TEDxBrussels
Laura Robinson: The secrets I find on the mysterious ocean floor
Laura Robinson: Những bí mật tôi tìm thấy dưới đáy đại dương kì bí
Filmed:
Readability: 4.1
1,759,346 views
Laura Robinson chứng minh những dốc đứng của những ngọn núi khổng lồ dưới biển hàng trăm mét dưới mặt biển. Cô ấy tìm kiếm những rặng san hô ngàn năm tuổi mà cô ấy có thể kiểm chứng phản ứng hạt nhân để khám phá đại dương thay đổi theo thời gian ra sao. Bằng phương pháp nghiên cứu lịch sử của Trái Đất, Robinson hi vọng tìm được vài manh mối có thể xảy ra trong tương lai.
Laura Robinson - Ocean scientist
Dr. Laura Robinson's scientific mission is to document and understand the processes that govern climate. Full bio
Dr. Laura Robinson's scientific mission is to document and understand the processes that govern climate. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
Well, I'm an ocean chemist.
0
746
1453
Tôi là nhà hóa học đại dương.
00:14
I look at the chemistry
of the ocean today.
of the ocean today.
1
2223
2119
Tôi nhìn vào hóa chất
của đại dương ngày nay,
của đại dương ngày nay,
00:16
I look at the chemistry
of the ocean in the past.
of the ocean in the past.
2
4366
3000
và cả trong quá khứ.
00:19
The way I look back in the past
3
7390
2064
Khi nhìn về quá khứ
00:21
is by using the fossilized remains
of deepwater corals.
of deepwater corals.
4
9478
3151
bằng cách kiểm chứng tàn tích hóa thạch
của rặng san hô dưới đáy.
của rặng san hô dưới đáy.
00:24
You can see an image of one
of these corals behind me.
of these corals behind me.
5
12653
2642
Bạn có thể thấy một trong
những san hô phía sau tôi.
những san hô phía sau tôi.
00:27
It was collected from close to Antarctica,
thousands of meters below the sea,
thousands of meters below the sea,
6
15319
4426
Nó được lấy gần Nam Cực,
sâu hàng ngàn mét dưới đáy biển
sâu hàng ngàn mét dưới đáy biển
00:31
so, very different
than the kinds of corals
than the kinds of corals
7
19769
2088
rất khác biệt so với
những loại san hô khác
những loại san hô khác
00:33
you may have been lucky enough to see
if you've had a tropical holiday.
if you've had a tropical holiday.
8
21881
3787
bạn có lẽ đã may mắn thấy
nếu bạn đi nghỉ ở xứ nhiệt đới.
nếu bạn đi nghỉ ở xứ nhiệt đới.
00:37
So I'm hoping that this talk will give you
9
25692
2056
Tôi hi vọng rằng
bài nói này giúp bạn
bài nói này giúp bạn
00:39
a four-dimensional view of the ocean.
10
27772
1793
có cái nhìn 4 chiều về đại dương.
00:41
Two dimensions, such as this
beautiful two-dimensional image
beautiful two-dimensional image
11
29589
3873
2 chiều, như ảnh 2 chiều xinh đẹp này
00:45
of the sea surface temperature.
12
33486
1594
của nhiệt độ bề mặt nước biển.
00:47
This was taken using satellite,
so it's got tremendous spatial resolution.
so it's got tremendous spatial resolution.
13
35104
4024
Bức ảnh được chụp từ vệ tinh, nên nó
có độ phân giải không gian rất lớn.
có độ phân giải không gian rất lớn.
00:51
The overall features are extremely
easy to understand.
easy to understand.
14
39898
2866
Những đặc trưng tổng thể
thì cực kì dễ hiểu.
thì cực kì dễ hiểu.
00:54
The equatorial regions are warm
because there's more sunlight.
because there's more sunlight.
15
42788
3664
Thời tiết ấm ở vùng gần xích đạo
vì có nhiều ánh sáng hơn.
vì có nhiều ánh sáng hơn.
00:58
The polar regions are cold
because there's less sunlight.
because there's less sunlight.
16
46476
2686
Lạnh ở vùng địa cực
vì có ít ánh sáng hơn.
vì có ít ánh sáng hơn.
01:01
And that allows big icecaps
to build up on Antarctica
to build up on Antarctica
17
49186
2921
Và điều đó cho phép những chỏm băng lớn
hình thành ở Nam Cực
hình thành ở Nam Cực
01:04
and up in the Northern Hemisphere.
18
52131
1810
và phần trên của bán cầu Bắc.
01:06
If you plunge deep into the sea,
or even put your toes in the sea,
or even put your toes in the sea,
19
54299
3418
Nếu bạn nhảy xuống biển,
hay thậm chí nhấn chân xuống biển,
hay thậm chí nhấn chân xuống biển,
01:09
you know it gets colder as you go down,
20
57741
1943
bạn biết đó, càng đi sâu càng lạnh hơn,
01:11
and that's mostly because the deep waters
that fill the abyss of the ocean
that fill the abyss of the ocean
21
59708
3979
và phần lớn là vì nước sâu lấp đầy
vực thẳm đại dương
vực thẳm đại dương
01:15
come from the cold polar regions
where the waters are dense.
where the waters are dense.
22
63711
3165
đến từ những vùng địa cực lạnh lẽo
nơi nước đặc hơn.
nơi nước đặc hơn.
01:19
If we travel back in time
20,000 years ago,
20,000 years ago,
23
67845
3106
Nếu chúng ta quay trở về
thời điểm 20,000 năm trước,
thời điểm 20,000 năm trước,
01:22
the earth looked very much different.
24
70975
1860
Trái đất trông có vẻ khác nhiều.
01:24
And I've just given you a cartoon version
of one of the major differences
of one of the major differences
25
72859
3467
Tôi chỉ cho bạn xem phiên bản hoạt hình
một trong những sự khác biệt
một trong những sự khác biệt
01:28
you would have seen
if you went back that long.
if you went back that long.
