TEDxEast
Sarah Kay: How many lives can you live?
Filmed:
Readability: 3.5
1,362,376 views
Spoken-word poet Sarah Kay was stunned to find she couldn’t be a princess, ballerina and astronaut all in one lifetime. In this talk, she delivers two powerful poems that show us how we can live other lives.
(Filmed at TEDxEast.)
Sarah Kay - Poet
A performing poet since she was 14 years old, Sarah Kay is the founder of Project VOICE, an organization that uses spoken word poetry as a literacy and empowerment tool. Full bio
A performing poet since she was 14 years old, Sarah Kay is the founder of Project VOICE, an organization that uses spoken word poetry as a literacy and empowerment tool. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
(Singing) I see the moon.
The moon sees me.
The moon sees me.
0
609
4688
(Τραγουδώντας) Βλέπω το φεγγάρι.
Το φεγγάρι με βλέπει.
Το φεγγάρι με βλέπει.
00:21
The moon sees somebody that I don't see.
1
6296
5268
Το φεγγάρι βλέπει κάποιον
που εγώ δεν βλέπω.
που εγώ δεν βλέπω.
00:27
God bless the moon, and God bless me.
2
12708
5643
Θεέ, ευλόγησε το φεγγάρι,
και Θεέ, ευλόγησε εμένα.
και Θεέ, ευλόγησε εμένα.
00:34
And God bless the somebody
that I don't see.
that I don't see.
3
19243
5412
Θεέ, ευλόγησε αυτόν που δεν βλέπω.
00:40
If I get to heaven, before you do,
4
25673
5658
Αν φτάσω στον παράδεισο πριν από εσένα,
00:46
I'll make a hole and pull you through.
5
31987
5783
θα κάνω μια τρύπα και θα σε τραβήξω μέσα.
00:52
And I'll write your name on every star,
6
38083
5469
Και θα γράψω το όνομά σου σε κάθε αστέρι,
00:58
and that way the world
7
44062
2642
και έτσι ο κόσμος
01:02
won't seem so far.
8
47356
3282
δεν θα φαίνεται τόσο μακριά.
01:05
The astronaut will not be at work today.
9
51079
3691
Ο αστροναύτης δεν θα πάει
στη δουλειά του σήμερα.
στη δουλειά του σήμερα.
01:10
He has called in sick.
10
55111
1656
Ενημέρωσε ότι είναι άρρωστος.
01:11
He has turned off his cell phone,
his laptop, his pager, his alarm clock.
his laptop, his pager, his alarm clock.
11
56791
5128
Έκλεισε το κινητό του, το λάπτοπ του,
τον βομβητή του, το ξυπνητήρι του.
τον βομβητή του, το ξυπνητήρι του.
01:16
There is a fat yellow cat
asleep on his couch,
asleep on his couch,
12
61943
3149
Μια χοντρή κίτρινη γάτα
κοιμάται στον καναπέ του,
κοιμάται στον καναπέ του,
01:20
raindrops against the window
13
65116
1744
βροχοσταλίδες στο παράθυρο
01:21
and not even the hint
of coffee in the kitchen air.
of coffee in the kitchen air.
14
66884
3715
και ούτε ιδέα από καφέ
στον αέρα της κουζίνας.
στον αέρα της κουζίνας.
01:25
Everybody is in a tizzy.
15
70623
1249
Όλοι βρίσκονται σε έξαψη.
01:26
The engineers on the 15th floor have
stopped working on their particle machine.
stopped working on their particle machine.
16
71896
3946
Οι μηχανικοί στον 15ο όροφο σταμάτησαν
να δουλεύουν στη μηχανή σωματιδίων.
να δουλεύουν στη μηχανή σωματιδίων.
Το δωμάτιο της αντιβαρύτητας έχει διαρροή,
01:30
The anti-gravity room is leaking,
17
75866
1778
κι ακόμη το παιδί
με τις φακίδες και τα γυαλιά
με τις φακίδες και τα γυαλιά
01:32
and even the freckled kid with glasses,
18
77668
1880
01:34
whose only job is to take
out the trash, is nervous,
out the trash, is nervous,
19
79572
2674
που μόνο βγάζει έξω τα σκουπίδια,
είναι νευρικός,
είναι νευρικός,
κι απ' τη σακούλα του πέφτουν
μια μπανανόφλουδα και ένα ποτηράκι.
μια μπανανόφλουδα και ένα ποτηράκι.
01:37
fumbles the bag, spills
a banana peel and a paper cup.
a banana peel and a paper cup.
20
82270
2709
01:39
Nobody notices.
21
85003
1422
Περνά απαρατήρητο.
01:41
They are too busy recalculating
what this all mean for lost time.
what this all mean for lost time.
22
86449
3425
Όλοι είναι απασχολημένοι
υπολογίζοντας τι σημαίνουν όλα.
υπολογίζοντας τι σημαίνουν όλα.
01:44
How many galaxies
are we losing per second?
are we losing per second?
23
89898
2032
Πόσους γαλαξίες χάνουμε ανά δευτερόλεπτο;
01:46
How long before next rocket
can be launched?
can be launched?
24
91954
2050
Πότε θα εκτοξευθεί ο επόμενος πύραυλος;
01:48
Somewhere an electron
flies off its energy cloud.
flies off its energy cloud.
25
94028
2871
Κάπου ένα ηλεκτρόνιο
φεύγει από το ενεργειακό νέφος του.
φεύγει από το ενεργειακό νέφος του.
01:51
A black hole has erupted.
26
96923
1966
Μια μαύρη τρύπα εμφανίστηκε.
01:53
A mother finishes setting
the table for dinner.
the table for dinner.
27
98913
2301
Μια μητέρα έχει ετοιμάσει
το τραπέζι για δείπνο.
το τραπέζι για δείπνο.
01:56
A Law & Order marathon is starting.
