TEDSummit
Helen Fisher: Technology hasn't changed love. Here's why
Helen Fisher: Teknoloji, aşkı değiştirmedi. İşte nedeni.
Filmed:
Readability: 4.2
2,072,351 views
Antropolog Helen Fisher; teknolojiyle yürütülen, birbirine bağlı dünyamızda, birbirimizi flört etmek için yeni biçimler ve kurallar geliştirdik, fakat aşkın temel ilkeleri aynı kaldı diyor. Aşkın cephesinden gelen bu enerjik bilgilerle, hızlı bağlantılarımızın aslında nasıl daha yavaş, yoğun ilişkilere yol açtığını öğrenin. Aşk uzmanı Esther Perel ile yapılan heyecan dolu bir tartışma için, sonunu izleyin.
Helen Fisher - Anthropologist, expert on love
Anthropologist Helen Fisher studies gender differences and the evolution of human emotions. She’s best known as an expert on romantic love. Full bio
Anthropologist Helen Fisher studies gender differences and the evolution of human emotions. She’s best known as an expert on romantic love. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
I was recently traveling
in the Highlands of New Guinea,
in the Highlands of New Guinea,
0
827
3061
Geçenlerde, Yeni Gine'nin
dağlık bölgelerinde seyahat ediyordum
dağlık bölgelerinde seyahat ediyordum
00:15
and I was talking with a man
who had three wives.
who had three wives.
1
3912
2494
ve üç karısı olan bir adamla konuşmuştum.
00:18
I asked him, "How many wives
would you like to have?"
would you like to have?"
2
6905
3089
Ona "Kaç eşinin olmasını isterdin?"
diye sordum ve
diye sordum ve
00:22
And there was this long pause,
3
10340
1434
uzun bir sessizlik oldu,
00:23
and I thought to myself,
4
11798
1195
ben de kendi kendime
00:25
"Is he going to say five?
5
13017
1551
"Acaba beş mi diyecek,
00:26
Is he going to say 10?
6
14592
1427
yoksa 10 mu?
00:28
Is he going to say 25?"
7
16043
1842
25 mi diyecek?" diye düşünüyordum.
00:29
And he leaned towards me
8
17909
1162
Bana döndü ve
00:31
and he whispered, "None."
9
19095
1510
"Hiç." dedi.
(Gülüşmeler)
00:32
(Laughter)
10
20629
2180
İnsan toplumlarının %86'sı, bir erkeğin
birkaç eşinin olmasına müsaade ediyor:
birkaç eşinin olmasına müsaade ediyor:
00:35
Eighty-six percent of human societies
permit a man to have several wives:
permit a man to have several wives:
11
23514
4375
00:39
polygeny.
12
27913
1151
Çok eşlilik.
00:41
But in the vast majority
of these cultures,
of these cultures,
13
29088
2109
Fakat bu kültürlerin muazzam çoğunluğunda,
00:43
only about five or ten percent of men
actually do have several wives.
actually do have several wives.
14
31221
4298
erkeklerin yalnızca yüzde beşi ya da
10'unun birkaç eşi var.
10'unun birkaç eşi var.
00:47
Having several partners
can be a toothache.
can be a toothache.
15
35543
2347
Birkaç eşin olması, baş ağrısına
neden olabilir.
neden olabilir.
00:49
In fact, co-wives can
fight with each other,
fight with each other,
16
37914
3120
Aslında, diğer eşler birbirleriyle
kavga edebilir,
kavga edebilir,
00:53
sometimes they can even poison
each other's children.
each other's children.
17
41058
2937
hatta bazen birbirlerinin çocuklarını
zehirleyebilirler.
zehirleyebilirler.
00:56
And you've got to have
a lot of cows, a lot of goats,
a lot of cows, a lot of goats,
18
44455
2651
Bir harem inşa edebilmek için
bir sürü inek,
bir sürü inek,
00:59
a lot of money, a lot of land,
19
47130
1965
bir sürü keçi ve bir sürü para,
01:01
in order to build a harem.
20
49119
1536
arsa sahibi olmanız gerekir.
01:03
We are a pair-bonding species.
21
51017
2375
Bizler yakın-ilişki kuran türleriz.
01:05
Ninety-seven percent of mammals
do not pair up to rear their young;
do not pair up to rear their young;
22
53416
3538
Memelilerin yüzde 97'si,
gençliklerini yaşamak için eşleşmezler;
gençliklerini yaşamak için eşleşmezler;
01:08
human beings do.
23
56978
1828
insanlar bunu yapar.
01:10
I'm not suggesting that we're not --
24
58830
2150
Bizlerin, partnerlerimize cinsel açıdan
01:13
that we're necessarily
sexually faithful to our partners.
sexually faithful to our partners.
25
61004
3147
ister istemez sadık olduğumuzu
öne sürmüyorum.
öne sürmüyorum.
01:16
I've looked at adultery in 42 cultures,
26
64175
2748
42 kültürde cinselliği araştırdım ve
01:18
I understand, actually,
some of the genetics of it,
some of the genetics of it,
27
66947
2435
aslında, bazı genetik
özelliklerini ve beyindeki
özelliklerini ve beyindeki
01:21
and some of the brain circuitry of it.
28
69406
1848
sistemini anladım.
01:23
It's very common around the world,
29
71278
1943
Bu, dünya çapında çok yaygın,
01:25
but we are built to love.
30
73245
1937
fakat biz aşk için yaratıldık.
01:27
How is technology changing love?
31
75716
3316
Teknoloji, aşkı nasıl değiştirir?
01:31
I'm going to say almost not at all.
32
79515
2472
Neredeyse hiç değiştirmediğini
söylemek istiyorum.
söylemek istiyorum.
01:34
I study the brain.
33
82744
1354
Beyin üzerinde çalıştım.
01:36
I and my colleagues have put
over 100 people into a brain scanner --
over 100 people into a brain scanner --
34
84122
3730
Ben ve meslektaşlarım, yaklaşık 100 kişiyi
bir beyin tarayıcısına soktuk,
bir beyin tarayıcısına soktuk,
01:39
people who had just
fallen happily in love,
fallen happily in love,
35
87876
3007
bunlar henüz âşık olmuş,
henüz reddedilmiş ve
henüz reddedilmiş ve
01:42
people who had just been rejected in love
36
90907
2031
uzun süredir aşk yaşayan
01:44
and people who are in love long-term.
37
92962
1873
insanlardı.
01:46
And it is possible
to remain "in love" long-term.
to remain "in love" long-term.
38
94859
3187
Ayrıca uzun süre "aşk içerisinde"
kalmak mümkündür.
kalmak mümkündür.
01:50
And I've long ago maintained
39
98543
1906
Uzun süre önce, çiftleşme ve üreme için
01:52
that we've evolved three distinctly
different brain systems
different brain systems
40
100473
3025
üç farklı beyin sistemi
01:55
for mating and reproduction:
41
103522
1837
geliştirdiğimizi belirtmiştim:
01:57
sex drive,
42
105383
1152
Cinsel dürtü,
01:58
feelings of intense romantic love
43
106559
1936
yoğun romantik aşk hisleri
02:00
and feelings of deep cosmic
attachment to a long-term partner.
attachment to a long-term partner.
44
108519
3746
ve uzun süreli bir partnere duyulan
derin, sınırsız bağlılık hissi.
derin, sınırsız bağlılık hissi.
02:04
And together, these three brain systems --
45
112289
2436
Bu üç beyin sistemi, beynin diğer
02:06
with many other parts of the brain --
46
114749
2488
çoğu kısmıyla birlikte,
02:09
orchestrate our sexual,
our romantic and our family lives.
our romantic and our family lives.
