TEDxYouth@Sydney
Oscar Schwartz: Can a computer write poetry?
Oscar Schwartz: Bir bilgisayar şiir yazabilir mi?
Filmed:
Readability: 4.3
875,724 views
Bir şiir okursanız ve ondan etkilendiğinizi hissetseniz, ancak sonradan bu şiirin bir bilgisayar tarafından yazıldığını fark etseniz, tecrübeniz hakkında farklı şekilde hisseder miydiniz? Bilgisayarın kendini ifade ettiği ve yaratıcı olduğunu düşünür müydünüz ya da ucuz bir numarayı yuttuğunuzu mu hissederdiniz? Bu konuşmada, yazar Oscar Schwartz bir bilgisayarın şiir yazmasına ilişkin görüşe neden güçlü şekilde tepki gösterdiğimizi ve bu tepkinin insan olmanın ne demek olduğunu anlamamıza nasıl yardımcı olacağını test ediyor.
Oscar Schwartz - Writer and poet
Oscar Schwartz's research and writing concerns the influence of digital technology on culture and human interaction. Full bio
Oscar Schwartz's research and writing concerns the influence of digital technology on culture and human interaction. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
I have a question.
0
881
1230
Bir sorum var.
00:15
Can a computer write poetry?
1
3422
1943
Bir bilgisayar şiir yazabilir mi?
00:18
This is a provocative question.
2
6959
2077
Bu kışkırtıcı bir soru.
00:21
You think about it for a minute,
3
9715
1718
Üzerine bir dakika düşünürsünüz
00:23
and you suddenly have a bunch
of other questions like:
of other questions like:
4
11457
2590
ve birden şu soruları elde edersiniz:
00:26
What is a computer?
5
14769
1381
Bilgisayar nedir?
00:28
What is poetry?
6
16710
1575
Şiir nedir?
00:30
What is creativity?
7
18707
1689
Yaratıcılık nedir?
00:33
But these are questions
8
21650
1172
Ancak bunlar
00:34
that people spend their entire
lifetime trying to answer,
lifetime trying to answer,
9
22846
3070
insanların bütün ömürleri boyunca
yanıtlamaya çalıştığı sorular,
yanıtlamaya çalıştığı sorular,
00:37
not in a single TED Talk.
10
25940
2224
tek bir TED konuşmasında değil.
00:40
So we're going to have to try
a different approach.
a different approach.
11
28188
2445
Bu yüzden farklı bir açıdan
bakmamız gerekecek.
bakmamız gerekecek.
00:42
So up here, we have two poems.
12
30657
2143
Burada iki adet şiir görüyoruz.
00:45
One of them is written by a human,
13
33839
2276
Birisi bir insan tarafından,
00:48
and the other one's written by a computer.
14
36139
2102
diğeri ise bilgisayar tarafından yazıldı.
00:50
I'm going to ask you to tell me
which one's which.
which one's which.
15
38754
2410
Hangisinin hangisi olduğunu
söylemenizi istiyorum.
söylemenizi istiyorum.
Hadi deneyelim:
00:53
Have a go:
16
41858
1156
Şiir 1: Cici Sineğim / Senin yaz oyununu /
Benim düşüncesiz elim / Temizledi sildi.
Benim düşüncesiz elim / Temizledi sildi.
00:55
Poem 1: Little Fly / Thy summer's play, /
My thoughtless hand / Has brush'd away.
My thoughtless hand / Has brush'd away.
17
43038
4056
Ben değil miyim / Bir sinek senin gibi? /
Veya sendeki sanat değil / Benim gibi?
Veya sendeki sanat değil / Benim gibi?
00:59
Am I not / A fly like thee? /
Or art not thou / A man like me?
Or art not thou / A man like me?
18
47118
3394
Şiir 2: Biz hissediyoruz / Aktivist
hayatınının izinde / sabahları /
hayatınının izinde / sabahları /
01:02
Poem 2: We can feel / Activist
through your life's / morning /
through your life's / morning /
19
50536
3299
Görmek için durur, Papa iğreniyorum / Bazı
geceler başlamaya / büyük aksi şeye (...)
geceler başlamaya / büyük aksi şeye (...)
01:05
Pauses to see, pope I hate the / Non
all the night to start a / great otherwise (...)
all the night to start a / great otherwise (...)
20
53859
4247
Pekâlâ, süre doldu.