28
101238
2061
Ένας μαραθώνιος
του «Νόμος και Τάξη» ξεκινά.
του «Νόμος και Τάξη» ξεκινά.
01:58
The astronaut is asleep.
29
103323
2221
Ο αστροναύτης κοιμήθηκε.
02:00
He has forgotten to turn off his watch,
30
105568
1903
Ξέχασε να σβήσει το ρολόι του,
02:02
which ticks, like a metal
pulse against his wrist.
pulse against his wrist.
31
107495
2751
που ακούγεται σαν μεταλλικός
παλμός στον καρπό του.
παλμός στον καρπό του.
02:05
He does not hear it.
32
110270
1575
Δεν το ακούει.
02:06
He dreams of coral reefs and plankton.
33
111869
3049
Ονειρεύεται κοραλλιογενείς
υφάλους και πλαγκτόν.
υφάλους και πλαγκτόν.
02:09
His fingers find
the pillowcase's sailing masts.
the pillowcase's sailing masts.
34
114942
3139
Τα δάχτυλα του πιάνουν
τα κατάρτια της μαξιλαροθήκης.
τα κατάρτια της μαξιλαροθήκης.
02:13
He turns on his side,
opens his eyes at once.
opens his eyes at once.
35
118105
3068
Γυρίζει πλευρό,
ανοίγει τα μάτια του αμέσως.
ανοίγει τα μάτια του αμέσως.
02:16
He thinks that scuba divers must have
the most wonderful job in the world.
the most wonderful job in the world.
36
121197
4730
Πιστεύει ότι οι δύτες πρέπει να έχουν
την πιο υπέροχη δουλειά στον κόσμο.
την πιο υπέροχη δουλειά στον κόσμο.
02:20
So much water to glide through!
37
125951
2843
Τόσο νερό να διασχίσεις!
02:25
(Applause)
38
131070
5228
(Χειροκρότημα)
02:31
Thank you.
39
136322
1781
Ευχαριστώ.
02:33
When I was little, I could
not understand the concept
not understand the concept
40
138127
4101
Όταν ήμουν μικρή, δεν μπορούσα να καταλάβω
02:37
that you could only live one life.
41
142996
2045
ότι μπορούσες να ζήσεις μόνο μία ζωή.
02:40
I don't mean this metaphorically.
42
145560
1580
Δεν το εννοώ μεταφορικά.
02:42
I mean, I literally thought
that I was going to get to do
that I was going to get to do
43
147164
2951
Πραγματικά πίστευα ότι θα μπορούσα να κάνω
02:45
everything there was to do
44
150433
2046
ό,τι υπήρχε να κάνω
02:47
and be everything there was to be.
45
152503
2596
και να είμαι ό,τι υπήρχε.
02:50
It was only a matter of time.
46
155123
1404
Ήταν απλά θέμα χρόνου.
02:51
And there was no limitation
based on age or gender
based on age or gender
47
156899
3024
Δεν υπήρχε περιορισμός φύλου ή ηλικίας
02:54
or race or even appropriate time period.
48
159947
3087
ή εθνικότητας ή σωστής στιγμής.
02:57
I was sure that I was going
to actually experience
to actually experience
49
163058
3451
Ήμουν σίγουρη ότι θα μπορούσα να βιώσω
03:01
what it felt like to be a leader
of the civil rights movement
of the civil rights movement
50
166533
3794
το να είμαι αρχηγός του κινήματος
ανθρωπίνων δικαιωμάτων
ανθρωπίνων δικαιωμάτων
03:05
or a ten-year old boy living
on a farm during the dust bowl
on a farm during the dust bowl
51
170351
3634
ή ένας δεκάχρονος που ζούσε
σε μια φάρμα τη δεκαετία του '30
σε μια φάρμα τη δεκαετία του '30
03:08
or an emperor of the Tang
dynasty in China.
dynasty in China.
52
174009
3618
ή αυτοκράτορας της δυναστείας
των Τανγκ στην Κίνα.
των Τανγκ στην Κίνα.
03:12
My mom says that when people asked me
53
177651
2001
Η μαμά μου λέει όταν με ρωτούσαν
03:14
what I wanted to be when I grew up,
my typical response was:
my typical response was:
54
179676
3579
τι θα γίνω όταν μεγαλώσω,
η συνήθης απάντησή μου ήταν:
η συνήθης απάντησή μου ήταν:
03:18
princess-ballerina-astronaut.
55
183279
1768
πριγκίπισσα-μπαλαρίνα-αστροναύτης.
03:20
And what she doesn't understand
is that I wasn't trying to invent
is that I wasn't trying to invent
56
185458
3145
Αυτό που δε καταλαβαίνει
είναι ότι δεν προσπαθούσα να εφεύρω
είναι ότι δεν προσπαθούσα να εφεύρω
03:23
some combined super profession.
57
188627
1983
κάποιο συνδυασμό υπερ-επαγγελμάτων.
03:25
I was listing things I thought
I was gonna get to be:
I was gonna get to be:
58
190634
3377
Έλεγα πράγματα που πίστευα
ότι θα μπορούσα να γίνω:
ότι θα μπορούσα να γίνω:
03:28
a princess and a ballerina
and an astronaut.
and an astronaut.
59
194035
3061
πριγκίπισσα και μπαλαρίνα και αστροναύτης.
03:32
and I'm pretty sure the list
probably went on from there.
probably went on from there.
60
197120
2739
Και είμαι σχεδόν σίγουρη
ότι η λίστα πιθανόν συνεχιζόταν.
ότι η λίστα πιθανόν συνεχιζόταν.
03:34
I usually just got cut off.
61
199883
1998
Συνήθως με έκοβαν.
03:36
It was never a question
of if I was gonna get to do something
of if I was gonna get to do something
62
201905
2866
Δε ρωτούσαν ποτέ
αν θα κατάφερνα να κάνω κάτι
αν θα κατάφερνα να κάνω κάτι
03:39
so much of a question of when.
