TEDMED 2013
Amanda Bennett: We need a heroic narrative for death
Αμάντα Μπένετ: Χρειαζόμαστε μια ηρωική αφήγηση για το θάνατο
Filmed:
Readability: 3.4
1,164,686 views
Η Αμάντα Μπένετ και ο σύζυγος της ήταν παθιασμένοι και γεμάτοι ζωή, σε όλο τον κοινό τους βίο, ακόμη και μέχρι τις τελευταίες μέρες. Η Μπένετ δίνει μια τρυφερή αλλά ταυτόχρονα δυνατή ομιλία σχετικά με το γιατί η ελπίδα για ένα καλό τέλος που έχουν τα αγαπημένα πρόσωπα ενός ετοιμοθάνατου, δεν πρέπει να διαγνωστεί ως άρνηση. Καλεί για μια πιο ηρωική αφήγηση για το θάνατο, ανάλογη με αυτές που έχουμε για τη ζωή.
Amanda Bennett - Journalist
In "The Cost of Hope," Pulitzer Prize winning journalist Amanda Bennett brings an investigative angle to the conversation about end-of-life care. Full bio
In "The Cost of Hope," Pulitzer Prize winning journalist Amanda Bennett brings an investigative angle to the conversation about end-of-life care. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
So I'd like you to come back with me
0
498
2659
Θα ήθελα να γυρίσετε
πίσω μαζί μου,
πίσω μαζί μου,
00:15
just for a few minutes
1
3157
1901
μόνο για λίγα λεπτά,
00:17
to a dark night in China,
2
5058
2869
σε μια σκοτεινή νύχτα στην Κίνα,
00:19
the night I met my husband.
3
7927
2721
τη νύχτα που γνώρισα το σύζυγό μου.
00:22
It was a city so long ago that it was still called
4
10648
3443
Έχει περάσει τόσο καιρός,
που την πόλη την έλεγαν ακόμη
που την πόλη την έλεγαν ακόμη
00:26
Peking.
5
14091
2113
Πεκίνο.
00:28
So I went to a party.
6
16204
2621
Πήγα λοιπόν σε ένα πάρτι.
00:30
I sat down next to a stout, middle-aged man
7
18825
3383
Κάθισα δίπλα σε έναν σωματώδη
άντρα μέσης ηλικίας
άντρα μέσης ηλικίας
00:34
with owl glasses and a bow tie,
8
22208
3514
που φορούσε γυαλιά
με χοντρούς φακούς και παπιγιόν,
με χοντρούς φακούς και παπιγιόν,
00:37
and he turned out to be a Fulbright scholar,
9
25722
2893
ο οποίος αποδείχτηκε πως ήταν
υπότροφος του ιδρύματος Φούλμπραϊτ
υπότροφος του ιδρύματος Φούλμπραϊτ
00:40
there in China specifically to study
10
28615
3564
και βρισκόταν στην Κίνα
για να μελετήσει
για να μελετήσει
00:44
Sino-Soviet relations.
11
32179
2091
τις σχέσεις
Κίνας-Σοβιετικής Ένωσης.
Κίνας-Σοβιετικής Ένωσης.
00:46
What a gift it was to the eager,
12
34270
2400
Αυτό ήταν μεγάλο δώρο για μια
ανυπόμονη, νεαρή,
ανυπόμονη, νεαρή,
00:48
young foreign correspondent that I was then.
13
36670
2758
ξένη ανταποκρίτρια,
όπως ήμουν εγώ εκείνη την εποχή.
όπως ήμουν εγώ εκείνη την εποχή.
00:51
I'd pump him for information,
14
39428
2008
Του αντλούσα πληροφορίες
00:53
I'm mentally scribbling notes
15
41436
1657
και έκανα νοητικές σημειώσεις
00:55
for the stories I plan to write.
16
43093
2309
για τις ιστορίες
που σκόπευα να γράψω.
που σκόπευα να γράψω.
00:57
I talk to him for hours.
17
45402
2485
Του μίλησα για ώρες.
00:59
Only months later,
18
47887
3511
Μόνο μερικούς μήνες αργότερα,
01:03
I discover who he really was.
19
51398
2374
ανακάλυψα ποιος ήταν
στην πραγματικότητα.
στην πραγματικότητα.
01:05
He was the China representative
20
53772
2773
Ήταν ο αντιπρόσωπος στην Κίνα
01:08
for the American Soybean Association.
21
56545
4229
της Αμερικάνικης Ένωσης Σόγιας.
01:12
"I don't understand. Soybeans?
22
60774
3270
«Δεν καταλαβαίνω. Σόγια;
01:16
You told me you were a Fulbright scholar."
23
64044
2755
Μου είπες πως ήσουν
υπότροφος του Φούλμπραϊτ.»
υπότροφος του Φούλμπραϊτ.»
01:18
"Well, how long would you have talked to me
24
66799
1888
«Ε, για πόση ώρα θα μου μιλούσες
01:20
if I told you we're in soybeans?"
25
68687
2042
αν σου είχα πει
πως ασχολούμαι με τη σόγια;»
πως ασχολούμαι με τη σόγια;»
01:22
(Laughter)
26
70729
2481
(Γέλια)
01:25
I said, "You jerk."
27
73210
3292
Είπα, «Κόπανε!»
01:28
Only jerk wasn't the word I used.
28
76502
3753
Μόνο που «κόπανος» δεν ήταν
η λέξη που χρησιμοποίησα.
η λέξη που χρησιμοποίησα.
01:32
I said, "You could've gotten me fired."
29
80255
4147
Είπα, «Θα μπορούσα
να είχα απολυθεί εξαιτίας σου.»
να είχα απολυθεί εξαιτίας σου.»
01:36
And he said, "Let's get married."
30
84402
3537
Και μου είπε, «Έλα να παντρευτούμε.»
01:39
(Laughter)
31
87939
1287
(Γέλια)
01:41
"Travel the world and have lots of kids."
32
89226
2896
«Να ταξιδέψουμε τον κόσμο
και να κάνουμε πολλά παιδιά.»
και να κάνουμε πολλά παιδιά.»
01:44
So we did.
33
92122
2098
Και αυτό κάναμε.