01:10
Alright, time's up.
21
58130
1359
01:11
Hands up if you think Poem 1
was written by a human.
was written by a human.
22
59513
4096
Şiir 1'in insan yazımı olduğunu
düşünenler el kaldırsın.
düşünenler el kaldırsın.
01:17
OK, most of you.
23
65547
1490
Tamam, birçoğunuz.
01:19
Hands up if you think Poem 2
was written by a human.
was written by a human.
24
67061
3023
Şiir 2'nin insan yazımı olduğunu
düşünenler el kaldırsın.
düşünenler el kaldırsın.
01:23
Very brave of you,
25
71172
1190
Çok cesursunuz,
01:24
because the first one was written
by the human poet William Blake.
by the human poet William Blake.
26
72855
4285
çünkü birincisi insan olan
şair William Blake tarafından yazıldı.
şair William Blake tarafından yazıldı.
01:29
The second one was written by an algorithm
27
77784
2949
İkincisi ise bir günlük
Facebook akışımdaki dili kullanan
Facebook akışımdaki dili kullanan
01:32
that took all the language
from my Facebook feed on one day
from my Facebook feed on one day
28
80757
3692
bir algoritma tarafından yazıldı
01:36
and then regenerated it algorithmically,
29
84473
2763
ve birazdan açıklayacağım yöntemlere göre
01:39
according to methods that I'll describe
a little bit later on.
a little bit later on.
30
87260
3590
şiiri algoritmik olarak yeniden üretti.
01:43
So let's try another test.
31
91218
2404
Başka bir test daha deneyelim.
01:46
Again, you haven't got ages to read this,
32
94398
2093
Okumak için çok süreniz yok,
01:48
so just trust your gut.
33
96515
1612
bu yüzden içgüdünüze güvenin.
01:50
Poem 1: A lion roars and a dog barks.
It is interesting / and fascinating
It is interesting / and fascinating
34
98151
4045
1. Şiir: Aslan kükrer ve köpek havlar.
İlginç / ve etkileyicidir kuşun uçup /
İlginç / ve etkileyicidir kuşun uçup /
01:54
that a bird will fly and not / roar
or bark. Enthralling stories about animals
or bark. Enthralling stories about animals
35
102220
4303
kükremeyişi ya da havlamayışı. Hayvanların
büyülü hikâyeleri hayallerimi süsler
büyülü hikâyeleri hayallerimi süsler
01:58
are in my dreams and I will sing them all
if I / am not exhausted or weary.
if I / am not exhausted or weary.
36
106547
4060
ve şarkısını söyleyeceğim eğer
/ yorgun ya da bitki olmazsam.
/ yorgun ya da bitki olmazsam.
02:02
Poem 2: Oh! kangaroos, sequins, chocolate
sodas! / You are really beautiful!
sodas! / You are really beautiful!
37
110631
3985
2. Şiir: Vay! kangurular, altınlar,
çikolatalı gazozlar! / Çok güzelsiniz!
çikolatalı gazozlar! / Çok güzelsiniz!
02:06
Pearls, / harmonicas, jujubes, aspirins!
All / the stuff they've always talked about (...)
All / the stuff they've always talked about (...)
38
114640
4358
İnciler / mızıkalar, çiğdeler, aspirinler!
Bütün / konuştukları bu şeyler (...)
Bütün / konuştukları bu şeyler (...)
02:11
Alright, time's up.
39
119022
1158
Pekâlâ, süre doldu.
02:12
So if you think the first poem
was written by a human,
was written by a human,
40
120204
3137
İlk şiirin insan yazımı
olduğunu düşünüyorsanız
olduğunu düşünüyorsanız
02:15
put your hand up.
41
123365
1215
elinizi kaldırın.
02:17
OK.
42
125687
1154
Tamam.
02:18
And if you think the second poem
was written by a human,
was written by a human,
43
126865
2675
Ve ikinci şiirin insan yazımı
olduğunu düşünüyorsanız
olduğunu düşünüyorsanız
02:21
put your hand up.
44
129564
1155
elinizi kaldırın.
02:23
We have, more or less, a 50/50 split here.
45
131779
3810
Yaklaşık yarı yarıya bir dağılım var gibi.
02:28
It was much harder.
46
136157
1436
Bu seferki daha zordu.
