TEDxPerth
Natasha Hurley-Walker: How radio telescopes show us unseen galaxies
Νατάσα Χάρλεϊ-Γουόκερ: Πώς τα ραδιοτηλεσκόπια μας δείχνουν καινούριους γαλαξίες
Filmed:
Readability: 4
1,295,837 views
Το σύμπαν μας είναι περίεργο, καταπληκτικό και απέραντο, λέει η αστρονόμος Νατάσα Χάρλεϊ-Γουόκερ. Ένα διαστημόπλοιο δεν μπορεί (ακόμα) να σας πάει βαθιά στο σύμπαν, αλλά ένα ραδιοτηλεσκόπιο μπορεί. Σε αυτήν την όμορφη, γεμάτη εικόνες ομιλία, η Χάρλεϊ-Γουόκερ μας δείχνει πώς εξερευνά τα μυστήρια του σύμπαντος χρησιμοποιώντας ειδική τεχνολογία που αποκαλύπτει φάσματα φωτός που δεν μπορούμε να δούμε.
Natasha Hurley-Walker - Astronomer
Natasha Hurley-Walker uses novel radio telescopes to explore the universe at some of the longest wavelengths of light. Full bio
Natasha Hurley-Walker uses novel radio telescopes to explore the universe at some of the longest wavelengths of light. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:13
Space, the final frontier.
0
1080
2760
Διάστημα, το τελευταίο σύνορο.
00:17
I first heard these words
when I was just six years old,
when I was just six years old,
1
5880
3456
Πρωτοάκουσα αυτές τις λέξεις
όταν ήμουν μόλις έξι ετών,
όταν ήμουν μόλις έξι ετών,
00:21
and I was completely inspired.
2
9360
2256
και με ενέπνευσαν απόλυτα.
00:23
I wanted to explore strange new worlds.
3
11640
2376
Ήθελα να εξερευνήσω
περίεργους νέους κόσμους.
περίεργους νέους κόσμους.
00:26
I wanted to seek out new life.
4
14040
1496
Ήθελα να ψάξω για νέα ζωή.
00:27
I wanted to see everything
that the universe had to offer.
that the universe had to offer.
5
15560
3200
Ήθελα να δω όλα
όσα είχε να προσφέρει το σύμπαν.
όσα είχε να προσφέρει το σύμπαν.
00:31
And those dreams, those words,
they took me on a journey,
they took me on a journey,
6
19840
3696
Αυτά τα όνειρα, αυτές οι λέξεις,
με πήραν σε ένα ταξίδι,
με πήραν σε ένα ταξίδι,
00:35
a journey of discovery,
7
23560
1456
ένα ταξίδι εξερεύνησης,
00:37
through school, through university,
8
25040
2176
μέσα από το σχολείο,
μέσα από το πανεπιστήμιο,
μέσα από το πανεπιστήμιο,
00:39
to do a PhD and finally
to become a professional astronomer.
to become a professional astronomer.
9
27240
3440
μέχρι το διδακτορικό, και εν τέλει
μέχρι που έγινα επαγγελματίας αστρονόμος.
μέχρι που έγινα επαγγελματίας αστρονόμος.
00:43
Now, I learned two amazing things,
10
31920
3016
Έμαθα δύο καταπληκτικά πράγματα,
00:46
one slightly unfortunate,
11
34960
1536
το ένα κάπως ατυχές,
00:48
when I was doing my PhD.
12
36520
2056
όταν έκανα το διδακτορικό μου.
00:50
I learned that the reality was
13
38600
2416
Έμαθα ότι στην πραγματικότητα
00:53
I wouldn't be piloting
a starship anytime soon.
a starship anytime soon.
14
41040
3160
δε θα κυβερνούσα διαστημόπλοιο σύντομα.
00:57
But I also learned that the universe
is strange, wonderful and vast,
is strange, wonderful and vast,
15
45440
4616
Αλλά έμαθα επίσης ότι το σύμπαν
είναι περίεργο, καταπληκτικό,
είναι περίεργο, καταπληκτικό,
και απέραντο· για την ακρίβεια,
παραείναι απέραντο
παραείναι απέραντο
01:02
actually too vast
to be explored by spaceship.
to be explored by spaceship.
16
50080
2800
για να μπορεί να εξερευνηθεί
με διαστημόπλοιο.
με διαστημόπλοιο.
01:05
And so I turned my attention
to astronomy, to using telescopes.
to astronomy, to using telescopes.
17
53720
3360
Κι έτσι έστρεψα την προσοχή μου
στην αστρονομία, στη χρήση τηλεσκοπίων.
στην αστρονομία, στη χρήση τηλεσκοπίων.
01:09
Now, I show you before you
an image of the night sky.
an image of the night sky.
18
57840
2776
Σας δείχνω εδώ μια εικόνα
από τον νυχτερινό ουρανό.
από τον νυχτερινό ουρανό.
01:12
You might see it anywhere in the world.
19
60640
1920
Μπορείτε να τον δείτε
από οπουδήποτε στον κόσμο.
από οπουδήποτε στον κόσμο.
01:15
And all of these stars are part
of our local galaxy, the Milky Way.
of our local galaxy, the Milky Way.
20
63040
3960
Όλα αυτά τα άστρα είναι μέρος
του τοπικού μας Γαλαξία.
του τοπικού μας Γαλαξία.
01:19
Now, if you were to go
to a darker part of the sky,
to a darker part of the sky,
21
67560
2696
Εάν πηγαίνατε σε κάποιο
πιο σκοτεινό μέρος του ουρανού,
πιο σκοτεινό μέρος του ουρανού,
01:22
a nice dark site, perhaps in the desert,
22
70280
2536
σε κάποια καλή σκοτεινή περιοχή,
ίσως στην έρημο,
ίσως στην έρημο,
01:24
you might see the center
of our Milky Way galaxy
of our Milky Way galaxy
23
72840
2416
ίσως να βλέπατε το κέντρο του Γαλαξία μας
01:27
spread out before you,
hundreds of billions of stars.
hundreds of billions of stars.
24
75280
2960
να απλώνεται μπροστά σας
με πολλά δισεκατομμύρια άστρα.
με πολλά δισεκατομμύρια άστρα.
01:30
And it's a very beautiful image.
25
78840
1576
Είναι μια πανέμορφη εικόνα.
01:32
It's colorful.
26
80440
1336
Είναι πολύχρωμη.
01:33
And again, this is just
a local corner of our universe.
a local corner of our universe.
27
81800
3616
Και πάλι, αυτή είναι μόνο
μια τοπική γωνιά του σύμπαντός μας.
μια τοπική γωνιά του σύμπαντός μας.
01:37
You can see there's
a sort of strange dark dust across it.
a sort of strange dark dust across it.
28
85440
3296
Βλέπετε πως υπάρχει κάποιου είδους
περίεργη σκοτεινή σκόνη κατά μήκος του.
περίεργη σκοτεινή σκόνη κατά μήκος του.
01:40
Now, that is local dust
29
88760
1976
Αυτή είναι τοπική σκόνη
που αποκρύπτει το φως των άστρων.
που αποκρύπτει το φως των άστρων.
01:42
that's obscuring the light of the stars.
30
90760
2656
Αλλά μπορούμε να κάνουμε καλή δουλειά.
01:45
But we can do a pretty good job.
31
93440
1576
Μόνο με τα μάτια μας,
μπορούμε να εξερευνήσουμε
μπορούμε να εξερευνήσουμε
01:47
Just with our own eyes, we can explore
our little corner of the universe.
our little corner of the universe.
32
95040
3456
τη μικρή γωνιά μας στο σύμπαν.
01:50
It's possible to do better.
33
98520
1336
Μπορούμε και καλύτερα.
01:51
You can use wonderful telescopes
like the Hubble Space Telescope.
like the Hubble Space Telescope.
34
99880
3760
Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε
εκπληκτικά τηλεσκόπια,
εκπληκτικά τηλεσκόπια,
όπως το Διαστημικό Τηλεσκόπιο Χαμπλ.
01:56
Now, astronomers
have put together this image.
have put together this image.