26
76350
2255
bạn sẽ thấy nếu bạn lùi về
thời điểm đó.
thời điểm đó.
01:30
The icecaps were much bigger.
27
78629
1682
Chỏm băng lớn hơn bây giờ nhiều.
01:32
They covered lots of the continent,
and they extended out over the ocean.
and they extended out over the ocean.
28
80335
3627
Chúng phủ khắp các châu lục,
và chúng mở rộng về phía đại dương.
và chúng mở rộng về phía đại dương.
01:35
Sea level was 120 meters lower.
29
83986
2493
Mực nước biển thấp hơn 120 mét.
01:38
Carbon dioxide [levels] were very
much lower than they are today.
much lower than they are today.
30
86503
3544
Mức CO2 thì rất thấp so với hiện tại.
01:42
So the earth was probably about three
to five degrees colder overall,
to five degrees colder overall,
31
90071
3644
Nhìn chung, trái đất có lẽ lạnh hơn
chừng 3 đến 5 độ,
chừng 3 đến 5 độ,
01:45
and much, much colder
in the polar regions.
in the polar regions.
32
93739
2820
và càng ngày càng lạnh
ở những vùng địa cực.
ở những vùng địa cực.
01:49
What I'm trying to understand,
33
97908
1454
Điều tôi và những đồng nghiệp
01:51
and what other colleagues of mine
are trying to understand,
are trying to understand,
34
99386
2802
đang cố gắng hiểu chính là
01:54
is how we moved from that
cold climate condition
cold climate condition
35
102212
2459
cách chúng ta chuyển
từ điều kiện thời tiết lạnh
từ điều kiện thời tiết lạnh
01:56
to the warm climate condition
that we enjoy today.
that we enjoy today.
36
104695
2896
sang điều kiện thời tiết ấm
mà chúng ta tận hưởng ngày nay.
mà chúng ta tận hưởng ngày nay.
01:59
We know from ice core research
37
107615
2059
Chúng ta biết từ việc nghiên cứu lõi băng
02:01
that the transition from these
cold conditions to warm conditions
cold conditions to warm conditions
38
109698
3080
sự chuyển giao từ điều kiện lạnh
sang ấm là không hề suôn sẻ
sang ấm là không hề suôn sẻ
02:04
wasn't smooth, as you might predict
from the slow increase in solar radiation.
from the slow increase in solar radiation.
39
112802
4748
vì bạn có thể dự đoán
từ việc tăng chậm trong bức xạ mặt trời.
từ việc tăng chậm trong bức xạ mặt trời.
02:10
And we know this from ice cores,
because if you drill down into ice,
because if you drill down into ice,
40
118153
3231
Và chúng ta biết điều này từ lõi băng,
vì nếu bạn khoan sâu vào băng,
vì nếu bạn khoan sâu vào băng,
02:13
you find annual bands of ice,
and you can see this in the iceberg.
and you can see this in the iceberg.
41
121408
3271
bạn sẽ thấy những vòng băng hàng năm,
bạn có thể thấy trong núi băng.
bạn có thể thấy trong núi băng.
02:16
You can see those blue-white layers.
42
124703
1991
Bạn có thể thấy
những lớp trắng - xanh này.
những lớp trắng - xanh này.
02:18
Gases are trapped in the ice cores,
so we can measure CO2 --
so we can measure CO2 --
43
126718
3626
Khí bị nén trong lõi băng,
nên ta đo được lượng CO2 -
nên ta đo được lượng CO2 -
02:22
that's why we know CO2
was lower in the past --
was lower in the past --
44
130368
2365
đó là lí do ta biết lượng CO2
thấp hơn trong quá khứ -
thấp hơn trong quá khứ -
02:24
and the chemistry of the ice
also tells us about temperature
also tells us about temperature
45
132757
2993
và tính chất hóa học của băng
cũng cho ta biết về nhiệt độ
cũng cho ta biết về nhiệt độ
02:27
in the polar regions.
46
135774
1475
tại những vùng địa cực.
02:29
And if you move in time
from 20,000 years ago to the modern day,
from 20,000 years ago to the modern day,
47
137273
3679
Và nếu bạn chuyển thời gian
từ 20.000 năm trước đến thời điểm này,
từ 20.000 năm trước đến thời điểm này,
02:32
you see that temperature increased.
48
140976
1809
bạn thấy nhiệt độ đã tăng lên.
02:34
It didn't increase smoothly.
49
142809
1625
Nó không hề tăng một cách đều đặn.
02:36
Sometimes it increased very rapidly,
50
144458
1778
Thỉnh thoảng nó tăng vô cùng nhanh,
02:38
then there was a plateau,
51
146260
1244
sau đó bình ổn trở lại,
02:39
then it increased rapidly.
52
147528
1265
rồi tăng lên nhanh chóng.
02:40
It was different in the two polar regions,
53
148817
2024
Điều này xảy ra khác nhau ở hai địa cực,
02:42
and CO2 also increased in jumps.
54
150865
2729
và lượng CO2 cũng tăng lên nhảy vọt.
02:46
So we're pretty sure the ocean
has a lot to do with this.
has a lot to do with this.
55
154808
3046
Nên chúng tôi chắc chắn đại dương
có liên quan chuyện này.
có liên quan chuyện này.
02:49
The ocean stores huge amounts of carbon,
56
157878
2366
Đại dương chứa lượng CO2 khổng lồ,
02:52
about 60 times more
than is in the atmosphere.
than is in the atmosphere.
57
160268
2554
nhiều gấp khoảng 60 lần so với khí quyển.
02:54
It also acts to transport heat
across the equator,
across the equator,
58
162846
3202
Điều này giúp tản nhiệt quanh xích đạo,
02:58
and the ocean is full of nutrients
and it controls primary productivity.
and it controls primary productivity.
