TEDxEast
Sarah Kay: How many lives can you live?
Filmed:
Readability: 3.5
1,362,376 views
Spoken-word poet Sarah Kay was stunned to find she couldn’t be a princess, ballerina and astronaut all in one lifetime. In this talk, she delivers two powerful poems that show us how we can live other lives.
Sarah Kay - Poet
A performing poet since she was 14 years old, Sarah Kay is the founder of Project VOICE, an organization that uses spoken word poetry as a literacy and empowerment tool. Full bio
A performing poet since she was 14 years old, Sarah Kay is the founder of Project VOICE, an organization that uses spoken word poetry as a literacy and empowerment tool. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
(Singing) I see the moon.
The moon sees me.
The moon sees me.
0
609
4688
(Zingend) Ik zie de maan.
De maan ziet mij.
De maan ziet mij.
00:21
The moon sees somebody that I don't see.
1
6296
5268
De maan ziet iemand die ik niet zie.
00:27
God bless the moon, and God bless me.
2
12708
5643
God zegene de maan, en God zegene mij.
00:34
And God bless the somebody
that I don't see.
that I don't see.
3
19243
5412
En God zegene degene die ik niet kan zien.
00:40
If I get to heaven, before you do,
4
25673
5658
Als ik eerder in de hemel kom dan jij,
00:46
I'll make a hole and pull you through.
5
31987
5783
dan maak ik een gat en trek je erbij.
00:52
And I'll write your name on every star,
6
38083
5469
En ik schrijf je naam op elke ster,
00:58
and that way the world
7
44062
2642
want zo lijkt de wereld
01:02
won't seem so far.
8
47356
3282
niet zo ver.
01:05
The astronaut will not be at work today.
9
51079
3691
(Sprekend) De astronaut
komt vandaag niet naar zijn werk.
komt vandaag niet naar zijn werk.
01:10
He has called in sick.
10
55111
1656
Hij heeft zich ziek gemeld.
01:11
He has turned off his cell phone,
his laptop, his pager, his alarm clock.
his laptop, his pager, his alarm clock.
11
56791
5128
Hij heeft zijn mobieltje uitgezet,
zijn laptop, pager, zijn wekker.
zijn laptop, pager, zijn wekker.
01:16
There is a fat yellow cat
asleep on his couch,
asleep on his couch,
12
61943
3149
Een dikke gele kat
ligt te slapen op zijn bank,
ligt te slapen op zijn bank,
01:20
raindrops against the window
13
65116
1744
regendruppels tegen het raam
01:21
and not even the hint
of coffee in the kitchen air.
of coffee in the kitchen air.
14
66884
3715
en zelfs geen hint
van koffielucht in de keuken.
van koffielucht in de keuken.
01:25
Everybody is in a tizzy.
15
70623
1249
Iedereen is opgewonden.
01:26
The engineers on the 15th floor have
stopped working on their particle machine.
stopped working on their particle machine.
16
71896
3946
De ingenieurs op de 15de verdieping
werken niet meer aan hun deeltjesmachine.
werken niet meer aan hun deeltjesmachine.
01:30
The anti-gravity room is leaking,
17
75866
1778
De anti-zwaartekrachtruimte lekt
01:32
and even the freckled kid with glasses,
18
77668
1880
en zelfs het kind met de bril,
die alleen het vuil buiten
hoeft te zetten, is nerveus,
hoeft te zetten, is nerveus,
01:34
whose only job is to take
out the trash, is nervous,
out the trash, is nervous,
19
79572
2674
klungelt met de zak,
01:37
fumbles the bag, spills
a banana peel and a paper cup.
a banana peel and a paper cup.
20
82270
2709
morst een bananenschil
en een papieren beker.
en een papieren beker.
01:39
Nobody notices.
21
85003
1422
Niemand merkt het.
01:41
They are too busy recalculating
what this all mean for lost time.
what this all mean for lost time.
22
86449
3425
Ze zijn te druk om opnieuw uit te rekenen
hoeveel tijd dit heeft gekost.
hoeveel tijd dit heeft gekost.
Hoeveel universums
verliezen we per seconde?
verliezen we per seconde?
01:44
How many galaxies
are we losing per second?
are we losing per second?
23
89898
2032
01:46
How long before next rocket
can be launched?
can be launched?
24
91954
2050
Hoe lang tot de volgende raketlancering?
01:48
Somewhere an electron
flies off its energy cloud.
flies off its energy cloud.
25
94028
2871
Ergens vliegt een electron
van zijn energiewolk.
van zijn energiewolk.
01:51
A black hole has erupted.
26
96923
1966
Een zwart gat is uitgebarsten.
01:53
A mother finishes setting
the table for dinner.
the table for dinner.
27
98913
2301
Een moeder dekt de tafel
voor het avondeten.
voor het avondeten.
01:56
A Law & Order marathon is starting.
28
101238
2061
Een Law & Order-marathon begint.
01:58
The astronaut is asleep.
29
103323
2221
De astronaut slaapt.
