ABOUT THE SPEAKERS
Yuval Noah Harari - Historian, author
In his book "Homo Deus," Yuval Noah Harari explores the future of humankind: the destinies we may set for ourselves and the quests we'll undertake.

Why you should listen

In his book, Homo Deus: A Brief History of Tomorrow, Yuval Noah Harari explores the projects, dreams and nightmares that will shape the 21st century -- from overcoming death to creating artificial life. He maps the future and asks fundamental questions: Where do we go from here? How will we protect this fragile world from our own destructive powers? The book has sold four million copies since its publication in 2016.

Harari's previous book, Sapiens: A Brief History of Humankind, explores what made homo sapiens the most successful species on the planet. His answer: We are the only animal that can believe in things that exist purely in our imagination, such as gods, states, money, human rights, corporations and other fictions, and we have developed a unique ability to use these stories to unify and organize groups and ensure cooperation. Sapiens has sold eight million copies and been translated into more than 50 languages. Bill GatesMark Zuckerberg and President Barack Obama have recommended it as a must-read.

Harari lectures as a Professor of history at The Hebrew University of Jerusalem, where he specializes in world history, medieval history and military history. His current research focuses on macro-historical questions: What is the relationship between history and biology? What is the essential difference between Homo sapiens and other animals? Is there justice in history? Does history have a direction? Did people become happier as history unfolded? Harari has written for newspapers such as The Guardian, Financial Times, the Times, Nature magazine and the Wall Street Journal.

Harari's new book, 21 Lessons for the 21st Century, will take the pulse of our current global climate, focusing on the biggest questions of the present moment: What is really happening right now? What are today’s greatest challenges and choices? What should we pay attention to? The book will be published in multiple languages in September 2018.

More profile about the speaker
Yuval Noah Harari | Speaker | TED.com
Chris Anderson - TED Curator
After a long career in journalism and publishing, Chris Anderson became the curator of the TED Conference in 2002 and has developed it as a platform for identifying and disseminating ideas worth spreading.

Why you should listen

Chris Anderson is the Curator of TED, a nonprofit devoted to sharing valuable ideas, primarily through the medium of 'TED Talks' -- short talks that are offered free online to a global audience.

Chris was born in a remote village in Pakistan in 1957. He spent his early years in India, Pakistan and Afghanistan, where his parents worked as medical missionaries, and he attended an American school in the Himalayas for his early education. After boarding school in Bath, England, he went on to Oxford University, graduating in 1978 with a degree in philosophy, politics and economics.

Chris then trained as a journalist, working in newspapers and radio, including two years producing a world news service in the Seychelles Islands.

Back in the UK in 1984, Chris was captivated by the personal computer revolution and became an editor at one of the UK's early computer magazines. A year later he founded Future Publishing with a $25,000 bank loan. The new company initially focused on specialist computer publications but eventually expanded into other areas such as cycling, music, video games, technology and design, doubling in size every year for seven years. In 1994, Chris moved to the United States where he built Imagine Media, publisher of Business 2.0 magazine and creator of the popular video game users website IGN. Chris eventually merged Imagine and Future, taking the combined entity public in London in 1999, under the Future name. At its peak, it published 150 magazines and websites and employed 2,000 people.

This success allowed Chris to create a private nonprofit organization, the Sapling Foundation, with the hope of finding new ways to tackle tough global issues through media, technology, entrepreneurship and, most of all, ideas. In 2001, the foundation acquired the TED Conference, then an annual meeting of luminaries in the fields of Technology, Entertainment and Design held in Monterey, California, and Chris left Future to work full time on TED.

He expanded the conference's remit to cover all topics, including science, business and key global issues, while adding a Fellows program, which now has some 300 alumni, and the TED Prize, which grants its recipients "one wish to change the world." The TED stage has become a place for thinkers and doers from all fields to share their ideas and their work, capturing imaginations, sparking conversation and encouraging discovery along the way.

In 2006, TED experimented with posting some of its talks on the Internet. Their viral success encouraged Chris to begin positioning the organization as a global media initiative devoted to 'ideas worth spreading,' part of a new era of information dissemination using the power of online video. In June 2015, the organization posted its 2,000th talk online. The talks are free to view, and they have been translated into more than 100 languages with the help of volunteers from around the world. Viewership has grown to approximately one billion views per year.

Continuing a strategy of 'radical openness,' in 2009 Chris introduced the TEDx initiative, allowing free licenses to local organizers who wished to organize their own TED-like events. More than 8,000 such events have been held, generating an archive of 60,000 TEDx talks. And three years later, the TED-Ed program was launched, offering free educational videos and tools to students and teachers.

More profile about the speaker
Chris Anderson | Speaker | TED.com
TED Dialogues

Yuval Noah Harari: Nationalism vs. globalism: the new political divide

Yuval Noah Harari: Nationalisme versus globalisme: de nieuwe politieke scheidslijn