01:46
(Laughter)
34
94220
2045
(Γέλια)
01:48
(Applause)
35
96265
5242
(Χειροκρότημα)
01:53
And what an alive man Terence Bryan Foley
36
101507
3740
Τι ζωντανός άνθρωπος
που αποδείχτηκε πως ήταν
που αποδείχτηκε πως ήταν
01:57
turned out to be.
37
105247
1447
ο Τέρενς Μπράιαν Φόλεϊ!
01:58
He was a Chinese scholar
38
106694
1643
Έκανε κινέζικες σπουδές
02:00
who later, in his 60s,
39
108337
1866
και στα εξήντα του,
02:02
got a Ph.D. in Chinese history.
40
110203
2552
πήρε διδακτορικό
στην κινέζικη ιστορία.
στην κινέζικη ιστορία.
02:04
He spoke six languages,
41
112755
2488
Μιλούσε έξι γλώσσες,
02:07
he played 15 musical instruments,
42
115243
2488
έπαιζε 15 μουσικά όργανα,
02:09
he was a licensed pilot,
43
117731
1776
είχε άδεια πιλότου,
02:11
he had once been a San Francisco cable car operator,
44
119507
3171
κάποτε ήταν οδηγός τραμ
στο Σαν Φρανσίσκο,
στο Σαν Φρανσίσκο,
02:14
he was an expert in swine nutrition,
45
122678
2834
ήταν ειδικός
στη διατροφή των χοίρων,
στη διατροφή των χοίρων,
02:17
dairy cattle, Dixieland jazz, film noir,
46
125512
3781
στα γαλακτοκομικά,
στη Dixieland τζαζ, στα φιλμ νουάρ
στη Dixieland τζαζ, στα φιλμ νουάρ
02:21
and we did travel the country, and the world,
47
129293
4184
και πράγματι ταξιδέψαμε
σε ολόκληρη τη χώρα και τον κόσμο
σε ολόκληρη τη χώρα και τον κόσμο
02:25
and we did have a lot of kids.
48
133477
2229
και κάναμε πολλά παιδιά.
02:27
We followed my job, and it seemed like
49
135706
1742
Πηγαίναμε όπου μας
πήγαινε η δουλειά μου
πήγαινε η δουλειά μου
02:29
there was nothing that we couldn't do.
50
137448
3567
και φαινόταν πως δεν υπήρχε κάτι
που δεν μπορούσαμε να κάνουμε.
που δεν μπορούσαμε να κάνουμε.
02:33
So when we found the cancer,
51
141015
3782
Έτσι, όταν ανακαλύψαμε
τον καρκίνο,
τον καρκίνο,
02:36
it doesn't seem strange to us at all
52
144797
2565
δεν μας φάνηκε παράξενο
02:39
that without saying a word to each other,
53
147362
2633
πως χωρίς να πούμε λέξη
ο ένας στον άλλο,
ο ένας στον άλλο,
02:41
we believed that,
54
149995
2426
πιστέψαμε πως,
02:44
if we were smart enough
55
152421
2259
αν ήμασταν αρκετά έξυπνοι,
02:46
and strong enough and brave enough,
56
154680
4331
αρκετά δυνατοί,
και αρκετά γενναίοι
και αρκετά γενναίοι
02:51
and we worked hard enough,
57
159011
2473
και εργαζόμασταν
αρκετά σκληρά,
αρκετά σκληρά,
02:53
we could keep him from dying ever.
58
161484
5278
θα μπορούσαμε να αποφύγουμε
το θάνατο για πάντα.
το θάνατο για πάντα.
02:58
And for years, it seemed like we were succeeding.
59
166762
3499
Και για πολλά χρόνια,
φαινόταν πως τα είχαμε καταφέρει.
φαινόταν πως τα είχαμε καταφέρει.
03:02
The surgeon emerged from the surgery.
60
170261
2879
Ο χειρουργός βγήκε
από το χειρουργείο.
από το χειρουργείο.
03:05
What'd he say? He said what surgeons always say:
61
173140
2277
Τι είπε; Αυτό που λένε
πάντα οι χειρουργοί:
πάντα οι χειρουργοί:
03:07
"We got it all."
62
175417
2002
«Τον αφαιρέσαμε όλο.»
03:09
Then there was a setback when the pathologists
63
177419
3043
Μετά τα πράγματα πήγαν ανάποδα
όταν οι παθολόγοι
όταν οι παθολόγοι
03:12
looked at the kidney cancer closely.
64
180462
2373
κοίταξαν το νεφρό
με τον καρκίνο προσεκτικά.
με τον καρκίνο προσεκτικά.
03:14
It turned out to be a rare,
65
182835
1629
Αποδείχτηκε πως ήταν ένας σπάνιος,
03:16
exceedingly aggressive type,
66
184464
1809
εξαιρετικά επιθετικός τύπος,
03:18
with a diagnosis that was almost universally fatal
67
186273
3082
και η διάγνωση ήταν
πως σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις
πως σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις
03:21
in several weeks at most.
68
189355
2391
οδηγούσε στο θάνατο
μέσα σε λίγες εβδομάδες.
μέσα σε λίγες εβδομάδες.
03:23
And yet, he did not die.
69
191746
3710
Παρ' όλα αυτά, δεν πέθανε.
03:27
Mysteriously, he lived on.
70
195456
3510
Μυστηριωδώς, συνέχισε να ζει.
03:30
He coached Little League for our son.
71
198966
2084
Έγινε προπονητής του μπέιζμπολ
στην παιδική ομάδα του γιου μας.
στην παιδική ομάδα του γιου μας.
03:33
He built a playhouse for our daughter.
72
201050
2552
Έχτισε ένα σπιτάκι
για να παίζει η κόρη μας,
για να παίζει η κόρη μας,
03:35
And meanwhile, I'm burying myself in the Internet
73
203602
3074
και εγώ, στο μεταξύ,
έχω χωθεί στο διαδίκτυο
έχω χωθεί στο διαδίκτυο
03:38
looking for specialists.
74
206676
1674
και ψάχνω για ειδικούς.
03:40
I'm looking for a cure.
75
208350
2561
Ψάχνω για θεραπεία.
