TEDxColbyCollege
Daniel H. Cohen: For argument's sake
Դենիել Հ. Կոհեն: Բանավեճ` բանավեճի համար
Filmed:
Readability: 4.3
1,613,190 views
Ինչո՟ւ ենք մենք բանավիճում: Մեր հակառակորդից ավելի խելոք երևալու, նրանց սխալ ցույց տալու, ամենակարևորը` հաղթելո՛ւ համար: Այդպես չէ՟: Փիլիսոփա Դենիել Հ. Կոհենը խոսում է մեր բանավիճելու մշակույթի ամենատարածված ձևի` պատերազմ-բանավեճի մասին, որում մի կողմը պարտադիր հաղթում է, մյուսը` պարտվում: Նա ցույց է տալիս, որ բանավեճի այս ձևում ակտիվ անհամաձայնության մեջ ներքաշվելու իրական օգուտները կորում են:
(Տեսագրված է TEDxColbyCollege-ում)
Daniel H. Cohen - Philosopher
Philosopher Daniel H. Cohen studies language and the way we argue through reason. Full bio
Philosopher Daniel H. Cohen studies language and the way we argue through reason. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
My name is Dan Cohen, and I am academic, as he said.
0
452
3432
Ես Դեն Կոհենն եմ, ինչպես ինձ ներկայացրին` գիտնական եմ:
00:15
And what that means is that I argue.
1
3884
3760
Իսկ դա նշանակում է, որ ես վիճում եմ:
00:19
It's an important part of my life, and I like to argue.
2
7644
2600
Բանվիճելն իմ կյանքի կարևոր մասն է, և ես սիրում եմ բանավիճել:
00:22
And I'm not just an academic, I'm a philosopher,
3
10244
3717
Ավելին` ես պարզապես գիտնական չեմ, ես փիլիսոփա եմ,
00:25
so I like to think that I'm actually pretty good at arguing.
4
13961
2990
այդ պատճառով միշտ կարծում եմ, որ բանավիճելուց լավ եմ:
00:28
But I also like to think a lot about arguing.
5
16951
3174
Բանավիճելուց զատ` ես սիրում եմ նաև մտածել բանավիճելու մասին:
00:32
And thinking about arguing, I've come across some puzzles,
6
20125
3541
Այդ մտածելու ընթացքում ես մի շարք բացահայտումներ եմ արել:
00:35
and one of the puzzles is that
7
23666
1836
Պատմեմ դրանցից մեկի մասին:
00:37
as I've been thinking about arguing over the years,
8
25502
2150
Ես երկար եմ մտածել բանավիճելու մասին: Տարիներ, նույնիսկ տասնամյակներ:
00:39
and it's been decades now, I've gotten better at arguing,
9
27652
3555
Արդյունքում ես սովորել եմ ավելի լավ բանավիճել:
00:43
but the more that I argue and the better I get at arguing,
10
31207
3570
Բայց որքան ավելի շատ եմ ես բանվիճում, ու որքան ավելի լավ եմ ես դա անում,
00:46
the more that I lose. And that's a puzzle.
11
34777
3310
այնքան ավելի հաճախ եմ պարտվում բանավեճում: Սա հանելուկ է:
00:50
And the other puzzle is that I'm actually okay with that.
12
38087
3171
Երկրորդ հանելուկն էլ այն է, որ այդ փաստն ինձ առանձնապես չի անհանգստացնում
00:53
Why is it that I'm okay with losing
13
41258
2115
Ինչո՟ւ է դա այդպես,
00:55
and why is it that I think that good arguers
14
43373
1431
և ինչո՟ւ եմ ես կարծում, որ լավ բանավիճողները
00:56
are actually better at losing?
15
44804
2132
նաև պարտվելուց են լավ:
00:58
Well, there's some other puzzles.
16
46936
1921
Տեսեք, հարցականները միայն սրանք չեն:
01:00
One is, why do we argue? Who benefits from arguments?
17
48857
3585
Ինչո՟ւ ենք մենք ընդհանրապես բանավիճում: Ո՟վ է շահում բանավեճից:
01:04
And when I think about arguments now, I'm talking about,
18
52442
2000
Նկատի ունեմ, այսպես կոչված,
01:06
let's call them academic arguments or cognitive arguments,
19
54442
2758
գիտական կամ ճանաչողական բանավեճերը,
01:09
where something cognitive is at stake.
