TED2012
Ayah Bdeir: Building blocks that blink, beep and teach
Ayah Bdei: Ndërtimi i bloqeve që fike dhe ndize, alarmi dhe mësimi
Filmed:
Readability: 4.1
1,272,560 views
Imagjinoni një komplet elektronikë aq i lehtë për tu luajtu si një lodër. TED Fellow Ayh Bdeir paraqet littleBits, një komplet i thjeshtë i ndërrueshem i bloqeve që e bëjnë programimin aq të thjesht dhe të rendësishem e një pjese të kreativitetit sikurë kërcitje e bloqeve së bashku.
Ayah Bdeir - Engineer and artist
Ayah Bdeir is an engineer and artist, and is the founder of littleBits and karaj, an experimental art, architecture and technology lab in Beirut. Full bio
Ayah Bdeir is an engineer and artist, and is the founder of littleBits and karaj, an experimental art, architecture and technology lab in Beirut. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
This may sound strange,
0
0
2000
Kjo mund të tingëlloi e quditëshme,
00:17
but I'm a big fan of the concrete block.
1
2000
2000
mirpo unë unë jam fanse e madhe e blloqeve konkrete.
00:19
The first concrete blocks were manufactured in 1868
2
4000
3000
Bloku i parë konkret ishe fabrikur në vitin 1868
00:22
with a very simple idea:
3
7000
2000
me një ide shumë të thjeshtë:
00:24
modules made of cement of a fixed measurement
4
9000
3000
modulet bëren një matëje të fikësuar cemente
00:27
that fit together.
5
12000
2000
që i bashkon së bashku.
00:29
Very quickly concrete blocks became
6
14000
2000
Shumë shpejt bloqet konkrete u bënë
00:31
the most-used construction unit in the world.
7
16000
3000
njësia më e përdorur në boten e konstruksionit.
00:34
They enabled us to to build things that were larger than us,
8
19000
2000
Ato mundësuan që ne të ndërtojmë gjëra të cilat janë më të mëdha sesa ne,
00:36
buildings, bridges,
9
21000
2000
ndërtimi i urave,
00:38
one brick at a time.
10
23000
2000
një tull njëherazi.
00:40
Essentially concrete blocks had become
11
25000
2000
Faktikisht bloqet konkrete janë bërë
00:42
the building block of our time.
12
27000
3000
bloku i ndërtimit të kohës sonë.
00:45
Almost a hundred years later in 1947,
13
30000
2000
Pothuajse njëqindë vite më vonë më 1947,
00:47
LEGO came up with this.
14
32000
2000
LEGO erdhi me këtë.
00:49
It was called the Automatic Binding Brick.
15
34000
3000
Ishte quajturë tulla automatike e ndërtimit.
00:52
And in a few short years,
16
37000
2000
Dhe në pak vite,
00:54
LEGO bricks took place in every household.
17
39000
3000
Lego tullat zuren vend në gjdo shtëpi.
00:57
It's estimated that over 400 billion bricks have been produced --
18
42000
3000
Është estikuar që mbi 400 miljardë tulla janë prodhuarë --
01:00
or 75 bricks for every person on the planet.
19
45000
3000
apo 75 tulla përsecilin përson në planet.
01:03
You don't have to be an engineer
20
48000
2000
Ju nuk duhet të jeni një ingjinjerë
01:05
to make beautiful houses, beautiful bridges, beautiful buildings.
21
50000
3000
për të bërë shtëpi të bukurë, ura të bukura, ndërtesa të bukura.
01:08
LEGO made it accessible.
22
53000
2000
LEGO e bëri të disponueshme.
01:10
LEGO has essentially taken the concrete block, the building block of the world,
23
55000
3000
LEGO esencjalisht ka marrur bloqet konkrete, ndërtimin e bloqeve për botën,
01:13
and made it into the building block
24
58000
2000
dhe i ndërtoi ato në ndërtime bloqe
01:15
of our imagination.
25
60000
2000
për imagjinaten tonë.
