TEDGlobal 2014
Andy Yen: Think your email's private? Think again
Andy Yen: E-postalarınızın gizli olduğunu mu düşünüyorsunuz? Tekrar düşünün
Filmed:
Readability: 4.1
1,778,432 views
Bilim adamı Andy Yen, bu düşündürücü konuşmasında: "E-posta göndermek, posta kartı göndermeye benzer, herkes okuyabilir" diyor. E-postaların gizliliğini korumak için şifreleme teknolojisi kullanılıyor olsa bile, şu ana kadar bu teknolojiyi kurmak ve onunla başa çıkmak çok zordu. CERN'deki meslektaşlarıyla tasarladığı e-posta programının demosunda, şifrelemeyi kullanıcı için nasıl basite indirgediklerini gösteriyor. Yen, gerçek e-posta gizliliğinin hepimiz için varsayılan bir seçenek olması gerektiğini savunuyor.
Andy Yen - Secure email developer
Andy Yen is building an encrypted email program that lets everyone benefit from private communication. Full bio
Andy Yen is building an encrypted email program that lets everyone benefit from private communication. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:13
Twenty-five years ago, scientists at CERN
created the World Wide Web.
created the World Wide Web.
0
1066
5108
25 yıl önce, CERN'deki bilimadamları
World Wide Web'i yarattı.
World Wide Web'i yarattı.
00:18
Since then, the Internet has transformed
the way we communicate,
the way we communicate,
1
6174
3909
O zamandan beri, İnternet,
iletişim biçimimizi,
iletişim biçimimizi,
00:22
the way we do business,
and even the way we live.
and even the way we live.
2
10083
3462
iş yapma biçimimizi hatta
yaşam biçimimizi değiştirdi.
yaşam biçimimizi değiştirdi.
00:25
In many ways,
3
13545
2172
Pek çok açıdan,
00:27
the ideas that gave birth to Google,
Facebook, Twitter, and so many others,
Facebook, Twitter, and so many others,
4
15717
4825
Google, Facebook, Twitter ve
pek çoklarına yaşam verdi.
pek çoklarına yaşam verdi.
00:32
have now really transformed our lives,
5
20542
2604
Bu da hayatlarımızı değiştirdi.
00:35
and this has brought us many real benefits
such as a more connected society.
such as a more connected society.
6
23146
4287
Bu bize pek çok fayda sağladı, birbirine
daha çok bağlanmış bir toplum olmak gibi.
daha çok bağlanmış bir toplum olmak gibi.
00:39
However, there are also
some downsides to this.
some downsides to this.
7
27433
2801
Fakat bazı olumsuzlukları da var.
00:43
Today, the average person
has an astounding amount
has an astounding amount
8
31134
2833
Bugün, ortalama birinin
internette
internette
00:45
of personal information online,
9
33967
2113
muazzam ölçüde
kişisel bilgisi var.
kişisel bilgisi var.
00:48
and we add to this online information
every single time we post on Facebook,
every single time we post on Facebook,
10
36080
3657
Ve Facebook'taki her bir paylaşımımızda,
Google'daki her bir aramamızda,
Google'daki her bir aramamızda,
00:51
each time we search on Google,
11
39737
2202
her e-posta gönderdiğimizde
00:53
and each time we send an email.
12
41939
1782
bunlara bir yenisini ekliyoruz.
00:56
Now, many of us probably think,
13
44341
2002
Şimdi, pek çoğumuz muhtemelen,
00:58
well, one email,
there's nothing in there, right?
there's nothing in there, right?
14
46343
3110
sadece bir e-posta, içinde hiçbir
şey yok diye düşünüyor, değil mi?
şey yok diye düşünüyor, değil mi?
01:01
But if you consider
a year's worth of emails,
a year's worth of emails,
15
49453
3206
Ama bir yıl boyunca yazdığınız
01:04
or maybe even a lifetime of email,
16
52659
2902
hatta belki de bir ömürlük e-postaları,
01:07
collectively, this tells a lot.
17
55561
2346
dikkatle incelerseniz
toplamda çok şey anlatır.
toplamda çok şey anlatır.
01:09
It tells where we have been,
who we have met,
who we have met,
18
57907
3563
Nerede bulunduğumuzu,
kiminle görüştüğümüzü
kiminle görüştüğümüzü
01:13
and in many ways,
even what we're thinking about.
even what we're thinking about.
19
61470
3239
hatta pek çok açıdan,
ne düşündüğümüzü anlatır.
ne düşündüğümüzü anlatır.
01:16
And the more scary part about this is
our data now lasts forever,
our data now lasts forever,
20
64709
4377
Daha korkutucu tarafı ise verilerinizin
artık sonsuza kadar kalacak olması.
artık sonsuza kadar kalacak olması.
01:21
so your data can and will outlive you.
21
69086
3007
Yani verileriniz sizle ya da sizsiz
yaşayacak.
yaşayacak.
01:24
What has happened is that we've largely
lost control over our data
lost control over our data
22
72093
3529
Verilerimiz üzerindeki
kontrolümüzün çoğunu kaybettik,
kontrolümüzün çoğunu kaybettik,
01:27
and also our privacy.
23
75622
2322
aynı zamanda, özel yaşamımızı da.
