TED2004
Jennifer Lin: Improvising on piano, aged 14
Jennifer Lin: Ngẫu hứng kì diệu trên piano ở tuổi 14
Filmed:
Readability: 3.8
1,809,378 views
Nghệ sĩ piano và nhà soạn nhạc Jennifer Lin đem đến một màn biểu diễn kì diễn, chia sẻ về quá trình sáng tạo và ngẫu hứng sáng tác một bản nhạc độc tấu dựa trễn một chuỗi các nốt nhạc ngẫu nhiên.
Jennifer Lin - Pianist, composer
Concert pianist and composer Jennifer Lin was only 14 when she performed at TED, drawing tears with her extraordinary improvisation. Full bio
Concert pianist and composer Jennifer Lin was only 14 when she performed at TED, drawing tears with her extraordinary improvisation. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
(Âm nhạc)
(Âm nhạc kết thúc)
04:40
(Applause)
0
256000
16000
(Tiếng vỗ tay)
04:58
Thank you.
1
274000
2000
Cám ơn các bạn!
(Tiếp tục vỗ tay)
05:03
Thank you very much.
2
279000
3000
Cám ơn các bạn rất nhiều
05:06
Like the speaker before me, I am -- that's the TED virgin, I guess --
3
282000
5000
Giống như diễn giả trước tôi --
Tôi đoán tôi là người mới của TED.
Tôi đoán tôi là người mới của TED.
05:11
I'm also the first time here, and I don't know what to say.
4
287000
6000
Đây cũng là lần đầu tiên tôi đến đây, và...
(Cười lớn)
Tôi không biết nói gì cả!
(Tiếng vỗ tay)
05:17
(Applause)
5
293000
2000
05:19
I'm really happy that Mr. Anderson invited me.
6
295000
4000
Tôi thật sự hạnh phúc
vì ông Anderson đã mời tôi đến đây.
vì ông Anderson đã mời tôi đến đây.
05:23
I'm really grateful that I get a chance to play for everyone.
7
299000
3000
Tôi rất biết ơn ông đã cho tôi cơ hội được chơi đàn cho mọi người.
05:26
And the song that I just played was by Józef Hofmann.
8
302000
3000
Và bài hát tôi vừa chơi được
sáng tác bởi Josef Hofmann.
sáng tác bởi Josef Hofmann.
05:29
It's called "Kaleidoscope."
9
305000
2000
Nó tên là "Kaleidoscope".
05:31
And Hofmann is a Polish pianist and composer of the late 19th century,
10
307000
6000
Và Hofmann là một nghệ sĩ piano và nhà
soạn nhạc người Ba Lan ở cuối thế kỉ 19,
soạn nhạc người Ba Lan ở cuối thế kỉ 19,
05:37
and he's widely considered one of the greatest pianists of all time.
11
313000
4000
và ông được xem là một trong những
nghệ sĩ piano vĩ đại nhất mọi thời đại.
nghệ sĩ piano vĩ đại nhất mọi thời đại.
05:42
I have another piece that I'd like to play for you.
12
318000
2000
Tôi muốn biểu diễn một bản nhạc khác
cho các bạn.
cho các bạn.
05:44
It's called "Abegg Variations," by Robert Schumann,
13
320000
4000
Nó tên là "Khúc biến tấu Abegg"
của Robert Schumann,
của Robert Schumann,
05:48
a German 19th century composer.
14
324000
4000
một nhà soạn nhạc người Đức ở thế kỉ 19.
05:52
The name "Abegg" -- "Abegg" is actually A-B-E-G-G,
15
328000
5000
Cái tên "Abegg" thật ra là A-B-E-G-G,
05:57
and that's the main theme in the melody.
16
333000
3000
và nó là chủ đề chính trong giai điệu này.
(Đàn nốt A, B, E G và G)
06:03
That comes from the last name of one of Schumann's female friends.
17
339000
3000
Nó bắt nguồn từ họ của một trong những
người bạn gái của Schumann.
người bạn gái của Schumann.
(Cười lớn)
06:08
(Laughter)
18
344000
1000
06:09
But he wrote that for his wife.
19
345000
2000
Nhưng ông viết bài hát này cho vợ ông.
06:11
(Laughter)
20
347000
4000
(Cười lớn)
06:15
So, actually, if you listen carefully,
21
351000
2000
Thật ra, nếu các bạn nghe kĩ,
06:17
there's supposed to be five variations on this Abegg theme.