01:17
Meanwhile the exact same year,
26
62000
2000
Ndërkohë në po të njejëtin vitë,
01:19
at Bell Labs the next revolution was about to be announced,
27
64000
3000
tek Bell Labs revulucjoni i ardhëshum ishte gati për tu lancuar,
01:22
the next building block.
28
67000
2000
blloku ndërtues i ardhëshem.
01:24
The transistor was a small plastic unit
29
69000
2000
Tranzistori ishte një njësi e vogël plastike
01:26
that would take us from a world
30
71000
2000
e cila do të na merrë neve nga një botë
01:28
of static bricks piled on top of each other
31
73000
2000
e tullave statike grumbullua në krye të secilen
01:30
to a world where everything was interactive.
32
75000
2000
tek një botë ku gjdogjë është interaktive.
01:32
Like the concrete block,
33
77000
2000
Sikurse bloqet konkrete,
01:34
the transistor allows you to build
34
79000
2000
tranzistori ju lejonë juve të ndërtoni
01:36
much larger, more complex circuits, one brick at a time.
35
81000
3000
shumë më të madhë, më komplekës, një blokë njëherazi.
01:39
But there's a main difference:
36
84000
2000
Mirpo ndryshimi kryesorë:
01:41
The transistor was only for experts.
37
86000
2000
Tranzistori ishte vetem për ekspertët.
01:43
I personally don't accept this,
38
88000
2000
Unë përsonalisht nuk e pranoi këtë,
01:45
that the building block of our time
39
90000
2000
që ndërtimi i blloqeve për kohën tonë
01:47
is reserved for experts,
40
92000
2000
është i rezervuar për ekspertët,
01:49
so I decided to change that.
41
94000
3000
pra unë vendosa ta ndryshoj atë.
01:52
Eight years ago when I was at the Media Lab,
42
97000
2000
Tetë vite më parë kur unë isha në Media Lab,
01:54
I started exploring this idea
43
99000
2000
Unë fillova të eksploroi këtë ide
01:56
of how to put the power of engineers
44
101000
2000
se si të vendosim një fuqinë e ingjinjerëve
01:58
in the hands of artists and designers.
45
103000
2000
në duartë e artistëve dhe dizajnerëve.
02:00
A few years ago I started developing littleBits.
46
105000
3000
Para disa viteve më parë unë fillova zhvillimin e littleBits.
02:03
Let me show you how they work.
47
108000
3000
Më lejoni t'ju tregoj se si do funksionon.
02:07
LittleBits are electronic modules
48
112000
3000
LittleBits janë module elektronike
02:10
with each one specific function.
49
115000
3000
me secilin funksion specifikë.
02:13
They're pre-engineered
50
118000
2000
Ata janë para-ingjinjeruar
02:15
to be light, sound,
51
120000
3000
të jenë të butë, zëri,
02:18
motors and sensors.
52
123000
2000
motorëve dhe senëzorve.
02:20
And the best part about it
53
125000
2000
Dhe pjesa më e mirë e saj
02:22
is they snap together with magnets.
54
127000
3000
është kërcasin së bashku me magnetët.
02:25
So you can't put them the wrong way.
55
130000
3000
Pra nuk mund ti vendosësh në anët e kundërta.
02:28
The bricks are color-coded.
56
133000
2000
Tullat janë të lyera me ngjyrë.
02:30
Green is output, blue is power,
57
135000
3000
E gjelbërta është dalje, blue është ndezja,
02:33
pink is input and orange is wire.
58
138000
2000
pink është hyrja dhe portokalli është teli.
02:35
So all you need to do is snap a blue to a green
59
140000
3000
E gjitha që ju duhet ta bëni është të kërcisni një të kaltërt tek një e gjelbërt
02:38
and very quickly you can start making larger circuits.
60
143000
3000
dhe shumë shpejt mund të fillosh të bëshë qarqe të mëdha.
02:41
You put a blue to a green,
61
146000
2000
Ju e vendosni një të kaltërt tek një e gjelbërt,
02:43
you can make light.