35
104200
2176
Οι αστρονόμοι έχουν συνθέσει
αυτήν την εικόνα.
αυτήν την εικόνα.
01:58
It's called the Hubble Deep Field,
36
106400
1896
Ονομάζεται Χαμπλ Βαθέως Πεδίου,
02:00
and they've spent hundreds of hours
observing just a tiny patch of the sky
observing just a tiny patch of the sky
37
108320
4336
και έχουν αφιερώσει εκατοντάδες ώρες
παρατηρώντας μόλις ένα μικρό
κομμάτι του ουρανού,
κομμάτι του ουρανού,
02:04
no larger than your thumbnail
held at arm's length.
held at arm's length.
38
112680
2400
όχι μεγαλύτερο του νυχιού σας
σε απόσταση ενός χεριού.
σε απόσταση ενός χεριού.
02:07
And in this image
39
115520
1256
Και σε αυτήν την εικόνα
02:08
you can see thousands of galaxies,
40
116800
1656
μπορείτε να δείτε χιλιάδες γαλαξίες,
02:10
and we know that there must be
hundreds of millions, billions of galaxies
hundreds of millions, billions of galaxies
41
118480
3456
και γνωρίζουμε ότι πρέπει να υπάρχουν
δισεκατομμύρια γαλαξίες
δισεκατομμύρια γαλαξίες
02:13
in the entire universe,
42
121960
1376
σε ολόκληρο το σύμπαν,
02:15
some like our own and some very different.
43
123360
2656
κάποιοι σαν τον δικό μας
και κάποιοι πολύ διαφορετικοί.
και κάποιοι πολύ διαφορετικοί.
02:18
So you think, OK, well,
I can continue this journey.
I can continue this journey.
44
126040
2656
Οπότε σκέφτεστε:
Μπορώ να συνεχίσω το ταξίδι.
Εύκολο είναι.
Εύκολο είναι.
02:20
This is easy. I can just
use a very powerful telescope
use a very powerful telescope
45
128720
2696
Θα χρησιμοποιήσω
ένα πολύ ισχυρό τηλεσκόπιο
ένα πολύ ισχυρό τηλεσκόπιο
02:23
and just look at the sky, no problem.
46
131440
1800
και θα κοιτάζω τον ουρανό,
κανένα πρόβλημα.
κανένα πρόβλημα.
02:25
It's actually really missing out
if we just do that.
if we just do that.
47
133960
4016
Στην πραγματικότητα,
θα χάναμε πολλά αν κάναμε μόνο αυτό.
θα χάναμε πολλά αν κάναμε μόνο αυτό.
02:30
Now, that's because
everything I've talked about so far
everything I've talked about so far
48
138000
2736
Και αυτό επειδή, όλα όσα
έχω αναφέρει μέχρι στιγμής
έχω αναφέρει μέχρι στιγμής
02:32
is just using the visible spectrum,
just the thing that your eyes can see,
just the thing that your eyes can see,
49
140760
3896
βρίσκονται στο ορατό φάσμα,
μόνο όσα μπορούν να δουν τα μάτια σας,
μόνο όσα μπορούν να δουν τα μάτια σας,
02:36
and that's a tiny slice,
50
144680
1416
και αυτό είναι ένα ελάχιστο,
ένα μικροσκοπικό κομμάτι
ένα μικροσκοπικό κομμάτι
02:38
a tiny, tiny slice
of what the universe has to offer us.
of what the universe has to offer us.
51
146120
3360
από ό,τι έχει να μας προσφέρει το σύμπαν.
02:42
Now, there's also two very important
problems with using visible light.
problems with using visible light.
52
150160
4736
Υπάρχουν επίσης δύο πολύ σημαντικά
προβλήματα με τη χρήση ορατού φωτός.
προβλήματα με τη χρήση ορατού φωτός.
02:46
Not only are we missing out
on all the other processes
on all the other processes
53
154920
2736
Όχι μόνο χάνουμε
όλες τις άλλες διαδικασίες
όλες τις άλλες διαδικασίες
02:49
that are emitting other kinds of light,
54
157680
3176
που εκπέμπουν άλλα είδη ακτινοβολίας,
02:52
but there's two issues.
55
160880
1416
αλλά υπάρχουν άλλα δύο θέματα.
02:54
Now, the first is that dust
that I mentioned earlier.
that I mentioned earlier.
56
162320
3376
Το πρώτο είναι αυτή η σκόνη
που ανέφερα νωρίτερα.
που ανέφερα νωρίτερα.
02:57
The dust stops the visible light
from getting to us.
from getting to us.
57
165720
2936
Η σκόνη εμποδίζει
το ορατό φως να φτάσει σε εμάς.
το ορατό φως να φτάσει σε εμάς.
03:00
So as we look deeper
into the universe, we see less light.
into the universe, we see less light.
58
168680
4696
Όσο πιο βαθιά κοιτάμε στο σύμπαν,
λοιπόν, τόσο λιγότερο φως βλέπουμε.
λοιπόν, τόσο λιγότερο φως βλέπουμε.
03:05
The dust stops it getting to us.
59
173400
1560
Η σκόνη το εμποδίζει να φτάσει σε μας.
03:07
But there's a really strange problem
with using visible light
with using visible light
60
175520
3416
Αλλά υπάρχει ένα πραγματικά περίεργο
πρόβλημα με τη χρήση ορατού φωτός
πρόβλημα με τη χρήση ορατού φωτός
03:10
in order to try and explore the universe.
61
178960
1960
στην προσπάθειά μας
να εξερευνήσουμε το σύμπαν.
να εξερευνήσουμε το σύμπαν.
03:13
Now take a break for a minute.
62
181640
2256
Κάντε ένα διάλειμμα για ένα λεπτό.
03:15
Say you're standing on a corner,
a busy street corner.
a busy street corner.
63
183920
2680
Ας πούμε ότι στέκεστε στη γωνία
ενός πολυσύχναστου δρόμου.
ενός πολυσύχναστου δρόμου.
03:19
There's cars going by.
64
187080
1496
Αυτοκίνητα περνάνε από δίπλα.
03:20
An ambulance approaches.
65
188600
1400
Ένα ασθενοφόρο πλησιάζει.
03:22
It has a high-pitched siren.
66
190840
1376
Έχει μια υψίσυχνη σειρήνα.
03:24
(Imitates a siren passing by)
67
192240
3736
(Ήχος σειρήνας)
03:28
The siren appeared to change in pitch
68
196000
2336
Η σειρήνα φαίνεται να αλλάζει συχνότητα
καθώς πλησιάζει και μετά απομακρύνεται.
καθώς πλησιάζει και μετά απομακρύνεται.
03:30
as it moved towards and away from you.
69
198360
2080
03:32
The ambulance driver did not change
the siren just to mess with you.
the siren just to mess with you.
70
200960
3880
Ο οδηγός δεν άλλαξε τη σειρήνα
για να σας προβληματίσει.
για να σας προβληματίσει.
03:38
That was a product of your perception.
71
206040
2576
Η αλλαγή ήταν προϊόν την αντίληψής σας.
03:40
The sound waves,
as the ambulance approached,
as the ambulance approached,
72
208640
2736
Τα ηχητικά κύματα,
καθώς το ασθενοφόρο πλησίαζε,
καθώς το ασθενοφόρο πλησίαζε,
03:43
were compressed,
73
211400
1216
συμπιέστηκαν,
03:44
and they changed higher in pitch.
74
212640
1936
και η συχνότητά τους έγινε υψηλότερη.
03:46
As the ambulance receded,
the sound waves were stretched,
the sound waves were stretched,
75
214600
2776
Καθώς το ασθενοφόρο απομακρυνόταν,
τα ηχητικά κύματα διαστάλθηκαν,
τα ηχητικά κύματα διαστάλθηκαν,
03:49
and they sounded lower in pitch.
76
217400
2056
και ακούστηκαν πιο μπάσα.
03:51
The same thing happens with light.
77
219480
2000
Το ίδιο συμβαίνει και με το φως.