59
166072
3769
đại dương thì đầy ắp nguồn dinh dưỡng
và điều khiển hiệu suất chính.
và điều khiển hiệu suất chính.
03:02
So if we want to find out
what's going on down in the deep sea,
what's going on down in the deep sea,
60
170142
2984
Nếu ta muốn tìm hiểu
diễn tiến dưới lòng đại dương,
diễn tiến dưới lòng đại dương,
03:05
we really need to get down there,
61
173150
1593
chúng tôi phải xuống tận nơi,
03:06
see what's there
62
174767
1166
xem xét tình hình ở đây,
03:07
and start to explore.
63
175957
1404
và bắt đầu khám phá.
03:09
This is some spectacular footage
coming from a seamount
coming from a seamount
64
177385
3007
Đây là cảnh tượng ngoạn mục
từ núi ngầm dưới biển
từ núi ngầm dưới biển
03:12
about a kilometer deep
in international waters
in international waters
65
180416
2189
sâu khoảng 1km tại hải phận quốc tế.
03:14
in the equatorial Atlantic, far from land.
66
182629
2980
vùng xích đạo quanh Đại Tây Dương,
cách xa đất liền.
cách xa đất liền.
03:17
You're amongst the first people
to see this bit of the seafloor,
to see this bit of the seafloor,
67
185633
3049
Cùng với đội nghiên cứu của tôi,
bạn là một trong những người đầu tiên
bạn là một trong những người đầu tiên
03:20
along with my research team.
68
188706
1642
được thấy một phần của đáy biển,
03:23
You're probably seeing new species.
69
191340
1744
Bạn có thể đang thấy nhiều loài mới.
03:25
We don't know.
70
193108
1152
Chúng tôi không biết là gì.
03:26
You'd have to collect the samples
and do some very intense taxonomy.
and do some very intense taxonomy.
71
194284
3660
Bạn sẽ phải thu thập nhiều mẫu vật
và phân loại rõ ràng.
và phân loại rõ ràng.
03:29
You can see beautiful bubblegum corals.
72
197968
1893
Bạn có thể thấy
rặng san hô kẹo cao su.
rặng san hô kẹo cao su.
03:31
There are brittle stars
growing on these corals.
growing on these corals.
73
199885
2254
Có nhiều ngôi sao lấp lánh sống trên đó.
03:34
Those are things that look
like tentacles coming out of corals.
like tentacles coming out of corals.
74
202163
3056
Đó là những thứ trông giống
xúc tu của san hô.
xúc tu của san hô.
03:37
There are corals made of different forms
of calcium carbonate
of calcium carbonate
75
205243
2872
Có nhiều san hô từ nhiều dạng
canxi cacbonat khác nhau
canxi cacbonat khác nhau
03:40
growing off the basalt of this
massive undersea mountain,
massive undersea mountain,
76
208139
3376
phát triển trên đất bazan của
ngọn núi to dưới biển này,
ngọn núi to dưới biển này,
03:43
and the dark sort of stuff,
those are fossilized corals,
those are fossilized corals,
77
211539
3364
và cái thứ màu đen kia,
chúng là san hô hóa thạch,
chúng là san hô hóa thạch,
03:46
and we're going to talk
a little more about those
a little more about those
78
214927
2311
và chúng ta sẽ nói một chút về chúng
03:49
as we travel back in time.
79
217262
1348
khi ta lùi về đúng lúc.
03:51
To do that, we need
to charter a research boat.
to charter a research boat.
80
219030
2485
Để làm được điều đó, chúng ta cần
thuê tàu nghiên cứu.
thuê tàu nghiên cứu.
03:53
This is the James Cook,
an ocean-class research vessel
an ocean-class research vessel
81
221539
3040
Đây là James Cook,
tàu nghiên cứu đại dương
tàu nghiên cứu đại dương
03:56
moored up in Tenerife.
82
224603
1270
neo ở Tenerife.
03:57
Looks beautiful, right?
83
225897
1332
Nhìn cũng đẹp đúng không?
03:59
Great, if you're not a great mariner.
84
227554
1830
Tuyệt, nếu bạn không phải là
thủy thủ giỏi.
thủy thủ giỏi.
04:01
Sometimes it looks
a little more like this.
a little more like this.
85
229702
2504
Đôi khi mọi việc trông giống như thế này.
04:04
This is us trying to make sure
that we don't lose precious samples.
that we don't lose precious samples.
86
232230
3199
Đây là chúng tôi, đang cố đảm bảo
không mất đi những mẫu vật quí giá.
không mất đi những mẫu vật quí giá.
04:07
Everyone's scurrying around,
and I get terribly seasick,
and I get terribly seasick,
87
235453
2817
Mọi người hối hả vây quanh
và tôi bị say sóng nặng,
và tôi bị say sóng nặng,
04:10
so it's not always a lot of fun,
but overall it is.
but overall it is.
88
238294
2994
nên không phải lúc nào cũng vui,
nhưng đa phần là vậy.
nhưng đa phần là vậy.
04:13
So we've got to become
a really good mapper to do this.
a really good mapper to do this.
89
241312
2586
Chúng tôi phải trở thành người
vẽ bản đồ giỏi để làm được điều này.
vẽ bản đồ giỏi để làm được điều này.
04:15
You don't see that kind of spectacular
coral abundance everywhere.
coral abundance everywhere.
90
243922
3739
Bạn không thể thấy loại san hô
đặc biệt đó khắp mọi nơi đâu.
đặc biệt đó khắp mọi nơi đâu.
04:19
It is global and it is deep,
91
247685
3040
Nó có thể ở bất kì đâu và ở rất sâu
04:22
but we need to really find
the right places.
the right places.
92
250749
2314
nhưng chúng ta thật sự
cần phải tìm đúng nơi.
cần phải tìm đúng nơi.
