Sandi Toksvig: A political party for women's equality
Sandi Toksvig: Chính đảng cho bình đẳng của phụ nữ
Long revered in the UK for her wit and candor, Sandi Toksvig is now lending her familiar voice to a greater cause -- equality for women. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
is so much bigger than in Europe.
Châu Âu rất nhiều.
are where everybody has great ideas.
ai cũng có ý tưởng tuyệt vời.
those great ideas come from?
Những ý tưởng tuyệt vời đó từ đâu ra?
that the average person --
người bình thường,
rất tẻ nhạt.
window of opportunity each day
chỉ còn 5% cơ hội
some sports on television,
why I just don't engage with it.
nào khiến tôi không khoái nó.
worth being that flexible
your heel at that angle?
to relate to that,
liên quan đến nó,
to be able to do it, OK?
làm được như vậy.
any good at sport, OK?
when all my friends say,
mà bạn tôi ai cũng nói,
as I was when I was 18."
not going to do it now.
Giờ chắc chắn cũng không.
thích thể thao?
with zero athletic ability.
no corruption, no skills.
không kỹ năng.
with sport when I watch it on television.
thể thao khi tôi xem qua TV.
is about men running
neatly packaged in Lycra.
female sport on television,
might be forgiven for thinking,
có thể được tha thứ vì suy nghĩ,
is the very lever you need
là cái xà beng bạn cần
and onto a sports ground.
và lao tới sân thể thao.
are breathtaking.
thật đáng kinh ngạc.
in the whole of history,
where women have equality with men.
mà nam nữ được bình đẳng.
in the whole of evolution.
trong suốt lịch sử tiến hóa.
to evolve quite so brilliantly.
I should do something about it.
và tôi biết mình phải làm gì đó.
I've got an elderly mom.
tôi có một mẹ già.
I could have 15 minutes to myself,
tôi có 15 phút cho riêng mình,
chừng ấy thời gian.
at changing the world.
what I call an "activation button."
tôi gọi là "nút kích hoạt".
pressed when you think,
khi bạn suy nghĩ,
bởi mọi loại lí do
an injustice of some kind,
were the least bit surprised.
là người ít ngạc nhiên nhất.
that I looked like Clint Eastwood.
rằng tôi giống Clint Eastwood.
was pressed when I had my kids --
được nhấn khi tôi có con,
born to my then-partner.
với người bạn đời cũ của tôi.
I work on television in Britain.
Tôi làm cho đài truyền hình Anh.
Tôi đã làm chủ chương trình riêng
I was already hosting my own shows
to grow up with a secret.
lớn lên với bí mật.
in British public life.
trước công chúng ở Anh.
that I would never work again,
absolutely worth the risk.
section of the right-wing press,
cực kỳ khắc nghiệt của báo cánh hữu,
the less stable elements of society,
thành phần ít ổn định của xã hội,
that I had to take the kids into hiding,
many moments in the still of the night
trong đêm tĩnh lặng
I carried on working,
to be absolutely fantastic.
he had a friend over to play.
nó có một người bạn đến chơi.
I could hear them chatting.
nghe chúng nói chuyện.
"What's it like having two mums?"
"Có hai mẹ như thế nào?"
so I leant in to hear and my son said,
tôi áp tai để nghe và con trai tôi đáp,
bởi vì nếu một trong hai bị bệnh,
because if one of them's sick,
nấu ăn cho bạn."
to cook for you."
for gay equality was pressed,
bình đẳng đồng tính đã được nhấn,
the person that I love.
với người mà tôi yêu
that the law was changed,
mà pháp luật đã được thay đổi,
who I love very much, indeed.
người tôi thực sự yêu rất nhiều.
we did it on the stage
tại Royal Festival Hall ở Luân Đôn
thousand people.
then I let it be known to the public:
sau đó tôi công khai:
hãy tới tham gia với chúng tôi.
please come and join us.
ai muốn đến.
who wanted to come.
có thể nghĩ đến:
dị tính,
nuns, married people,
bà xơ, người kết hôn,
of humanity was there.
nhân loại đã ở đó
on that stage thinking, "How fantastic.
trên sân khấu suy nghĩ, "thật tuyệt vời.
my activation days were over, OK?
ngày kích hoạt của tôi đã kết thúc.
International Women's Day.
để mừng Ngày Quốc tế Phụ nữ.
all-female orchestra,
dàn nhạc nữ duy nhất trên thế giới
or overlooked women composers,
nữ soạn nhạc bị lãng quên hay bị bỏ qua,
tuyệt vời,
from Baltimore conducting,
đang chỉ huy,
from the past and pass them on.
từ quá khứ và kể lại chúng.
the Mount Rushmore model.
tôi gọi là mô hình núi Rushmore
have been entirely left out of it.
bị đẩy ra ngoài hoàn toàn.
about the suffragettes --
về việc đòi quyền bầu cử cho phụ nữ,
women who fought so hard
tuyệt vời đã chiến đấu cật lực
in Britain to vote.
