TED@New York
Jeff Smith: Lessons in business ... from prison
Ջեֆֆ Սմիթ. Բիզնես դասեր... բանտից
Filmed:
Readability: 4.1
1,324,960 views
Ջեֆֆ Սմիթը ազատազրկված է եղել մեկ տարով: Նա բանտում բացահայտել է այն, ինչի մասին չէր էլ կարող պատկերացնել: Իր հետ բանտարկվածների մեջ նա նկատել է անսահման հնարամատության և բիզնես ճարպկության ոգի: Ջեֆֆը հարցնում է. «Ինչո՞ւ չխթանել ձեռներեցության այս ներուժը և օգնել նախկին բանտարկյալներին ազատ արձակվելուց հետո դերակատարում ունենալ հասարակության մեջ»: (Նկարահանումը՝ TED Talent Search-ի ժամանակ TED@NewYork-ում)
Jeff Smith - Recovering politician
Once an up-and-coming star in the Missouri State Senate, Jeff Smith went to prison for covering up an election law violation. Since his release, he's created a new space for himself as a professor, writer, political commentator and advocate for those he was locked up with. Full bio
Once an up-and-coming star in the Missouri State Senate, Jeff Smith went to prison for covering up an election law violation. Since his release, he's created a new space for himself as a professor, writer, political commentator and advocate for those he was locked up with. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:16
B.J. was one of many fellow inmates
0
253
2870
Բեյ Ջին բանտախցի իմ բազմաթիվ ընկերներից էր,
00:19
who had big plans for the future.
1
3123
2285
ով ապագայի հետ կապված մեծ պլաններ ունեն:
00:21
He had a vision. When he got out,
2
5408
2231
Նա երազում էր, որ երբ ազատ արձակվի,
00:23
he was going to leave the dope game for good and fly straight,
3
7639
2855
վերջ կդնի թմրանյութերի առևտրին, կսկսի ապրել օրենքով,
00:26
and he was actually working on merging his two passions into one vision.
4
10494
5127
և իրականում ամեն ինչ անում էր իր երկու նվիրական երազանքները մեկի մեջ միահյուսելու համար:
00:31
He'd spent 10,000 dollars
5
15621
1514
Պատրաստվում էր 10.000 դոլարով գնել վեբ կայք,
00:33
to buy a website that exclusively featured women
6
17135
3284
որտեղ կլինեին բացառապես կանանց լուսանկարներ՝
00:36
having sex on top of or inside of luxury sports cars. (Laughter)
7
20419
5889
ճոխ սպորտային մեքենաների վրա կամ դրանց մեջ սիրով զբաղվելիս: (Ծիծաղ)
00:42
It was my first week in federal prison,
8
26308
2986
Առաջին շաբաթն էի դաշնային բանտում,
00:45
and I was learning quickly that it wasn't what you see on TV.
9
29294
3817
և արդեն սկսեցի հասկանալ, որ բանտերի մասին հեռուստացույցով բոլորովին այլ բան են ցուցադրում:
00:49
In fact, it was teeming with smart, ambitious men
10
33111
3903
Իրականում, բանտերը լիքն են խելացի, նպատակասլաց մարդկանցով,
00:52
whose business instincts were in many cases
11
37014
2741
ում բիզնես հակումները շատ դեպքերում նույնքան սուր են,
00:55
as sharp as those of the CEOs
12
39755
2402
որքան այն բոլոր գործադիր տնօրեններինը,
00:58
who had wined and dined me six months earlier
13
42157
1829
ում հետ վեց ամիս առաջ ճոխ սեղանի էի նստում,
00:59
when I was a rising star in the Missouri Senate.
