnym zamieszaniem.
05:50
Most of these people don't actually know what their job will be.
133
338000
3000
Większość ludzi nie ma pojęcia, co robić.
05:53
And the bottom line, major thing that has come through
134
341000
2000
Wszystkie ćwiczenia ujawniają ten sam problem:
05:55
in every single drill: nobody knows who's in charge.
135
343000
3000
nikt nie wie, kto dowodzi.
05:58
Nobody knows the chain of command.
136
346000
2000
NIkt nie zna hierarchi służbowej.
06:00
If it were Los Angeles, is it the mayor, the governor,
137
348000
3000
Np. czy w Los Angeles decyduje burmistrz, gubernator,
06:03
the President of the United States, the head of Homeland Security?
138
351000
3000
prezydent USA czy szef Agencji Bezpieczeństwa?
06:06
In fact, the federal government says it's a guy called
139
354000
2000
Rząd federalny mówi, że to tzw.
06:08
the Principle Federal Officer,
140
356000
3000
główny urzędnik federalny,
06:11
who happens to be with TSA.
141
359000
2000
który urzęduje w agencji ochrony transportu.
06:13
The government says
142
361000
1000
Rząd twierdzi,
06:14
the federal responsibility will basically be
143
362000
3000
że jego rola ograniczy się do prób
06:17
about trying to keep the virus out, which we all know is impossible,
144
365000
3000
utrzymania wirusa poza granicami, co jest niemożliwe,
06:20
and then to mitigate the impact
145
368000
2000
oraz do złagodzenia jego wpływu
06:22
primarily on our economy.
146
370000
3000
na naszą ekonomię.
06:25
The rest is up to your local community.
147
373000
2000
Resztą powinny zająć się władze lokalne.
06:27
Everything is about your town, where you live.
148
375000
3000
Wszystko więc zależy od miejsca zamieszkania..
06:30
Well how good a city council you have,
149
378000
2000
Od tego, czy masz dobrą radę miasta,
06:32
how good a mayor you have -- that's who's going to be in charge.
150
380000
4000
dobrego burmistrza. To on będzie dowodził.
06:36
Most local facilities would all be competing
151
384000
2000
Większość lokalnych organizacji
06:38
to try and get their hands on their piece
152
386000
2000
będzie współzawodniczyć o swoją działkę
06:40
of the federal stockpile of a drug called Tamiflu,
153
388000
3000
z federalnych zapasów leku pn. Tamiflu,
06:43
which may or may not be helpful -- I'll get into that --
154
391000
2000
który może pomóc albo nie,
06:45
of available vaccines, and any other treatments,
155
393000
3000
dostępnych szczepionek, innych kuracji,
06:48
and masks, and anything that's been stockpiled.
156
396000
3000
masek oraz wszelkich zapasów.
06:51
And you'll have massive competition.
157
399000
3000
Konkurencja będzie ogromna.
06:54
Now we did purchase a vaccine, you've probably all heard about it,
158
402000
2000
Zakupiliśmy szczepionkę, pewnie o niej słyszeliście,
06:56
made by Sanofi-Aventis.
159
404000
2000
wyprodukowaną przez Sanofi-Aventis.
06:58
Unfortunately it's made against the current form of H5N1.
160
406000
3000
Niestety, to szczepionka przeciwko obecnemu wirusowi H5N1.
07:01
We know the virus will mutate. It will be a different virus.
161
409000
3000
Wiemy że wirus zmutuje. To będzie już inny wirus.
07:04
The vaccine will probably be useless.
162
412000
3000
Szczepionka będzie pewnie bezużyteczna.
07:07
So here's where the decisions come in.
163
415000
2000
Tutaj zaczną się decyzje.
07:09
You're the mayor of your local town.
164
417000
2000
Czy na miejscu waszego burmistrza.
07:11
Let's see, should we order that all pets be kept indoors?
165
419000
3000
kazalibyście nie wypuszczać domowych zwierząt?
07:14
Germany did that when H5N1 appeared in Germany last year,
166
422000
3000
Niemcy zrobili tak, kiedy H5N1 pojawilł się tam w zeszłym roku,
07:17
in order to minimize the spread
167
425000
2000
żeby ograniczyć rozprzestrzenianie wirusa
07:19
between households by household cats, dogs and so on.
168
427000
4000
przez domowe koty, psy itd...
07:23
What do we do when we don't have any containment rooms
169
431000
4000
Co zrobić, jeśli nie ma wentylowanych pomieszczeń,
07:27
with reverse air that will allow the healthcare workers
170
435000
2000
które pozwoliłyby pracownikom służby zdrowia
07:29
to take care of patients?
171
437000
2000
na zajmowanie się pacjentami?
07:31
These are in Hong Kong; we have nothing like that here.
172
439000
2000
Są takie w Hongkongu, u nas nie.
07:33
What about quarantine?
173
441000
2000
Co z kwarantanną?
07:35
During the SARS epidemic in Beijing quarantine did seem to help.
174
443000
3000
Podczas epidemii SARS w Pekinie kwarantanna raczej pomogła.