Hij is vergeten
om zijn horloge uit te zetten
om zijn horloge uit te zetten
02:00
He has forgotten to turn off his watch,
30
105568
1903
02:02
which ticks, like a metal
pulse against his wrist.
pulse against his wrist.
31
107495
2751
dat op zijn pols tikt
als een metalen trilling.
als een metalen trilling.
Hij hoort het niet.
02:05
He does not hear it.
32
110270
1575
02:06
He dreams of coral reefs and plankton.
33
111869
3049
Hij droomt van koraalriffen en plankton.
02:09
His fingers find
the pillowcase's sailing masts.
the pillowcase's sailing masts.
34
114942
3139
Zijn vingers vinden
de zeilmasten van het kussensloop.
de zeilmasten van het kussensloop.
02:13
He turns on his side,
opens his eyes at once.
opens his eyes at once.
35
118105
3068
Hij draait zich op zijn zij,
opent meteen zijn ogen.
opent meteen zijn ogen.
02:16
He thinks that scuba divers must have
the most wonderful job in the world.
the most wonderful job in the world.
36
121197
4730
Hij denkt dat duikers de meest geweldige
baan van de wereld moeten hebben.
baan van de wereld moeten hebben.
02:20
So much water to glide through!
37
125951
2843
Zoveel water om doorheen te glijden!
02:25
(Applause)
38
131070
5228
(Applaus)
02:31
Thank you.
39
136322
1781
Dank je.
02:33
When I was little, I could
not understand the concept
not understand the concept
40
138127
4101
Toen ik klein was,
begreep ik het concept niet
begreep ik het concept niet
02:37
that you could only live one life.
41
142996
2045
dat je maar één leven kon leven.
02:40
I don't mean this metaphorically.
42
145560
1580
En dat bedoel ik niet figuurlijk.
02:42
I mean, I literally thought
that I was going to get to do
that I was going to get to do
43
147164
2951
Ik dacht letterlijk dat ik
in staat zou zijn om alles te doen
in staat zou zijn om alles te doen
02:45
everything there was to do
44
150433
2046
wat er te doen was
02:47
and be everything there was to be.
45
152503
2596
en alles kon zijn wat je kon zijn.
Het was slechts een kwestie van tijd.
02:50
It was only a matter of time.
46
155123
1404
02:51
And there was no limitation
based on age or gender
based on age or gender
47
156899
3024
En er was geen barriére
op basis van leeftijd of geslacht
op basis van leeftijd of geslacht
02:54
or race or even appropriate time period.
48
159947
3087
of ras, of zelfs het juiste tijdsvak.
02:57
I was sure that I was going
to actually experience
to actually experience
49
163058
3451
Ik was er zeker van
dat ik daadwerkelijk zou ondervinden
dat ik daadwerkelijk zou ondervinden
03:01
what it felt like to be a leader
of the civil rights movement
of the civil rights movement
50
166533
3794
hoe het was om een leider
in de mensenrechtenbeweging te zijn
in de mensenrechtenbeweging te zijn
03:05
or a ten-year old boy living
on a farm during the dust bowl
on a farm during the dust bowl
51
170351
3634
of een tien-jarig jongetje dat op een
boerderij woont tijdens de 'Dust Bowl'
boerderij woont tijdens de 'Dust Bowl'
03:08
or an emperor of the Tang
dynasty in China.
dynasty in China.
52
174009
3618
of een keizer van
de Tangdynastie in China.
de Tangdynastie in China.
03:12
My mom says that when people asked me
53
177651
2001
Mijn moeder zegt dat als mensen me vroegen
03:14
what I wanted to be when I grew up,
my typical response was:
my typical response was:
54
179676
3579
wat ik wilde worden als ik groter was,
mijn standaard antwoord was:
mijn standaard antwoord was:
03:18
princess-ballerina-astronaut.
55
183279
1768
prinses-ballerina-astronaut.
03:20
And what she doesn't understand
is that I wasn't trying to invent
is that I wasn't trying to invent
56
185458
3145
En wat ze niet begrijpt,
is dat ik niet een nieuw
superberoep uit wilde vinden.
superberoep uit wilde vinden.
03:23
some combined super profession.
57
188627
1983
03:25
I was listing things I thought
I was gonna get to be:
I was gonna get to be:
58
190634
3377
Ik noemde dingen op
waarvan ik dacht dat ik het zou worden:
waarvan ik dacht dat ik het zou worden:
03:28
a princess and a ballerina
and an astronaut.
and an astronaut.
59
194035
3061
een prinses en een ballerina
en een astronaut.
en een astronaut.
03:32
and I'm pretty sure the list
probably went on from there.
probably went on from there.
60
197120
2739
En ik ben er vrij zeker van
dat deze lijst nog langer was,
dat deze lijst nog langer was,
03:34
I usually just got cut off.
61
199883
1998
ik werd meestal gewoon onderbroken.