03:42
So a year goes by
76
210911
2077
Έτσι πέρασε ένας χρόνος
03:44
before the cancer, as cancers do,
77
212988
3206
μέχρι να γίνει αυτό
που γίνεται με τους καρκίνους,
που γίνεται με τους καρκίνους,
03:48
reappears,
78
216194
2000
δηλαδή, να επανεμφανιστεί
03:50
and with it comes another death sentence,
79
218194
2076
και με αυτόν να έρθει
άλλη μια θανατική ποινή,
άλλη μια θανατική ποινή,
03:52
this time nine months.
80
220270
2193
αυτή τη φορά σε εννέα μήνες.
03:54
So we try another treatment, aggressive, nasty.
81
222463
4014
Δοκιμάσαμε μια άλλη αγωγή,
επιθετική, άσχημη.
επιθετική, άσχημη.
03:58
It makes him so sick, he has to quit it,
82
226477
1820
Τον αρρωσταίνει τόσο πολύ
που πρέπει να τη σταματήσει,
που πρέπει να τη σταματήσει,
04:00
yet still he lives on.
83
228297
3017
αλλά παρ' όλα αυτά,
συνεχίζει να ζει.
συνεχίζει να ζει.
04:03
Then another year goes by.
84
231314
1896
Ύστερα, περνάει άλλος ένας χρόνος.
04:05
Two years go by.
85
233210
1550
Περνούν άλλα δύο χρόνια.
04:06
More specialists.
86
234760
1489
Περισσότεροι ειδικοί.
04:08
We take the kids to Italy.
87
236249
1920
Πηγαίνουμε τα παιδιά στην Ιταλία.
04:10
We take the kids to Australia.
88
238169
2469
Πηγαίνουμε τα παιδιά στην Αυστραλία.
04:12
And then more years pass,
89
240638
2712
Περνάνε και άλλα χρόνια
04:15
and the cancer begins to grow.
90
243350
2390
και ο καρκίνος αρχίζει να μεγαλώνει.
04:17
This time, there's new treatments on the horizon.
91
245740
2535
Αυτή τη φορά υπάρχουν
νέες αγωγές διαθέσιμες.
νέες αγωγές διαθέσιμες.
04:20
They're exotic. They're experimental.
92
248275
1936
Aσυνήθιστες.
Πειραματικές.
Πειραματικές.
04:22
They're going to attack the cancer in new ways.
93
250211
3208
Θα επιτεθούν στον καρκίνο
με νέους τρόπους.
με νέους τρόπους.
04:25
So he enters a clinical trial, and it works.
94
253419
4326
Έτσι, παίρνει μέρος σε μία κλινική δοκιμή
και έχει αποτέλεσμα.
και έχει αποτέλεσμα.
04:29
The cancer begins to shrink,
95
257745
1929
Ο καρκίνος αρχίζει να συρρικνώνεται
04:31
and for the third time,
96
259674
2277
και για τρίτη φορά,
04:33
we've dodged death.
97
261951
3359
ξεφύγαμε από τον θάνατο.
04:37
So now I ask you,
98
265310
3297
Έτσι, σας ρωτώ,
04:40
how do I feel
99
268607
2389
πώς νομίζετε πως αισθάνομαι
04:42
when the time finally comes
100
270996
2514
όταν τελικά έρχεται η ώρα
04:45
and there's another dark night,
101
273510
2506
και είναι άλλη μια σκοτεινή νύχτα,
04:48
sometime between midnight and 2 a.m.?
102
276016
2501
κάπου ανάμεσα στα μεσάνυχτα
και στις δύο τα ξημερώματα;
και στις δύο τα ξημερώματα;
04:50
This time it's on the intensive care ward
103
278517
2974
Αυτή τη φορά είμαστε
στην εντατική μονάδα
στην εντατική μονάδα
04:53
when a twentysomething resident
104
281491
1838
και ένας γιατρός,
λίγο παραπάνω από είκοσι ετών,
λίγο παραπάνω από είκοσι ετών,
04:55
that I've never met before
105
283329
2203
τον οποίο βλέπω πρώτη φορά,
04:57
tells me that Terence is dying,
106
285532
2593
μου λέει πως ο Τέρενς πεθαίνει,
05:00
perhaps tonight.
107
288125
2199
ίσως και απόψε.
05:02
So what do I say when he says,
108
290324
2793
Τι να του έλεγα όταν μου είπε,
05:05
"What do you want me to do?"
109
293117
2814
«Τι θέλετε να κάνω;»
05:07
There's another drug out there.
110
295931
2012
Υπάρχει ένα άλλο φάρμακο εκεί έξω.
05:09
It's newer. It's more powerful.
111
297943
1688
Είναι καινούργιο.
Είναι πιο δυνατό.
Είναι πιο δυνατό.
05:11
He started it just two weeks ago.
112
299631
2569
Το ξεκίνησε μόλις πριν δύο εβδομάδες.
05:14
Perhaps there's still hope ahead.
113
302200
3109
Μπορεί να υπάρχει ακόμα ελπίδα.
05:17
So what do I say?
114
305309
1955
Τι του λέω;
05:19
I say, "Keep him alive if you can."
115
307264
3356
Του λέω,
«Κράτα τον ζωντανό, αν μπορείς.»
«Κράτα τον ζωντανό, αν μπορείς.»
05:22
And Terence died six days later.
116
310620
3515
Ο Τέρενς πέθανε έξι μέρες αργότερα.
05:26
So we fought, we struggled, we triumphed.
117
314135
4048
Αγωνιστήκαμε, παλέψαμε,
θριαμβεύσαμε.
θριαμβεύσαμε.
05:30
It was an exhilarating fight,
118
318183
1796
Ήταν ένας συναρπαστικός αγώνας
05:31
and I'd repeat the fight today
119
319979
1717
και θα τον επαναλάμβανα
και σήμερα,
και σήμερα,
05:33
without a moment's hesitation.
120
321696
2649
χωρίς να διστάσω ούτε λεπτό.
05:36
We fought together, we lived together.
121
324345
2951
Αγωνιστήκαμε μαζί,
ζήσαμε μαζί.
ζήσαμε μαζί.