04:25
We just saw a global map,
and overlaid was our cruise passage
and overlaid was our cruise passage
93
253087
3166
Chúng ta vừa xem bản đồ thế giới,
và vạch trên đó là hải trình của chúng tôi
và vạch trên đó là hải trình của chúng tôi
04:28
from last year.
94
256277
1205
từ năm ngoái.
04:29
This was a seven-week cruise,
95
257990
1396
Đó là môt chuyến đi 7 tuần,
04:31
and this is us, having made our own maps
96
259410
2024
và đây là chúng tôi, đang tự dựng bản đồ riêng
04:33
of about 75,000 square kilometers
of the seafloor in seven weeks,
of the seafloor in seven weeks,
97
261458
4071
của khoảng 75,000 km2 đáy biển
trong 7 tuần,
trong 7 tuần,
04:37
but that's only a tiny fraction
of the seafloor.
of the seafloor.
98
265553
2522
nhưng đó chỉ là một phần nhỏ
của đáy biển.
của đáy biển.
04:40
We're traveling from west to east,
99
268099
1769
Chúng ta đang đi
từ Tây sang Đông,
từ Tây sang Đông,
04:41
over part of the ocean that would
look featureless on a big-scale map,
look featureless on a big-scale map,
100
269892
3500
qua nhiều phần đại dương
trông phẳng lì trên bản đồ lớn
trông phẳng lì trên bản đồ lớn
04:45
but actually some of these mountains
are as big as Everest.
are as big as Everest.
101
273416
3257
nhưng thật ra vài ngọn núi ở đây
lớn cỡ Everest.
lớn cỡ Everest.
04:48
So with the maps that we make on board,
102
276697
1929
Với những bản đồ chúng tôi vẽ trên tàu,
04:50
we get about 100-meter resolution,
103
278650
1992
chúng tôi có độ phân giải 100 mét,
04:52
enough to pick out areas
to deploy our equipment,
to deploy our equipment,
104
280666
2889
đủ để chọn những khu vực
để triển khai trang thiết bị,
để triển khai trang thiết bị,
04:55
but not enough to see very much.
105
283579
1914
nhưng không đủ để thấy nhiều.
04:57
To do that, we need to fly
remotely-operated vehicles
remotely-operated vehicles
106
285517
2722
Để làm được, chúng tôi cần lái
thiết bị điều khiển từ xa
thiết bị điều khiển từ xa
05:00
about five meters off the seafloor.
107
288263
2214
xuống khoảng 5m cách mực đáy biển.
05:02
And if we do that, we can get maps
that are one-meter resolution
that are one-meter resolution
108
290501
3215
Nếu vậy, chúng tôi có thể
vẽ ra những bản đồ độ phân giải một mét
vẽ ra những bản đồ độ phân giải một mét
05:05
down thousands of meters.
109
293740
2094
dưới sâu hàng ngàn mét.
05:07
Here is a remotely-operated vehicle,
110
295858
1817
Đây là thiết bị điều khiển từ xa,
05:09
a research-grade vehicle.
111
297699
2311
phương tiện dùng để nghiên cứu.
05:12
You can see an array
of big lights on the top.
of big lights on the top.
112
300034
2482
Bạn có thể thấy một dãy
những bóng đèn lớn ở phía trên.
những bóng đèn lớn ở phía trên.
05:14
There are high-definition cameras,
manipulator arms,
manipulator arms,
113
302540
3055
Có nhiều máy quay có độ phân giải cao,
các cánh tay máy,
các cánh tay máy,
05:17
and lots of little boxes and things
to put your samples.
to put your samples.
114
305619
2913
và nhiều chiếc hộp nhỏ và vài thứ
để chứa các mẫu vật.
để chứa các mẫu vật.
05:21
Here we are on our first dive
of this particular cruise,
of this particular cruise,
115
309087
3718
Đây là buổi đi lặn dưới biển
đầu tiên của chúng tôi,
đầu tiên của chúng tôi,
05:24
plunging down into the ocean.
116
312829
1706
lao xuống lòng đại dương.
05:26
We go pretty fast to make sure
the remotely operated vehicles
the remotely operated vehicles
117
314559
2873
Chúng tôi đi khá nhanh để chắc chắn
thiết bị điều khiển từ xa
thiết bị điều khiển từ xa
05:29
are not affected by any other ships.
118
317456
1723
không bị ảnh hưởng
bởi tàu khác.
bởi tàu khác.
05:31
And we go down,
119
319203
1198
Và chúng tôi lặn xuống,
05:32
and these are the kinds of things you see.
120
320425
2174
và đây là những thứ bạn thấy được.
05:34
These are deep sea sponges, meter scale.
121
322623
3500
Chúng là bọt biển dưới đáy biển,
to khoảng một mét.
to khoảng một mét.
05:38
This is a swimming holothurian --
it's a small sea slug, basically.
it's a small sea slug, basically.
122
326817
4248
Đây là dưa biển đang bơi -
cơ bản là một loại sên biển nhỏ.
cơ bản là một loại sên biển nhỏ.
05:43
This is slowed down.
123
331089
1187
Đoạn này bị chậm lại.
05:44
Most of the footage I'm showing
you is speeded up,
you is speeded up,
124
332300
2389
Đa phần đoạn phim chiếu cho bạn
đã được gia tốc,
đã được gia tốc,
05:46
because all of this takes a lot of time.
125
334713
1928
vì những thước phim này
mất nhiều thời gian.
mất nhiều thời gian.
05:49
This is a beautiful holothurian as well.
126
337474
2939
Đây cũng là loài sên biển xinh đẹp.
05:52
And this animal you're going to see
coming up was a big surprise.
coming up was a big surprise.
127
340897
3072
Và loài động vật bạn xem tiếp theo
sẽ là một ngạc nhiên lớn.
sẽ là một ngạc nhiên lớn.