03:36
It was never a question
of if I was gonna get to do something
of if I was gonna get to do something
62
201905
2866
Het was nooit de vraag
óf ik iets zou gaan doen,
óf ik iets zou gaan doen,
03:39
so much of a question of when.
63
204795
2060
maar eerder wanneer.
En ik wist zeker
dat als ik alles zou gaan doen,
dat als ik alles zou gaan doen,
03:42
And I was sure that if I was going
to do everything,
to do everything,
64
207278
2477
ik er vaart achter moest zetten,
03:44
that it probably meant I had
to move pretty quickly,
to move pretty quickly,
65
209779
2436
want er was heel veel dat ik wilde doen.
03:47
because there was a lot
of stuff I needed to do.
of stuff I needed to do.
66
212239
2246
Dus mijn leven bestond uit haasten.
03:49
So my life was constantly
in a state of rushing.
in a state of rushing.
67
214509
2270
Ik was altijd bang om achter te blijven.
03:51
I was always scared
that I was falling behind.
that I was falling behind.
68
216803
2167
En omdat ik ben
opgegroeid in New York,
opgegroeid in New York,
03:53
And since I grew up
in New York City, as far as I could tell,
in New York City, as far as I could tell,
69
218994
3380
03:57
rushing was pretty normal.
70
222398
1826
was het best normaal om je te haasten.
04:00
But, as I grew up, I had
this sinking realization,
this sinking realization,
71
225128
3635
Maar toen ik volwassen werd,
bekroop mij het gevoel
bekroop mij het gevoel
04:04
that I wasn't gonna get to live
any more than one life.
any more than one life.
72
229108
4290
dat ik niet meer dan één leven
zou kunnen leven.
zou kunnen leven.
Ik wist alleen hoe het voelde
een tienermeisje in New York City te zijn.
een tienermeisje in New York City te zijn.
04:08
I only knew what it felt like
to be a teenage girl
to be a teenage girl
73
233422
3006
04:11
in New York City,
74
236452
1151
Niet een tienerjongen in Nieuw-Zeeland,
04:12
not a teenage boy in New Zealand,
75
237627
2291
04:14
not a prom queen in Kansas.
76
239942
3077
niet de koningin
van het schoolbal in Kansas.
van het schoolbal in Kansas.
04:17
I only got to see through my lens.
77
243043
1921
Ik kon alleen door míjn lens kijken.
04:19
And it was around this time
that I became obsessed with stories,
that I became obsessed with stories,
78
244988
3308
En toen kwam ook
mijn obsessie met verhalen,
mijn obsessie met verhalen,
04:23
because it was through stories
that I was able to see
that I was able to see
79
248320
3127
want door verhalen
was het voor mij mogelijk
was het voor mij mogelijk
om door de bril
van iemand anders te zien,
van iemand anders te zien,
04:26
through someone else's lens,
however briefly or imperfectly.
however briefly or imperfectly.
80
251471
3722
hoe kort of onvolmaakt ook.
En ik snakte naar het horen
van de ervaringen van anderen,
van de ervaringen van anderen,
04:30
And I started craving hearing
other people's experiences
other people's experiences
81
255589
3112
04:33
because I was so jealous
that there were entire lives
that there were entire lives
82
258725
3563
want ik was zo jaloers
dat er hele levens waren
dat er hele levens waren
04:37
that I was never gonna get to live,
83
262312
1691
die ik nooit zou kunnen leven
04:38
and I wanted to hear
about everything that I was missing.
about everything that I was missing.
84
264027
2675
en ik wilde over alles horen
wat ik miste.
wat ik miste.
04:41
And by transitive property,
85
266726
1294
En omgekeerd begreep ik
04:42
I realized that some people
were never gonna get to experience
were never gonna get to experience
86
268044
3229
dat sommige mensen nooit
zouden meemaken
zouden meemaken
04:46
what it felt like to be a teenage girl
in New York city.
in New York city.
87
271297
2684
hoe het voelt een tienermeisje
in New York City te zijn.
in New York City te zijn.
04:48
Which meant that they weren't gonna know
88
274005
1905
Wat betekende dat zij niet zouden weten
04:50
what the subway ride
after your first kiss feels like,
after your first kiss feels like,
89
275934
3222
hoe de metrorit na je eerste zoen voelt,
04:54
or how quiet it gets when its snows.
90
279180
2818
of hoe stil het wordt als het sneeuwt.
04:56
And I wanted them to know,
I wanted to tell them.
I wanted to tell them.
91
282022
2612
En ik wilde dat zij dit wisten,
wilde het vertellen.
wilde het vertellen.
04:59
And this became the focus of my obsession.
92
284658
2427
En dit werd de focus van mijn obsessie.
05:02
I busied myself telling stories
and sharing stories and collecting them.
and sharing stories and collecting them.
93
287109
3625
Ik begon verhalen te vertellen,
te delen en te verzamelen.
te delen en te verzamelen.
05:05
And it's not until recently
94
290758
1984
En ik realiseer me pas sinds kort
05:07
that I realized that
I can't always rush poetry.