07:38
We have no uniform policies
175
446000
2000
W USA nie mamy jednakowych norm
07:40
regarding quarantine across the United States.
176
448000
2000
dotyczących kwarantanny.
07:42
And some states have differential policies, county by county.
177
450000
4000
Przepisy różnią się nawet między hrabstwami
07:46
But what about the no-brainer things? Should we close all the schools?
178
454000
3000
A podstawowe rzeczy? Czy zamknąć wszystkie szkoły?
07:49
Well then what about all the workers? They won't go to work
179
457000
2000
Co wtedy z pracownikami? Nie pójdą do pracy,
07:51
if their kids aren't in school.
180
459000
2000
jeśli ich dzieci nie będą w szkole.
07:53
Encouraging telecommuting? What works?
181
461000
2000
Zachęcać do telepracy? Co działa?
07:55
Well the British government did a model of telecommuting.
182
463000
3000
Rząd Wielkiej Brytanii przeprowadził symulację telepracy.
07:58
Six weeks they had all people in the banking industry
183
466000
3000
Przez 6 tygodni wszyscy pracownicy sektora bankowego
08:01
pretend a pandemic was underway.
184
469000
2000
udawali, że wybuchła pandemia.
08:03
What they found was, the core functions --
185
471000
2000
Odkryli, że podstawowe funkcje banków
08:05
you know you still sort of had banks,
186
473000
2000
nadal w zasadzie funkcjonują,
08:07
but you couldn't get people to put money in the ATM machines.
187
475000
3000
ale nie ma komu załadować bankomatów.
08:10
Nobody was processing the credit cards.
188
478000
2000
Nikt nie akceptował kard kredytowych.
08:12
Your insurance payments didn't go through.
189
480000
2000
Nie przyjmowano składek ubezpieczeniowych.
08:14
And basically the economy would be in a disaster state of affairs.
190
482000
3000
Gospodarka znalazłaby się w dramatycznej sytuacji.
08:17
And that's just office workers, bankers.
191
485000
4000
A byli to tylko urzędnicy, bankierzy.
08:21
We don't know how important hand washing is for flu --
192
489000
3000
Przy grypie szokująco ważne jest mycie rąk.
08:24
shocking. One assumes it's a good idea to wash your hands a lot.
193
492000
3000
Zakładamy że dobrze jest często myć ręce,
08:27
But actually in scientific community there is great debate
194
495000
2000
ale naukowcy toczą wielką debatę o tym,
08:29
about what percentage of flu transmission between people
195
497000
3000
jaki procent zarażeń grypą pomiędzy ludźmi
08:32
is from sneezing and coughing
196
500000
2000
jest spowodowany kichaniem i kaszlem,
08:34
and what percentage is on your hands.
197
502000
2000
a jaki poprzez brudne ręce.
08:36
The Institute of Medicine tried to look at the masking question.
198
504000
4000
Instytut Medycyny próbował zbadać kwestię masek.
08:40
Can we figure out a way, since we know we won't have enough masks
199
508000
2000
Co zrobić, skoro nie ma dość masek,
08:42
because we don't make them in America anymore,
200
510000
2000
bo już ich nie produkujemy w USA,
08:44
they're all made in China --
201
512000
2000
wszystkie produkowane są w Chinach.
08:46
do we need N95? A state-of-the-art, top-of-the-line,
202
514000
3000
Czy potrzebujemy masek typu N95?
08:49
must-be-fitted-to-your-face mask?
203
517000
3000
Najlepszych, idywidualnie dopasowanych?
08:52
Or can we get away with some different kinds of masks?
204
520000
3000
Czy wystarczyłyby maski innego rodzaju?
08:55
In the SARS epidemic, we learned in Hong Kong
205
523000
2000
Epidemia SARS w Hongkongu nauczyła nas,
08:57
that most of transmission was because
206
525000
2000
że większość zarażeń była spowodowana
08:59
people were removing their masks improperly.
207
527000
2000
nieprawidłowym zdejmowaniem masek.
09:01
And their hand got contaminated with the outside of the mask,
208
529000
2000
Dotykali skażonej zewnętrznej strony maski,
09:03
and then they rubbed their nose. Bingo! They got SARS.
209
531000
3000
a potem pocierali nos. Bingo! Dostali SARS.
09:06
It wasn't flying microbes.
210
534000
3000
To nie były fruwające zarazki.
09:09
If you go online right now, you'll get so much phony-baloney information.
211
537000
3000
W internecie jest dużo informacji wyssanych z palca.
09:12
You'll end up buying -- this is called an N95 mask. Ridiculous.
212
540000
5000
W rezultacie kupowalibyście tzw.maski N95. Śmieszne.
09:17
We don't actually have a standard
213
545000
2000
Właściwie nie istnieją standardy
09:19
for what should be the protective gear for the first responders,
214
547000
3000
dotyczące sprzętu ochronnego dla służb ratowniczych,
09:22
the people who will actually be there on the front lines.
215
550000
3000
dla ludzi którzy znajdą się na froncie.