05:55
I've never seen anything like this
and it took us all a bit surprised.
and it took us all a bit surprised.
128
343993
3412
Tôi chưa từng thấy loài tương tự
và nó khiến chúng tôi phải ngạc nhiên.
và nó khiến chúng tôi phải ngạc nhiên.
05:59
This was after about 15 hours of work
and we were all a bit trigger-happy,
and we were all a bit trigger-happy,
129
347429
3588
Sau khi làm việc khoảng 15 tiếng
và chúng tôi khá là vui vẻ,
và chúng tôi khá là vui vẻ,
06:03
and suddenly this giant
sea monster started rolling past.
sea monster started rolling past.
130
351041
2737
đột nhiên con quái vật biển khổng lồ
bắt đầu lăn qua,
bắt đầu lăn qua,
06:05
It's called a pyrosome
or colonial tunicate, if you like.
or colonial tunicate, if you like.
131
353802
3106
nó gọi là kì lân biển hoặc là
hải tiêu thuộc địa, nếu bạn thích.
hải tiêu thuộc địa, nếu bạn thích.
06:08
This wasn't what we were looking for.
132
356932
1787
Đây không phải thứ
chúng tôi đang tìm.
chúng tôi đang tìm.
06:10
We were looking for corals,
deep sea corals.
deep sea corals.
133
358743
2646
Chúng tôi đang tìm san hô,
rặng san hô sâu dưới biển.
rặng san hô sâu dưới biển.
06:14
You're going to see a picture
of one in a moment.
of one in a moment.
134
362194
2298
Chút nữa bạn sẽ thấy ảnh
của một loài san hô.
của một loài san hô.
06:16
It's small, about five centimeters high.
135
364516
2635
Nó nhỏ, cao khoảng 5cm.
06:19
It's made of calcium carbonate,
so you can see its tentacles there,
so you can see its tentacles there,
136
367175
3318
Được làm từ canxi cacbonat,
nên bạn có thể thấy xúc tu của nó,
nên bạn có thể thấy xúc tu của nó,
06:22
moving in the ocean currents.
137
370517
2131
di chuyển trong hải lưu.
06:25
An organism like this probably lives
for about a hundred years.
for about a hundred years.
138
373180
3111
Sinh vật giống vậy có lẽ
sống được khoảng 100 năm.
sống được khoảng 100 năm.
06:28
And as it grows, it takes in
chemicals from the ocean.
chemicals from the ocean.
139
376315
3540
Và khi nó trưởng thành,
nó hấp thụ hóa chất từ đại dương.
nó hấp thụ hóa chất từ đại dương.
06:31
And the chemicals,
or the amount of chemicals,
or the amount of chemicals,
140
379879
2206
Và những hóa chất nào hay lượng hóa chất,
06:34
depends on the temperature;
it depends on the pH,
it depends on the pH,
141
382109
2674
phụ thuộc vào nhiệt độ; phụ thuộc độ pH,
06:36
it depends on the nutrients.
142
384807
1546
phụ thuộc vào nguồn dinh dưỡng.
06:38
And if we can understand how
these chemicals get into the skeleton,
these chemicals get into the skeleton,
143
386377
3234
Nếu có thể hiểu cách mà
những hóa chất này đi vào trong xương,
những hóa chất này đi vào trong xương,
06:41
we can then go back,
collect fossil specimens,
collect fossil specimens,
144
389635
2498
ta có thể quay lại, thu thập
những mẫu hóa thạch,
những mẫu hóa thạch,
06:44
and reconstruct what the ocean
used to look like in the past.
used to look like in the past.
145
392157
3144
và tái thiết lại những gì
đại dương từng có trong quá khứ.
đại dương từng có trong quá khứ.
06:47
And here you can see us collecting
that coral with a vacuum system,
that coral with a vacuum system,
146
395325
3436
Bạn có thể thấy chúng tôi đang nhặt
san hô bằng một hệ thống chân không,
san hô bằng một hệ thống chân không,
06:50
and we put it into a sampling container.
147
398785
2601
và đặt vào thùng chứa mẫu vật.
06:53
We can do this very
carefully, I should add.
carefully, I should add.
148
401410
2059
Nên nói thêm là phải làm rất cẩn thận.
06:55
Some of these organisms live even longer.
149
403493
2385
Một vài loài thậm chí còn sống lâu hơn.
06:57
This is a black coral called Leiopathes,
an image taken by my colleague,
an image taken by my colleague,
150
405902
3402
Đây là san hô đen Leiopathes,
ảnh do đồng nghiệp của tôi chụp -
ảnh do đồng nghiệp của tôi chụp -
07:01
Brendan Roark, about 500
meters below Hawaii.
meters below Hawaii.
151
409328
3262
Brendan Roark, khoảng 500m
bên dưới Hawaii.
bên dưới Hawaii.
07:04
Four thousand years is a long time.
152
412614
2043
4.000 năm là một thời gian dài.
07:06
If you take a branch from one
of these corals and polish it up,
of these corals and polish it up,
153
414962
3135
Nếu bạn lấy 1 nhánh san hô
và đánh bóng lên,
và đánh bóng lên,
07:10
this is about 100 microns across.
154
418121
2293
đây là khoảng 100 mi-crô-mét bề ngang.
07:12
And Brendan took some analyses
across this coral --
across this coral --
155
420763
2491
Brendan đem mẫu san hô này về phân tích --
07:15
you can see the marks --
156
423278
1806
bạn có thể thấy các dấu tích --
07:17
and he's been able to show
that these are actual annual bands,
that these are actual annual bands,
157
425108
2959
và anh có thể chỉ ra chúng chính là
dải băng hàng năm,
dải băng hàng năm,
07:20
so even at 500 meters deep in the ocean,
158
428091
1913
hóa ra cho dù sâu tận 500 mét dưới đại dương,
07:22
corals can record seasonal changes,
159
430028
2768
san hô có thể ghi lại
những thay đổi theo mùa,
những thay đổi theo mùa,
07:24
which is pretty spectacular.