I can't always rush poetry.
95
292766
4309
dat ik poëzie niet altijd kan haasten.
05:12
In April for National Poetry Month,
there's this challenge
there's this challenge
96
297666
3338
Voor de Nationale Poëzie Maand
in april is er een uitdaging
in april is er een uitdaging
05:15
that many poets in the poetry
community participate in,
community participate in,
97
301028
3118
waar veel dichters aan meedoen,
05:19
and its called the 30/30 Challenge.
98
304170
2064
het heet de '30/30 Challenge'.
05:21
The idea is you write a new poem
99
306551
2722
Het idee is dat je iedere dag
een nieuw gedicht schrijft,
een nieuw gedicht schrijft,
05:24
every single day
for the entire month of April.
for the entire month of April.
100
309297
2937
gedurende de hele maand april.
05:27
And last year, I tried it
for the first time
for the first time
101
312916
2056
Vorig jaar heb ik dit
voor het eerst geprobeerd
voor het eerst geprobeerd
05:29
and was thrilled by the efficiency
at which I was able to produce poetry.
at which I was able to produce poetry.
102
314996
4150
en ik was opgewonden over de efficiëntie
waarmee ik poëzie kon produceren.
waarmee ik poëzie kon produceren.
05:34
But at the end of the month, I looked
back at these 30 poems I had written
back at these 30 poems I had written
103
319765
3610
Maar aan het eind van de maand
keek ik naar deze 30 gedichten
keek ik naar deze 30 gedichten
05:38
and discovered that they were
all trying to tell the same story,
all trying to tell the same story,
104
323399
4019
en ontdekte dat ze allemaal
hetzelfde verhaal probeerden te vertellen,
hetzelfde verhaal probeerden te vertellen,
05:42
it had just taken me 30 tries to figure
out the way that it wanted to be told.
out the way that it wanted to be told.
105
327442
4809
maar dat ik 30 pogingen nodig had
voor ik wist hoe het verteld wilde worden.
voor ik wist hoe het verteld wilde worden.
05:47
And I realized that this is probably true
of other stories on an even larger scale.
of other stories on an even larger scale.
106
332275
3921
En ik bedacht me dat dit waarschijnlijk
nog meer geldt voor andere verhalen.
nog meer geldt voor andere verhalen.
Ik heb verhalen die ik al jaren
probeer te vertellen,
probeer te vertellen,
05:51
I have stories that I have
tried to tell for years,
tried to tell for years,
107
336220
2428
05:53
rewriting and rewriting and constantly
searching for the right words.
searching for the right words.
108
338672
4388
die ik herschrijf en herschrijf,
continu zoekend naar de juiste woorden.
continu zoekend naar de juiste woorden.
05:57
There's a French poet and essayist
by the name of Paul Valéry
by the name of Paul Valéry
109
343084
3285
Er is een Franse dichter
en essayist genaamd Paul Valéry,
en essayist genaamd Paul Valéry,
06:01
who said a poem is never
finished, it is only abandoned.
finished, it is only abandoned.
110
346393
3476
die zei dat een gedicht nooit af is,
het is slechts in de steek gelaten.
het is slechts in de steek gelaten.
En dit jaagt me angst aan,
06:05
And this terrifies me
111
350178
1151
06:06
because it implies that I could keep
re-editing and rewriting forever
re-editing and rewriting forever
112
351353
3379
want het houdt in dat ik eeuwig
kan blijven redigeren en schrijven
kan blijven redigeren en schrijven
en dat ik moet beslissen
wanneer een gedicht af is
wanneer een gedicht af is
06:09
and its up to me to decide
when a poem is finished
when a poem is finished
113
354756
3453
06:13
and when I can walk away from it.
114
358233
2111
en wanneer ik er afstand van kan nemen.
06:15
And this goes directly against
my very obsessive nature
my very obsessive nature
115
360978
2707
En dit gaat compleet in
tegen mijn erg obsessieve natuur
tegen mijn erg obsessieve natuur
06:18
to try to find the right answer
and the perfect words and the right form.
and the perfect words and the right form.
116
363709
3619
om het juiste antwoord te vinden
en de perfecte woorden en juiste vorm.
en de perfecte woorden en juiste vorm.
06:22
And I use poetry in my life,
117
367352
2081
En ik gebruik poëzie in mijn leven
06:24
as a way to help me navigate
and work through things.
and work through things.
118
369457
2712
om me door situaties te sturen
en ermee om te gaan.
en ermee om te gaan.
06:27
But just because I end the poem,
doesn't mean that I've solved
doesn't mean that I've solved
119
372193
3206
Maar als ik een gedicht beëindig
betekent dat niet automatisch
betekent dat niet automatisch
06:30
what it was I was puzzling through.
120
375423
1984
dat ik heb opgelost waar ik mee worstelde.