01:29
So this year, as the web turns 25,
24
77944
3530
Bu yıl, internet 25 yaşına girdiğinde,
01:33
it's very important for us
to take a moment
to take a moment
25
81474
2298
kaybetiğimiz şeyleri düşünmemiz
01:35
and think about the implications of this.
26
83772
2532
ve etkilerini anlamamız çok önemli.
01:38
We have to really think.
27
86304
1702
Gerçekten düşünelim.
01:40
We've lost privacy, yes,
28
88006
1790
Özel yaşamımızı kaybettik. Evet.
01:41
but actually what we've also lost
is the idea of privacy itself.
is the idea of privacy itself.
29
89796
3329
Ama asıl kaybettiğimiz
gizlilik fikrinin ta kendisi.
gizlilik fikrinin ta kendisi.
01:45
If you think about it,
30
93995
1754
Burada olanlarımız çoğu muhtemelen,
01:47
most of us here today probably remember
what life was like before the Internet,
what life was like before the Internet,
31
95749
4014
internetten evvel hayat nasıldı hatırlar.
01:51
but today, there's a new generation
32
99763
2542
Ama bugün, çok küçük yaşlarından itibaren,
01:54
that is being taught from a very young age
to share everything online,
to share everything online,
33
102305
3420
her şeyi internetten paylaşarak
yetişmiş yeni bir nesil var.
yetişmiş yeni bir nesil var.
01:57
and this is a generation that is not
going to remember when data was private.
going to remember when data was private.
34
105725
4479
Bu nesil, verilerin özel olduğu
zamanı hatırlamayacak.
zamanı hatırlamayacak.
02:02
So we keep going down this road,
20 years from now,
20 years from now,
35
110204
3388
Biz bu yolda ilerlerken,
bundan 20 yıl sonra,
bundan 20 yıl sonra,
02:05
the word 'privacy' is going to have
a completely different meaning
a completely different meaning
36
113592
3096
"özel yaşam" kelimesi
bize ifade ettiğinden
bize ifade ettiğinden
02:08
from what it means to you and I.
37
116688
2285
tamamen farklı bir anlama sahip olacak.
02:10
So, it's time for us
to take a moment and think,
to take a moment and think,
38
118973
2440
Onun için durup, bu konuda yapabileceğimiz
02:13
is there anything we can do about this?
39
121413
2807
bir şey var mı, düşünelim.
02:16
And I believe there is.
40
124220
2485
Ben olduğuna inanıyorum.
02:18
Let's take a look at one of the most
widely used forms of communication
widely used forms of communication
41
126705
3561
Dünyada, bugün en geniş kullanıma
sahip iletişim şekli olan,
sahip iletişim şekli olan,
02:22
in the world today: email.
42
130266
2267
e-posta’ya bir bakalım.
02:24
Before the invention of email,
we largely communicated using letters,
we largely communicated using letters,
43
132533
3761
E-posta’nın keşfinden evvel
çoğunlukla mektupla iletişim kuruyorduk.
çoğunlukla mektupla iletişim kuruyorduk.
02:28
and the process was quite simple.
44
136294
2322
Süreç oldukça basitti.
02:30
You would first start by writing
your message on a piece of paper,
your message on a piece of paper,
45
138616
3112
Önce, mesajınızı bir kağıda
yazarak başlardınız.
yazarak başlardınız.
02:33
then you would place it
into a sealed envelope,
into a sealed envelope,
46
141728
2404
Sonra bir zarfa koyar,
02:36
and from there,
you would go ahead and send it
you would go ahead and send it
47
144132
2255
sonrasında üzerine de adresi yazar,
02:38
after you put a stamp and address on it.
48
146387
1958
pulu yapıştırır ve gönderirdiniz.
02:40
Unfortunately, today,
49
148345
1480
Bugün, maalesef,
02:41
when we actually send an email,
we're not sending a letter.
we're not sending a letter.
50
149825
2817
e-posta gönderirken
aslında mektup göndermiyoruz.
aslında mektup göndermiyoruz.
02:44
What you are sending, in many ways,
is actually a postcard,
is actually a postcard,
51
152642
2775
Pek çok anlamda gönderdiğimiz şey
aslında posta kartı.
aslında posta kartı.
02:47
and it's a postcard in the sense
that everybody that sees it
that everybody that sees it
52
155417
3647
Posta kartı çünkü bilgisayarınızdan çıkıp
02:51
from the time it leaves your computer
to when it gets to the recipient
to when it gets to the recipient
53
159064
3635
alıcıya ulaşana kadar, tıpkı
posta kartı gibi,
posta kartı gibi,
02:54
can actually read the entire contents.
54
162699
2620
herkes içeriğini görebiliyor.
02:57
So, the solution to this
has been known for some time,
has been known for some time,
55
165319
3459
Bunun çözümü bir süredir biliniyor
03:00
and there's many attempts to do it.
56
168778
1843
ve konuyla ilgili pek çok girişim var.
03:02
The most basic solution
is to use encryption,
is to use encryption,
57
170621
3149
En temel çözüm şifreleme kullanmak.
03:05
and the idea is quite simple.
58
173770
1927
Fikir gayet basit.
03:07
First, you encrypt the connection
59
175697
1769
Önce, bilgisayarının ve
03:09
between your computer
and the email server.
and the email server.