09:25
And Tamiflu. You've probably heard of this drug,
216
553000
2000
Pewnie słyszeliście o Tamiflu
09:27
made by Hoffmann-La Roche, patented drug.
217
555000
3000
opatentowanym leku firmy Hoffmann-La Roche.
09:30
There is some indication
218
558000
2000
Istnieją przesłanki mówiące, że lek
09:32
that it may buy you some time in the midst of an outbreak.
219
560000
3000
może dać nam trochę czasu podczas epidemii.
09:35
Should you take Tamiflu for a long period of time,
220
563000
2000
ale długotrwałe zażywanie Tamiflu
09:37
well, one of the side effects is suicidal ideations.
221
565000
3000
może prowadzić do myśli samobójczych.
09:40
A public health survey analyzed the effect
222
568000
4000
Publiczna służba zdrowia badała wpływ
09:44
that large-scale Tamiflu use would have,
223
572000
2000
stosowania Tamiflu na dużą skalę.
09:46
actually shows it counteractive
224
574000
2000
Okazało się, że pogorszyłby tylko sytuację.
09:48
to public health measures, making matters worse.
225
576000
3000
Okazało się, że pogorszyłby tylko sytuację.
09:51
And here is the other interesting thing:
226
579000
2000
Jeszcze jedna interesująca rzecz:
09:53
when a human being ingests Tamiflu, only 20 percent
227
581000
2000
Po zażyciu Tamiflu,
09:55
is metabolized appropriately
228
583000
2000
tylko 20% leku zostaje właściwie przyswojone
09:57
to be an active compound in the human being.
229
585000
2000
i staje się aktywnym związkiem.
09:59
The rest turns into a stable compound,
230
587000
4000
Reszta zamienia się w stabilny związek,
10:03
which survives filtration into the water systems,
231
591000
3000
który przeżywa filtrowanie w kanalizacji
10:06
thereby exposing the very aquatic birds that would carry flu
232
594000
3000
i dostaje się do zarażonych ptaków wodnych,
10:09
and providing them a chance
233
597000
2000
tworząc szansę na wytworzenie szczepów
10:11
to breed resistant strains.
234
599000
2000
odpornych na szczepionkę.
10:13
And we now have seen Tamiflu-resistant strains
235
601000
3000
Są już szczepy odporne na Tamiflu,
10:16
in both Vietnam in person-to-person transmission,
236
604000
3000
przenoszone z człowieka na człowieka
10:19
and in Egypt in person-to-person transmission.
237
607000
2000
w Wietnamie i w Egipcie.
10:21
So I personally think that our life expectancy
238
609000
3000
Uważam, że okres przydatności Tamiflu
10:24
for Tamiflu as an effective drug
239
612000
3000
Uważam, że okres przydatności Tamiflu
10:27
is very limited -- very limited indeed.
240
615000
2000
jest bardzo ograniczony.
10:29
Nevertheless most of the governments
241
617000
2000
Mimo to większość rządów
10:31
have based their whole flu policies
242
619000
2000
oparła swoją całą strategię walki z grypą
10:33
on building stockpiles of Tamiflu.
243
621000
2000
na tworzeniu zapasów Tamiflu.
10:35
Russia has actually stockpiled enough
244
623000
2000
Rosja zgromadziła zapasy
10:37
for 95 percent of all Russians.
245
625000
2000
dla 95% Rosjan.
10:39
We've stockpiled enough for 30 percent.
246
627000
2000
Zapasy w USA wystarczą dla 30%.
10:41
When I say enough, that's two weeks worth.
247
629000
2000
Wystarczą na dwa tygodnie.
10:43
And then you're on your own because
248
631000
2000
Później musimy radzić sobie sami,
10:45
the pandemic is going to last for 18 to 24 months.
249
633000
2000
bo pandemia potrwa od 18 do 24 miesięcy.
10:47
Some of the poorer countries
250
635000
2000
Biedniejsze kraje, najbardziej doświadczone
10:49
that have had the most experience with H5N1 have built up stockpiles;
251
637000
3000
wirusem H5N1, zgromadzilły zapasy,
10:52
they're already expired. They are already out of date.
252
640000
3000
które już straciły ważność.
10:55
What do we know from 1918,
253
643000
2000
Czego nauczyliśmy się z roku 1918,
10:57
the last great pandemic?
254
645000
2000
z ostatniej wielkiej pandemii?
10:59
The federal government abdicated most responsibility.
255
647000
3000
Rząd federalny zrzekł się wiekszości obowiązków.
11:02
And so we ended up with this wild patchwork of regulations
256
650000
3000
Mamy nieskładną mozaikę przepisów
11:05
all over America.
257
653000
2000
w całym USA.
11:07
Every city, county, state did their own thing.
258
655000
2000
Każde miasto, hrabstwo i stan
11:09
And the rules
259
657000
2000
ustanowiły własne zasady,
11:11
and the belief systems were wildly disparate.
260
659000
3000
a ich przekonania były bardzo odmienne.