06:32
I like to revisit old poetry
121
378001
1834
Ik lees oude gedichten graag opnieuw,
06:34
because it shows me exactly
where I was at that moment
where I was at that moment
122
379859
3815
want het laat me precies zien
waar ik me op dat moment bevond
waar ik me op dat moment bevond
06:38
and what it was I was trying to navigate
123
383698
1913
en waar ik op dat moment mee worstelde
06:40
and the words that I chose to help me.
124
385635
2134
en de woorden die ik koos
om mij daarbij te helpen.
om mij daarbij te helpen.
06:43
Now, I have a story
125
388468
1353
Ik heb een verhaal
06:44
that I've been stumbling
over for years and years
over for years and years
126
389845
2849
waar ik al jarenlang over struikel
06:47
and I'm not sure if I've found
the prefect form,
the prefect form,
127
392718
2650
en ik weet niet zeker
of ik de perfecte vorm heb gevonden
of ik de perfecte vorm heb gevonden
06:50
or whether this is just one attempt
128
395392
1992
of dat dit slechts één poging is
06:52
and I will try to rewrite it later
in search of a better way to tell it.
in search of a better way to tell it.
129
397408
3745
en ik het later probeer te herschrijven
in een poging het beter te vertellen.
in een poging het beter te vertellen.
06:56
But I do know that later, when I look back
130
401177
3000
Maar ik weet dat ik,
als ik er op terugkijk,
als ik er op terugkijk,
06:59
I will be able to know that
this is where I was at this moment
this is where I was at this moment
131
404201
3999
weet dat ik hier
op dit moment was
op dit moment was
en dat dit was waar ik me
doorheen moest laveren,
doorheen moest laveren,
07:03
and this is what I was trying to navigate,
132
408224
2199
07:05
with these words, here,
in this room, with you.
in this room, with you.
133
410447
2827
met deze woorden, hier,
in deze ruimte, met jullie.
in deze ruimte, met jullie.
07:11
So --
134
416105
1150
Dus --
07:13
Smile.
135
418652
1500
Glimlach.
07:20
It didn't always work this way.
136
425310
1484
Het heeft niet altijd zo gewerkt.
07:22
There's a time you had
to get your hands dirty.
to get your hands dirty.
137
427874
2407
Er was een tijd dat je
je handen vuil moest maken.
je handen vuil moest maken.
07:25
When you were in the dark,
for most of it, fumbling was a given.
for most of it, fumbling was a given.
138
430305
3785
Als je in het donker was,
was geklungel meestal een gegeven.
was geklungel meestal een gegeven.
07:29
If you needed more
contrast, more saturation,
contrast, more saturation,
139
434416
3396
Als je meer contrast,
meer verzadiging nodig had,
meer verzadiging nodig had,
07:32
darker darks and brighter brights,
140
437836
2103
donderder donker en helderder helder,
07:34
they called it extended development.
141
439963
2697
noemden ze het verlengde ontwikkeling.
07:37
It meant you spent longer inhaling
chemicals, longer up to your wrist.
chemicals, longer up to your wrist.
142
442684
3302
Het betekende langer chemicaliën
inademen, langer tot aan je polsen.
inademen, langer tot aan je polsen.
07:40
It wasn't always easy.
143
446010
1292
Het was niet altijd makkelijk.
07:42
Grandpa Stewart was a Navy photographer.
144
447937
2770
Opa Stewart was een marinefotograaf.
07:45
Young, red-faced
with his sleeves rolled up,
with his sleeves rolled up,
145
450731
2944
Jong, met appelwangen
en zijn mouwen opgestroopt,
en zijn mouwen opgestroopt,
07:48
fists of fingers like fat rolls of coins,
146
453699
2628
vuisten van vingers
zo dik als rollen met munten,
zo dik als rollen met munten,
07:51
he looked like Popeye
the sailor man come to life.
the sailor man come to life.
147
456351
2820
hij zag eruit als Popeye,
de tot leven gekomen matroos.
de tot leven gekomen matroos.
07:54
Crooked smile, tuft of chest hair,
148
459195
2417
Scheve lach, dotje borsthaar,
07:56
he showed up to World War II,
with a smirk and a hobby.
with a smirk and a hobby.
149
461636
3381
kwam hij opdagen bij WOII,
met een grijns en een hobby.
met een grijns en een hobby.
07:59
When they asked him if he knew
much about photography,
much about photography,
150
465041
2666
Toen ze hem vroegen
of hij veel wist van fotografie,
of hij veel wist van fotografie,
08:02
he lied, learned to read
Europe like a map,
Europe like a map,
151
467731
3288
loog hij, leerde Europa
te lezen als een kaart,
te lezen als een kaart,
08:05
upside down, from the height
of a fighter plane,
of a fighter plane,
152
471043
3190
op zijn kop, vanaf de hoogte
van een gevechtsvliegtuig,
van een gevechtsvliegtuig,
08:09
camera snapping, eyelids flapping
153
474257
2501
klikkende camera, flapperende oogleden,
08:11
the darkest darks and brightest brights.
154
476782
2215
de donkerste donkers
en de helderste helders.
en de helderste helders.