03:54
Objects moving towards us,
78
222040
2376
Αντικείμενα που μας πλησιάζουν,
03:56
their light waves are compressed
and they appear bluer.
and they appear bluer.
79
224440
3176
τα κύματα φωτός τους συμπιέζονται
και φαίνονται πιο μπλε.
και φαίνονται πιο μπλε.
03:59
Objects moving away from us,
80
227640
2216
Αντικείμενα που απομακρύνονται από εμάς,
τα κύματα φωτός τους διαστέλλονται
και μοιάζουν πιο κόκκινα.
και μοιάζουν πιο κόκκινα.
04:01
their light waves are stretched,
and they appear redder.
and they appear redder.
81
229880
2656
04:04
So we call these effects
blueshift and redshift.
blueshift and redshift.
82
232560
2880
Έτσι, αποκαλούμε αυτά τα φαινόμενα
μετατόπιση προς το ιώδες
και προς το ερυθρό.
και προς το ερυθρό.
04:08
Now, our universe is expanding,
83
236440
2936
Το σύμπαν μας διαστέλλεται,
04:11
so everything is moving away
from everything else,
from everything else,
84
239400
4176
οπότε τα πάντα απομακρύνονται μεταξύ τους,
04:15
and that means
everything appears to be red.
everything appears to be red.
85
243600
2680
που σημαίνει ότι όλα φαίνονται κόκκινα.
04:19
And oddly enough, as you look
more deeply into the universe,
more deeply into the universe,
86
247040
3736
Παραδόξως, καθώς κοιτάτε
πιο βαθιά στο σύμπαν,
πιο βαθιά στο σύμπαν,
04:22
more distant objects
are moving away further and faster,
are moving away further and faster,
87
250800
4296
τα πιο μακρινά αντικείμενα
απομακρύνονται πιο γρήγορα,
απομακρύνονται πιο γρήγορα,
04:27
so they appear more red.
88
255120
1719
και φαίνονται ακόμα πιο κόκκινα.
04:29
So if I come back to the Hubble Deep Field
89
257560
2935
Αν, λοιπόν, επιστρέψω
στην εικόνα Χάμπλ Βαθέως Πεδίου
στην εικόνα Χάμπλ Βαθέως Πεδίου
04:32
and we were to continue
to peer deeply into the universe
to peer deeply into the universe
90
260519
2697
και συνεχίσουμε να κοιτάμε
πιο βαθιά στο σύμπαν,
πιο βαθιά στο σύμπαν,
04:35
just using the Hubble,
91
263240
1536
χρησιμοποιώντας μόνο το τηλεσκόπιο Χαμπλ,
04:36
as we get to a certain distance away,
92
264800
2696
φτάνοντας σε μια συγκεκριμένη απόσταση,
όλα γίνονται κόκκινα,
όλα γίνονται κόκκινα,
04:39
everything becomes red,
93
267520
1600
04:41
and that presents something of a problem.
94
269920
1976
και αυτό είναι ένα πρόβλημα.
04:43
Eventually, we get so far away
95
271920
2056
Τελικά, φτάνουμε τόσο μακριά
04:46
everything is shifted into the infrared
96
274000
2976
που όλα είναι μετατοπισμένα στο υπέρυθρο
04:49
and we can't see anything at all.
97
277000
2000
και δεν βλέπουμε τίποτα.
04:51
So there must be a way around this.
98
279680
1696
Πρέπει να υπάρχει κάποια λύση σε αυτό.
04:53
Otherwise, I'm limited in my journey.
99
281400
1816
Διαφορετικά, το ταξίδι μου
είναι περιορισμένο.
είναι περιορισμένο.
04:55
I wanted to explore the whole universe,
100
283240
1896
Ήθελα να εξερευνήσω ολόκληρο το σύμπαν,
04:57
not just whatever I can see,
you know, before the redshift kicks in.
you know, before the redshift kicks in.
101
285160
3920
όχι μόνο αυτά που μπορώ να δω,
πριν γίνουν όλα κόκκινα.
πριν γίνουν όλα κόκκινα.
05:02
There is a technique.
102
290160
1256
Υπάρχει μια τεχνική.
05:03
It's called radio astronomy.
103
291440
1376
Ονομάζεται ραδιοαστρονομία.
05:04
Astronomers have been
using this for decades.
using this for decades.
104
292840
2336
Οι αστρονόμοι τη χρησιμοποιούν
εδώ και δεκαετίες.
εδώ και δεκαετίες.
05:07
It's a fantastic technique.
105
295200
1296
Είναι μια φανταστική τεχνική.
05:08
I show you the Parkes Radio Telescope,
affectionately known as "The Dish."
affectionately known as "The Dish."
106
296520
3486
Σας δείχνω το Ραδιοτηλεσκόπιο Πάρκς,
που χαϊδευτικά λέμε «Το Πιάτο».
που χαϊδευτικά λέμε «Το Πιάτο».
05:12
You may have seen the movie.
107
300040
1776
Ίσως να έχετε δει την ταινία.
05:13
And radio is really brilliant.
108
301840
1576
Τα ραδιοκύματα είναι εξαιρετικά.
05:15
It allows us to peer much more deeply.
109
303440
2536
Μας επιτρέπουν να δούμε πιο βαθιά.
05:18
It doesn't get stopped by dust,
110
306000
2696
Δεν απορροφώνται από τη σκόνη,
05:20
so you can see everything in the universe,
111
308720
2256
οπότε μπορείτε να δείτε
τα πάντα στο σύμπαν,
τα πάντα στο σύμπαν,
05:23
and redshift is less of a problem
112
311000
1856
και η μετατόπιση στο ερυθρό
δεν είναι πρόβλημα,
δεν είναι πρόβλημα,
05:24
because we can build receivers
that receive across a large band.
that receive across a large band.
113
312880
3200
γιατί μπορούμε να φτιάξουμε δέκτες
που λαμβάνουν σήμα σε ευρύ φάσμα.
που λαμβάνουν σήμα σε ευρύ φάσμα.
05:28
So what does Parkes see when we turn it
to the center of the Milky Way?
to the center of the Milky Way?
114
316600
3936
Τι βλέπει, λοιπόν, το Παρκς
όταν το στρέφουμε
προς το κέντρο του Γαλαξία;
προς το κέντρο του Γαλαξία;
05:32
We should see something fantastic, right?
115
320560
1960
Θα έπρεπε να βλέπουμε
κάτι το φανταστικό, σωστά;
κάτι το φανταστικό, σωστά;
05:35
Well, we do see something interesting.
116
323160
2896
Ε λοιπόν, όντως βλέπουμε κάτι ενδιαφέρον.
05:38
All that dust has gone.
117
326080
1656
Όλη η σκόνη έχει εξαφανιστεί.
05:39
As I mentioned, radio goes
straight through dust, so not a problem.
straight through dust, so not a problem.
118
327760
3440
Όπως ανέφερα, τα ραδιοκύματα διαπερνάνε
τη σκόνη, οπότε δεν είναι πρόβλημα.
τη σκόνη, οπότε δεν είναι πρόβλημα.
05:43
But the view is very different.
119
331840
1896
Αλλά η θέα είναι πολύ διαφορετική.
05:45
We can see that the center
of the Milky Way is aglow,
of the Milky Way is aglow,
120
333760
3816
Βλέπουμε πως το κέντρο του Γαλαξία
είναι πολύ φωτεινό,
είναι πολύ φωτεινό,
και δεν είναι αστρικό φως.
05:49
and this isn't starlight.
121
337600
1680
05:51
This is a light called
synchrotron radiation,
synchrotron radiation,
122
339960
3136
Αυτό το φως ονομάζεται
ακτινοβολία σύγχροτρον,
ακτινοβολία σύγχροτρον,
05:55
and it's formed from electrons
spiraling around cosmic magnetic fields.
spiraling around cosmic magnetic fields.
123
343120
4600
και δημιουργείται από ηλεκτρόνια
που περιφέρονται
γύρω από διαστημικά μαγνητικά πεδία.
γύρω από διαστημικά μαγνητικά πεδία.
06:00
So the plane is aglow with this light.