47
117261
5126
cinsel, romantik ve ailevi
yaşamlarımızı düzenlerler.
yaşamlarımızı düzenlerler.
02:14
But they lie way below the cortex,
48
122411
2393
Fakat korteksin ötesinde; duygularımızı
02:16
way below the limbic system
where we feel our emotions,
where we feel our emotions,
49
124828
4221
hissettiğimiz, duygularımızın
üretildiği yer olan limbik sistemin
üretildiği yer olan limbik sistemin
02:21
generate our emotions.
50
129073
1287
ötesinde bulunurlar.
02:22
They lie in the most primitive parts
of the brain, linked with energy,
of the brain, linked with energy,
51
130384
4815
Enerji, odak, tutku, motivasyon,
istek ve dürtü ile bağlantılı olarak,
istek ve dürtü ile bağlantılı olarak,
02:27
focus, craving, motivation,
wanting and drive.
wanting and drive.
52
135223
5256
beynin en ilkel kısımlarında
bulunurlar.
bulunurlar.
02:32
In this case,
53
140503
1153
Bu durumda,
02:33
the drive to win life's greatest prize:
54
141680
2531
yaşamın en büyük ödülünü
kazanma dürtüsü:
kazanma dürtüsü:
02:36
a mating partner.
55
144235
1434
Bir çiftleşme partneridir.
02:37
They evolved over 4.4 million years ago
among our first ancestors,
among our first ancestors,
56
145693
4517
İlk atalarımız arasında, yaklaşık
4,4 milyon yıl önce geliştiler ve
4,4 milyon yıl önce geliştiler ve
02:42
and they're not going to change
if you swipe left or right on Tinder.
if you swipe left or right on Tinder.
57
150234
4462
Tinder'da parmağınızı sağa ya da sola
kaydırınca değişmeyecekler.
kaydırınca değişmeyecekler.
(Gülüşmeler)
02:46
(Laughter)
58
154720
1547
02:48
(Applause)
59
156291
2446
(Alkışlar)
02:50
There's no question that technology
is changing the way we court:
is changing the way we court:
60
158761
4615
Teknolojinin, flört etme biçimimizi
değiştirdiği şüphesiz:
değiştirdiği şüphesiz:
02:55
emailing, texting,
61
163400
1924
e-postalaşma, mesajlaşma,
02:57
emojis to express your emotions,
62
165348
1975
duyguları ifade eden yüz ifadeleri,
02:59
sexting,
63
167347
1264
cinsel içerikli mesajlar,
03:00
"liking" a photograph, selfies ...
64
168635
2436
bir fotoğrafı, öz-çekimleri "beğenmek" ...
03:03
We're seeing new rules
and taboos for how to court.
and taboos for how to court.
65
171095
4112
Nasıl flört edeceğimize dair yeni kurallar
ve tabular görüyoruz.
ve tabular görüyoruz.
03:07
But, you know --
66
175936
1987
Fakat, biliyorsunuz,
03:09
is this actually
dramatically changing love?
dramatically changing love?
67
177947
3144
bu durum, aşkı gerçekten dramatik bir
biçimde değiştiriyor mu?
biçimde değiştiriyor mu?
03:13
What about the late 1940s,
68
181730
2364
1940'ların sonlarında, otomobilin çok
03:16
when the automobile became very popular
69
184118
2561
popüler olduğu ve birdenbire,
yürüyen yatak odalarına
yürüyen yatak odalarına
03:18
and we suddenly had rolling bedrooms?
70
186703
2346
sahip olduğumuz döneme ne dersiniz?
(Gülüşmeler)
03:21
(Laughter)
71
189073
1718
03:22
How about the introduction
of the birth control pill?
of the birth control pill?
72
190815
4238
Peki, doğum kontrol hapının ortaya
çıkmasına ne dersiniz?
çıkmasına ne dersiniz?
03:27
Unchained from the great threat
of pregnancy and social ruin,
of pregnancy and social ruin,
73
195491
5297
Kadınlar, hamilelik ve sosyal baskı
tehditinden kurtularak,
tehditinden kurtularak,
03:32
women could finally express
their primitive and primal sexuality.
their primitive and primal sexuality.
74
200812
4424
sonunda ilkel ve temel cinselliklerini
ifade edebilmişlerdi.
ifade edebilmişlerdi.
03:37
Even dating sites are not changing love.
75
205724
3017
Çöpçatanlık siteleri bile,
aşkı değiştirmiyor.
aşkı değiştirmiyor.
03:40
I'm Chief Scientific Advisor to Match.com,
76
208765
2558
Match.com'un bilimsel
danışmanlık uzmanıyım,
danışmanlık uzmanıyım,
03:43
I've been it for 11 years.
77
211347
1680
11 yıldır bu işi yapıyorum.
03:45
I keep telling them
and they agree with me,
and they agree with me,
78
213051
2004
Onlara bunların çöpçatanlık siteleri değil
03:47
that these are not dating sites,
79
215079
1539
tanıştırma siteleri olduğunu söylüyorum
03:48
they are introducing sites.
80
216642
2013
ve bana katılıyorlar.
03:51
When you sit down in a bar,
81
219017
2263
Bir barda, bir kafede ya da
03:53
in a coffee house,
82
221304
1584
parkta bir bankta oturduğunuzda;
03:54
on a park bench,
83
222912
1356
eski zamanlardan kalma
03:56
your ancient brain snaps into action
like a sleeping cat awakened,
like a sleeping cat awakened,
84
224292
5005
beyniniz, uyuyan bir kedinin uyanması
gibi, eyleme geçer ve
gibi, eyleme geçer ve
04:01
and you smile
85
229321
1299
siz gülümsersiniz,
04:02
and laugh
86
230644
1158
kahkaha atarsınız,
04:03
and listen
87
231826
1182
dinlersiniz ve
04:05
and parade the way our ancestors
did 100,000 years ago.
did 100,000 years ago.
88
233032
4873
100 bin yıl önce atalarınızın yaptığı
gibi, gösteriş yaparsınız.
gibi, gösteriş yaparsınız.
04:10
We can give you various people --
89
238424
1953
Size çeşit çeşit insanlar sunabiliriz --
04:12
all the dating sites can --
90
240401
1565
tüm çöpçatanlık siteleri gibi --
04:13
but the only real algorithm
is your own human brain.
is your own human brain.
91
241990
3913
fakat, tek gerçek algoritma,
kendi beyninizdir.
kendi beyninizdir.
04:17
Technology is not going to change that.
92
245927
2572
Teknoloji bunu değiştirmeyecek.
04:21
Technology is also not going to change
who you choose to love.
who you choose to love.
93
249041
4644
Ayrıca teknoloji, kimi sevmeyi
seçeceğinizi de değiştirmeyecek.
seçeceğinizi de değiştirmeyecek.
04:25
I study the biology of personality,
94
253709
2696
Kişilik biyolojisi çalışıyorum ve
04:28
and I've come to believe
95
256429
1212
dopamin, seratonin,
04:29
that we've evolved four very broad
styles of thinking and behaving,
styles of thinking and behaving,
96
257665
4283
testesteron ve östrojen sistemleri
ile bağlantılı
ile bağlantılı
04:33
linked with the dopamine, serotonin,
97
261972
1830
dört ana davranış ve düşünce şekli
04:35
testosterone and estrogen systems.
98
263826
2178
evrimleştirdiğimize inanmaya
başladım.
başladım.