14
43986
4552
երբ դեռ նորահայտ աստղ էի Միսուրիի սենատում:
01:04
Now, 95 percent of the guys that I was locked up with
15
48538
2841
Ինձ հետ բանտարկված տղաների 95%-ը
01:07
had been drug dealers on the outside,
16
51379
2740
դրսում զբաղվել էին թմրանյութի առևտրով,
01:10
but when they talked about what they did,
17
54119
3408
ու թեև իրենց գործերի մասին
01:13
they talked about it in a different jargon,
18
57527
2703
խոսում էին ժարգոնով,
01:16
but the business concepts that they talked about
19
60230
1784
սակայն նրանց առաջարկած բիզնես գաղափարները նույն էին,
01:17
weren't unlike those that you'd learn in a first year MBA class at Wharton:
20
62014
3680
ինչ սովորեցնում են Ուարթոնի համալսարանի MBA-ի առաջին կուրսում.
01:21
promotional incentives, you never charge a first-time user,
21
65694
4504
գովազդային ակցիաներ՝ առաջին հաճախորդը սպասարկվում է անվճար,
01:26
focus-grouping new product launches,
22
70198
3571
նոր արտադրանք՝ նախատեսված հաճախորդների հատուկ խմբերի համար,
01:29
territorial expansion.
23
73769
2237
տարածքի ընդլայնում:
01:31
But they didn't spend a lot of time reliving the glory days.
24
76006
3271
Բայց նրանք ժամանակ չէին վատնում հիշելու անցյալի փառքի օրերը:
01:35
For the most part, everyone was just trying to survive.
25
79277
2849
Յուրաքանչյուրը պարզապես փորձում էր գոյատևել,
01:38
It's a lot harder than you might think.
26
82126
2197
ինչը շատ ավելի բարդ է, քան կարող եք պատկերացնել:
01:40
Contrary to what most people think,
27
84323
2787
Հակառակ բոլոր պատկերացումներին՝
01:43
people don't pay, taxpayers don't pay, for your life
28
87110
3378
բանտում քո կյանքի համար չեն վճարում հարկատուները:
01:46
when you're in prison. You've got to pay for your own life.
29
90488
1790
Դու ինքդ ես վճարում քո կյանքի համար:
01:48
You've got to pay for your soap, your deodorant,
30
92278
2752
Վճարում ես օճառի, օծանելիքի,
01:50
toothbrush, toothpaste, all of it.
31
95030
2298
ատամի մածուկի, խոզանակի ու մնացած ամեն ինչի համար,
01:53
And it's hard for a couple of reasons.
32
97328
1352
Ինչը շատ բարդ է բազմաթիվ պատճառներով:
01:54
First, everything's marked up 30 to 50 percent
33
98680
2395
Նախ, ամեն ինչ 30-50%-ով թանկ է
01:56
from what you'd pay on the street,
34
101075
1367
դրսի գների համեմատ,
01:58
and second, you don't make a lot of money.
35
102442
2582
երկրորդ, բանտում շատ փող չես վաստակում:
02:00
I unloaded trucks. That was my full-time job,
36
105024
2269
Ես բեռնատարներ էի բեռնաթափում ամբողջ օրը,
02:03
unloading trucks at a food warehouse,
37
107293
2289
բեռնատարներ էի բեռնաթափում սննդի պահեստում՝
02:05
for $5.25, not an hour, but per month.
38
109582
4353
ստանալով 5.25 դոլար, ոչ թե 1 ժամում, այլ 1 ամսում:
02:09
So how do you survive?
39
113935
2158
Ուրեմն, ինչպե՞ս գոյատևես:
02:11
Well, you learn to hustle, all kinds of hustles.
40
116093
3519
Պետք է գտնես փող աշխատելու միջոցներ, ամենատարբեր միջոցներ
02:15
There's legal hustles.
41
119612
1599
Կան օրինական միջոցներ:
02:17
You pay everything in stamps. Those are the currency.
42
121211
2168
Ամեն ինչի համար վճարում ես դրոշմանիշներով – բանտի փողով:
02:19
You charge another inmate to clean his cell.
43
123379
2416
Փողով մաքրում ես ուրիշի բանտախուցը:
02:21
There's sort of illegal hustles, like you run a barbershop out of your cell.
44
125795
4903
Կան նաև պակաս անօրինական տարբերակներ. օրինակ, բանտախուցդ վերածում ես վարսավիրանոցի:
02:26
There's pretty illegal hustles: You run a tattoo parlor out of your own cell.