20
57200
1906
երբ բանավեճի առարկան ճանաչողական ինչ-որ բան է:
01:11
Is this proposition true? Is this theory a good theory?
21
59106
3192
Օրինակ` այս կամ այն պնդումը ճի՟շտ է արդյոք: Այս կամ այն տեսությունը լա՟վն է:
01:14
Is this a viable interpretation of the data or the text?
22
62298
3883
Սա տեքստի կամ տվյալների խելամի՟տ մեկնաբանություն է, թե՟ ոչ:
01:18
And so on. I'm not interested really in arguments about
23
66181
2524
Եվ այլն: Խոսքս կենցաղային վեճերի մասին չէ,
01:20
whose turn it is to do the dishes or who has to take out the garbage.
24
68705
3463
օրինակ` թե ում հերթն է ամանները լվանալու կամ աղբը թափելու:
01:24
Yeah, we have those arguments too.
25
72168
2336
Իհարկե, այդպիսի վեճեր էլ են լինում:
01:26
I tend to win those arguments, because I know the tricks.
26
74504
2488
Ես սովորաբար հաղթում եմ այդպիսի վեճերում, որովհետև գիտեմ «հնարքները»:
01:28
But those aren't the important arguments.
27
76992
1191
Բայց դրանք կարևոր բանավեճեր չեն:
01:30
I'm interested in academic arguments today,
28
78183
2168
Ես այսօր խոսում եմ գիտական բանավեճերի մասին,
01:32
and here are the things that puzzle me.
29
80351
2170
և ահա թե ինչն է ինձ զարմացնում դրանց վերաբերյալ:
01:34
First, what do good arguers win when they win an argument?
30
82521
5265
Նախ, ի՟նչ է տալիս հաղթանակը բանավեճում:
01:39
What do I win if I convince you that
31
87786
2334
Ի՟նչ կշահեմ ես, եթե համոզեմ ձեզ, որ
01:42
utilitarianism isn't really the right framework for thinking about ethical theories?
32
90120
3375
ուտիլիտարիզմը բարոյական խնդիրներ քննարկելու համար լավագույն մոտեցումը չէ:
01:45
So what do we win when we win an argument?
33
93495
2230
Այսպիսով` ի՟նչ է տալիս հաղթողին հաղթանակը բանավեճում:
01:47
Even before that, what does it matter to me
34
95725
3101
Կամ ինչո՟ւ պիտի ինձ հետաքրքրի`
01:50
whether you have this idea that Kant's theory works
35
98826
3241
Ձեր կարծիքով Կանտի տեսությունն աշխատում է, թե ոչ,
01:54
or Mill's the right ethicist to follow?
36
102067
2835
կամ Միլլն արդյո՟ք ճիշտ էր բարոյականության մասին իր տեսություններում:
01:56
It's no skin off my back whether you think
37
104902
2699
Ինձ բոլորովին չի հետաքրքրում`
01:59
functionalism is a viable theory of mind.
38
107601
2597
արդյոք դուք ֆունկցիոնալիզմը համարո՟ւմ եք մտածողության մասին լավ տեսություն, թե ոչ:
02:02
So why do we even try to argue?
39
110198
2232
Ինչո՟ւ ենք մենք ընհանրապես փորձում բանավիճել:
02:04
Why do we try to convince other people
40
112430
1821
Ինչո՟ւ ենք փորձում համոզել դիմացինին հավատալ մի բանի,
02:06
to believe things that they don't want to believe?
41
114251
1868
որին նա չի ուզում հավատալ:
02:08
And is that even a nice thing to do? Is that a nice way
42
116119
2590
Ի վերջո` կարելի՟ է մարդուն ստիպել
02:10
to treat another human being, try and make them
43
118709
1728
մտածել այնպես, ինչպես
02:12
think something they don't want to think?
44
120437
3094
ինքը չի ուզում մտածել:
02:15
Well, my answer is going to make reference to
45
123531
2993
Իմ պատասխանում ես հղում կանեմ
02:18
three models for arguments.
46
126524
1690
բանավեճերի երեք մոդելներին:
02:20
The first model, let's call this the dialectical model,
47
128214
1960
Առաջին մոդելում - եկեք այն անվանենք դիալեկտիկական մոդել,
02:22
is that we think of arguments as war, and you know what that's like.