124
348280
3096
Οπότε το τοπίο φωτίζεται από αυτό το φως.
06:03
And we can also see
strange tufts coming off of it,
strange tufts coming off of it,
125
351400
3296
Βλέπουμε και κάτι περίεργες
τούφες να εξέχουν,
τούφες να εξέχουν,
και αντικείμενα που φαίνεται
να μην ευθυγραμμίζονται
να μην ευθυγραμμίζονται
06:06
and objects which don't appear to line up
126
354720
2496
06:09
with anything that we can see
with our own eyes.
with our own eyes.
127
357240
2320
με τίποτα από όσα μπορούμε
να δούμε με τα μάτια μας.
να δούμε με τα μάτια μας.
Αλλά είναι δύσκολο
να ερμηνεύσουμε αυτήν την εικόνα,
να ερμηνεύσουμε αυτήν την εικόνα,
06:12
But it's hard to really
interpret this image,
interpret this image,
128
360520
2136
06:14
because as you can see,
it's very low resolution.
it's very low resolution.
129
362680
2776
διότι όπως βλέπετε,
η ανάλυση είναι πολύ χαμηλή.
η ανάλυση είναι πολύ χαμηλή.
06:17
Radio waves have a wavelength that's long,
130
365480
2176
Τα ραδιοκύματα έχουν μεγάλο μήκος κύματος,
06:19
and that makes their resolution poorer.
131
367680
2296
και αυτό κάνει την ανάλυση πολύ χαμηλή.
06:22
This image is also black and white,
132
370000
2056
Αυτή η εικόνα, επίσης, είναι ασπρόμαυρη,
06:24
so we don't really know
what is the color of everything in here.
what is the color of everything in here.
133
372080
3760
οπότε δεν ξέρουμε ακριβώς
τι χρώμα έχει το κάθε τι εδώ.
τι χρώμα έχει το κάθε τι εδώ.
06:28
Well, fast-forward to today.
134
376640
1376
Πάμε στο σήμερα.
06:30
We can build telescopes
135
378040
1456
Μπορούμε να κατασκευάσουμε τηλεσκόπια
06:31
which can get over these problems.
136
379520
2616
που μπορούν να ξεπεράσουν
αυτά τα προβλήματα.
αυτά τα προβλήματα.
06:34
Now, I'm showing you here an image
of the Murchison Radio Observatory,
of the Murchison Radio Observatory,
137
382160
3336
Εδώ σας δείχνω μια εικόνα
από το Παρατηρητήριο
Ραδιοκυμάτων Μάρτσισον,
Ραδιοκυμάτων Μάρτσισον,
06:37
a fantastic place
to build radio telescopes.
to build radio telescopes.
138
385520
2776
ένα φανταστικό μέρος
για την κατασκευή ραδιοτηλεσκοπίων.
για την κατασκευή ραδιοτηλεσκοπίων.
06:40
It's flat, it's dry,
139
388320
2296
Είναι επίπεδο, είναι στεγνό,
06:42
and most importantly, it's radio quiet:
140
390640
2976
και κυρίως, δεν έχει ραδιοκύματα:
06:45
no mobile phones, no Wi-Fi, nothing,
141
393640
3096
δεν υπάρχουν κινητά, wi-fi, τίποτα,
είναι πάρα πολύ ήσυχα,
είναι πάρα πολύ ήσυχα,
06:48
just very, very radio quiet,
142
396760
2496
06:51
so a perfect place
to build a radio telescope.
to build a radio telescope.
143
399280
2720
και άρα το τέλειο μέρος
για την κατασκευή ραδιοτηλεσκοπίου.
για την κατασκευή ραδιοτηλεσκοπίου.
06:54
Now, the telescope that I've been
working on for a few years
working on for a few years
144
402880
2856
Το τηλεσκόπιο στο οποίο
δουλεύω εδώ και λίγα χρόνια
δουλεύω εδώ και λίγα χρόνια
06:57
is called the Murchison Widefield Array,
145
405760
1936
ονομάζεται Murchison Widefield Array,
06:59
and I'm going to show you
a little time lapse of it being built.
a little time lapse of it being built.
146
407720
3016
και θα σας δείξω ένα μικρό βίντεο
από την κατασκευή του.
από την κατασκευή του.
07:02
This is a group of undergraduate
and postgraduate students
and postgraduate students
147
410760
3256
Αυτή είναι μια ομάδα από προπτυχιακούς
και μεταπτυχιακούς φοιτητές στο Περθ.
και μεταπτυχιακούς φοιτητές στο Περθ.
07:06
located in Perth.
148
414040
1256
Τους αποκαλούμε τον Φοιτητικό Στρατό,
07:07
We call them the Student Army,
149
415320
1736
07:09
and they volunteered their time
to build a radio telescope.
to build a radio telescope.
150
417080
2816
και προσφέρθηκαν να βοηθήσουν
στην κατασκευή του τηλεσκοπίου.
στην κατασκευή του τηλεσκοπίου.
07:11
There's no course credit for this.
151
419920
1640
Δεν παίρνουν επιπλέον μονάδες γι' αυτό.
07:14
And they're putting together
these radio dipoles.
these radio dipoles.
152
422320
2896
Συναρμολογούν αυτά τα ραδιο-δίπολα.
07:17
They just receive at low frequencies,
a bit like your FM radio or your TV.
a bit like your FM radio or your TV.
153
425240
4960
Λαμβάνουν σήματα χαμηλών συχνοτήτων,
κάπως σαν το ραδιόφωνό σας
ή την τηλεόρασή σας.
ή την τηλεόρασή σας.
07:23
And here we are deploying them
across the desert.
across the desert.
154
431000
3096
Κι εδώ τα αναπτύσσουμε στην έρημο.
07:26
The final telescope
covers 10 square kilometers
covers 10 square kilometers
155
434120
2416
Το ολοκληρωμένο τηλεσκόπιο
καλύπτει δέκα τετραγωνικά χιλιόμετρα
καλύπτει δέκα τετραγωνικά χιλιόμετρα
07:28
of the Western Australian desert.
156
436560
2136
της Δυτικής Αυστραλιανής ερήμου.
07:30
And the interesting thing is,
there's no moving parts.
there's no moving parts.
157
438720
2976
Το ενδιαφέρον είναι
ότι δεν υπάρχουν φορητά μέρη.
ότι δεν υπάρχουν φορητά μέρη.
07:33
We just deploy these little antennas
158
441720
2256
Απλώς απλώνουμε αυτές τις κεραίες
07:36
essentially on chicken mesh.
159
444000
1856
ουσιαστικά πάνω σε σύρμα για κοτέτσι.
07:37
It's fairly cheap.
160
445880
1416
Είναι αρκετά φτηνό.
07:39
Cables take the signals
161
447320
1976
Καλώδια παίρνουν τα σήματα από τις κεραίες
07:41
from the antennas
162
449320
2056
07:43
and bring them
to central processing units.
to central processing units.
163
451400
2536
και τα μεταφέρουν
σε κεντρικές μονάδες επεξεργασίας.
σε κεντρικές μονάδες επεξεργασίας.
07:45
And it's the size of this telescope,
164
453960
1776
Κι είναι το μέγεθος αυτού του τηλεσκοπίου,
07:47
the fact that we've built it
over the entire desert
over the entire desert
165
455760
2656
το γεγονός ότι το κατασκευάσαμε
στην έρημο,
στην έρημο,
07:50
that gives us a better
resolution than Parkes.
resolution than Parkes.
166
458440
2800
που μας δίνει καλύτερη ανάλυση εικόνας
απ' ό,τι το Παρκς.
απ' ό,τι το Παρκς.
07:53
Now, eventually all those cables
bring them to a unit
bring them to a unit
167
461880
3536
Όλα αυτά τα καλώδια μεταφέρουν
τα σήματα σε μια μονάδα
τα σήματα σε μια μονάδα
07:57
which sends it off
to a supercomputer here in Perth,
to a supercomputer here in Perth,
168
465440
3536
που τα στέλνει
σε έναν υπερ-υπολογιστή εδώ στο Περθ,
σε έναν υπερ-υπολογιστή εδώ στο Περθ,
08:01
and that's where I come in.