11:14
In some cases all schools, all churches,
261
662000
3000
W niektórych przypadkach zamknięto wszystkie szkoły,
11:17
all public venues were closed.
262
665000
2000
kościoły i miejsca publiczne.
11:19
The pandemic circulated three times in 18 months
263
667000
3000
Pandemia miała 3 nawroty w ciągu 18 miesięcy,
11:22
in the absence of commercial air travel.
264
670000
2000
a nie było wtedy komercyjnych lotów.
11:24
The second wave was the mutated, super-killer wave.
265
672000
3000
Druga fala, ze zmutowanym wirusem, zabiła najwięcej.
11:27
And in the first wave we had enough healthcare workers.
266
675000
3000
Podczas pierwszej fali było dosyć pracowników służby zdrowia.
11:30
But by the time the second wave hit
267
678000
2000
Druga fala tak bardzo zdziesiątkowała
11:32
it took such a toll among the healthcare workers
268
680000
3000
służby zdrowia, że stracilismy większość
11:35
that we lost most of our doctors and nurses that were on the front lines.
269
683000
4000
aktywnych lekarzy i pielęgniarek.
11:39
Overall we lost 700,000 people.
270
687000
2000
Ogólnie zmarło 700 tys. ludzi.
11:41
The virus was 100 percent lethal to pregnant women
271
689000
3000
Śmiertelność wśród kobiet w ciąży wyniosła 100%
11:44
and we don't actually know why.
272
692000
2000
i właściwie nie wiemy dlaczego.
11:46
Most of the death toll was 15 to 40 year-olds --
273
694000
3000
Większość ofiar miała od 15 do 40 lat,
11:49
robustly healthy young adults.
274
697000
2000
zdrowi, krzepcy, młodzi ludzie.
11:51
It was likened to the plague.
275
699000
2000
Prównywano to do dżumy.
11:53
We don't actually know how many people died.
276
701000
2000
Nie znamy dokładnej liczby zmarłych.
11:55
The low-ball estimate is 35 million.
277
703000
3000
Ostrożne szacunki mówią o 35 mln.
11:58
This was based on European and North American data.
278
706000
3000
wg danych z Europy i Ameryki Płn.
12:01
A new study by Chris Murray at Harvard
279
709000
2000
Chris Murray z Harvardu wykazał,
12:03
shows that if you look at the databases that were kept
280
711000
2000
że wg. baz danych
12:05
by the Brits in India,
281
713000
2000
prowadzonych przez Brytyjczyków w Indiach,
12:07
there was a 31-fold greater death rate among the Indians.
282
715000
4000
Hindusi umierali 31-krotnie częściej.
12:11
So there is a strong belief that in places of poverty
283
719000
3000
Uważa się, że w biedniejszych regionach
12:14
the death toll was far higher.
284
722000
2000
umieralność byla znacznie większa.
12:16
And that a more likely toll
285
724000
2000
Bardziej prawdopodobną ilość ofiar
12:18
is somewhere in the neighborhood of 80 to 100 million people
286
726000
2000
szacuje się na 80-100 milionów.
12:20
before we had commercial air travel.
287
728000
3000
Zanim pojawiły się linie lotnicze.
12:23
So are we ready?
288
731000
2000
Czy jesteśmy gotowi?
12:25
As a nation, no we're not.
289
733000
2000
Jako naród nie, nie jesteśmy.
12:27
And I think even those in the leadership
290
735000
2000
Sądzę, że przyznaliby to nawet nasi przywódcy.
12:29
would say that is the case,
291
737000
2000
Sądzę, że przyznaliby to nawet nasi przywódcy.
12:31
that we still have a long ways to go.
292
739000
2000
Długa droga przed nami.
12:33
So what does that mean for you? Well the first thing is,
293
741000
2000
Co to oznacza dla was?
12:35
I wouldn't start building up personal stockpiles of anything --
294
743000
3000
Lepiej nie magazynować czegokolwiek
12:38
for yourself, your family, or your employees --
295
746000
4000
dla siebie, rodziny lub pracowników,
12:42
unless you've really done your homework.
296
750000
3000
bez odpowiedniego przygotowania.
12:45
What mask works, what mask doesn't work.
297
753000
2000
Jakie maski działają a jakie nie.
12:47
How many masks do you need?
298
755000
2000
Ile masek potrzebujemy?
12:49
The Institute of Medicine study felt that
299
757000
2000
Badania Instytutu Medycznego mówia,
12:51
you could not recycle masks.
300
759000
2000
nie można używać masek wielokrotnie.
12:53
Well if you think it's going to last 18 months,
301
761000
3000
Zakładając, że epidemia potrwa 18 miesięcy,
12:56
are you going to buy 18 months worth of masks
302
764000
2000
czy kupisz 18-miesięczny zapas masek
12:58
for every single person in your family?
303
766000
3000
dla każdego członka rodziny?
13:01
We don't know -- again with Tamiflu,
304
769000
4000
Następna niewiadoma - Tamiflu,
13:05
the number one side effect of Tamiflu is
305
773000
2000
Głównym skutkiem ubocznym Tamiflu
13:07
flu-like symptoms.