48
130174
2598
բանավեճը պատերազմի պես մի բան է. բոլորս էլ գիտենք, թե դա ինչ է:
02:24
There's a lot of screaming and shouting
49
132772
1885
Մարդիկ գոռում են, գոչում,
02:26
and winning and losing,
50
134657
1243
հաղթում, պարտվում:
02:27
and that's not really a very helpful model for arguing
51
135900
2451
Բանավիճելու ամենաօգտակար ու հարմար մոդելը չէ,
02:30
but it's a pretty common and entrenched model for arguing.
52
138351
2758
բայց բավականին տարածված ու ընդունված ձև է:
02:33
But there's a second model for arguing: arguments as proofs.
53
141109
3600
Կա մեկ ուրիշ մոտեցում, որտեղ բանավեճն ապացույց է:
02:36
Think of a mathematician's argument.
54
144709
2218
Օրինակ` մաթեմատիկոսների բանավեճը:
02:38
Here's my argument. Does it work? Is it any good?
55
146927
2734
Ահա իմ փաստարկը. կանցնի՟:
02:41
Are the premises warranted? Are the inferences valid?
56
149661
4205
Պնդումս ճի՟շտ է: Եզրահանգումներս խելամի՟տ են:
02:45
Does the conclusion follow from the premises?
57
153866
2736
Եզրահանգումս մեկնարկային ենթադրությունների՟ց է բխում, թե ոչ:
02:48
No opposition, no adversariality,
58
156602
2704
Բանավիճողներն իրար չեն ընդդիմանում, իրար հետ չեն մրցում,
02:51
not necessarily any arguing in the adversarial sense.
59
159306
5617
թշնամություն չեն անում:
02:56
But there's a third model to keep in mind
60
164923
1932
Բանավիճելու երրորդ մոդելը,
02:58
that I think is going to be very helpful,
61
166855
1486
իմ կարծիքով, ամենաօգտակարն է:
03:00
and that is arguments as performances,
62
168341
3533
Բանավեճը բեմադրություն է:
03:03
arguments as being in front of an audience.
63
171874
2044
Բանավեճը հանրային ելույթ է:
03:05
We can think of a politician trying to present a position,
64
173918
3032
Օրինակ` քաղաքական գործիչը, որը ներկայացնում է ինչ-որ բան,
03:08
trying to convince the audience of something.
65
176950
2360
փորձում է լսարանին համոզել ինչ-որ բանում:
03:11
But there's another twist on this model that I really think is important,
66
179310
3151
Այստեղ մի կարևոր բան պետք է հիշել.
03:14
namely that when we argue before an audience,
67
182461
3962
Երբ մենք բանավիճում ենք ինչ-որ լսարանի առջև,
03:18
sometimes the audience has a more participatory role in the argument,
68
186423
4240
երբեմն լսարանն ավելի մասնակցային դեր ունի:
03:22
that is, arguments are also audiences in front of juries
69
190663
4502
Ստացվում է, որ երբեմն այսպիսի բանավեճերը նաև ատենակալների առջև ելույթ են.
03:27
who make a judgment and decide the case.
70
195165
2825
նրանք լսում են, քննում և որոշում կայացնում:
03:29
Let's call this the rhetorical model,
71
197990
1820
Եկեք այս մոդելն անվանենք հռետորական մոդել,
03:31
where you have to tailor your argument to the audience at hand.
72
199810
3943
որի դեպքում հարկավոր է հարմարվել լսարանին:
03:35
You know, presenting a sound, well-argued,
73
203753
2497
Իմաստ չունի ֆրանսիալեզու լսարանի առջև
03:38
tight argument in English before a francophone audience
74
206250
3430
ասել գրագետ, մտածված, հիմնավորված բաներ`
03:41
just isn't going to work.
75
209680
1903
անգլերենով:
03:43
So we have these models -- argument as war,
76
211583
2523
Այսպիսով` բանավիճելու երեք մոդել կա:
03:46
argument as proof, and argument as performance.
77
214106
3794
բանավեճը որպես պատերազմ, բանավեճը որպես ապացույց, և բանավեճը որպես ելույթ:
03:49
Of those three, the argument as war is the dominant one.