22
353000
3000
người ta cho rằng có 5 biến tấu
trong nhạc đề Abegg này.
trong nhạc đề Abegg này.
06:20
It's written around 1834, so, even though it's old,
23
356000
5000
Nó được viết vào khoảng năm 1834,
nên mặc dù nó đã cũ,
tôi hi vọng các bạn sẽ thích nó.
tôi hi vọng các bạn sẽ thích nó.
06:25
I hope you like it. (Music)
24
361000
2000
(Âm nhạc)
(Âm nhạc kết thúc)
13:22
(Applause)
25
778000
6000
(Tiếng vỗ tay)
13:28
Now comes the part that I hate.
26
784000
3000
Bây giờ sẽ đến phần mà tôi ghét.
13:33
Well, because Mr. Anderson told me
27
789000
4000
Bởi vì ông Anderson đã nói với tôi
13:37
that this session is called "Sync and Flow," I was wondering,
28
793000
3000
phần này có tên là
"Đồng bộ và Dòng chảy,"
"Đồng bộ và Dòng chảy,"
Tôi đang tự hỏi rằng, "Tôi có biết điều gì
mà những thiên tài ở đây không biết không?"
mà những thiên tài ở đây không biết không?"
13:40
"What do I know that these geniuses don't?"
29
796000
3000
(Cười lớn)
13:43
So, I'll talk about musical composition,
30
799000
3000
Vì vậy, tôi sẽ nói về việc soạn nhạc,
13:46
even though I don't know where to start.
31
802000
3000
ngay cả khi tôi không biết bắt đầu từ đâu.
13:49
How do I compose?
32
805000
2000
Tôi soạn nhạc bằng cách nào?
13:51
I think Yamaha does a really good job of teaching us how to compose.
33
807000
4000
Tôi nghĩ Yamaha đã thực sự làm tốt việc
dạy chúng ta cách soạn nhạc.
dạy chúng ta cách soạn nhạc.
13:55
What I do first is, I make a lot of little musical ideas --
34
811000
4000
Việc tôi làm đầu tiên là, tôi tạo ra
nhiều ý tưởng âm nhạc nhỏ.
nhiều ý tưởng âm nhạc nhỏ.
13:59
you can just improvise here at the piano --
35
815000
2000
bạn chỉ cần chơi ngẫu hứng
trên đàn piano
trên đàn piano
14:01
and I choose one of those to become my main theme, my main melody,
36
817000
3000
và tôi chọn một trong số chúng để
làm chủ đề chính, giai điệu chính,
làm chủ đề chính, giai điệu chính,
14:04
like the Abegg that you just heard.
37
820000
3000
giống như bản Abegg mà các bạn vừa nghe.
14:07
And once I choose my main theme I have to decide,
38
823000
3000
Và một khi tôi chọn được chủ đề chính ,
tôi phải quyết định:
tôi phải quyết định:
14:10
out of all the styles in music, what kind of style do I want?
39
826000
4000
Trong số tất cả các phong cách âm nhạc,
tôi muốn phong cách nào?
tôi muốn phong cách nào?
14:14
And this year I composed a Romantic style.
40
830000
3000
Và năm nay, tôi đã soạn
một bài theo phong cách Lãng mạn.
một bài theo phong cách Lãng mạn.
14:17
So, for inspiration I listened to Liszt and Tchaikovsky
41
833000
4000
Để có cảm hứng,
tôi nghe nhạc của Liszt và Tchaikovsky
tôi nghe nhạc của Liszt và Tchaikovsky
14:21
and all the great Romantic composers.
42
837000
2000
và tất cả các nhà soạn nhạc
Lãng mạn vĩ đại.
Lãng mạn vĩ đại.
14:23
Next, I make the structure of the entire piece with my teachers.
43
839000
6000
Tiếp theo, tôi tạo cấu trúc
của toàn bộ bản nhạc với các giáo viên.
của toàn bộ bản nhạc với các giáo viên.
14:29
They help me plan out the whole piece,
44
845000
2000
Họ giúp tôi lên kế hoạch cho cả bản nhạc.
14:31
and then the hard part is filling it in with musical ideas,
45
847000
4000
Và sau đó phần khó khăn
là lấp đầy nó với những ý tưởng âm nhạc,
là lấp đầy nó với những ý tưởng âm nhạc,
14:35
because then you have to think. (Laughter)
46
851000
3000
bởi vì sau đó bạn phải suy nghĩ.