169
469000
1286
και εδώ είναι που εμφανίζομαι εγώ.
08:03
(Sighs)
170
471320
1216
(Αναστεναγμός)
Δεδομένα ραδιοκυμάτων.
Δεδομένα ραδιοκυμάτων.
08:04
Radio data.
171
472560
1216
08:05
I have spent the last five years
172
473800
1816
Έχω αφιερώσει τα τελευταία πέντε χρόνια
08:07
working with very difficult,
very interesting data
very interesting data
173
475640
2856
δουλεύοντας με πολύ δύσκολα,
πολύ ενδιαφέροντα δεδομένα
πολύ ενδιαφέροντα δεδομένα
08:10
that no one had really looked at before.
174
478520
1976
που κανένας άλλος δεν είχε κοιτάξει πριν.
08:12
I've spent a long time calibrating it,
175
480520
2136
Έχω αφιερώσει πολύ χρόνο
στη βαθμονόμησή τους,
στη βαθμονόμησή τους,
08:14
running millions of CPU hours
on supercomputers
on supercomputers
176
482680
3896
τρέχοντας εκατομμύρια ώρες
επεξεργαστών υπερ-υπολογιστών
επεξεργαστών υπερ-υπολογιστών
08:18
and really trying to understand that data.
177
486600
2200
και πραγματικά προσπαθώντας
να καταλάβω τα δεδομένα.
να καταλάβω τα δεδομένα.
08:21
And with this telescope,
178
489360
1936
Και με αυτό το τηλεσκόπιο,
με αυτά τα δεδομένα,
με αυτά τα δεδομένα,
08:23
with this data,
179
491320
1256
08:24
we've performed a survey
of the entire southern sky,
of the entire southern sky,
180
492600
3936
έχουμε μελετήσει ολόκληρο
τον νότιο ουρανό,
τον νότιο ουρανό,
08:28
the GaLactic and Extragalactic
All-sky MWA Survey,
All-sky MWA Survey,
181
496560
5096
με τη Γαλαξιακή και Διαγαλαξιακή
MWA Έρευνα όλου του ουρανού,
MWA Έρευνα όλου του ουρανού,
08:33
or GLEAM, as I call it.
182
501680
1880
ή GLEAM, όπως το ονομάζω εγώ.
08:36
And I'm very excited.
183
504440
1456
Και είμαι πολύ ενθουσιασμένη.
08:37
This survey is just about to be published,
but it hasn't been shown yet,
but it hasn't been shown yet,
184
505920
3381
Αυτή η μελέτη θα δημοσιευτεί σύντομα,
αλλά δεν έχει παρουσιαστεί ακόμα,
αλλά δεν έχει παρουσιαστεί ακόμα,
08:41
so you are literally the first people
185
509325
1931
οπότε είστε κυριολεκτικά τα πρώτα άτομα
08:43
to see this southern survey
of the entire sky.
of the entire sky.
186
511280
2800
που βλέπετε αυτή τη νότια έρευνα
ολόκληρου του ουρανού.
ολόκληρου του ουρανού.
Είμαι πολύ χαρούμενη, λοιπόν,
που θα μοιραστώ μαζί σας
που θα μοιραστώ μαζί σας
08:46
So I'm delighted to share with you
some images from this survey.
some images from this survey.
187
514799
3321
τις εικόνες από αυτή τη μελέτη.
08:50
Now, imagine you went to the Murchison,
188
518880
1895
Φανταστείτε, τώρα,
ότι πήγατε στο Μάρτσισον,
ότι πήγατε στο Μάρτσισον,
08:52
you camped out underneath the stars
189
520799
2096
ότι κατασκηνώσατε κάτω από τα άστρα
και κοιτάξατε προς τον Νότο.
και κοιτάξατε προς τον Νότο.
08:54
and you looked towards the south.
190
522919
1617
08:56
You saw the south's celestial pole,
191
524560
1667
Είδατε τον νότιο ουράνιο πόλο,
τον γαλαξία να ανατέλλει.
τον γαλαξία να ανατέλλει.
08:58
the galaxy rising.
192
526251
1205
08:59
If I fade in the radio light,
193
527480
2616
Εάν δούμε το φως των ραδιοκυμάτων
09:02
this is what we observe with our survey.
194
530120
2656
να τι παρατηρούμε με τη μελέτη μας.
09:04
You can see that the galactic plane
is no longer dark with dust.
is no longer dark with dust.
195
532800
3056
Βλέπετε ότι το γαλαξιακό επίπεδο
δεν είναι πια σκοτεινό από τη σκόνη.
δεν είναι πια σκοτεινό από τη σκόνη.
09:07
It's alight with synchrotron radiation,
196
535880
2416
Είναι φωτισμένο με ακτινοβολία σύγχροτρον,
09:10
and thousands of dots are in the sky.
197
538320
2496
και χιλιάδες κουκίδες είναι στον ουρανό.
Το τεράστιο Νέφος του Μαγγελάνου,
09:12
Our large Magellanic Cloud,
our nearest galactic neighbor,
our nearest galactic neighbor,
198
540840
3296
που είναι ο πλησιέστερος
γαλαξιακός μας γείτονας,
γαλαξιακός μας γείτονας,
09:16
is orange instead
of its more familiar blue-white.
of its more familiar blue-white.
199
544160
3216
είναι πορτοκαλί
αντί για το πιο γνωστό μπλε-άσπρο.
αντί για το πιο γνωστό μπλε-άσπρο.
Δηλαδή συμβαίνουν πολλά εδώ.
Ας ρίξουμε μια πιο προσεκτική ματιά.
Ας ρίξουμε μια πιο προσεκτική ματιά.
09:19
So there's a lot going on in this.
Let's take a closer look.
Let's take a closer look.
200
547400
3376
09:22
If we look back
towards the galactic center,
towards the galactic center,
201
550800
2416
Αν κοιτάξουμε πίσω
προς το γαλαξιακό κέντρο,
προς το γαλαξιακό κέντρο,
09:25
where we originally saw the Parkes image
that I showed you earlier,
that I showed you earlier,
202
553240
3216
όπου είδαμε πρώτη φορά την εικόνα Παρκς
που σας έδειξα νωρίτερα,
που σας έδειξα νωρίτερα,
09:28
low resolution, black and white,
203
556480
2376
με χαμηλή ανάλυση και ασπρόμαυρη,
09:30
and we fade to the GLEAM view,
204
558880
2080
και αν πάμε στην εικόνα
που μας δίνει το GLEAM,
που μας δίνει το GLEAM,
βλέπετε ότι η ανάλυση
έχει βελτιωθεί κατά 100 φορές.
έχει βελτιωθεί κατά 100 φορές.
09:34
you can see the resolution
has gone up by a factor of a hundred.
has gone up by a factor of a hundred.
205
562200
3856
09:38
We now have a color view of the sky,
206
566080
2856
Τώρα έχουμε έγχρωμη εικόνα του ουρανού,
μια τεκνικολόρ εικόνα.
μια τεκνικολόρ εικόνα.
09:40
a technicolor view.
207
568960
1336
09:42
Now, it's not a false color view.
208
570320
2976
Δεν είναι ψεύτικα τα χρώματα.
09:45
These are real radio colors.
209
573320
2400
Αυτά είναι πραγματικά χρώματα
ραδιοκυμάτων.
ραδιοκυμάτων.
09:48
What I've done is I've colored
the lowest frequencies red
the lowest frequencies red
210
576600
2816
Έχω χρωματίσει
τις χαμηλές συχνότητες κόκκινες
τις χαμηλές συχνότητες κόκκινες
09:51
and the highest frequencies blue,
211
579440
1616
και τις υψηλές συχνότητες μπλε,
09:53
and the middle ones green.
212
581080
1576
και τις ενδιάμεσες πράσινες.
09:54
And that gives us this rainbow view.
213
582680
2216
Και αυτό μας δίνει αυτήν
την πολύχρωμη εικόνα.
την πολύχρωμη εικόνα.