Filmed:
2,979,417 views

Hoe raken we wijs uit de huidige politieke verdeeldheid? In een uitvoerig gesprek vol inzichten plaatst historicus Yuval Harari de huidige onrust in een bredere context, tegenover de voortschrijdende verstoring van onze technologie, het klimaat, de media -- zelfs onze notie van wat mens-zijn betekent. Dit is de eerste van een reeks van TED-dialogen op zoek naar een doordachte reactie op de escalerende politieke verdeeldheid. Maak wat tijd (iets meer dan een uur) voor deze boeiende discussie tussen Harari en TED-curator Chris Anderson.
- Historian, author
In his book "Homo Deus," Yuval Noah Harari explores the future of humankind: the destinies we may set for ourselves and the quests we'll undertake. Full bio - TED Curator
After a long career in journalism and publishing, Chris Anderson became the curator of the TED Conference in 2002 and has developed it as a platform for identifying and disseminating ideas worth spreading. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
ChrisChris AndersonAnderson: HelloHallo.
WelcomeWelkom to this TEDTED DialoguesDialogen.
0
888
3754
Chris Anderson: Hallo.
Welkom bij deze TED-dialogen.
00:16
It's the first of a seriesserie
that's going to be donegedaan
1
4666
3587
De eerste in een serie die we gaan maken
00:20
in responseantwoord to the currentactueel
politicalpolitiek upheavalomwenteling.
2
8277
3312
in reactie op de huidige politieke onrust.
00:24
I don't know about you;
3
12265
1169
Hebben jullie dat ook?
00:25
I've becomeworden quiteheel concernedbezorgd about
the growinggroeiend divisivenessverdeeldheid in this countryland
4
13458
3611
Ik maak me behoorlijk ongerust
over de groeiende verdeeldheid in ons land
00:29
and in the worldwereld-.
5
17093
1496
en in de wereld.
00:30
No one'séén is listeninghet luisteren to eachelk other. Right?
6
18613
2360
Mensen luisteren niet meer naar elkaar.
00:33
They aren'tzijn niet.
7
21564
1163
Echt niet.
00:34
I mean, it feelsvoelt like we need
a differentverschillend kindsoort of conversationgesprek,
8
22751
3736
Het is alsof we een ander
gesprek moeten hebben,
00:38
one that's basedgebaseerde on -- I don't know,
on reasonreden, listeninghet luisteren, on understandingbegrip,
9
26511
5928
een gebaseerd op -- ik weet niet,
op rede, luisteren, begrijpen,
00:44
on a broaderbredere contextcontext.
10
32463
1667
op een bredere context.
00:46
That's at leastminst what we're going to try
in these TEDTED DialoguesDialogen,
11
34840
3027
Dat gaan we tenminste proberen
in deze TED-dialogen,
00:49
startingbeginnend todayvandaag.
12
37891
1192
vanaf vandaag.
00:51
And we couldn'tkon het niet have anyoneiedereen with us
13
39107
2626
En we konden geen betere
gesprekspartner hebben
00:53
who I'd be more excitedopgewonden to kicktrap this off.
14
41757
2809
om hiermee te beginnen.
00:56
This is a mindgeest right here that thinksdenkt
prettymooi much like no one elseanders
15
44590
3850
Dit is een geest
die denkt als geen andere,
01:00
on the planetplaneet, I would hastenhaast to say.
16
48464
1771
op aarde, voeg ik eraan toe.
01:02
I'm seriousernstig.
17
50259
1159
Serieus.
01:03
(YuvalYuval NoahNoach HarariHarari laughslacht)
18
51442
1262
01:04
I'm seriousernstig.
19
52728
1164
Echt waar.
01:05
He synthesizesspraakuitvoer historygeschiedenis
with underlyingonderliggende ideasideeën
20
53916
4938
Hij legt onze geschiedenis uit
met onderliggende ideeën
01:10
in a way that kindsoort of takes
your breathadem away.
21
58878
2170
en op een adembenemende manier.
01:13
So, some of you will know
this bookboek, "SapiensSapiens."
22
61072
3409
Sommigen zullen
zijn boek 'Sapiens' wel kennen.
Heeft iemand het hier gelezen?
01:16
Has anyoneiedereen here readlezen "SapiensSapiens"?
23
64505
1743
01:18
(ApplauseApplaus)
24
66272
1212
(Applaus)
01:19
I mean, I could not put it down.
25
67508
3145
Ik las het in een ruk uit.
01:22
The way that he tellsvertelt the storyverhaal of mankindmensheid
26
70677
3874
De manier waarop hij
de geschiedenis van de mensheid vertelt
01:26
throughdoor biggroot ideasideeën that really make you
think differentlyanders --
27
74575
3802
aan de hand van grote ideeën,
maakt dat je anders gaat denken --
01:30
it's kindsoort of amazingverbazingwekkend.
28
78401
1735
ik vond het verbijsterend.
01:32
And here'shier is the follow-upfollow-up,
29
80160
1224
Dit is het vervolg erop,
01:33
whichwelke I think is beingwezen publishedgepubliceerd
in the US nextvolgende weekweek.
30
81408
3076
volgens mij komt het
volgende week in de VS uit.
01:36
YNHYNH: Yeah, nextvolgende weekweek.
31
84508
1151
Yuval Noah Harari: Ja.
01:37
CACA: "HomoHomo DeusDEUS."
32
85683
1174
CA: 'Homo Deus'.
01:38
Now, this is the historygeschiedenis
of the nextvolgende hundredhonderd yearsjaar.
33
86881
3065
Dit is de geschiedenis
van de komende 100 jaar.
01:42
I've had a chancekans to readlezen it.
34
90521
1850
Ik heb het mogen lezen.
01:44
It's extremelyuiterst dramaticdramatisch,
35
92395
2390
Uitermate dramatisch
01:46
and I daresaydurf, for some people,
quiteheel alarmingalarmerende.
36
94809
4265
en voor sommigen zeer alarmerend.
01:51
It's a must-readmust-read.
37
99605
1243
Moet je lezen.
01:52
And honestlyeerlijk, we couldn'tkon het niet have
someoneiemand better to help
38
100872
5578
We zouden echt geen
beter gezelschap kunnen hebben
om te proberen begrijpen
wat er op dit moment gebeurt.
01:58
make sensezin of what on EarthAarde
is happeninggebeurtenis in the worldwereld- right now.
39
106474
3976
02:02
So a warmwarm welcomeWelkom, please,
to YuvalYuval NoahNoach HarariHarari.
40
110474
4157
Ik verwelkom dus van harte
Yuval Noah Harari.
02:06
(ApplauseApplaus)
41
114655
3393
(Applaus)
02:14
It's great to be joinedtoegetreden by our friendsvrienden
on FacebookFacebook and around the WebWeb.
42
122900
3745
We hebben gezelschap van onze vrienden
op Facebook en het internet.
02:18
HelloHallo, FacebookFacebook.
43
126669
1577
Hallo, Facebook.
02:20
And all of you, as I startbegin
askingvragen questionsvragen of YuvalYuval,
44
128270
3926
En voor jullie: terwijl ik
Yuval vragen ga stellen,
02:24
come up with your owneigen questionsvragen,
45
132220
1652
stel vooral je eigen vragen,
02:25
and not necessarilynodig about
the politicalpolitiek scandalschandaal dudu jourjour,
46
133896
2647
niet zozeer over het schandaal van de dag,
02:28
but about the broaderbredere understandingbegrip
of: Where are we headingtitel?
47
136567
4769
maar meer over de vraag:
waar gaan we naartoe?
02:34
You readyklaar? OK, we're going to go.
48
142517
1766
Klaar? Oké.
Daar gaan we.
02:36
So here we are, YuvalYuval:
49
144307
1275
Dus, Yuval:
02:37
NewNieuw YorkYork CityStad, 2017,
there's a newnieuwe presidentpresident in powermacht,
50
145606
3720
New York, 2017 en we hebben
een nieuwe president.
02:41
and shockschok wavesgolven ripplingkabbelend around the worldwereld-.
51
149350
3121
Er gaat een schokgolf door de wereld.
02:44
What on EarthAarde is happeninggebeurtenis?
52
152495
1469
Wat is er aan de hand?
02:47
YNHYNH: I think the basicbasis- thing that happenedgebeurd
53
155115
2246
YNH: Wat er gebeurd is,
02:49
is that we have lostde weg kwijt our storyverhaal.
54
157385
2290
is dat we ons verhaal kwijt zijn.
02:52
HumansMensen think in storiesverhalen,
55
160144
2467
Mensen denken in verhalen
02:54
and we try to make sensezin of the worldwereld-
by tellingvertellen storiesverhalen.
56
162635
3662
en we proberen de wereld te begrijpen
door het in verhalen te vangen.
02:58
And for the last fewweinig decadestientallen jaren,
57
166321
1417
De afgelopen decennia
02:59
we had a very simpleeenvoudig
and very attractiveaantrekkelijk storyverhaal
58
167762
2870
hadden we een heel simpel
en aantrekkelijk verhaal
03:02
about what's happeninggebeurtenis in the worldwereld-.
59
170656
1749
over wat er in de wereld gebeurde.
03:04
And the storyverhaal said that,
oh, what's happeninggebeurtenis is
60
172429
3164
Het verhaal vertelde ons
03:07
that the economyeconomie is beingwezen globalizedgeglobaliseerd,
61
175617
2616
dat de economie geglobaliseerd werd,
03:10
politicspolitiek is beingwezen liberalizedgeliberaliseerd,
62
178257
2143
de politiek geliberaliseerd
03:12
and the combinationcombinatie of the two
will createcreëren paradiseparadijs on EarthAarde,
63
180424
3999
en die combinatie zou zorgen
voor een paradijs op aarde.
03:16
and we just need to keep on
globalizingglobaliserende the economyeconomie
64
184447
3099
We hoefden alleen maar
de economie verder te globaliseren
03:19
and liberalizingliberalisering van de the politicalpolitiek systemsysteem,
65
187570
1811
en de politiek te liberaliseren
03:21
and everything will be wonderfulprachtig.
66
189405
1905
en alles zou geweldig worden.
03:23
And 2016 is the momentmoment
67
191334
2732
En in 2016
03:26
when a very largegroot segmentsegment,
even of the WesternWestern worldwereld-,
68
194090
3960
stopte een groot deel,
zelfs van de Westerse wereld,
03:30
stoppedgestopt believinggeloven in this storyverhaal.
69
198074
2406
met het geloven in dat verhaal.
Om goede of slechte redenen --
maakt niet uit.
03:32
For good or badslecht reasonsredenen --
it doesn't matterer toe doen.
70
200504
2132
03:34
People stoppedgestopt believinggeloven in the storyverhaal,
71
202660
2221
Mensen geloofden niet meer in het verhaal
03:36
and when you don't have a storyverhaal,
you don't understandbegrijpen what's happeninggebeurtenis.
72
204905
3776
en als je geen verhaal hebt,
begrijp je niet wat er aan de hand is.
03:41
CACA: PartDeel of you believesgelooft that that storyverhaal
was actuallywerkelijk a very effectiveeffectief storyverhaal.
73
209212
3967
CA: Je geloofde deels
dat dat verhaal effectief was,
03:45
It workedwerkte.
74
213203
1194
dat het werkte.
03:46
YNHYNH: To some extentomvang, yes.
75
214421
1477
YNH: Tot op zekere hoogte, ja.
03:47
AccordingVolgens to some measurementsafmetingen,
76
215922
2062
Naar sommige maatstaven
03:50
we are now in the bestbeste time ever
77
218008
2585
leven we nu in de beste tijd ooit
03:52
for humankindmensheid.
78
220617
1427
voor de mensheid.
03:54
TodayVandaag, for the first time in historygeschiedenis,
79
222068
2440
Voor het eerst in de historie
03:56
more people diedood gaan from eatingaan het eten too much
than from eatingaan het eten too little,
80
224532
4413
sterven er meer mensen
aan te veel eten dan aan te weinig;
04:00
whichwelke is an amazingverbazingwekkend achievementprestatie.
81
228969
1772
dat is toch knap?
04:02
(LaughterGelach)
82
230765
2683
(Gelach)
04:05
AlsoOok for the first time in historygeschiedenis,
83
233472
1701
Ook voor het eerst in de historie
04:07
more people diedood gaan from oldoud ageleeftijd
than from infectiousbesmettelijke diseasesziekten,
84
235197
4135
sterven er meer mensen
aan ouderdom dan aan infectieziekten.
04:11
and violencegeweld is alsoook down.
85
239356
2794
Er is ook minder geweld.
04:14
For the first time in historygeschiedenis,
86
242174
1430
Voor het eerst in de historie
04:15
more people commitplegen suicidezelfmoord
than are killedgedood by crimemisdrijf and terrorismterrorisme
87
243628
5331
plegen er meer mensen zelfmoord
dan dat er sneuvelen door misdaad,
04:20
and waroorlog put togethersamen.
88
248983
1840
terrorisme of oorlog bij elkaar.
04:22
StatisticallyStatistisch, you are
your owneigen worstslechtst enemyvijand.
89
250847
4160
Statistisch gezien ben je zelf
je grootste vijand.
04:27
At leastminst, of all the people in the worldwereld-,
90
255031
2006
Van alle mensen in de wereld
word je nog het meest waarschijnlijk
door jezelf gedood --
04:29
you are mostmeest likelywaarschijnlijk
to be killedgedood by yourselfjezelf --
91
257061
3122
04:32
(LaughterGelach)
92
260207
1267
(Gelach)
04:33
whichwelke is, again,
very good newsnieuws, comparedvergeleken --
93
261498
3044
en dat is toch ook weer goed nieuws --
04:36
(LaughterGelach)
94
264566
1624
(Gelach)
04:38
comparedvergeleken to the levelniveau of violencegeweld
that we saw in previousvoorgaand erastijdperken.
95
266214
4301
vergeleken met het geweld
dat we vroeger zagen.
04:42
CACA: But this processwerkwijze
of connectingverbinden the worldwereld-
96
270539
2236
CA: Maar dit proces
van verbanden leggen
04:44
endedbeëindigde up with a largegroot groupgroep of people
kindsoort of feelinggevoel left out,
97
272799
3899
heeft geleid tot een hoop mensen
die zich in de steek gelaten voelen
04:48
and they'veze hebben reactedreageerde.
98
276722
1631
en die hebben gereageerd.
04:50
And so we have this bombshellbom
99
278377
1986
Vandaar die bom
04:52
that's sortsoort of rippingrippen
throughdoor the wholegeheel systemsysteem.
100
280387
2311
die het hele systeem omver werpt.
04:54
I mean, what do you make
of what's happenedgebeurd?
101
282722
3392
Wat denk jij van wat er gebeurd is?
04:58
It feelsvoelt like the oldoud way
that people thought of politicspolitiek,
102
286138
3278
Het is net of de oude manier
van denken over politiek,
05:01
the left-rightlinks-rechts divideverdelen,
has been blowngeblazen up and replacedvervangen.
103
289440
2856
van links en rechts,
vervangen is door iets anders.
05:04
How should we think of this?
104
292320
1597
Hoe moeten we dat zien?
05:05
YNHYNH: Yeah, the oldoud 20th-centuryth-eeuwse
politicalpolitiek modelmodel- of left versusversus right
105
293941
4384
YNH: Ja, het oude 20e-eeuwse
politieke model van rechts en links
05:10
is now largelygrotendeels irrelevantirrelevant,
106
298349
1707
is niet meer van toepassing
05:12
and the realecht divideverdelen todayvandaag
is betweentussen globalglobaal and nationalnationaal,
107
300080
4502
en de echte scheiding nu
is tussen mondiaal en nationaal,
05:16
globalglobaal or locallokaal.
108
304606
1789
wereldwijd en lokaal.
05:18
And you see it again all over the worldwereld-
109
306419
2857
Je ziet in heel de wereld
05:21
that this is now the mainhoofd struggleworstelen.
110
309300
2145
dat dit het nieuwe probleem is.
05:23
We probablywaarschijnlijk need completelyhelemaal
newnieuwe politicalpolitiek modelsmodellen
111
311469
3436
We hebben waarschijnlijk
nieuwe politieke modellen nodig
05:26
and completelyhelemaal newnieuwe waysmanieren
of thinkinghet denken about politicspolitiek.
112
314929
5060
en nieuwe manieren
om over politiek te denken.
05:32
In essenceessence, what you can say
is that we now have globalglobaal ecologyecologie,
113
320499
5530
De essentie is dat we nu
mondiale ecologie
05:38
we have a globalglobaal economyeconomie
but we have nationalnationaal politicspolitiek,
114
326053
3941
en mondiale economie hebben,
maar nationale politiek
05:42
and this doesn't work togethersamen.
115
330018
1737
en dat werkt niet.
05:43
This makesmerken the politicalpolitiek
systemsysteem ineffectiveineffectief,
116
331779
2226
Dat maakt het politieke systeem
ondoeltreffend,
05:46
because it has no controlcontrole
over the forceskrachten that shapevorm our life.
117
334029
3524
omdat het geen controle heeft
over de machten die ons leven bepalen.
05:49
And you have basicallyeigenlijk two solutionsoplossingen
to this imbalanceonbalans:
118
337577
3279
Dit kun je op twee manieren oplossen:
05:52
eithereen van beide de-globalize-globalize the economyeconomie
and turnbeurt it back into a nationalnationaal economyeconomie,
119
340880
4574
of je ont-globaliseert de economie en
maakt er weer een nationaal gebeuren van
05:57
or globalizeglobaliseren the politicalpolitiek systemsysteem.
120
345478
2168
of je globaliseert het politieke systeem.
06:00