"Hãy hành động, đừng nói"
get the vote in 1928.
có lá phiếu trong năm 1928.
những gì tôi nhận ra là:
lecture I was giving;
where the job was done.
đã được xử lý.
there was so much left to do.
tôi lấy ví dụ,
in positions of power.
trong cùng một công việc.
at the top 100 companies
Luân Đôn vào năm 2016.
How many women running them?
Bao nhiều người phụ nữ điều hành chúng?
That's all right, I suppose.
Không sao đâu, tôi nghĩ vậy.
are run by men called "John."
điều hành bởi mấy ông tên "John".
running FTSE 100 companies --
chỉ số cổ phiếu của 100 công ty,
are doing a bang-up job.
làm việc rất xuất sắc.
of the gender pay gap.
vấn đề khoảng cách lương theo giới tính.
do women earn the same as men.
phụ nữ kiếm tiền được như nam giới.
at the top in the boardroom.
đứng đầu ban giám đốc.
was passed in 1975.
được thông qua vào năm 1975 tại Anh.
many, many women
rất nhiều phụ nữ
until the end of the year,
cho đến cuối năm,
đồng nghiệp nam của họ,
Forum estimates
ước tính
get equal pay in ...
được trả lương bình đẳng vào ...
xem xét lại nó.
that's a terrible -- 2133.
những tận 2133.
trả lương bình đẳng
grandchildren's lives
in my own business.
first woman on British television
kênh truyền hình Anh Quốc vào năm 2016
giờ chiếu cao điểm.
Tôi rất vui mừng.
Người đầu tiên!
quá quan trọng,
phải không?
for a brand new ambassador
đại sứ hoàn toàn mới,
and gender equality,
và bình đẳng giới,
có khả năng đảm nhận công việc ấy.
in positions of power is shockingly low.
quyền lực thấp đến kinh hãi.
true in the British Parliament.
cũng đúng ở Nghị viện Anh Quốc.
elected to the Parliament that year
Nghị viên năm đó
if they're not at the table --
nếu họ không ngồi ở bàn
helping to make the laws --
giúp tạo ra những điều luật,
perspective is overlooked.
của phụ nữ bị bỏ sót.
to see a woman in charge.
người trẻ thấy được một phụ nữ nắm quyền.
female Prime Minister;
thứ hai,
she was challenged:
bà bị thách thức
100 days that you're in office
đầu tiên ở trong văn phòng
lives for women in Britain.
của nữ giới trên nước Anh.
cleaning up the mess the boys made.
đống hỗn lộn mà bọn con trai gây ra.
issue of inequality.
về sự bất bình đẳng.
like it matters. Does it?
như thể nó quan trọng. Đúng chứ?
at the STEM industries, OK?
công nghiệp STEM.
engineering and mathematics.
kĩ thuật, toán học.
single aspect of our daily lives.
khía cạnh của cuộc sống hàng ngày của ta
well-documented glass ceiling
về rào cản vô hình
sự nóng lên toàn cầu
scientist who fails to progress?
không thể phát triển sự nghiệp?
"Hãy hành động, đừng nói"
của mình,
Catherine Mayer in Britain,
a brand new political party.
đảng chính trị mới.
are absolutely equal is at the ballot box.
đều bình đẳng là ở trong hộp lá phiếu đó.
đang làm gì,
it was to start a political party.
cỡ nào khi lập một đảng.
đàn ông họ làm vậy bao năm rồi"
men have been doing it for years."
"The Women's Equality Party."
"Đảng bình đẳng cho phụ nữ"
I just thought we'd be clear."
chúng tôi đã làm rõ rồi."
to be a secret, you know? I just --
là một bí mật. Tôi chỉ
It's much too feminist!"
Nó quá nữ quyền"
I've heard somebody say,
có người nói
nữ quyền, nhưng..."
if there's a "but" in the sentence,
trong một câu,
trong một khu vườn.
the hilarious question,
made of flammable material.
chất liệu dễ cháy.
tia lửa khi họ bước đi.
vào những năm 60.
của một nhà báo
has improved since then.
cải thiện từ đó.
to do in a broadcast interview,
ở cuộc phỏng vấn truyền hình
the emails started coming.
các email được gửi tới
then thousands and thousands,
to women in their '90s,
rất trẻ đến những người phụ nữ ở tuổi 90,
người đàn ông tuyệt vời.
"Please, can I help?