09:56
And this isn't just false color.
214
584920
2256
Και δεν πρόκειται για ψεύτικο χρώμα.
09:59
The colors in this image
tell us about the physical processes
tell us about the physical processes
215
587200
2936
Τα χρώματα σε αυτήν την εικόνα
μας λένε για τις φυσικές διαδικασίες
μας λένε για τις φυσικές διαδικασίες
10:02
going on in the universe.
216
590160
1240
που συμβαίνουν στο σύμπαν.
10:03
So for instance, if you look
along the plane of the galaxy,
along the plane of the galaxy,
217
591974
2762
Εάν, για παράδειγμα,
κοιτάξετε στο επίπεδο του γαλαξία,
κοιτάξετε στο επίπεδο του γαλαξία,
10:06
it's alight with synchrotron,
218
594760
1456
φωτίζεται με ακτινοβολία σύγχροτρον,
10:08
which is mostly reddish orange,
219
596240
2376
που είναι κυρίως κοκκινωπό πορτοκαλί,
10:10
but if we look very closely,
we see little blue dots.
we see little blue dots.
220
598640
3120
αλλά αν κοιτάξουμε προσεκτικά,
βλέπουμε μικρές μπλε κουκκίδες.
βλέπουμε μικρές μπλε κουκκίδες.
10:14
Now, if we zoom in,
221
602320
1576
Αν μεγεθύνουμε την εικόνα,
10:15
these blue dots are ionized plasma
222
603920
2536
αυτές οι μπλε κουκκίδες
είναι ιονισμένο πλάσμα
είναι ιονισμένο πλάσμα
10:18
around very bright stars,
223
606480
1640
γύρω από πολύ φωτεινά άστρα,
10:20
and what happens
is that they block the red light,
is that they block the red light,
224
608680
2776
και αυτό που συμβαίνει
είναι ότι εμποδίζουν το κόκκινο φως,
είναι ότι εμποδίζουν το κόκκινο φως,
10:23
so they appear blue.
225
611480
1640
οπότε εμφανίζονται μπλε.
10:25
And these can tell us
about these star-forming regions
about these star-forming regions
226
613880
2936
Και μπορούν να μας πουν για τις περιοχές
που δημιουργούνται άστρα στον Γαλαξία μας.
που δημιουργούνται άστρα στον Γαλαξία μας.
10:28
in our galaxy.
227
616840
1256
Και τα βλέπουμε απευθείας.
10:30
And we just see them immediately.
228
618120
1616
10:31
We look at the galaxy,
and the color tells us that they're there.
and the color tells us that they're there.
229
619760
3056
Κοιτάμε τον γαλαξία,
και το χρώμα μας λέει ότι είναι εκεί.
και το χρώμα μας λέει ότι είναι εκεί.
10:34
You can see little soap bubbles,
230
622840
1576
Μπορείτε να δείτε μικρές σαπουνόφουσκες,
10:36
little circular images
around the galactic plane,
around the galactic plane,
231
624440
3416
μικρές κυκλικές εικόνες
γύρω από το γαλαξιακό επίπεδο,
γύρω από το γαλαξιακό επίπεδο,
10:39
and these are supernova remnants.
232
627880
2000
οι οποίες είναι απομεινάρια
από υπερκαινοφανείς.
από υπερκαινοφανείς.
10:42
When a star explodes,
233
630600
1696
Όταν ένα άστρο εκρήγνυται,
10:44
its outer shell is cast off
234
632320
2456
το εξωτερικό του κέλυφος αποβάλλεται
10:46
and it travels outward into space
gathering up material,
gathering up material,
235
634800
3296
και ταξιδεύει προς το διάστημα
συγκεντρώνοντας υλικό,
συγκεντρώνοντας υλικό,
10:50
and it produces a little shell.
236
638120
1960
και δημιουργεί ένα μικρό κέλυφος.
10:52
It's been a long-standing
mystery to astronomers
mystery to astronomers
237
640800
3376
Είναι μυστήριο εδώ και πολύ καιρό
για τους αστρονόμους
για τους αστρονόμους
10:56
where all the supernova remnants are.
238
644200
2080
το πού είναι όλα τα απομεινάρια
των υπερκαινοφανών.
των υπερκαινοφανών.
10:58
We know that there must be a lot
of high-energy electrons in the plane
of high-energy electrons in the plane
239
646960
4336
Γνωρίζουμε ότι πρέπει να υπάρχουν
υψηλοενεργειακά ηλεκτρόνια στο επίπεδο
υψηλοενεργειακά ηλεκτρόνια στο επίπεδο
που δημιουργούν
την ακτινοβολία σύγχροτρον που βλέπουμε,
την ακτινοβολία σύγχροτρον που βλέπουμε,
11:03
to produce the synchrotron
radiation that we see,
radiation that we see,
240
651320
2656
και πιστεύουμε ότι παράγονται
από απομεινάρια υπερκαινοφανών,
από απομεινάρια υπερκαινοφανών,
11:06
and we think they're produced
by supernova remnants,
by supernova remnants,
241
654000
2576
11:08
but there don't seem to be enough.
242
656600
1776
αλλά δε φαίνεται να είναι αρκετά.
11:10
Fortunately, GLEAM is really, really
good at detecting supernova remnants,
good at detecting supernova remnants,
243
658400
3896
Ευτυχώς, το GLEAM είναι πολύ καλό
στην ανίχνευση υπολειμμάτων υπερκαινοφανών
στην ανίχνευση υπολειμμάτων υπερκαινοφανών
11:14
so we're hoping to have
a new paper out on that soon.
a new paper out on that soon.
244
662320
2480
και ελπίζουμε ότι σύντομα θα έχουμε
μια νέα δημοσίευση σχετικά με αυτό.
μια νέα δημοσίευση σχετικά με αυτό.
11:17
Now, that's fine.
245
665800
1256
Αυτό είναι εντάξει.
11:19
We've explored our little local universe,
246
667080
2336
Έχουμε εξερευνήσει
το μικρό τοπικό μας σύμπαν,
το μικρό τοπικό μας σύμπαν,
11:21
but I wanted to go deeper,
I wanted to go further.
I wanted to go further.
247
669440
2376
αλλά εγώ ήθελα να πάω
πιο βαθιά, πιο μακριά.
πιο βαθιά, πιο μακριά.
11:23
I wanted to go beyond the Milky Way.
248
671840
2080
Ήθελα να πάω πέρα από τον Γαλαξία μας.
11:26
Well, as it happens, we can see a very
interesting object in the top right,
interesting object in the top right,
249
674520
3776
Ε λοιπόν, μπορούμε να δούμε
ένα πολύ ενδιαφέρον
αντικείμενο πάνω δεξιά,
αντικείμενο πάνω δεξιά,
11:30
and this is a local radio galaxy,
250
678320
2216
και είναι ένας κοντινός ραδιογαλαξίας,
ο Κένταυρος Α.
ο Κένταυρος Α.
11:32
Centaurus A.
251
680560
1240
11:34
If we zoom in on this,
252
682240
1256
Εάν κοιτάξουμε πιο κοντά,
11:35
we can see that there are
two huge plumes going out into space.
two huge plumes going out into space.
253
683520
3400
μπορούμε να δούμε ότι δύο τεράστιοι
πίδακες βγαίνουν προς το διάστημα.
πίδακες βγαίνουν προς το διάστημα.
11:39
And if you look right in the center
between those two plumes,
between those two plumes,
254
687600
2896
Και αν κοιτάξετε ακριβώς ανάμεσα
σε αυτούς τους πίδακες
σε αυτούς τους πίδακες
11:42
you'll see a galaxy just like our own.
255
690520
2376
θα δείτε έναν γαλαξία
ακριβώς σαν τον δικό μας.
ακριβώς σαν τον δικό μας.
11:44
It's a spiral. It has a dust lane.
256
692920
2456
Είναι σπειροειδής, έχει μια λωρίδα σκόνης.
Είναι ένας κανονικός γαλαξίας.
11:47
It's a normal galaxy.
257
695400
1616
11:49
But these jets
are only visible in the radio.
are only visible in the radio.