05:39
It turned what could have been
122
327296
2104
Αυτά που θα μπορούσαν να είναι
05:41
seven of the grimmest years of our life
123
329400
2734
τα επτά χειρότερα
χρόνια της ζωής μας,
χρόνια της ζωής μας,
05:44
into seven of the most glorious.
124
332134
3611
έγιναν τα επτά πιο υπέροχα.
05:47
It was also an expensive fight.
125
335745
2775
Ήταν, επίσης,
ένας ακριβός αγώνας.
ένας ακριβός αγώνας.
05:50
It was the kind of fight and the kind of choices
126
338520
1961
Ήταν αυτού του είδους αγώνας
και αυτού του είδους επιλογές
και αυτού του είδους επιλογές
05:52
that everyone here agrees
127
340481
1634
οι οποίες, όπως θα συμφωνήσουν
όλοι εδώ,
όλοι εδώ,
05:54
pump up the cost of end-of-life care,
128
342115
2405
ανεβάζουν το κόστος της φροντίδας
για τους ασθενείς με ανίατες ασθένειες,
για τους ασθενείς με ανίατες ασθένειες,
05:56
and of healthcare for all of us.
129
344520
2286
και της υγειονομικής περίθαλψης
για όλους μας.
για όλους μας.
05:58
And for me, for us,
130
346806
3082
Και εγώ, εμείς,
06:01
we pushed the fight right over the edge,
131
349888
2082
δώσαμε τον αγώνα μέχρι τα όρια,
06:03
and I never got the chance to say to him
132
351970
3225
και δεν μου δόθηκε ποτέ η ευκαιρία να του πω
06:07
what I say to him now almost every day:
133
355195
3420
αυτό που του λέω τώρα
σχεδόν καθημερινά:
σχεδόν καθημερινά:
06:10
"Hey, buddy, it was a hell of a ride."
134
358615
3077
«Ε, φιλαράκι μου.
Ήταν φοβερή η διαδρομή.»
Ήταν φοβερή η διαδρομή.»
06:13
We never got the chance to say goodbye.
135
361692
2488
Δεν μας δόθηκε ποτέ η ευκαιρία
να αποχαιρετιστούμε.
να αποχαιρετιστούμε.
06:16
We never thought it was the end.
136
364180
2279
Ποτέ δεν σκεφτήκαμε
πως αυτό ήταν το τέλος.
πως αυτό ήταν το τέλος.
06:18
We always had hope.
137
366459
5179
Είχαμε πάντα ελπίδα.
06:23
So what do we make of all of this?
138
371638
3864
Οπότε, τι συμπεραίνουμε
από όλα αυτά;
από όλα αυτά;
06:27
Being a journalist, after Terence died,
139
375502
3578
Καθώς ήμουν δημοσιογράφος,
όταν πέθανε ο Τέρενς,
όταν πέθανε ο Τέρενς,
06:31
I wrote a book, "The Cost Of Hope."
140
379080
3289
έγραψα ένα βιβλίο,
«Το κόστος της ελπίδας.»
«Το κόστος της ελπίδας.»
06:34
I wrote it because I wanted to know
141
382369
2150
Το έγραψα επειδή ήθελα να μάθω
06:36
why I did what I did,
142
384519
1686
γιατί έκανα αυτά που έκανα,
06:38
why he did what he did,
143
386205
1801
γιατί έκανε αυτά που έκανε,
06:40
why everyone around us did what they did.
144
388006
2555
γιατί όλοι γύρω μας
κάνουν αυτά που κάνουν.
κάνουν αυτά που κάνουν.
06:42
And what did I discover?
145
390561
1636
Και τι ανακάλυψα;
06:44
Well, one of the things I discovered is that
146
392197
1574
Ένα από τα πράγματα
που ανακάλυψα
που ανακάλυψα
06:45
experts think that one answer to
147
393771
3077
είναι πως οι ειδικοί πιστεύουν
πως μια απάντηση
πως μια απάντηση
06:48
what I did at the end was a piece of paper,
148
396848
2750
σε αυτό που έκανα στο τέλος,
ήταν ένα κομμάτι χαρτί,
ήταν ένα κομμάτι χαρτί,
06:51
the advance directive,
149
399598
2158
η οδηγία εκ των προτέρων,
που βοηθάει τις οικογένειες
που βοηθάει τις οικογένειες
06:53
to help families get past the seemingly irrational choices.
150
401756
4340
να ξεπεράσουν τις φαινομενικά
παράλογες επιλογές.
παράλογες επιλογές.
06:58
Yet I had that piece of paper.
151
406096
4114
Παρ' όλα αυτά,
εγώ είχα αυτό το χαρτί.
εγώ είχα αυτό το χαρτί.
07:02
We both did.
152
410210
2053
Και οι δύο το είχαμε.
07:04
And they were readily available.
153
412263
1690
Τα είχαμε φτιάξει από πριν.
07:05
I had them right at hand.
154
413953
1939
Τα είχα στα χέρια μου.
07:07
Both of them said the same thing:
155
415892
2359
Και τα δύο έλεγαν το ίδιο πράγμα:
07:10
Do nothing if there is no further hope.
156
418251
4501
«Μην κάνετε τίποτα
αν δεν υπάρχει άλλη ελπίδα.»
αν δεν υπάρχει άλλη ελπίδα.»
07:14
I knew Terence's wishes
157
422752
2220
Γνώριζα τις επιθυμίες του Τέρενς
το ίδιο ξεκάθαρα
το ίδιο ξεκάθαρα
07:16
as clearly and as surely as I knew my own.
158
424972
3814
και με την ίδια βεβαιότητα
που γνώριζα και τις δικές μου.
που γνώριζα και τις δικές μου.
07:20
Yet we never got to no further hope.
159
428786
5204
Παρ' όλα αυτά, δεν φτάσαμε ποτέ
στο σημείο να μην έχουμε ελπίδα.
στο σημείο να μην έχουμε ελπίδα.
07:25
Even with that clear-cut paper in our hands,
160
433990
2757
Ακόμα και με αυτό το σαφέστατο
χαρτί στα χέρια μας,
χαρτί στα χέρια μας,
07:28
we just kept redefining hope.
161
436747
3256
συνεχίσαμε να επαναπροσδιορίζουμε
την ελπίδα.