45
130698
4222
Լինում են իսկապես անօրինական զբաղմունքներ՝ բանտախցումդ դաջվածքներ ես անում:
02:30
And there's very illegal hustles, which you smuggle in,
46
134920
3283
Եվ կան խիստ անօրինական զբաղմունքներ, երբ զբաղվում ես մաքսանենգությամբ՝
02:34
you get smuggled in, drugs, pornography,
47
138203
4103
վաճառելով թմրանյութեր, պոռնոգրաֆիա, բջջ. հեռախոսներ:
02:38
cell phones, and just as in the outer world,
48
142306
3467
Այնպես, ինչպես դրսում,
02:41
there's a risk-reward tradeoff, so the riskier the enterprise,
49
145773
3503
բանտում նույնպես գործում է ռիսկ – պարգև հարաբերակցությունը. որքան վտանգավոր է գործարքը,
02:45
the more profitable it can potentially be.
50
149276
1864
այնքան մեծ եկամուտներ է այն բերում:
02:47
You want a cigarette in prison? Three to five dollars.
51
151140
4936
Ծխախո՞տ ես ուզում. 3-5 դոլար:
02:51
You want an old-fashioned cell phone that you flip open
52
156076
3305
Ուզում ես բացվող-փակվող բջջային հեռախոս՝
02:55
and is about as big as your head? Three hundred bucks.
53
159381
3646
գլխիդ չափ մեծությամբ - 300 դոլար:
02:58
You want a dirty magazine?
54
163027
2336
Կեղտոտ բովանդակությամբ ամսագիր:
03:01
Well, it can be as much as 1,000 dollars.
55
165363
3384
Դրա գինը կարող է հասնել մինչև 1.000 դոլար:
03:04
So as you can probably tell, one of the defining aspects
56
168747
3106
Ինչպես տեսնում եք, բանտային կյանքի առանձնահատկություններից է
03:07
of prison life is ingenuity.
57
171853
3550
հնարամտությունը:
03:11
Whether it was concocting delicious meals
58
175403
2404
Լինի դա փառահեղ կերակուր պատրաստել
03:13
from stolen scraps from the warehouse,
59
177807
4199
պահեստից գողացված մնացորդներից,
03:17
sculpting people's hair with toenail clippers,
60
182006
3150
մազերը կտրել եղունգների աքցանով
03:21
or constructing weights from boulders in laundry bags
61
185156
5624
կամ էլ մեծ քարերից բեռներ սարքել, դնելով լվացքի տոպրակներում,և կապել ծառերի ճյուղերից.
03:26
tied on to tree limbs, prisoners learn how to make do with less,
62
190780
4769
այս կերպ բանտարկյալները սովորում են սուղ միջոցներով նոր բան ստանալ,
03:31
and many of them want to take this ingenuity
63
195549
2671
ու նրանցից շատերը ուզում են այս հնարամտությունը գործի դնել
03:34
that they've learned to the outside
64
198220
2186
նաև ազատության մեջ,
03:36
and start restaurants, barber shops,
65
200406
2246
աշխատեցնել ռեստորաններ, վարսավիրանոցներ,
03:38
personal training businesses.
66
202652
2345
դառնալ անձնական մարզիչ:
03:40
But there's no training, nothing to prepare them for that,
67
204997
3495
Սակայն, չկա հատուկ ծրագիր, որ կօգնի նրանց նախապատրաստվել,
03:44
no rehabilitation at all in prison,
68
208492
2295
չկա մեկը, որ կոգևորի
03:46
no one to help them write a business plan,
69
210787
2201
կամ կօգնի նրանց կազմել բիզնես պլան
03:48
figure out a way to translate the business concepts
70
212988
3258
և հասկանալ՝ ինչպես կարելի է բիզնես գաղափարները,
03:52
they intuitively grasp into legal enterprises,
71
216246
3023
որ հոտառությամբ զգում են, վերածել օրինական ձեռներեցության,
03:55
no access to the Internet, even.