CACA: So some, I guessraden
manyveel liberalsliberalen out there
121
348948
4665
CA: Ik denk dat een hoop liberalen
06:05
viewuitzicht TrumpTrump and his governmentregering
as kindsoort of irredeemablyben badslecht,
122
353637
6436
Trump en zijn regering zien
als iets ontegenzeggelijk slechts,
06:12
just awfulafschuwelijk in everyelk way.
123
360097
2659
verschrikkelijk op elke manier.
06:14
Do you see any underlyingonderliggende narrativeverhaal
or politicalpolitiek philosophyfilosofie in there
124
362780
6423
Zie jij er een onderliggend verhaal
of politieke filosofie in
06:21
that is at leastminst worthwaard understandingbegrip?
125
369227
1804
dat op zijn minst te begrijpen is?
06:23
How would you articulatearticuleren that philosophyfilosofie?
126
371055
2045
Hoe zou jij die filosofie verwoorden?
06:25
Is it just the philosophyfilosofie of nationalismnationalisme?
127
373124
2299
Is het simpelweg nationalisme?
06:28
YNHYNH: I think the underlyingonderliggende
feelinggevoel or ideaidee
128
376254
5400
YNH: Ik denk dat het
onderliggende gevoel of idee is
06:33
is that the politicalpolitiek systemsysteem --
something is brokengebroken there.
129
381678
4492
dat het politieke systeem --
er is gewoon iets gebroken.
06:38
It doesn't empowermachtigen
the ordinarygewoon personpersoon anymoremeer.
130
386194
3770
Het vertegenwoordigt
de gewone mens niet meer.
06:41
It doesn't carezorg so much
about the ordinarygewoon personpersoon anymoremeer,
131
389988
3500
Het geeft niet om de gewone mensen
06:45
and I think this diagnosisdiagnose
of the politicalpolitiek diseaseziekte is correctcorrect.
132
393512
4819
en ik denk dat die diagnose
van de politieke ziekte ook klopt.
06:50
With regardbeschouwen to the answersantwoorden,
I am farver lessminder certainzeker.
133
398355
3359
Over de antwoorden
ben ik veel minder zeker.
06:53
I think what we are seeingziend
is the immediateonmiddellijk humanmenselijk reactionreactie:
134
401738
3483
Ik denk dat we nu de impulsieve
menselijke reactie zien:
06:57
if something doesn't work, let's go back.
135
405245
2558
als iets niet werkt,
laten we teruggaan naar vroeger.
06:59
And you see it all over the worldwereld-,
136
407827
1621
Je ziet het in de hele wereld,
07:01
that people, almostbijna nobodyniemand
in the politicalpolitiek systemsysteem todayvandaag,
137
409472
4426
dat bijna niemand
in het hele politieke systeem
07:05
has any future-orientedtoekomstgerichte visionvisie
of where humankindmensheid is going.
138
413922
4193
een toekomstvisie heeft
van waar de mensheid op afstevent.
07:10
AlmostBijna everywhereoveral,
you see retrogradeRetrograad visionvisie:
139
418139
3026
Bijna overal zie je
die achterwaartse visie:
07:13
"Let's make AmericaAmerika great again,"
140
421189
2046
"Laten we Amerika 'weer' groots maken",
07:15
like it was great -- I don't know --
in the '50s, in the '80s, sometimeooit,
141
423259
3429
zoals het was -- ik weet niet --
in de jaren 50 of 80, ooit,
07:18
let's go back there.
142
426712
1170
laten we teruggaan.
07:19
And you go to RussiaRusland
a hundredhonderd yearsjaar after LeninLenin,
143
427906
4721
Kijk naar Rusland en 100 jaar na Lenin
07:24
Putin'sPoetins visionvisie for the futuretoekomst
144
432651
1871
is Putins visie voor de toekomst
07:26
is basicallyeigenlijk, ahAh, let's go back
to the TsaristTsaristische empirerijk.
145
434546
3197
feitelijk: laten we teruggaan
naar het tsaristische rijk.
07:29
And in IsraelIsraël, where I come from,
146
437767
2392
En in Israel, waar ik vandaan kom,
07:32
the hottestheetste politicalpolitiek visionvisie
of the presentaanwezig is:
147
440183
3252
is de meest populaire
politieke visie recentelijk:
07:35
"Let's buildbouwen the templetempel again."
148
443459
1851
"Laten we de tempel weer opbouwen."
07:37
So let's go back 2,000 yearsjaar backwardsachteruit.
149
445334
2978
Laten we dus 2000 jaar teruggaan.
07:40
So people are thinkinghet denken
sometimeooit in the pastverleden we'vewij hebben lostde weg kwijt it,
150
448336
4826
Mensen denken dus
dat we het ooit zijn kwijtgeraakt
07:45
and sometimessoms in the pastverleden, it's like
you've lostde weg kwijt your way in the citystad,
151
453186
3738
in het verleden,
alsof je de weg kwijt bent in de stad
07:48
and you say OK, let's go back
to the pointpunt where I feltvoelde securebeveiligen
152
456948
3150
en je zegt: we gaan terug naar het punt
waar we het nog wel wisten
07:52
and startbegin again.
153
460122
1362
en beginnen opnieuw.
07:53
I don't think this can work,
154
461508
1573
Ik denk dat dit niet werkt,
07:55
but a lot of people,
this is theirhun gutdarm instinctinstinct.
155
463105
2902
maar voor veel mensen is dit instinctief.
07:58
CACA: But why couldn'tkon het niet it work?
156
466031
1652
CA: Maar waarom zou het niet werken?
07:59
"AmericaAmerika First" is a very
appealingaantrekkelijk sloganslogan in manyveel waysmanieren.
157
467707
3639
'Amerika Eerst' is toch
een alleszins aantrekkelijke slogan?
08:03
PatriotismPatriottisme is, in manyveel waysmanieren,
a very nobleedele thing.
158
471370
3877
Patriottisme heeft hele nobele kanten.
08:07
It's playedgespeeld a rolerol
in promotinghet bevorderen van cooperationsamenwerking
159
475271
2741
Het heeft de samenwerking aangemoedigd
08:10
amongtussen largegroot numbersgetallen of people.
160
478036
1590
bij grote groepen mensen.
08:11
Why couldn'tkon het niet you have a worldwereld-
organizedgeorganiseerd in countrieslanden,
161
479650
3882
Waarom werkt een wereld niet
die georganiseerd is in landen
08:15
all of whichwelke put themselveszich first?
162
483556
2777
die zichzelf voorop stellen?
08:19
YNHYNH: For manyveel centurieseeuwen,
even thousandsduizenden of yearsjaar,
163
487373
3319
YNH: Vele eeuwen, duizenden jaren zelfs,
08:22
patriotismpatriottisme workedwerkte quiteheel well.
164
490716
2762
werkte patriottisme heel goed.
08:25
Of courseCursus, it led to warsoorlogen an so forthvoort,
165
493502
1879
Het leidde natuurlijk wel tot oorlogen,
08:27
but we shouldn'tmoet niet focusfocus
too much on the badslecht.
166
495405
2955
maar laten we ons niet blindstaren
op de slechtere kanten.
08:30
There are alsoook manyveel,
manyveel positivepositief things about patriotismpatriottisme,
167
498384
3542
Er zitten veel positieve
kanten aan patriottisme
08:33
and the abilityvermogen to have
a largegroot numberaantal of people
168
501950
3774
en het vermogen om een grote groep mensen
08:37
carezorg about eachelk other,
169
505748
1414
om elkaar te laten geven,
08:39
sympathizesympathiseren with one anothereen ander,
170
507186
1606
met elkaar te laten sympathiseren
08:40
and come togethersamen for collectivecollectief actionactie.
171
508816
3214
en ergens samen aan te werken.
08:44
If you go back to the first nationslanden,
172
512054
2695
Denk maar terug aan de eerste naties,
08:46
so, thousandsduizenden of yearsjaar agogeleden,
173
514773
1825
duizenden jaren geleden.
Het volk dat langs
de Gele Rivier in China leefde,
08:48
the people who livedleefden alonglangs
the YellowGeel RiverRivier in ChinaChina --
174
516622
3406
08:52
it was manyveel, manyveel differentverschillend tribesstammen
175
520052
2443
bestond uit heel veel
verschillende stammen
08:54
and they all dependedafhankelijk on the riverrivier-
for survivaloverleving and for prosperitywelvaart,
176
522519
4370
wier overleven en welvaart
allemaal afhing van de rivier.
08:58
but all of them alsoook sufferedleed
from periodicalperiodieke floodsoverstromingen
177
526913
4309
Maar ze leden ook allemaal
onder de periodieke overstromingen
09:03
and periodicalperiodieke droughtsdroogte.
178
531246
1600
en periodes van droogte.
09:04
And no tribestam could really do
anything about it,
179
532870
3035
Geen enkele stam
kon er echt iets aan doen,
09:07
because eachelk of them controlledgecontroleerde
just a tinyklein sectionsectie of the riverrivier-.
180
535929
4160
omdat ze allemaal slechts een klein
stukje van de rivier in handen hadden.
09:12
And then in a long
and complicatedingewikkeld processwerkwijze,
181
540113
2764
In een lang en gecompliceerd proces
09:14
the tribesstammen coalescedsamengevoegd togethersamen
to formformulier the ChineseChinees nationnatie,
182
542901
3924
zijn ze langzaamaan gaan samenwerken,
wat heeft geleid tot de Chinese natie,
09:18
whichwelke controlledgecontroleerde the entiregeheel YellowGeel RiverRivier
183
546849
2634
welke de hele Gele Rivier in handen had
09:21
and had the abilityvermogen to bringbrengen
hundredshonderden of thousandsduizenden of people togethersamen
184
549507
5447
en honderdduizenden mensen
kon samenbrengen
09:26
to buildbouwen damsdammen and canalsgrachten
and regulateregelen the riverrivier-
185
554978
4251
om dammen en kanalen te bouwen,
de rivier te reguleren,
09:31
and preventvoorkomen the worstslechtst floodsoverstromingen and droughtsdroogte
186
559253
3187
de ergste overstromingen
en droogtes te voorkomen
09:34
and raiseverhogen the levelniveau
of prosperitywelvaart for everybodyiedereen.
187
562464
3100
en het welvaartsniveau
van iedereen te verhogen.
09:37
And this workedwerkte in manyveel placesplaatsen
around the worldwereld-.
188
565588
2617
Dit heeft op heel veel
plaatsen in de wereld gewerkt.
09:40
But in the 21stst centuryeeuw,
189
568229
3126
Maar in de 21ste eeuw
09:43
technologytechnologie is changingveranderen all that
in a fundamentalfundamenteel way.
190
571379
3435
wordt dat allemaal fundamenteel
veranderd door de technologie.
09:46
We are now livingleven -- all people
in the worldwereld- --
191
574838
2714
We leven nu --
alle mensen in de wereld --
09:49
are livingleven alongsideNaast the samedezelfde cyberCyber riverrivier-,
192
577576
3817
allemaal langs dezelfde cyberrivier
09:53
and no singlesingle nationnatie can regulateregelen
this riverrivier- by itselfzelf.
193
581417
5606
en geen enkele natie
kan deze rivier alleen reguleren.
09:59
We are all livingleven togethersamen
on a singlesingle planetplaneet,
194
587047
4043
We leven allemaal op deze ene planeet
10:03
whichwelke is threatenedbedreigd by our owneigen actionsacties.
195
591114
2761
die wordt bedreigd door onze eigen acties.
10:05
And if you don't have some kindsoort
of globalglobaal cooperationsamenwerking,
196
593899
4016
Als je niet een soort
mondiale samenwerking hebt,
10:09
nationalismnationalisme is just not on the right levelniveau
to tackleaanpakken the problemsproblemen,
197
597939
5143
is nationalisme niet het juiste niveau
om de problemen aan te pakken,
10:15
whetherof it's climateklimaat changeverandering
or whetherof it's technologicaltechnologisch disruptionontwrichting.
198
603106
3703
of het nu klimaatverandering is
of technologische ontwrichting.
10:19
CACA: So it was a beautifulmooi ideaidee
199
607761
2191
CA: Dus het was een mooi idee
10:21
in a worldwereld- where mostmeest of the actionactie,
mostmeest of the issueskwesties,
200
609976
3948
in een wereld waar de meeste dingen,
de meeste problemen,
10:25
tooknam placeplaats on nationalnationaal scaleschaal,
201
613948
2356
speelden op nationaal vlak,
10:28
but your argumentargument is that the issueskwesties
that matterer toe doen mostmeest todayvandaag
202
616328
2798
maar jij zegt dat de belangrijkste
problemen op dit moment
10:31
no longerlanger take placeplaats on a nationalnationaal scaleschaal
but on a globalglobaal scaleschaal.
203
619150
3144
niet op nationaal
maar op mondiaal niveau spelen.
10:34
YNHYNH: ExactlyPrecies. All the majorgroot problemsproblemen
of the worldwereld- todayvandaag
204
622318
3809
YNH: Precies. Alle grote problemen
10:38
are globalglobaal in essenceessence,
205
626151
2389
zijn nu in essentie mondiaal
10:40
and they cannotkan niet be solvedopgelost
206
628564
1491
en dat kun je alleen oplossen
10:42
unlesstenzij throughdoor some kindsoort
of globalglobaal cooperationsamenwerking.
207
630079
3897
met een vorm van mondiale samenwerking.
10:46
It's not just climateklimaat changeverandering,
208
634000
1629
Niet alleen klimaatverandering,
10:47
whichwelke is, like, the mostmeest obviousduidelijk
examplevoorbeeld people give.
209
635653
3404
al is dat het voor de hand liggende
voorbeeld dat mensen geven.
10:51
I think more in termstermen
of technologicaltechnologisch disruptionontwrichting.
210
639081
3078
Ik denk eerder aan
technologische ontwrichting.
10:54
If you think about, for examplevoorbeeld,
artificialkunstmatig intelligenceintelligentie-,
211
642183
3050
Als je bijvoorbeeld denkt
aan kunstmatige intelligentie,
10:57
over the nextvolgende 20, 30 yearsjaar
212
645257
2993
die in de komende 20, 30 jaar
11:00
pushingduwen hundredshonderden of millionsmiljoenen of people
out of the jobbaan marketmarkt --
213
648274
3884
honderden miljoenen mensen
uit de arbeidsmarkt zal duwen --
11:04
this is a problemprobleem on a globalglobaal levelniveau.
214
652182
2251
dan is dat een probleem
op mondiaal niveau.
11:06
It will disruptontwrichten the economyeconomie
of all the countrieslanden.
215
654457
3503
Het zal de economieën
van alle landen ontwrichten.
11:09
And similarlyevenzo, if you think
about, say, bioengineeringBioengineering
216
657984
3663
En als je bijvoorbeeld
denkt over biotechniek,
11:13
and people beingwezen afraidbang of conductinguitvoeren,
217
661671
2955
waar mensen bang zijn om bijvoorbeeld
11:16
I don't know, geneticgenetisch engineeringbouwkunde
researchOnderzoek in humansmensen,
218
664650
2661
onderzoek te doen
naar genetische manipulatie bij mensen,
11:19
it won'tzal niet help if just
a singlesingle countryland, let's say the US,
219
667335
5289
dan helpt het niet
dat een individueel land, zeg de VS,
11:24
outlawsOutlaws all geneticgenetisch experimentsexperimenten in humansmensen,
220
672648
3324
alle genetische experimenten verbiedt
11:27
but ChinaChina or NorthNoord KoreaKorea
continuesblijft to do it.
221
675996
3630
als China en Noord-Korea
er vrolijk mee doorgaan.
11:31
So the US cannotkan niet solveoplossen it by itselfzelf,
222
679650
2740
De VS kan het dus niet alleen oplossen
11:34
and very quicklysnel, the pressuredruk on the US
to do the samedezelfde will be immenseonmetelijk
223
682414
4883
en al snel wordt de druk op de VS
om hetzelfde te doen enorm,
11:39
because we are talkingpratend about
high-riskhoog risico, high-gainhoge winst technologiestechnologieën.
224
687321
4890
want we hebben het over technologie
met veel potentie, maar met hoog risico.
11:44
If somebodyiemand elseanders is doing it,
I can't allowtoestaan myselfmezelf to remainblijven behindachter.
225
692235
4708
Als iemand anders het doet,
kan ik niet achterblijven.
11:48
The only way to have regulationsreglement,
effectiveeffectief regulationsreglement,
226
696967
5688
De enige manier om
gentechnologie te reguleren,
11:54
on things like geneticgenetisch engineeringbouwkunde,
227
702679
2093
effectief te reguleren,
11:56
is to have globalglobaal regulationsreglement.
228
704796
2012
is op wereldwijde schaal.
11:58
If you just have nationalnationaal regulationsreglement,
nobodyniemand would like to stayverblijf behindachter.
229
706832
5038
Als je alleen nationale regels hebt,
zal niemand willen achterblijven.
12:03
CACA: So this is really interestinginteressant.
230
711894
2008
CA: Interessant.
12:05
It seemslijkt to me that this maymei be one keysleutel
231
713926
1931
Dat is misschien één sleutel
12:07
to provokingprovoceren at leastminst
a constructiveconstructief conversationgesprek
232
715881
3472
om een constructief gesprek mee te starten
