TEDxBinghamtonUniversity
Hannah Fry: The mathematics of love
Hannah Fry: Aşkın matematiği
Filmed:
Readability: 4.1
5,166,184 views
Doğru insanı bulmak kolay değil. Peki matematiksel olarak mümkün mü? Bu büyüleyici konuşmasında, matematikçi Hannay Fry aşkı nasıl aradığımızla ilgili benzerlikleri gösteriyor ve özel birini bulmak için gerekli en iyi üç ipucunu (matematiksel olarak kanıtlanmış!) veriyor.
Hannah Fry - Complexity theorist
Hannah Fry researches the trends in our civilization and ways we can forecast its future. Full bio
Hannah Fry researches the trends in our civilization and ways we can forecast its future. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
Today I want to talk to you
about the mathematics of love.
about the mathematics of love.
0
303
4638
Bugün sizinle aşkın matematiği
hakkında konuşmak istiyorum.
hakkında konuşmak istiyorum.
00:16
Now, I think that we can all agree
1
4941
1740
Sanırım hepimiz matematikçilerin
00:18
that mathematicians
are famously excellent at finding love.
are famously excellent at finding love.
2
6681
4916
aşkı bulmada ne kadar iyi
olduklarını biliyor ve kabul ediyoruz.
olduklarını biliyor ve kabul ediyoruz.
00:23
But it's not just
because of our dashing personalities,
because of our dashing personalities,
3
11597
3448
Fakat bunun sebebi sadece
havalı kişiliklerimiz,
havalı kişiliklerimiz,
00:27
superior conversational skills
and excellent pencil cases.
and excellent pencil cases.
4
15045
4499
üstün konuşma yeteneklerimiz
ve harika kalem kutularımız değil.
ve harika kalem kutularımız değil.
00:31
It's also because we've actually done
an awful lot of work into the maths
an awful lot of work into the maths
5
19544
4526
Bu sebeplerin yanı sıra, doğru insanı
bulmak için fazlasıyla matematik
bulmak için fazlasıyla matematik
00:36
of how to find the perfect partner.
6
24070
2392
yapmış olmamızın da payı var.
00:38
Now, in my favorite paper
on the subject, which is entitled,
on the subject, which is entitled,
7
26462
3413
Konuyla ilgili favorim olan,
00:41
"Why I Don't Have a Girlfriend" --
(Laughter) --
(Laughter) --
8
29875
3496
"Neden Bir Kız Arkadaşım Yok" isimli
makalede-- (Gülüşmeler)
makalede-- (Gülüşmeler)
00:45
Peter Backus tries to rate
his chances of finding love.
his chances of finding love.
9
33371
3720
Peter Backus aşkı bulma şansını
değerlendirmeye çalışıyor.
değerlendirmeye çalışıyor.
00:49
Now, Peter's not a very greedy man.
10
37091
2366
Şimdi, Peter hiç de açgözlü birisi değil.
00:51
Of all of the available women in the U.K.,
11
39457
2085
İngiltere'de mevcut olan her kadından,
00:53
all Peter's looking for
is somebody who lives near him,
is somebody who lives near him,
12
41542
3413
Peter'in aradığı özellikler sadece;
yakınında yaşayan birisi olması,
yakınında yaşayan birisi olması,
00:56
somebody in the right age range,
13
44955
1901
doğru yaş aralığında birisi olması,
00:58
somebody with a university degree,
14
46856
2810
üniversite mezunu birisi olması,
01:01
somebody he's likely to get on well with,
15
49666
2158
kendisiyle geçinebileceği birisi olması,
01:03
somebody who's likely to be attractive,
16
51824
2076
çekici birisi olması
01:05
somebody who's likely
to find him attractive.
to find him attractive.
17
53900
2538
ve onu çekici bulacak
birisi olması.
birisi olması.
01:08
(Laughter)
18
56438
3003
(Gülüşmeler)
01:11
And comes up with an estimate
of 26 women in the whole of the UK.
of 26 women in the whole of the UK.
19
59441
4986
Ve sonucunda bütün İngiltere'den
sadece 26 kadın çıkıyor.
sadece 26 kadın çıkıyor.
01:17
It's not looking very good,
is it Peter?
is it Peter?
20
65441
2161
İşler pek iyi gözükmüyor,
değil mi Peter?
değil mi Peter?
01:19
Now, just to put that into perspective,
21
67602
1867
Şimdi, bu duruma şu açıdan bakalım:
01:21
that's about 400 times fewer
than the best estimates
than the best estimates
22
69469
3105
Çıkan sonuç, uzaylı sayısına dair
yapılan en iyi tahminlerden
yapılan en iyi tahminlerden
01:24
of how many intelligent
extraterrestrial life forms there are.
extraterrestrial life forms there are.
23
72574
4225
neredeyse 400 kat daha az.
01:28
And it also gives Peter
a 1 in 285,000 chance
a 1 in 285,000 chance
24
76799
4877
Aynı zamanda bu sonuç, Peter'in belli
bir gece gezmesinde bu özel bayanlardan
bir gece gezmesinde bu özel bayanlardan
01:33
of bumping into any one
of these special ladies
of these special ladies
25
81676
2226
herhangi biriyle tanışma şansını
01:35
on a given night out.
26
83902
1386
285000'de 1
olarak gösteriyor.
olarak gösteriyor.
01:37
I'd like to think
that's why mathematicians
that's why mathematicians
27
85288
2203
Sanırım matematikçilerin
artık o kadar dışarıya
artık o kadar dışarıya
01:39
don't really bother
going on nights out anymore.
going on nights out anymore.
28
87491
3424
çıkmaya zahmet etmemelerinin
sebebi bu olsa gerek.
sebebi bu olsa gerek.
01:42
The thing is that I personally
29
90915
1729
Durum şu ki, şahsen ben
01:44
don't subscribe
to such a pessimistic view.
to such a pessimistic view.
30
92644
2729
böylesine karamsar bir
bakış açısını takip etmiyorum.
bakış açısını takip etmiyorum.
01:47
Because I know,
just as well as all of you do,
just as well as all of you do,
31
95373
2229
Çünkü ben biliyorum ki,
tıpkı sizin gibi,
tıpkı sizin gibi,
01:49
that love doesn't really work like that.
32
97602
2592
aşk pek de böyle çalışmıyor.
01:52
Human emotion isn't neatly ordered
and rational and easily predictable.
and rational and easily predictable.
33
100194
5110
İnsan duyguları özenlice düzenlenmiş,
rasyonel ve kolay tahmin edilebilir değil.
rasyonel ve kolay tahmin edilebilir değil.
01:57
But I also know that that doesn't mean
34
105304
2407
Fakat aynı zamanda biliyorum ki,
01:59
that mathematics hasn't got something
that it can offer us
that it can offer us
35
107711
3304
bu matematiğin bize sunabileceği
hiçbir şey yok anlamına gelmiyor,
hiçbir şey yok anlamına gelmiyor,
02:03
because, love, as with most of life,
is full of patterns
is full of patterns
36
111015
3951
çünkü aşk, hayatın çoğunluğu gibi,
desenlerle dolu
desenlerle dolu
02:06
and mathematics is, ultimately,
all about the study of patterns.
all about the study of patterns.