την ελπίδα.
07:32
I believed I could keep him from dying,
162
440003
5292
Πίστευα πως θα μπορούσα να συνεχίσω
να αποτρέπω το θάνατό του
να αποτρέπω το θάνατό του
07:37
and I'd be embarrassed to say that if I hadn't seen
163
445295
2814
και θα ντρεπόμουν να το πω αυτό,
αν δεν είχα δει τόσους πολλούς ανθρώπους
αν δεν είχα δει τόσους πολλούς ανθρώπους
07:40
so many people and have talked to so many people
164
448109
2211
και δεν είχα μιλήσει
με τόσους πολλούς ανθρώπους
με τόσους πολλούς ανθρώπους
07:42
who have felt exactly the same way.
165
450320
2674
που αισθανόντουσαν
ακριβώς το ίδιο.
ακριβώς το ίδιο.
07:44
Right up until days before his death,
166
452994
3934
Μόλις λίγες μέρες πριν πεθάνει,
07:48
I felt strongly
167
456928
3326
αισθανόμουν με πολύ δυνατό,
07:52
and powerfully, and, you might say, irrationally,
168
460254
4043
έντονο, ακόμα και
με παράλογο τρόπο,
με παράλογο τρόπο,
07:56
that I could keep him from dying ever.
169
464297
5247
πως θα μπορούσα για πάντα
να τον αποτρέψω από το να πεθάνει.
να τον αποτρέψω από το να πεθάνει.
08:01
Now, what do the experts call this?
170
469544
3235
Πώς το ονομάζουν αυτό οι ειδικοί;
08:04
They say it's denial.
171
472779
2347
Το ονομάζουν άρνηση.
08:07
It's a strong word, isn't it?
172
475126
2191
Είναι δυνατή λέξη, έτσι δεν είναι;
08:09
Yet I will tell you that denial
173
477317
2397
Παρ' όλα αυτά,
θα σας πω πως η άρνηση
θα σας πω πως η άρνηση
08:11
isn't even close to a strong enough word
174
479714
5114
είναι μια λέξη που δεν μπορεί
ούτε στο περίπου να περιγράψει
ούτε στο περίπου να περιγράψει
08:16
to describe what those of us
175
484828
2646
αυτά που περνάμε
όσοι από εμάς
όσοι από εμάς
08:19
facing the death of our loved ones go through.
176
487474
3638
ερχόμαστε αντιμέτωποι με τον θάνατο
ενός αγαπημένου μας προσώπου.
ενός αγαπημένου μας προσώπου.
08:23
And I hear the medical professionals say,
177
491112
2341
Ακούω τους διάφορους
ειδικούς να λένε,
ειδικούς να λένε,
08:25
"Well, we'd like to do such-and-such,
178
493453
2083
«Λοιπόν, θα θέλαμε να κάνουμε
αυτό και αυτό,
αυτό και αυτό,
08:27
but the family's in denial.
179
495536
2451
αλλά η οικογένεια
βρίσκεται σε άρνηση.
βρίσκεται σε άρνηση.
08:29
The family won't listen to reason.
180
497987
2176
Η οικογένεια δεν
ακούει τη λογική.
ακούει τη λογική.
08:32
They're in denial.
181
500163
2022
Βρίσκεται σε άρνηση.
08:34
How can they insist on this treatment at the end?
182
502185
2352
Πώς μπορούν να επιμένουν
σε αυτή τη θεραπεία τώρα στο τέλος;
σε αυτή τη θεραπεία τώρα στο τέλος;
08:36
It's so clear, yet they're in denial."
183
504537
3304
Είναι τόσο ξεκάθαρο,
αλλά ακόμα βρίσκονται σε άρνηση.»
αλλά ακόμα βρίσκονται σε άρνηση.»
08:39
Now, I think this maybe isn't
184
507841
2007
Νομίζω πως αυτός
μάλλον δεν είναι
μάλλον δεν είναι
08:41
a very useful way of thinking.
185
509848
3004
ένας ιδιαίτερα χρήσιμος
τρόπος σκέψης
τρόπος σκέψης
08:44
It's not just families either.
186
512852
2278
Αλλά αυτό δεν αφορά
μόνο τις οικογένειες.
μόνο τις οικογένειες.
08:47
The medical professionals too,
187
515130
2125
Αφορά και τους γιατρούς.
08:49
you out there, you're in denial too.
188
517255
3360
Εσείς εκεί έξω,
και εσείς βρίσκεστε σε άρνηση.
και εσείς βρίσκεστε σε άρνηση.
08:52
You want to help. You want to fix.
189
520615
2853
Θέλετε να βοηθήσετε.
Θέλετε να διορθώσετε.
Θέλετε να διορθώσετε.
08:55
You want to do.
190
523468
1826
Θέλετε να κάνετε.
08:57
You've succeeded in everything you've done,
191
525294
2808
Έχετε επιτύχει σε ό,τι έχετε κάνει,
09:00
and having a patient die,
192
528102
2042
και το να πεθάνει ένας ασθενής σας,
09:02
well, that must feel like failure.
193
530144
3579
σας κάνει να αισθάνεστε αποτυχημένοι.
09:05
I saw it firsthand.
194
533723
1844
Το διαπίστωσα από πρώτο χέρι.
09:07
Just days before Terence died,
195
535567
2702
Λίγες μέρες πριν πεθάνει ο Τέρενς,
09:10
his oncologist said,
196
538269
2018
ο ογκολόγος του είπε,
09:12
"Tell Terence that better days are just ahead."
197
540287
3248
«Πες στον Τέρενς
πως έρχονται καλύτερες μέρες.»
πως έρχονται καλύτερες μέρες.»
09:15
Days before he died.
198
543535
2382
Λίγες μέρες πριν πεθάνει.
09:17
Yet Ira Byock,
199
545917
1433
Παρ' όλα αυτά, ο Άιρα Μπάιοκ,
09:19
the director of palliative medicine at Dartmouth
200
547350
2348
ο διευθυντής της παρηγορητικής ιατρικής
στο Ντάρτμουθ είπε,
στο Ντάρτμουθ είπε,
09:21
said, "You know, the best doctor in the world
201
549698
2931
«Ξέρετε, ο καλύτερος
γιατρός του κόσμου,
γιατρός του κόσμου,
09:24
has never succeeded in making anyone immortal."