78
217900
4300
Այս երեքից ամենատարածվածը պատերազմ-բանավեճի մոդելն է:
03:54
It dominates how we talk about arguments,
79
222200
2861
Մենք այդ մոդելով ենք խոսում ու
03:57
it dominates how we think about arguments,
80
225061
2198
մտածում բանավեճերի մասին,
03:59
and because of that, it shapes how we argue,
81
227259
2862
հետևաբար նաև այդպես ենք
04:02
our actual conduct in arguments.
82
230121
1778
բանավիճում ինքներս:
04:03
Now, when we talk about arguments,
83
231899
1481
Այո, բանավեճերի մասին խոսելիս էլ մենք
04:05
yeah, we talk in a very militaristic language.
84
233380
2072
շատ «պատերազմական» բառապաշար ենք օգտագործում:
04:07
We want strong arguments, arguments that have a lot of punch,
85
235452
3467
Ուժեղ փաստարկներ, որ
04:10
arguments that are right on target.
86
238919
1898
խփում են ճիշտ նշանակետին:
04:12
We want to have our defenses up and our strategies all in order.
87
240817
2935
Պաշտպանություն ապահովող, ստրատեգիական փաստարկներ:
04:15
We want killer arguments.
88
243752
2398
Փաստարկներ, որ միանգամից կջնջեն հակառակորդին:
04:18
That's the kind of argument we want.
89
246150
2966
Սա է բանավեճերի ընկալման
04:21
It is the dominant way of thinking about arguments.
90
249116
2048
ամենատարածված ձևը:
04:23
When I'm talking about arguments, that's probably
91
251164
1983
Երբ ես սկսեցի խոսել բանավեճերի մասին,
04:25
what you thought of, the adversarial model.
92
253147
3337
հավանաբար դուք էլ մտածեցիք հենց այսպիսի բանավեճերի մասին:
04:28
But the war metaphor, the war paradigm
93
256484
3537
Բայց իմ կարծիքով բանավեճին որպես պատերազմ նայելը
04:32
or model for thinking about arguments,
94
260021
1769
լրջորեն ազդում է նրա վրա,
04:33
has, I think, deforming effects on how we argue.
95
261790
3158
թե ինչպես ենք մենք բանավիճում:
04:36
First it elevates tactics over substance.
96
264948
3347
Նախ, մարտավարությունը բովանդակությունից կարևոր է դառնում:
04:40
You can take a class in logic, argumentation.
97
268295
2481
Կարելի է սովորել տրամաբանություն և փաստարկում:
04:42
You learn all about the subterfuges that people use
98
270776
2504
Տիրապետել այն բոլոր տեխնիկաներին, որ մարդիկ օգտագործում են
04:45
to try and win arguments, the false steps.
99
273280
1989
բանավեճերում հաղթելու համար:
04:47
It magnifies the us-versus-them aspect of it.
100
275269
3877
Բանավեճին որպես պատերազմ նայելը սրում է «դուք մեր դեմ» գզացողությունը,
04:51
It makes it adversarial. It's polarizing.
101
279146
3245
հակադրում ու բևեռացնում է մարդկանց:
04:54
And the only foreseeable outcomes
102
282391
3233
Արդյունքում հնարավոր ելքերը դառնում են
04:57
are triumph, glorious triumph, or abject, ignominious defeat.
103
285624
5746
կամ հաղթանակը, կամ պատվավոր հաղթանակը, կամ պարտությունը կամ ջախջախիչ պարտությունը։
05:03
I think those are deforming effects, and worst of all,
104
291370
2683
Իմ կարծիքով այս ամենը խեղաթյուրում է բանավեճի գործընթացը։
05:06
it seems to prevent things like negotiation
105
294053
2755
Դեռ ավելի վատ՝ բացառվում են բանակցությունը,
05:08
or deliberation or compromise
106
296808
2531
առողջ դատողությունը, փոխզիջման գալը,
05:11
or collaboration.
107
299339
2981
համագործակցությունը։
05:14
Think about that one. Have you ever entered an argument
108
302320
1996
Մտածեք ինքներդ․ երբևէ եղե՞լ է, որ բանավեճի մեջ մտնեք՝
05:16
thinking, "Let's see if we can hash something out
109
304316
3224
մտածելով «Տեսնենք՝ ինչ է հնարավոր ստեղծել միասին»,
05:19
rather than fight it out. What can we work out together?"