306
775000
2000
są objawy jak przy grypie.
13:09
So then how can you tell
307
777000
2000
Więc jak rozpoznasz,
13:11
who in your family has the flu
308
779000
2000
kto w rodzinie ma grypę,
13:13
if everybody is taking Tamiflu?
309
781000
3000
jeśli wszyscy będą brali Tamiflu?
13:16
If you expand that out to think of a whole community,
310
784000
3000
Jeśli wziąć pod uwagę całe społeczności
13:19
or all your employees in your company,
311
787000
3000
lub wszystkich pracowników w firmie,
13:22
you begin to realize how limited
312
790000
2000
zaczyna być jasne,
13:24
the Tamiflu option might be.
313
792000
2000
jak ograniczona jest opcja z Tamiflu.
13:26
Everybody has come up to me and said,
314
794000
2000
Słyczę czasem: "zgromadzimy zapasy wody,
13:28
well I'll stockpile water or, I'll stockpile food, or what have you.
315
796000
4000
zapasy jedzenia" itp.
13:32
But really? Do you really have a place
316
800000
3000
Serio? Naprawdę masz miejsce
13:35
to stockpile 18 months worth of food? Twenty-four months worth of food?
317
803000
3000
żeby zgromadzić zapasy na 1,5 - 2 lata?
13:38
Do you want to view the pandemic threat
318
806000
2000
Czy chcecie postrzegać zagrożenie pandemią,
13:40
the way back in the 1950s
319
808000
2000
jak obronę cywilną latach 50.
13:42
people viewed the civil defense issue,
320
810000
2000
i zbudować
13:44
and build your own little bomb shelter for pandemic flu?
321
812000
3000
własny schron na wypadek epidemii grypy?
13:47
I don't think that's rational.
322
815000
2000
To nie byłoby rozsądne.
13:49
I think it's about having to be prepared
323
817000
2000
Uważam, że musimy być przygotowani
13:51
as communities, not as individuals --
324
819000
2000
jako społeczność, a nie jako jednostki.
13:53
being prepared as nation,
325
821000
2000
Przygotowani jako naród,
13:55
being prepared as state, being prepared as town.
326
823000
3000
jako stan, jako miasto.
13:58
And right now most of the preparedness
327
826000
2000
W tej chwili większość przygotowań
14:00
is deeply flawed.
328
828000
2000
ma mnóstwo wad.
14:02
And I hope I've convinced you of that,
329
830000
2000
Mam nadzieję że przekonałam was,
14:04
which means that the real job is go out and
330
832000
2000
że prawdziwe zadanie to iść
14:06
say to your local leaders,
331
834000
2000
i zapytać swoich lokalnych polityków
14:08
and your national leaders,
332
836000
2000
i przywódców państw
14:10
"Why haven't you solved these problems?
333
838000
2000
"Dlaczego nie rozwiązaliście tych problemów?
14:12
Why are you still thinking that
334
840000
2000
Dlaczego ciągle myślicie,
14:14
the lessons of Katrina do not apply to flu?"
335
842000
3000
że lekcji z Katariny nie można zastosować do grypy?"
14:17
And put the pressure where the pressure needs to be put.
336
845000
4000
Przyciśnijcie kogo trzeba.
14:21
But I guess the other thing to add is,
337
849000
2000
Ale muszę też dodać,
14:23
if you do have employees, and you do have a company,
338
851000
2000
że jeśli macie pracowników i firmy,
14:25
I think you have certain responsibilities
339
853000
3000
to macie obowiązek pokazać,
14:28
to demonstrate that you are thinking ahead for them,
340
856000
2000
że o nich myślicie
14:30
and you are trying to plan.
341
858000
2000
i staracie się przygotować.
14:32
At a minimum the British banking plan showed that
342
860000
4000
Brytyjska symulacja w sektorze bankowym pokazała,
14:36
telecommuting can be helpful.
343
864000
2000
że tele-praca może pomóc.
14:38
It probably does reduce exposure
344
866000
2000
Prawdobodobnie zmniejsza narażenie,
14:40
because people are not coming into the office and coughing on each other,
345
868000
3000
bo urzędnicy nie kaszlą na siebie
14:43
or touching common objects
346
871000
3000
oraz nie dotykają wspólnych przedmiotów,
14:46
and sharing things via their hands.
347
874000
2000
przekazując zarazki przez dotyk.
14:48
But can you sustain your company that way?
348
876000
4000
Czy twoja firma to przetrwa?
14:52
Well if you have a dot-com, maybe you can.
349
880000
3000
Firma internetowa pewnie tak.
14:55
Otherwise you're in trouble.
350
883000
3000
Jeśli nie - to macie kłopot.
14:58
Happy to take your questions.
351
886000
2000
Z przyjemnością odpowiem na pytania.
15:00
(Applause)
352
888000
4000
Oklaski
15:04
Audience member: What factors determine the duration of a pandemic?
353
892000
5000
Widz: Jakie czynniki decydują o dlugości trwania pandemii?