37
114966
4076
ve matematik de en nihayetinde
tamamen desenleri çalışmakla ilgili.
tamamen desenleri çalışmakla ilgili.
02:11
Patterns from predicting the weather
to the fluctuations in the stock market,
to the fluctuations in the stock market,
38
119042
4303
Hava tahmininden
borsadaki dalgalanmalara,
borsadaki dalgalanmalara,
02:15
to the movement of the planets
or the growth of cities.
or the growth of cities.
39
123345
3405
gezegenlerin hareketlerine, şehirlerin
gelişimine kadar desenlerle dolu.
gelişimine kadar desenlerle dolu.
02:18
And if we're being honest,
none of those things
none of those things
40
126750
2704
Dürüst olmak gerekirse,
bunlardan hiçbirinin de pek
bunlardan hiçbirinin de pek
02:21
are exactly neatly ordered
and easily predictable, either.
and easily predictable, either.
41
129454
3396
özenle düzenlenmiş ve kolay
tahmin edilebilir olmadıklarını biliyoruz.
tahmin edilebilir olmadıklarını biliyoruz.
02:24
Because I believe that mathematics
is so powerful that it has the potential
is so powerful that it has the potential
42
132850
5027
Çünkü bence matematik
o kadar güçlü ki, bize neredeyse
o kadar güçlü ki, bize neredeyse
02:29
to offer us a new way of looking
at almost anything.
at almost anything.
43
137877
3754
her şey için yeni bir bakış
açısı verme potansiyeli var.
açısı verme potansiyeli var.
02:33
Even something as mysterious as love.
44
141631
3556
Aşk kadar esrarengiz bir şey için bile...
02:37
And so, to try to persuade you
45
145187
1488
Bununla birlikte,
02:38
of how totally amazing, excellent
and relevant mathematics is,
and relevant mathematics is,
46
146675
4561
matematiğin ne kadar muazzam ve
konuyla alakalı olduğunu göstermek için,
konuyla alakalı olduğunu göstermek için,
02:43
I want to give you my top three
mathematically verifiable tips for love.
mathematically verifiable tips for love.
47
151236
7984
size matematiksel olarak kanıtlanabilir
üç ana aşk tavsiyemi vermek istiyorum.
üç ana aşk tavsiyemi vermek istiyorum.
02:51
Okay, so Top Tip #1:
48
159980
1959
Tamamdır, işte Ana Tavsiye #1:
02:53
How to win at online dating.
49
161939
2964
Online arkadaşlık sitelerinde
nasıl başarılı olursun?
nasıl başarılı olursun?
02:58
So my favorite online dating
website is OkCupid,
website is OkCupid,
50
166323
3836
OkCupid benim favori online
arkadaşlık sitem,
arkadaşlık sitem,
03:02
not least because it was started
by a group of mathematicians.
by a group of mathematicians.
51
170159
3415
sebebi de bir grup matematikçi
tarafından yapılmış olması.
tarafından yapılmış olması.
03:05
Now, because they're mathematicians,
52
173574
1769
Şimdi, onlar matematikçi
olduklarından
olduklarından
03:07
they have been collecting data
53
175343
1740
neredeyse on yıldır
03:09
on everybody who uses their site
for almost a decade.
for almost a decade.
54
177083
2853
siteyi kullanan herkes hakkında
bilgi topluyorlar.
bilgi topluyorlar.
03:11
And they've been trying
to search for patterns
to search for patterns
55
179936
2264
Ve bu arkadaşlık sitesinde
03:14
in the way that we talk about ourselves
56
182200
1867
kendimizi nasıl tanıttığımızın
03:16
and the way that we
interact with each other
interact with each other
57
184067
2117
ve diğerleriyle nasıl etkileşim
kurduğumuzun
kurduğumuzun
03:18
on an online dating website.
58
186184
1692
desenlerini araştırıyorlar.
03:19
And they've come up with some
seriously interesting findings.
seriously interesting findings.
59
187876
2949
Sonucunda da ciddi derecede
ilginç bulgular ortaya çıkarıyorlar
ilginç bulgular ortaya çıkarıyorlar
03:22
But my particular favorite
60
190825
1622
Bunlardan benim favorim şu ki;
03:24
is that it turns out
that on an online dating website,
that on an online dating website,
61
192447
3380
bulduklarına göre online arkadaşlık
sitelerinde
sitelerinde
03:27
how attractive you are
does not dictate how popular you are,
does not dictate how popular you are,
62
195827
5845
popülerliğinizi ne kadar çekici olduğunuz
dikte etmiyor.
dikte etmiyor.
03:33
and actually, having people
think that you're ugly
think that you're ugly
63
201679
3712
Hatta aslında, insanların sizin
çirkin olduğunuzu düşünmesi
çirkin olduğunuzu düşünmesi
03:37
can work to your advantage.
64
205391
2869
işinize yarayabilir.
03:40
Let me show you how this works.
65
208260
1806
Nasıl olduğunu anlatayım.
03:42
In a thankfully voluntary
section of OkCupid,
section of OkCupid,
66
210066
4499
OkCupid'in neyse ki zorunlu olmayan
bir bölümünde,
bir bölümünde,
03:46
you are allowed to rate
how attractive you think people are
how attractive you think people are
67
214565
3000
insanların ne kadar çekici
olduğunu 1'den 5'e kadar
olduğunu 1'den 5'e kadar
03:49
on a scale between 1 and 5.
68
217565
2457
değerlendirebilme hakkınız var.
03:52
Now, if we compare this score,
the average score,
the average score,
69
220022
3340
Şimdi, eğer bu skoru,
yani ortalama skoru,
yani ortalama skoru,
03:55
to how many messages a
selection of people receive,
selection of people receive,
70
223362
2854
belirli kişilerin aldıkları mesaj
sayısıyla karşılaştırırsak,
sayısıyla karşılaştırırsak,
03:58
you can begin to get a sense
71
226216
1660
çekiciliğin online arkadaşlık
03:59
of how attractiveness links to popularity
on an online dating website.
on an online dating website.
72
227876
3978
sitelerinde popülariteyle nasıl
bağlantılı olduğunu anlamaya başlıyoruz.
bağlantılı olduğunu anlamaya başlıyoruz.
04:03
This is the graph that the OkCupid guys
have come up with.
have come up with.
73
231854
3323
OkCupid'deki arkadaşlar da sonuç olarak
bu grafiği buluyorlar.
bu grafiği buluyorlar.
04:07
And the important thing to notice
is that it's not totally true
is that it's not totally true
74
235177
3053
Buradan anlamamız gereken
önemli şey ise, ne kadar çekiciyseniz
önemli şey ise, ne kadar çekiciyseniz
04:10
that the more attractive you are,
the more messages you get.
the more messages you get.