110
307540
3075
ինչ-որ մեկից ինչ-որ բան "տանելու" փոխարեն։
05:22
And I think the argument-as-war metaphor
111
310615
2296
Բանավեճը որպես պատերազմ մոտեցումը
05:24
inhibits those other kinds of resolutions to argumentation.
112
312911
4342
անխուսափելի է դարձնում այդպիսի հանգուցալուծումները։
05:29
And finally, this is really the worst thing,
113
317253
2827
Եվ ամենավատն այն է, որ բանավեճերը
05:32
arguments don't seem to get us anywhere.
114
320080
1857
կարծես թե մեզ ոչ մի բանի չեն հասցնում։
05:33
They're dead ends. They are roundabouts
115
321937
2576
Դրանք տանում են փակուղի։ Դրանք խցանումներ են,
05:36
or traffic jams or gridlock in conversation.
116
324513
3801
"պատային" իրավիճակներ։
05:40
We don't get anywhere.
117
328314
1842
Բանավիճողները որևէ բանի չեն հասնում։
05:42
Oh, and one more thing, and as an educator,
118
330156
2313
Ի դեպ, մի բան էլ։ Եվ այս վերջինն ինձ ամենաշատն է
05:44
this is the one that really bothers me:
119
332469
2111
անհանգստացնում՝ որպես կրթության ոլորտի ներկայացուցիչ։
05:46
If argument is war, then there's an implicit equation
120
334580
3719
Բանավեճը պատերազմ է մոտեցումը հավասարության նշան է դնում
05:50
of learning with losing.
121
338299
3617
սովորելու և պարտվելու միջև։
05:53
And let me explain what I mean.
122
341916
1920
Թույլ տվեք բացատրեմ՝ ինչ նկատի ունեմ։
05:55
Suppose you and I have an argument.
123
343836
2616
Ենթադրենք, ես և Դուք բանավիճում ենք։
05:58
You believe a proposition, P, and I don't.
124
346452
4024
Դուք հավատում եք որոշակի Պ պնդման, իսկ ես՝ ոչ։
06:02
And I say, "Well why do you believe P?"
125
350476
1847
Ես հարցնում եմ՝ «Ինչո՞ւ եք Դուք հավատում Պ պնդմանը»։
06:04
And you give me your reasons.
126
352323
1669
Դուք բերում եք Ձեր հիմնավորումները։
06:05
And I object and say, "Well, what about ...?"
127
353992
2031
Ես առարկում եմ՝ պատասխանելով․ «Բայց չէ՞ որ․․․»
06:08
And you answer my objection.
128
356023
1862
Դուք պատասխանում եք իմ առարկությանը։
06:09
And I have a question: "Well, what do you mean?
129
357885
2225
Ես հարցնում եմ՝ «Հետո՞։ Ի՞նչ նկատի ունեք։
06:12
How does it apply over here?" And you answer my question.
130
360110
3598
Ի՞նչ կապ ունի Ձեր ասածն այստեղ»։ Դուք պատասխանում եք։
06:15
Now, suppose at the end of the day,
131
363708
1428
Հիմա, ենթադրենք` բանավեճի ողջ ընթացքում
06:17
I've objected, I've questioned,
132
365136
1963
ես առարկել եմ, հարցեր եմ տվել,
06:19
I've raised all sorts of counter-considerations,
133
367099
3039
հակադրվել եմ,
06:22
and in every case you've responded to my satisfaction.
134
370138
3762
և բոլոր դեպքերում ստացել եմ գոհացնող պատասխաններ:
06:25
And so at the end of the day, I say,
135
373900
2590
Արդյունքում, վերջում ես ասում եմ.
06:28
"You know what? I guess you're right. P."
136
376490
3850
«Գիտե՟ք, երևի թե դուք ճիշտ եք: Պ»:
06:32
So I have a new belief. And it's not just any belief,
137
380340
3657
Ես ձեռք եմ բերել նոր համոզմունք: Բայց դա պարզապես համոզմունք չէ:
06:35
but it's a well-articulated, examined,
138
383997
4574
Դա լավ հիմնավորված, մանրամասն ուսումնասիրված,
06:40
it's a battle-tested belief.
139
388571
2982
ճակատամարտ անցած համոզմունք է:
06:43
Great cognitive gain. Okay. Who won that argument?