"Chúng tôi có thể giúp gì không?
at party headquarters?"
tại trụ sở đảng chứ?"
we didn't have a party!
cũng không có đảng!
tight group of fabulous friends
người bạn tuyệt vời và thân thiết
pretty much 24-7 in our pajamas.
trong bộ đồ ngủ.
many of us had children,
công việc, con nhỏ
như bao phụ nữ,
and we shared the work.
công việc.
on certain fundamental things.
nguyên tắc cơ bản.
the only political party in the world
một đảng duy nhất trên thế giới
to no longer need to exist.
phải tồn tại nữa.
with no particular political leaning.
duy nhất không nghiêng về bên nào.
from the right, from the middle,
cánh phải, từ trung lập,
was to work with a simple agenda:
đạt mục đích đơn giản:
in every aspect of our lives,
trong cuộc sống của chúng ta,
the other chores done.
how politics is conducted.
hoạt động chính trị
có như vậy
two major political parties.
của chính trị.
is shameful and poisonous.
và xấu xa.
that kind of name-calling --
chửi nhau--
if just one politician said,
chính trị gia nói
and get the job done."
và giải quyết công việc."
into politics, OK?
chính trị nhiều hơn, Ok?
more women into politics
hơn ngay lập tức
có dịch vụ chăm trẻ miễn phí
to offer free childcare to our candidates,
and start campaigning.
chiến dịch.
of our party across the UK.
trên khắp nước Anh.
in London, Scotland and Wales
ở London, Scotland và Wales
for our candidate for London Mayor.
chúng tôi làm thị trưởng Luân Đôn.
saw how many votes we were attracting,
cuộc chạy đua thấy được sức ảnh hưởng
to tackle gender equality.
việc giải quyết vấn đề bình đẳng giới.
change since I was a child.
sẽ thay đổi khi còn là một đứa trẻ.
shoulder to shoulder with men.
sáo rỗng và sự thất vọng
and disappointment --
to found a political party.
đảng chính trị.
this is my five percent, OK?
đây là 5% của tôi.
party for equality in a single country.
trị cho sự bình đẳng ở từng quốc gia.
in the global political landscape.
trong bối cảnh chính trị toàn cầu.
about the model we have created
chúng ta tạo ra
it would work in India.
ai cũng có thể nấu được,
anybody can cook it,
chúng tôi sẽ chia sẻ.
we're giving it away.
millions of women across the world
triệu người phụ nữ trên khắp thế giới
to the traditional battles of politics?
chính trị truyền thống.
let's get the work done."
công việc đi".
equality is better for everyone.
Bình đẳng là tốt hơn cho tất cả.
Let's change the world!
hãy cùng thay đổi thế giới!
và rất muốn làm
ABOUT THE SPEAKER
Sandi Toksvig - Broadcast personality, politician, authorLong revered in the UK for her wit and candor, Sandi Toksvig is now lending her familiar voice to a greater cause -- equality for women.
Why you should listen
Sandi Toksvig OBE is an award-winning writer, broadcaster and performer. She was born in Copenhagen, Denmark but grew up traveling the world with her family as they followed the work of her father, Claus Toksvig, Danish television's most famous foreign correspondent. Toksvig gave her own first television interview when she was six. After graduating with a first class degree from Cambridge University she began her acting career first at Nottingham Playhouse and then the Open Air Theatre in Regent's Park.
Toksvig's first experience of live television was when she hosted and co-wrote the children's Saturday morning show "No 73," which she did for six years. Other TV followed including the improvisation show, "Whose Line is it Anyway?" and six years as team captain on "Call My Bluff." Toksvig is the new host of the BBC's entertainment show QI and is currently recording the eighth season hosting the game show "15-1" for Channel 4. She has also had recent acting cameos in "Call the Midwife" and "Up the Women." Toksvig is well known on BBC Radio 4 for her appearances on "I'm Sorry I Haven't a Clue" as well as hosting "Excess Baggage" and the News Quiz.
Toksvig has also produced television. The current Playhouse Presents strand on Sky Arts was conceived by her and she produced and wrote much of the content for the first three years.
Toksvig has written over twenty books including fact and fiction for both children and adults. Her stage play, Bully Boy, was the opening production of London's newest theatre, the St James. The piece also had a successful run in Copenhagen. Her latest novel The End of the Sky, set on the Oregon Trail in 1847, will be published in 2017. It's a sequel to her last novel A Slice of the Moon about the Irish potato famine. Her new comedy play Silver Linings deals with society's attitudes to older women. It will open at the Rose Theatre in February 2017 before going on tour. Toksvig has written a column for Good Housekeeping magazine for twenty years.
In March 2015, along with journalist Catherine Mayer, Toksvig co-founded Britain's newest political party, The Women’s Equality Party (WEP), which in one year of existence now has over 70 branches across the UK. WEP stood candidates in the London, Welsh and Scottish elections of May 2016.
Toksvig has many honorary degrees. She is the President of the Women of the Year Lunch, Chancellor of the University of Portsmouth and in 2014 she was made an Officer of the British Empire by the Queen.
Sandi Toksvig | Speaker | TED.com