160
432820
1732
điều này khá là tuyệt vời.
07:26
But 4,000 years is not enough to get
us back to our last glacial maximum.
us back to our last glacial maximum.
161
434576
3798
Nhưng 4,000 năm không đủ để ta
quay về thời kì đóng băng cực đại cuối.
quay về thời kì đóng băng cực đại cuối.
07:30
So what do we do?
162
438398
1158
Vậy chúng ta nên làm gì?
07:31
We go in for these fossil specimens.
163
439580
2007
Chúng tôi thu thập
những mẫu hóa thạch.
những mẫu hóa thạch.
Đây là điều làm cho tôi thực sự
không được ưa trong đội nghiên cứu
không được ưa trong đội nghiên cứu
07:34
This is what makes me really unpopular
with my research team.
with my research team.
164
442180
2931
07:37
So going along,
165
445135
1150
Đi cùng chúng tôi,
07:38
there's giant sharks everywhere,
166
446309
1618
có cá mập khổng lồ ở khắp nơi,
07:39
there are pyrosomes,
there are swimming holothurians,
there are swimming holothurians,
167
447951
2498
có nhiều kì lân biển,
hải sâm đang bơi gần đó,
hải sâm đang bơi gần đó,
07:42
there's giant sponges,
168
450473
1271
nhiều bọt biển khổng lồ,
07:43
but I make everyone go down
to these dead fossil areas
to these dead fossil areas
169
451768
2595
tôi nhờ mọi người đi xuống
khu vực có hóa thạch chết
khu vực có hóa thạch chết
07:46
and spend ages kind of shoveling
around on the seafloor.
around on the seafloor.
170
454387
3556
và bỏ ra hàng giờ kiểu như
đào quanh đáy biển.
đào quanh đáy biển.
07:49
And we pick up all these corals,
bring them back, we sort them out.
bring them back, we sort them out.
171
457967
3365
Và chúng tôi đi nhặt những san hô này,
đem chúng về và phân loại.
đem chúng về và phân loại.
07:53
But each one of these is a different age,
172
461356
2295
Nhưng mỗi loại lại khác độ tuổi,
07:55
and if we can find out how old they are
173
463675
1901
và nếu chúng tôi có thể biết
tuổi của chúng
tuổi của chúng
07:57
and then we can measure
those chemical signals,
those chemical signals,
174
465600
2512
chúng tôi có thể đo được
những tín hiệu hóa học đó,
những tín hiệu hóa học đó,
08:00
this helps us to find out
175
468136
1422
điều này giúp chúng tôi biết
08:01
what's been going on
in the ocean in the past.
in the ocean in the past.
176
469582
2483
chuyện gì đã diễn ra ở đại dương
trong quá khứ.
trong quá khứ.
08:04
So on the left-hand image here,
177
472558
1704
Và ảnh bên tay trái của tôi đây,
08:06
I've taken a slice through a coral,
polished it very carefully
polished it very carefully
178
474286
3032
tôi đã lấy một mẫu san hô,
đánh bóng nó cẩn thận
đánh bóng nó cẩn thận
08:09
and taken an optical image.
179
477342
1970
và chụp ảnh quang học.
08:11
On the right-hand side,
180
479336
1152
Bên tay phải của tôi,
08:12
we've taken that same piece of coral,
put it in a nuclear reactor,
put it in a nuclear reactor,
181
480512
3100
chúng tôi lấy mẫu san hô tương tự,
cho vào lò phản ứng hạt nhân,
cho vào lò phản ứng hạt nhân,
08:15
induced fission,
182
483636
1152
làm giảm sự phân hạt,
08:16
and every time there's some decay,
183
484812
1631
và mỗi lần có vài sự phân hủy diễn ra,
08:18
you can see that marked out in the coral,
184
486467
1982
điều đó lại được
đánh dấu trên san hô,
đánh dấu trên san hô,
08:20
so we can see the uranium distribution.
185
488473
1889
từ đó chúng tôi thấy được
sự phân bổ uranium.
sự phân bổ uranium.
08:22
Why are we doing this?
186
490386
1151
Sao chúng tôi làm vậy?
08:23
Uranium is a very poorly regarded element,
187
491561
2287
Uranium là chất khá bị xem thường,
08:25
but I love it.
188
493872
1159
nhưng tôi thích nó.
08:27
The decay helps us find out
about the rates and dates
about the rates and dates
189
495055
3212
Sự phân rã giúp chúng tôi
biết được tỉ lệ và ngày tháng
biết được tỉ lệ và ngày tháng
08:30
of what's going on in the ocean.
190
498291
1539
chuyện đang diễn ra ở đại dương.
08:31
And if you remember from the beginning,
191
499854
1898
Và nếu bạn nhớ ngay từ đầu,
08:33
that's what we want to get at
when we're thinking about climate.
when we're thinking about climate.
192
501776
3013
đó là thứ chúng tôi muốn có được
khi nghĩ về khí hậu.
khi nghĩ về khí hậu.
Chúng tôi dùng laser
phân tích uranium
phân tích uranium
08:36
So we use a laser to analyze uranium
193
504813
1751
Và 1 trong những sản phẩm con,
thori có trong san hô.
thori có trong san hô.
08:38
and one of its daughter products,
thorium, in these corals,
thorium, in these corals,
194
506588
2785
08:41
and that tells us exactly
how old the fossils are.
how old the fossils are.
195
509397
2639
và do đó ta biết chính xác
tuổi của hóa thạch này.
tuổi của hóa thạch này.