12:11
betweentussen the differentverschillend sideszijden here,
233
719377
1673
tussen de verschillende kampen,
12:13
because I think everyoneiedereen can agreemee eens
that the startbegin pointpunt
234
721074
3142
want ik denk dat we het allemaal
eens zijn dat het startpunt --
12:16
of a lot of the angerboosheid
that's propelledPropelled us to where we are
235
724240
2697
een hoop boosheid
die ons hier heeft gebracht --
12:18
is because of the legitimaterechtmatig
concernszorgen about jobbaan lossverlies.
236
726961
2748
was dat we terecht bang zijn
arbeidsplaatsen te verliezen.
12:21
Work is goneweg, a traditionaltraditioneel
way of life has goneweg,
237
729733
3641
Het werk is weg,
we zijn het traditionele leven kwijt
12:25
and it's no wonderwonder
that people are furiouswoedend about that.
238
733398
3375
en het is geen wonder
dat mensen daar woedend over zijn.
12:28
And in generalalgemeen, they have blamedde schuld
globalismglobalisme, globalglobaal eliteselites,
239
736797
4552
Over het algemeen heeft men mondialisatie,
de mondiale elite er de schuld van gegeven
12:33
for doing this to them
withoutzonder askingvragen theirhun permissiontoestemming,
240
741373
2747
dat ze hen dit aandoen
zonder hun goedkeuring te vragen,
12:36
and that seemslijkt like
a legitimaterechtmatig complaintklacht.
241
744144
2095
en dat lijkt een legitieme klacht.
12:38
But what I hearhoren you sayinggezegde
is that -- so a keysleutel questionvraag is:
242
746263
3309
Maar als ik je zo hoor, is de kernvraag:
12:41
What is the realecht causeoorzaak of jobbaan lossverlies,
bothbeide now and going forwardvooruit?
243
749596
5461
wat is de echte oorzaak van het verlies
aan arbeidsplaatsen, nu en in de toekomst?
12:47
To the extentomvang that it's about globalismglobalisme,
244
755081
2776
Als de oorzaak mondialisatie is,
12:49
then the right responseantwoord,
yes, is to shutgesloten down bordersborders
245
757881
4122
is er veel voor te zeggen
je grenzen te sluiten,
12:54
and keep people out
and changeverandering tradehandel agreementsovereenkomsten and so forthvoort.
246
762027
3980
mensen buiten te houden,
handelsverdragen te veranderen enz.
12:58
But you're sayinggezegde, I think,
247
766031
1356
Maar jij zegt volgens mij
12:59
that actuallywerkelijk the biggergroter causeoorzaak of jobbaan lossverlies
is not going to be that at all.
248
767411
4791
dat dat niet de belangrijkste oorzaak
van verlies van arbeidsplaatsen zal zijn.
13:04
It's going to originatevoortkomen
in technologicaltechnologisch questionsvragen,
249
772226
3714
Het gaat zich afspelen
in technologische vraagstukken
13:07
and we have no chancekans of solvingoplossen that
250
775964
2012
en dat kunnen we alleen maar oplossen
13:10
unlesstenzij we operatebedienen as a connectedaangesloten worldwereld-.
251
778000
2095
als we wereldwijd samenwerken.
13:12
YNHYNH: Yeah, I think that,
252
780119
1519
YNH: Ja, dat denk ik wel,
13:13
I don't know about the presentaanwezig,
but looking to the futuretoekomst,
253
781662
3241
over dit moment ben ik niet zeker,
maar kijkend naar de toekomst
13:16
it's not the MexicansMexicanen or ChineseChinees
who will take the jobsjobs
254
784927
3077
zullen het geen Mexicanen
of Chinezen zijn die het werk afnemen
13:20
from the people in PennsylvaniaPennsylvania,
255
788028
1567
van de mensen in Pennsylvania,
13:21
it's the robotsrobots and algorithmsalgoritmen.
256
789619
1743
maar de robots en algoritmes.
13:23
So unlesstenzij you planplan to buildbouwen a biggroot wallmuur
on the bordergrens of CaliforniaCalifornië --
257
791386
4184
Dus tenzij je een muur bouwt
op de grens met Californië --
13:27
(LaughterGelach)
258
795594
1134
(Gelach)
13:28
the wallmuur on the bordergrens with MexicoMexico
is going to be very ineffectiveineffectief.
259
796752
3691
wordt de muur op de grens met Mexico
zeer ondoeltreffend.
13:32
And I was struckgeslagen when I watchedbekeken
the debatesdebatten before the electionverkiezing,
260
800467
6348
Ik was verbaasd toen ik
de verkiezingsdebatten zag,
13:38
I was struckgeslagen that certainlyzeker TrumpTrump
did not even attemptpoging to frightenschrikken people
261
806839
5737
verbaasd dat Trump de mensen
niet bang probeerde te maken
13:44
by sayinggezegde the robotsrobots will take your jobsjobs.
262
812600
2576
door te zeggen dat de robots
hun werk zouden afnemen.
13:47
Now even if it's not truewaar,
it doesn't matterer toe doen.
263
815200
2299
Zelfs als het niet waar is,
maakt dat niet uit.
13:49
It could have been an extremelyuiterst
effectiveeffectief way of frighteningbeangstigend people --
264
817523
3518
Je had er heel effectief
mensen mee bang kunnen maken
en voor je kunnen winnen:
13:53
(LaughterGelach)
265
821065
1001
13:54
and galvanizingGalvaniseren people:
266
822090
1161
"De robots nemen je werk over!"
13:55
"The robotsrobots will take your jobsjobs!"
267
823275
1609
Niemand gebruikte dat.
13:56
And nobodyniemand used that linelijn.
268
824908
1355
13:58
And it madegemaakt me afraidbang,
269
826287
2692
Ik vond dat eng,
14:01
because it meantbedoelde
that no matterer toe doen what happensgebeurt
270
829003
4048
want dat betekende
dat wat er ook gebeurt
in universiteiten en laboratoriums,
14:05
in universitiesuniversiteiten and laboratorieslaboratoria,
271
833075
2146
14:07
and there, there is alreadynu al
an intenseintens debatedebat about it,
272
835245
2765
waar het debat al volop aan de gang is,
14:10
but in the mainstreamhoofdstroom politicalpolitiek systemsysteem
and amongtussen the generalalgemeen publicopenbaar,
273
838034
4094
dat de dagelijkse politiek
en de gewone bevolking
14:14
people are just unawareniet op de hoogte
274
842152
2110
zich er niet bewust van is
14:16
that there could be an immenseonmetelijk
technologicaltechnologisch disruptionontwrichting --
275
844286
4510
dat er zich een enorme technologische
ontwrichting aankondigt --
14:20
not in 200 yearsjaar,
but in 10, 20, 30 yearsjaar --
276
848820
4122
niet over 200 jaar,
maar over 10, 20, 30 jaar --
14:24
and we have to do something about it now,
277
852966
2570
en dat we daar nu iets aan moeten doen,
14:27
partlygedeeltelijk because mostmeest of what we teachonderwijzen
childrenkinderen todayvandaag in schoolschool- or in collegecollege
278
855560
6276
ondermeer omdat wat we onze kinderen
nu op scholen en universiteiten leren,
14:33
is going to be completelyhelemaal irrelevantirrelevant
to the jobbaan marketmarkt of 2040, 2050.
279
861860
6001
volstrekt nutteloos kan blijken
op de arbeidsmarkt in 2040, 2050.
14:39
So it's not something we'llgoed need
to think about in 2040.
280
867885
3358
Dat is dus niet iets waar we
in 2040 over na moeten denken.
14:43
We need to think todayvandaag
what to teachonderwijzen the youngjong people.
281
871267
3593
We moeten vandaag beslissen
wat we onze kinderen onderwijzen.
14:46
CACA: Yeah, no, absolutelyAbsoluut.
282
874884
2653
CA: Absoluut.
14:50
You've oftenvaak writtengeschreven about
momentsmomenten in historygeschiedenis
283
878595
3917
Je hebt vaak geschreven
over momenten in de geschiedenis
14:54
where humankindmensheid has ...
enteredingevoerde a newnieuwe eratijdperk, unintentionallyonbedoeld.
284
882536
6859
waarop de mensheid per ongeluk
een nieuw tijdperk instapte.
15:01
DecisionsBesluiten have been madegemaakt,
technologiestechnologieën have been developedontwikkelde,
285
889806
2868
Er waren beslissingen genomen
en technologieën ontwikkeld
15:04
and suddenlyplotseling the worldwereld- has changedveranderd,
286
892698
2371
en toen veranderde de wereld ineens,
15:07
possiblymogelijk in a way
that's worseerger for everyoneiedereen.
287
895093
2467
soms ten kwade voor iedereen.
Een van de voorbeelden
die je geeft in 'Sapiens'
15:09
So one of the examplesvoorbeelden
you give in "SapiensSapiens"
288
897584
2075
15:11
is just the wholegeheel agriculturalagrarisch revolutionrevolutie,
289
899683
2091
is de hele agrarische revolutie,
15:13
whichwelke, for an actualwerkelijk personpersoon
tillingTILLING the fieldsvelden,
290
901798
3554
die voor iemand die op het land werkt
15:17
they just pickeduitgekozen up a 12-hour-uur
backbreakingslopende workdaywerkdag
291
905376
3180
een zware 12-urige werkdag betekende,
15:20
insteadin plaats daarvan of sixzes hoursuur in the jungleoerwoud
and a much more interestinginteressant lifestylelevensstijl.
292
908580
6248
in plaats van de zes uur in de jungle
en een veel interessanter leven.
15:26
(LaughterGelach)
293
914852
1042
(Gelach)
15:27
So are we at anothereen ander possiblemogelijk
phasefase changeverandering here,
294
915918
3189
Dus staan we hier weer op zo'n drempel,
15:31
where we kindsoort of sleepwalkslaapwandelen into a futuretoekomst
that nonegeen of us actuallywerkelijk wants?
295
919131
4488
klaar om een toekomst in te slaapwandelen
waar niemand op zit te wachten?
15:36
YNHYNH: Yes, very much so.
296
924058
2733
YNH: Ja.
15:38
DuringTijdens the agriculturalagrarisch revolutionrevolutie,
297
926815
1837
Gedurende de agrarische revolutie
15:40
what happenedgebeurd is that immenseonmetelijk
technologicaltechnologisch and economiceconomisch revolutionrevolutie
298
928676
4420
gaven immense technologische
en economische revoluties
15:45
empoweredgemachtigd the humanmenselijk collectivecollectief,
299
933120
2865
het menselijk collectief
ineens meer macht,
15:48
but when you look at actualwerkelijk
individualindividu liveslevens,
300
936009
2953
maar als je naar
de individuele levens kijkt,
15:50
the life of a tinyklein elitede elite
becamewerd much better,
301
938986
3494
werd het leven van een
kleine elite veel beter,
15:54
and the liveslevens of the majoritymeerderheid of people
becamewerd considerablyaanzienlijk worseerger.
302
942504
4238
maar het leven van de meeste mensen
werd vele malen slechter.
15:58
And this can happengebeuren again
in the 21stst centuryeeuw.
303
946766
2705
Dit kan in de 21ste eeuw opnieuw gebeuren.
16:01
No doubttwijfel the newnieuwe technologiestechnologieën
will empowermachtigen the humanmenselijk collectivecollectief.
304
949495
4866
Nieuwe technologieën zullen
het menselijk collectief machtiger maken.
16:06
But we maymei endeinde up again
305
954385
2720
Maar het kan er weer op uitdraaien
16:09
with a tinyklein elitede elite reapingplukken
all the benefitsvoordelen, takingnemen all the fruitsvruchten,
306
957129
4457
dat een kleine elite
alle vruchten ervan gaat plukken
16:13
and the massesmassa 's of the populationbevolking
findingbevinding themselveszich worseerger
307
961610
4186
en dat de rest van de mensheid
veel slechter af zal zijn
16:17
than they were before,
308
965820
1301
dan ze daarvoor waren,
16:19
certainlyzeker much worseerger than this tinyklein elitede elite.
309
967145
2788
zeker veel slechter dan de elite.
16:22
CACA: And those eliteselites
mightmacht not even be humanmenselijk eliteselites.
310
970657
2655
CA: Die elite hoeven
niet eens mensen te zijn.
16:25
They mightmacht be cyborgscyborgs or --
311
973336
1757
Het kunnen cyborgs zijn --
16:27
YNHYNH: Yeah, they could be
enhancedversterkte supersuper humansmensen.
312
975117
2207
YNH: Ja, verbeterde
supermensen bijvoorbeeld.
16:29
They could be cyborgscyborgs.
313
977348
1255
Cyborgs, misschien.
16:30
They could be completelyhelemaal
nonorganicnonorganic eliteselites.
314
978627
2357
Het zouden niet-organische
elites kunnen zijn.
16:33
They could even be
non-consciousniet-bewuste algorithmsalgoritmen.
315
981008
2528
Het zouden zelfs onbewuste
algoritmes kunnen zijn.
16:35
What we see now in the worldwereld-
is authorityautoriteit shiftingverplaatsing away
316
983560
4911
We zien nu in de wereld
autoriteit zich verplaatsen
16:40
from humansmensen to algorithmsalgoritmen.
317
988495
2269
van mensen naar algoritmes.
16:42
More and more decisionsbeslissingen --
about personalpersoonlijk liveslevens,
318
990788
3524
Meer en meer beslissingen --
over privé-levens,
16:46
about economiceconomisch mattersaangelegenheden,
about politicalpolitiek mattersaangelegenheden --
319
994336
2672
over economische zaken,
over politieke zaken --
16:49
are actuallywerkelijk beingwezen takeningenomen by algorithmsalgoritmen.
320
997032
2479
worden al genomen door algoritmes.
16:51
If you askvragen the bankbank for a loanlening,
321
999535
2634
Als je de bank om een lening vraagt,
16:54
chanceskansen are your fatelot is decidedbeslist
by an algorithmalgoritme, not by a humanmenselijk beingwezen.
322
1002193
4697
wordt de beslissing waarschijnlijk genomen
door een algoritme, niet door een mens.
16:58
And the generalalgemeen impressionindruk
is that maybe HomoHomo sapienssapiens just lostde weg kwijt it.
323
1006914
6187
De algemene indruk is dat Homo sapiens
het niet meer in de hand heeft.
17:05
The worldwereld- is so complicatedingewikkeld,
there is so much datagegevens,
324
1013125
4560
De wereld is zo complex,
er is zoveel data,
17:09
things are changingveranderen so fastsnel,
325
1017709
2554
dingen veranderen zo snel,
17:12
that this thing that evolvedgeëvolueerd
on the AfricanAfrikaanse savannasavanne
326
1020287
3601
dat het ding dat zich op de savanne
in Afrika heeft ontwikkeld,
17:15
tenstientallen of thousandsduizenden of yearsjaar agogeleden --
327
1023912
1707
tienduizenden jaren geleden --
17:17
to copehet hoofd te bieden with a particularbijzonder environmentmilieu,
328
1025643
3497
teneinde om te kunnen gaan
met een specifieke omgeving,
17:21
a particularbijzonder volumevolume
of informationinformatie and datagegevens --
329
1029164
3484
een specifieke hoeveelheid
informatie en data --
17:24
it just can't handlehandvat the realitiesrealiteiten
of the 21stst centuryeeuw,
330
1032672
4336
de realiteit van de 21ste eeuw
niet kan bijhouden
en dat het enige wat dat wel kan
17:29
and the only thing
that maymei be ablein staat to handlehandvat it
331
1037032
2897
17:31
is big-datagrote-data algorithmsalgoritmen.
332
1039953
2072
'big-data'-algoritmes zijn.
17:34
So no wonderwonder more and more authorityautoriteit
is shiftingverplaatsing from us to the algorithmsalgoritmen.
333
1042049
6181
Geen wonder dus dat meer en meer
autoriteit verschuift richting algoritmes.
17:40
CACA: So we're in NewNieuw YorkYork CityStad
for the first of a seriesserie of TEDTED DialoguesDialogen
334
1048857
3849
CA: We zijn in New York voor de eerste
in een serie TED-dialogen
17:44
with YuvalYuval HarariHarari,
335
1052730
2297
met Yuval Harari,
17:47
and there's a FacebookFacebook LiveLive
audiencepubliek out there.
336
1055051
3844
en we zijn ook live op Facebook.
17:50
We're excitedopgewonden to have you with us.
337
1058919
1651
Fijn om jullie erbij te hebben.
17:52
We'llWe zullen startbegin comingkomt eraan
to some of your questionsvragen
338
1060594
2102
We gaan op een aantal
van jullie vragen in
17:54
and questionsvragen of people in the roomkamer
339
1062720
1714
en op de vragen van de mensen hier,
17:56
in just a fewweinig minutesnotulen,
340
1064458
1165
over een paar minuten,
17:57
so have those comingkomt eraan.
341
1065647
1964
dus blijf ze sturen.
17:59
YuvalYuval, if you're going
to make the argumentargument
342
1067635
3897
Yuval, als je het punt wilt maken
18:03
that we need to get pastverleden nationalismnationalisme
because of the comingkomt eraan technologicaltechnologisch ...
343
1071556
6135
dat we nationalisme moeten vergeten
vanwege het komende technologische ...
18:11
dangerGevaar, in a way,
344
1079218
1841
gevaar, zeg maar,
18:13
presentedgepresenteerd by so much of what's happeninggebeurtenis