(Cười lớn)
14:38
And then, when the piece takes somewhat of a solified form --
47
854000
4000
Và sau đó, khi bản nhạc đã được (nói nhầm)
14:42
solidified, excuse me -- solidified form,
48
858000
2000
định hình, xin lỗi, bản nhạc được định hình,
14:44
you're supposed to actually polish the piece, polish the details,
49
860000
5000
bạn cần trau chuốt bản nhạc,
trau chuốt từng chi tiết,
trau chuốt từng chi tiết,
14:49
and then polish the overall performance of the composition.
50
865000
4000
và sau đó trau chuốt tổng thể
màn biểu diễn bản nhạc.
màn biểu diễn bản nhạc.
14:53
And another thing that I enjoy doing is drawing --
51
869000
3000
Và tôi còn thích vẽ nữa.
14:56
drawing, because I like to draw, you know, Japanese anime art.
52
872000
4000
Tôi thích vẽ, bạn biết đấy,
nghệ thuật hoạt hình Nhật Bản.
nghệ thuật hoạt hình Nhật Bản.
15:00
I think that's a craze among teens right now.
53
876000
2000
Tôi nghĩ nó là mốt
trong giới trẻ ngày nay.
trong giới trẻ ngày nay.
15:02
And once I realized it,
54
878000
3000
Và một khi tôi nhận ra nó,
15:05
there's a parallel between creating music and creating art,
55
881000
4000
có một sự tương đồng giữa
sáng tạo âm nhạc và sáng tạo nghệ thuật,
sáng tạo âm nhạc và sáng tạo nghệ thuật,
15:09
because for your motive or your little initial idea for your drawing,
56
885000
4000
bởi vì với động cơ của bạn, hoặc với
ý tưởng nhỏ ban đầu cho bản vẽ của bạn
ý tưởng nhỏ ban đầu cho bản vẽ của bạn
15:13
it's your character -- you want to decide who do you want to draw,
57
889000
4000
đó là nhân vật của bạn -- bạn muốn
quyết định bạn sẽ vẽ ai,
quyết định bạn sẽ vẽ ai,
15:17
or if you want to draw an original character.
58
893000
2000
hoặc nếu bạn muốn vẽ
một nhân vật nguyên bản,
một nhân vật nguyên bản,
15:19
And then you want to decide, how are you going to draw the character?
59
895000
3000
Và sau đó bạn muốn quyết định:
Bạn sẽ vẽ nhân vật đó như thế nào?
Bạn sẽ vẽ nhân vật đó như thế nào?
15:22
Like, am I going to use one page?
60
898000
2000
Kiểu như, tôi sẽ dùng một trang để vẽ?
Tôi sẽ vẽ nó trên máy tính?
Tôi sẽ vẽ nó trên máy tính?
15:24
Am I going to draw it on the computer?
61
900000
1000
15:25
Am I going to use a two-page spread like a comic book
62
901000
4000
Tôi sẽ dùng hai trang giấy trải ra
như một cuốn truyện tranh?
như một cuốn truyện tranh?
15:29
for more grandiose effect, I guess?
63
905000
3000
Để có hiệu ứng hoành tráng hơn,
tôi đoán vậy.
tôi đoán vậy.
15:32
And then you have to do the initial sketch of the character,
64
908000
3000
Và sau đó bạn phải vẽ
bản phác họa ban đầu cho nhân vật,
bản phác họa ban đầu cho nhân vật,
15:35
which is like your structure of a piece,
65
911000
2000
giống như cấu trúc của bản nhạc vậy,
15:37
and then you add pen and pencil and whatever details that you need --
66
913000
4000
và sau đó bạn thêm bút và bút chì,
và bất cứ chi tiết nào bạn cần
và bất cứ chi tiết nào bạn cần
15:41
that's polishing the drawing.
67
917000
2000
đó là việc trau chuốt cho bức tranh.
15:43
And another thing that both of these have in common
68
919000
2000
Và cả hai đều có một điểm chung nữa,
đó là tâm trạng của bạn
đó là tâm trạng của bạn
15:45
is your state of mind, because I don't --
69
921000
3000
bởi vì tôi biết tôi là một trong số
những thiếu niên dễ bị sao lãng.
những thiếu niên dễ bị sao lãng.
15:48
I'm one of those teenagers that are really easily distracted,
70
924000
3000
15:51
so if I'm trying to do homework, (Laughter)
71
927000
3000
Vì vậy nếu tôi cố gắng làm bài về nhà
và tôi không thấy thích,
và tôi không thấy thích,
15:54
if I'm trying to do homework and I don't feel like it,
72
930000
2000
15:56
I'll try to draw or, you know, waste my time.