60
177466
2608
e-posta sunucusunun arasındaki
bağlantıyı şifrele.
bağlantıyı şifrele.
03:12
Then, you also encrypt the data
as it sits on the server itself.
as it sits on the server itself.
61
180074
3626
Sonra sunucudaki veriyi şifrele.
03:15
But there's a problem with this,
62
183700
1946
Ama burada bir sorun var.
03:17
and that is, the email servers
also hold the encryption keys,
also hold the encryption keys,
63
185646
2949
E-posta sunucuları şifreleme
anahtarlarını da tutuyor.
anahtarlarını da tutuyor.
03:20
so now you have a really big lock
with a key placed right next to it.
with a key placed right next to it.
64
188595
4385
Yani, hemen yanı başında anahtarı olan
büyük bir kilidiniz var.
büyük bir kilidiniz var.
03:24
But not only that, any government
could lawfully ask for
could lawfully ask for
65
192980
3231
Sadece o da değil, herhangi bir devlet
hukuki olarak bu anahtarı
hukuki olarak bu anahtarı
03:28
and get the key to your data,
66
196211
2230
verilerine ulaşmak için isteyebilir
03:30
and this is all without you
being aware of it.
being aware of it.
67
198441
2623
ve bu senin haberin bile
olmadan gerçekleşebilir.
olmadan gerçekleşebilir.
03:33
So the way we fix this problem
is actually relatively easy, in principle:
is actually relatively easy, in principle:
68
201064
5273
Bu sorunu çözmek için kullandığımız yöntem
aslında nispeten kolay. Prensip olarak:
aslında nispeten kolay. Prensip olarak:
03:38
You give everybody their own keys,
69
206337
2402
Herkese kendi anahtarını verirsin
03:40
and then you make sure the server
doesn't actually have the keys.
doesn't actually have the keys.
70
208739
3273
ve sonra sunucunun bu anahtara sahip
olmadığından emin olursun.
olmadığından emin olursun.
03:44
This seems like common sense, right?
71
212012
2136
Mantıklı değil mi?
03:46
So the question that comes up is,
why hasn't this been done yet?
why hasn't this been done yet?
72
214148
3603
O zaman soru şu; neden hala yapılmadı?
03:50
Well, if we really think about it,
73
218261
2535
Etraflıca düşünürsek,
03:52
we see that the business model
of the Internet today
of the Internet today
74
220796
2925
günümüz internet modelinin
03:55
really isn't compatible with privacy.
75
223721
2067
özel yaşam ile uyumlu olmadığını görürüz.
03:57
Just take a look at some
of the biggest names on the web,
of the biggest names on the web,
76
225788
2786
Internetteki belli başlı büyük isimlere
şöyle bir bakın,
şöyle bir bakın,
04:00
and you see that advertising
plays a huge role.
plays a huge role.
77
228574
2927
reklamın büyük bir rol
oynadığını göreceksiniz.
oynadığını göreceksiniz.
04:03
In fact, this year alone,
advertising is 137 billion dollars,
advertising is 137 billion dollars,
78
231501
4828
Nitekim, sadece bu yıl
reklam geliri 137 milyar dolar.
reklam geliri 137 milyar dolar.
04:08
and to optimize the ads
that are shown to us,
that are shown to us,
79
236329
2171
Ve reklamları optimize etmek için
04:10
companies have to know
everything about us.
everything about us.
80
238500
2133
şirketler bizimle ilgili her şeyi
bilmeli.
bilmeli.
04:12
They need to know where we live,
81
240633
1919
Nerede yaşadığımızı,
kaç yaşında olduğumuzu,
kaç yaşında olduğumuzu,
04:14
how old we are, what we like,
what we don't like,
what we don't like,
82
242552
3655
nelerden hoşlandığımızı ve
nelerden hoşlanmadığımızı...
nelerden hoşlanmadığımızı...
04:18
and anything else
they can get their hands on.
they can get their hands on.
83
246207
2162
Ve ellerine geçirebildikleri
daha ne varsa...
daha ne varsa...
04:20
And if you think about it,
84
248369
1729
Düşündüğünüzde, bu bilgileri
04:22
the best way to get this information
is really just to invade our privacy.
is really just to invade our privacy.
85
250098
4148
ele geçirmenin en iyi yolu
özel yaşamınızı ihlal etmek.
özel yaşamınızı ihlal etmek.
04:26
So these companies
aren't going to give us our privacy.
aren't going to give us our privacy.
86
254246
3191
Yani bu şirketler bize
özel yaşamımızı vermeyecekler.
özel yaşamımızı vermeyecekler.
04:29
If we want to have privacy online,
87
257437
1815
Eğer internet gizliliği istiyorsak,
04:31
what we have to do is
we've got to go out and get it ourselves.
we've got to go out and get it ourselves.
88
259252
3543
bunun için dışarı çıkıp,
kendimiz almak zorundayız.
kendimiz almak zorundayız.
04:34
For many years, when it came to email,
89
262795
2268
Yıllardır, konu e-posta olunca,
04:37
the only solution
was something known as PGP,
was something known as PGP,
90
265063
2915
tek çözüm, PGP olarak bilinen sadece
04:39
which was quite complicated
and only accessible to the tech-savvy.
and only accessible to the tech-savvy.