04:38
So I created a questionnaire
directly from brain science
directly from brain science
99
266358
4153
Ben de beynin bu dört sistemiyle
alakalı kişisel özelliklerinizin,
alakalı kişisel özelliklerinizin,
04:42
to measure the degree to which
you express the traits --
you express the traits --
100
270535
3142
onların kümelenmelerinin
derecesini ölçmek için
derecesini ölçmek için
04:45
the constellation of traits --
101
273701
1754
doğrudan beyin bilimini kullanarak
04:47
linked with each
of these four brain systems.
of these four brain systems.
102
275479
3008
bir anket hazırladım.
04:50
I then put that questionnaire
on various dating sites
on various dating sites
103
278829
4868
Daha sonra 40 farklı ülkedeki
çeşitli çöpçatanlık sitelerine
çeşitli çöpçatanlık sitelerine
04:55
in 40 countries.
104
283721
1642
bu anketi ekledim.
04:57
Fourteen million or more people
have now taken the questionnaire,
have now taken the questionnaire,
105
285969
3890
Anketi şu anda 14 milyondan
fazla kişi doldurdu ve
fazla kişi doldurdu ve
05:01
and I've been able to watch
who's naturally drawn to whom.
who's naturally drawn to whom.
106
289883
3925
ben kimin kiminle ilgilendiğini
doğal bir şekilde gözlemlemiş oldum.
doğal bir şekilde gözlemlemiş oldum.
05:06
And as it turns out,
107
294462
1511
Ve sonuçlara baktığımda
05:07
those who were very expressive
of the dopamine system
of the dopamine system
108
295997
2569
dopamin ağırlıklı bir sistemi olanlar daha
05:10
tend to be curious, creative,
spontaneous, energetic --
spontaneous, energetic --
109
298590
3135
meraklı, yaratıcı, spontane
ve enerjik olmaya yönelikken
ve enerjik olmaya yönelikken
05:13
I would imagine there's an awful lot
of people like that in this room --
of people like that in this room --
110
301749
3451
kendilerine benzeyen insanlara
ilgi duyuyorlardı. Tahmin ederim ki
ilgi duyuyorlardı. Tahmin ederim ki
05:17
they're drawn to people like themselves.
111
305224
1928
burada da bir sürü böyle insan var.
05:19
Curious, creative people
need people like themselves.
need people like themselves.
112
307176
3383
Meraklı ve yaratıcı insanların kendileri
gibi olanlara ihtiyacı var.
gibi olanlara ihtiyacı var.
05:22
People who are very expressive
of the serotonin system
of the serotonin system
113
310583
2638
Serotonin ağırlıklı sistemi
olanlar ise gelenekçi
olanlar ise gelenekçi
05:25
tend to be traditional, conventional,
they follow the rules,
they follow the rules,
114
313245
2879
ve dindar olmaya eğilimli, kurallara
bağlı kalan
bağlı kalan
05:28
they respect authority,
115
316148
1878
ve otoriteye saygı duyan insanlardır.
05:30
they tend to be religious -- religiosity
is in the serotonin system --
is in the serotonin system --
116
318050
3386
Dinsellik serotonin sistemine ait
bir terimdir.
bir terimdir.
05:33
and traditional people
go for traditional people.
go for traditional people.
117
321460
3337
Gelenekçi insanlar yine gelenekçi
insanları tercih ediyordu.
insanları tercih ediyordu.
05:36
In that way, similarity attracts.
118
324821
2664
Yani, benzerlik cezbediyordu.
05:39
In the other two cases, opposites attract.
119
327509
2222
Diğer iki durumdaysa zıtlıklar cezbediyor.
05:41
People very expressive
of the testosterone system
of the testosterone system
120
329755
2297
Belirgin bir testesteron sistemi olanlar
05:44
tend to be analytical,
logical, direct, decisive,
logical, direct, decisive,
121
332076
3923
analitik, mantıklı, doğrudan ve kararlı
olmaya eğilimliyken, kendilerine
olmaya eğilimliyken, kendilerine
05:48
and they go for their opposite:
122
336023
1482
zıt olanlarla ilgileniyorlardı.
05:49
they go for somebody who's high estrogen,
123
337529
2253
Yüksek östrojen ve sözel
05:51
somebody who's got very good verbal skills
124
339806
2242
beceri sahibi olan, duygularını
05:54
and people skills,
125
342072
1242
dışa vuran ve içgüdüsel
05:55
who's very intuitive
126
343338
1448
yetenekleri olan
05:56
and who's very nurturing
and emotionally expressive.
and emotionally expressive.
127
344810
3313
korumacı insanlardan hoşlanıyorlardı.
06:00
We have natural patterns of mate choice.
128
348519
2572
Eş seçiminde doğal kalıplarımız var.
06:03
Modern technology is not going
to change who we choose to love.
to change who we choose to love.
129
351468
5056
Modern teknoloji, kime âşık olacağımızı
değiştirmeyecek.
değiştirmeyecek.
06:09
But technology is producing
one modern trend
one modern trend
130
357488
2553
Fakat, özellikle çok önemli
olduğunu düşündüğüm
olduğunu düşündüğüm
06:12
that I find particularly important.
131
360065
1736
yeni bir trend üretmeye başladı.
06:14
It's associated with the concept
of paradox of choice.
of paradox of choice.
132
362151
3688
Seçim paradoksu konseptiyle
alakalı bir trend.
alakalı bir trend.
06:18
For millions of years,
133
366372
1454
Milyonlarca yıl boyunca,
06:19
we lived in little hunting
and gathering groups.
and gathering groups.
134
367850
2267
küçük avcı ve toplayıcı gruplar
içinde yaşadık.
içinde yaşadık.
06:22
You didn't have the opportunity to choose
135
370141
2526
1.000 kişinin olduğu çöpçatanlık
06:24
between 1,000 people on a dating site.
136
372691
3110
sitelerinden seçim yapma şansı yoktu.
06:28
In fact, I've been studying this recently,
137
376261
2057
Hatta, son zamanlarda çalıştığım
bir konu da
bir konu da
06:30
and I actually think there's some
sort of sweet spot in the brain;
sort of sweet spot in the brain;
138
378342
3155
beyinde bir çeşit hoş nokta bulunduğu,
nasıl bir şey olduğunu
nasıl bir şey olduğunu
06:33
I don't know what it is, but apparently,
from reading a lot of the data,
from reading a lot of the data,
139
381521
3951
tam olarak bilmemekle birlikte
edindiğim bilgilere göre,
edindiğim bilgilere göre,
06:37
we can embrace about five
to nine alternatives, and after that,
to nine alternatives, and after that,
140
385496
5151
beş ile dokuz arası alternatifleri
ele alıp daha sonra da
ele alıp daha sonra da
06:42
you get into what academics
call "cognitive overload,"
call "cognitive overload,"
141
390671
3220
akademisyenlerin "aşırı bilişsel yük"
olarak adlandırdığı
olarak adlandırdığı
06:45
and you don't choose any.
142
393915
1801
durumda kalıp hiçbirini seçmiyoruz.
06:48
So I've come to think that due
to this cognitive overload,
to this cognitive overload,
143
396175
3146
Ben de bu aşırı bilişsel yüke
bağlı olarak "yavaş aşk"
bağlı olarak "yavaş aşk"
06:51
we're ushering in a new form of courtship
144
399345
3311
olarak adlandırdığım
yeni bir flört yöntemi
yeni bir flört yöntemi
06:54
that I call "slow love."
145
402680
1945
geliştirdiğimizi düşünmeye başladım.
06:57
I arrived at this during
my work with Match.com.
my work with Match.com.
146
405219
3547
Bu sonuca Match.com ile yaptığım
çalışmayla vardım.
çalışmayla vardım.