73
932000
3000
Tôi sẽ cố vẽ, hoặc bạn biết đây,
lãng phí thời gian .
lãng phí thời gian .
15:59
And then what happens is, sometimes I absolutely can't draw
74
935000
3000
Và điều xảy ra sau đó là,
thỉnh thoảng, tôi hoàn toàn không thể vẽ được.
thỉnh thoảng, tôi hoàn toàn không thể vẽ được.
16:02
or I can't compose at all, and then it's like
75
938000
3000
hay tôi không thể sáng tác được chút nào,
và sau đó có quá nhiều thứ
trong tâm trí bạn.
trong tâm trí bạn.
16:05
there's too much on your mind.
76
941000
1000
16:06
You can't focus on what you're supposed to do.
77
942000
3000
Bạn không thể tập trung vào
cái mà bạn cần làm.
cái mà bạn cần làm.
16:09
And sometimes, if you manage to use your time wisely and work on it,
78
945000
5000
Và thỉnh thoảng, nếu bạn sử dụng được
thời gian thông minh và tận dụng nó,
thời gian thông minh và tận dụng nó,
16:14
you'll get something out of it, but it doesn't come naturally.
79
950000
4000
bạn sẽ đạt được điều gì đó,
nhưng nó không đến một cách tự nhiên.
nhưng nó không đến một cách tự nhiên.
16:18
What happens is, if something magical happens,
80
954000
2000
Điều xảy ra là,
nếu một thứ gì đó kì diệu xảy ra,
nếu một thứ gì đó kì diệu xảy ra,
16:20
if something natural happens to you,
81
956000
3000
nếu một thứ gì đó tự nhiên xảy ra với bạn,
16:23
you're able to produce all this beautiful stuff instantly,
82
959000
3000
bạn sẽ có thể tạo ra những thứ đẹp đẽ
ngay lập tức,
ngay lập tức,
16:26
and then that's what I consider "flow,"
83
962000
3000
và đó chính là thứ tôi xem là "dòng chảy",
16:29
because that's when everything clicks and you're able to do anything.
84
965000
4000
bởi vì đó là khi mọi thứ sẵn sàng
và bạn có thể làm bất cứ điều gì.
và bạn có thể làm bất cứ điều gì.
16:33
You feel like you're on top of your game
85
969000
2000
Bạn cảm thấy bạn ở đỉnh cao
của trò chơi
của trò chơi
và bạn có thể làm điều gì bạn muốn.
16:35
and you can do anything you want.
86
971000
2000
16:37
I'm not going to play my own composition today because,
87
973000
3000
Tôi sẽ không biểu diễn
bản nhạc của tôi hôm nay bởi vì,
bản nhạc của tôi hôm nay bởi vì,
16:40
although I did finish it, it's way too long.
88
976000
3000
mặc dù tôi đã hoàn thành nó,
nó khá là dài.
nó khá là dài.
16:43
Instead, I'd like to try something called "improvisation."
89
979000
4000
Thay vào đó, tôi muốn thử một thứ
gọi là "sự ngẫu hứng".
gọi là "sự ngẫu hứng".
16:47
I have here seven note cards,
90
983000
2000
Ở đây tôi có bảy tấm ghi chú,
16:49
one with each note of the musical alphabet,
91
985000
3000
mỗi tấm là một nốt
trong bảng chữ cái âm nhạc.
trong bảng chữ cái âm nhạc.
16:52
and I'd like someone to come up here and choose five --
92
988000
4000
Và tôi muốn mời một bạn lên đây
và chọn ra năm tấm
và chọn ra năm tấm
16:56
anyone to come up here and choose five --
93
992000
2000
một bạn lên đây và chọn ra năm tấm
16:58
and then I can make it into some sort of melody and I'll improvise it.
94
994000
5000
và sau đó tôi có thể biến chúng
thành một giai điệu nào đó,
thành một giai điệu nào đó,
và tôi sẽ chơi chúng ngẫu hứng.
17:03
Wow, a volunteer, yay!
95
999000
4000
Ồ. Một bạn tình nguyện!
(Cười lớn)
17:07
(Applause)
96
1003000
4000
(Tiếng vỗ tay)
17:11
Nice to meet you.
97
1007000
2000
Jennifer Lin: Rất vui khi gặp cô.