63
204795
2060
αλλά πότε θα τα κάνω.
03:42
And I was sure that if I was going
to do everything,
to do everything,
64
207278
2477
Ήμουν σίγουρη ότι αν θα τα έκανα όλα,
03:44
that it probably meant I had
to move pretty quickly,
to move pretty quickly,
65
209779
2436
έπρεπε να κινηθώ γρήγορα,
γιατί ήταν πολλά που έπρεπε να κάνω.
03:47
because there was a lot
of stuff I needed to do.
of stuff I needed to do.
66
212239
2246
Έτσι στη ζωή μου συνεχώς έτρεχα.
03:49
So my life was constantly
in a state of rushing.
in a state of rushing.
67
214509
2270
Φοβόμουν ότι έμενα πίσω.
03:51
I was always scared
that I was falling behind.
that I was falling behind.
68
216803
2167
03:53
And since I grew up
in New York City, as far as I could tell,
in New York City, as far as I could tell,
69
218994
3380
Και επειδή μεγάλωσα στη Νέα Υόρκη,
απ' ό,τι έβλεπα,
απ' ό,τι έβλεπα,
03:57
rushing was pretty normal.
70
222398
1826
το τρέξιμο ήταν αρκετά φυσιολογικό.
04:00
But, as I grew up, I had
this sinking realization,
this sinking realization,
71
225128
3635
Όμως όσο μεγάλωνα,
είχα την τραγική διαπίστωση,
είχα την τραγική διαπίστωση,
04:04
that I wasn't gonna get to live
any more than one life.
any more than one life.
72
229108
4290
ότι δε θα μπορούσα να ζήσω
πάνω από μία ζωές.
πάνω από μία ζωές.
04:08
I only knew what it felt like
to be a teenage girl
to be a teenage girl
73
233422
3006
Ήξερα μόνο πώς νιώθεις σαν έφηβο κορίτσι
04:11
in New York City,
74
236452
1151
στη Νέα Υόρκη,
04:12
not a teenage boy in New Zealand,
75
237627
2291
όχι σαν έφηβο αγόρι στη Νέα Ζηλανδία,
04:14
not a prom queen in Kansas.
76
239942
3077
όχι σαν βασίλισσα του χορού στο Κάνσας.
04:17
I only got to see through my lens.
77
243043
1921
Έβλεπα μόνο μέσα από τον φακό μου.
04:19
And it was around this time
that I became obsessed with stories,
that I became obsessed with stories,
78
244988
3308
Και γύρω σε εκείνη την εποχή
έγινα μανιώδης με τις ιστορίες
έγινα μανιώδης με τις ιστορίες
04:23
because it was through stories
that I was able to see
that I was able to see
79
248320
3127
επειδή μέσα από τις ιστορίες
μπορούσα να δω
μπορούσα να δω
04:26
through someone else's lens,
however briefly or imperfectly.
however briefly or imperfectly.
80
251471
3722
μέσα από τον φακό άλλου,
αν και εν συντομία ή με ατέλειες.
αν και εν συντομία ή με ατέλειες.
04:30
And I started craving hearing
other people's experiences
other people's experiences
81
255589
3112
Άρχισα να θέλω να ακούω εμπειρίες άλλων
04:33
because I was so jealous
that there were entire lives
that there were entire lives
82
258725
3563
επειδή ζήλευα πολύ
που υπήρχαν ολόκληρες ζωές
που υπήρχαν ολόκληρες ζωές
04:37
that I was never gonna get to live,
83
262312
1691
που δε θα ζούσα ποτέ,
04:38
and I wanted to hear
about everything that I was missing.
about everything that I was missing.
84
264027
2675
και ήθελα να ακούσω όσα έχανα.
Και με τη μεταβατική ιδιότητα,
04:41
And by transitive property,
85
266726
1294
04:42
I realized that some people
were never gonna get to experience
were never gonna get to experience
86
268044
3229
κατάλαβα ότι μερικά άτομα
δε θα ζήσουν ποτέ
δε θα ζήσουν ποτέ
04:46
what it felt like to be a teenage girl
in New York city.
in New York city.
87
271297
2684
πώς νιώθει ένα έφηβο κορίτσι
στη Νέα Υόρκη.
στη Νέα Υόρκη.
04:48
Which meant that they weren't gonna know
88
274005
1905
Που σήμαινε ότι δε θα μάθαιναν ποτέ
04:50
what the subway ride
after your first kiss feels like,
after your first kiss feels like,
89
275934
3222
πώς νιώθεις στο τρένο
μετά το πρώτο σου φιλί,
μετά το πρώτο σου φιλί,
04:54
or how quiet it gets when its snows.
90
279180
2818
ή την ησυχία όταν χιονίζει.
04:56
And I wanted them to know,
I wanted to tell them.
I wanted to tell them.
91
282022
2612
Ήθελα να μάθουν, ήθελα να τους πω.
04:59
And this became the focus of my obsession.
92
284658
2427
Έγινε το κέντρο της εμμονής μου.
05:02
I busied myself telling stories
and sharing stories and collecting them.
and sharing stories and collecting them.
93
287109
3625
Απασχολούσα τον εαυτό μου λέγοντας,
μοιράζοντας και μαζεύοντας ιστορίες.
μοιράζοντας και μαζεύοντας ιστορίες.
05:05
And it's not until recently
94
290758
1984
Και μέχρι πρότινος
05:07
that I realized that
I can't always rush poetry.
I can't always rush poetry.
95
292766
4309
κατάλαβα ότι δε μπορείς
να πιέσεις την ποίηση.
να πιέσεις την ποίηση.