07:01
Every year for the last six years,
147
409400
1681
Son altı yılın her yılında,
07:03
we've done a study called
"Singles in America."
"Singles in America."
148
411105
2693
"Amerika'daki Bekârlar" adında
bir çalışma yaptık.
bir çalışma yaptık.
07:05
We don't poll the Match population,
149
413822
1808
Match kitlesine değil de,
07:07
we poll the American population.
150
415654
1960
Amerikan nüfusuna anket yaptık.
07:09
We use 5,000-plus people,
151
417638
2969
Nüfus sayımı esas alınarak,
Amerika'yı temsil eden
Amerika'yı temsil eden
07:12
a representative sample of Americans
based on the US census.
based on the US census.
152
420631
3897
5 binden fazla insan kullandık.
07:16
We've got data now on over 30,000 people,
153
424552
2892
Şu anda 30 binden fazla
insana dair bilgimiz var
insana dair bilgimiz var
07:19
and every single year,
154
427468
2467
ve her geçen yıl,
07:21
I see some of the same patterns.
155
429959
2526
bazı tekrar eden kalıpları görüyorum.
07:24
Every single year when I ask the question,
156
432509
2779
Ve her yıl aynı soruyu sorduğumda,
07:27
over 50 percent of people
have had a one-night stand --
have had a one-night stand --
157
435312
2763
insanların yüzde 50'sinden fazlası
hayatlarında en az
hayatlarında en az
07:30
not necessarily last year,
but in their lives --
but in their lives --
158
438099
2667
bir kere tek gecelik ilişki yaşamış ve
07:32
50 percent have had
a friends with benefits
a friends with benefits
159
440790
2273
yüzde 50'si cinsel çıkar sağladığı
07:35
during the course of their lives,
160
443087
1607
bir arkadaşlık ilişkisi yaşamış.
07:36
and over 50 percent have lived
with a person long-term
with a person long-term
161
444718
3568
Ve yine yüzde 50'den fazlası
evlenmeden önce sevgilisiyle
evlenmeden önce sevgilisiyle
07:40
before marrying.
162
448310
1436
uzun zaman aynı evde yaşamış.
07:41
Americans think that this is reckless.
163
449770
2202
Amerikanlar bunun laubali
olduğunu düşünüyor.
olduğunu düşünüyor.
07:43
I have doubted that for a long time;
164
451996
2919
Uzun bir süre kalıpların çok güçlü
07:46
the patterns are too strong.
165
454939
1892
olduğundan şüphe ettim.
07:48
There's got to be some
Darwinian explanation --
Darwinian explanation --
166
456855
2728
Bir Darwinci açıklaması falan olmalıydı.
07:51
Not that many people are crazy.
167
459607
2326
Bu kadar çok insan çılgın değil.
07:53
And I stumbled, then, on a statistic
that really came home to me.
that really came home to me.
168
461957
3888
Ve tökezledim, sonra bir istatistik
kafama dank ettirdi.
kafama dank ettirdi.
07:58
It was a very interesting academic article
169
466267
2599
İlgi çekici akademik bir makalede,
08:00
in which I found that 67 percent
of singles in America today
of singles in America today
170
468890
5013
bugün Amerika'da uzun ilişki
içinde olan bekârların
içinde olan bekârların
08:05
who are living long-term with somebody,
171
473927
2414
yüzde 67'sinin boşanmaktan korktuğu için
08:08
have not yet married because
they are terrified of divorce.
they are terrified of divorce.
172
476365
4087
hâlâ evlenmediğini öğrenmiştim.
08:12
They're terrified of the social,
173
480476
1856
Boşanmanın sosyal, kanuni,
08:14
legal, emotional,
174
482356
1533
duygusal ve ekonomik
08:15
economic consequences of divorce.
175
483913
2869
sonuçlarından korkuyorlardı.
08:18
So I came to realize that I don't think
this is recklessness;
this is recklessness;
176
486806
3758
Ben de bunu bir laubalilik
olarak değil de,
olarak değil de,
08:22
I think it's caution.
177
490588
1676
bir önlem olarak görmeye başladım.
08:24
Today's singles want to know
every single thing about a partner
every single thing about a partner
178
492791
5022
Günümüz bekârları, evlenmeden önce
partnerlerine dair
partnerlerine dair
08:29
before they wed.
179
497837
1629
her şeyi bilmek istiyorlardı.
08:31
You learn a lot between the sheets,
180
499490
1929
Çarşafların arasında birinin sadece
08:33
not only about how somebody makes love,
181
501443
2512
nasıl seviştiğini değil, kibarlar mı,
08:35
but whether they're kind,
182
503979
1370
iyi bir dinleyiciler mi
08:37
whether they can listen
183
505373
1342
ve benim yaşımdaysanız,
08:38
and at my age,
184
506739
1172
iyi espri anlayışları
08:39
whether they've got a sense of humor.
185
507935
1778
var mı gibi birçok şeyi öğrenirsiniz.
(Gülüşmeler)
08:41
(Laughter)
186
509737
1403
08:43
And in an age where we have
too many choices,
too many choices,
187
511164
3454
Bence birçok seçeneğimizin olduğu
08:47
we have very little fear
of pregnancy and disease
of pregnancy and disease
188
515075
3262
ve hamilelikle hastalık korkusunun
çok az olduğu,
çok az olduğu,
08:50
and we've got no feeling of shame
for sex before marriage,
for sex before marriage,
189
518361
3708
evlenmeden önce seks yapmaktan
utanç duyulmayan bir yaşa gelindiğinde
utanç duyulmayan bir yaşa gelindiğinde
08:54
I think people are taking
their time to love.
their time to love.
190
522093
3698
insanlar zamanlarını sevmeye
harcıyorlardı.
harcıyorlardı.
08:58
And actually, what's happening is,
191
526408
1651
Ve burada aslında olan,
09:00
what we're seeing is a real expansion
of the precommitment stage
of the precommitment stage
192
528083
3861
asıl şahit olduğumuz, evlilik
öncesi birliktelik aşamasının
öncesi birliktelik aşamasının
09:03
before you tie the knot.
193
531968
1736
ciddi bir şekilde uzaması.
09:06
Where marriage used to be
the beginning of a relationship,
the beginning of a relationship,
194
534034
2726
Eskiden evlilik bir ilişkinin
başlangıcı sayılırken,
başlangıcı sayılırken,
09:08
now it's the finale.
195
536784
1669
artık sonu sayılıyor.
09:11
But the human brain --
196
539413
1740
Fakat insan beyni --
(Gülüşmeler)
09:13
(Laughter)
197
541177
2009
09:15
The human brain always triumphs,
198
543210
1814
İnsan beyni her zaman övünür
09:17
and indeed, in the United States today,
199
545048
1895
ve gerçekten de, bugün Amerika'da
09:18
86 percent of Americans
will marry by age 49.
will marry by age 49.
200
546967
3498
insanların yüzde 86'sı
49 yaşında evlenecek.
49 yaşında evlenecek.
09:22
And even in cultures around the world
where they're not marrying as often,
where they're not marrying as often,
201
550489
3546
Dünyanın dört bir yanından, evliliğin
çok yaygın olmadığı kültürlerde bile
çok yaygın olmadığı kültürlerde bile
09:26
they are settling down eventually
with a long-term partner.
with a long-term partner.
202
554059
3275
er ya da geç uzun ilişki partnerleriyle
yaşamaya başlıyorlardı.
yaşamaya başlıyorlardı.