62
148000
2000
ju mund të bëni dritë.
02:45
You can put a knob in between
63
150000
4000
Mund të vendosni një dorëz në mes
02:49
and now you've made a little dimmer.
64
154000
3000
dhe ju keni bërë një ndërpres të vogël.
02:52
Switch out the knob
65
157000
3000
Ndrroi dorezen
02:55
for a pulse module,
66
160000
2000
për një modulë pulsi,
02:57
which is here,
67
162000
3000
i cili është këtu,
03:00
and now you've made a little blinker.
68
165000
4000
dhe tani keni ndërtuar një ndezës.
03:04
Add this buzzer
69
169000
2000
Shto një sirenë
03:06
for some extra punch
70
171000
2000
për një goditje ekstra
03:08
and you've created a noise machine.
71
173000
2000
dhe ju keni krijuar një makinë të zhurmëshme.
03:10
I'm going to stop that.
72
175000
2000
Do të ndaloi me të.
03:12
So beyond simple play,
73
177000
3000
Pra përveq një luajtje të thjeshtë,
03:15
littleBits are actually pretty powerful.
74
180000
2000
littleBits janë faktikishtë shumë të fuqishem.
03:17
Instead of having to program, to wire, to solder,
75
182000
3000
në vend se të kemi shumë problem,shumë lidhje, shumë saldim
03:20
littleBits allow you to program
76
185000
2000
littleBits u lejonë juve të programoni
03:22
using very simple intuitive gestures.
77
187000
2000
duke përdorur gjeste intuitive.
03:24
So to make this blink faster or slower,
78
189000
2000
Pra bëje fikëjes më të shpejt apo më të ngadalshem,
03:26
you would just turn this knob
79
191000
2000
ju vetem duhe ta kthehin këtë dorezë
03:28
and basically make it pulse faster or slower.
80
193000
3000
dhe faktikisht dhe ta bëni të pulsoi më shpejt apo më ngadalë.
03:31
The idea behind littleBits
81
196000
2000
Ideja mbrapa littlBits
03:33
is that it's a growing library.
82
198000
2000
është që rritet liberalishtë.
03:35
We want to make every single interaction in the world
83
200000
2000
Ne dëshirojmë të bejmë gjdo interaksionë në botë
03:37
into a ready-to-use brick.
84
202000
2000
në një tullë gati për përdorim.
03:39
Lights, sounds, solar panels, motors --
85
204000
2000
Dritat,zërat,panelet solare,motorët --
03:41
everything should be accessible.
86
206000
2000
gjdogjë të jetë e pranishme.
03:43
We've been giving littleBits to kids and seeing them play with them.
87
208000
3000
Ne i kemi japur littleBits fëmijeve dhe i kemi parë ata duke luajturë.
03:46
And it's been an incredible experience.
88
211000
2000
Dhe ka qenë një eksperiencë e mahnitëshme.
03:48
The nicest thing is how they start to understand
89
213000
2000
Gjëja më e mirë është se si ata fillojnë ta kuptojnë
03:50
the electronics around them from everyday
90
215000
2000
elektronikën rreth tyre nga gjdoditë
03:52
that they don't learn at schools.
91
217000
2000
të cilen ata nuk e mësojnë në shkollë.
03:54
For example, how a nightlight works,
92
219000
2000
Për shembull,si funksionon një dritë nate,
03:56
or why an elevator door stays open,
93
221000
2000
apo përse një derë e liftit qëndron e hapurë,
03:58
or how an iPod responds to touch.
94
223000
3000
apo si një iPod përgjigjet ndaj të prekurit.
04:01
We've also been taking littleBits to design schools.
95
226000
2000
Ne gjithashtu kemi folur littleBits për dizajnet e shkollave.
04:03
So for example, we've had designers
96
228000
3000
Për shembull, ne kemi pasur dizajnera
04:06
with no experience with electronics whatsoever
97
231000
2000
pa ndonjë eksperiencë deri më tani
04:08
start to play with littleBits as a material.
98
233000
3000
fillaun të luajnë më littleBits si një materialë.