17:13
Goldie Hawn: Thank you. Choose five?
98
1009000
4000
Goldie Hawn: Cám ơn cháu. Chọn năm tấm à?
JL: Vâng, năm tấm. Năm tấm bất kì ạ.
17:17
Jennifer Lin: Yes, five cards. Any five cards.
99
1013000
2000
GH: Được thôi, một.
JL: Được rồi.
JL: Được rồi.
17:19
GH: OK. One. Two. Three.
100
1015000
5000
GH: Hai.
JL: Vâng.
JL: Vâng.
17:24
Oh, D and F -- too familiar.
101
1020000
5000
GH: Ba.
GH: Ồ, D và F - quá quen thuộc.
17:29
(Laughter)
102
1025000
5000
(Cười lớn)
17:34
JL: One more.
103
1030000
1000
JL: Một tấm nữa.
GH: Vâng. "E" cho "nỗ lực" (effort).
GH: Vâng. "E" cho "nỗ lực" (effort).
17:35
GH: OK, E for effort.
104
1031000
2000
17:37
JL: Would you mind reading them out in the order that you chose them?
105
1033000
3000
JL: Cô có thể đọc chúng lên
theo thứ tự mà cô chọn không ạ?
theo thứ tự mà cô chọn không ạ?
17:40
GH: OK. C, G, B, A and E.
106
1036000
7000
GH: Được thôi - C, G, B, A và E.
17:47
JL: Thank you very much.
107
1043000
1000
JL: Cám ơn cô nhiều ạ!
17:48
GH: You're welcome. And what about these?
108
1044000
1000
GH: Không có gì. Những tấm còn lại thì sao?
17:50
JL: I won't use them. Thank you.
109
1046000
3000
JL: Tôi sẽ không dùng chúng. Cám ơn!
17:53
(Applause)
110
1049000
7000
(Tiếng vỗ tay)
18:00
Now, she chose C, G, B, A, E.
111
1056000
4000
Giờ, cô ấy đã chọn C, G, B, A, E.
18:04
I'm going to try to put that in some sort of order. (Plays notes)
112
1060000
3000
Tôi sẽ cố gắng xếp chúng
theo một trật tự nào đó.
theo một trật tự nào đó.
(Đàn vài nốt)
18:12
OK, that's nice.
113
1068000
2000
Tốt đấy, nó khá ổn.
18:14
So, I'm going to have a moment to think,
114
1070000
2000
Tôi sẽ suy nghĩ một lúc,
18:16
and I'll try to make something out of it. (Music)
115
1072000
3000
và tôi sẽ cố tạo ra điều gì đó từ nó.
(Đàn năm nốt nhạc đó)
(Âm nhạc)
(Âm nhạc kết thúc)
(Tiếng vỗ tay)
21:54
(Applause)
116
1290000
5000
21:59
The next song, or the encore, that I'm going to play
117
1295000
3000
Bản nhạc tiếp theo, cũng là bản cuối
tôi sẽ chơi
tôi sẽ chơi
22:02
is called "Bumble Boogie," by Jack Fina.
118
1298000
4000
có tên là "Bumble Boogie," của Jack Fina.
22:06
(Applause)
119
1302000
3000
(Tiếng vỗ tay)
(Âm nhạc)
(Âm nhạc kết thúc)
24:05
(Applause)
120
1421000
5000
(Tiếng vỗ tay)
ABOUT THE SPEAKER
Jennifer Lin - Pianist, composerConcert pianist and composer Jennifer Lin was only 14 when she performed at TED, drawing tears with her extraordinary improvisation.
Why you should listen
A student of the Yamaha Music Education System from the age of 4, pianist Jennifer Lin has an unusual talent for improvisation. Speaking at TED, she compared her creative process to drawing a comic, and admitted that the state of "flow" -- when she is able produce beautiful music instantly -- cannot be forced.
Her virtuoso performances, particularly the improvisations, are profoundly moving, and -- even via podcast -- have been known to reduce listeners to tears. As one blogger recorded, "I was listening to a presentation by a 14-year old girl named Jennifer Lin who plays the piano like whoa ... I wasn't expecting it, and when she was a minute or two into the piece, I was literally crying in the crowded subway car." Lin was featured on ABC World News Tonight as Person of the Week and also appeared on a "Little Geniuses" segment on Oprah, where Winfrey declared her "a miracle prodigy."
Jennifer Lin | Speaker | TED.com