09:29
So it began to occur to me:
203
557358
1835
Aklıma şöyle bir fikir geldi:
09:31
during this long extension
of the precommitment stage,
of the precommitment stage,
204
559217
4567
Bu evlilik öncesi aşamanın uzadığı
dönemde, kötü beraberlikleri fark edip
dönemde, kötü beraberlikleri fark edip
09:35
if you can get rid of bad
relationships before you marry,
relationships before you marry,
205
563808
3173
onlardan zamanında
kurtulmayı başarırsak belki de
kurtulmayı başarırsak belki de
09:39
maybe we're going to see
more happy marriages.
more happy marriages.
206
567005
2447
daha fazla mutlu evlilikler göreceğiz.
09:41
So I did a study of 1,100
married people in America --
married people in America --
207
569838
4875
Böylece ben de Amerika'daki 1.100
evli insanla çalışma yaptım,
evli insanla çalışma yaptım,
09:46
not on Match.com, of course --
208
574737
1727
Match.com'dakiler değil tabii ki
09:48
and I asked them a lot of questions.
209
576488
2116
ve onlara bir sürü soru sordum.
09:50
But one of the questions was,
210
578628
1507
Sorulardan biri:
09:52
"Would you re-marry the person
you're currently married to?"
you're currently married to?"
211
580159
4572
"Şu anda evli olduğunuz insanla
tekrar evlenir miydiniz?" idi
tekrar evlenir miydiniz?" idi
09:56
And 81 percent said, "Yes."
212
584755
2865
ve yüzde 81'i "Evet" dedi.
10:00
In fact, the greatest change
in modern romance and family life
in modern romance and family life
213
588613
6479
Aslında modern romantizm ve
aile yaşantısındaki en büyük değişiklik
aile yaşantısındaki en büyük değişiklik
10:07
is not technology.
214
595116
1400
teknoloji değil.
10:09
It's not even slow love.
215
597070
1494
Yavaş aşk da değil.
10:11
It's actually women
piling into the job market
piling into the job market
216
599047
2951
Farklı kültürlerden kadınların
iş dünyasına
iş dünyasına
10:14
in cultures around the world.
217
602022
1423
katılmaya başlaması.
10:15
For millions of years,
218
603767
1229
Milyonlarca yıl boyunca,
10:17
our ancestors lived
in little hunting and gathering groups.
in little hunting and gathering groups.
219
605020
2970
atalarımız küçük avcı ve toplayıcı
topluluklarda yaşadı.
topluluklarda yaşadı.
10:20
Women commuted to work
to gather their fruits and vegetables.
to gather their fruits and vegetables.
220
608014
2905
Kadınlar işe meyve ve sebzelerini
toplamak için gidiyordu.
toplamak için gidiyordu.
10:22
They came home with 60 to 80
percent of the evening meal.
percent of the evening meal.
221
610943
3510
Eve akşam yemeğinin
yüzde 60-80'iyle geliyorlardı.
yüzde 60-80'iyle geliyorlardı.
10:26
The double-income family was the rule.
222
614477
2693
Düzen çift gelirli aileydi.
10:29
And women were regarded
as just as economically, socially
as just as economically, socially
223
617194
3941
Ve kadınlar aynı erkekler gibi
ekonomik, sosyal
ekonomik, sosyal
10:33
and sexually powerful as men.
224
621159
3115
ve cinsel açılardan güçlüydü.
10:36
Then the environment changed
some 10,000 years ago,
some 10,000 years ago,
225
624298
3102
Fakat 10 bin yıl önce çevremiz değişti,
10:39
we began to settle down on the farm
226
627424
2229
çiftliklere yerleşmeye başladık ve
10:41
and both men and women
became obliged, really,
became obliged, really,
227
629677
3191
hem kadınlar hem de erkekler
doğru sosyal çevreden,
doğru sosyal çevreden,
10:44
to marry the right person,
228
632892
1572
doğru dinden,
10:46
from the right background,
229
634488
1430
doğru soydan olan
10:47
from the right religion
230
635942
1303
ve düzgün sosyo-politik
10:49
and from the right kin
and social and political connections.
and social and political connections.
231
637269
3538
bağlantılara sahip doğru insanlarla
evlenme mecburiyetine girdiler.
evlenme mecburiyetine girdiler.
10:52
Men's jobs became more important:
232
640831
1594
Erkeklerin işleri önem kazanmaya başladı.
10:54
they had to move the rocks,
fell the trees, plow the land.
fell the trees, plow the land.
233
642449
2737
Taşları ittirmeli ve tarlayı sürmelilerdi.
10:57
They brought the produce
to local markets, and came home
to local markets, and came home
234
645210
2924
Yerel marketlere ürettiklerini götürüp
evlerine de karşılığı
evlerine de karşılığı
11:00
with the equivalent of money.
235
648158
1514
olan parayı getirdiler.
11:01
Along with this,
236
649696
1546
Bunun yanında,
11:03
we see a rise of a host of beliefs:
237
651266
2977
bir sürü inancın yükselişini gördük:
11:06
the belief of virginity at marriage,
238
654267
2182
Evlilikte bekâretin önemi,
11:08
arranged marriages --
strictly arranged marriages --
strictly arranged marriages --
239
656473
2943
planlanmış, katı bir şekilde
planlanmış evlilikler,
planlanmış evlilikler,
11:11
the belief that the man
is the head of the household,
is the head of the household,
240
659440
2527
evin direği erkektir, kadının
11:13
that the wife's place is in the home
241
661991
2239
yeri de yuvasıdır inancı
11:16
and most important,
242
664254
1153
ve en önemlisi
11:17
honor thy husband,
and 'til death do us part.
and 'til death do us part.
243
665431
3131
ölüm ayırana dek kocana
saygı duy inancı.
saygı duy inancı.
11:20
These are gone.
244
668586
1722
Bunlar artık yok.
11:22
They are going, and in many places,
245
670332
2549
Yok oluyorlar ve çoğu yerde
11:24
they are gone.
246
672905
1388
çoktan yok oldular.
11:26
We are right now in a marriage revolution.
247
674317
3423
Şu anda bir evlilik devriminin içindeyiz.
11:29
We are shedding 10,000 years
of our farming tradition
of our farming tradition
248
677764
4715
10 bin yıllık çiftçilik
geleneğimizi yıkıyor
geleneğimizi yıkıyor
11:34
and moving forward towards egalitarian
relationships between the sexes --
relationships between the sexes --
249
682503
5626
ve atalarımızın sahip olduğu ruha daha
yakın gördüğüm,
yakın gördüğüm,
11:40
something I regard as highly compatible
with the ancient human spirit.
with the ancient human spirit.
250
688153
4815
iki tarafın da aynı muameleyi gördüğü
eşitlikçi ilişkilere doğru gidiyoruz.
eşitlikçi ilişkilere doğru gidiyoruz.
Ben Pollyanna değilim, arkasından
11:45
I'm not a Pollyanna;
251
693562
1702
11:47
there's a great deal to cry about.
252
695288
1761
ağlamamız gereken bir mesele var.
11:49
I've studied divorce in 80 cultures,
253
697073
1746
Boşanma hakkında 80 kültürde çalışma
11:50
I've studied, as I say,
adultery in many --
adultery in many --
254
698843
2136
yaptım ve çoğu aldatmayla ilgili
11:53
there's a whole pile of problems.
255
701003
1816
bir yığın problem vardı.
11:54
As William Butler Yeats,
the poet, once said,
the poet, once said,
256
702843
3192
Şair William Butler Yeats'in dediği gibi,
11:58
"Love is the crooked thing."
257
706059
2465
"Aşk sahtekâr şeydir."
12:01
I would add, "Nobody gets out alive."