345
1081083
1945
wat zich op zovele manieren aankondigt,
18:15
we'vewij hebben got to have
a globalglobaal conversationgesprek about this.
346
1083052
2443
dan moeten we hier
een mondiaal gesprek over hebben.
18:17
TroubleProblemen is, it's hardhard to get people
really believinggeloven that, I don't know,
347
1085519
3428
Het is zo lastig om mensen te laten inzien
dat kunstmatige intelligentie
een bedreiging vormt enz.
18:20
AIAI really is an imminentdreigend
threatbedreiging, and so forthvoort.
348
1088971
2161
18:23
The things that people,
some people at leastminst,
349
1091156
2726
Iets dat mensen --
in ieder geval veel mensen --
18:25
carezorg about much more immediatelyper direct, perhapsmisschien,
350
1093906
2035
direct veel meer zorgen baart,
18:27
is climateklimaat changeverandering,
351
1095965
1584
is misschien klimaatverandering
18:29
perhapsmisschien other issueskwesties like refugeesvluchtelingen,
nuclearnucleair weaponswapens, and so forthvoort.
352
1097573
4893
of onderwerpen als vluchtelingen,
kernwapens enzovoort.
18:34
Would you argueargumenteren that where
we are right now
353
1102490
5046
Wil je zeggen dat we op dit moment
18:39
that somehowhoe dan ook those issueskwesties
need to be dialedgekozen up?
354
1107560
3549
die zaken moeten uitstellen?
18:43
You've talkedgesproken about climateklimaat changeverandering,
355
1111133
2160
Je had het over klimaatverandering,
18:45
but TrumpTrump has said
he doesn't believe in that.
356
1113317
3656
maar Trump zegt
dat hij daar niet in gelooft.
18:48
So in a way, your mostmeest powerfulkrachtig argumentargument,
357
1116997
2439
Dus kun je eigenlijk je sterkste argument
18:51
you can't actuallywerkelijk use to make this casegeval.
358
1119460
2746
niet gebruiken om dit punt te maken.
18:54
YNHYNH: Yeah, I think with climateklimaat changeverandering,
359
1122230
2186
YNH: Ja, als het gaat
om klimaatverandering
18:56
at first sightzicht, it's quiteheel surprisingverrassend
360
1124440
3707
is het op het eerste oog verrassend
19:00
that there is a very closedichtbij correlationcorrelatie
361
1128171
2504
dat er een hele sterke correlatie is
19:02
betweentussen nationalismnationalisme and climateklimaat changeverandering.
362
1130699
3322
tussen nationalisme en klimaatverandering.
19:06
I mean, almostbijna always, the people
who denyontkennen climateklimaat changeverandering are nationalistsnationalisten.
363
1134045
4587
Bijna iedereen die klimaatverandering
ontkent, is namelijk een nationalist.
19:10
And at first sightzicht, you think: Why?
364
1138656
2081
Op het eerste oog denk je: waarom?
19:12
What's the connectionverbinding?
365
1140761
1153
Wat is het verband?
19:13
Why don't you have socialistssocialisten
denyingontkennen climateklimaat changeverandering?
366
1141938
2786
Waarom ontkennen socialisten
klimaatverandering niet?
19:16
But then, when you think
about it, it's obviousduidelijk --
367
1144748
2351
Maar aan de andere kant
ligt het voor de hand --
19:19
because nationalismnationalisme has no solutionoplossing
to climateklimaat changeverandering.
368
1147123
3744
want nationalisme heeft geen oplossing
voor klimaatverandering.
19:22
If you want to be a nationalistnationalist
in the 21stst centuryeeuw,
369
1150891
3196
Als je een nationalist
wilt zijn in de 21ste eeuw
19:26
you have to denyontkennen the problemprobleem.
370
1154111
1872
moet je dat probleem wel ontkennen.
19:28
If you acceptaccepteren the realityrealiteit of the problemprobleem,
then you mustmoet acceptaccepteren that, yes,
371
1156007
4487
Als je het wel erkent, moet je accepteren
19:32
there is still roomkamer in the worldwereld-
for patriotismpatriottisme,
372
1160518
2776
dat er weliswaar ruimte is
voor patriottisme,
19:35
there is still roomkamer in the worldwereld-
for havingmet specialspeciaal loyaltiesloyaliteit
373
1163318
4151
er is nog steeds ruimte
voor speciale loyaliteit
19:39
and obligationsverplichtingen towardsnaar your owneigen people,
towardsnaar your owneigen countryland.
374
1167493
4634
en verplichtingen jegens je eigen volk,
jegens je eigen land.
19:44
I don't think anybodyiemand is really
thinkinghet denken of abolishingafschaffing van that.
375
1172151
3820
Ik denk dat er niemand is
die dat vaarwel zegt.
19:47
But in orderbestellen to confrontconfronteren climateklimaat changeverandering,
376
1175995
3001
Maar om klimaatverandering aan te pakken
19:51
we need additionalextra loyaltiesloyaliteit
and commitmentsverplichtingen
377
1179020
4211
hebben we extra loyaliteiten
en verplichtingen nodig
19:55
to a levelniveau beyondvoorbij the nationnatie.
378
1183255
2005
op een niveau hoger dan de natie.
19:57
And that should not be impossibleonmogelijk,
379
1185284
2443
Dat hoeft niet onmogelijk te zijn,
19:59
because people can have
severalverscheidene layerslagen of loyaltyloyaliteit.
380
1187751
3692
want mensen hebben
meerdere lagen loyaliteit.
20:03
You can be loyaltrouwe to your familyfamilie
381
1191467
2404
Je bent loyaal jegens je familie
20:05
and to your communitygemeenschap
382
1193895
1513
en jegens je gemeenschap
20:07
and to your nationnatie,
383
1195432
1329
en jegens je land,
20:08
so why can't you alsoook be loyaltrouwe
to humankindmensheid as a wholegeheel?
384
1196785
3628
dus waarom ook niet
jegens de mensheid als geheel?
20:12
Of courseCursus, there are occasionsgelegenheden
when it becomeswordt difficultmoeilijk,
385
1200437
3399
Er zijn natuurlijk momenten
waarop het moeilijk is
20:15
what to put first,
386
1203860
1783
de juiste prioriteiten te leggen,
20:17
but, you know, life is difficultmoeilijk.
387
1205667
1823
maar het leven is niet eenvoudig.
20:19
HandleHandvat it.
388
1207514
1151
Pak het aan.
20:20
(LaughterGelach)
389
1208689
2644
(Gelach)
20:23
CACA: OK, so I would love to get
some questionsvragen from the audiencepubliek here.
390
1211357
4498
CA: Oké, nu wat vragen
uit het publiek.
20:27
We'veWe hebben got a microphonemicrofoon here.
391
1215879
1918
Er is een microfoon.
20:29
SpeakSpreken into it, and FacebookFacebook,
get them comingkomt eraan, too.
392
1217821
3217
Gebruik hem, en Facebook:
ook blijven sturen.
20:33
HowardHoward MorganMorgan: One of the things that has
clearlyduidelijk madegemaakt a hugereusachtig differenceverschil
393
1221062
3434
Howard Morgan:
Een van de grote veranderingen
20:36
in this countryland and other countrieslanden
394
1224520
1786
in dit land en andere landen
20:38
is the incomeinkomen distributiondistributie inequalityongelijkheid,
395
1226330
2214
is de inkomensongelijkheid,
20:40
the dramaticdramatisch changeverandering
in incomeinkomen distributiondistributie in the US
396
1228568
4214
de dramatische verandering
in inkomensverdeling in de VS
20:44
from what it was 50 yearsjaar agogeleden,
397
1232806
1702
vergeleken met 50 jaar geleden,
20:46
and around the worldwereld-.
398
1234532
1151
en in heel de wereld.
20:47
Is there anything we can do
to affectaantasten that?
399
1235707
3143
Kunnen we daar eigenlijk iets aan doen?
20:50
Because that getskrijgt at a lot
of the underlyingonderliggende causesoorzaken.
400
1238874
2841
Dat beïnvloedt namelijk veel
van de onderliggende oorzaken.
20:56
YNHYNH: So farver I haven'thebben niet heardgehoord a very
good ideaidee about what to do about it,
401
1244283
5314
YNH: Ik heb nog geen goed idee
gehoord om dat aan te pakken,
21:01
again, partlygedeeltelijk because mostmeest ideasideeën
remainblijven on the nationalnationaal levelniveau,
402
1249621
3728
opnieuw, omdat men vaak
op nationaal niveau blijft denken,
21:05
and the problemprobleem is globalglobaal.
403
1253373
1768
terwijl het een mondiaal probleem is.
21:07
I mean, one ideaidee that we hearhoren
quiteheel a lot about now
404
1255165
2978
Een idee waar we bijvoorbeeld
nu veel over horen,
21:10
is universaluniverseel basicbasis- incomeinkomen.
405
1258167
1832
is een universeel basisinkomen.
21:12
But this is a problemprobleem.
406
1260023
1151
Maar dat is een probleem.
21:13
I mean, I think it's a good startbegin,
407
1261198
1652
Het is wel een goed begin,
21:14
but it's a problematicproblematisch ideaidee because
it's not clearduidelijk what "universaluniverseel" is
408
1262874
3722
maar het probleem is dat niet duidelijk is
wat 'universeel' betekent,
21:18
and it's not clearduidelijk what "basicbasis-" is.
409
1266620
1841
of wat 'basis' inhoudt.
21:20
MostDe meeste people when they speakspreken
about universaluniverseel basicbasis- incomeinkomen,
410
1268485
3381
Als de meeste mensen het over
een universeel basisinkomen hebben,
21:23
they actuallywerkelijk mean nationalnationaal basicbasis- incomeinkomen.
411
1271890
2785
bedoelen ze een nationaal basisinkomen.
21:26
But the problemprobleem is globalglobaal.
412
1274699
1744
Maar het probleem is mondiaal.
21:28
Let's say that you have AIAI and 3D printersprinters
takingnemen away millionsmiljoenen of jobsjobs
413
1276467
5650
Stel dat kunstmatige intelligentie
en 3D-printers miljoenen banen vernietigen
21:34
in BangladeshBangladesh,
414
1282141
1156
in Bangladesh,
21:35
from all the people who make
my shirtsshirts and my shoesschoenen.
415
1283321
3248
bij de mensen die mijn shirts
en mijn schoenen maken.
21:38
So what's going to happengebeuren?
416
1286593
1306
Wat gebeurt er dan?
21:39
The US governmentregering will levyheffing taxesbelastingen
on GoogleGoogle and AppleApple in CaliforniaCalifornië,
417
1287923
6539
Gaat de VS belasting heffen
bij Google en Apple in Californië
21:46
and use that to paybetalen basicbasis- incomeinkomen
to unemployedwerkloos BangladeshisAkkoorden?
418
1294486
4581
om daarmee een basisinkomen te betalen
aan de werklozen in Bangladesh?
21:51
If you believe that,
you can just as well believe
419
1299091
2636
Al je dat denkt, kun je net zo goed denken
21:53
that SantaSanta ClausClaus will come
and solveoplossen the problemprobleem.
420
1301751
3663
dat Sinterklaas
het probleem gaat oplossen.
21:57
So unlesstenzij we have really universaluniverseel
and not nationalnationaal basicbasis- incomeinkomen,
421
1305438
5126
Dus zolang we geen echt internationaal
universeel basisinkomen hebben,
22:02
the deepdiep problemsproblemen
are not going to go away.
422
1310588
3135
gaan de fundamentele problemen niet weg.
22:05
And alsoook it's not clearduidelijk what basicbasis- is,
423
1313747
2732
Ook het woord 'basis' is niet duidelijk,
22:08
because what are basicbasis- humanmenselijk needsbehoefte aan?
424
1316503
2633
want wat zijn fundamentele
menselijke behoeften?
22:11
A thousandduizend yearsjaar agogeleden,
just foodeten and shelterschuilplaats was enoughgenoeg.
425
1319160
2810
Duizend jaar geleden
was eten en onderdak genoeg.
22:13
But todayvandaag, people will say
educationonderwijs is a basicbasis- humanmenselijk need,
426
1321994
3611
Vandaag vinden we ook onderwijs
een fundamentele behoefte,
22:17
it should be partdeel of the packagepakket.
427
1325629
1573
die er deel van moet uitmaken.
22:19
But how much? SixZes yearsjaar?
TwelveTwaalf yearsjaar? PhDPhD?
428
1327226
3779
Maar hoeveel? Zes jaar?
Twaalf jaar? Doctorandus?
22:23
SimilarlyOp dezelfde manier, with healthGezondheid carezorg,
429
1331029
1833
Gezondheidszorg, precies zo.
22:24
let's say that in 20, 30, 40 yearsjaar,
430
1332886
2685
Zeg dat er over 20, 30, 40 jaar
22:27
you'llje zult have expensiveduur treatmentsbehandelingen
that can extenduitbreiden humanmenselijk life
431
1335595
3773
dure behandelingen zijn
die het mensenleven kunnen verlengen
22:31
to 120, I don't know.
432
1339392
1915
tot 120 -- ik zeg maar wat.
22:33
Will this be partdeel of the basketmand
of basicbasis- incomeinkomen or not?
433
1341331
5191
Hoort dat bij het basisinkomen of niet?
22:38
It's a very difficultmoeilijk problemprobleem,
434
1346546
1429
Het is heel lastig,
22:39
because in a worldwereld- where people
loseverliezen theirhun abilityvermogen to be employedin dienst,
435
1347999
6258
want in een wereld waarin mensen
niet meer kunnen werken,
22:46
the only thing they are going to get
is this basicbasis- incomeinkomen.
436
1354281
3581
krijgen mensen alleen
nog een basisinkomen.
22:49
So what's partdeel of it is a very,
very difficultmoeilijk ethicalethisch questionvraag.
437
1357886
5127
Dus het vraagstuk heeft
een heel moeilijke ethische kant.
22:55
CACA: There's a bunchbos of questionsvragen
on how the worldwereld- affordsbiedt it as well,
438
1363037
3304
CA: Vraag is ook hoe de wereld
het zich gaat kunnen permitteren,
22:58
who payspays.
439
1366365
1160
wie het gaat betalen.
22:59
There's a questionvraag here
from FacebookFacebook from LisaLisa LarsonLarson:
440
1367549
2812
Hier een vraag
via Facebook van Lisa Larson:
23:02
"How does nationalismnationalisme in the US now
441
1370385
2575
"Hoe is het nationalisme in de VS nu
23:04
comparevergelijken to that betweentussen
WorldWereld WarOorlog I and WorldWereld WarOorlog IIII
442
1372984
3415
vergeleken met dat tussen
de Eerste en de Tweede Wereldoorlog
23:08
in the last centuryeeuw?"
443
1376423
1421
in de vorige eeuw?"
23:09
YNHYNH: Well the good newsnieuws, with regardbeschouwen
to the dangersgevaren of nationalismnationalisme,
444
1377868
4448
YNH: Het goede nieuws met betrekking
tot de gevaren van het nationalisme
23:14
we are in a much better positionpositie
than a centuryeeuw agogeleden.
445
1382340
3923
is dat onze positie nu veel beter is
dan een eeuw geleden.
23:18
A centuryeeuw agogeleden, 1917,
446
1386287
2672
Een eeuw geleden, in 1917,
23:20
EuropeansEuropeanen were killingdoden
eachelk other by the millionsmiljoenen.
447
1388983
3133
waren miljoenen Europeanen
elkaar aan het doden.
23:24
In 2016, with BrexitBrexit,
as farver as I rememberonthouden,
448
1392140
4351
In 2016, met Brexit,
verloor voor zover ik me herinner
23:28
a singlesingle personpersoon lostde weg kwijt theirhun life,
an MPMP who was murderedvermoord by some extremistextremistische.
449
1396515
5237
één enkel persoon haar leven:
een parlementslid door een extremist.
23:33
Just a singlesingle personpersoon.
450
1401776
1533
Slechts één enkel persoon.
23:35
I mean, if BrexitBrexit was about
BritishBritse independenceonafhankelijkheid,
451
1403333
2685
Als Brexit over Britse
onafhankelijkheid ging,
23:38
this is the mostmeest peacefulvredig
waroorlog of independenceonafhankelijkheid in humanmenselijk historygeschiedenis.
452
1406042
4751
is dat de kalmste
onafhankelijkheidsoorlog ooit.
23:42
And let's say that ScotlandSchotland
will now chooseKiezen to leavehet verlof the UKVERENIGD KONINKRIJK
453
1410817
5789
Stel nu dat Schotland na Brexit
23:48
after BrexitBrexit.
454
1416630
2176
uit het Verenigd Koninkrijk wil.
23:50
So in the 18thth centuryeeuw,
455
1418830
1984
In de 18e eeuw,
23:52
if ScotlandSchotland wanted -- and the ScotsScots
wanted severalverscheidene timestijden --
456
1420838
3232
als Schotland wilde --
en ze wilden het meerdere malen --
23:56
to breakbreken out of the controlcontrole of LondonLonden,
457
1424094
3533
breken met de controle van Londen,
23:59
the reactionreactie of the governmentregering
in LondonLonden was to sendsturen an armyleger up northnoorden
458
1427651
4298
dan stuurde de regering in Londen
een ​​leger naar het noorden
24:03
to burnbrandwond down EdinburghEdinburgh
and massacrebloedbad the highlandhoogland tribesstammen.
459
1431973
3471
om Edinburgh plat te branden
en de Highland-stammen af te slachten.
24:07
My guessraden is that if, in 2018,
the ScotsScots votestemmen for independenceonafhankelijkheid,
460
1435468