91
267978
3214
teknoloji meraklıları tarafından
kullanılabilen karmaşık bir sistemdi.
kullanılabilen karmaşık bir sistemdi.
04:43
Here's a diagram that basically shows
92
271192
2418
İşte bu şema,
04:45
the process for encrypting
and decrypting messages.
and decrypting messages.
93
273610
2735
mesajların şifreleme ve deşifreleme
süreçlerini gösteriyor.
süreçlerini gösteriyor.
04:48
So needless to say,
this is not a solution for everybody,
this is not a solution for everybody,
94
276345
2886
Hiç kimse bunun herkese uygun
bir çözüm olduğunu söyleyemez.
bir çözüm olduğunu söyleyemez.
04:51
and this actually is part of the problem,
95
279231
3132
Bu da aslında, probleminin bir parçası.
04:54
because if you think about communication,
96
282363
2462
Çünkü iletişimin kelime anlamını
düşünün,
düşünün,
04:56
by definition, it involves
having someone to communicate with.
having someone to communicate with.
97
284825
4355
karşımızda iletişim kuracak birinin
olması gerekir.
olması gerekir.
05:01
So while PGP does a great job
of what it's designed to do,
of what it's designed to do,
98
289180
3214
PGP yapmak için tasarlandığı
harika işi yaparken,
harika işi yaparken,
05:04
for the people out there
who can't understand how to use it,
who can't understand how to use it,
99
292394
2821
PGP'yi nasıl kullanacağını
anlayamayan insanlar için
anlayamayan insanlar için
05:07
the option to communicate privately
simply does not exist.
simply does not exist.
100
295215
2902
gizli olarak iletişim kurmak mümkün değil.
05:10
And this is a problem
that we need to solve.
that we need to solve.
101
298117
3008
Yani çözmemiz gereken bir problem var.
05:13
So if we want to have privacy online,
102
301125
1998
Bu yüzden internette gizlilik istiyorsak,
05:15
the only way we can succeed
is if we get the whole world on board,
is if we get the whole world on board,
103
303123
3319
bunu başarmanın tek yolu,
tüm dünyayı göreve çağırmak.
tüm dünyayı göreve çağırmak.
05:18
and this is only possible
if we bring down the barrier to entry.
if we bring down the barrier to entry.
104
306442
3251
Bu ancak yolumuzdaki bariyerleri
kaldırarak bu mümkün olur.
kaldırarak bu mümkün olur.
05:21
I think this is actually the key challenge
that lies in the tech community.
that lies in the tech community.
105
309693
3529
Sanıyorum ki bu teknoloji camiası için
önemli bir mücadele.
önemli bir mücadele.
05:25
What we really have to do
is work and make privacy more accessible.
is work and make privacy more accessible.
106
313222
4063
Tek yapmamız gereken şey özel yaşamı
daha ulaşılır yapmak için çalışmak.
daha ulaşılır yapmak için çalışmak.
05:29
So last summer, when
the Edward Snowden story came out,
the Edward Snowden story came out,
107
317285
2996
Geçen yaz, Edward Snowden’ın
hikayesini duyduğumuzda,
hikayesini duyduğumuzda,
05:32
several colleagues and I decided to see
if we could make this happen.
if we could make this happen.
108
320281
3615
ben ve meslektaşlarım bunu gerçekleştirmek
için uğraşmaya karar verdik.
için uğraşmaya karar verdik.
05:35
At that time, we were working at the
European Organization for Nuclear Research
European Organization for Nuclear Research
109
323896
4987
O sırada, Avrupa Nükleer
Araştırma Kurumu’ndaydık.
Araştırma Kurumu’ndaydık.
05:40
at the world's largest particle collider,
which collides protons, by the way.
which collides protons, by the way.
110
328883
3731
Protonların çarpıştırıldığı dünyanın
en büyük atom çarpıştırıcısında...
en büyük atom çarpıştırıcısında...
05:44
We were all scientists,
so we used our scientific creativity
so we used our scientific creativity
111
332614
3445
Hepimiz bilim adamıydık, dolayısıyla
bilimsel yaratıcılığızı kullanarak,
bilimsel yaratıcılığızı kullanarak,
05:48
and came up with a very
creative name for our project:
creative name for our project:
112
336059
2624
projemize çok yaratıcı bir isim bulduk:
05:51
ProtonMail.
(Laughter)
(Laughter)
113
339293
2096
ProtonMail
(Gülüşmeler)
(Gülüşmeler)
05:53
Many startups these days
actually begin in people's garages
actually begin in people's garages
114
341389
2868
Bu günlerde pek çok yeni firma
garajlarda ya da
garajlarda ya da
05:56
or people's basements.
115
344257
1684
bodrumlarda başlıyor gerçi
05:57
We were a bit different.
116
345941
1497
ama bizimki biraz farklı oldu.
05:59
We started out at the CERN cafeteria,
117
347438
2643
Biz CERN’in kafeteryasında başladık,
06:02
which actually is great, because look,
118
350081
2456
aslında harika da oldu çünkü
06:04
you have all the food
and water you could ever want.
and water you could ever want.
119
352537
2473
etrafta istemediğiniz kadar
yiyecek ve içecek vardı.
yiyecek ve içecek vardı.