05:12
In April for National Poetry Month,
there's this challenge
there's this challenge
96
297666
3338
Τον Απρίλη, τον μήνα εθνικής ποίησης,
υπάρχει ένας διαγωνισμός
υπάρχει ένας διαγωνισμός
05:15
that many poets in the poetry
community participate in,
community participate in,
97
301028
3118
όπου συμμετέχουν πολλοί
από την ποιητική κοινότητα,
από την ποιητική κοινότητα,
05:19
and its called the 30/30 Challenge.
98
304170
2064
και λέγετε πρόκληση 30/30.
05:21
The idea is you write a new poem
99
306551
2722
Η ιδέα είναι ότι γράφεις ένα νέο ποίημα
05:24
every single day
for the entire month of April.
for the entire month of April.
100
309297
2937
κάθε μέρα για όλο τον Απρίλη.
05:27
And last year, I tried it
for the first time
for the first time
101
312916
2056
Πέρσι, το δοκίμασα για πρώτη φορά
05:29
and was thrilled by the efficiency
at which I was able to produce poetry.
at which I was able to produce poetry.
102
314996
4150
και ενθουσιάστηκα από το πόσο εύκολα
μπορούσα να παράγω ποίηση.
μπορούσα να παράγω ποίηση.
05:34
But at the end of the month, I looked
back at these 30 poems I had written
back at these 30 poems I had written
103
319765
3610
Στο τέλος του μήνα, κοίταξα
τα 30 ποιήματα που είχα γράψει
τα 30 ποιήματα που είχα γράψει
05:38
and discovered that they were
all trying to tell the same story,
all trying to tell the same story,
104
323399
4019
και είδα ότι όλα προσπαθούσαν
να πουν τη ίδια ιστορία,
να πουν τη ίδια ιστορία,
05:42
it had just taken me 30 tries to figure
out the way that it wanted to be told.
out the way that it wanted to be told.
105
327442
4809
αλλά μου πήρε 30 προσπάθειες
να βρω πώς θα την έλεγα.
να βρω πώς θα την έλεγα.
05:47
And I realized that this is probably true
of other stories on an even larger scale.
of other stories on an even larger scale.
106
332275
3921
Και κατάλαβα ότι αυτό μάλλον
συμβαίνει και με άλλες ιστορίες.
συμβαίνει και με άλλες ιστορίες.
05:51
I have stories that I have
tried to tell for years,
tried to tell for years,
107
336220
2428
Υπάρχουν ιστορίες
που προσπαθώ να πω εδώ και χρόνια,
που προσπαθώ να πω εδώ και χρόνια,
05:53
rewriting and rewriting and constantly
searching for the right words.
searching for the right words.
108
338672
4388
γράφοντας και ξαναγράφοντας,
ψάχνοντας τις σωστές λέξεις.
ψάχνοντας τις σωστές λέξεις.
05:57
There's a French poet and essayist
by the name of Paul Valéry
by the name of Paul Valéry
109
343084
3285
Υπάρχει ένας Γάλλος ποιητής
και συγγραφέας, ο Πωλ Βαλερύ,
και συγγραφέας, ο Πωλ Βαλερύ,
06:01
who said a poem is never
finished, it is only abandoned.
finished, it is only abandoned.
110
346393
3476
που είπε ότι ένα ποίημα
δεν τελειώνει ποτέ, μόνο εγκαταλείπεται.
δεν τελειώνει ποτέ, μόνο εγκαταλείπεται.
06:05
And this terrifies me
111
350178
1151
Αυτό με τρομάζει
06:06
because it implies that I could keep
re-editing and rewriting forever
re-editing and rewriting forever
112
351353
3379
επειδή σημαίνει ότι θα μπορούσα
να διορθώνω και ξαναγράφω για πάντα,
να διορθώνω και ξαναγράφω για πάντα,
06:09
and its up to me to decide
when a poem is finished
when a poem is finished
113
354756
3453
και είναι στο χέρι μου να αποφασίσω
πότε ένα ποίημα έχει τελειώσει
πότε ένα ποίημα έχει τελειώσει
06:13
and when I can walk away from it.
114
358233
2111
και πότε θα το αφήσω.
06:15
And this goes directly against
my very obsessive nature
my very obsessive nature
115
360978
2707
Αυτό αντιτίθεται πλήρως
στην πολύ εμμονική φύση μου
στην πολύ εμμονική φύση μου
06:18
to try to find the right answer
and the perfect words and the right form.
and the perfect words and the right form.
116
363709
3619
να προσπαθήσω να βρω τη σωστή απάντηση
και τις τέλειες λέξεις και σύνταξη.
και τις τέλειες λέξεις και σύνταξη.
06:22
And I use poetry in my life,
117
367352
2081
Χρησιμοποιώ ποίηση στη ζωή μου,
ως έναν τρόπο να αντιμετωπίσω
και να περάσω κάποια πράγματα.
και να περάσω κάποια πράγματα.
06:24
as a way to help me navigate
and work through things.
and work through things.
118
369457
2712
06:27
But just because I end the poem,
doesn't mean that I've solved
doesn't mean that I've solved
119
372193
3206
Επειδή τελειώνω το ποίημα,
δε σημαίνει ότι έχω λύσει
δε σημαίνει ότι έχω λύσει
06:30
what it was I was puzzling through.
120
375423
1984
ό,τι με προβλημάτιζε.
06:32
I like to revisit old poetry
121
378001
1834
Συνηθίζω να ξαναδιαβάζω παλιά ποίηση
06:34
because it shows me exactly
where I was at that moment
where I was at that moment
122
379859
3815
γιατί μου δείχνει ακριβώς
πώς ένιωθα εκείνη τη στιγμή,
πώς ένιωθα εκείνη τη στιγμή,
06:38
and what it was I was trying to navigate
123
383698
1913
και τι προσπαθούσα να λύσω,
06:40
and the words that I chose to help me.
124
385635
2134
και τις λέξεις που διάλεξα
για να με βοηθήσουν.