258
709131
2790
Ben de "Kimse canlı çıkamaz."
diye eklemek isterim.
diye eklemek isterim.
(Gülüşmeler)
12:03
(Laughter)
259
711945
1095
12:05
We all have problems.
260
713064
1467
Hepimizin problemleri var.
12:06
But in fact, I think the poet
Randall Jarrell really sums it up best.
Randall Jarrell really sums it up best.
261
714925
3604
Fakat bence en iyi özeti şair
Randall Jarrell yapmış:
Randall Jarrell yapmış:
12:10
He said, "The dark, uneasy world
of family life --
of family life --
262
718553
4999
"Aile hayatının karanlık ve gergin dünyası
en iyilerin başarılı olamayacağı
en iyilerin başarılı olamayacağı
12:15
where the greatest can fail,
and the humblest succeed."
and the humblest succeed."
263
723576
4518
ve en mütevazilerin
kazanabileceği bir şeydir."
kazanabileceği bir şeydir."
12:20
But I will leave you with this:
264
728779
1887
Ama sizi şununla bırakmak istiyorum:
12:22
love and attachment will prevail,
265
730690
2728
Aşk ve bağlılık üstün gelecek,
12:25
technology cannot change it.
266
733442
2533
teknoloji bunu değiştiremeyecek.
12:27
And I will conclude by saying
267
735999
1838
Ve bitirişimi şunu diyerek yapacağım,
12:29
any understanding of human relationships
must take into account
must take into account
268
737861
5246
insan ilişkilerine dair oluşacak herhangi
bir fikir, insan davranışının en güçlü
bir fikir, insan davranışının en güçlü
12:35
one the most powerful determinants
of human behavior:
of human behavior:
269
743131
4225
belirleyici faktörlerinden
birini hesaba katmalıdır:
birini hesaba katmalıdır:
12:39
the unquenchable,
270
747380
1218
Bastırılamaz olan
12:41
adaptable
271
749217
1165
ve uyum sağlayabilen
12:42
and primordial human drive to love.
272
750789
3006
ilkel aşk dürtüsü.
12:45
Thank you.
273
753819
1152
Teşekkürler.
(Alkışlar)
12:46
(Applause)
274
754995
3022
12:51
Kelly Stoetzel: Thank you
so much for that, Helen.
so much for that, Helen.
275
759915
2381
Kelly Stoetzel: Çok teşekkür ederiz Helen.
12:54
As you know, there's another
speaker here with us
speaker here with us
276
762320
2309
Bildiğin üzere bekleyen
bir konuşmacımız daha var.
bir konuşmacımız daha var.
12:56
that works in your same field.
277
764653
1550
Seninle aynı alanda çalışıyor ve
12:58
She comes at it
from a different perspective.
from a different perspective.
278
766227
2431
konuya farklı bir açıdan yaklaşıyor.
13:00
Esther Perel is a psychotherapist
who works with couples.
who works with couples.
279
768682
4637
Esther Perel çiftlerle çalışan bir
psikoterapist.
psikoterapist.
13:05
You study data,
280
773749
1293
Sen verilerle çalışıyorsun,
13:07
Esther studies the stories
the couples tell her
the couples tell her
281
775066
2500
Esther ise kendisine yardım için gelen
13:09
when they come to her for help.
282
777590
2028
çiftlerin yaşam hikâyeleriyle.
13:11
Let's have her join us on the stage.
283
779642
1724
Kendisini sahneye davet edelim,
13:13
Esther?
284
781390
1151
Esther?
(Alkışlar)
13:14
(Applause)
285
782565
3131
13:22
So Esther,
286
790249
1246
Evet Esther,
Helen'in konuşmasını izlerken,
13:23
when you were watching Helen's talk,
287
791519
2272
13:25
was there any part of it
288
793815
1206
hiç kendi çalışmalarından
13:27
that resonated with you
through the lens of your own work
through the lens of your own work
289
795045
2767
yankı yapan, senin de
yorum yapmak istediğin
yorum yapmak istediğin
13:29
that you'd like to comment on?
290
797836
1585
bir bölüm oldu mu?
13:32
Esther Perel: It's interesting,
because on the one hand,
because on the one hand,
291
800062
3579
Çok ilginç bir durum, çünkü
aşka olan ihtiyaç evrensel ve
aşka olan ihtiyaç evrensel ve
13:35
the need for love
is ubiquitous and universal.
is ubiquitous and universal.
292
803665
3829
her an her yerde olan bir şey
iken âşık olma şeklimiz,
iken âşık olma şeklimiz,
13:39
But the way we love --
293
807965
1964
bundan çıkardığımız anlam,
13:41
the meaning we make out of it --
294
809953
1530
ilişkilerimizi yöneten
13:43
the rules that govern
our relationships, I think,
our relationships, I think,
295
811507
2325
kurallar bence temel olarak
13:45
are changing fundamentally.
296
813856
2027
sürekli değişiyor.
13:47
We come from a model that, until now,
297
815907
2900
Sadakat ve kolektifliğin ihtiyaçları olan
13:50
was primarily regulated
around duty and obligation,
around duty and obligation,
298
818831
3463
görev ve zorunluluğun
ağırlıklı olarak düzenlendiği
ağırlıklı olarak düzenlendiği
13:54
the needs of the collective and loyalty.
299
822318
2397
bir modelden bugüne kadar geliyoruz.
13:56
And we have shifted it
300
824739
1180
Ve biz bunu
13:57
to a model of free choice
and individual rights,
and individual rights,
301
825943
4330
özgür seçimlerle kişisel hakların,
mutlulukla kişisel tatminlerin olduğu
mutlulukla kişisel tatminlerin olduğu
14:02
and self-fulfillment and happiness.
302
830297
3076
bir modele çevirdik.
14:05
And so, that was
the first thing I thought,
the first thing I thought,
303
833397
2320
Ve aklıma gelen ilk şey,
14:07
that the need doesn't change,
304
835741
1768
ihtiyacın asla değişmediği,
14:09
but the context and the way
we regulate these relationships
we regulate these relationships
305
837533
3808
ama ilişkilere uyguladığımız yolların
ve içeriğinin çok
ve içeriğinin çok
14:13
changes a lot.
306
841365
1278
fazla değişime uğradığı.
14:14
On the paradox of choice --
307
842667
1840
Seçim paradoksuna göre,
14:18
you know, on the one hand
we relish the novelty
we relish the novelty
308
846682
2327
bildiğiniz gibi, yenilikten ve
14:21
and the playfulness, I think,
309
849033
1592
şakacılıktan hoşlandığımız için
14:22
to be able to have so many options.
310
850649
2711
birçok seçeneğe sahip olabiliyoruz.
14:25
And at the same time,
311
853384
1361
Ve aynı zamanda,
14:26
as you talk about this cognitive overload,
312
854769
2414
aşırı bilişsel yükten bahsettiğiniz zaman
14:29
I see many, many people who ...
313
857207
3448
belirsizlikten ve kendinden şüphe etmekten
14:34
who dread the uncertainty and self-doubt
314
862391
4106
ürken birçok insan görüyorum,
14:38
that comes with this massa of choice,
315
866521
2549
bir düşünce yığınıyla birlikte geliyor ve
14:41
creating a case of "FOMO"
316
869094
2259
"FOMO" adında bir durumu yaratıyor
14:43
and then leading us --
317
871377
1642
ve bizi yönlendiriyor.
14:45
FOMO, fear of missed opportunity,
or fear of missing out --
or fear of missing out --
318
873043
3315
FOMO, bir fırsatı kaçırma korkusunun
kısaltmasıdır ve
kısaltmasıdır ve
14:48
it's like, "How do I know
I have found 'the one' --
I have found 'the one' --
319
876382
2958
"Doğru olanı seçtiğimi nasıl
anlayacağım?"
anlayacağım?"