06:07
But even better than this
is that every day
is that every day
120
355010
2480
Ama daha da iyisi,
06:09
between 12 p.m. and 2 p.m.,
free of charge,
free of charge,
121
357490
3971
her öğlen saat 12 ila 2 arasında
her şey bedavaydı ve
her şey bedavaydı ve
06:13
the CERN cafeteria comes with
several thousand scientists and engineers,
several thousand scientists and engineers,
122
361461
4249
kafeteryaya her şeye cevabı olan
06:17
and these guys basically know
the answers to everything.
the answers to everything.
123
365710
2786
birkaç bin kadar bilim adamı ve mühendis
geliyordu.
geliyordu.
06:20
So it was in this environment
that we began working.
that we began working.
124
368496
2787
Yani çalışmaya başladığımız
ortam böyleydi.
ortam böyleydi.
06:23
What we actually want to do
is we want to take your email
is we want to take your email
125
371283
3111
Yapmak istediğimiz şey
e-postalarınızı
e-postalarınızı
06:26
and turn it into something
that looks more like this,
that looks more like this,
126
374394
3460
alıp şuna benzer bir şeye çevirmekti.
06:29
but more importantly,
we want to do it in a way
we want to do it in a way
127
377854
2275
Ama daha da önemlisi bunu
sizin bile
sizin bile
06:32
that you can't even tell
that it's happened.
that it's happened.
128
380129
2145
fark edemeyeceğiniz
bir şekilde yapmaktı.
bir şekilde yapmaktı.
06:34
So to do this, we actually need
a combination of technology
a combination of technology
129
382274
2987
Bunu yapmak için de teknoloji
birleşimine ve aynı zamanda da
birleşimine ve aynı zamanda da
06:37
and also design.
130
385261
1587
tasarıma ihtiyaç duyduk.
06:38
So how do we go about
doing something like this?
doing something like this?
131
386848
2290
Bunu nasıl yaptık?
06:42
Well, it's probably a good idea
not to put the keys on the server.
not to put the keys on the server.
132
390018
4154
Şifre anahtarlarını sunucuya koymamak
akıllıca olacaktı.
akıllıca olacaktı.
06:46
So what we do is we generate
encryption keys on your computer,
encryption keys on your computer,
133
394172
3898
Dolayısıyla şifreleme anahtarlarını
bilgisayarınızda oluşturduk.
bilgisayarınızda oluşturduk.
06:50
and we don't generate a single key,
but actually a pair of keys,
but actually a pair of keys,
134
398070
3788
Tek bir anahtar yerine, bir çift anahtar
oluşturduk.
oluşturduk.
06:53
so there's an RSA private key
and an RSA public key,
and an RSA public key,
135
401858
3705
RSA gizli anahtarı ve RSA açık anahtarı...
06:57
and these keys
are mathematically connected.
are mathematically connected.
136
405563
2628
Bu anahtarlar matematiksel olarak bağlı.
07:00
So let's have a look
and see how this works
and see how this works
137
408191
2205
Şimdi insanlar iletişim kurarken
07:02
when multiple people communicate.
138
410396
2391
nasıl çalıştığına bakalım.
07:04
So here we have Bob and Alice,
who want to communicate privately.
who want to communicate privately.
139
412787
4445
Burada özel olarak iletişim
kurmak isteyen Bob ve Alice var.
kurmak isteyen Bob ve Alice var.
07:09
So the key challenge
is to take Bob's message
is to take Bob's message
140
417232
3562
O halde asıl zorluk Bob’un mesajını
07:12
and to get it to Alice in such a way
that the server cannot read that message.
that the server cannot read that message.
141
420794
4309
sunucunun okuyamayacağı bir şekilde
Alice'e ulaştırmak.
Alice'e ulaştırmak.
07:17
So what we have to do
is we have to encrypt it
is we have to encrypt it
142
425103
2413
Yani yapmamız gereken mesajı
Bob'un bilgisayarından
Bob'un bilgisayarından
07:19
before it even leaves Bob's computer,
143
427516
2124
çıkmadan şifrelemek.
07:21
and one of the tricks is, we encrypt it
using the public key from Alice.
using the public key from Alice.
144
429640
4501
Püf nokta şu: Mesajı Alice’in açık şifre-
leme anahtarını kullanarak şifreledik.
leme anahtarını kullanarak şifreledik.
07:26
Now this encrypted data is sent
through the server to Alice,
through the server to Alice,
145
434141
5192
Şimdi, bu şifrelenmiş veri,
sunucu üzerinden Alice'e gönderiliyor.
sunucu üzerinden Alice'e gönderiliyor.
07:31
and because the message was encrypted
using Alice's public key,
using Alice's public key,
146
439333
4280
Veri, Alice'in açık şifre anahtarı ile
şifrendiği için,
şifrendiği için,
07:35
the only key that can now decrypt it
is a private key that belongs to Alice,
is a private key that belongs to Alice,
147
443613
4288
mesajı deşifre edecek tek anahtar,
Alice'e ait özel anahtar.
Alice'e ait özel anahtar.
07:39
and it turns out Alice is the only person
that actually has this key.
that actually has this key.
148
447901
4715
Ve bu anahtara gerçekten sahip
tek kişi Alice.
tek kişi Alice.