για να με βοηθήσουν.
06:43
Now, I have a story
125
388468
1353
Τώρα, έχω μια ιστορία
06:44
that I've been stumbling
over for years and years
over for years and years
126
389845
2849
που με βασανίζει χρόνια τώρα
06:47
and I'm not sure if I've found
the prefect form,
the prefect form,
127
392718
2650
και δεν είμαι σίγουρη αν βρήκα
την κατάλληλη σύνταξη,
την κατάλληλη σύνταξη,
06:50
or whether this is just one attempt
128
395392
1992
ή αν είναι απλώς μια ακόμη προσπάθεια,
06:52
and I will try to rewrite it later
in search of a better way to tell it.
in search of a better way to tell it.
129
397408
3745
και θα προσπαθήσω να το ξαναγράψω αργότερα
προσπαθώντας να τη πω καλύτερα.
προσπαθώντας να τη πω καλύτερα.
06:56
But I do know that later, when I look back
130
401177
3000
Ξέρω ότι αργότερα, κοιτώντας πίσω,
06:59
I will be able to know that
this is where I was at this moment
this is where I was at this moment
131
404201
3999
θα ξέρω ότι εδώ ήμουν αυτή τη στιγμή
07:03
and this is what I was trying to navigate,
132
408224
2199
και αυτό προσπαθούσα να λύσω,
07:05
with these words, here,
in this room, with you.
in this room, with you.
133
410447
2827
με αυτές τις λέξεις, εδώ,
σε αυτό το δωμάτιο, μαζί σας.
σε αυτό το δωμάτιο, μαζί σας.
07:11
So --
134
416105
1150
Γι' αυτό -
07:13
Smile.
135
418652
1500
Χαμογελάστε.
07:20
It didn't always work this way.
136
425310
1484
Δεν ήταν πάντα έτσι.
07:22
There's a time you had
to get your hands dirty.
to get your hands dirty.
137
427874
2407
Κάποτε έπρεπε να λερώσεις τα χέρια σου.
07:25
When you were in the dark,
for most of it, fumbling was a given.
for most of it, fumbling was a given.
138
430305
3785
Μέσα στο σκοτεινό θάλαμο, τις περισσότερες
φορές το ψάξιμο ήταν δεδομένο.
φορές το ψάξιμο ήταν δεδομένο.
07:29
If you needed more
contrast, more saturation,
contrast, more saturation,
139
434416
3396
Αν ήθελες περισσότερη αντίθεση,
περισσότερo κορεσμό στο χρώμα,
περισσότερo κορεσμό στο χρώμα,
πιο έντονο μαύρο και φωτεινότερα χρώματα,
07:32
darker darks and brighter brights,
140
437836
2103
07:34
they called it extended development.
141
439963
2697
το ονόμαζαν εκτεταμένη εμφάνιση.
Σήμαινε ότι θα ανέπνεες και θα είχες
τα χέρια σου στα χημικά περισσότερη ώρα.
τα χέρια σου στα χημικά περισσότερη ώρα.
07:37
It meant you spent longer inhaling
chemicals, longer up to your wrist.
chemicals, longer up to your wrist.
142
442684
3302
07:40
It wasn't always easy.
143
446010
1292
Δεν ήταν πάντα εύκολο.
07:42
Grandpa Stewart was a Navy photographer.
144
447937
2770
Ο παππούς Στιούαρτ
ήταν φωτογράφος στο ναυτικό.
ήταν φωτογράφος στο ναυτικό.
07:45
Young, red-faced
with his sleeves rolled up,
with his sleeves rolled up,
145
450731
2944
Νεαρός, κόκκινος στο πρόσωπο,
με τα μανίκια γυρισμένα,
με τα μανίκια γυρισμένα,
07:48
fists of fingers like fat rolls of coins,
146
453699
2628
δάκτυλα σαν χοντρά δέματα νομισμάτων,
07:51
he looked like Popeye
the sailor man come to life.
the sailor man come to life.
147
456351
2820
έμοιαζε λες και ζωντάνεψε
ο Ποπάι ο ναύτης.
ο Ποπάι ο ναύτης.
07:54
Crooked smile, tuft of chest hair,
148
459195
2417
Λοξό χαμόγελο, δασύ στήθος,
07:56
he showed up to World War II,
with a smirk and a hobby.
with a smirk and a hobby.
149
461636
3381
πήγε στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο
με χαμόγελο και χόμπι.
με χαμόγελο και χόμπι.
07:59
When they asked him if he knew
much about photography,
much about photography,
150
465041
2666
Όταν τον ρώτησαν αν ήξερε από φωτογραφία,
08:02
he lied, learned to read
Europe like a map,
Europe like a map,
151
467731
3288
είπε ψέματα και έμαθε
την Ευρώπη σαν χάρτη,
την Ευρώπη σαν χάρτη,
08:05
upside down, from the height
of a fighter plane,
of a fighter plane,
152
471043
3190
ανάποδα, από το ύψος
ενός μαχητικού αεροπλάνου,
ενός μαχητικού αεροπλάνου,
βγάζοντας φωτογραφίες,
ανοιγοκλείνοντας τα μάτια του,
ανοιγοκλείνοντας τα μάτια του,
08:09
camera snapping, eyelids flapping
153
474257
2501
στα πιο σκοτεινά σκοτάδια
και στα φωτεινότερα φώτα.
και στα φωτεινότερα φώτα.
08:11
the darkest darks and brightest brights.
154
476782
2215
08:13
He learned war like he could
read his way home.
read his way home.
155
479021
2986
Έμαθε τον πόλεμο
σαν τον δρόμο του για το σπίτι.
σαν τον δρόμο του για το σπίτι.
08:17
When other men returned,
they would put their weapons out to rest,
they would put their weapons out to rest,
156
482520
3104
Όταν επέστρεφαν οι άλλοι άντρες
άφηναν τα όπλα τους,
άφηναν τα όπλα τους,
08:20
but he brought the lenses
and the cameras home with him.
and the cameras home with him.