15:09
Laurie Garret: What factors determine the duration of a pandemic, we don't really know.
354
897000
4000
Laurie Garret: Nie bardzo wiemy.
15:13
I could give you a bunch of flip, this, that, and the other.
355
901000
3000
Mogłabym podać kilka przypuszczeń.
15:16
But I would say that honestly we don't know.
356
904000
3000
Ale szczerze mówiąc, nie wiemy.
15:19
Clearly the bottom line is
357
907000
2000
Z całą pewnością
15:21
the virus eventually attenuates,
358
909000
3000
wirus z czasem słabnie,
15:24
and ceases to be a lethal virus to humanity,
359
912000
5000
przestaje być śmiertelny dla ludzi,
15:29
and finds other hosts.
360
917000
2000
i znajduje innych żywicieli.
15:31
But we don't really know how and why that happens.
361
919000
2000
Ale nie wiadomo jak i dlaczego tak się dzieje.
15:33
It's a very complicated ecology.
362
921000
3000
To bardzo skomplikowany ekosystem.
15:36
Audience member: What kind of triggers are you looking for?
363
924000
3000
Widz: Jakich czynników szukacie?
15:39
You know way more than any of us.
364
927000
2000
Wiesz o wiele więcej od nas.
15:41
To say ahh, if this happens then we are going to have a pandemic?
365
929000
4000
Czy możesz powiedzieć: jak wydarzy się to i to, mamy pandemię?
15:45
LG: The moment that you see any evidence
366
933000
2000
Laurie Garret: W momencie, gdy zobaczymy dowody,
15:47
of serious human-to-human to transmission.
367
935000
3000
że ludzie zarażają się od siebie.
15:50
Not just intimately between family members
368
938000
2000
Nie pomiędzy członkami rodziny,
15:52
who took care of an ailing sister or brother,
369
940000
4000
którzy zajmowali się chorą siostrą lub bratem,
15:56
but a community infected --
370
944000
2000
ale w społeczności,
15:58
spread within a school,
371
946000
2000
w szkole,
16:00
spread within a dormitory, something of that nature.
372
948000
3000
zarażenie w akademiku itp.
16:03
Then I think that there is universal agreement
373
951000
3000
Wtedy wszyscy się zgodzą
16:06
now, at WHO all the way down:
374
954000
2000
od Światowej Organizacji Zdrowia w dół:
16:08
Send out the alert.
375
956000
4000
Ogloście alarm.
16:12
Audience member: Some research has indicated that statins can be helpful.
376
960000
4000
Widz: Wg. niektórych badań mogłyby pomóc statyny.
16:16
Can you talk about that?
377
964000
2000
Czy mogłabyś nam coś o tym opowiedzieć?
16:18
LG: Yeah. There is some evidence that taking Lipitor
378
966000
2000
LG: Są pewne dowody, że zażywanie Lipitoru
16:20
and other common statins for cholesterol control
379
968000
3000
i innych statyn używanych w kontroli cholesterolu
16:23
may decrease your vulnerability
380
971000
4000
może zmniejszać podatność
16:27
to influenza.
381
975000
2000
na grypę.
16:29
But we do not completely understand why.
382
977000
3000
Ale kompletnie nie rozumiemy dlaczego.
16:32
The mechanism isn't clear.
383
980000
2000
Sposób w jaki to działa, nie jest jasny.
16:34
And I don't know that there is any way
384
982000
5000
Nie wydaje mi się,
16:39
responsibly for someone to start
385
987000
3000
żeby było odpowiedzialne
16:42
medicating their children
386
990000
2000
podawanie dzieciom Lipitoru
16:44
with their personal supply of Lipitor or something of that nature.
387
992000
4000
z prywatnych zapasów.
16:48
We have absolutely no idea what that would do.
388
996000
2000
Nie mamy absolutnie pojęcia, jak by to zadziałało.
16:50
You might be causing some very dangerous outcomes
389
998000
3000
Mogłoby to spowodować niebezpieczne skutki uboczne
16:53
in your children, doing such a thing.
390
1001000
3000
u dzieci.
16:56
Audience member: How far along are we in being able to determine
391
1004000
2000
Widz: Jak dalece potrafimy ustalić,
16:58
whether someone is actually carrying, whether somebody has this
392
1006000
2000
czy ktoś jest nosicielem wirusa,
17:00
before the symptoms are full-blown?
393
1008000
2000
zanim nastąpią pełne objawy?
17:02
LG: Right. So I have for a long time said
394
1010000
3000
LG: Od dawna powtarzałam
17:05
that what we really needed was a rapid diagnostic.
395
1013000
3000
że tak naprawdę potrzebujemy szybkiej diagnostyki.
17:08
And our Centers for Disease Control
396
1016000
3000
Nasze centra kontroli chorób
17:11
has labeled a test they developed
397
1019000
3000
wyprodukowały tzw. test błyskawiczny.
17:14
a rapid diagnostic.
398
1022000
2000
wyprodukowały tzw. test błyskawiczny.