07:44
So we've now accomplished the objective,
149
452616
2668
Sunucunun deşifre edemediği mesajı,
07:47
which is to get the message
from Bob to Alice
from Bob to Alice
150
455284
2167
Bob'tan Alice'e ileterek,
07:49
without the server being able
to read what's going on.
to read what's going on.
151
457451
2692
görevimizi başardık.
07:52
Actually, what I've shown here
is a highly simplified picture.
is a highly simplified picture.
152
460143
2957
Aslında, burada oldukça basite
indirgenmiş bir tablo çizdim.
indirgenmiş bir tablo çizdim.
07:55
The reality is much more complex
153
463100
2005
Gerçek çok daha karmaşık.
07:57
and it requires a lot of software
that looks a bit like this.
that looks a bit like this.
154
465105
3714
Bir parça şuna benzeyen
pek çok yazılım gerektiriyor.
pek çok yazılım gerektiriyor.
08:00
And that's actually
the key design challenge:
the key design challenge:
155
468819
2440
Tasarım aslında en büyük zorluktu:
08:03
How do we take all this complexity,
all this software,
all this software,
156
471259
3521
Tüm bu karmaşayı ve yazılımı,
08:06
and implement it in a way
that the user cannot see it.
that the user cannot see it.
157
474780
4118
kullanıcının göremeyeceği şekilde
nasıl gerçekleştirecektik?
nasıl gerçekleştirecektik?
08:10
I think with ProtonMail,
we have gotten pretty close to doing this.
we have gotten pretty close to doing this.
158
478898
3598
Zannediyorum, ProtonMail ile bunu
yapmaya çok yaklaştık.
yapmaya çok yaklaştık.
08:14
So let's see how it works in practice.
159
482496
2462
Hadi, uygulamada nasıl
çalıştığına bakalım.
çalıştığına bakalım.
08:16
Here, we've got Bob and Alice again,
160
484958
3017
Yine, Bob ve Alice var.
08:19
who also want to communicate securely.
161
487975
1970
Güvenle iletişim
kurmak istiyorlar.
kurmak istiyorlar.
08:21
They simply create accounts on ProtonMail,
162
489945
2187
ProtonMail’den basit bir şekilde,
08:24
which is quite simple
and takes a few moments,
and takes a few moments,
163
492132
2410
birkaç dakikalık işlemle
e-posta hesabı açıyorlar.
e-posta hesabı açıyorlar.
08:26
and all the key encryption and generation
164
494542
2422
Tüm anahtarlar şifreleme
ve yaratma işlemleri
ve yaratma işlemleri
08:28
is happening automatically
in the background
in the background
165
496964
2390
Bob hesabını oluştururken, arkaplanda
08:31
as Bob is creating his account.
166
499354
1706
otomatik olarak gerçekleşiyor.
08:33
Once his account is created,
he just clicks "compose,"
he just clicks "compose,"
167
501060
2542
Daha sonra
“oluştur” seçeneğine tıklayarak
“oluştur” seçeneğine tıklayarak
08:35
and now he can write his email
like he does today.
like he does today.
168
503602
2987
her zaman yaptığı gibi e-postasını
yazabilir.
yazabilir.
08:38
So he fills in his information,
169
506589
1867
Bilgilerini giriyor ve
08:40
and then after that,
all he has to do is click "send,"
all he has to do is click "send,"
170
508456
3284
tek yapması gereken
“gönder" seçeneğine tıklamak.
“gönder" seçeneğine tıklamak.
08:43
and just like that,
without understanding cryptography,
without understanding cryptography,
171
511740
3541
Şifrelemenin yapıldığını anlamadan ve
08:47
and without doing anything different
from how he writes email today,
from how he writes email today,
172
515281
3553
bugün yaptığından farklı bir şey yapmadan
08:50
Bob has just sent an encrypted message.
173
518834
2647
Bob şifrenmiş bir e-posta gönderdi.
08:53
What we have here
is really just the first step,
is really just the first step,
174
521481
4112
Burada yaptığımız gerçekten daha ilk adım.
08:57
but it shows that
with improving technology,
with improving technology,
175
525593
2297
Ama bu gösteriyor ki,
teknolojiyi geliştirirsek
teknolojiyi geliştirirsek
08:59
privacy doesn't have to be difficult,
it doesn't have to be disruptive.
it doesn't have to be disruptive.
176
527890
4175
özel yaşam güç olmak durumunda değil,
yıkıcı olmasına da gerek yok.
yıkıcı olmasına da gerek yok.
09:04
If we change the goal from maximizing
ad revenue to protecting data,
ad revenue to protecting data,
177
532065
4447
Reklam gelirini artırmak yerine
verilerimizi korumayı amaç edinirsek
verilerimizi korumayı amaç edinirsek
09:08
we can actually make it accessible.
178
536512
2496
bunu aslında mümkün kılabiliriz.
09:11
Now, I know a question
on everybody's minds is,
on everybody's minds is,
179
539008
2460
Şimdi, herkesin aklında olan
soruyu biliyorum.
soruyu biliyorum.
09:13
okay, protecting privacy,
this is a great goal,
this is a great goal,
180
541468
2390
Tamam, verileri korumak harika bir amaç.