08:13
He learned war like he could
read his way home.
read his way home.
155
479021
2986
Hij leerde oorlog
alsof hij zich naar huis kon lezen.
alsof hij zich naar huis kon lezen.
08:17
When other men returned,
they would put their weapons out to rest,
they would put their weapons out to rest,
156
482520
3104
Toen andere mannen terugkeerden
legden zij hun wapens neer,
legden zij hun wapens neer,
maar hij nam de lensen
en de camera's mee naar huis.
en de camera's mee naar huis.
08:20
but he brought the lenses
and the cameras home with him.
and the cameras home with him.
157
485648
2627
08:23
Opened a shop, turned it
into a family affair.
into a family affair.
158
488299
3063
Hij opende een winkel,
maakte het tot een familiebedrijf.
maakte het tot een familiebedrijf.
08:26
My father was born into this
world of black and white.
world of black and white.
159
491386
3420
Mijn vader werd in deze wereld
van zwart-wit geboren.
van zwart-wit geboren.
08:29
His basketball hands learned
the tiny clicks and slides
the tiny clicks and slides
160
494830
3170
Zijn basketbalhanden leerden
de kleine klikjes en schuifjes
de kleine klikjes en schuifjes
08:32
of lens into frame, film into camera,
161
498024
2571
van lens naar frame, film in de camera,
08:35
chemical into plastic bin.
162
500619
1477
chemicaliën in een plastic bak.
08:37
His father knew the equipment
but not the art.
but not the art.
163
502120
2824
Zijn vader kende de apparatuur,
maar niet de kunst.
maar niet de kunst.
08:40
He knew the darks but not the brights.
164
505308
1843
Hij kende donker, maar niet licht.
08:42
My father learned the magic,
spent his time following light.
spent his time following light.
165
507175
3675
Mijn vader leerde de magie,
volgde het licht.
volgde het licht.
08:45
Once he traveled across the country
to follow a forest fire,
to follow a forest fire,
166
510874
3634
Hij reisde een keer het hele land door
om een bosbrand te volgen,
om een bosbrand te volgen,
08:49
hunted it with his camera for a week.
167
514532
2555
jaagde er een hele week op
met zijn camera.
met zijn camera.
08:52
"Follow the light," he said.
168
517929
1452
"Volg het licht", zei hij.
08:54
"Follow the light."
169
519698
1176
"Volg het licht."
08:55
There are parts of me
I only recognize from photographs.
I only recognize from photographs.
170
520898
3173
Er zijn delen van mezelf
die ik alleen herken van foto's.
die ik alleen herken van foto's.
08:58
The loft on Wooster Street
with the creaky hallways,
with the creaky hallways,
171
524095
2706
De zolder op Worcester Street
met de krakende gangen,
met de krakende gangen,
09:01
the twelve-foot ceilings,
white walls and cold floors.
white walls and cold floors.
172
526825
2700
de viermeterhoge plafonds,
witte muren en koude vloeren.
witte muren en koude vloeren.
09:04
This was my mother's home,
before she was mother.
before she was mother.
173
529549
2799
Dit was het huis van mijn moeder
voordat ze mijn moeder was.
voordat ze mijn moeder was.
09:07
Before she was wife, she was artist.
174
532372
2857
Voordat ze echtgenote was,
was ze kunstenaresse.
was ze kunstenaresse.
09:10
And the only two rooms in the house,
175
535253
1739
En de enige twee kamers in het huis
09:11
with walls that reached
all the way up to the ceiling,
all the way up to the ceiling,
176
537016
2531
met muren die tot aan het plafond reikten
en deuren die open en dicht gingen,
en deuren die open en dicht gingen,
09:14
and doors that opened and closed,
177
539571
1587
waren de badkamer en de donkere kamer.
09:16
were the bathroom and the darkroom.
178
541182
2261
09:18
The darkroom she built herself,
179
543814
2079
De donkere kamer die ze zelf had gebouwd
09:20
with custom-made stainless steel sinks,
an 8x10 bed enlarger
an 8x10 bed enlarger
180
545917
4595
met op maat gemaakte rvs wasbakken,
een 8x10-vergroter
een 8x10-vergroter
die door een gigantisch handvat
naar boven en beneden bewoog,
naar boven en beneden bewoog,
09:25
that moved up and down
by a giant hand crank,
by a giant hand crank,
181
550536
2412
een batterij van gekleurde lichten,
09:27
a bank of color-balanced lights,
182
552972
1683
een glaswand om afdrukken te bekijken,
09:29
a white glass wall for viewing prints,
183
554679
1965
09:31
a drying rack that moved
in and out from the wall.
in and out from the wall.
184
556668
2342
een droogrek dat in en uit de muur bewoog.
Mijn moeder bouwde een doka voor zichzelf.
09:33
My mother built herself a darkroom.
185
559034
2086
09:36
Made it her home.
186
561144
1263
Maakte het haar thuis.