08:44
This beautiful animation
of the Southern Ocean
of the Southern Ocean
196
512742
2192
Đoạn minh họa xinh đẹp này
của đại dương phía Nam
của đại dương phía Nam
08:46
I'm just going to use illustrate
how we're using these corals
how we're using these corals
197
514958
3135
mà tôi dùng sẽ minh hoa
cách chúng tôi dùng những san hô này
cách chúng tôi dùng những san hô này
08:50
to get at some of the ancient
ocean feedbacks.
ocean feedbacks.
198
518117
4071
để nắm được những thông tin phản hồi
từ đại dương cổ xưa.
từ đại dương cổ xưa.
08:54
You can see the density
of the surface water
of the surface water
199
522212
2426
Bạn có thể thấy độ dày
của bề mặt nước biển
của bề mặt nước biển
08:56
in this animation by Ryan Abernathey.
200
524662
2398
trong phim hoạt hình này
của Ryan Abernathey.
của Ryan Abernathey.
08:59
It's just one year of data,
201
527481
2037
Đây chỉ là dữ liệu của một năm,
09:01
but you can see how dynamic
the Southern Ocean is.
the Southern Ocean is.
202
529542
2610
nhưng bạn thấy được đại dương phía Nam
náo nhiệt như thế nào.
náo nhiệt như thế nào.
09:04
The intense mixing,
particularly the Drake Passage,
particularly the Drake Passage,
203
532500
3407
Hỗn hợp dày đặc, đặc biệt là Drake Passage,
09:07
which is shown by the box,
204
535931
2437
được trình bày trong thanh bên cạnh,
09:10
is really one of the strongest
currents in the world
currents in the world
205
538392
2612
là một trong những dòng hải lưu
mạnh nhất trên thế giới
mạnh nhất trên thế giới
09:13
coming through here,
flowing from west to east.
flowing from west to east.
206
541028
2207
chảy ngang qua đây, từ Tây sang Đông.
09:15
It's very turbulently mixed,
207
543259
1349
Nó trộn lẫn rất hỗn loạn,
09:16
because it's moving over those
great big undersea mountains,
great big undersea mountains,
208
544632
2872
vì nó đang di chuyển qua
những ngọn núi lớn dưới biển,
những ngọn núi lớn dưới biển,
09:19
and this allows CO2 and heat to exchange
with the atmosphere in and out.
with the atmosphere in and out.
209
547528
4481
và điều này cho phép CO2 và nhiệt
trao đổi trong và ngoài với không khí.
trao đổi trong và ngoài với không khí.
09:24
And essentially, the oceans are breathing
through the Southern Ocean.
through the Southern Ocean.
210
552033
3507
Và cơ bản là, các đại dương đang
hít thở qua đại dương phía Nam.
hít thở qua đại dương phía Nam.
09:28
We've collected corals from back and forth
across this Antarctic passage,
across this Antarctic passage,
211
556865
5464
Chúng tôi thu thập san hô
quanh đi quẩn lại ngang qua Nam Cực,
quanh đi quẩn lại ngang qua Nam Cực,
09:34
and we've found quite a surprising thing
from my uranium dating:
from my uranium dating:
212
562353
3027
và chúng tôi tìm được
điều ngạc nhiên từ việc truy tuổi bằng uranium;
điều ngạc nhiên từ việc truy tuổi bằng uranium;
09:37
the corals migrated from south to north
213
565404
2503
san hô đã di cư từ Nam sang Bắc
09:39
during this transition from the glacial
to the interglacial.
to the interglacial.
214
567931
3129
suốt thời kì chuyển giao giữa
thời kì đóng băng và gian băng.
thời kì đóng băng và gian băng.
09:43
We don't really know why,
215
571084
1207
Chúng tôi không biết lí do,
09:44
but we think it's something
to do with the food source
to do with the food source
216
572315
2549
nhưng chúng tôi nghĩ là có
liên quan đến nguồn thức ăn
liên quan đến nguồn thức ăn
09:46
and maybe the oxygen in the water.
217
574888
1957
và có lẽ khí là oxy ở trong nước.
09:49
So here we are.
218
577718
1155
Và ở đây.
09:50
I'm going to illustrate what I think
we've found about climate
we've found about climate
219
578897
3048
Tôi sẽ minh họa điều tôi nghĩ
chúng tôi biết được về khí hậu
chúng tôi biết được về khí hậu
09:53
from those corals in the Southern Ocean.
220
581969
1960
từ những san hô ở đại dương phía Nam đó.
09:55
We went up and down sea mountains.
We collected little fossil corals.
We collected little fossil corals.
221
583953
3275
Chúng tôi lên xuống núi biển
để nhặt san hô hóa thạch.
để nhặt san hô hóa thạch.
09:59
This is my illustration of that.
222
587252
1526
Đây là hình ảnh minh họa.
10:00
We think back in the glacial,
223
588802
1405
Chúng tôi nghĩ về
thời kì đóng băng,
thời kì đóng băng,
10:02
from the analysis
we've made in the corals,
we've made in the corals,
224
590231
2023
từ bản phân tích san hô
chúng tôi làm,
chúng tôi làm,
10:04
that the deep part of the Southern Ocean
was very rich in carbon,
was very rich in carbon,
225
592278
3086
rằng phần sâu của đại dương
phía Nam rất giàu cacbon.
phía Nam rất giàu cacbon.
10:07
and there was a low-density
layer sitting on top.
layer sitting on top.
226
595388
2689
và có một lớp đặc ở phía trên đỉnh.
10:10
That stops carbon dioxide
coming out of the ocean.
coming out of the ocean.
227
598101
2793
Điều đó ngăn CO2 thoát khỏi đại dương.
10:13
We then found corals
that are of an intermediate age,
that are of an intermediate age,
228
601752
2592
Sau đó chúng tôi tìm thấy
san hô độ tuổi trung bình,
san hô độ tuổi trung bình,
10:16
and they show us that the ocean mixed
partway through that climate transition.
partway through that climate transition.
229
604368
4580
và chúng cho thấy đại dương hòa lẫn
phần nào với sự chuyển giao khí hậu.
phần nào với sự chuyển giao khí hậu.