140
391553
4001
Մեծ ճանաչողական ձեռքբերում: Հիմա ի՟նչ` ո՟վ հաղթեց բանավեճում:
06:47
Well, the war metaphor seems to force us into saying
141
395554
2961
Եթե բանավեճին նայենք որպես պատերազմ`
06:50
you won, even though I'm the only one who made any cognitive gain.
142
398515
3449
հաղթեցիք Դուք, չնայած ես և միայն ես ունեցա ճանաչողական ձեռքբերում:
06:53
What did you gain cognitively from convincing me?
143
401964
3873
Ճանաչողական տեսակետից, ի՟նչ ձեռք բերեցիք Դուք:
06:57
Sure, you got some pleasure out of it, maybe your ego stroked,
144
405837
2805
Դե, իհարկե, Ձեզ հաստատ հաճելի էր "հաղթել", գուցե դա բարձրացրեց Ձեր ինքնագնահատականը:
07:00
maybe you get some professional status in the field.
145
408642
3109
Հնարավոր է` դա բարձրացրեց մասնագիտական շրջապատում
07:03
This guy's a good arguer.
146
411751
1588
Ձեր կարգավիճակը:
07:05
But cognitively, now -- just from a cognitive point of view -- who was the winner?
147
413339
4254
Բայց ճանաչողական տեսակետից, ո՟վ է հաղթողը:
07:09
The war metaphor forces us into thinking
148
417593
1979
Պատերազմ-բանավեճի պատկերացումները ստիպում են մեզ մտածել,
07:11
that you're the winner and I lost,
149
419572
2940
որ հաղթողը Դուք եք, պարտվողը` ես,
07:14
even though I gained.
150
422512
2282
չնայած որ ես ունեցա ձեռքբերում:
07:16
And there's something wrong with that picture.
151
424794
2201
Ինչ-որ բան այստեղ սխալ է:
07:18
And that's the picture I really want to change if we can.
152
426995
2816
Եվ այդ սխալ պատկերացումն է, որ ես ուզում եմ փոխել, եթե կարող ենք:
07:21
So how can we find ways to make arguments
153
429811
4814
Այսպիսով, ինչպե՟ս անել, որ բանավեճերը
07:26
yield something positive?
154
434625
2759
բերեն դրական ձեռքբերումներ:
07:29
What we need is new exit strategies for arguments.
155
437384
3738
Դրա համար մեզ հարկավոր են բանվեճերից "ելքերի" նոր ստրատեգիաներ:
07:33
But we're not going to have new exit strategies for arguments
156
441122
3206
Բայց մենք չենք կարող ունենալ «ելքերի» նոր ստրատեգիաներ,
07:36
until we have new entry approaches to arguments.
157
444328
3136
քանի դեռ չունենք բանավեճի մեջ մտնելու նոր մոտեցումներ:
07:39
We need to think of new kinds of arguments.
158
447464
3434
Մենք պետք է բանավեճը պատկերացնենք նորովի:
07:42
In order to do that, well,
159
450898
3058
Դա անելու համար...
07:45
I don't know how to do that.
160
453956
2183
իրականում ես չգիտեմ, թե ինչպես կարելի է դա անել:
07:48
That's the bad news.
161
456139
1416
Ահա և վատ նորությունը:
07:49
The argument-as-war metaphor is just, it's a monster.
162
457555
3080
Պատերազմ-բանավեճի համեմատությունը, պարզապես, հրեշ է:
07:52
It's just taken up habitation in our mind,
163
460635
2352
Այն ապրում է մեր գիտակցության մեջ, և
07:54
and there's no magic bullet that's going to kill it.
164
462987
1999
չկա կախարդական մի նիզակ, որ նրան կսպանի:
07:56
There's no magic wand that's going to make it disappear.
165
464986
2566
Չկա կախարդական փայտիկ, որ կանհետացնի նրան:
07:59
I don't have an answer.
166
467552
1653
Ես այս խնդրին պատասխան չունեմ:
08:01
But I have some suggestions,
167
469205
1110
Բայց ունեմ առաջարկներ:
08:02
and here's my suggestion.
168
470315
3154
Ահա դրանցից մեկը:
08:05
If we want to think of new kinds of arguments,
169
473469
2129
Եթե մենք ուզում ենք նորովի նայել բանավեճերին,
08:07
what we need to do is think of new kinds of arguers.
170
475598
4080
պետք է նորովի նայել բանավիճողներին:
08:11
So try this.