09:37
Fell in love with a man
with basketball hands,
with basketball hands,
187
562431
2660
Werd verliefd op een man
met basketbalhanden,
met basketbalhanden,
09:40
with the way he looked at light.
188
565115
1880
met de manier waarop hij naar licht keek.
09:42
They got married. Had a baby.
189
567375
2083
Ze trouwden. Kregen een kind.
09:44
Moved to a house near a park.
190
569482
2190
Verhuisden naar een huis bij een park.
09:46
But they kept the loft on Wooster Street
191
571696
1913
Maar ze hielden de zolder aan
09:48
for birthday parties and treasure hunts.
192
573633
2549
voor verjaardagspartijtjes en schatzoeken.
09:51
The baby tipped the grayscale,
193
576206
2404
De baby bracht de grijswaarden uit balans,
09:53
filled her parents' photo albums
with red balloons and yellow icing.
with red balloons and yellow icing.
194
578634
3635
vulde de fotoalbums van haar ouders
met rode ballonnen en gele taartglazuur.
met rode ballonnen en gele taartglazuur.
09:57
The baby grew into a girl
without freckles,
without freckles,
195
582293
2769
De baby werd een meisje zonder sproeten
09:59
with a crooked smile,
196
585086
1492
met een scheve lach,
10:01
who didn’t understand why her friends
did not have darkrooms in their houses,
did not have darkrooms in their houses,
197
586602
4460
dat niet begreep waarom haar vriendjes
thuis geen donkere kamer hadden,
thuis geen donkere kamer hadden,
10:05
who never saw her parents kiss,
198
591086
1912
dat haar ouders nooit zag zoenen,
10:07
who never saw them hold hands.
199
593022
1532
dat ze nooit hand in hand zag.
Maar op een dag kwam er nog een baby.
10:09
But one day, another baby showed up.
200
595006
1738
10:11
This one with perfect straight
hair and bubble gum cheeks.
hair and bubble gum cheeks.
201
596768
3183
Deze met perfect steil haar
en kauwgomballenwangen.
en kauwgomballenwangen.
10:14
They named him sweet potato.
202
599975
1626
Ze noemden hem zoete aardappel.
10:16
When he laughed, he laughed so loudly
203
601625
1932
Als hij lachte, lachte hij zo hard
10:18
he scared the pigeons on the fire escape
204
603581
2158
dat de duiven op de brandtrap
ervan schrokken.
ervan schrokken.
10:20
And the four of them lived
in that house near the park.
in that house near the park.
205
605763
2976
En deze vier woonden
in dat huis bij het park.
in dat huis bij het park.
10:23
The girl with no freckles,
the sweet potato boy,
the sweet potato boy,
206
608763
2555
Het meisje zonder sproeten,
het zoete-aardappeljochie,
het zoete-aardappeljochie,
10:26
the basketball father and darkroom mother
207
611342
2126
de basketbalvader en de doka-moeder
10:28
and they lit their candles
and said their prayers,
and said their prayers,
208
613492
2628
en ze deden hun kaarsjes aan
en zeiden hun gebeden,
en zeiden hun gebeden,
10:31
and the corners of the photographs curled.
209
616144
2054
en de hoeken van de foto's krulden.
10:33
One day, some towers fell.
210
618959
2508
Op een dag vielen er wat torens.
10:36
And the house near the park
became a house under ash, so they escaped
became a house under ash, so they escaped
211
621491
3729
En het huis bij het park
werd een huis onder as, dus ze ontsnapten
werd een huis onder as, dus ze ontsnapten
10:40
in backpacks, on bicycles to darkrooms
212
625244
3263
in rugzakken, op de fiets
naar donkere kamers.
naar donkere kamers.
10:43
But the loft of Wooster Street
was built for an artist,
was built for an artist,
213
628531
2829
Maar de zolder op Worcester Street
was voor een kunstenaar,
was voor een kunstenaar,
10:46
not a family of pigeons,
214
631384
2754
niet voor een familie duiven
en muren die niet
tot aan het plafond reiken,
tot aan het plafond reiken,
10:49
and walls that do not reach the ceiling
do not hold in the yelling
do not hold in the yelling
215
634162
3372
houden geschreeuw niet tegen,
10:52
and the man with basketball hands
put his weapons out to rest.
put his weapons out to rest.
216
637558
4242
en de man met basketbalhanden
legde zijn wapens ten ruste.
legde zijn wapens ten ruste.
10:56
He could not fight this war,
and no maps pointed home.
and no maps pointed home.
217
641824
3239
Hij kon in deze oorlog niet vechten
en geen kaart wees naar huis.
en geen kaart wees naar huis.
11:00
His hands no longer fit his camera,
218
645442
2199
Zijn handen pasten
niet meer bij zijn camera,
niet meer bij zijn camera,
11:02
no longer fit his wife's,
219
647665
1587
niet meer bij die van zijn vrouw,
11:04
no longer fit his body.
220
649276
1436
pasten niet meer bij zijn lijf.