14:51
the right one?"
320
879364
1172
tarzı şüphelerdir.
14:52
So we've created what I call
this thing of "stable ambiguity."
this thing of "stable ambiguity."
321
880560
3683
Biz de "değişmez anlam karmaşası"
adında bir kavram yarattık.
adında bir kavram yarattık.
14:56
Stable ambiguity is when
you are too afraid to be alone
you are too afraid to be alone
322
884600
3705
Değişmez anlam karmaşası, yalnız
olmaktan çok korkarken,
olmaktan çok korkarken,
15:00
but also not really willing
to engage in intimacy-building.
to engage in intimacy-building.
323
888329
4035
aynı zamanda herhangi bir ilişki kurmaya
da pek istekli olmamak diye açıklanabilir.
da pek istekli olmamak diye açıklanabilir.
15:04
It's a set of tactics that kind of prolong
the uncertainty of a relationship
the uncertainty of a relationship
324
892388
5294
İlişkinin belirsizliğinin yanında,
ayrılığın belirsizlik süresini de
ayrılığın belirsizlik süresini de
15:09
but also the uncertainty of the breakup.
325
897706
2607
uzatan birtakım yöntemlerdir.
15:12
So, here on the internet
you have three major ones.
you have three major ones.
326
900337
2982
İnternete göre üç ana
anlam karmaşası var.
anlam karmaşası var.
15:15
One is icing and simmering,
327
903343
2321
Biri bir soğuk bir sıcak davranmaktır,
15:17
which are great stalling tactics
328
905688
2875
ki ilişkinin net olarak tanımlanmamış
doğasını vurgulayan
doğasını vurgulayan
15:20
that offer a kind of holding pattern
329
908587
2477
ve bir çeşit kalıp oluşturan
15:23
that emphasizes the undefined
nature of a relationship
nature of a relationship
330
911088
3794
fakat aynı zamanda da size
rahatlık veren bir tutarlılıkla
rahatlık veren bir tutarlılıkla
15:26
but at the same time gives you
enough of a comforting consistency
enough of a comforting consistency
331
914906
4107
tanımlanmamış sınırların
özgürlüğünü veren
özgürlüğünü veren
15:31
and enough freedom
of the undefined boundaries.
of the undefined boundaries.
332
919037
2757
güzel bir oyalama taktiğidir.
15:33
(Laughter)
333
921818
1826
(Gülüşmeler)
15:36
Yeah?
334
924070
1170
Öyle.
15:37
And then comes ghosting.
335
925264
1548
Daha sonra gölgelenme geliyor.
15:38
And ghosting is, basically,
336
926836
1972
Gölgelenme kısaca, zor durumda
15:40
you disappear from this massa
of texts on the spot,
of texts on the spot,
337
928832
4520
birikmiş mesaj yığınlarının arasında
yok olmak ve
yok olmak ve
15:45
and you don't have to deal with
the pain that you inflict on another,
the pain that you inflict on another,
338
933376
3785
birbirinize yaşattığınız acılarla
uğraşmaya mecbur kalmamaktır,
uğraşmaya mecbur kalmamaktır,
15:49
because you're making it
invisible even to yourself.
invisible even to yourself.
339
937185
2598
çünkü onların varlığını kendiniz
bile kabul etmezsiniz.
bile kabul etmezsiniz.
15:51
(Laughter)
340
939807
1187
(Gülüşmeler)
15:53
Yeah?
341
941018
1158
Evet.
15:54
So I was thinking -- these words came up
for me as I was listening to you,
for me as I was listening to you,
342
942200
4737
Ve sizi dinlerken bir anda bu
kelimeler aklıma geldi,
kelimeler aklıma geldi,
15:58
like how a vocabulary
also creates a reality,
also creates a reality,
343
946961
5163
sözlerin aynı zamanda gerçekliği de
16:04
and at the same time,
344
952148
1555
yaratması gibi,
16:05
that's my question to you:
345
953727
1684
bu yüzden size sorum şu:
16:07
Do you think when the context changes,
346
955435
2940
İçeriği değişse bile,
16:10
it still means that the nature
of love remains the same?
of love remains the same?
347
958399
3640
aşkın doğası hâlâ aynı kalır mı?
16:14
You study the brain and I study
people's relationships and stories,
people's relationships and stories,
348
962063
4098
Sen beyin üzerine ben de insanların
ilişkileri ve hikâyeleri
üzerine çalışıyorum,
üzerine çalışıyorum,
16:18
so I think it's everything you say, plus.
349
966185
3986
yani senin söylediğin her şey tamam
ama dahası var.
ama dahası var.
16:22
But I don't always know the degree
to which a changing context ...
to which a changing context ...
350
970691
3902
Fakat her zaman içeriğin değişme
derecesini bilemiyorum.
derecesini bilemiyorum.
16:27
Does it at some point begin to change --
351
975451
2530
Her zaman bir noktadan sonra mı
değişmeye başlıyor?
değişmeye başlıyor?
16:30
If the meaning changes,
does it change the need,
does it change the need,
352
978005
2613
Anlamın değişmesi ihtiyacı değiştiriyor mu
16:32
or is the need clear
of the entire context?
of the entire context?
353
980642
2463
veya ihtiyaç tamamen içerikten
bağımsız mı?
bağımsız mı?
16:35
HF: Wow! Well --
354
983797
1420
Vay, pekâla --
(Gülüşmeler)
16:37
(Laughter)
355
985241
2431
(Alkışlar)
16:39
(Applause)
356
987696
3175
16:42
Well, I've got three points here, right?
357
990895
2968
Sanırım üç nokta veriyorum şu anda.
16:46
First of all, to your first one:
358
994736
1826
En önce, ilk sorduğuna cevap olarak:
Değiştiğimize dair bir şüphe yok,
artık âşık olacağımız bir insan istiyoruz
artık âşık olacağımız bir insan istiyoruz
16:48
there's no question that we've changed,
that we now want a person to love,
that we now want a person to love,
359
996586
3593
16:52
and for thousands of years,
we had to marry the right person
we had to marry the right person
360
1000203
2845
ve binlerce yıldır doğru çevre ve
iyi ailelerden olan
iyi ailelerden olan
16:55
from the right background
and right connection.
and right connection.
361
1003072
2271
insanlarla evlenmek zorunda bırakıldık.
16:57
And in fact, in my studies
of 5,000 people every year,
of 5,000 people every year,
362
1005367
3351
Oysa, her yıl 5 bin insana göre
yaptığım çalışmalarımda
yaptığım çalışmalarımda
17:00
I ask them, "What are you looking for?"
363
1008742
2126
onlara "Ne arıyorsunuz?" diye sorarım.
17:02
And every single year,
over 97 percent say --
over 97 percent say --
364
1010892
2758
Ve her yıl, yüzde 97'sinden fazlası...
17:05
EP: The list grows --
365
1013674
1210
Liste büyüyor.
17:06
HF: Well, no.
366
1014908
1160
Aslında hayır.
17:08
The basic thing is
over 97 percent of people
over 97 percent of people
367
1016092
3323
Olay basit, yüzde 97'sinden fazlası
17:11
want somebody that respects them,
368
1019439
2091
kendilerine saygı duyan,
17:13
somebody they can trust and confide in,
369
1021554
2288
güvenip her şeylerini paylaşabilecekleri,
17:15
somebody who makes them laugh,
370
1023866
1656
kendilerini güldüren,
17:17
somebody who makes enough time for them
371
1025546
1882
kendilerine yeterince zaman ayırabilen
17:19
and somebody who they find
physically attractive.
physically attractive.