75
238230
2828
o kadar fazla mesaj
alacaksınız gibi bir şart olmadığı.
alacaksınız gibi bir şart olmadığı.
04:13
But the question arises then
of what is it about people up here
of what is it about people up here
76
241058
3874
O zaman sormamız gereken soru:
Nasıl oluyor da yukarıdaki bu kişiler,
Nasıl oluyor da yukarıdaki bu kişiler,
04:16
who are so much more popular
than people down here,
than people down here,
77
244932
4634
aşağıda bulunan ve aynı
derecede çekici olan buradaki
derecede çekici olan buradaki
04:21
even though they have the
same score of attractiveness?
same score of attractiveness?
78
249566
2604
diğer kişilerden çok daha popülerler?
04:24
And the reason why is that it's not just
straightforward looks that are important.
straightforward looks that are important.
79
252170
4529
Bunun sebebi ise önemli olan tek şeyin
direkt dış görünüş olmaması.
direkt dış görünüş olmaması.
04:28
So let me try to illustrate their
findings with an example.
findings with an example.
80
256699
2778
Bulgularını bir örnekle
göstereyim.
göstereyim.
04:31
So if you take someone like
Portia de Rossi, for example,
Portia de Rossi, for example,
81
259477
4130
Örneğin, Portia de Rossi gibi
birini ele alalım.
birini ele alalım.
04:35
everybody agrees that Portia de Rossi
is a very beautiful woman.
is a very beautiful woman.
82
263607
4672
Herkes Portia de Rossi'nin çok güzel
bir kadın olduğu konusunda hemfikir.
bir kadın olduğu konusunda hemfikir.
04:40
Nobody thinks that she's ugly,
but she's not a supermodel, either.
but she's not a supermodel, either.
83
268279
3661
Kimse onun çirkin olduğunu düşünmüyor;
ama o bir süper model de değil.
ama o bir süper model de değil.
04:43
If you compare Portia de Rossi
to someone like Sarah Jessica Parker,
to someone like Sarah Jessica Parker,
84
271940
4621
Portia de Rossi'yi Sarah Jessica Parker
gibi biriyle karşılaştırırsanız,
gibi biriyle karşılaştırırsanız,
04:48
now, a lot of people,
myself included, I should say,
myself included, I should say,
85
276561
3285
ben dahil bir çok insan
04:51
think that Sarah Jessica Parker
is seriously fabulous
is seriously fabulous
86
279846
4474
Sarah Jessica Parker'ın gerçekten harika
olduğunu düşünür.
olduğunu düşünür.
04:56
and possibly one of the
most beautiful creatures
most beautiful creatures
87
284320
2670
Hatta dünya üzerinde yaşayan
04:58
to have ever have walked
on the face of the Earth.
on the face of the Earth.
88
286990
2649
en güzel varlık olduğunu...
05:01
But some other people,
i.e., most of the Internet,
i.e., most of the Internet,
89
289639
6021
Fakat bazı insanlar,
yani internettekilerin çoğu,
yani internettekilerin çoğu,
05:07
seem to think that she looks
a bit like a horse. (Laughter)
a bit like a horse. (Laughter)
90
295660
6178
onun biraz ata benzediğini düşünüyorlar.
(Gülüşmeler)
(Gülüşmeler)
05:13
Now, I think that if you ask people
how attractive they thought
how attractive they thought
91
301838
3260
Şimdi, insanlara Sarah Jessica Parker veya
Portia de Rossi'yi
Portia de Rossi'yi
05:17
Sarah Jessica Parker
or Portia de Rossi were,
or Portia de Rossi were,
92
305098
2162
ne kadar çekici bulduklarını sorarsanız,
05:19
and you ask them to give
them a score between 1 and 5,
them a score between 1 and 5,
93
307260
2953
ve onlardan 1 ila 5 arası bir puan
vermelerini isterseniz,
vermelerini isterseniz,
05:22
I reckon that they'd average out
to have roughly the same score.
to have roughly the same score.
94
310213
3005
sanıyorum ki ortalama
aynı puanı alırlardı.
aynı puanı alırlardı.
05:25
But the way that people would vote
would be very different.
would be very different.
95
313218
2761
Fakat oylama şekilleri çok farklı olurdu.
05:27
So Portia's scores would
all be clustered around the 4
all be clustered around the 4
96
315979
2543
Portia'nın puanları
4'ün etrafında toplanırdı
4'ün etrafında toplanırdı
05:30
because everybody agrees
that she's very beautiful,
that she's very beautiful,
97
318522
2460
çünkü herkes onun çok güzel olduğunu
kabul ediyor.
kabul ediyor.
05:32
whereas Sarah Jessica Parker
completely divides opinion.
completely divides opinion.
98
320982
2661
Ama Sarah Jessica Parker için
fikirler tamamen bölünür.
fikirler tamamen bölünür.
05:35
There'd be a huge spread in her scores.
99
323643
2424
Puanında büyük bir dağılım olurdu.
05:38
And actually it's this spread that counts.
100
326067
2322
Aslında önemli olan bu dağılım.
05:40
It's this spread
that makes you more popular
that makes you more popular
101
328389
2476
Seni bir online arkadaşlık sitesinde
05:42
on an online Internet dating website.
102
330865
2200
popüler yapan şey bu dağılım.
05:45
So what that means then
103
333065
1171
Yani bu demek oluyor ki,
05:46
is that if some people
think that you're attractive,
think that you're attractive,
104
334236
2499
eğer bazı insanlar senin çekici
olduğunu düşünüyorsa,
olduğunu düşünüyorsa,
05:48
you're actually better off
105
336735
1948
ve diğerleri koca bir çirkin
düşünüyorsa,
düşünüyorsa,
05:50
having some other people
think that you're a massive minger.
think that you're a massive minger.
106
338683
5252
aslında daha iyi durumdasın.
05:55
That's much better
than everybody just thinking
than everybody just thinking
107
343935
2238
Bu herkesin seni yan kapıdaki
hoş kız olarak
hoş kız olarak
05:58
that you're the cute girl next door.
108
346173
1731
görmesinden çok daha iyi.
05:59
Now, I think this begins
makes a bit more sense
makes a bit more sense
109
347904
2249
Bu mesajları gönderen kişiler
açısından düşününce
açısından düşününce
06:02
when you think in terms of the people
who are sending these messages.
who are sending these messages.
110
350153
3234
daha kulağa mantıklı gelmeye
başlıyor bence.
başlıyor bence.
06:05
So let's say that you think
somebody's attractive,
somebody's attractive,
111
353387
2351
Diyelim ki, birini çekici buluyorsunuz;
06:07
but you suspect that other people
won't necessarily be that interested.
won't necessarily be that interested.
112
355738
4254
ama başka insanların ondan o kadar da
etkilenmediğinden şüphelisiniz.
etkilenmediğinden şüphelisiniz.
06:11
That means there's
less competition for you
less competition for you
113
359992
2551
Yani, sizin için daha az rekabet var ve
06:14
and it's an extra incentive
for you to get in touch.
for you to get in touch.