09:15
but can you actually do this
181
543858
2440
Ama reklam piyasası sana
09:18
without the tons of money
that advertisements give you?
that advertisements give you?
182
546298
2792
tonlarca para vermeden
bunu gerçekten yapabilecek misin?
bunu gerçekten yapabilecek misin?
09:21
And I think the answer is actually yes,
183
549090
2386
Bence cevap, evet.
09:23
because today, we've reached a point
184
551476
2230
Çünkü bugün, dünyanın her yerinde,
09:25
where people around the world really
understand how important privacy is,
understand how important privacy is,
185
553706
3946
insanların gerçekten gizliliğin ne kadar
mühim olduğunu anladığı bir noktaya geldik
mühim olduğunu anladığı bir noktaya geldik
09:29
and when you have that,
anything is possible.
anything is possible.
186
557652
2973
Bundan sonra her şey mümkün.
09:32
Earlier this year,
187
560625
1164
Bu yılın başlarında,
09:33
ProtonMail actually had so many users
that we ran out of resources,
that we ran out of resources,
188
561789
3665
ProtonMail kullanıcılarının sayısı
oldukça arttığında,
oldukça arttığında,
09:37
and when this happened,
our community of users got together
our community of users got together
189
565454
2829
kaynaklarımız tükendi ve kullanıcı camiası
bir araya gelerek
bir araya gelerek
09:40
and donated half a million dollars.
190
568283
2116
yarım milyon dolar bağışta bulundu.
09:42
So this is just an example
of what can happen
of what can happen
191
570399
2431
Bu, bir toplumu ortak bir amaç
etrafında
etrafında
09:44
when you bring the community together
towards a common goal.
towards a common goal.
192
572830
2813
bir araya getirdiğinizde
olanları gösteren bir örnek.
olanları gösteren bir örnek.
09:47
We can also leverage the world.
193
575643
1736
Dünyayı da hesaba katabiliriz.
09:49
Right now,
194
577449
1148
Şu anda,
09:50
we have a quarter of a million people
that have signed up for ProtonMail,
that have signed up for ProtonMail,
195
578597
3426
dünyanın her yerinden, ProtonMail'e
üye olan çeyrek milyon insan var.
üye olan çeyrek milyon insan var.
09:54
and these people come from everywhere,
196
582023
1809
Ve bu insanlar dünyanın her yerinde.
09:55
and this really shows that privacy
197
583832
1632
Bu gösteriyor ki özel yaşam
09:57
is not just an American
or a European issue,
or a European issue,
198
585464
2252
sadece Amerika ve
Avrupa'nın meselesi değil,
Avrupa'nın meselesi değil,
09:59
it's a global issue
that impacts all of us.
that impacts all of us.
199
587716
2345
bu hepimizi etkileyen küresel bir mesele.
10:02
It's something that we really
have to pay attention to going forward.
have to pay attention to going forward.
200
590061
3460
İlerletmek için gerçekten çaba
göstermemiz gereken bir konu.
göstermemiz gereken bir konu.
10:05
So what do we have to do
to solve this problem?
to solve this problem?
201
593521
2996
Peki bu problemi çözmek için ne
yapmamız gerekiyor ?
yapmamız gerekiyor ?
10:08
Well, first of all,
202
596517
1997
Öncelikle,
10:10
we need to support a different
business model for the Internet,
business model for the Internet,
203
598514
2994
internet için farklı bir
iş modelini desteklememiz gerekiyor.
iş modelini desteklememiz gerekiyor.
10:13
one that does not rely
entirely on advertisements
entirely on advertisements
204
601508
2333
Hasılat ve büyüme için tamamen
10:15
for revenue and for growth.
205
603841
2334
reklama bağlı olmayan bir model.
10:18
We actually need to build a new Internet
206
606175
2509
Aslında gizliliğin ve verilerimizi
kontrol edebilmenin
kontrol edebilmenin
10:20
where our privacy and our ability
to control our data is first and foremost.
to control our data is first and foremost.
207
608684
5693
öncelikli olduğu yeni bir internet
yapılandırmalıyız.
yapılandırmalıyız.
10:26
But even more importantly,
208
614377
1745
Ama daha da önemlisi,
10:28
we have to build an Internet
where privacy is no longer just an option
where privacy is no longer just an option
209
616122
4868
özel yaşamın bir seçenek değil,
standart olduğu
standart olduğu
10:32
but is also the default.
210
620990
1903
bir internet yapılandırmalıyız.
10:35
We have done the first step
with ProtonMail,
with ProtonMail,
211
623923
2570
Biz ilk adımımızı
ProtonMail ile attık;
ProtonMail ile attık;
10:38
but this is really just the first step
in a very, very long journey.
in a very, very long journey.
212
626493
3581
ama bu gerçekten çok çok uzun bir
yolculukta sadece ilk adım.
yolculukta sadece ilk adım.
10:42
The good news I can share
with you guys today,
with you guys today,
213
630074
2923
Bugün sizlerle paylaşabileceğim iyi,
ve heyecanlı haber şu,
ve heyecanlı haber şu,
10:44
the exciting news,
is that we're not traveling alone.
is that we're not traveling alone.
214
632997
2528
yalnız değiliz.