202
552629
4608
δεν κατόρθωσε ποτέ
να κάνει κάποιον αθάνατο.»
να κάνει κάποιον αθάνατο.»
09:29
So what the experts call "denial," I call "hope,"
203
557237
6506
Αυτό που οι ειδικοί αποκαλούν «άρνηση»,
εγώ το αποκαλώ «ελπίδα»,
εγώ το αποκαλώ «ελπίδα»,
09:35
and I'd like to borrow a phrase
204
563743
2334
και θα ήθελα να δανειστώ μια φράση
09:38
from my friends in software design.
205
566077
3221
από τους φίλους μου
που σχεδιάζουν λογισμικά.
που σχεδιάζουν λογισμικά.
09:41
You just redefine denial and hope,
206
569298
3562
Aπλώς επαναπροσδιορίζεις
την άρνηση και την ελπίδα,
την άρνηση και την ελπίδα,
09:44
and it becomes a feature of being human.
207
572860
3228
και γίνονται χαρακτηριστικά
του ανθρώπου.
του ανθρώπου.
09:48
It's not a bug.
208
576088
1861
Δεν είναι σφάλμα του προγράμματος.
09:49
It's a feature.
209
577949
2326
Είναι χαρακτηριστικό.
09:52
(Laughter)
210
580275
3094
(Γέλια)
09:55
So we need to think more constructively
211
583369
3694
Πρέπει να συλλογιστούμε
πιο δημιουργικά
πιο δημιουργικά
09:59
about this very common, very profound
212
587063
4312
πάνω σε αυτά τα πολύ κοινά,
πολύ βαθιά
πολύ βαθιά
10:03
and very powerful human emotion.
213
591375
3956
και πολύ δυνατά
ανθρώπινα συναισθήματα.
ανθρώπινα συναισθήματα.
10:07
It's part of the human condition,
214
595331
2624
Αποτελούν κομμάτι
της ανθρώπινης κατάστασης
της ανθρώπινης κατάστασης
10:09
and yet our system and our thinking
215
597955
2177
και παρ' όλα αυτά, το σύστημά μας
και ο τρόπος που σκεφτόμαστε,
και ο τρόπος που σκεφτόμαστε,
10:12
isn't built to accommodate it.
216
600132
3169
δεν είναι κατασκευασμένα
για να τα περιλάβουν.
για να τα περιλάβουν.
10:15
So Terence told me a story on that long-ago night,
217
603301
3055
Ο Τέρενς μου είπε μια ιστορία
εκείνη τη νύχτα, πριν από πολύ καιρό,
εκείνη τη νύχτα, πριν από πολύ καιρό,
10:18
and I believed it.
218
606356
1905
και την πίστεψα.
10:20
Maybe I wanted to believe it.
219
608261
3114
Μπορεί να ήθελα να την πιστέψω.
10:23
And during Terence's illness, I, we,
220
611375
5329
Και κατά τη διάρκεια
της ασθένειας του Τέρενς, ήθελα,
της ασθένειας του Τέρενς, ήθελα,
10:28
we wanted to believe the story
221
616704
1722
θέλαμε να πιστέψουμε
10:30
of our fight together too.
222
618426
2595
και την ιστορία του κοινού μας αγώνα.
10:33
Giving up the fight -- for that's how it felt,
223
621021
3736
Το να εγκαταλείψουμε τον αγώνα
-- γιατί έτσι το αισθανόμασταν,
-- γιατί έτσι το αισθανόμασταν,
10:36
it felt like giving up --
224
624757
1939
σαν να εγκαταλείπαμε --
10:38
meant giving up not only his life
225
626696
2717
σήμαινε να εγκαταλείψουμε,
όχι μόνο τη ζωή του,
όχι μόνο τη ζωή του,
10:41
but also our story,
226
629413
3707
αλλά και την ιστορία μας,
10:45
our story of us as fighters,
227
633120
2210
την ιστορία μας ως αγωνιστές,
10:47
the story of us as invincible,
228
635330
2930
την ιστορία μας ως ανίκητοι,
10:50
and for the doctors, the story of themselves
229
638260
2208
και για τους γιατρούς,
την ιστορία τους
την ιστορία τους
10:52
as healers.
230
640468
2558
ως θεραπευτές.
10:55
So what do we need?
231
643026
2684
Οπότε τι χρειαζόμαστε;
10:57
Maybe we don't need a new piece of paper.
232
645710
2939
Μπορεί να μη χρειαζόμαστε
ένα καινούργιο χαρτί.
ένα καινούργιο χαρτί.
11:00
Maybe we need a new story,
233
648649
2947
Μπορεί να χρειαζόμαστε
μια καινούργια ιστορία.
μια καινούργια ιστορία.
11:03
not a story about giving up the fight
234
651596
4009
Όχι μια ιστορία σχετικά με το
πώς εγκαταλείπουμε τον αγώνα,
πώς εγκαταλείπουμε τον αγώνα,
11:07
or of hopelessness,
235
655605
2271
ή μια ιστορία για το πώς
εγκαταλείπουμε την ελπίδα,
εγκαταλείπουμε την ελπίδα,
11:09
but rather a story of victory and triumph,
236
657876
3411
αλλά μια ιστορία νίκης και θριάμβου,
11:13
of a valiant battle and, eventually,
237
661287
4843
μιας γενναίας μάχης και πιθανώς,
11:18
a graceful retreat,
238
666130
2320
μιας αξιοπρεπούς υποχώρησης.