02:29
The answer is,
47
137617
1712
Yanıta gelirsek,
02:31
the first poem was generated
by an algorithm called Racter,
by an algorithm called Racter,
48
139353
3483
ilk şiir 1970'lerde oluşturulan
Racter adlı bir algoritma
Racter adlı bir algoritma
02:34
that was created back in the 1970s,
49
142860
3002
tarafından üretildi
02:37
and the second poem was written
by a guy called Frank O'Hara,
by a guy called Frank O'Hara,
50
145886
3189
ve ikinci şiir ise benim en gözde
şairlerimden biri olan
şairlerimden biri olan
02:41
who happens to be
one of my favorite human poets.
one of my favorite human poets.
51
149099
2668
Frank O'Hara adlı biri tarafından yazıldı.
02:44
(Laughter)
52
152631
3058
(Gülüşmeler)
02:48
So what we've just done now
is a Turing test for poetry.
is a Turing test for poetry.
53
156046
3228
Biraz önce yaptığımız şey,
Turing testinin şiire uyarlanmasıydı.
Turing testinin şiire uyarlanmasıydı.
02:52
The Turing test was first proposed
by this guy, Alan Turing, in 1950,
by this guy, Alan Turing, in 1950,
54
160018
4547
Turing test ilk olarak bu adam,
Alan Turing tarafından,
Alan Turing tarafından,
1950'de şu soruyu
cevaplamak için önerildi,
cevaplamak için önerildi,
02:56
in order to answer the question,
55
164589
1564
02:58
can computers think?
56
166177
1637
bilgisayarlar düşünebilir mi?
03:00
Alan Turing believed that if
a computer was able
a computer was able
57
168245
2770
Alan Turing şuna inanıyordu;
eğer bir bilgisayar bir insanla
03:03
to have a to have a text-based
conversation with a human,
conversation with a human,
58
171039
3078
kişinin bilgisayarla mı yoksa insanla mı
konuştuğunu anlayamadığı bir ustalıkla
konuştuğunu anlayamadığı bir ustalıkla
03:06
with such proficiency
such that the human couldn't tell
such that the human couldn't tell
59
174141
2770
03:08
whether they are talking
to a computer or a human,
to a computer or a human,
60
176935
2966
metin tabanlı iletişim kurabildiyse,
03:11
then the computer can be said
to have intelligence.
to have intelligence.
61
179925
2856
o zaman bilgisayarların zekâsı
olduğu söylenebilir.
olduğu söylenebilir.
03:15
So in 2013, my friend
Benjamin Laird and I,
Benjamin Laird and I,
62
183270
3295
2013’te arkadaşım Benjamin Laird ve ben
03:18
we created a Turing test
for poetry online.
for poetry online.
63
186589
2988
İnternet'te şiir üzerine
bir Turing test oluşturduk.
bir Turing test oluşturduk.
"Robot ya da değil" adında bir test
03:21
It's called bot or not,
64
189601
1277
03:22
and you can go and play it for yourselves.
65
190902
2044
ve gidip kendiniz de oynayabilirsiniz.
03:24
But basically, it's the game
we just played.
we just played.
66
192970
2251
Ancak esasen oynadığımız sadece bir oyun.
03:27
You're presented with a poem,
67
195245
1528
Size bir şiir sunulur,
03:28
you don't know whether it was written
by a human or a computer
by a human or a computer
68
196797
3028
insan ya da bilgisayar tarafından
yazıldığını bilmezsiniz
yazıldığını bilmezsiniz
ve tahmin etmeniz gerekir.
03:31
and you have to guess.
69
199849
1166
Binlerce insan internette bu testi yaptı,
03:33
So thousands and thousands
of people have taken this test online,
of people have taken this test online,
70
201039
3191
03:36
so we have results.
71
204254
1449
böylece sonuçlar elde ettik.
03:37
And what are the results?
72
205727
1428
Peki, sonuçlar ne?
03:39
Well, Turing said that if a computer
could fool a human
could fool a human
73
207704
2879
Turing şöyle demişti:
Bir bilgisayar birini
Bir bilgisayar birini
03:42
30 percent of the time
that it was a human,
that it was a human,
74
210607
3019
insan olduğuna dair %30’u
kadar kandırabilirse,
kadar kandırabilirse,
03:45
then it passes the Turing test
for intelligence.
for intelligence.
75
213650
2397
o zaman zekâ bakımından
Turing testini geçer.