258
697040
3616
Αλλά αυτοί οι πίδακες είναι ορατοί
μόνο στις ραδιοσυχνότητες.
μόνο στις ραδιοσυχνότητες.
11:52
If we looked in the visible,
we wouldn't even know they were there,
we wouldn't even know they were there,
259
700680
3176
Εάν κοιτάζαμε στο ορατό,
δε θα ξέραμε καν ότι είναι εκεί,
δε θα ξέραμε καν ότι είναι εκεί,
11:55
and they're thousands of times larger
than the host galaxy.
than the host galaxy.
260
703880
3040
και είναι χιλιάδες φορές μεγαλύτεροι
από τον ίδιο τον γαλαξία.
από τον ίδιο τον γαλαξία.
11:59
What's going on?
What's producing these jets?
What's producing these jets?
261
707480
2400
Τι συμβαίνει;
Τι δημιουργεί αυτούς τους πίδακες;
Τι δημιουργεί αυτούς τους πίδακες;
12:03
At the center of every galaxy
that we know about
that we know about
262
711160
3536
Στο κέντρο κάθε γαλαξία που γνωρίζουμε
12:06
is a supermassive black hole.
263
714720
2256
υπάρχει μια υπερμεγέθης μαύρη τρύπα.
12:09
Now, black holes are invisible.
That's why they're called that.
That's why they're called that.
264
717000
3416
Οι μαύρες τρύπες είναι αόρατες·
γι' αυτό ονομάζονται έτσι.
γι' αυτό ονομάζονται έτσι.
12:12
All you can see is the deflection
of the light around them,
of the light around them,
265
720440
3016
Το μόνο που μπορείτε να δείτε
είναι η εκτροπή του φωτός γύρω τους,
είναι η εκτροπή του φωτός γύρω τους,
12:15
and occasionally, when a star
or a cloud of gas comes into their orbit,
or a cloud of gas comes into their orbit,
266
723480
4296
και περιστασιακά, όταν ένα άστρο
ή ένα νέφος αερίου
ή ένα νέφος αερίου
μπαίνει στην τροχιά τους,
διαλύεται από παλιρροϊκές δυνάμεις,
διαλύεται από παλιρροϊκές δυνάμεις,
12:19
it is ripped apart by tidal forces,
267
727800
2736
12:22
forming what we call an accretion disk.
268
730560
2480
δημιουργώντας αυτό που λέμε
έναν δίσκο προσαύξησης.
έναν δίσκο προσαύξησης.
12:25
The accretion disk
glows brightly in the x-rays,
glows brightly in the x-rays,
269
733640
3216
Ο δίσκος προσαύξησης
είναι πολύ φωτεινός στις ακτίνες Χ
είναι πολύ φωτεινός στις ακτίνες Χ
12:28
and huge magnetic fields
can launch the material into space
can launch the material into space
270
736880
4416
και ισχυρά μαγνητικά πεδία
εκτοξεύουν το υλικό στο διάστημα
εκτοξεύουν το υλικό στο διάστημα
12:33
at nearly the speed of light.
271
741320
1720
σχεδόν στην ταχύτητα του φωτός.
12:35
So these jets are visible in the radio
272
743520
3160
Αυτοί, λοιπόν, οι πίδακες
είναι ορατοί στις ραδιοσυχνότητες
είναι ορατοί στις ραδιοσυχνότητες
12:39
and this is what we pick up in our survey.
273
747240
2160
και αυτό είναι που βλέπουμε
στην έρευνά μας.
στην έρευνά μας.
12:42
Well, very well, so we've seen
one radio galaxy. That's nice.
one radio galaxy. That's nice.
274
750040
4016
Ωραία, πολύ ωραία, έχουμε δει,
λοιπόν, έναν ραδιογαλαξία.
λοιπόν, έναν ραδιογαλαξία.
Αυτό είναι καλό.
12:46
But if you just look
at the top of that image,
at the top of that image,
275
754080
2176
Αλλά αν κοιτάξετε
στο πάνω μέρος της εικόνας,
στο πάνω μέρος της εικόνας,
12:48
you'll see another radio galaxy.
276
756280
1736
θα δείτε άλλον έναν ραδιογαλαξία.
12:50
It's a little bit smaller,
and that's just because it's further away.
and that's just because it's further away.
277
758040
3240
Είναι λίγο πιο μικρός,
επειδή είναι πιο μακριά.
επειδή είναι πιο μακριά.
12:53
OK. Two radio galaxies.
278
761800
2656
Ωραία, δύο ραδιογαλαξίες.
Μπορούμε να τους δούμε.
Αυτό είναι εντάξει.
Αυτό είναι εντάξει.
12:56
We can see this. This is fine.
279
764480
1576
12:58
Well, what about all the other dots?
280
766080
1736
Αλλά τι είναι οι υπόλοιπες κουκκίδες;
12:59
Presumably those are just stars.
281
767840
1560
Πιθανόν να είναι απλώς άστρα.
13:01
They're not.
282
769880
1216
Δεν είναι.
13:03
They're all radio galaxies.
283
771120
1600
Είναι όλοι ραδιογαλαξίες.
13:05
Every single one of the dots in this image
284
773320
2896
Κάθε μία από τις κουκκίδες
σε αυτήν την εικόνα
σε αυτήν την εικόνα
13:08
is a distant galaxy,
285
776240
1736
είναι ένας μακρινός γαλαξίας
13:10
millions to billions of light-years away
286
778000
2856
από εκατομμύρια
έως δισεκατομμύρια έτη φωτός μακριά
έως δισεκατομμύρια έτη φωτός μακριά
13:12
with a supermassive
black hole at its center
black hole at its center
287
780880
2616
με μια υπερμεγέθη μαύρη τρύπα
στο κέντρο του
στο κέντρο του
13:15
pushing material into space
at nearly the speed of light.
at nearly the speed of light.
288
783520
3576
που σπρώχνει υλικό στο διάστημα
σχεδόν στην ταχύτητα του φωτός.
σχεδόν στην ταχύτητα του φωτός.
13:19
It is mind-blowing.
289
787120
1760
Είναι απίστευτο.
13:21
And this survey is even larger
than what I've shown here.
than what I've shown here.
290
789680
3736
Και αυτή η μελέτη είναι ακόμα μεγαλύτερη
απ' ό,τι σας δείχνω εδώ.
απ' ό,τι σας δείχνω εδώ.
13:25
If we zoom out to
the full extent of the survey,
the full extent of the survey,
291
793440
2536
Εάν δούμε την πλήρη εικόνα της έρευνας
13:28
you can see I found 300,000
of these radio galaxies.
of these radio galaxies.
292
796000
4096
θα δείτε ότι βρήκα 300.000
τέτοιους ραδιογαλαξίες.
τέτοιους ραδιογαλαξίες.
13:32
So it's truly an epic journey.
293
800120
2896
Είναι πραγματικά ένα επικό ταξίδι.
Ανακαλύψαμε όλους αυτούς τους γαλαξίες
13:35
We've discovered all of these galaxies
294
803040
2656
13:37
right back to the very first
supermassive black holes.
supermassive black holes.
295
805720
3560
έως τις πρώτες υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες.
13:41
I'm very proud of this,
and it will be published next week.
and it will be published next week.
296
809960
2780
Είμαι πολύ περήφανη γι' αυτή τη μελέτη
που θα δημοσιευτεί την επόμενη εβδομάδα.
που θα δημοσιευτεί την επόμενη εβδομάδα.
13:45
Now, that's not all.
297
813280
2816
Αλλά δεν είναι μόνο αυτό.
13:48
I've explored the furthest reaches
of the galaxy with this survey,
of the galaxy with this survey,
298
816120
4336
Έχω εξερευνήσει τα πιο απόμακρα σημεία
του Γαλαξία σε αυτή τη μελέτη,
του Γαλαξία σε αυτή τη μελέτη,
13:52
but there's something
even more in this image.
even more in this image.
299
820480
2960
αλλά υπάρχει και κάτι ακόμα
σε αυτήν την εικόνα.