72
219269
2575
անգամ չկա ինտերնետ:
03:57
And then, when they come out, most states
73
221844
2584
Ազատ արձակվելուց հետո
04:00
don't even have a law prohibiting employers
74
224428
2352
նահանգներից շատերում չկան օրենքներ, որ արգելում են գործատուներին
04:02
from discriminating against people with a background.
75
226780
3720
խտրականությամբ վերաբերվել քրեական անցյալ ունեցող մարդկանց նկատմամբ:
04:06
So none of us should be surprised
76
230500
2304
Ուստի զարմանալի չէ,
04:08
that two out of three ex-offenders re-offend
77
232804
2844
որ ամեն 5 տարի 3 ազատ արձակված բանտարկյալներից 2-ը
04:11
within five years.
78
235648
2588
կրկին հայտնվում են բանտում:
04:14
Look, I lied to the Feds. I lost a year of my life from it.
79
238236
5312
Տեսեք, ես խաբել եմ իշխանություններին, ինչի պատճառով կյանքիցս կորցրել եմ 1 տարի:
04:19
But when I came out, I vowed that I was going to do
80
243548
3659
Բայց ազատ արձակվելուց հետո երդվել եմ,
04:23
whatever I could to make sure
81
247207
1826
որ կանեմ ամեն հնարավորը,
04:24
that guys like the ones I was locked up with
82
249033
2433
որ ինձ հետ բանտարկված տղաները և մնացած բոլորը
04:27
didn't have to waste any more of their life than they already had.
83
251466
4047
ստիպված չլինեն նորից հայտնվել բանտում:
04:31
So I hope that you'll think about helping in some way.
84
255513
3648
Հուսով եմ՝ դուք էլ կմտածեք նրանց որևէ կերպ օգնելու մասին:
04:35
The best thing we can do is figure out ways
85
259161
2568
Լավագույնը, ինչ կարող ենք անել,
04:37
to nurture the entrepreneurial spirit
86
261729
2688
կլինի խրախուսել ձեռներեցության ոգին
04:40
and the tremendous untapped potential in our prisons,
87
264417
3244
և հսկայական թաքնված ներուժը մեր բանտերում,
04:43
because if we don't, they're not going to learn any new skills
88
267661
3075
քանի որ հակառակ դեպքում այդ տղաները չեն կարողանա
04:46
that's going to help them, and they'll be right back.
89
270736
2549
ձեռք բերել նոր հմտություններ, որը կօգնի նրանց, ու կրկին կհայտնվեն բանտում:
04:49
All they'll learn on the inside is new hustles.
90
273285
2876
Իսկ ներսում էլ կսովորեն փող աշխատելու նոր միջոցներ:
04:52
Thank you. (Applause)
91
276161
4000
Շնորհակալություն: (Ծափահարություններ)
ABOUT THE SPEAKER
Jeff Smith - Recovering politicianOnce an up-and-coming star in the Missouri State Senate, Jeff Smith went to prison for covering up an election law violation. Since his release, he's created a new space for himself as a professor, writer, political commentator and advocate for those he was locked up with.
Why you should listen
In 2004, Jeff Smith ran for the U.S. Congressional seat vacated by Dick Gephardt, and came this close to defeating Republican Russ Carnahan. His inspiring, but ultimately unsuccessful, campaign was documented in the award-winning documentary, Can Mr. Smith Get to Washington Anymore?.
A year later, Smith ran for the Missouri State Senate and won in a hotly contested election. He quickly became a rising star in the legislative body, focusing on education reform and tax credits among other things. However, in 2009, the FBI opened a criminal investigation into whether Smith had lied about a violation in his 2004 campaign. He ultimately plead guilty and spent a year in jail. It’s a story he has told on This American Life.
Since being released from prison, Smith accepted a position as an assistant professor at The New School's Milano Graduate School of Management and Urban Policy in New York City. His research focuses on political campaigns, the role of race in urban politics and the legislative process. At the same time, he writes for The Recovering Politician, City & State NY and Politico's The Arena, and is working on an memoir.
Jeff Smith | Speaker | TED.com