Turing testini geçer.
03:48
We have poems on the bot or not database
76
216625
2438
"Robot ya da değil" veri tabanında
şiirin bir insan tarafından
yazıldığını düşündürerek
yazıldığını düşündürerek
03:51
that have fooled 65 percent
of human readers into thinking
of human readers into thinking
77
219087
2979
insanların %65’ini
kandırmış olan şiirler var.
kandırmış olan şiirler var.
03:54
it was written by a human.
78
222090
1395
03:55
So, I think we have an answer
to our question.
to our question.
79
223959
2817
Yani bu soruya bir cevabımızın
olduğunu düşünüyorum.
olduğunu düşünüyorum.
03:59
According to the logic of the Turing test,
80
227546
2348
Turing testinin mantığına göre,
04:01
can a computer write poetry?
81
229918
1928
bir bilgisayar şiir yazabilir mi?
04:03
Well, yes, absolutely it can.
82
231870
2351
Evet, kesinlikle yazabilir.
04:07
But if you're feeling
a little bit uncomfortable
a little bit uncomfortable
83
235782
2346
Ancak bu cevap size biraz
rahatsızlık verdiyse,
rahatsızlık verdiyse,
04:10
with this answer, that's OK.
84
238152
1927
bir problem yok.
04:12
If you're having a bunch
of gut reactions to it,
of gut reactions to it,
85
240103
2316
Eğer buna içinizden
bir takım tepkiler verdiyseniz,
bir takım tepkiler verdiyseniz,
04:14
that's also OK because
this isn't the end of the story.
this isn't the end of the story.
86
242443
3205
bu da problem değil,
çünkü hikâye burada bitmiyor.
çünkü hikâye burada bitmiyor.
04:18
Let's play our third and final test.
87
246594
2324
Üçüncü ve son testimizi yapalım.
04:22
Again, you're going to have to read
88
250000
1750
Yine okumanız ve bana
hangisinin insan yazımı olduğunu
hangisinin insan yazımı olduğunu
04:23
and tell me which you think is human.
89
251774
1909
söylemeniz gerekiyor.
04:25
Poem 1: Reg flags the reason
for pretty flags. / And ribbons.
for pretty flags. / And ribbons.
90
253707
3718
Şiir 1: Reg bayrakları sebebidir
güzel bayrakların. / Ve kurdeleler.
güzel bayrakların. / Ve kurdeleler.
04:29
Ribbons of flags / And wearing material /
Reasons for wearing material. (...)
Reasons for wearing material. (...)
91
257449
4321
Bayrak kurdeleleri / Ve madde takarlar
Madde takmak için sebepler. (...)
Madde takmak için sebepler. (...)
04:33
Poem 2: A wounded deer leaps
highest, / I've heard the daffodil
highest, / I've heard the daffodil
92
261794
3918
Şiir 2: Yaralı geyik sıçramaları
en yükseğe, / Nergisleri duydum
en yükseğe, / Nergisleri duydum
04:37
I've heard the flag to-day /
I've heard the hunter tell; /
I've heard the hunter tell; /
93
265736
3446
Günün bayrağını duydum /
Avcıyı duydum şöyle diyen; /
Avcıyı duydum şöyle diyen; /
04:41
'Tis but the ecstasy of death, /
And then the brake is almost done (...)
And then the brake is almost done (...)
94
269206
3702
"Bu ancak ölüm sevincidir, /
Ve sonra neredeyse frene basılır (...)
Ve sonra neredeyse frene basılır (...)
04:44
OK, time is up.
95
272932
1599
Tamam, süre doldu.
04:46
So hands up if you think Poem 1
was written by a human.
was written by a human.
96
274555
3837
Şiir-1’in insan yazımı olduğunu
düşünüyorsanız el kaldırın.
düşünüyorsanız el kaldırın.
04:51
Hands up if you think Poem 2
was written by a human.
was written by a human.
97
279973
3038
Şiir-2’nin insan yazımı olduğunu
düşünüyorsanız el kaldırın.
düşünüyorsanız el kaldırın.
04:55
Whoa, that's a lot more people.
98
283035
2331
Vay, çok daha fazla kişi var.
04:58
So you'd be surprised to find that Poem 1
99
286327
2968
Şiir-1’in gayet insan olan
şair Gertrude Stein tarafından
şair Gertrude Stein tarafından
05:01
was written by the very
human poet Gertrude Stein.
human poet Gertrude Stein.