372
1027452
3997
ve fiziksel olarak çekici buldukları
birilerini istiyorlar.
birilerini istiyorlar.
17:23
That never changes.
373
1031473
1283
Bu asla değişmiyor.
17:24
And there's certainly -- you know,
there's two parts --
there's two parts --
374
1032780
3178
Tam olarak, yani, iki bölüm var --
17:27
EP: But you know how I call that?
375
1035982
1580
Ben buna ne diyorum biliyor musun?
17:29
That's not what people used to say --
376
1037586
2250
İnsanlar bunları söylemeye alışık değil.
17:31
HF: That's exactly right.
377
1039860
1230
Kesinlikle öyle.
17:33
EP: They said they wanted somebody
with whom they have companionship,
with whom they have companionship,
378
1041114
3299
Kendilerine eşlik edecek, ekonomik destek
ve çocuk verecek birilerini
ve çocuk verecek birilerini
17:36
economic support, children.
379
1044437
1291
istediklerini söylediler.
17:37
We went from a production economy
to a service economy.
to a service economy.
380
1045752
2586
Üretim ekonomisinden servis
ekonomisine geçtik.
ekonomisine geçtik.
Geniş bir kültürde bunu yaptık,
evlilikte de bunu yapıyoruz.
evlilikte de bunu yapıyoruz.
17:40
(Laughter)
381
1048362
1009
17:41
We did it in the larger culture,
and we're doing it in marriage.
and we're doing it in marriage.
382
1049395
2981
Hiç şüphesiz.
17:44
HF: Right, no question about it.
383
1052400
1548
Ama ilginç olan şey, Y kuşağı aslında
iyi ebeveynler olmak isterken
iyi ebeveynler olmak isterken
17:45
But it's interesting, the millennials
actually want to be very good parents,
actually want to be very good parents,
384
1053972
3910
onlardan bir önceki jenerasyon sadece
iyi bir evlilik yapmak istiyor ve düzgün
iyi bir evlilik yapmak istiyor ve düzgün
17:49
whereas the generation above them
wants to have a very fine marriage
wants to have a very fine marriage
385
1057906
4120
ebeveynler olmaya
bu kadar odaklı değiller.
bu kadar odaklı değiller.
17:54
but is not as focused
on being a good parent.
on being a good parent.
386
1062050
2222
17:56
You see all of these nuances.
387
1064296
2083
Ayrıntıyı görüyor musunuz?
17:58
There's two basic parts of personality:
388
1066403
2556
Kişiliğin iki ana bölümü var:
18:00
there's your culture -- everything you
grew up to do and believe and say --
grew up to do and believe and say --
389
1068983
3575
Kültürünüz, içinde büyüdüğünüz ve
inanıp uyguladığınız
inanıp uyguladığınız
18:04
and there's your temperament.
390
1072582
1399
ve mizacınız.
18:06
Basically, what I've been talking
about is your temperament.
about is your temperament.
391
1074005
2827
Temel olarak, bahsettiğim şeylerin
hepsi mizacınızla ilgili.
hepsi mizacınızla ilgili.
18:08
And that temperament is certainly
going to change with changing times
going to change with changing times
392
1076856
3318
Ve bu mizaç, bu huylarınız, kesinlikle
değişen inançlarla ve zamanla
değişen inançlarla ve zamanla
18:12
and changing beliefs.
393
1080198
1301
birlikte değişecek.
18:13
And in terms of the paradox of choice,
394
1081891
3147
Ve seçim paradoksuna göre,
18:17
there's no question about it
that this is a pickle.
that this is a pickle.
395
1085062
2407
bunun zor bir durum olduğuna
dair hiçbir şüphe yok.
dair hiçbir şüphe yok.
18:19
There were millions of years
where you found that sweet boy
where you found that sweet boy
396
1087493
2864
Su birikintisinin diğer ucunda
bulduğumuz tatlı çocuğa
bulduğumuz tatlı çocuğa
18:22
at the other side of the water hole,
397
1090381
1725
yanaşmaya çalışıtığımız
18:24
and you went for it.
398
1092130
1151
milyonlarca yıl geçti.
18:25
EP: Yes, but you --
399
1093305
1151
Evet ama --
18:26
HF: I do want to say one more thing.
400
1094480
1747
Bir şey daha demek istiyorum.
18:28
The bottom line is, in hunting
and gathering societies,
and gathering societies,
401
1096251
2617
Asıl sonuçsa, avlayıcı ve toplayıcı
toplumların
toplumların
18:30
they tended to have two or three partners
during the course of their lives.
during the course of their lives.
402
1098892
3598
hayatları boyunca iki ya da üç partnere
sahip olma eğilimleri.
sahip olma eğilimleri.
18:34
They weren't square!
403
1102514
1158
Rüşvet vermiyorlardı.
18:35
And I'm not suggesting that we do,
404
1103696
1656
Bizim verdiğimizi söylemiyorum,
18:37
but the bottom line is,
we've always had alternatives.
we've always had alternatives.
405
1105376
3976
fakat önemli olan, her zaman
alternatiflerimizin olmuş olması.
alternatiflerimizin olmuş olması.
18:41
Mankind is always --
406
1109376
1479
İnsanlık her zaman --
18:42
in fact, the brain is well-built
to what we call "equilibrate,"
to what we call "equilibrate,"
407
1110879
3192
aslında beyin karar vermek ve
denemek için dengeli ve güzel
denemek için dengeli ve güzel
18:46
to try and decide:
408
1114095
1151
tasarlanmış bir şey:
18:47
Do I come, do I stay? Do I go, do I stay?
409
1115270
2434
Geleyim mi, kalayım mı?
Gideyim mi kalayım mı?
Gideyim mi kalayım mı?
18:49
What are the opportunities here?
410
1117728
1548
Kazançlarım neler?
18:51
How do I handle this there?
411
1119300
1302
Nasıl başa çıkabilirim?
18:52
And so I think we're seeing
another play-out of that now.
another play-out of that now.
412
1120626
2961
Başka bir her şeyini ortaya koyarak
savaşma durumu görüyoruz.
savaşma durumu görüyoruz.
18:56
KS: Well, thank you both so much.
413
1124052
1623
İkinize de çok teşekkür ederim.
18:57
I think you're going to have
a million dinner partners for tonight!
a million dinner partners for tonight!
414
1125699
3206
Sanırım bu gece bir milyon
yemek partneri bulacaksınız!
yemek partneri bulacaksınız!
19:00
(Applause)
415
1128929
1979
19:02
Thank you, thank you.
416
1130932
1181
Çok teşekkürler.
ABOUT THE SPEAKER
Helen Fisher - Anthropologist, expert on loveAnthropologist Helen Fisher studies gender differences and the evolution of human emotions. She’s best known as an expert on romantic love.
Why you should listen
Fisher's several books lay bare the mysteries of our most treasured emotion: its evolution, its biochemical foundations and its vital importance to human society. Fisher describes love as a universal human drive (stronger than the sex drive; stronger than thirst or hunger; stronger perhaps than the will to live), and her many areas of inquiry shed light on timeless human mysteries like why we choose one partner over another. Her classic study, Anatomy of Love, first published in 1992, has just been re-issued in a fully updated edition, including her recent neuroimaging research on lust, romantic love and attachment as well as discussions of sexting, hooking up, friends with benefits, other contemporary trends in courtship and marriage, and a dramatic current trend she calls “slow love.”
Helen Fisher | Speaker | TED.com