114
362543
2436
iletişime geçmeniz için daha teşvik edici.
06:16
Whereas compare that
to if you think somebody is attractive
to if you think somebody is attractive
115
364979
2824
Bir de şunu düşünün: birini çekici
buluyorsunuz;
buluyorsunuz;
06:19
but you suspect that everybody
is going to think they're attractive.
is going to think they're attractive.
116
367803
3257
ama herkesin onu çekici bulacağından
kuşkulanıyorsunuz.
kuşkulanıyorsunuz.
06:23
Well, why would you bother
humiliating yourself, let's be honest?
humiliating yourself, let's be honest?
117
371060
3564
O halde, dürüst olalım, neden
kendinizi küçük duruma düşüresiniz ki?
kendinizi küçük duruma düşüresiniz ki?
06:26
Here's where the really
interesting part comes.
interesting part comes.
118
374628
2276
İşin ilginç kısmı şu:
06:28
Because when people choose the pictures
that they use on an online dating website,
that they use on an online dating website,
119
376904
4474
İnsanlar çöpçatanlık sitelerinde
kullanacakları fotoğrafları seçerken,
kullanacakları fotoğrafları seçerken,
06:33
they often try to minimize the things
120
381378
2292
bazı insanların çekici bulmayacağını
06:35
that they think some people
will find unattractive.
will find unattractive.
121
383670
3490
düşündükleri yönlerini minimize
etmeye çalışıyorlar.
etmeye çalışıyorlar.
06:39
The classic example is people
who are, perhaps, a little bit overweight
who are, perhaps, a little bit overweight
122
387160
4297
Klasik bir örnek: biraz kilolu insanların
06:43
deliberately choosing
a very cropped photo,
a very cropped photo,
123
391457
3464
kasıtlı olarak fazla kesilmiş bir
fotoğraf seçmeleri
fotoğraf seçmeleri
06:46
or bald men, for example,
124
394921
1757
ya da kel erkeklerin, örneğin,
06:48
deliberately choosing pictures
where they're wearing hats.
where they're wearing hats.
125
396678
2799
kasıtlı olarak şapka taktıkları
fotoğrafları seçmeleri...
fotoğrafları seçmeleri...
06:51
But actually this is the opposite
of what you should do
of what you should do
126
399477
2665
Fakat eğer başarılı olmak istiyorsanız,
aslında yapmanız
aslında yapmanız
06:54
if you want to be successful.
127
402142
1394
gereken bunun tam tersi.
06:55
You should really, instead, play up to
whatever it is that makes you different,
whatever it is that makes you different,
128
403536
4811
Aslında bunun yerine, sizi farklı kılan
şeylerin üzerinde durmalısınız,
şeylerin üzerinde durmalısınız,
07:00
even if you think that some people
will find it unattractive.
will find it unattractive.
129
408356
3944
bazı insanların bunu çekici bulmayacağını
düşünseniz bile.
düşünseniz bile.
07:04
Because the people who fancy you
are just going to fancy you anyway,
are just going to fancy you anyway,
130
412300
3244
Çünkü sizi beğenen insanlar,
sizi her halükarda beğenecek
sizi her halükarda beğenecek
07:07
and the unimportant losers who don't,
well, they only play up to your advantage.
well, they only play up to your advantage.
131
415544
4941
ve beğenmeyen önemsiz insanlar, yani,
onlar sadece sizin yararınıza olacak.
onlar sadece sizin yararınıza olacak.
07:12
Okay, Top Tip #2:
How to pick the perfect partner.
How to pick the perfect partner.
132
420497
2400
Tamam, Ana Tavsiye #2:
Doğru insan nasıl seçilir.
Doğru insan nasıl seçilir.
07:14
So let's imagine then
that you're a roaring success
that you're a roaring success
133
422897
2727
Diyelim ki, flört alanında
07:17
on the dating scene.
134
425624
1468
müthiş bir başarınız var.
07:19
But the question arises
of how do you then convert that success
of how do you then convert that success
135
427092
4303
Ama soru şu: Bu başarıyı nasıl
07:23
into longer-term happiness
and in particular,
and in particular,
136
431395
3784
uzun dönemli mutluluğa çevireceksiniz,
özellikle,
özellikle,
07:27
how do you decide
when is the right time to settle down?
when is the right time to settle down?
137
435186
4251
durulmak için doğru zamanın gelip
gelmediğine nasıl karar vereceksiniz?
gelmediğine nasıl karar vereceksiniz?
07:31
Now generally,
it's not advisable to just cash in
it's not advisable to just cash in
138
439437
2832
Genelde, durulup karşınıza çıkan ve
07:34
and marry the first person
who comes along
who comes along
139
442269
2023
sizinle ilgilenen ilk insanla
07:36
and shows you any interest at all.
140
444292
2213
evlenmeniz akla uygun değil.
07:38
But, equally, you don't really
want to leave it too long
want to leave it too long
141
446505
3154
Ama aynı şekilde, uzun dönemli
mutluluk şansınızı
mutluluk şansınızı
07:41
if you want to maximize your
chance of long-term happiness.
chance of long-term happiness.
142
449659
3002
arttırmak istiyorsanız, çok da
uzatmak istemezsiniz.
uzatmak istemezsiniz.
07:44
As my favorite author,
Jane Austen, puts it,
Jane Austen, puts it,
143
452661
3182
En sevdiğim yazar Jane Austen'ın da
dediği gibi:
dediği gibi:
07:47
"An unmarried woman of seven and twenty
144
455843
2218
"27 yaşında evlenmemiş bir kadın
07:50
can never hope to feel or
inspire affection again."
inspire affection again."
145
458061
3665
asla sevgiyi hissedeceğini ve
canlandıracağını ummaz".
canlandıracağını ummaz".
07:53
(Laughter)
146
461726
1992
(Gülüşmeler)
07:55
Thanks a lot, Jane.
What do you know about love?
What do you know about love?
147
463718
3554
Teşekkürler Jane.
Aşk hakkında ne bilirsin ki?
Aşk hakkında ne bilirsin ki?
07:59
So the question is then,
148
467836
1555
O halde soru şu:
08:01
how do you know when
is the right time to settle down
is the right time to settle down
149
469391
2605
Durulmak için doğru zamanın geldiğini
nasıl anlarsınız,
nasıl anlarsınız,
08:03
given all the people
that you can date in your lifetime?
that you can date in your lifetime?
150
471996
2679
hayatınız boyunca flört edebileceğiniz
onca insan varken?
onca insan varken?
08:06
Thankfully, there's a rather delicious bit
of mathematics that we can use
of mathematics that we can use
151
474675
3675
Neyse ki, burada bize yardım
etmesi için kullandığımız
etmesi için kullandığımız
08:10
to help us out here, called
optimal stopping theory.
optimal stopping theory.
152
478350
2524
harika bir matematik var,
optimum durma teorisi adlı.
optimum durma teorisi adlı.