100
289319
3993
yazılmış olduğunu görünce şaşıracaksınız.
05:06
And Poem 2 was generated
by an algorithm called RKCP.
by an algorithm called RKCP.
101
294100
5038
Şiir-2 ise RKCP adında
bir algoritma tarafından üretildi.
bir algoritma tarafından üretildi.
05:11
Now before we go on, let me describe
very quickly and simply,
very quickly and simply,
102
299162
3319
Şimdi devam etmeden önce,
hızlıca ve basit olarak
hızlıca ve basit olarak
05:14
how RKCP works.
103
302505
1781
RKCP’nin nasıl çalıştığını anlatayım.
05:16
So RKCP is an algorithm
designed by Ray Kurzweil,
designed by Ray Kurzweil,
104
304873
3850
RKCP Ray Kurzweil tarafından
tasarlanan bir algoritma,
tasarlanan bir algoritma,
05:20
who's a director of engineering at Google
105
308747
2222
kendisi Google’ın mühendislik yöneticisi
05:22
and a firm believer
in artificial intelligence.
in artificial intelligence.
106
310993
2360
ve sıkı bir yapay zekâ taraftarı.
05:25
So, you give RKCP a source text,
107
313822
3991
RKCP’ye bir kaynak metin veriyorsunuz,
05:29
it analyzes the source text in order
to find out how it uses language,
to find out how it uses language,
108
317837
4469
dili nasıl kullanacağını kavramak için
kaynak metni analiz ediyor
kaynak metni analiz ediyor
05:34
and then it regenerates language
109
322330
1948
ve sonra ilk metni taklit eden dili
05:36
that emulates that first text.
110
324302
2528
yeniden üretiyor.
05:38
So in the poem we just saw before,
111
326854
2113
Gördüğümüz bir önceki şiirde,
05:40
Poem 2, the one that you all
thought was human,
thought was human,
112
328991
2625
hepinizin insan yazımı olduğunu
düşündüğü Şiir 2,
düşündüğü Şiir 2,
05:43
it was fed a bunch of poems
113
331640
1550
Emily Dickinson adındaki şairin
05:45
by a poet called Emily Dickinson
114
333214
2035
birtakım şiirlerinden beslendi.
05:47
it looked at the way she used language,
115
335273
2189
Şairin dili kullanma şekline baktı,
05:49
learned the model,
116
337486
1165
modeli kavradı
05:50
and then it regenerated a model
according to that same structure.
according to that same structure.
117
338675
4258
ve sonra benzer yapıya göre
bir model üretti.
bir model üretti.
05:56
But the important thing to know about RKCP
118
344732
2178
Ama RKCP hakkında bilmemiz
gereken en önemli şey şu,
gereken en önemli şey şu,
05:58
is that it doesn't know the meaning
of the words it's using.
of the words it's using.
119
346934
2838
kullandığı kelimelerin anlamını bilmiyor.
06:02
The language is just raw material,
120
350359
2276
Dil sadece ham madde,
06:04
it could be Chinese,
it could be in Swedish,
it could be in Swedish,
121
352659
2160
Çince de olabilirdi,
İsveççe de olabilirdi,
İsveççe de olabilirdi,
06:06
it could be the collected language
from your Facebook feed for one day.
from your Facebook feed for one day.
122
354843
4179
bir günlük Facebook sayfanızdan
toplanmış bir dil de olabilirdi.
toplanmış bir dil de olabilirdi.
06:11
It's just raw material.
123
359046
1652
Sadece ham madde.
06:13
And nevertheless, it's able
to create a poem
to create a poem
124
361380
2697
Yine de Gertrude Stein şiirinden
daha fazla insan yazımı gibi
görünen bir şiir yaratabilir
görünen bir şiir yaratabilir
06:16
that seems more human
than Gertrude Stein's poem,
than Gertrude Stein's poem,
125
364101
3327
06:19
and Gertrude Stein is a human.
126
367452
2153
ve Gertrude Stein bir insan.
06:22
So what we've done here is,
more or less, a reverse Turing test.
more or less, a reverse Turing test.
127
370846
4072
Yani burada yaptığımız şey
hemen hemen tersine Turing test.
hemen hemen tersine Turing test.