5556
Mijn gok is dat als in 2018 de Schotten
voor onafhankelijkheid stemmen,
24:13
the LondonLonden governmentregering
will not sendsturen an armyleger up northnoorden
461
1441048
3409
de Londense regering geen leger
naar het noorden zal sturen
24:16
to burnbrandwond down EdinburghEdinburgh.
462
1444481
1603
om Edinburgh plat te branden.
24:18
Very fewweinig people are now willinggewillig
to killdoden or be killedgedood
463
1446108
4267
Zeer weinig mensen zijn nu bereid
om te doden of gedood te worden
24:22
for ScottishSchotse or for BritishBritse independenceonafhankelijkheid.
464
1450399
2722
voor Schotse of Britse onafhankelijkheid.
24:25
So for all the talk
of the risestijgen of nationalismnationalisme
465
1453145
5020
Met al dat gepraat over de opkomst
van het nationalisme
24:30
and going back to the 1930s,
466
1458189
2243
en teruggaan naar de jaren 1930,
24:32
to the 19thth centuryeeuw, in the WestWest at leastminst,
467
1460456
3775
naar de 19e eeuw,
is, in het Westen althans,
24:36
the powermacht of nationalnationaal sentimentsgevoelens
todayvandaag is farver, farver smallerkleiner
468
1464255
6584
de macht van nationale sentimenten
vandaag de dag veel, veel kleiner
24:42
than it was a centuryeeuw agogeleden.
469
1470863
1540
dan ze een eeuw geleden was.
24:44
CACA: AlthoughHoewel some people now,
you hearhoren publiclyopenbaar worryingzorgwekkend
470
1472427
3837
CA: Hoewel je nu een aantal mensen
zich in het openbaar zorgen hoort maken
24:48
about whetherof that mightmacht be shiftingverplaatsing,
471
1476288
2756
of dat zou kunnen gaan veranderen,
24:51
that there could actuallywerkelijk be
outbreaksuitbraken of violencegeweld in the US
472
1479068
3398
dat het tot uitbarstingen van geweld
in de VS zou kunnen komen,
24:54
dependingafhankelijk on how things turnbeurt out.
473
1482490
2347
afhankelijk van hoe de dingen evolueren.
Moeten we daarmee inzitten
24:56
Should we be worriedbezorgd about that,
474
1484861
1539
of denk je echt dat er iets is veranderd?
24:58
or do you really think
things have shiftedverschoven?
475
1486424
2066
YNH: Nee, we moeten ons zorgen maken.
25:00
YNHYNH: No, we should be worriedbezorgd.
476
1488514
1491
25:02
We should be awarebewust of two things.
477
1490029
1625
We moeten aan twee dingen denken.
25:03
First of all, don't be hystericalhysterisch.
478
1491678
1637
Allereerst, wees niet hysterisch.
25:05
We are not back
in the First WorldWereld WarOorlog yetnog.
479
1493339
3447
We zijn nog niet terug
in de Eerste Wereldoorlog.
25:08
But on the other handhand-,
don't be complacentzelfgenoegzaam.
480
1496810
2940
Maar wees aan de andere kant
ook niet zelfgenoegzaam.
25:11
We reachedbereikte from 1917 to 2017,
481
1499774
5374
We kwamen van 1917 tot 2017,
25:17
not by some divineGoddelijke miraclewonder,
482
1505172
2182
niet door een goddelijk wonder,
25:19
but simplyeenvoudigweg by humanmenselijk decisionsbeslissingen,
483
1507378
2024
maar gewoon door menselijke beslissingen,
25:21
and if we now startbegin makingmaking
the wrongfout decisionsbeslissingen,
484
1509426
2663
en als we nu verkeerde
beslissingen beginnen te maken,
25:24
we could be back
in an analogousanaloog situationsituatie to 1917
485
1512113
4485
zouden we in een paar jaar
terug in een soortgelijke situatie
als in 1917 kunnen geraken.
25:28
in a fewweinig yearsjaar.
486
1516622
1506
25:30
One of the things I know as a historiangeschiedschrijver
487
1518152
2321
Een van de dingen
die ik als historicus weet,
25:32
is that you should never
underestimateonderschatten humanmenselijk stupiditydomheid.
488
1520497
3675
is dat je de menselijke domheid
nooit moet onderschatten.
25:36
(LaughterGelach)
489
1524196
2883
(Gelach)
25:39
It's one of the mostmeest powerfulkrachtig
forceskrachten in historygeschiedenis,
490
1527103
3084
Het is een van de sterkste
krachten in de geschiedenis,
25:42
humanmenselijk stupiditydomheid and humanmenselijk violencegeweld.
491
1530211
2327
menselijke domheid en menselijk geweld.
25:44
HumansMensen do suchzodanig crazygek things
for no obviousduidelijk reasonreden,
492
1532562
4105
Mensen doen de gekste dingen
zonder enige duidelijke reden,
maar nogmaals, tegelijkertijd
is menselijke wijsheid
25:48
but again, at the samedezelfde time,
493
1536691
1710
25:50
anothereen ander very powerfulkrachtig forcedwingen
in humanmenselijk historygeschiedenis is humanmenselijk wisdomwijsheid.
494
1538425
3604
een andere zeer sterke
kracht in de menselijke geschiedenis.
25:54
We have bothbeide.
495
1542053
1166
We hebben ze allebei.
25:55
CACA: We have with us here
moralMoreel psychologistpsycholoog JonathanJonathan HaidtHaidt,
496
1543243
2902
CA: We hebben hier bij ons
moraalpsycholoog Jonathan Haidt,
25:58
who I think has a questionvraag.
497
1546169
1623
die, denk ik, een vraag heeft.
26:00
JonathanJonathan HaidtHaidt: ThanksBedankt, YuvalYuval.
498
1548871
1483
Jonathan Haidt: Bedankt Yuval.
26:02
So you seemlijken to be a fanventilator
of globalglobaal governancebestuur,
499
1550378
2483
Je lijkt een fan van mondiaal bestuur,
26:04
but when you look at the mapkaart of the worldwereld-
from TransparencyTransparantie InternationalInternational,
500
1552885
3520
maar als je kijkt naar de wereldkaart
van Transparency International,
die de omvang van de corruptie
van de politieke instellingen weergeeft,
26:08
whichwelke ratesprijzen the levelniveau of corruptioncorruptie
of politicalpolitiek institutionsinstellingen,
501
1556429
3328
26:11
it's a vastgroot seazee of redrood with little bitsstukjes
of yellowgeel here and there
502
1559781
3080
zie je een enorme zee van rood
met hier en daar kleine stukjes geel
26:14
for those with good institutionsinstellingen.
503
1562885
1605
van die met goede instellingen.
26:16
So if we were to have
some kindsoort of globalglobaal governancebestuur,
504
1564514
2501
Als we dan een soort
mondiaal bestuur gaan krijgen,
26:19
what makesmerken you think it would endeinde up
beingwezen more like DenmarkDenemarken
505
1567039
2831
waarom denk je dan dat het uiteindelijk
meer op Denemarken zou lijken
26:21
ratherliever than more like RussiaRusland or HondurasHonduras,
506
1569894
2040
dan op Rusland of Honduras,
26:23
and aren'tzijn niet there alternativesalternatieven,
507
1571958
1501
en zijn er geen alternatieven
26:25
suchzodanig as we did with CFCsCFK 's?
508
1573483
2086
zoals met de CFC's?
Er zijn manieren om mondiale problemen
met nationale regeringen op te lossen.
26:27
There are waysmanieren to solveoplossen globalglobaal problemsproblemen
with nationalnationaal governmentsoverheden.
509
1575593
3107
Hoe zou die wereldregering
er eigenlijk uitzien
26:30
What would worldwereld- governmentregering
actuallywerkelijk look like,
510
1578724
2214
en waarom denk je dat het zou werken?
26:32
and why do you think it would work?
511
1580962
1721
26:34
YNHYNH: Well, I don't know
what it would look like.
512
1582707
3760
YNH: Nou, ik weet niet
hoe ze eruit zou zien.
26:38
NobodyNiemand still has a modelmodel- for that.
513
1586491
3052
Niemand heeft er al een model voor.
26:41
The mainhoofd reasonreden we need it
514
1589567
2628
De belangrijkste reden
waarom we ze nodig hebben,
26:44
is because manyveel of these issueskwesties
are lose-loselose-lose situationssituaties.
515
1592219
4294
is omdat veel van deze zaken
verlies-verliessituaties zijn.
26:48
When you have
a win-winwin-win situationsituatie like tradehandel,
516
1596537
2892
Wanneer je een win-winsituatie
zoals handel hebt,
26:51
bothbeide sideszijden can benefitvoordeel
from a tradehandel agreementovereenkomst,
517
1599453
2916
kunnen beide partijen profiteren
van een handelsovereenkomst
26:54
then this is something you can work out.
518
1602393
2264
en dan is dit een model
waar je mee kunt werken.
26:56
WithoutZonder some kindsoort of globalglobaal governmentregering,
519
1604681
2346
Ook zonder enige vorm van wereldregering
26:59
nationalnationaal governmentsoverheden eachelk
have an interestinteresseren in doing it.
520
1607051
2854
hebben nationale regeringen
er elk belang bij mee te werken.
27:01
But when you have a lose-loselose-lose situationsituatie
like with climateklimaat changeverandering,
521
1609929
3971
Maar met een verlies-verliessituatie
als klimaatverandering
27:05
it's much more difficultmoeilijk
522
1613924
1641
is het veel moeilijker
27:07
withoutzonder some overarchingoverkoepelende
authorityautoriteit, realecht authorityautoriteit.
523
1615589
4886
zonder enige overkoepelende
instantie, echte autoriteit.
27:12
Now, how to get there
and what would it look like,
524
1620499
2762
Hoe er toe te komen
en hoe ze eruit zou zien,
27:15
I don't know.
525
1623285
1360
weet ik niet.
27:16
And certainlyzeker there is no obviousduidelijk reasonreden
526
1624669
3737
En zeker is er geen duidelijke reden
om te denken dat ze eruit
zou zien als Denemarken
27:20
to think that it would look like DenmarkDenemarken,
527
1628430
2280
of dat het een democratie zou zijn.
27:22
or that it would be a democracydemocratie.
528
1630734
1588
27:24
MostDe meeste likelywaarschijnlijk it wouldn'tzou het niet.
529
1632346
2586
Waarschijnlijk niet.
27:26
We don't have workableverwerkbaar democraticdemocratisch modelsmodellen
530
1634956
6031
Wij hebben geen werkbare
democratische modellen
27:33
for a globalglobaal governmentregering.
531
1641011
2096
voor een wereldregering.
27:35
So maybe it would look more
like ancientoude ChinaChina
532
1643131
3065
Misschien zou het meer
op het oude China lijken
27:38
than like modernmodern DenmarkDenemarken.
533
1646220
1699
dan op het moderne Denemarken.
27:39
But still, givengegeven the dangersgevaren
that we are facinggeconfronteerd,
534
1647943
5223
Maar toch, gezien de gevaren
waar we mee worden geconfronteerd,
27:45
I think the imperativegebiedende wijs of havingmet
some kindsoort of realecht abilityvermogen
535
1653190
5120
denk ik dat de noodzaak van het hebben
van een echte mogelijkheid
27:50
to forcedwingen throughdoor difficultmoeilijk decisionsbeslissingen
on the globalglobaal levelniveau
536
1658334
4128
om moeilijke beslissingen
op mondiaal niveau af te dwingen
27:54
is more importantbelangrijk
than almostbijna anything elseanders.
537
1662486
4130
belangrijker is dan bijna al het andere.
27:59
CACA: There's a questionvraag from FacebookFacebook here,
538
1667591
2098
CA: Een vraag van Facebook hier
28:01
and then we'llgoed get the micmic to AndrewAndrew.
539
1669713
1893
en dan geven we de microfoon aan Andrew.
28:03
So, KatKat HebronHebron on FacebookFacebook,
540
1671630
2196
Kat Hebron op Facebook
28:05
callingroeping in from VailVail:
541
1673850
1668
vraagt vanuit Vail:
28:07
"How would developedontwikkelde nationslanden managebeheren
the millionsmiljoenen of climateklimaat migrantsmigranten?"
542
1675542
4211
"Hoe gaan de ontwikkelde landen
de miljoenen klimaatmigranten beheren?"
28:12
YNHYNH: I don't know.
543
1680818
2154
YNH: Ik weet het niet.
28:14
CACA: That's your answerantwoord, KatKat. (LaughterGelach)
544
1682996
1892
CA: Daar heb je je antwoord, Kat.
28:16
YNHYNH: And I don't think
that they know eithereen van beide.
545
1684912
2146
YNH: Zij weten het misschien ook niet.
Ze zullen misschien
het probleem ontkennen.
28:19
They'llZij zullen just denyontkennen the problemprobleem, maybe.
546
1687082
1794
28:20
CACA: But immigrationimmigratie, generallyalgemeen,
is anothereen ander examplevoorbeeld of a problemprobleem
547
1688900
3025
CA: Maar immigratie is weer
een ander voorbeeld van een probleem
28:23
that's very hardhard to solveoplossen
on a nation-by-nationnatie-door-natie basisbasis.
548
1691949
2573
dat heel moeilijk per land
is op te lossen.
Een natie kan haar deuren sluiten,
28:26
One nationnatie can shutgesloten its doorsdeuren,
549
1694546
1470
28:28
but maybe that storeswinkel up
problemsproblemen for the futuretoekomst.
550
1696040
2534
maar dat verschuift misschien
de problemen naar de toekomst.
28:30
YNHYNH: Yes, I mean --
it's anothereen ander very good casegeval,
551
1698598
3872
YNH: Ja, ik bedoel --
dat is weer een zeer goed voorbeeld,
28:34
especiallyvooral because it's so much easiergemakkelijker
552
1702494
2229
vooral omdat het vandaag
28:36
to migratetrekken todayvandaag
553
1704747
1831
zo veel makkelijker is om te migreren
28:38
than it was in the MiddleMidden AgesLeeftijden
or in ancientoude timestijden.
554
1706602
3689
dan het was in de middeleeuwen
of in de oudheid.
28:42
CACA: YuvalYuval, there's a beliefgeloof
amongtussen manyveel technologiststechnologen, certainlyzeker,
555
1710315
4463
CA: Yuval, vele technologen geloven zeker
28:46
that politicalpolitiek concernszorgen
are kindsoort of overblownoverdreven,
556
1714802
2351
dat de politieke zorgen
wat overdreven zijn,
28:49
that actuallywerkelijk, politicalpolitiek leadersleiders
don't have that much influenceinvloed
557
1717177
3697
dat politieke leiders eigenlijk
niet zo veel invloed hebben
28:52
in the worldwereld-,
558
1720898
1166
in de wereld,
28:54
that the realecht determinationbepaling of humanityde mensheid
at this pointpunt is by sciencewetenschap,
559
1722088
3969
dat onze echte bestemming
nu eerder door de wetenschap,
door uitvindingen, door bedrijven,
28:58
by inventionuitvinding, by companiesbedrijven,
560
1726081
1446
28:59
by manyveel things
other than politicalpolitiek leadersleiders,
561
1727551
4392
door andere dingen dan
door politieke leiders wordt bepaald,
29:03
and it's actuallywerkelijk very hardhard
for leadersleiders to do much,
562
1731967
2411
dat die eigenlijk niet
zo heel veel kunnen doen,
29:06
so we're actuallywerkelijk worryingzorgwekkend
about nothing here.
563
1734402
2358
dus maken we ons
eigenlijk zorgen over niets.
29:10
YNHYNH: Well, first, it should be emphasizedbenadrukte
564
1738005
2236
YNH: Nou, ten eerste,
moet worden benadrukt
29:12
that it's truewaar that politicalpolitiek leaders'leiders
abilityvermogen to do good is very limitedbeperkt,
565
1740265
4997
dat het vermogen van politieke leiders
om goed te doen zeer beperkt is,
29:17
but theirhun abilityvermogen to do harmkwaad is unlimitedonbeperkt.
566
1745286
3043
maar hun vermogen
om kwaad te doen onbeperkt is.
29:20
There is a basicbasis- imbalanceonbalans here.
567
1748353
2600
Er is een fundamenteel onevenwicht.
29:22
You can still presspers the buttonknop
and blowblazen everybodyiedereen up.
568
1750977
3568
Je kan nog steeds op de knop drukken
en iedereen opblazen.
29:26
You have that kindsoort of abilityvermogen.
569
1754569
1586
Dat soort mogelijkheid heb je.
29:28
But if you want, for examplevoorbeeld,
to reduceverminderen inequalityongelijkheid,
570
1756179
3569
Maar als je bijvoorbeeld
de ongelijkheid wilt verminderen,
29:31
that's very, very difficultmoeilijk.
571
1759772
1877
dan is dat heel, heel moeilijk.
29:33
But to startbegin a waroorlog,
572
1761673
1396
Maar een ​​oorlog beginnen,
29:35
you can still do so very easilygemakkelijk.
573
1763093
1851
is nog steeds heel gemakkelijk.
29:36
So there is a built-iningebouwde imbalanceonbalans
in the politicalpolitiek systemsysteem todayvandaag
574
1764968
3592
Dus is er een ingebouwde onbalans
in het politieke systeem van vandaag
29:40
whichwelke is very frustratingfrustrerend,
575
1768584
1611
wat erg frustrerend is,
29:42
where you cannotkan niet do a lot of good
but you can still do a lot of harmkwaad.
576
1770219
4901
waar je niet veel goeds kunt doen,
maar nog wel veel schade kunt berokkenen.
29:47
And this makesmerken the politicalpolitiek systemsysteem