08:12
So let's imagine then,
153
480874
1900
O halde düşünün,
08:14
that you start dating when you're 15
154
482774
2270
15 yaşında flört etmeye başlıyorsunuz
08:17
and ideally, you'd like to be married
by the time that you're 35.
by the time that you're 35.
155
485044
4084
ve ideal olarak 35 yaşına geldiğinizde
evlenmek istiyorsunuz.
evlenmek istiyorsunuz.
08:21
And there's a number of people
156
489128
1540
Ve hayatınız boyunca potansiyel
08:22
that you could potentially
date across your lifetime,
date across your lifetime,
157
490668
2486
olarak flört edebileceğiniz birtakım
insanlar var
insanlar var
08:25
and they'll be at varying
levels of goodness.
levels of goodness.
158
493154
2154
ve farklı seviyelerde iyiler.
08:27
Now the rules are that once
you cash in and get married,
you cash in and get married,
159
495308
2891
Kurallar şöyle, bir defa durulup
evlendikten sonra,
evlendikten sonra,
08:30
you can't look ahead to see
what you could have had,
what you could have had,
160
498199
2703
neye sahip olabileceğinizi görmek için
öteye bakamazsınız
öteye bakamazsınız
08:32
and equally, you can't go back
and change your mind.
and change your mind.
161
500902
2610
ve aynı şekilde geri gidip
fikrinizi değiştiremezsiniz.
fikrinizi değiştiremezsiniz.
08:35
In my experience at least,
162
503512
1570
En azından tecrübelerime göre,
08:37
I find that typically people don't
much like being recalled
much like being recalled
163
505082
2822
insanlar genelde başkası için
reddedildikten yıllar sonra
reddedildikten yıllar sonra
08:39
years after being passed up
for somebody else, or that's just me.
for somebody else, or that's just me.
164
507904
5416
anımsanmayı pek hoş bulmuyor,
ya da sadece ben böyleyim.
ya da sadece ben böyleyim.
08:45
So the math says then
that what you should do
that what you should do
165
513320
3207
O halde matematik flört pencerenizdeki
ilk yüzde 37'ye
ilk yüzde 37'ye
08:48
in the first 37 percent
of your dating window,
of your dating window,
166
516527
3031
ne yapmanız gerektiğini söylüyor.
08:51
you should just reject everybody
as serious marriage potential.
as serious marriage potential.
167
519558
4441
Ciddi bir evlenme potansiyeli olan herkesi
geri çevirmelisiniz.
geri çevirmelisiniz.
08:55
(Laughter)
168
523999
1514
(Gülüşmeler)
08:57
And then, you should pick the
next person that comes along
next person that comes along
169
525513
3806
Ve sonra, önceden gördüğünüz herkesten
09:01
that is better than everybody
that you've seen before.
that you've seen before.
170
529319
2835
daha iyi olan sıradaki
insanı seçmelisiniz.
insanı seçmelisiniz.
09:04
So here's the example.
171
532154
1322
İşte örneğimiz bu.
09:05
Now if you do this, it can be
mathematically proven, in fact,
mathematically proven, in fact,
172
533476
2832
Eğer bunu yaparsanız, bu mükemmel
eşi bulma şansınızı
eşi bulma şansınızı
09:08
that this is the best possible way
173
536308
2667
maksimuma çıkaracağınız,
09:10
of maximizing your chances
of finding the perfect partner.
of finding the perfect partner.
174
538975
4462
matematiksel olarak kanıtlanmış
en iyi yöntem.
en iyi yöntem.
09:15
Now unfortunately, I have to tell you that
this method does come with some risks.
this method does come with some risks.
175
543437
4472
Tabi maalesef, bu yöntemin bazı riskleri
olduğunu size söylemem gerekiyor.
olduğunu size söylemem gerekiyor.
09:20
For instance, imagine if
your perfect partner appeared
your perfect partner appeared
176
548382
4690
Örneğin, mükemmel eşinizin
ilk yüzde 37'de
ilk yüzde 37'de
09:25
during your first 37 percent.
177
553072
3154
karşınıza çıktığını düşünün.
09:28
Now, unfortunately,
you'd have to reject them.
you'd have to reject them.
178
556226
2713
Ne yazık ki onu geri çevirmeniz gerekiyor.
09:30
(Laughter)
179
558939
2713
(Gülüşmeler)
09:33
Now, if you're following the maths,
180
561652
2345
Eğer matematiği izliyorsanız,
09:35
I'm afraid no one else comes along
181
563997
1666
korkarım daha önce gördüğünüzden
09:37
that's better than anyone
you've seen before,
you've seen before,
182
565663
2127
daha iyisi ile karşılaşmayacaksınız
09:39
so you have to go on
rejecting everyone and die alone.
rejecting everyone and die alone.
183
567790
4303
ve herkesi reddetmeye devam edip
yalnız öleceksiniz.
yalnız öleceksiniz.
09:44
(Laughter)
184
572093
1683
(Gülüşmeler)
09:46
Probably surrounded by cats
nibbling at your remains.
nibbling at your remains.
185
574736
4881
Muhtelemen kalıntılarınızı kemiren
kedilerle çevrilmiş bir şekilde...
kedilerle çevrilmiş bir şekilde...
09:51
Okay, another risk is,
let's imagine, instead,
let's imagine, instead,
186
579617
3805
Bunun dışında, bir başka risk de
09:55
that the first people that you dated
in your first 37 percent
in your first 37 percent
187
583422
3245
ilk yüzde 37'de flört
ettiğiniz insanların
ettiğiniz insanların
09:58
are just incredibly dull,
boring, terrible people.
boring, terrible people.
188
586667
3840
inanılmaz donuk, sıkıcı,
berbat insanlar olması.
berbat insanlar olması.
10:02
Now, that's okay, because
you're in your rejection phase,
you're in your rejection phase,
189
590507
2725
Sorun değil; çünkü reddetme fazındasınız,
10:05
so thats fine,
you can reject them.
you can reject them.
190
593232
1841
o halde tamam,
onları reddebilirsiniz.
onları reddebilirsiniz.
10:07
But then imagine, the next
person to come along
person to come along
191
595073
3468
Fakat düşünün ki çıkagelen sıradaki insan
10:10
is just marginally less boring,
dull and terrible
dull and terrible
192
598541
4338
daha önce gördüğünüz herkesten
10:14
than everybody that you've seen before.
193
602879
1882
daha az sıkıcı, donuk ve berbat.
10:16
Now, if you are following the maths,
I'm afraid you have to marry them
I'm afraid you have to marry them
194
604761
4202
Eğer matematiği izliyorsanız,
korkarım ki onunla evlenip,
korkarım ki onunla evlenip,
10:20
and end up in a relationship
which is, frankly, suboptimal.
which is, frankly, suboptimal.
195
608963
3413
doğrusu, vasat bir ilişki
ile sonuçlanırsınız.
ile sonuçlanırsınız.
10:24
Sorry about that.
196
612376
1083
Bunun için üzgünüm.