σε αυτήν την εικόνα.
13:56
Now, I'll take you right back
to the dawn of time.
to the dawn of time.
300
824320
3296
Θα σας πάω στην αρχή του χρόνου.
13:59
When the universe formed,
it was a big bang,
it was a big bang,
301
827640
3656
Όταν δημιουργήθηκε το σύμπαν,
έγινε μια μεγάλη έκρηξη,
έγινε μια μεγάλη έκρηξη,
14:03
which left the universe
as a sea of hydrogen,
as a sea of hydrogen,
302
831320
4056
η οποία άφησε το σύμπαν
ως μια θάλασσα υδρογόνου,
ως μια θάλασσα υδρογόνου,
14:07
neutral hydrogen.
303
835400
1496
ουδέτερου υδρογόνου.
14:08
And when the very first stars
and galaxies switched on,
and galaxies switched on,
304
836920
2776
Και όταν γεννήθηκαν
τα πρώτα αστέρια και γαλαξίες,
τα πρώτα αστέρια και γαλαξίες,
14:11
they ionized that hydrogen.
305
839720
2096
ιόνισαν αυτό το υδρογόνο.
14:13
So the universe went
from neutral to ionized.
from neutral to ionized.
306
841840
3440
Κι έτσι το σύμπαν από ουδέτερο
έγινε ιονισμένο.
έγινε ιονισμένο.
14:18
That imprinted a signal all around us.
307
846160
3176
Αυτό σημάδεψε όλο το σύμπαν γύρω μας.
14:21
Everywhere, it pervades us,
308
849360
1736
Παντού, μας διαπερνάει,
14:23
like the Force.
309
851120
1416
σαν τη Δύναμη.
14:24
Now, because that happened so long ago,
310
852560
3720
Επειδή αυτό έγινε πριν από πολύ καιρό,
14:29
the signal was redshifted,
311
857000
1800
το σήμα έχει μετατοπιστεί προς το ερυθρό,
14:31
so now that signal
is at very low frequencies.
is at very low frequencies.
312
859560
3296
οπότε τώρα αυτό το σήμα
είναι σε πολύ χαμηλές συχνότητες.
είναι σε πολύ χαμηλές συχνότητες.
14:34
It's at the same frequency as my survey,
313
862880
2456
Έχει την ίδια συχνότητα με τη μελέτη μου
αλλά είναι πολύ αμυδρό.
αλλά είναι πολύ αμυδρό.
14:37
but it's so faint.
314
865360
1376
14:38
It's a billionth the size
of any of the objects in my survey.
of any of the objects in my survey.
315
866760
3880
Είναι το ένα δισεκατομμυριοστό
του μεγέθους οποιουδήποτε αντικειμένου
του μεγέθους οποιουδήποτε αντικειμένου
της μελέτης μου.
14:43
So our telescope may not be quite
sensitive enough to pick up this signal.
sensitive enough to pick up this signal.
316
871320
4896
Οπότε, το τηλεσκόπιό μας μπορεί
να μην έχει την απαραίτητη ευαισθησία
να μην έχει την απαραίτητη ευαισθησία
για να δει το σήμα.
14:48
However, there's a new radio telescope.
317
876240
2496
Αλλά υπάρχει ένα νέο ραδιοτηλεσκόπιο.
14:50
So I can't have a starship,
318
878760
1656
Δεν μπορώ να έχω διαστημόπλοιο,
14:52
but I can hopefully have
319
880440
1256
αλλά ελπίζω να μπορέσω να έχω
14:53
one of the biggest
radio telescopes in the world.
radio telescopes in the world.
320
881720
2856
ένα από τα μεγαλύτερα
ραδιοτηλεσκόπια του κόσμου.
ραδιοτηλεσκόπια του κόσμου.
14:56
We're building the Square Kilometre Array,
a new radio telescope,
a new radio telescope,
321
884600
3616
Κατασκευάζουμε το Square Kilometre Array,
ένα νέο ραδιοτηλεσκόπιο,
ένα νέο ραδιοτηλεσκόπιο,
15:00
and it's going to be a thousand
times bigger than the MWA,
times bigger than the MWA,
322
888240
2736
και θα είναι 1.000 φορές
μεγαλύτερο από το MWA,
μεγαλύτερο από το MWA,
15:03
a thousand times more sensitive,
and have an even better resolution.
and have an even better resolution.
323
891000
3216
1.000 φορές πιο ευαίσθητο,
και θα έχει καλύτερη ανάλυση.
και θα έχει καλύτερη ανάλυση.
15:06
So we should find
tens of millions of galaxies.
tens of millions of galaxies.
324
894240
2216
Θα πρέπει να βρούμε εκατομμύρια γαλαξίες.
15:08
And perhaps, deep in that signal,
325
896480
2336
Και ίσως, βαθιά σε αυτό το σήμα,
15:10
I will get to look upon the very first
stars and galaxies switching on,
stars and galaxies switching on,
326
898840
4176
θα μπορέσω να δω τα πρώτα άστρα
και γαλαξίες του σύμπαντος,
και γαλαξίες του σύμπαντος,
15:15
the beginning of time itself.
327
903040
2360
και την αρχή του ίδιου του χρόνου.
15:17
Thank you.
328
905920
1216
Σας ευχαριστώ.
15:19
(Applause)
329
907160
2760
(Χειροκρότημα)
ABOUT THE SPEAKER
Natasha Hurley-Walker - AstronomerNatasha Hurley-Walker uses novel radio telescopes to explore the universe at some of the longest wavelengths of light.
Why you should listen
Dr. Natasha Hurley-Walker recently completed an astronomical survey of the entire southern sky, revealing the radio glow of our own Milky Way galaxy as well as hundreds of thousands of distant galaxies: the GaLactic and Extragalactic All-sky Murchison Widefield Array (GLEAM) survey. Unlike previous work, GLEAM is the first "radio color" survey, observed across such a wide range of frequencies that the unique spectrum of every object can be used to understand its underlying physics.
An Early-Career Research Fellow based at the Curtin University node of the International Centre for Radio Astronomy Research, in Perth, Western Australia, Hurley-Walker is part of the international Murchison Widefield Array (MWA) collaboration, spanning thirteen institutes across six countries. At her fingertips are tens of petabytes of data collected by the MWA since 2013, which she processes using powerful supercomputers at the nearby Pawsey Centre. Hurley-Walker earned a PhD in Radio Astronomy at the University of Cambridge by commissioning and using a new radio telescope to perform its first science observations. The experience directly transferred to the MWA, which she also helped to commission.
The MWA is a precursor to the Square Kilometer Array (SKA), what will be the largest radio telescope in the world, set to come online in the 2020s. By developing software and techniques to deal with data from the MWA, creating pathfinding maps of the sky and training a new generation of astronomers in cutting-edge techniques, Hurley-Walker is working to lay the scientific groundwork for the commissioning of the SKA. In 2016 Hurley-Walker was awarded an Australian SKA Fellowship in order to visit the SKA headquarters and transfer lessons from her commissioning experiences as well as develop her survey into a useful calibration model for the SKA.
Hurley-Walker is passionate about scientific outreach and keynoted talks in 2013 and 2017 at Astrofest, Australia's largest public astronomy festival. So that anyone in the world can see the sky with the same radio eyes as her, she created the GLEAMoscope , an interactive online viewer that shows the universe at radio wavelengths compared to other frequencies, including the more familiar "optical" spectrum. It being the 21st century, there's also an app: check out GLEAM on the Google Play store. In 2017 Natasha won the "Best Timelapse" category in the Astofest astrophotography competition with her colleague John Goldsmith for their creation of a composite video showing both the optical and radio sky. For more detail on Hurley-Walker's work, check out her article on TheConversation.
Working with cutting-edge data is tough, but sometimes hides serendipitous gems which Hurley-Walker has unearthed, like the faintest dying radio galaxy ever discovered, whistling plasma ducts in the Earth's ionosphere and some of the youngest and weirdest radio galaxies ever found. View a complete list of Hurley-Walker's publications.
Natasha Hurley-Walker | Speaker | TED.com