157
485648
2627
αλλά αυτός έφερε πίσω φακούς
και κάμερες μαζί του σπίτι.
και κάμερες μαζί του σπίτι.
08:23
Opened a shop, turned it
into a family affair.
into a family affair.
158
488299
3063
Άνοιξε μαγαζί, το έκανε
οικογενειακή επιχείρηση.
οικογενειακή επιχείρηση.
08:26
My father was born into this
world of black and white.
world of black and white.
159
491386
3420
Ο πατέρας μου γεννήθηκε
σε αυτόν τον ασπρόμαυρο κόσμο.
σε αυτόν τον ασπρόμαυρο κόσμο.
08:29
His basketball hands learned
the tiny clicks and slides
the tiny clicks and slides
160
494830
3170
Τα τεράστια χέρια του έμαθαν
τα μικρά κλικ και τη μετάβαση
τα μικρά κλικ και τη μετάβαση
08:32
of lens into frame, film into camera,
161
498024
2571
φακών σε κάδρο, φίλμ σε κάμερα,
08:35
chemical into plastic bin.
162
500619
1477
χημικού σε πλαστικό κάλαθο.
08:37
His father knew the equipment
but not the art.
but not the art.
163
502120
2824
Ο πατέρας του ήξερε τον εξοπλισμό
αλλά όχι την τέχνη.
αλλά όχι την τέχνη.
08:40
He knew the darks but not the brights.
164
505308
1843
Ήξερε τα σκοτάδια αλλά όχι τα φωτεινά.
08:42
My father learned the magic,
spent his time following light.
spent his time following light.
165
507175
3675
Ο πατέρας μου έμαθε τη μαγεία,
πέρασε το χρόνο του κυνηγώντας το φως.
πέρασε το χρόνο του κυνηγώντας το φως.
08:45
Once he traveled across the country
to follow a forest fire,
to follow a forest fire,
166
510874
3634
Κάποτε ταξίδεψε στην άλλη άκρη της χώρας
ακολουθώντας μια φωτιά σε δάσος,
ακολουθώντας μια φωτιά σε δάσος,
08:49
hunted it with his camera for a week.
167
514532
2555
την κυνηγούσε με την κάμερα
για μια βδομάδα.
για μια βδομάδα.
08:52
"Follow the light," he said.
168
517929
1452
«Ακολούθησε το φως», έλεγε.
08:54
"Follow the light."
169
519698
1176
«Ακολούθησε το φως».
08:55
There are parts of me
I only recognize from photographs.
I only recognize from photographs.
170
520898
3173
Υπάρχουν κομμάτια μου που αναγνωρίζω
μόνο από φωτογραφίες.
μόνο από φωτογραφίες.
Το διαμέρισμα στην οδό Γούστερ
με διαδρόμους που έτριζαν,
με διαδρόμους που έτριζαν,
08:58
The loft on Wooster Street
with the creaky hallways,
with the creaky hallways,
171
524095
2706
τα ταβάνια τριάμισι μέτρων,
άσπροι τοίχοι και κρύα πατώματα.
άσπροι τοίχοι και κρύα πατώματα.
09:01
the twelve-foot ceilings,
white walls and cold floors.
white walls and cold floors.
172
526825
2700
09:04
This was my mother's home,
before she was mother.
before she was mother.
173
529549
2799
Αυτό ήταν το σπίτι της μητέρας μου,
πριν γίνει μητέρα.
πριν γίνει μητέρα.
09:07
Before she was wife, she was artist.
174
532372
2857
Πριν γίνει σύζυγος, ήταν καλλιτέχνης.
09:10
And the only two rooms in the house,
175
535253
1739
Και τα μόνα δύο δωμάτια στο σπίτι,
09:11
with walls that reached
all the way up to the ceiling,
all the way up to the ceiling,
176
537016
2531
με τοίχους που έφταναν μέχρι το ταβάνι,
09:14
and doors that opened and closed,
177
539571
1587
και πόρτες που ανοιγόκλειναν,
09:16
were the bathroom and the darkroom.
178
541182
2261
ήταν το μπάνιο και ο σκοτεινός θάλαμος.
09:18
The darkroom she built herself,
179
543814
2079
Τον σκοτεινό θάλαμο τον έκτισε μόνη της,
09:20
with custom-made stainless steel sinks,
an 8x10 bed enlarger
an 8x10 bed enlarger
180
545917
4595
με ειδικά κατασκευασμένους ανοξείδωτους
νιπτήρες, ένα 8x10 μεγεθυντή,
νιπτήρες, ένα 8x10 μεγεθυντή,
09:25
that moved up and down
by a giant hand crank,
by a giant hand crank,
181
550536
2412
που ανεβοκατέβαινε
με ένα τεράστιο μηχανισμό,
με ένα τεράστιο μηχανισμό,
μια συστοιχία από ισορροπημένα φώτα,
09:27
a bank of color-balanced lights,
182
552972
1683
09:29
a white glass wall for viewing prints,
183
554679
1965
άσπρο γυάλινο τοίχο να βλέπει εκτυπώσεις,
09:31
a drying rack that moved
in and out from the wall.
in and out from the wall.
184
556668
2342
πάγκο στεγνώματος
που έβγαινε από τον τοίχο.
που έβγαινε από τον τοίχο.
09:33
My mother built herself a darkroom.
185
559034
2086
Η μητέρα μου έφτιαξε μόνη
έναν σκοτεινό θάλαμο.
έναν σκοτεινό θάλαμο.
09:36
Made it her home.
186
561144
1263
Το έκανε σπίτι της.
09:37
Fell in love with a man
with basketball hands,
with basketball hands,
187
562431
2660
Ερωτεύτηκε ένα άντρα με χέρια για μπάσκετ,
09:40
with the way he looked at light.