10:25
But I do think that there's
an opportunity here
an opportunity here
197
613459
2200
Ama burada Hallmark için
kazanç sağlayacak
kazanç sağlayacak
10:27
for Hallmark to cash in on
and really cater for this market.
and really cater for this market.
198
615659
3150
ve piyasaya hitap edecek bir fırsat
olduğunu düşünüyorum.
olduğunu düşünüyorum.
10:30
A Valentine's Day card like this.
(Laughter)
(Laughter)
199
618809
2090
Bu Sevgililer Günü kartı gibi.
(Gülüşmeler)
(Gülüşmeler)
10:32
"My darling husband, you
are marginally less terrible
are marginally less terrible
200
620899
4025
"Sevgili kocacığım, sen ilk çıktığım
10:36
than the first 37 percent
of people I dated."
of people I dated."
201
624924
3045
yüzde 37'den daha az berbatsın."
10:39
It's actually more romantic
than I normally manage.
than I normally manage.
202
627969
5487
Bu aslında normalde becerebildiğimden
daha romantik.
daha romantik.
10:45
Okay, so this method doesn't give
you a 100 percent success rate,
you a 100 percent success rate,
203
633456
4682
O halde, bu yöntem size yüzde 100
başarı getirmiyor
başarı getirmiyor
10:50
but there's no other possible
strategy that can do any better.
strategy that can do any better.
204
638138
3303
ama daha iyisini yapabileceğiniz başka
olası strateji de yok.
olası strateji de yok.
10:53
And actually, in the wild,
there are certain types
there are certain types
205
641441
2663
Ve aslında, vahşi yaşamda,
aynı stratejiyi uygulayan
aynı stratejiyi uygulayan
10:56
of fish which follow and
employ this exact strategy.
employ this exact strategy.
206
644104
3713
belli balık türleri var.
10:59
So they reject every possible
suitor that turns up
suitor that turns up
207
647817
2639
Yani çiftleşme döneminde
karşılarına çıkan
karşılarına çıkan
11:02
in the first 37 percent
of the mating season,
of the mating season,
208
650456
2957
ilk yüzde 37'yi reddedip,
11:05
and then they pick the next fish
that comes along after that window
that comes along after that window
209
653413
3531
daha sonra, önceden gördüklerinden,
11:08
that's, I don't know, bigger and burlier
210
656944
2056
bilemiyorum, daha büyük ve daha iri
11:11
than all of the fish
that they've seen before.
that they've seen before.
211
659000
2518
olan ilk balığı seçiyorlar.
11:13
I also think that subconsciously,
humans, we do sort of do this anyway.
humans, we do sort of do this anyway.
212
661518
4678
Ayrıca, bilinç altında biz insanlar da
bunu bir şekilde yapıyoruz.
bunu bir şekilde yapıyoruz.
11:18
We give ourselves a little bit of time
to play the field,
to play the field,
213
666196
3417
Gençliğimizde, birkaç kişiyi aynı anda
idare etmek için,
idare etmek için,
11:21
get a feel for the marketplace
or whatever when we're young.
or whatever when we're young.
214
669613
3502
piyasa hakkında fikir edinmek için
kendimiz biraz zaman tanıyoruz.
kendimiz biraz zaman tanıyoruz.
11:25
And then we only start looking seriously
at potential marriage candidates
at potential marriage candidates
215
673115
4908
Ancak sonrasında, 20'li yaşların ortasına
geldiğimizde, evlenme potansiyeli olan
geldiğimizde, evlenme potansiyeli olan
11:30
once we hit our mid-to-late 20s.
216
678023
1890
adaylara ciddi bakmaya başlıyoruz.
11:31
I think this is conclusive proof,
if ever it were needed,
if ever it were needed,
217
679913
2803
Bence bu herkesin beyninin,
gerektiğinde,
gerektiğinde,
11:34
that everybody's brains are prewired
to be just a little bit mathematical.
to be just a little bit mathematical.
218
682716
4506
biraz matematikle bağlantılı
olduğunun kesin kanıtı.
olduğunun kesin kanıtı.
11:39
Okay, so that was Top Tip #2.
219
687616
1861
Evet, bu Ana Tavsiye #2 idi.
11:41
Now, Top Tip #3: How to avoid divorce.
220
689477
3253
Şimdi, Ana Tavsiye #3:
Boşanma nasıl önlenir.
Boşanma nasıl önlenir.
11:44
Okay, so let's imagine then
that you picked your perfect partner
that you picked your perfect partner
221
692730
3138
Şimdi, düşünün ki, mükemmel eşi seçtiniz
11:47
and you're settling into
a lifelong relationship with them.
a lifelong relationship with them.
222
695868
4777
ve onunla ömür boyu sürecek
bir ilişkiye vardınız.
bir ilişkiye vardınız.
11:52
Now, I like to think that everybody
would ideally like to avoid divorce,
would ideally like to avoid divorce,
223
700645
4074
Herkesin ideal olarak boşanmayı
önlemek isteyeceğini düşünüyorum,
önlemek isteyeceğini düşünüyorum,
11:56
apart from, I don't know,
Piers Morgan's wife, maybe?
Piers Morgan's wife, maybe?
224
704719
4366
bilemiyorum, Piers Morgan'ın eşi dışında,
belki de?
belki de?
12:02
But it's a sad fact of modern life
225
710185
2290
Fakat modern hayatın acı gerçeği şu ki
12:04
that 1 in 2 marriages in the
States ends in divorce,
States ends in divorce,
226
712475
3809
Amerika'da her 2 evlilikten biri
boşanmayla sonuçlanıyor,
boşanmayla sonuçlanıyor,
12:08
with the rest of the world
not being far behind.
not being far behind.
227
716284
3301
diğer ülkelerin de bundan
geri kalır yanı yok.
geri kalır yanı yok.
12:11
Now, you can be forgiven, perhaps
228
719585
2099
Evliliğin sona ermesinden önceki
tartışmaların
tartışmaların
12:13
for thinking that the arguments
that precede a marital breakup
that precede a marital breakup
229
721684
3660
matematiksel inceleme için
ideal bir aday olmadığını
ideal bir aday olmadığını
12:17
are not an ideal candidate
for mathematical investigation.
for mathematical investigation.
230
725344
3533
düşündüğünüz için belki
bağışlanabilirsiniz.
bağışlanabilirsiniz.
12:20
For one thing, it's very hard to know
231
728877
1900
Her şeyden önce, neyi tartmanız
12:22
what you should be measuring
or what you should be quantifying.
or what you should be quantifying.
232
730777
3057
veya ölçmeniz gerektiğini bilmek çok zor.
12:25
But this didn't stop a psychologist,
John Gottman, who did exactly that.
John Gottman, who did exactly that.
233
733834
6573
Fakat bu tam olarak bunu yapan
psikolog John Gottman'ı alıkoymadı.
psikolog John Gottman'ı alıkoymadı.