still a very biggroot concernbezorgdheid.
577
1775144
4144
Dit maakt dat het politieke systeem
nog steeds een zeer grote bekommernis is.
CA: Als je kijkt naar wat
er vandaag de dag gebeurt
29:51
CACA: So as you look at
what's happeninggebeurtenis todayvandaag,
578
1779812
2151
29:53
and puttingzetten your historian'sde historicus hathoed on,
579
1781987
1754
en je je historicushoed opzet,
29:55
do you look back in historygeschiedenis at momentsmomenten
when things were going just fine
580
1783765
3526
kijk je dan terug naar de momenten
dat alles nog goed ging
29:59
and an individualindividu leaderleider really tooknam
the worldwereld- or theirhun countryland backwardsachteruit?
581
1787315
5333
en een individuele leider
zijn land achteruit hielp?
30:05
YNHYNH: There are quiteheel a fewweinig examplesvoorbeelden,
582
1793307
2629
YNH: Er zijn nogal wat voorbeelden,
maar ik moet benadrukken
dat het nooit één individuele leider is.
30:07
but I should emphasizebenadrukken,
it's never an individualindividu leaderleider.
583
1795960
2819
Iemand plaatste hem daar
30:10
I mean, somebodyiemand put him there,
584
1798803
1634
30:12
and somebodyiemand allowedtoegestaan him
to continuevoortzetten to be there.
585
1800461
3283
en iemand stelde hem in staat
om ermee door te gaan.
30:15
So it's never really just the faultschuld
of a singlesingle individualindividu.
586
1803768
4083
Dus is het nooit alleen maar
de schuld van één enkel individu.
30:19
There are a lot of people
behindachter everyelk suchzodanig individualindividu.
587
1807875
4613
Er staan een heleboel mensen
achter elk dergelijk individu.
30:24
CACA: Can we have the microphonemicrofoon
here, please, to AndrewAndrew?
588
1812512
3478
CA: Kan de microfoon even naar Andrew?
30:31
AndrewAndrew SolomonSolomon: You've talkedgesproken a lot
about the globalglobaal versusversus the nationalnationaal,
589
1819132
3564
Andrew Solomon: Je hebt het vaak
over het mondiale tegenover het nationale,
30:34
but increasinglyin toenemende mate, it seemslijkt to me,
590
1822720
1626
maar in toenemende mate
lijkt de situatie in de wereld
in handen van de identiteitsgroepen.
30:36
the worldwereld- situationsituatie
is in the handshanden of identityidentiteit groupsgroepen.
591
1824370
2643
30:39
We look at people withinbinnen the UnitedVerenigd StatesStaten
592
1827037
2310
Kijk naar de mensen
die in de Verenigde Staten
30:41
who have been recruitedaangeworven by ISISISIS.
593
1829371
1627
zijn aangeworven door ISIS.
30:43
We look at these other groupsgroepen
whichwelke have formedgevormde
594
1831022
2191
Andere groepen vormden zich
30:45
whichwelke go outsidebuiten of nationalnationaal boundsbounds
595
1833237
1962
over de nationale grenzen heen,
maar vertegenwoordigen
toch belangrijke autoriteiten.
30:47
but still representvertegenwoordigen
significantsignificant authoritiesoverheid.
596
1835223
2161
30:49
How are they to be integratedgeïntegreerde
into the systemsysteem,
597
1837408
2428
Hoe moeten zij in het systeem
geïntegreerd worden
30:51
and how is a diverseverschillend setreeks of identitiesidentiteiten
to be madegemaakt coherentcoherente
598
1839860
3713
en hoe wordt een gevarieerde set
van identiteiten coherent gemaakt
30:55
underonder eithereen van beide nationalnationaal
or globalglobaal leadershipleiderschap?
599
1843597
2338
onder nationaal
danwel mondiaal leiderschap?
30:59
YNHYNH: Well, the problemprobleem
of suchzodanig diverseverschillend identitiesidentiteiten
600
1847380
3221
YNH: Nou, het probleem
van zulke uiteenlopende identiteiten
31:02
is a problemprobleem from nationalismnationalisme as well.
601
1850625
2056
is ook een probleem van het nationalisme.
31:05
NationalismNationalisme believesgelooft
in a singlesingle, monolithicmonolitisch identityidentiteit,
602
1853229
4355
Nationalisme gelooft
in een enkele, monolithische identiteit,
31:09
and exclusiveexclusief or at leastminst
more extremeextreem versionsversies of nationalismnationalisme
603
1857608
4116
en exclusieve of in ieder geval
meer extreme versies van nationalisme
31:13
believe in an exclusiveexclusief loyaltyloyaliteit
to a singlesingle identityidentiteit.
604
1861748
3569
geloven in een exclusieve
loyaliteit aan een enkele identiteit.
31:17
And thereforedaarom, nationalismnationalisme has had
a lot of problemsproblemen
605
1865341
2916
En daarom heeft nationalisme
veel problemen gehad
31:20
with people wantingwillen to divideverdelen
theirhun identitiesidentiteiten
606
1868281
2876
met mensen die hun identiteit verdelen
31:23
betweentussen variousdivers groupsgroepen.
607
1871181
2063
over de verschillende groepen.
31:25
So it's not just a problemprobleem, say,
for a globalglobaal visionvisie.
608
1873268
4875
Dus is het niet alleen een probleem
voor een, laten we zeggen, mondiale visie.
31:30
And I think, again, historygeschiedenis showsshows
609
1878540
3852
Ik denk, weeral,
dat de geschiedenis laat zien
31:34
that you shouldn'tmoet niet necessarilynodig
think in suchzodanig exclusiveexclusief termstermen.
610
1882416
6127
dat je niet per se moet denken
in dergelijke exclusieve termen.
31:40
If you think that there is just
a singlesingle identityidentiteit for a personpersoon,
611
1888567
3408
Als je denkt dat er slechts één enkele
identiteit is voor een persoon,
31:43
"I am just X, that's it, I can't be
severalverscheidene things, I can be just that,"
612
1891999
5040
"Ik ben alleen maar X,
ik kan geen verschillende dingen zijn,
ik kan alleen maar dat zijn",
31:49
that's the startbegin of the problemprobleem.
613
1897063
2096
daar begint het probleem.
31:51
You have religionsgodsdiensten, you have nationslanden
614
1899183
2788
Je hebt godsdiensten, je hebt naties
31:53
that sometimessoms demandvraag naar exclusiveexclusief loyaltyloyaliteit,
615
1901995
3182
die soms exclusieve loyaliteit vragen,
31:57
but it's not the only optionkeuze.
616
1905201
1731
maar het is niet de enige optie.
31:58
There are manyveel religionsgodsdiensten and manyveel nationslanden
617
1906956
2382
Er zijn vele godsdiensten en vele volkeren
32:01
that enablein staat stellen you to have
diverseverschillend identitiesidentiteiten at the samedezelfde time.
618
1909362
3878
die tegelijkertijd verschillende
identiteiten toelaten.
32:05
CACA: But is one explanationuitleg
of what's happenedgebeurd in the last yearjaar
619
1913264
4357
CA: Maar is er een uitleg van wat
er in het afgelopen jaar gebeurd is,
32:09
that a groupgroep of people have got
fedgevoed up with, if you like,
620
1917645
5180
dat een groep mensen,
als je wilt, de buik vol kregen
32:14
the liberalliberale eliteselites,
for want of a better termtermijn,
621
1922849
3167
van de liberale elites,
bij gebrek aan een betere term,
32:18
obsessinggeobsedeerd over manyveel, manyveel differentverschillend
identitiesidentiteiten and them feelinggevoel,
622
1926040
4373
geobsedeerd over de vele verschillende
identiteiten, en zij dachten:
32:22
"But what about my identityidentiteit?
I am beingwezen completelyhelemaal ignoredbuiten beschouwing gelaten here.
623
1930437
3859
maar hoe zit het met mijn identiteit?
Ik word hier helemaal genegeerd.
32:26
And by the way, I thought
I was the majoritymeerderheid"?
624
1934320
2974
En ik dacht nog wel dat
ik bij de meerderheid hoorde.
32:29
And that that's actuallywerkelijk
sparkedaangewakkerd a lot of the angerboosheid.
625
1937318
2981
Dat leidde eigenlijk tot
een groot deel van de woede.
32:32
YNHYNH: Yeah. IdentityIdentiteit is always problematicproblematisch,
626
1940918
3145
YNH: Ja. Identiteit
is altijd problematisch,
32:36
because identityidentiteit is always basedgebaseerde
on fictionalfictieve storiesverhalen
627
1944087
4310
omdat de identiteit altijd
gebaseerd is op fictieve verhalen
32:40
that soonereerder or laterlater collidein botsing komen with realityrealiteit.
628
1948421
2889
die vroeg of laat botsen
met de werkelijkheid.
32:43
AlmostBijna all identitiesidentiteiten,
629
1951890
1518
Bijna alle identiteiten,
32:45
I mean, beyondvoorbij the levelniveau
of the basicbasis- communitygemeenschap
630
1953432
3411
ik bedoel boven het niveau
van de basisgemeenschap
32:48
of a fewweinig dozendozijn people,
631
1956867
1469
van enkele tientallen mensen,
32:50
are basedgebaseerde on a fictionalfictieve storyverhaal.
632
1958360
1929
zijn gebaseerd op een fictief verhaal.
32:52
They are not the truthwaarheid.
633
1960313
1641
Ze zijn de waarheid niet.
Ze geven de realiteit niet weer.
32:53
They are not the realityrealiteit.
634
1961978
1315
32:55
It's just a storyverhaal that people inventuitvinden
and tell one anothereen ander
635
1963317
3094
Het is gewoon een verhaal
dat mensen bedenken en elkaar vertellen
32:58
and startbegin believinggeloven.
636
1966435
1491
en beginnen te geloven.
32:59
And thereforedaarom all identitiesidentiteiten
are extremelyuiterst unstableunstable.
637
1967950
5320
Daarom zijn alle identiteiten
zeer instabiel.
33:05
They are not a biologicalbiologisch realityrealiteit.
638
1973294
2527
Ze zijn geen biologische realiteit.
33:07
SometimesSoms nationalistsnationalisten, for examplevoorbeeld,
639
1975845
2006
Soms denken nationalisten bijvoorbeeld
33:09
think that the nationnatie
is a biologicalbiologisch entityentiteit.
640
1977875
2927
denk dat de natie
een biologische entiteit is.
33:12
It's madegemaakt of the combinationcombinatie
of soilbodem and bloodbloed,
641
1980826
3613
Ze is gemaakt van de combinatie
van bodem en bloed
33:16
createscreëert the nationnatie.
642
1984463
1702
en schept de natie.
33:18
But this is just a fictionalfictieve storyverhaal.
643
1986189
3092
Maar dit is een fictief verhaal.
33:21
CACA: SoilBodem and bloodbloed
kindsoort of makesmerken a gooeyslissend messknoeien.
644
1989305
2563
CA: Bodem en bloed
geeft kleverige troep.
33:23
(LaughterGelach)
645
1991892
1822
(Gelach)
33:25
YNHYNH: It does, and alsoook
it messesmesses with your mindgeest
646
1993738
3024
YNH: Zo is het
en het knoeit ook met je geest
33:28
when you think too much
that I am a combinationcombinatie of soilbodem and bloodbloed.
647
1996786
4784
wanneer je teveel denkt dat je een
combinatie bent van bodem en bloed.
33:33
If you look from a biologicalbiologisch perspectiveperspectief,
648
2001594
2867
Als je kijkt vanuit
biologisch perspectief
33:36
obviouslyduidelijk nonegeen of the nationslanden
that existbestaan todayvandaag
649
2004485
3478
bestond uiteraard geen
van de landen van vandaag
33:39
existedbestonden 5,000 yearsjaar agogeleden.
650
2007987
2243
5 000 jaar geleden.
33:42
HomoHomo sapienssapiens is a socialsociaal animaldier,
that's for sure.
651
2010254
3858
Homo sapiens is een
sociaal dier, dat is zeker.
33:46
But for millionsmiljoenen of yearsjaar,
652
2014136
2427
Maar miljoenen jaren lang
33:48
HomoHomo sapienssapiens and our hominidHominid ancestorsvoorvaders
livedleefden in smallklein communitiesgemeenschappen
653
2016587
4639
leefden Homo sapiens en onze hominide
voorouders in kleine gemeenschappen
33:53
of a fewweinig dozendozijn individualsindividuen.
654
2021250
2329
van enkele tientallen personen.
33:55
EverybodyIedereen knewwist everybodyiedereen elseanders.
655
2023603
2127
Iedereen kende iedereen.
33:57
WhereasOverwegende dat modernmodern nationslanden
are imaginedingebeeld communitiesgemeenschappen,
656
2025754
4021
Terwijl de moderne naties
ingebeelde gemeenschappen zijn
34:01
in the sensezin that I don't even know
all these people.
657
2029799
2551
in de zin dat ik al
deze mensen niet eens ken.
34:04
I come from a relativelynaar verhouding
smallklein nationnatie, IsraelIsraël,
658
2032374
2848
Ik kom uit een relatief
klein land, Israël,
34:07
and of eightacht millionmiljoen IsraelisIsraëli 's,
659
2035246
2143
en van de acht miljoen Israëli's
34:09
I never metleerde kennen mostmeest of them.
660
2037413
1990
heb ik de meesten nog nooit ontmoet.
34:11
I will never meetontmoeten mostmeest of them.
661
2039427
2308
Ik zal de meesten ook nooit ontmoeten.
34:13
They basicallyeigenlijk existbestaan here.
662
2041759
2562
Hier bestaan ze eigenlijk.
34:16
CACA: But in termstermen of this identityidentiteit,
663
2044345
2749
CA: Maar in termen van deze identiteit,
34:19
this groupgroep who feel left out
and perhapsmisschien have work takeningenomen away,
664
2047118
5437
deze groep die zich buitengesloten voelt
en misschien hun werk is kwijtgeraakt
34:24
I mean, in "HomoHomo DeusDEUS,"
665
2052579
2294
-- ik bedoel in 'Homo Deus' --
34:26
you actuallywerkelijk speakspreken of this groupgroep
in one sensezin expandinguitbreiden,
666
2054897
3111
deze groep die steeds groter wordt,
34:30
that so manyveel people
maymei have theirhun jobsjobs takeningenomen away
667
2058032
3622
want zo veel mensen verliezen hun werk
34:33
by technologytechnologie in some way
that we could endeinde up with
668
2061678
4380
door de technologie,
dat we zouden kunnen eindigen
mer een heel grote
-- noem het een 'nutteloze klasse' --
34:38
a really largegroot -- I think you call it
a "uselessnutteloos classklasse" --
669
2066082
3171
34:41
a classklasse where traditionallyoudsher,
670
2069277
2103
een klasse die altijd al
34:43
as viewedbekeken by the economyeconomie,
these people have no use.
671
2071404
2731
door de economie
als overbodig werd beschouwd.
34:46
YNHYNH: Yes.
672
2074159
1198
YNH: Ja.
CA: Hoe waarschijnlijk is dat?
34:47
CACA: How likelywaarschijnlijk a possibilitymogelijkheid is that?
673
2075381
2931
Is dat iets waar we
doodsbang voor moeten zijn?
34:50
Is that something
we should be terrifieddoodsbang about?
674
2078336
2744
En kunnen we er iets aan doen?
34:53
And can we addressadres it in any way?
675
2081104
2659
YNH: We moeten er
zeer zorgvuldig over nadenken.
34:55
YNHYNH: We should think about it
very carefullyvoorzichtig.
676
2083787
2247
34:58
I mean, nobodyniemand really knowsweet
what the jobbaan marketmarkt will look like
677
2086058
2971
Niemand weet echt hoe
de arbeidsmarkt eruit zal zien
35:01
in 2040, 2050.
678
2089053
1690
in 2040, 2050.
Er is een kans dat er veel
nieuwe banen zullen verschijnen,
35:02
There is a chancekans
manyveel newnieuwe jobsjobs will appearverschijnen,
679
2090767
2708
35:05
but it's not certainzeker.
680
2093499
1754
maar zeker is dat niet.
35:07
And even if newnieuwe jobsjobs do appearverschijnen,
681
2095277
2211
Zelfs als er al nieuwe banen bijkomen,
35:09
it won'tzal niet necessarilynodig be easygemakkelijk
682
2097512
1984
zal het niet altijd gemakkelijk zijn
35:11
for a 50-year-jaar oldoud unemployedwerkloos truckvrachtauto driverbestuurder
683
2099520
2999
voor een 50-jarige
werkloze vrachtwagenchauffeur
35:14
madegemaakt unemployedwerkloos by self-drivingzelf rijden vehiclesvoertuigen,
684
2102543
3033
die werkloos werd gemaakt
door zichzelf-besturende voertuigen,
35:17
it won'tzal niet be easygemakkelijk
for an unemployedwerkloos truckvrachtauto driverbestuurder
685
2105600
3653
zal het niet gemakkelijk voor een
werkloze vrachtwagenchauffeur zijn
35:21
to reinventopnieuw uitvinden himselfzichzelf or herselfzichzelf
as a designerontwerper of virtualvirtueel worldswerelden.
686
2109277
4786
om zichzelf om te scholen
tot ontwerper van virtuele werelden.
35:26
PreviouslyEerder, if you look at the trajectorytraject
of the industrialindustrieel revolutionrevolutie,
687
2114087
4182
Voorheen, in de loop
van de industriële revolutie,
35:30
when machinesmachines replacedvervangen humansmensen
in one typetype of work,
688
2118293
4157
wanneer machines mensen vervingen