06:27
So Gertrude Stein, who's a human,
is able to write a poem
is able to write a poem
128
375940
5179
Bir insan olan Gertrude Stein
bir bilgisayar tarafından
yazıldığını düşündürerek
yazıldığını düşündürerek
06:33
that fools a majority
of human judges into thinking
of human judges into thinking
129
381143
3738
insanların büyük çoğunluğunu
kandıran bir şiir yazabilir.
kandıran bir şiir yazabilir.
06:36
that it was written by a computer.
130
384905
1826
06:39
Therefore, according to the logic
of the reverse Turing test,
of the reverse Turing test,
131
387176
4141
Dolayısıyla ters Turing testinin
mantığına göre,
mantığına göre,
06:43
Gertrude Stein is a computer.
132
391341
1916
Gertrude Stein bir bilgisayar.
06:45
(Laughter)
133
393281
1462
(Gülüşmeler)
06:47
Feeling confused?
134
395358
1294
Kafanız mı karıştı?
Oldukça normal diye düşünüyorum.
06:49
I think that's fair enough.
135
397193
1515
06:51
So far we've had humans
that write like humans,
that write like humans,
136
399546
4116
Şimdiye kadar,
insanlar gibi yazan kişiler var,
insanlar gibi yazan kişiler var,
06:55
we have computers that write
like computers,
like computers,
137
403686
3111
bilgisayarlar gibi yazan bilgisayarlar var
06:58
we have computers that write like humans,
138
406821
3055
ve insanlar gibi yazan bilgisayarlar var
07:01
but we also have,
perhaps most confusingly,
perhaps most confusingly,
139
409900
3632
ancak aynı zamanda,
belki de şaşırtıcı şekilde,
belki de şaşırtıcı şekilde,
07:05
humans that write like computers.
140
413556
2375
bilgisayarlar gibi yazan kişiler de var.
07:08
So what do we take from all of this?
141
416938
1766
Peki, bütün bunlardan ne çıkaracağız?
07:11
Do we take that William Blake
is somehow more of a human
is somehow more of a human
142
419611
3157
William Blake bir şekilde
Gertrude Stein’dan daha mı insansı?
07:14
than Gertrude Stein?
143
422792
1249
07:16
Or that Gertrude Stein is more
of a computer than William Blake?
of a computer than William Blake?
144
424065
3046
Veya Gertrude Stein William Blake’den
daha mı çok bilgisayar?
daha mı çok bilgisayar?
07:19
(Laughter)
145
427135
1552
(Gülüşmeler)
07:20
These are questions
I've been asking myself
I've been asking myself
146
428711
2323
Bunlar iki yıldan bu yana
07:23
for around two years now,
147
431058
1465
kendime sorduğum sorular
07:24
and I don't have any answers.
148
432547
2309
ve hiçbir cevabım yok.
07:26
But what I do have are a bunch of insights
149
434880
2330
Ancak sahip olduğum şeyler
teknolojiyle olan ilişkimiz hakkında
bir takım anlayışlar.
bir takım anlayışlar.
07:29
about our relationship with technology.
150
437234
2534
07:32
So my first insight is that,
for some reason,
for some reason,
151
440999
3609
İlk anlayışım şu; bir nedenden dolayı,
07:36
we associate poetry with being human.
152
444632
3111
şiiri insan olmakla ilişkilendiriyoruz.
07:40
So that when we ask,
"Can a computer write poetry?"
"Can a computer write poetry?"
153
448197
3715
Böylece "Bilgisayar şiir yazabilir mi?"
diye sorduğumuzda,
diye sorduğumuzda,
07:43
we're also asking,
154
451936
1193
ayrıca şunu da soruyoruz;
07:45
"What does it mean to be human
155
453153
1798
"İnsan olmak ne anlama geliyor
07:46
and how do we put boundaries
around this category?
around this category?
156
454975
3172
ve bu sınıfı nasıl sınırlandırmalıyız?
07:50
How do we say who or what
can be part of this category?"
can be part of this category?"
157
458171
3658
Kimlerin veya nelerin bu sınıfın parçası
olduğunu nasıl söyleriz?"
olduğunu nasıl söyleriz?"