12:32
Gottman observed hundreds of couples
having a conversation
having a conversation
234
740407
5195
Gottman yüzlerce çiftin karşılıklı
konuşmasını gözlemledi
konuşmasını gözlemledi
12:37
and recorded, well,
everything you can think of.
everything you can think of.
235
745602
2462
ve tahmin edebileceğiniz her şeyi
kayıt altına aldı.
kayıt altına aldı.
12:40
So he recorded what was said
in the conversation,
in the conversation,
236
748064
2487
Karşılıklı konuşmaları kaydetti,
12:42
he recorded their skin conductivity,
237
750551
2063
ciltlerinin iletkenliğini kaydetti,
12:44
he recorded their facial expressions,
238
752614
1920
yüz ifadelerini kaydetti,
12:46
their heart rates, their blood pressure,
239
754534
2340
kalp atış hızlarını, kan basınçlarını,
12:48
basically everything apart from whether
or not the wife was actually always right,
or not the wife was actually always right,
240
756874
6450
yani karısının aslında daima
haklı olup olmadığı dışındaki her şeyi,
haklı olup olmadığı dışındaki her şeyi,
12:55
which incidentally she totally is.
241
763324
3024
laf arasında her zaman haklıdır.
12:58
But what Gottman and his team found
242
766348
2920
Gottman ve ekibinin bulduğu şey,
13:01
was that one of the
most important predictors
most important predictors
243
769268
2504
bir çiftin boşanıp boşanmayacağını
13:03
for whether or not a couple
is going to get divorced
is going to get divorced
244
771772
2150
öngören şeydi, partnerlerin
13:05
was how positive or negative each
partner was being in the conversation.
partner was being in the conversation.
245
773922
5100
konuşma sırasında birbirlerine ne kadar
olumlu veya olumsuz olduğu.
olumlu veya olumsuz olduğu.
13:11
Now, couples that were very low-risk
246
779022
2612
Çok düşük riske sahip olan çiftler
13:13
scored a lot more positive points
on Gottman's scale than negative.
on Gottman's scale than negative.
247
781634
4227
Gatman'ın cetvelinde negatiflerden çok
pozitif puanlandılar.
pozitif puanlandılar.
13:17
Whereas bad relationships,
248
785861
2140
Kötü ilişkiler ise,
13:20
by which I mean, probably
going to get divorced,
going to get divorced,
249
788001
2792
yani muhtemelen boşanacak olanlar,
13:22
they found themselves getting
into a spiral of negativity.
into a spiral of negativity.
250
790793
4612
kendilerini olumsuz düşünceler
sarmalında buldular.
sarmalında buldular.
13:27
Now just by using these very simple ideas,
251
795405
2353
Sadece bu basit fikirleri kullanarak,
13:29
Gottman and his group were able to predict
252
797758
2502
Gottman ve ekibi belirli
bir çiftin boşanıp
bir çiftin boşanıp
13:32
whether a given couple
was going to get divorced
was going to get divorced
253
800260
2843
boşanmayacağını yüzde 90 doğruluk payı ile
13:35
with a 90 percent accuracy.
254
803103
2655
tahmin edebildiler.
13:37
But it wasn't until he teamed up
with a mathematician, James Murray,
with a mathematician, James Murray,
255
805758
3394
Matematikçi James Murray ile birlikte
çalıştıktan sonra
çalıştıktan sonra
13:41
that they really started to understand
256
809152
2139
olumsuzluk sarmalına neyin neden olduğunu
13:43
what causes these negativity spirals
and how they occur.
and how they occur.
257
811291
4310
ve bunun nasıl meydana geldiğini
gerçekten anlamaya başladılar.
gerçekten anlamaya başladılar.
13:47
And the results that they found
258
815601
1707
Ve buldukları sonuçlar
13:49
I think are just incredibly
impressively simple and interesting.
impressively simple and interesting.
259
817308
4359
bence inanılmaz etkileyici bir şekilde
basit ve ilginç.
basit ve ilginç.
13:53
So these equations, they predict how
the wife or husband is going to respond
the wife or husband is going to respond
260
821667
4338
Bu denklemler, eşlerden birinin
konuşma sırasında
konuşma sırasında
13:58
in their next turn of the conversation,
261
826005
1966
nasıl tepki vereceğini tahmin ediyor,
13:59
how positive or negative
they're going to be.
they're going to be.
262
827971
2128
ne kadar olumlu ya da olumsuz
olacaklarını.
olacaklarını.
14:02
And these equations, they depend on
263
830099
1797
Ve bu denklemler,
14:03
the mood of the person
when they're on their own,
when they're on their own,
264
831896
2346
kişinin tek başına olduğu
zamanlardaki moduna,
zamanlardaki moduna,
14:06
the mood of the person when
they're with their partner,
they're with their partner,
265
834242
2614
eşiyle beraber olduğu
zamanlardaki moduna,
zamanlardaki moduna,
14:08
but most importantly, they depend on
266
836856
1989
ama en önemlisi,
14:10
how much the husband and wife
influence one another.
influence one another.
267
838845
2979
eşlerin birinini ne kadar
etkilediklerine bağlı.
etkilediklerine bağlı.
14:13
Now, I think it's important
to point out at this stage,
to point out at this stage,
268
841824
2708
Bu aşamada
14:16
that these exact equations
have also been shown
have also been shown
269
844532
3320
bu denklemlerin iki ülke arasındaki
silahlanma yarışını
silahlanma yarışını
14:19
to be perfectly able at describing
270
847852
2646
mükemmel bir şekilde açıklayabildiğine
14:22
what happens between two
countries in an arms race.
countries in an arms race.
271
850498
3758
dikkat çekmenin önemli olduğunu
düşünüyorum.
düşünüyorum.
14:26
(Laughter)
272
854256
2138
(Gülüşmeler)
14:30
So that -- an arguing couple
spiraling into negativity
spiraling into negativity
273
858194
3711
Yani olumsuzluk sarmalına girmiş
14:33
and teetering on the brink of divorce --
274
861905
1914
boşanmanın eşiğinde olan bir çift
14:35
is actually mathematically equivalent to
the beginning of a nuclear war.
the beginning of a nuclear war.
275
863819
4288
aslında matematiksel olarak bir nükleer
savaş başlangıcına eşit.
savaş başlangıcına eşit.
14:40
(Laughter)
276
868107
2499
(Gülüşmeler)
14:42
But the really important term
in this equation
in this equation
277
870606
2553
Fakat bu denklemdeki en önemli terim
14:45
is the influence that people
have on one another,
have on one another,
278
873159
2718
insanların birbiri üzerindeki etkisi.
14:47
and in particular, something called
the negativity threshold.
the negativity threshold.
279
875877
3023
Ve özellikle, buna olumsuzluk
çıtası deniyor.
çıtası deniyor.
14:50
Now, the negativity threshold,
280
878900
1679
Olumsuzluk çıtasını, erkeğin eşini
14:52
you can think of as
how annoying the husband can be
how annoying the husband can be
281
880579
4493
zıvanadan çıkarmadan önce
ne kadar sinir bozucu olduğu gibi
ne kadar sinir bozucu olduğu gibi
14:57
before the wife starts to get
really pissed off, and vice versa.
really pissed off, and vice versa.