11:20
a story that acknowledges
239
668450
3007
Μια ιστορία που θα αναγνωρίζει
11:23
that not even the greatest general defeats every foe,
240
671457
3763
πως ακόμα και ο πιο σπουδαίος στρατηγός
δεν μπορεί να νικήσει κάθε εχθρό,
δεν μπορεί να νικήσει κάθε εχθρό,
11:27
that no doctor has ever succeeded
241
675220
2621
και πως κανένας γιατρός
δεν κατάφερε
δεν κατάφερε
11:29
in making anyone immortal,
242
677841
2390
να κάνει κανέναν αθάνατο,
11:32
and that no wife, no matter how hard she tried,
243
680231
6066
και πως καμία σύζυγος, ανεξάρτητα
από το πόσο σκληρά προσπάθησε,
από το πόσο σκληρά προσπάθησε,
11:38
has ever stopped even the bravest,
244
686297
4685
δεν κατόρθωσε να εμποδίσει
ούτε τον πιο γενναίο,
ούτε τον πιο γενναίο,
11:42
wittiest and most maddeningly lovable husband
245
690982
4049
αστείο και τρελά αξιαγάπητο σύζυγο
από το να πεθάνει,
από το να πεθάνει,
11:47
from dying when it was his time to go.
246
695031
4193
όταν είχε έρθει η ώρα του να φύγει.
11:51
People did mention hospice,
247
699224
2313
Κάποιοι άνθρωποι μου είχαν αναφέρει
την παρηγορητική φροντίδα,
την παρηγορητική φροντίδα,
11:53
but I wouldn't listen.
248
701537
3371
αλλά δεν τους άκουγα.
11:56
Hospice was for people who were dying,
249
704908
3925
Η παρηγορητική φροντίδα
ήταν για τους ανθρώπους που πεθαίνουν
ήταν για τους ανθρώπους που πεθαίνουν
12:00
and Terence wasn't dying.
250
708833
2773
και ο Τέρενς δεν πέθαινε.
12:03
As a result, he spent just four days in hospice,
251
711606
2910
Ως αποτέλεσμα, περάσαμε μόνο τέσσερις
μέρες στην παρηγορητική φροντίδα
μέρες στην παρηγορητική φροντίδα
12:06
which I'm sure, as you all know,
252
714516
1817
και είμαι σίγουρη,
όπως όλοι γνωρίζετε,
όπως όλοι γνωρίζετε,
12:08
is a pretty typical outcome,
253
716333
2090
πως είναι ένα τυπικό αποτέλεσμα,
12:10
and we never said goodbye
254
718423
1512
και δεν αποχαιρετιστήκαμε ποτέ
12:11
because we were unprepared for the end.
255
719935
3055
επειδή δεν είχαμε
προετοιμαστεί για το τέλος.
προετοιμαστεί για το τέλος.
12:14
We have a noble path to curing the disease,
256
722990
3747
Υπάρχει ένας αξιοπρεπής δρόμος
προς τη θεραπεία της ασθένειας
προς τη θεραπεία της ασθένειας
12:18
patients and doctors alike,
257
726737
2330
τόσο για τους ασθενείς
όσο και για τους γιατρούς,
όσο και για τους γιατρούς,
12:21
but there doesn't seem to be
258
729067
2123
αλλά δεν φαίνεται να υπάρχει
12:23
a noble path to dying.
259
731190
2600
ένας αξιοπρεπής δρόμος
προς το θάνατο.
προς το θάνατο.
12:25
Dying is seen as failing,
260
733790
3058
Ο θάνατος μοιάζει με αποτυχία,
12:28
and we had a heroic narrative
261
736848
2652
και είχαμε μια ηρωική αφήγηση
12:31
for fighting together,
262
739500
2093
για τον κοινό μας αγώνα,
12:33
but we didn't have a heroic narrative for letting go.
263
741593
5030
αλλά δεν είχαμε μια ηρωική αφήγηση
για την ώρα που θα αφεθούμε.
για την ώρα που θα αφεθούμε.
12:38
So maybe we need a narrative
264
746623
4118
Ίσως λοιπόν χρειαζόμαστε μια αφήγηση
12:42
for acknowledging the end, and for saying goodbye,
265
750741
3476
για να αναγνωρίσουμε το τέλος
και για να αποχαιρετιστούμε
και για να αποχαιρετιστούμε
12:46
and maybe our new story will be
266
754217
2562
και ίσως η νέα μας ιστορία να είναι
12:48
about a hero's fight, and a hero's goodbye.
267
756779
4606
για τον αγώνα ενός ήρωα
και τον αποχαιρετισμό ενός ήρωα,
και τον αποχαιρετισμό ενός ήρωα,
12:53
Terence loved poetry,
268
761385
2467
Ο Τέρενς αγαπούσε την ποίηση
12:55
and the Greek poet Constantine Cavafy
269
763852
3227
και ο έλληνας ποιητής
Κωνσταντίνος Καβάφης
Κωνσταντίνος Καβάφης
12:59
is one of my favorite poets.
270
767079
2429
είναι ένας από τους
αγαπημένους μου ποιητές.
αγαπημένους μου ποιητές.
13:01
So I'll give you a couple lines from him.
271
769508
2884
Έτσι θα σας πω
μερικούς στίχους του.
μερικούς στίχους του.
13:04
This is a poem about Mark Antony.
272
772392
2216
Αυτό είναι ένα ποίημα
για τον Μάρκο Αντώνιο.
για τον Μάρκο Αντώνιο.
13:06
You know Mark Antony, the conquering hero,
273
774608
2693
Γνωρίζετε τον Μάρκο Αντώνιο,
τον ηρωικό κατακτητή,
τον ηρωικό κατακτητή,
13:09
Cleopatra's guy?
274
777301
1865
τον φίλο της Κλεοπάτρας;
13:11
Actually, one of Cleopatra's guys.
275
779166
2537
Για την ακρίβεια, έναν από τους
φίλους της Κλεοπάτρας.
φίλους της Κλεοπάτρας.
13:13
And he's been a pretty good general.
276
781703
2425
Ήταν πολύ καλός στρατηγός.
13:16
He's won all the fights,
277
784128
1060
Είχε νικήσει όλους τους αγώνες,
13:17
he's eluded all the people that are out to get him,
278
785188
2455
είχε διαφύγει από όλους
όσους ήθελαν να τον πιάσουν,
όσους ήθελαν να τον πιάσουν,
13:19
and yet this time, finally,
279
787643
1788
αλλά τούτη τη φορά,
13:21
he's come to the city of Alexandria
280
789431
1749
έφτασε στην Αλεξάνδρεια
13:23
and realized he's lost.
281
791180
1682
και συνειδητοποίησε πως είχε χάσει.