07:54
This is an essentially
philosophical question, I believe,
philosophical question, I believe,
158
462376
3351
Bu esasında felsefi bir soru,
buna da inanıyorum
buna da inanıyorum
07:57
and it can't be answered
with a yes or no test,
with a yes or no test,
159
465751
2229
ve evet ya da hayır testi
ile cevaplanamaz,
ile cevaplanamaz,
08:00
like the Turing test.
160
468004
1327
Turing testte olduğu gibi.
08:01
I also believe that Alan Turing
understood this,
understood this,
161
469805
3045
Ayrıca inanıyorum ki;
Alan Turing bunu anlamıştı
Alan Turing bunu anlamıştı
08:04
and that when he devised
his test back in 1950,
his test back in 1950,
162
472874
3305
ve 1950’lerde testini planladığında,
08:08
he was doing it
as a philosophical provocation.
as a philosophical provocation.
163
476203
2802
onu felsefi bir kışkırtma
bağlamında hazırlıyordu.
bağlamında hazırlıyordu.
08:13
So my second insight is that,
when we take the Turing test for poetry,
when we take the Turing test for poetry,
164
481124
5541
İkinci anlayışım da şu;
Turing testi şiire uyarladığımızda,
Turing testi şiire uyarladığımızda,
08:18
we're not really testing
the capacity of the computers
the capacity of the computers
165
486689
3460
aslında bilgisayarların
kapasitesini ölçmüyoruz,
kapasitesini ölçmüyoruz,
08:22
because poetry-generating algorithms,
166
490173
2893
çünkü şiir üretme algoritmaları
08:25
they're pretty simple and have existed,
more or less, since the 1950s.
more or less, since the 1950s.
167
493090
4563
oldukça basit ve 1950’den beri
hemen hemen mevcut durumdalar.
hemen hemen mevcut durumdalar.
08:31
What we are doing with the Turing
test for poetry, rather,
test for poetry, rather,
168
499055
3118
Bunun aksine, Turing testini
şiire uyarlamakla yaptığımız şey,
şiire uyarlamakla yaptığımız şey,
08:34
is collecting opinions about what
constitutes humanness.
constitutes humanness.
169
502197
4615
insan olmayı belirleyen şey
üzerine düşünceleri toplamak.
üzerine düşünceleri toplamak.
08:40
So, what I've figured out,
170
508313
2729
Yani benim anladığım şu,
08:43
we've seen this when earlier today,
171
511066
2972
bunu önceden görmüştük,
08:46
we say that William Blake
is more of a human
is more of a human
172
514062
2478
William Blake’in Gertrude Stein’dan
daha insansı olduğunu söylemiştik.
08:48
than Gertrude Stein.
173
516564
1565
08:50
Of course, this doesn't mean
that William Blake
that William Blake
174
518153
2462
Tabii ki bu William Blake’in
gerçekten daha insansı olduğu anlamına
08:52
was actually more human
175
520639
1828
veya Gertrude Stein’ın daha çok bilgisayar
olduğu anlamına gelmiyor.
olduğu anlamına gelmiyor.
08:54
or that Gertrude Stein
was more of a computer.
was more of a computer.
176
522491
2327
08:57
It simply means that the category
of the human is unstable.
of the human is unstable.
177
525533
4714
Basit olarak, insan sınıfının
tutarsız olduğu anlamına geliyor.
tutarsız olduğu anlamına geliyor.
09:03
This has led me to understand
178
531450
2074
Bu sonuç şunu anlamama yol açtı;
09:05
that the human is not a cold, hard fact.
179
533548
2763
insan somut, inkâr edilemez
bir gerçek değildir.
bir gerçek değildir.
09:08
Rather, it is something
that's constructed with our opinions
that's constructed with our opinions
180
536832
3132
Tam aksine, düşüncelerimizle oluşturulmuş
09:11
and something that changes over time.
181
539988
2855
ve zamanla değişen bir şeydir.
09:16
So my final insight is that
the computer, more or less,
the computer, more or less,
182
544671
4479
Son anlayışım ise, bilgisayar, hemen hemen
09:21
works like a mirror
that reflects any idea of a human
that reflects any idea of a human
183
549174
4006
bizim gösterdiğimiz
bir insan fikrini yansıtan
bir insan fikrini yansıtan
bir ayna gibi çalışıyor.
09:25
that we show it.
184
553204
1375
09:26
We show it Emily Dickinson,
185
554958
1884
Ona Emily Dickinson’ı gösteriyoruz,
09:28
it gives Emily Dickinson back to us.