282
885072
4182
algılayabilirsiniz, veya tam tersi.
15:01
Now, I always thought that good marriages
were about compromise and understanding
were about compromise and understanding
283
889254
5154
Her zaman iyi evliliklerin uzlaşma, anlama
ve tarafların birbirine kendileri olma
ve tarafların birbirine kendileri olma
15:06
and allowing the person to
have the space to be themselves.
have the space to be themselves.
284
894408
2853
fırsatı vermeleri ile mümkün
olduğunu düşünmüşümdür.
olduğunu düşünmüşümdür.
15:09
So I would have thought that perhaps
the most successful relationships
the most successful relationships
285
897261
3297
Belki de en başarılı ilişkiler
15:12
were ones where there was
a really high negativity threshold.
a really high negativity threshold.
286
900558
3466
olumsuzluk çıtası en yüksek olanlar
diye düşünebilirdim.
diye düşünebilirdim.
15:16
Where couples let things go
287
904024
1668
Çiftlerin rahat davrandığı ve
15:17
and only brought things up if
they really were a big deal.
they really were a big deal.
288
905692
2795
sadece gerçekten önemli şeyleri
gündeme getirdiği...
gündeme getirdiği...
15:20
But actually, the mathematics
and subsequent findings by the team
and subsequent findings by the team
289
908487
3536
Ama aslında, matematik ve sonraki
bulgular gösterdi ki
bulgular gösterdi ki
15:24
have shown the exact opposite is true.
290
912023
3295
bunun tam tersi doğru.
15:27
The best couples,
or the most successful couples,
or the most successful couples,
291
915318
2389
En iyi çiftler,
ya da en başarılı çiftler,
ya da en başarılı çiftler,
15:29
are the ones with a really low
negativity threshold.
negativity threshold.
292
917707
3812
olumsuzluk çıtası çok düşük olanlar.
15:33
These are the couples that don't
let anything go unnoticed
let anything go unnoticed
293
921519
3859
Hiçbir şeyi boşvermeyen
15:37
and allow each other
some room to complain.
some room to complain.
294
925378
3021
ve birbirlerine şikayet etme
fırsatı veren.
fırsatı veren.
15:40
These are the couples that are continually
trying to repair their own relationship,
trying to repair their own relationship,
295
928399
5334
Devamlı olarak ilişkilerini
onarmaya çalışan çiftlerin
onarmaya çalışan çiftlerin
15:45
that have a much more positive
outlook on their marriage.
outlook on their marriage.
296
933733
2685
evlilikleri çok daha olumlu görünüyor.
15:48
Couples that don't let things go
297
936418
2098
Çiftler bir şeyleri boşvermiyor
15:50
and couples that don't let trivial things
end up being a really big deal.
end up being a really big deal.
298
938516
5910
ve küçük meseleleri büyük bir sorun
haline getirmiyorlar.
haline getirmiyorlar.
15:56
Now of course, it takes bit more than
just a low negativity threshold
just a low negativity threshold
299
944426
5597
Tabi ki, sadece olumsuzluk
çıtasını düşük tutup
çıtasını düşük tutup
16:02
and not compromising to
have a successful relationship.
have a successful relationship.
300
950023
4139
başarılı bir ilişki için
uzlaşmamakla olmuyor.
uzlaşmamakla olmuyor.
16:06
But I think that it's quite interesting
301
954162
2488
Öfkenize yenik düşmemeniz
gerektiğini belirten
gerektiğini belirten
16:08
to know that there is really
mathematical evidence
mathematical evidence
302
956650
2403
bir matematiksel kanıt olduğunu
16:11
to say that you should never
let the sun go down on your anger.
let the sun go down on your anger.
303
959053
3427
bilmek çok enteresan.
16:14
So those are my top three tips
304
962480
1708
İşte bunlar matematiğin aşk ve
16:16
of how maths can help you
with love and relationships.
with love and relationships.
305
964188
3195
ilişkilerde size nasıl yardım
edebileceğini gösteren 3 ana tavsiyem.
edebileceğini gösteren 3 ana tavsiyem.
16:19
But I hope
that aside from their use as tips,
that aside from their use as tips,
306
967383
2443
Fakat umuyorum ki,
tüyo olarak kullanılmalarının
tüyo olarak kullanılmalarının
16:21
they also give you a little bit of insight
into the power of mathematics.
into the power of mathematics.
307
969826
4102
yanı sıra, size aynı zamanda matematiğin
gücü hakkında biraz fikir veriyordur.
gücü hakkında biraz fikir veriyordur.
16:25
Because for me, equations
and symbols aren't just a thing.
and symbols aren't just a thing.
308
973928
4365
Çünkü benim için denklemler ve semboller
yalnızca bir şey değil.
yalnızca bir şey değil.
16:30
They're a voice that speaks out
about the incredible richness of nature
about the incredible richness of nature
309
978293
4826
Onlar doğanın inanılmaz
zenginliğini ve etrafımızda
zenginliğini ve etrafımızda
16:35
and the startling simplicity
310
983119
1810
bükülen, dönen, eğilen ve gelişen
16:36
in the patterns that twist and turn
and warp and evolve all around us,
and warp and evolve all around us,
311
984929
4455
motiflerin şaşırtıcı yalınlığını
dile getiren bir ses,
dile getiren bir ses,
16:41
from how the world works to how we behave.
312
989384
2803
dünyanın nasıl işlediğinden
nasıl davrandığımıza kadar.
nasıl davrandığımıza kadar.
16:44
So I hope that perhaps,
for just a couple of you,
for just a couple of you,
313
992187
2298
Bu yüzden umarım
16:46
a little bit of insight into
the mathematics of love
the mathematics of love
314
994485
2441
aşkın matematiği hakkında
biraz fikir edinmeniz
biraz fikir edinmeniz
16:48
can persuade you to have
a little bit more love for mathematics.
a little bit more love for mathematics.
315
996926
3208
en azından birkaçınızı matematiği
sevmeniz konusunda ikna edebilir.
sevmeniz konusunda ikna edebilir.
16:52
Thank you.
316
1000134
1387
Teşekkürler.
16:53
(Applause)
317
1001521
2294
(Alkışlar)
ABOUT THE SPEAKER
Hannah Fry - Complexity theoristHannah Fry researches the trends in our civilization and ways we can forecast its future.
Why you should listen
Hannah Fry completed her PhD in fluid dynamics in early 2011 with an emphasis on how liquid droplets move. Then, after working as an aerodynamicist in the motorsport industry, she began work on an interdisciplinary project in complexity sciences at University College London. Hannah’s current research focusses on discovering new connections between mathematically described systems and human interaction at the largest scale.
Fry is the author of the TED Book, The Mathematics of Love: Patterns, Proofs, and the Search for the Ultimate Equation.
Hannah Fry | Speaker | TED.com