17:16
It takes 24 hours in a very highly developed laboratory,
399
1024000
4000
Zajmuje 24 godziny w dobrze wyposażonym laboratorium,
17:20
in highly skilled hands.
400
1028000
2000
wysoce wyszkolonemu technikowi.
17:22
I'm thinking dipstick.
401
1030000
2000
Wolałabym test paskowy,
17:24
You could do it to your own kid. It changes color.
402
1032000
2000
który możnaby zrobić dziecku w domu.
17:26
It tells you if you have H5N1.
403
1034000
2000
Zmiana koloru mówiłaby, czy masz H5N1.
17:28
In terms of where we are in science
404
1036000
4000
Mówiąc w kontekscie nauki,
17:32
with DNA identification capacities and so on,
405
1040000
4000
gdzie umiemy identyfikować DNA itd.,
17:36
it's not that far off.
406
1044000
2000
nie jesteśmy tak daleko od celu.
17:38
But we're not there. And there hasn't been the kind of investment to get us there.
407
1046000
5000
Dotąd nie było na to odpowiednich inwestycji.
17:43
Audience member: In the 1918 flu I understand that
408
1051000
3000
Widz: Rozumiem że podczas grypy z 1918 roku
17:46
they theorized that there was some attenuation
409
1054000
4000
teoretyzowano, że wystąpiło pewne osłabienie
17:50
of the virus when it made the leap into humans.
410
1058000
2000
wirusa podczas przejścia na ludzi.
17:52
Is that likely, do you think, here?
411
1060000
2000
Czy myślisz że w tym przypadku jest to prawdopodobne?
17:54
I mean 100 percent death rate
412
1062000
4000
100% śmiertelność to bardzo dużo.
17:58
is pretty severe.
413
1066000
2000
100% śmiertelność to bardzo dużo.
18:00
LG: Um yeah. So we don't actually know
414
1068000
4000
LG: Właściwie nie wiemy,
18:04
what the lethality was
415
1072000
3000
jaka była śmiertelność
18:07
of the 1918 strain to wild birds
416
1075000
4000
wśród dzikich ptaków w roku 1918,
18:11
before it jumped from birds to humans.
417
1079000
2000
zanim wirus przeskoczył z ptaków na ludzi.
18:13
It's curious that there is no evidence
418
1081000
2000
To ciekawe, że nie ma dowodów
18:15
of mass die-offs of chickens
419
1083000
2000
na masowe wymieranie drobiu
18:17
or household birds across America
420
1085000
3000
lub ptaków domowych w Ameryce,
18:20
before the human pandemic happened.
421
1088000
2000
zanim zaczęła się epidemia wśród ludzi.
18:22
That may be because those events
422
1090000
2000
Może dlatego, że działo się to
18:24
were occurring on the other side of the world
423
1092000
2000
na drugim końcu świata,
18:26
where nobody was paying attention.
424
1094000
2000
gdzie nikt nie zwracał uwagi.
18:28
But the virus clearly
425
1096000
4000
Ale jasne jest to że wirus
18:32
went through one round around the world
426
1100000
2000
raz okrążył świat dookoła
18:34
in a mild enough form
427
1102000
2000
w formie łagodnej na tyle,
18:36
that the British army in World War I
428
1104000
3000
że armia brytyjska podczas I Wojny Światowej
18:39
actually certified that it was not a threat
429
1107000
3000
zakwalifikowała go jako niegroźny
18:42
and would not affect the outcome of the war.
430
1110000
3000
i bez znaczenia dla wyników wojny.
18:45
And after circulating around the world
431
1113000
2000
Po okrążeniu świata
18:47
came back in a form that was tremendously lethal.
432
1115000
5000
powrócił w bardzo śmiercionośnej formie.
18:52
What percentage of infected people were killed by it?
433
1120000
3000
Ile procent zarażonych umarło?
18:55
Again we don't really know for sure.
434
1123000
3000
Znowu nie wiemy na pewno.
18:58
It's clear that if you were malnourished to begin with,
435
1126000
2000
To jasne, że niedożywwienie,
19:00
you had a weakened immune system,
436
1128000
2000
osłabiony system odpornościowy,
19:02
you lived in poverty in India or Africa,
437
1130000
3000
życie w biedzie w Indiach lub Afryce,
19:05
your likelihood of dying was far greater.
438
1133000
3000
zwiększa prawdopodobieństwo śmierci.
19:08
But we don't really know.
439
1136000
3000
Ale tak naprawdę nie wiemy.
19:11
Audience member: One of the things I've heard is that
440
1139000
2000
Widz: Słyszałem, że prawdziwą przyczyną śmierci
19:13
the real death cause when you get a flu is the associated pneumonia,
441
1141000
3000
jest zapalenie płuc towarzyszące grypie,
19:16
and that a pneumonia vaccine
442
1144000
2000
i że szczepionka przeciwko zapaleniu płuc
19:18
may offer you 50 percent better chance of survival.
443
1146000
4000
daje 50% więcej szans na przeżycie.