10:47
The movement to protect people's privacy
and freedom online
and freedom online
215
635525
2850
İnsanların özel yaşamlarını ve
özgürlüklerini koruma
özgürlüklerini koruma
10:50
is really gaining momentum,
216
638375
1486
hareketi ciddi bir ivme kazandı
10:51
and today, there are dozens of projects
from all around the world
from all around the world
217
639861
3594
Bugün, dünyanın her yerinden,
onlarca proje,
onlarca proje,
10:55
who are working together
to improve our privacy.
to improve our privacy.
218
643455
3511
özel yaşamımızı korumak için
birlikte çalışıyor.
birlikte çalışıyor.
10:58
These projects protect things
from our chat to voice communications,
from our chat to voice communications,
219
646966
3646
Bu projeler, sohbetlerimizden
sesli iletişimimize,
sesli iletişimimize,
11:02
also our file storage, our online search,
220
650612
2804
dosya depolamalarımıza,
internet aramalarımıza,
internet aramalarımıza,
11:05
our online browsing,
and many other things.
and many other things.
221
653416
3041
internet tarayıcılarımıza kadar
pek çok farklı şey üzerine.
pek çok farklı şey üzerine.
11:08
And these projects are not backed
by billions of dollars in advertising,
by billions of dollars in advertising,
222
656457
3529
Bu projeler, reklam piyasası tarafından
milyarlarca dolarla desteklenmiyor.
milyarlarca dolarla desteklenmiyor.
11:11
but they've found support
really from the people,
really from the people,
223
659986
2323
Ama dünya genelinde,
sizin ve benim gibi
sizin ve benim gibi
11:14
from private individuals like you and I
from all over the world.
from all over the world.
224
662309
3047
bireylerden destek alıyor,
dünyanın her yerinden.
dünyanın her yerinden.
11:17
This really matters, because ultimately,
225
665356
3117
Bu gerçekten önemli çünkü en nihayetinde,
11:20
privacy depends on each
and every one of us,
and every one of us,
226
668473
3471
özel yaşam hepimizi ilgilendiriyor.
11:23
and we have to protect it now
because our online data
because our online data
227
671944
2833
Bunu korumalıyız çünkü
çevrimiçi verilerimiz
çevrimiçi verilerimiz
11:26
is more than just a collection
of ones and zeros.
of ones and zeros.
228
674777
2764
sadece birler ve sıfırlar toplamı değil.
11:29
It's actually a lot more than that.
229
677541
1856
Aslından bundan çok daha fazlası.
11:31
It's our lives, our personal stories,
230
679397
2346
Bunlar hayatımız, hikayelerimiz,
11:33
our friends, our families,
231
681743
2298
arkadaşlarımız, ailelerimiz
11:36
and in many ways,
also our hopes and our aspirations.
also our hopes and our aspirations.
232
684041
3506
ve pek çok açıdan umutlarımız
ve arzularımız.
ve arzularımız.
11:39
We need to spend time now
to really protect our right
to really protect our right
233
687547
3104
Şimdi zamanımızı, bunu gerçekten
paylaşmak istediklerimizle
paylaşmak istediklerimizle
11:42
to share this only with people
that we want to share this with,
that we want to share this with,
234
690651
2950
paylaşma hakkımızı
korumaya harcamalıyız.
korumaya harcamalıyız.
11:45
because without this,
we simply can't have a free society.
we simply can't have a free society.
235
693601
2740
Çünkü bu olmadan, özgür bir
toplumdan bahsedemeyiz.
toplumdan bahsedemeyiz.
11:48
So now's the time for us
to collectively stand up and say,
to collectively stand up and say,
236
696341
2853
Şimdi hep beraber ayağa kalkarak
"Evet, biz çevrimiçi
"Evet, biz çevrimiçi
11:51
yes, we do want to live
in a world with online privacy,
in a world with online privacy,
237
699194
3493
gizliliğin olduğu bir dünyada
yaşamak istiyoruz
yaşamak istiyoruz
11:54
and yes, we can work together
to turn this vision into a reality.
to turn this vision into a reality.
238
702687
4528
ve evet bu amacı gerçeğe dönüştürmek için
birlikte çalışabiliriz" deme vakti.
birlikte çalışabiliriz" deme vakti.
11:59
Thank you.
239
707215
2135
Teşekkürler.
12:01
(Applause)
240
709350
6757
(Alkışlar)
ABOUT THE SPEAKER
Andy Yen - Secure email developerAndy Yen is building an encrypted email program that lets everyone benefit from private communication.
Why you should listen
Andy Yen is a scientist at CERN. With two colleagues, Wei Sun and Jason Stockman, he co-founded ProtonMail, an encrypted email startup based in Geneva, Switzerland, that seeks to make secure email accessible. The group aims to advance internet security and protect online privacy rights by making it possible for everyone to incorporate encryption into their everyday communication.
A physicist and economist by training, since 2010 Andy has been part of the ATLAS experiment at CERN, where his research focus has been on searches for supersymmetric particles. He is translating his experience in large-scale computing to build the infrastructure that is used to run ProtonMail.
More profile about the speakerA physicist and economist by training, since 2010 Andy has been part of the ATLAS experiment at CERN, where his research focus has been on searches for supersymmetric particles. He is translating his experience in large-scale computing to build the infrastructure that is used to run ProtonMail.
Andy Yen | Speaker | TED.com