188
565115
1880
με τον τρόπο που έβλεπε το φως.
09:42
They got married. Had a baby.
189
567375
2083
Παντρεύτηκαν. Έκαναν παιδί.
09:44
Moved to a house near a park.
190
569482
2190
Μετακόμισαν σε σπίτι κοντά σε πάρκο.
09:46
But they kept the loft on Wooster Street
191
571696
1913
Αλλά κράτησαν το διαμέρισμα στη Γούστερ
09:48
for birthday parties and treasure hunts.
192
573633
2549
για πάρτι γενεθλίων και κυνήγι θησαυρού.
09:51
The baby tipped the grayscale,
193
576206
2404
Το μωρό τους έβγαλε από το μαυρόασπρο,
09:53
filled her parents' photo albums
with red balloons and yellow icing.
with red balloons and yellow icing.
194
578634
3635
γέμισε τα άλμπουμ των γονιών
με κόκκινα μπαλόνια και κίτρινο γλάσο.
με κόκκινα μπαλόνια και κίτρινο γλάσο.
09:57
The baby grew into a girl
without freckles,
without freckles,
195
582293
2769
Το μωρό έγινε κορίτσι χωρίς φακίδες,
09:59
with a crooked smile,
196
585086
1492
με στραβό χαμόγελο,
10:01
who didn’t understand why her friends
did not have darkrooms in their houses,
did not have darkrooms in their houses,
197
586602
4460
που δεν καταλάβαινε γιατί οι φίλοι της
δεν είχαν σκοτεινό θάλαμο σπίτι τους,
δεν είχαν σκοτεινό θάλαμο σπίτι τους,
10:05
who never saw her parents kiss,
198
591086
1912
δεν είδε τους γονείς της να φιλιούνται,
10:07
who never saw them hold hands.
199
593022
1532
δεν τους είδε ποτέ χέρι-χέρι.
10:09
But one day, another baby showed up.
200
595006
1738
Αλλά μια μέρα,
εμφανίστηκε άλλο ένα μωρό.
εμφανίστηκε άλλο ένα μωρό.
10:11
This one with perfect straight
hair and bubble gum cheeks.
hair and bubble gum cheeks.
201
596768
3183
Είχε τέλεια ίσια μαλλιά
και ροδαλά μάγουλα.
και ροδαλά μάγουλα.
Το ονόμασαν γλυκοπατάτα.
10:14
They named him sweet potato.
202
599975
1626
10:16
When he laughed, he laughed so loudly
203
601625
1932
Όταν γελούσε, γελούσε τόσο δυνατά
10:18
he scared the pigeons on the fire escape
204
603581
2158
που φόβιζε τα περιστέρια στον ακάλυπτο
10:20
And the four of them lived
in that house near the park.
in that house near the park.
205
605763
2976
και οι τέσσερις τους έμεναν
σε εκείνο το σπίτι κοντά στο πάρκο.
σε εκείνο το σπίτι κοντά στο πάρκο.
10:23
The girl with no freckles,
the sweet potato boy,
the sweet potato boy,
206
608763
2555
Το κορίτσι χωρίς φακίδες,
το αγόρι γλυκοπατάτα,
το αγόρι γλυκοπατάτα,
ο πατέρας μπασκετμπολίστας
και η μητέρα του σκοτεινού θαλάμου
και η μητέρα του σκοτεινού θαλάμου
10:26
the basketball father and darkroom mother
207
611342
2126
10:28
and they lit their candles
and said their prayers,
and said their prayers,
208
613492
2628
και άναβαν κεριά και έλεγαν προσευχές,
10:31
and the corners of the photographs curled.
209
616144
2054
και οι άκρες των φωτογραφιών γύριζαν.
10:33
One day, some towers fell.
210
618959
2508
Μια μέρα, κάποιοι πύργοι έπεσαν.
10:36
And the house near the park
became a house under ash, so they escaped
became a house under ash, so they escaped
211
621491
3729
Το σπίτι κοντά στο πάρκο γέμισε στάχτες,
έτσι δραπέτευσαν
έτσι δραπέτευσαν
10:40
in backpacks, on bicycles to darkrooms
212
625244
3263
με σακίδια, με ποδήλατα
σε σκοτεινούς θαλάμους.
σε σκοτεινούς θαλάμους.
10:43
But the loft of Wooster Street
was built for an artist,
was built for an artist,
213
628531
2829
Αλλά το διαμέρισμα στη Γούστερ
κτίστηκε για καλλιτέχνη,
κτίστηκε για καλλιτέχνη,
10:46
not a family of pigeons,
214
631384
2754
όχι οικογένεια με περιστέρια,
10:49
and walls that do not reach the ceiling
do not hold in the yelling
do not hold in the yelling
215
634162
3372
και οι τοίχοι που δεν φτάνουν το ταβάνι
δεν κρύβουν τα ουρλιαχτά
δεν κρύβουν τα ουρλιαχτά
10:52
and the man with basketball hands
put his weapons out to rest.
put his weapons out to rest.
216
637558
4242
και ο άντρας με τα χέρια μπάσκετ
αφήνει τα όπλα του.
αφήνει τα όπλα του.
10:56
He could not fight this war,
and no maps pointed home.
and no maps pointed home.
217
641824
3239
Δεν μπορούσε να παλέψει αυτό το πόλεμο
και οι χάρτες δεν έδειχναν το σπίτι.
και οι χάρτες δεν έδειχναν το σπίτι.
11:00
His hands no longer fit his camera,
218
645442
2199
Η κάμερα δε χωρούσε πλέον στα χέρια του,
11:02
no longer fit his wife's,
219
647665
1587
ούτε στης γυναίκας του,
11:04
no longer fit his body.
220
649276
1436
ούτε στο σώμα του.