10:20
That allows carbon to come
out of the deep ocean.
out of the deep ocean.
230
608972
2467
Điều đó cho phép cacbon
thoát khỏi biển sâu.
thoát khỏi biển sâu.
10:24
And then if we analyze corals
closer to the modern day,
closer to the modern day,
231
612154
3099
Và sau đó nếu chúng tôi phân tích
những san hô gần với ngày nay,
những san hô gần với ngày nay,
10:27
or indeed if we go down there today anyway
232
615277
2254
hay thật ra dù gì nếu chúng ta
đi xuống đó vào hôm nay
đi xuống đó vào hôm nay
10:29
and measure the chemistry of the corals,
233
617555
2206
và đo đạc lượng hóa chất trong san hô,
10:31
we see that we move to a position
where carbon can exchange in and out.
where carbon can exchange in and out.
234
619785
3994
chúng tôi thấy chúng tôi di chuyển đến vị trí
mà cacbon có thể thay đổi liên tục.
mà cacbon có thể thay đổi liên tục.
10:35
So this is the way
we can use fossil corals
we can use fossil corals
235
623803
2074
Đây là cách chúng tôi
dùng hóa thạch san hô
dùng hóa thạch san hô
10:37
to help us learn about the environment.
236
625901
1942
để giúp chúng tôi
nghiên cứu môi trường.
nghiên cứu môi trường.
10:41
So I want to leave you
with this last slide.
with this last slide.
237
629827
2134
Nên tôi muốn cho các bạn
xem slide cuối.
xem slide cuối.
10:43
It's just a still taken out of that first
piece of footage that I showed you.
piece of footage that I showed you.
238
631985
3923
Đây vẫn chỉ là lấy một phần đầu tiên
của đoạn phim mà tôi đã chiếu cho bạn.
của đoạn phim mà tôi đã chiếu cho bạn.
10:47
This is a spectacular coral garden.
239
635932
2112
Đây là một khu vườn san hô tuyệt đẹp.
10:50
We didn't even expect
to find things this beautiful.
to find things this beautiful.
240
638068
2558
Chúng tôi thậm chí không ngờ
tìm được thứ tuyệt như vậy.
tìm được thứ tuyệt như vậy.
10:52
It's thousands of meters deep.
241
640650
1884
Sâu hàng ngàn mét.
10:54
There are new species.
242
642558
1374
Có nhiều loài mới.
10:56
It's just a beautiful place.
243
644416
1899
Đó là một nơi xinh đẹp.
10:58
There are fossils in amongst,
244
646339
1381
Có nhiều hóa thạch xen lẫn,
10:59
and now I've trained you
to appreciate the fossil corals
to appreciate the fossil corals
245
647744
2691
và giờ tôi đã cho bạn biết cách
trân trọng hóa thạch san hô
trân trọng hóa thạch san hô
11:02
that are down there.
246
650459
1215
ở dưới đó.
11:03
So next time you're lucky enough
to fly over the ocean
to fly over the ocean
247
651698
2866
Nên lần tới lúc bạn đủ may mắn
để bay qua đại dương
để bay qua đại dương
11:06
or sail over the ocean,
248
654588
1409
hay chèo thuyền vượt biển,
11:08
just think -- there are massive
sea mountains down there
sea mountains down there
249
656021
2667
chỉ cần nghĩ - có nhiều núi biển phía dưới
11:10
that nobody's ever seen before,
250
658712
1867
mà chưa có ai khám phá được,
11:12
and there are beautiful corals.
251
660603
1617
và còn có các rặng san hô xinh đẹp.
11:14
Thank you.
252
662244
1151
Cảm ơn.
11:15
(Applause)
253
663419
4930
(Vỗ tay)
ABOUT THE SPEAKER
Laura Robinson - Ocean scientistDr. Laura Robinson's scientific mission is to document and understand the processes that govern climate.
Why you should listen
Dr. Laura Robinson's research the processes that govern climate on time scales ranging from the modern day back through hundreds of thousands of years. To do this research, Robinson uses geochemical techniques, with an emphasis on radioactive elements including uranium series isotopes and radiocarbon. These elements are particularly valuable as they have a wide range of decay rates and geochemical properties and can be analyzed in geologic materials such as corals, marine sediments and seawater.
Through a combination of field work and lab work, Robinson has been tackling questions relating to: timing of Pleistocene climate change events; palaeoclimate reconstructions; deep-sea coral paleo-biogeography; impact of weathering on the ocean and climate; biomineralization; development of new geochemical proxies for past climate conditions; chemical tracers of ocean circulation.
Robinson describes the inspiration behind her work:
“When I finished my PhD, I moved to California to work with Professor Jess Adkins at Caltech on a project using deep-sea corals. Before that time, like many people, I did not know that corals lived in the deep ocean. The first thing I did was prepare for a research cruise to the North Atlantic. We took the research submarine 'Alvin' out to undersea mountains and were able to collect fossil corals from the seafloor. The start of my work in the Southern Ocean came from analysis of a single coral specimen from the Smithsonian Natural History Museum in Washington DC. They loaned us the sample, and we found that it was about 16,000 years old, just right for looking at the middle of the last global deglaciation. Being able to access and work on these specimens is a fantastic way of starting a science project. We published a paper on that sample, and then, together with a coral biologist, I wrote a proposal to fund specific expeditions to the Southern Ocean, and to the Equatorial Atlantic to gain a wider view of how the Atlantic Ocean behaved during major climate transitions.
I love the research as it combines field work, lab work and collaborations with all kinds of people including scientists, engineers as well as the ships' crews. In terms of scientists, I work with biologists, oceanographers, chemists, geologists, habitat specialists and a whole range of people who have technical expertise across these fields.”
Learn more about Robinson's current expidition in the Southern Ocean.
Laura Robinson | Speaker | TED.com