13:24
The people are leaving. They're playing instruments.
282
792862
1716
Οι άνθρωποι έφευγαν.
Έπαιζαν μουσικά όργανα.
Έπαιζαν μουσικά όργανα.
13:26
They're singing.
283
794578
1323
Τραγουδούσαν.
13:27
And suddenly he knows he's been defeated.
284
795901
2600
Και ξαφνικά κατάλαβε πως έχει ηττηθεί.
13:30
And he suddenly knows
285
798501
2179
Και ξαφνικά ξέρει
13:32
he's been deserted by the gods,
286
800680
2525
πως τον έχουν εγκαταλείψει οι θεοί,
13:35
and it's time to let go.
287
803205
1940
και πως ήρθε η ώρα να φύγει.
13:37
And the poet tells him what to do.
288
805145
1967
Και ο ποιητής του λέει τι να κάνει.
13:39
He tells him how to say a noble goodbye,
289
807112
3266
Του λέει πώς να να πει ένα αξιοπρεπές αντίο,
13:42
a goodbye that's fit for a hero.
290
810378
3847
ένα αντίο αντάξιο ενός ήρωα.
13:46
"As if long-prepared,
291
814225
2749
«Σαν έτοιμος από καιρό,
13:48
as if courageous,
292
816974
2679
σα θαρραλέος,
13:51
as it becomes you
293
819653
2597
σαν που ταιριάζει σε
13:54
who were worthy of such a city,
294
822250
2172
που αξιώθηκες μια τέτοια πόλι,
13:56
approach the window with a firm step,
295
824422
2403
πλησίασε σταθερά προς το παράθυρο,
13:58
and with emotion,
296
826825
2535
κι άκουσε με συγκίνησιν,
14:01
but not with the entreaties
297
829360
2199
αλλ' όχι με των δειλών τα παρακάλια
14:03
or the complaints of a coward,
298
831559
2761
και παράπονα
14:06
as a last enjoyment,
299
834320
1971
ως τελευταία απόλαυσι
14:08
listen to the sounds,
300
836291
2124
τους ήχους,
14:10
the exquisite instruments of the musical troops,
301
838415
3334
τα εξαίσια όργανα του μυστικού θιάσου,
14:13
and bid her farewell,
302
841749
2281
και αποχαιρέτα την,
14:16
the Alexandria you are losing."
303
844030
4415
την Αλεξάνδρεια που χάνεις.»
14:20
That's a goodbye for a man who was larger than life,
304
848445
3690
Αυτός είναι ένας αποχαιρετισμός
για ένα σπουδαίο άντρα,
για ένα σπουδαίο άντρα,
14:24
a goodbye for a man
305
852135
2018
ένας αποχαιρετισμός για έναν άντρα
14:26
for whom anything,
306
854153
1974
για τον οποίο τα πάντα,
14:28
well, almost anything,
307
856127
3108
ή, σχεδόν τα πάντα,
14:31
was possible,
308
859235
1890
ήταν δυνατά,
14:33
a goodbye for a man who kept hope alive.
309
861125
3140
ένας αποχαιρετισμός για έναν άντρα
που κράτησε την ελπίδα ζωντανή.
που κράτησε την ελπίδα ζωντανή.
14:36
And isn't that what we're missing?
310
864265
2193
Και αυτό δεν είναι που μας λείπει;
14:38
How can we learn that people's decisions
311
866458
2059
Πώς μπορούμε να μάθουμε
πως οι αποφάσεις
πως οι αποφάσεις
14:40
about their loved ones
312
868517
1510
που παίρνουν οι άνθρωποι
για τους αγαπημένους τους
για τους αγαπημένους τους
14:42
are often based strongly, powerfully,
313
870027
3929
συχνά βασίζονται δυνατά,
14:45
many times irrationally,
314
873956
2852
και μερικές φορές παράλογα,
14:48
on the slimmest of hopes?
315
876808
2344
πάνω στις πιο αμυδρές ελπίδες;
14:51
The overwhelming presence of hope
316
879152
3022
Η κυριαρχική παρουσία της ελπίδας,
14:54
isn't denial.
317
882174
1423
δεν είναι άρνηση.
14:55
It's part of our DNA as humans,
318
883597
2820
Είναι μέρος του DNA του ανθρώπου
14:58
and maybe it's time our healthcare system --
319
886417
2318
και ίσως ήρθε η ώρα
για το σύστημα υγείας,
για το σύστημα υγείας,
15:00
doctors, patients, insurance companies, us,
320
888735
4484
τους γιατρούς, τους ασθενείς,
τις ασφαλιστικές εταιρίες, εμάς,
τις ασφαλιστικές εταιρίες, εμάς,
15:05
started accounting for the power of that hope.
321
893219
3974
να αρχίσουμε να υπολογίζουμε
τη δύναμη αυτής της ελπίδας.
τη δύναμη αυτής της ελπίδας.
15:09
Hope isn't a bug.
322
897193
2300
Η ελπίδα δεν είναι σφάλμα του προγράμματος.
15:11
It's a feature.
323
899493
2369
Είναι ένα χαρακτηριστικό.
15:13
Thank you.
324
901862
2495
Σας ευχαριστώ.
15:16
(Applause)
325
904357
3055
(Χειροκρότημα)
ABOUT THE SPEAKER
Amanda Bennett - JournalistIn "The Cost of Hope," Pulitzer Prize winning journalist Amanda Bennett brings an investigative angle to the conversation about end-of-life care.
Why you should listen
Amanda Bennett is the Executive Editor of Projects and Investigations for Bloomberg News. Previously she served for three years as the Managing Editor of projects for The Oregonian in Portland and was a reporter for The Wall Street Journal for more than 20 years.
In 1997 Bennett shared the Pulitzer Prize for national reporting for a Wall Street Journal investigation on the struggle against AIDS, and in 2001 received a second Pulitzer Prize, for public service, as the lead of a team at The Oregonian. In 2010 Bennett was elected as co-Chairman of the Pulitzer Prize Board.
Bennett has written six books. Her most recent book, The Cost of Hope, is part-memoir, part-investigative report, about her seven-year struggle within the American healthcare system to save her husband from cancer.
Amanda Bennett | Speaker | TED.com