04:11
Here you see, with felt and paper water bottles,
99
236000
3000
Këtu e shihni, ne e ndjemë dhe mbushem shishat me ujë,
04:14
we have Geordie making ...
100
239000
2000
ne kemi Geordie duke bërë ...
04:16
(Clanging)
101
241000
2000
(pastrime)
04:18
(Buzzing)
102
243000
2000
(lufëtrime)
04:20
A few weeks ago we took littleBits to RISD
103
245000
3000
Disa javë më parë ne morem littleBits në RISD
04:23
and gave them to some designers
104
248000
2000
dhe u dham atë disa dizajnuesve
04:25
with no experience in engineering whatsoever --
105
250000
2000
pa eksperiencë në ingjinjeri --
04:27
just cardboard, wood and paper -- and told them "Make something."
106
252000
3000
vetem kuti kartonash, dru dhe letër -- dhe i them atyre " bëjë diqka."
04:30
Here's an example of a project they made,
107
255000
2000
Këtu është një shembull i një projekti që ata krijuanë,
04:32
a motion-activated confetti canon ball.
108
257000
3000
një top me lëvizje të aktivizuar nga canon.
04:35
(Laughter)
109
260000
2000
(Qeshen)
04:37
But wait, this is actually my favorite project.
110
262000
4000
Mirpo pritni, ky është projekti im i preferuarë.
04:41
It's a lobster made of playdough
111
266000
3000
Është një kërmill i bërë nga plastelina
04:46
that's afraid of the dark.
112
271000
2000
është e frikësuar nga errësira.
04:48
(Laughter)
113
273000
4000
(Qeshen)
04:52
To these non-engineers, littleBits became another material,
114
277000
3000
Për këta jo-ingjinjerët, littlebits u bë një materialë tjetër,
04:55
electronics became just another material.
115
280000
2000
elektronika u bë vetem një material tjetër.
04:57
And we want to make this material accessible to everyone.
116
282000
3000
Dhe ne dëshirojmë që të bejmë këtë material të pranishem për gjdokënd.
05:00
So littleBits is open-source.
117
285000
2000
Pra littleBits është një burim i hapurë.
05:02
You can go on the website, download all the design files, make them yourself.
118
287000
3000
Ju mund të hyni në uebsajtin tonë dhe të shkarkoni të gjithë fajllat dizajnues dhe ti bëni ato vetëvetiu.
05:05
We want to encourage a world
119
290000
2000
Ne dëshirojmë të inkurajojmë një botë
05:07
of creators, of inventors, of contributors,
120
292000
3000
të kreatorve, të zbuluesve, të kontribuesve,
05:10
because this world that we live in,
121
295000
2000
sepse kjo botë që ne jetojmë,
05:12
this interactive world, is ours.
122
297000
2000
kjo botë interaktive, është e juja.
05:14
So go ahead and start inventing.
123
299000
2000
Pra shko dhe filloni të zbuloni.
05:16
Thank you.
124
301000
2000
Faliminderit.
05:18
(Applause)
125
303000
3000
(Duartrokitje)
ABOUT THE SPEAKER
Ayah Bdeir - Engineer and artistAyah Bdeir is an engineer and artist, and is the founder of littleBits and karaj, an experimental art, architecture and technology lab in Beirut.
Why you should listen
Ayah Bdeir is the creator of littleBits, an open source system of preassembled, modular circuits that snap together with magnets – making learning about electronics fun, easy and creative. An engineer, inventor and interactive artist, Ayah received her master’s degree from the MIT Media Lab and undergraduate degrees in computer engineering and sociology from the American University of Beirut. Ayah has taught graduate classes at NYU and Parsons and taught numerous workshops to get non-engineers – particularly young girls – interested in science and technology. She is also the founder of karaj, Beirut’s lab for experimental art, architecture and technology. littleBits was named Best of Toyfair, has won the editor’s Choice award from MAKE magazine, and has been acquired by MoMA for its collection.
Ayah Bdeir | Speaker | TED.com