19:22
LG: For a long time, researchers in emerging diseases
444
1150000
4000
LG: Badacze nowych chorób
19:26
were kind of dismissive of the pandemic flu threat
445
1154000
2000
lekceważyli dotąd zagrożenie epidemią grypy
19:28
on the grounds that
446
1156000
2000
dowodząc, że w 1918 r.
19:30
back in 1918 they didn't have antibiotics.
447
1158000
2000
nie było antybiotyków
19:32
And that most people who die of regular flu --
448
1160000
3000
i większość zgonów z powodu zwykłej grypy,
19:35
which in regular flu years
449
1163000
2000
co w normalnych latach
19:37
is about 360,000 people worldwide,
450
1165000
3000
wynosi ogółem jakieś 360 tys. ludzi,
19:40
most of them senior citizens --
451
1168000
2000
głównie seniorów,
19:42
and they die not of the flu but because the flu gives an assault to their immune system.
452
1170000
4000
powoduje nie grypa, lecz jej wpływ na system odpornościowy.
19:46
And along comes pneumococcus
453
1174000
2000
Do tego dochodzą pneumokoki
19:48
or another bacteria, streptococcus
454
1176000
2000
i inne bakterie, streptokoki
19:50
and boom, they get a bacterial pneumonia.
455
1178000
2000
i bęc dostają bakteryjnego zapalenia płuc.
19:52
But it turns out that in 1918 that was not the case at all.
456
1180000
3000
Ale okazuje się, że w 1918 r. wcale tak nie było.
19:55
And so far in the H5N1 cases in people,
457
1183000
3000
Jak dotąd w przypadku H5N1 wśród ludzi
19:58
similarly bacterial infection
458
1186000
2000
podobne infekcje bakteryjne
20:00
has not been an issue at all.
459
1188000
2000
nie stanowiły wcale problemu.
20:02
It's this absolutely phenomenal disruption of the immune system
460
1190000
5000
To rozregulowanie systemu odpornościowego powoduje,
20:07
that is the key to why people die of this virus.
461
1195000
3000
że ludzie zakażeni tym wirusem umierają.
20:10
And I would just add
462
1198000
2000
I dodałabym tylko,
20:12
we saw the same thing with SARS.
463
1200000
2000
że to samo było w przypadku SARS.
20:14
So what's going on here is your body says,
464
1202000
3000
Ciało i system odpornościowy
20:17
your immune system sends out all its sentinels and says,
465
1205000
4000
wysyłają wszystkich strażników, mówiąc:
20:21
"I don't know what the heck this is.
466
1209000
2000
"Nie mam pojęcia co to jest.
20:23
We've never seen anything even remotely like this before."
467
1211000
3000
Nigdy czegoś takiego nie widzieliśmy".
20:26
It won't do any good to bring in the sharpshooters
468
1214000
3000
Snajperzy nic tu nie poradzą,
20:29
because those antibodies aren't here.
469
1217000
2000
bo nie ma przeciwciał.
20:31
And it won't do any good to bring in the tanks and the artillery
470
1219000
3000
Czołgi i artyleria nie dadzą rady
20:34
because those T-cells don't recognize it either.
471
1222000
3000
bo limfocyty T nie rozpoznają zagrożenia.
20:37
So we're going to have to go all-out thermonuclear response,
472
1225000
3000
Trzeba odpowiedzieć kontratakiem termonuklearnym
20:40
stimulate the total cytokine cascade.
473
1228000
3000
pobudzając kaskadę cytokin.
20:43
The whole immune system swarms into the lungs.
474
1231000
3000
Cały system odpornościowy wpada do płuc.
20:46
And yes they die, drowning in their own fluids, of pneumonia.
475
1234000
3000
Pacjenci, tonąc we własnych wydzielinach, umierają na zapalenie płuc.
20:49
But it's not bacterial pneumonia.
476
1237000
2000
To zapalenie płuc nie jest bakteryjne
20:51
And it's not a pneumonia that would respond to a vaccine.
477
1239000
4000
i nie zareaguje na szczepionkę.
20:55
And I think my time is up. I thank you all for your attention.
478
1243000
3000
Mój czas minął. Dziękuję wszystkim za uwagę.
20:58
(Applause)
479
1246000
1000
(Oklaski)
ABOUT THE SPEAKER
Laurie Garrett - Science journalistPulitzer winner Laurie Garrett studies global health and disease prevention. Her books include "The Coming Plague" and "Betrayal of Trust," about the crisis in global public health.
Why you should listen
Laurie Garrett has made a career of uncovering science and policy news that is almost too depressing to know: emerging and re-emerging diseases, and the world's general inability to deal with them. In the process, she has uncovered gaping lapses in public health and policy.
Garrett is the author of The Coming Plague: Newly Emerging Diseases in a World Out of Balance and Betrayal of Trust: The Collapse of Global Public Health. As a science writer for Newsday, Garrett won a Pulitzer, a Peabody and two Polk awards; in 2004, she joined the Council on Foreign Relations as Senior Fellow for Global Health. She is an expert on public health -- and the fascinating ways that health policy affects foreign policy and national security.
Laurie Garrett | Speaker | TED.com