11:06
The sweet potato boy mashed
his fists into his mouth
his fists into his mouth
221
651299
2684
Το αγόρι γλυκοπατάτα
έβαζε τα χέρια στο στόμα
έβαζε τα χέρια στο στόμα
11:08
until he had nothing more to say.
222
654007
1573
μέχρι που δεν είχε κάτι να πει.
11:10
So, the girl without freckles
went treasure hunting on her own.
went treasure hunting on her own.
223
655604
3298
Έτσι το κορίτσι χωρίς φακίδες
πήγε στο δικό της κυνήγι θησαυρού.
πήγε στο δικό της κυνήγι θησαυρού.
11:14
And on Wooster Street, in a building
with the creaky hallways
with the creaky hallways
224
659497
3411
Στην οδό Γούστερ, στο κτίριο
με τους διαδρόμους που τρίζουν
με τους διαδρόμους που τρίζουν
και το διαμέρισμα
με τα ταβάνια τριάμισι μέτρων,
με τα ταβάνια τριάμισι μέτρων,
11:17
and the loft with the 12-foot ceilings
225
662932
1828
11:19
and the darkroom with too many sinks
226
664784
1968
τον σκοτεινό θάλαμο με τους νεροχύτες,
11:21
under the color-balanced lights,
she found a note,
she found a note,
227
666776
2522
κάτω από τα φώτα, βρήκε ένα σημείωμα,
11:24
tacked to the wall with a thumb-tack,
left over from a time before towers,
left over from a time before towers,
228
669322
4253
στερεωμένο με πινέζα,
ξεχασμένο από παλιά,
ξεχασμένο από παλιά,
11:28
from the time before babies.
229
673933
2631
από την εποχή πριν τα μωρά.
11:31
And the note said: "A guy sure loves
the girl who works in the darkroom."
the girl who works in the darkroom."
230
676588
4932
Έλεγε, «Κάποιος αγαπάει το κορίτσι
που εργάζεται στον σκοτεινό θάλαμο».
που εργάζεται στον σκοτεινό θάλαμο».
11:37
It was a year before my father
picked up a camera again.
picked up a camera again.
231
682758
2952
Μετά από έναν χρόνο ο πατέρας μου
ξαναπήρε κάμερα στα χέρια του.
ξαναπήρε κάμερα στα χέρια του.
11:41
His first time out, he followed
the Christmas lights,
the Christmas lights,
232
686238
2538
Πρώτη φορά έξω, ακολούθησε
τα χριστουγεννιάτικα φώτα,
τα χριστουγεννιάτικα φώτα,
11:43
dotting their way through
New York City's trees,
New York City's trees,
233
688800
2483
που αχνοφαινόνταν μέσα
από τα δέντρα της Νέας Υόρκης,
από τα δέντρα της Νέας Υόρκης,
11:46
tiny dots of light, blinking out at him
from out of the darkest darks.
from out of the darkest darks.
234
691307
4699
μικρές κουκκίδες φωτός, αναβόσβηναν
γι' αυτόν μέσα από το βαθύ σκοτάδι.
γι' αυτόν μέσα από το βαθύ σκοτάδι.
11:50
A year later he traveled
across the country to follow a forest fire
across the country to follow a forest fire
235
696030
3898
Έναν χρόνο μετά ταξίδεψε σε όλη τη χώρα
ακολουθώντας μια δασική πυρκαγιά,
ακολουθώντας μια δασική πυρκαγιά,
11:54
stayed for a week hunting
it with his camera,
it with his camera,
236
699952
2512
έμεινε μια βδομάδα με την κάμερα του,
11:57
it was ravaging the West Coast
237
702488
1852
εξαπλωνόταν στη Δυτική Ακτή,
11:59
eating 18-wheeler trucks in its stride.
238
704364
2230
τρώγοντας 18-τροχα φορτηγά
στο πέρασμά της.
στο πέρασμά της.
12:01
On the other side of the country,
239
706618
1579
Στην άλλη πλευρά της χώρας,
12:03
I went to class and wrote a poem
in the margins of my notebook.
in the margins of my notebook.
240
708221
3358
πήγα για μάθημα και έγραψα ένα ποίημα
στο περιθώριο του τετραδίου.
στο περιθώριο του τετραδίου.
12:06
We have both learned the art of capture.
241
711603
1960
Μάθαμε και οι δύο την τέχνη της σύλληψης.
12:08
Maybe we are learning
the art of embracing.
the art of embracing.
242
714059
2853
Ίσως μαθαίνουμε τη τέχνη να αγκαλιάζουμε.
12:11
Maybe we are learning
the art of letting go.
the art of letting go.
243
716936
3103
Ίσως μαθαίνουμε την τέχνη του να αφήνουμε.
12:16
(Applause)
244
721357
4666
(Χειροκρότημα)
ABOUT THE SPEAKER
Sarah Kay - PoetA performing poet since she was 14 years old, Sarah Kay is the founder of Project VOICE, an organization that uses spoken word poetry as a literacy and empowerment tool.
Why you should listen
Plenty of 14-year-old girls write poetry. But few hide under the bar of the famous Bowery Poetry Club in Manhattan’s East Village absorbing the talents of New York’s most exciting poets. Not only did Sarah Kay do that -- she also had the guts to take its stage and hold her own against performers at least a decade her senior. Her talent for weaving words into poignant, funny, and powerful performances paid off.
Sarah holds a Masters degree in the art of teaching from Brown University and an honorary doctorate in humane letters from Grinnell College. Her first book, B, was ranked the number one poetry book on Amazon.com. Her second book, No Matter the Wreckage, is available from Write Bloody Publishing.
Sarah also founded Project VOICE, an organization that uses spoken word poetry as a literacy and empowerment tool. Project VOICE runs performances and workshops to encourage people to engage in creative self-expression in schools and communities around the world.
Sarah Kay | Speaker | TED.com