186
556866
2321
o bize Emily Dickinson’ı geri dönüyor.
09:31
We show it William Blake,
187
559768
1834
Ona William Blake’i gösteriyoruz,
09:33
that's what it reflects back to us.
188
561626
2285
bize geri yansıttığı da o oluyor.
09:35
We show it Gertrude Stein,
189
563935
1839
Ona Gertrude Stein’ı gösteriyoruz,
09:37
what we get back is Gertrude Stein.
190
565798
2470
bize geri dönen şey Gertrude Stein oluyor.
09:41
More than any other bit of technology,
191
569083
2368
Teknolojinin diğer parçasından fazlası,
09:43
the computer is a mirror that reflects
any idea of the human we teach it.
any idea of the human we teach it.
192
571475
5165
bilgisayar ona öğrettiğimiz insan fikrini
yansıtan bir aynadır.
yansıtan bir aynadır.
09:50
So I'm sure a lot of you have been hearing
193
578061
2287
Çoğunuzun son günlerde
yapay zekâyla ilgili
yapay zekâyla ilgili
09:52
a lot about artificial
intelligence recently.
intelligence recently.
194
580372
2862
birçok şey duyduğundan eminim.
09:56
And much of the conversation is,
195
584694
2830
Konuşmanın çoğu
yapabilir miyiz üzerine oldu.
10:00
can we build it?
196
588292
1189
10:02
Can we build an intelligent computer?
197
590383
3135
Zeki bir bilgisayar yapabilir miyiz?
10:05
Can we build a creative computer?
198
593542
2763
Yaratıcı bir bilgisayar yapabilir miyiz?
10:08
What we seem to be asking over and over
199
596329
2113
Sık sık soruyormuşuz gibi görünen şey şu,
10:10
is can we build a human-like computer?
200
598466
2724
insansı bir bilgisayar yapabilir miyiz?
10:13
But what we've seen just now
201
601961
1556
Ancak şu anda gördüğümüz şey şu,
10:15
is that the human
is not a scientific fact,
is not a scientific fact,
202
603541
3088
insan bilimsel bir gerçek değil,
10:18
that it's an ever-shifting,
concatenating idea
concatenating idea
203
606653
3530
sürekli değişen, sıralı bir fikir
10:22
and one that changes over time.
204
610207
2531
ve zamanla değişen bir şey.
10:24
So that when we begin
to grapple with the ideas
to grapple with the ideas
205
612762
3152
Böylece gelecekte
yapay zekâyla ilgili fikirleri
yapay zekâyla ilgili fikirleri
10:27
of artificial intelligence in the future,
206
615938
2386
toplamaya başladığımızda,
10:30
we shouldn't only be asking ourselves,
207
618348
1905
kendimize sadece şunu sormayacağız;
10:32
"Can we build it?"
208
620277
1368
"Bunu yapabilir miyiz?"
10:33
But we should also be asking ourselves,
209
621669
1894
Ancak kendimize şunu soracağız;
10:35
"What idea of the human
do we want to have reflected back to us?"
do we want to have reflected back to us?"
210
623587
3713
"Hangi fikirleri kendimize
geri yansıtılmış olmasını istiyoruz?"
geri yansıtılmış olmasını istiyoruz?"
10:39
This is an essentially philosophical idea,
211
627820
2693
Bu aslında felsefi bir fikir
10:42
and it's one that can't be answered
with software alone,
with software alone,
212
630537
2997
ve yalnızca yazılımla
cevaplanamayacak bir şey,
cevaplanamayacak bir şey,
10:45
but I think requires a moment
of species-wide, existential reflection.
of species-wide, existential reflection.
213
633558
4977
ama bence türler genelinde,
varoluşsal bir yansıma gerektiriyor.
varoluşsal bir yansıma gerektiriyor.
10:51
Thank you.
214
639040
1153
Teşekkürler.
10:52
(Applause)
215
640217
2695
(Alkışlar)
ABOUT THE SPEAKER
Oscar Schwartz - Writer and poetOscar Schwartz's research and writing concerns the influence of digital technology on culture and human interaction.
Why you should listen
Oscar Schwartz is an Australian writer and poet undertaking a PhD that asks whether a computer can write poetry. His research led to the development of a Turing test for poetry, which is available on a website he cofounded called bot or not.
Oscar Schwartz | Speaker | TED.com