171
479678
2814
Եկեք մի բան փորձենք:
08:14
Think of all the roles that people play in arguments.
172
482492
4610
Պատկերացրեք բոլոր այն դերերը, որ մարդիկ «խաղում են» բանավեճի մեջ:
08:19
There's the proponent and the opponent
173
487102
3001
Դիալեկտիկական բանավեճում դրանք
08:22
in an adversarial, dialectical argument.
174
490103
2330
բանախոսն ու ընդդիմախոսն են,
08:24
There's the audience in rhetorical arguments.
175
492433
2007
հռետորական բանավեճում` լսարանը,
08:26
There's the reasoner in arguments as proofs.
176
494440
3916
ապացուցողական բանավեճում` քննադատը...
08:30
All these different roles. Now, can you imagine an argument
177
498356
3677
Հիմա փորձեք պատկերացնել մի բանավեճ, որում Դուք համ բանավիճողն եք,
08:34
in which you are the arguer, but you're also in the audience
178
502033
3739
համ էլ միաժամանակ լսարանը.
08:37
watching yourself argue?
179
505772
2148
Դուք տեսնում եք ինքներդ Ձեզ` բանավիճելիս:
08:39
Can you imagine yourself watching yourself argue,
180
507920
2960
Կարո՟ղ եք պատկերացնել, որ Դուք տեսնում եք ինձներդ Ձեզ բանավիճելիս,
08:42
losing the argument, and yet still, at the end of the argument,
181
510880
3369
տանուլ եք տալիս բանավեճը, բայց վերջում, միևնույն է`
08:46
say, "Wow, that was a good argument."
182
514249
4576
ասում եք. «Ուխ, ինչ լավ բանավեճ էր»:
08:50
Can you do that? I think you can.
183
518825
3110
Կարծում եմ` կարող եք:
08:53
And I think, if you can imagine that kind of argument
184
521935
1998
Եթե կարող եք պատկերացնել բանավեճ, որում
08:55
where the loser says to the winner
185
523933
1643
պարտվողը հաղթողին ասում է`
08:57
and the audience and the jury can say,
186
525576
1921
«Լավ բանավեճ էր»,
08:59
"Yeah, that was a good argument,"
187
527497
1983
և նույնն ասում են լսարանն ու «դատավորները»,
09:01
then you have imagined a good argument.
188
529480
1803
ապա Դուք պատկերացրել եք լավ բանավեճ:
09:03
And more than that, I think you've imagined
189
531283
1819
Ավելին, Դուք պատկերացրել եք լավ բանավիճող,
09:05
a good arguer, an arguer that's worthy
190
533102
3370
ինչպիսին արժե,
09:08
of the kind of arguer you should try to be.
191
536472
3089
որ լինեք ինքներդ:
09:11
Now, I lose a lot of arguments.
192
539561
2682
Ես շատ բանավեճեր եմ տանուլ տալիս:
09:14
It takes practice to become a good arguer
193
542243
2575
Լավ բանավիճելը` բանավեճում պարտվելուց օգուտ քաղելը,
09:16
in the sense of being able to benefit from losing,
194
544818
1937
փորձառություն է պահանջում:
09:18
but fortunately, I've had many, many colleagues
195
546755
2676
Բայց բարեբախտաբար ես շատ, շատ գործընկերներ եմ ունեցել,
09:21
who have been willing to step up and provide that practice for me.
196
549431
3219
ովքեր պատրաստակամ են եղել օգնել ինձ այդ փորձառությունը ձեռք բերել:
09:24
Thank you.
197
552650
1193
Շնորհակալություն:
09:25
(Applause)
198
553843
4109
(Ծափահարություններ)
ABOUT THE SPEAKER
Daniel H. Cohen - PhilosopherPhilosopher Daniel H. Cohen studies language and the way we argue through reason.
Why you should listen
Philosopher Daniel H. Cohen specializes in argumentation theory, the study of how we use reason (both verbally and in social contexts) to put forth potentially controversial standpoints. Cohen goes beyond just looking at how we plain ol' argue and looks specifically at the metaphors we use for this systematic reasoning. In his work Cohen argues for new, non-combatative metaphors for argument.
Cohen is a Professor of Philosophy at Colby College in Waterville, Maine.
Daniel H. Cohen | Speaker | TED.com