11:06
The sweet potato boy mashed
his fists into his mouth
his fists into his mouth
221
651299
2684
Het zoete-aardappeljong propte
zijn vuisten in zijn mond
zijn vuisten in zijn mond
11:08
until he had nothing more to say.
222
654007
1573
tot hij niets meer te zeggen had.
11:10
So, the girl without freckles
went treasure hunting on her own.
went treasure hunting on her own.
223
655604
3298
Dus ging het meisje zonder sproeten
zelf naar schatten zoeken.
zelf naar schatten zoeken.
11:14
And on Wooster Street, in a building
with the creaky hallways
with the creaky hallways
224
659497
3411
En op Worcester Street,
in een gebouw met krakende gangen
in een gebouw met krakende gangen
en de zolder met viermeterhoge plafonds
11:17
and the loft with the 12-foot ceilings
225
662932
1828
11:19
and the darkroom with too many sinks
226
664784
1968
en de doka met teveel wasbakken
11:21
under the color-balanced lights,
she found a note,
she found a note,
227
666776
2522
onder de gekleurde lichten
vond ze een briefje
vond ze een briefje
11:24
tacked to the wall with a thumb-tack,
left over from a time before towers,
left over from a time before towers,
228
669322
4253
tegen de muur vastgepind met een punaise,
een overblijfsel uit een tijd vóór torens,
een overblijfsel uit een tijd vóór torens,
11:28
from the time before babies.
229
673933
2631
uit de tijd voor babies.
11:31
And the note said: "A guy sure loves
the girl who works in the darkroom."
the girl who works in the darkroom."
230
676588
4932
Op het briefje stond: "Een man houd echt
van de vrouw die in de doka werkt."
van de vrouw die in de doka werkt."
11:37
It was a year before my father
picked up a camera again.
picked up a camera again.
231
682758
2952
Het duurde een jaar voordat mijn vader
weer een camera oppakte.
weer een camera oppakte.
11:41
His first time out, he followed
the Christmas lights,
the Christmas lights,
232
686238
2538
Die eerste keer
volgde hij de kerstverlichting,
volgde hij de kerstverlichting,
11:43
dotting their way through
New York City's trees,
New York City's trees,
233
688800
2483
die als stipjes waren
in New York City's bomen,
in New York City's bomen,
11:46
tiny dots of light, blinking out at him
from out of the darkest darks.
from out of the darkest darks.
234
691307
4699
kleine lichtpuntjes, knipogend naar hem
vanuit de donkerste duisternissen.
vanuit de donkerste duisternissen.
11:50
A year later he traveled
across the country to follow a forest fire
across the country to follow a forest fire
235
696030
3898
Een jaar later reisde hij het land door
om een bosbrand te volgen
om een bosbrand te volgen
11:54
stayed for a week hunting
it with his camera,
it with his camera,
236
699952
2512
jaagde er een week op met zijn camera,
11:57
it was ravaging the West Coast
237
702488
1852
hij verwoestte de westkust,
11:59
eating 18-wheeler trucks in its stride.
238
704364
2230
at onderweg grote vrachtwagens op.
12:01
On the other side of the country,
239
706618
1579
Aan de andere kant van het land
ging ik naar school
ging ik naar school
12:03
I went to class and wrote a poem
in the margins of my notebook.
in the margins of my notebook.
240
708221
3358
en schreef een gedicht
in de kantlijn van een schrift.
in de kantlijn van een schrift.
12:06
We have both learned the art of capture.
241
711603
1960
We hebben beiden de kunst
van het vastleggen geleerd.
van het vastleggen geleerd.
12:08
Maybe we are learning
the art of embracing.
the art of embracing.
242
714059
2853
Misschien leren we
de kunst van het omhelzen.
de kunst van het omhelzen.
12:11
Maybe we are learning
the art of letting go.
the art of letting go.
243
716936
3103
Misschien leren we
de kunst van het loslaten.
de kunst van het loslaten.
12:16
(Applause)
244
721357
4666
(Applaus)
ABOUT THE SPEAKER
Sarah Kay - PoetA performing poet since she was 14 years old, Sarah Kay is the founder of Project VOICE, an organization that uses spoken word poetry as a literacy and empowerment tool.
Why you should listen
Plenty of 14-year-old girls write poetry. But few hide under the bar of the famous Bowery Poetry Club in Manhattan’s East Village absorbing the talents of New York’s most exciting poets. Not only did Sarah Kay do that -- she also had the guts to take its stage and hold her own against performers at least a decade her senior. Her talent for weaving words into poignant, funny, and powerful performances paid off.
Sarah holds a Masters degree in the art of teaching from Brown University and an honorary doctorate in humane letters from Grinnell College. Her first book, B, was ranked the number one poetry book on Amazon.com. Her second book, No Matter the Wreckage, is available from Write Bloody Publishing.
Sarah also founded Project VOICE, an organization that uses spoken word poetry as a literacy and empowerment tool. Project VOICE runs performances and workshops to encourage people to engage in creative self-expression in schools and communities around the world.
Sarah Kay | Speaker | TED.com