in een bepaald type van werk,
35:34
the solutionoplossing usuallydoorgaans camekwam
from low-skilllaaggeschoolde work
689
2122474
4281
kwam de oplossing meestal
van laaggeschoolde arbeid
35:38
in newnieuwe lineslijnen of businessbedrijf.
690
2126779
2588
in nieuwe vormen van bedrijfsleven.
35:41
So you didn't need any more
agriculturalagrarisch workersarbeiders,
691
2129391
3402
Toen er minder landarbeiders nodig waren,
35:44
so people movedverhuisd to workingwerkend
in low-skilllaaggeschoolde industrialindustrieel jobsjobs,
692
2132817
5414
kwamen er industriële banen bij
voor laaggeschoolden.
35:50
and when this was takeningenomen away
by more and more machinesmachines,
693
2138255
3469
Toen dit meer en meer
door machines werd ingenomen,
35:53
people movedverhuisd to low-skilllaaggeschoolde serviceservice jobsjobs.
694
2141748
2970
verhuisden mensen naar
laaggekwalificeerde dienstenbanen.
35:56
Now, when people say there will
be newnieuwe jobsjobs in the futuretoekomst,
695
2144742
3360
Als mensen zeggen dat er in de toekomst
nieuwe banen zullen komen
36:00
that humansmensen can do better than AIAI,
696
2148126
2429
die mensen beter kunnen doen dan AI,
die mensen beter kunnen doen dan robots,
36:02
that humansmensen can do better than robotsrobots,
697
2150579
1830
36:04
they usuallydoorgaans think about high-skillhoge-Behendigheid jobsjobs,
698
2152433
2640
dan denken ze meestal
aan hooggekwalificeerde banen,
36:07
like softwaresoftware engineersingenieurs
designingontwerpen virtualvirtueel worldswerelden.
699
2155097
3871
zoals softwareontwerpers
van virtuele werelden.
36:10
Now, I don't see how
an unemployedwerkloos cashierkassa from Wal-MartWal-Mart
700
2158992
5394
Nu zie ik niet hoe
een werkloze caissière van Wal-Mart
36:16
reinventsherontdekt herselfzichzelf or himselfzichzelf at 50
as a designerontwerper of virtualvirtueel worldswerelden,
701
2164410
4623
zich op haar 50ste nog bijschoolt
tot ontwerper van virtuele werelden
36:21
and certainlyzeker I don't see
702
2169057
1471
en zeker zie ik niet in
36:22
how the millionsmiljoenen of unemployedwerkloos
BangladeshiBangladesh textiletextiel workersarbeiders
703
2170552
3467
hoe miljoenen werkloze
Bengalese textielarbeiders
36:26
will be ablein staat to do that.
704
2174043
1611
dat zullen kunnen.
36:27
I mean, if they are going to do it,
705
2175678
1720
Ik bedoel dat als ze het
al zouden gaan doen,
36:29
we need to startbegin teachingonderwijs
the BangladeshisAkkoorden todayvandaag
706
2177422
3356
we vandaag al moeten beginnen
met Bengalezen te onderwijzen
36:32
how to be softwaresoftware designersontwerpers,
707
2180802
1754
hoe je software ontwerpt
36:34
and we are not doing it.
708
2182580
1243
en dat doen we niet.
36:35
So what will they do in 20 yearsjaar?
709
2183847
2491
Wat gaan ze dus doen over 20 jaar?
36:38
CACA: So it feelsvoelt like you're really
highlightingmarkeren a questionvraag
710
2186362
3914
CA: Het voelt alsof je echt
de nadruk legt op een vraag
36:42
that's really been buggingafluisteren me
the last fewweinig monthsmaanden more and more.
711
2190300
4183
die me de afgelopen maanden
meer en meer bezighoudt.
Het is bijna een te moeilijke vraag
om in het openbaar te stellen,
36:46
It's almostbijna a hardhard questionvraag
to askvragen in publicopenbaar,
712
2194507
2855
36:49
but if any mindgeest has some wisdomwijsheid
to offeraanbod in it, maybe it's yoursde jouwe,
713
2197386
3391
maar als er iemand is die er wat zinnigs
over kan vertellen, ben jij het wel,
36:52
so I'm going to askvragen you:
714
2200801
1545
dus vraag ik je:
36:54
What are humansmensen for?
715
2202370
1878
"Waar dienen mensen voor?"
36:57
YNHYNH: As farver as we know, for nothing.
716
2205232
1934
YNH: Voor zover wij weten,
nergens voor.
36:59
(LaughterGelach)
717
2207190
1712
(Gelach)
37:00
I mean, there is no great cosmickosmisch dramadrama,
some great cosmickosmisch planplan,
718
2208926
5526
Er bestaat geen groot kosmisch drama,
geen groot kosmisch plan,
37:06
that we have a rolerol to playspelen in.
719
2214476
2841
waarin wij een rol moeten spelen.
37:09
And we just need to discoverontdekken
what our rolerol is
720
2217341
3024
We moeten zelf onze rol bepalen
37:12
and then playspelen it to the bestbeste
of our abilityvermogen.
721
2220389
2992
en ze dan zo goed mogelijk spelen.
37:15
This has been the storyverhaal of all religionsgodsdiensten
and ideologiesideologieën and so forthvoort,
722
2223405
4978
Dit is het verhaal van alle religies,
ideologieën enzovoort geweest,
37:20
but as a scientistwetenschapper, the bestbeste I can say
is this is not truewaar.
723
2228407
3478
maar als wetenschapper kan ik het beste
zeggen dat het niet waar is.
37:23
There is no universaluniverseel dramadrama
with a rolerol in it for HomoHomo sapienssapiens.
724
2231909
5358
Er is geen universeel drama
met een rol voor Homo sapiens.
37:29
So --
725
2237291
1681
Dus --
37:30
CACA: I'm going to pushDuwen back on you
just for a minuteminuut,
726
2238996
2493
CA: Ik kom nog even terug
37:33
just from your owneigen bookboek,
727
2241513
1194
op je eigen boek,
37:34
because in "HomoHomo DeusDEUS,"
728
2242731
1324
want in 'Homo Deus'
37:36
you give really one of the mostmeest coherentcoherente
and understandablebegrijpelijk accountsrekeningen
729
2244079
5059
geef je echt een van de meest
coherente en begrijpelijke beschouwingen
37:41
about sentiencewaarnemingsvermogen, about consciousnessbewustzijn,
730
2249162
2232
over voelen, over bewustzijn,
37:43
and that uniqueuniek sortsoort of humanmenselijk skillbekwaamheid.
731
2251418
2958
die unieke soort
menselijke vaardigheid.
37:46
You pointpunt out that it's differentverschillend
from intelligenceintelligentie-,
732
2254400
2493
Je wijst erop dat het iets
anders is dan intelligentie
37:48
the intelligenceintelligentie-
that we're buildinggebouw in machinesmachines,
733
2256917
2334
die we in machines inbouwen
37:51
and that there's actuallywerkelijk a lot
of mysterymysterie around it.
734
2259275
3658
en dat het eigenlijk
iets heel mysterieus is.
37:54
How can you be sure there's no purposedoel
735
2262957
3377
Hoe kun je er zeker van zijn
dat er geen doel is,
37:58
when we don't even understandbegrijpen
what this sentiencewaarnemingsvermogen thing is?
736
2266358
4051
als we niet eens begrijpen
wat dat zelfbewustzijn is?
38:02
I mean, in your owneigen thinkinghet denken,
isn't there a chancekans
737
2270433
2576
Zou je niet kunnen denken
38:05
that what humansmensen are for
is to be the universe'suniversum van sentientvoelend things,
738
2273033
4312
dat het de bedoeling van mensen is
om het zelfbewustzijn
van het universum te zijn,
38:09
to be the centerscenters of joyvreugde and love
and happinessgeluk and hopehoop?
739
2277369
3423
om de middelpunten van vreugde,
liefde, geluk en hoop te zijn?
38:12
And maybe we can buildbouwen machinesmachines
that actuallywerkelijk help amplifyAmplify that,
740
2280816
3035
Misschien krijgen we machines
die dat echt gaan helpen versterken,
38:15
even if they're not going to becomeworden
sentientvoelend themselveszich?
741
2283875
2664
ook al worden ze misschien
zelf niet voelend?
38:18
Is that crazygek?
742
2286563
1151
Is dat gek?
38:19
I kindsoort of foundgevonden myselfmezelf hopinghoop that,
readinglezing your bookboek.
743
2287738
3483
Ik begon dat te hopen
bij het lezen van je boek.
38:23
YNHYNH: Well, I certainlyzeker think that the mostmeest
interestinginteressant questionvraag todayvandaag in sciencewetenschap
744
2291245
3857
YNH: Ik denk zeker dat de interessantste
vraag vandaag in de wetenschap
38:27
is the questionvraag
of consciousnessbewustzijn and the mindgeest.
745
2295126
2423
de kwestie van bewustzijn en geest is.
38:29
We are gettingkrijgen better and better
in understandingbegrip the brainhersenen
746
2297573
3498
We worden steeds beter en beter
in het begrijpen van hersenen
38:33
and intelligenceintelligentie-,
747
2301095
1260
en intelligentie,
38:34
but we are not gettingkrijgen much better
748
2302379
2537
maar het lukt ons niet zo goed
om meer inzicht te krijgen
38:36
in understandingbegrip the mindgeest
and consciousnessbewustzijn.
749
2304940
2343
in wat geest en bewustzijn zijn.
38:39
People oftenvaak confuseverwarren intelligenceintelligentie-
and consciousnessbewustzijn,
750
2307307
3362
Mensen verwarren vaak
intelligentie en bewustzijn,
38:42
especiallyvooral in placesplaatsen like SiliconSilicium ValleyVallei,
751
2310693
2299
vooral op plaatsen als Silicon Valley,
38:45
whichwelke is understandablebegrijpelijk,
because in humansmensen, they go togethersamen.
752
2313016
3757
wat begrijpelijk is omdat dat
bij de mens nu eenmaal samengaat.
38:48
I mean, intelligenceintelligentie- basicallyeigenlijk
is the abilityvermogen to solveoplossen problemsproblemen.
753
2316797
3579
Intelligentie is in principe het vermogen
om problemen op te lossen.
38:52
ConsciousnessBewustzijn is the abilityvermogen
to feel things,
754
2320400
2542
Bewustzijn is het vermogen
om dingen te voelen,
38:54
to feel joyvreugde and sadnessdroefheid
and boredomverveling and painpijn and so forthvoort.
755
2322966
5212
om vreugde, verdriet, verveling,
pijn enzovoort te voelen.
Bij Homo sapiens
en ook bij alle andere zoogdieren
39:00
In HomoHomo sapienssapiens and all other mammalszoogdieren
as well -- it's not uniqueuniek to humansmensen --
756
2328202
4039
-- het is niet uniek voor de mens --
39:04
in all mammalszoogdieren and birdsvogelstand
and some other animalsdieren,
757
2332265
2647
bij alle zoogdieren
en vogels en andere dieren,
39:06
intelligenceintelligentie- and consciousnessbewustzijn
go togethersamen.
758
2334936
2650
gaan intelligentie en bewustzijn samen.
39:09
We oftenvaak solveoplossen problemsproblemen by feelinggevoel things.
759
2337610
3578
Wij lossen vaak problemen op
door dingen te voelen.
39:13
So we tendde neiging hebben to confuseverwarren them.
760
2341212
1493
Dus verwarren we ze wel eens.
39:14
But they are differentverschillend things.
761
2342729
1465
Maar het zijn verschillende dingen.
39:16
What's happeninggebeurtenis todayvandaag
in placesplaatsen like SiliconSilicium ValleyVallei
762
2344218
3088
Tegenwoordig, in plaatsen
als Silicon Valley,
39:19
is that we are creatinghet creëren van
artificialkunstmatig intelligenceintelligentie-
763
2347330
3626
creëren we kunstmatige intelligentie,
39:22
but not artificialkunstmatig consciousnessbewustzijn.
764
2350980
1822
maar geen kunstmatig bewustzijn.
39:24
There has been an amazingverbazingwekkend developmentontwikkeling
in computercomputer intelligenceintelligentie-
765
2352826
3380
Er is een verbazingwekkende ontwikkeling
in computerintelligentie
39:28
over the last 50 yearsjaar,
766
2356230
1562
in de afgelopen 50 jaar
39:29
and exactlyprecies zeronul developmentontwikkeling
in computercomputer consciousnessbewustzijn,
767
2357816
4201
en precies nul ontwikkeling
in computerbewustzijn
39:34
and there is no indicationaanwijzing that computerscomputers
are going to becomeworden consciousbewust
768
2362041
3686
en er zijn geen aanwijzingen
dat computers bewust gaan worden
39:37
anytimeop elk gewenst moment soonspoedig.
769
2365751
2531
binnen afzienbare tijd.
39:40
So first of all, if there is
some cosmickosmisch rolerol for consciousnessbewustzijn,
770
2368306
5650
Dus eerst en vooral, als er al een
kosmische rol voor bewustzijn bestaat,
39:45
it's not uniqueuniek to HomoHomo sapienssapiens.
771
2373980
2130
is ze niet uniek voor de Homo sapiens.
39:48
CowsKoeien are consciousbewust, pigsvarkens are consciousbewust,
772
2376134
2319
Koeien zijn bewust, varkens zijn bewust,
39:50
chimpanzeeschimpansees are consciousbewust,
chickenskippen are consciousbewust,
773
2378477
2833
chimpansees zijn bewust,
kippen zijn bewust,
39:53
so if we go that way, first of all,
we need to broadenverbreden our horizonsHorizon
774
2381334
3853
als we die weg opgaan, moeten we
in de eerste plaats onze horizon verruimen
39:57
and rememberonthouden very clearlyduidelijk we are not
the only sentientvoelend beingswezens on EarthAarde,
775
2385211
4725
en ons duidelijk realiseren dat wij niet
de enige bewuste wezens op aarde zijn
40:01
and when it comeskomt to sentiencewaarnemingsvermogen --
776
2389960
1795
en als het gaat om bewustzijn --
40:03
when it comeskomt to intelligenceintelligentie-,
there is good reasonreden to think
777
2391779
3312
als het gaat om intelligentie
is er een goede reden om te denken
40:07
we are the mostmeest intelligentintelligent
of the wholegeheel bunchbos.
778
2395115
3296
dat wij de meest intelligente
van het hele stel zijn.
40:10
But when it comeskomt to sentiencewaarnemingsvermogen,
779
2398435
2574
Maar als het gaat om het bewustzijn,
40:13
to say that humansmensen are more
sentientvoelend than whaleswalvissen,
780
2401033
3158
om te zeggen dat de mens
bewuster is dan walvissen,
40:16
or more sentientvoelend than baboonsbavianen
or more sentientvoelend than catskatten,
781
2404215
4147
of bewuster dan bavianen of katten,
40:20
I see no evidencebewijsmateriaal for that.
782
2408386
2294
daar zie ik geen bewijs voor.
40:22
So first stepstap is, you go
in that directionrichting, expanduitbreiden.
783
2410704
3607
Dus de eerste stap is
dat in die richting uit te breiden.
40:26
And then the secondtweede questionvraag
of what is it for,
784
2414335
3982
En dan de tweede vraag:
waar dient het voor?
40:30
I would reverseomgekeerde it
785
2418341
1782
Ik zou ze omdraaien
40:32
and I would say that I don't think
sentiencewaarnemingsvermogen is for anything.
786
2420147
4236
en zou zeggen dat ik denk
dat bewustzijn nergens voor dient.
40:36
I think we don't need
to find our rolerol in the universeuniversum.
787
2424407
4172
Ik denk dat we onze rol
in het universum niet hoeven te vinden.
40:40
The really importantbelangrijk thing
is to liberatebevrijden ourselvesonszelf from sufferinglijden.
788
2428603
5813
Het belangrijkste is om onszelf
te bevrijden van het lijden.
40:46
What characterizeskenmerkt sentientvoelend beingswezens
789
2434440
2993
Wat voelende wezens kenmerkt
40:49
in contrastcontrast to robotsrobots, to stonesstenen,
790
2437457
2720
in tegenstelling tot robots, stenen
40:52
to whateverwat dan ook,
791
2440201
1183
of wat dan ook,
40:53
is that sentientvoelend beingswezens
sufferlijden, can sufferlijden,
792
2441408
3791
is dat voelende wezens
lijden, kunnen lijden.
40:57
and what they should focusfocus on
793
2445223
2340
Waarop ze zich moeten concentreren,
40:59
is not findingbevinding theirhun placeplaats
in some mysteriousmysterieus cosmickosmisch dramadrama.
794
2447587
4120
is niet het vinden van hun plaats
in het een of andere
mysterieuze kosmische drama.
41:03
They should focusfocus on understandingbegrip
what sufferinglijden is,
795
2451731
3819
Ze moeten zich richten op
het begrijpen van wat lijden is,
41:07
what causesoorzaken it and how
to be liberatedbevrijd from it.
796
2455574
3359
wat de oorzaak is en hoe je
ervan bevrijd kan worden.
CA: Je hebt dit grote probleem
voor je zeer goed verwoord.
41:11
CACA: I know this is a biggroot issuekwestie for you,
and that was very eloquentwelsprekend.
797
2459572
3477
41:15
We're going to have a blizzardBlizzard
of questionsvragen from the audiencepubliek here,
798
2463073
3414
We mogen een storm van vragen
van het publiek hier verwachten,
41:18
and maybe from FacebookFacebook as well,
799
2466511
1920
misschien ook wel van Facebook
41:20
and maybe some commentsopmerkingen as well.
800
2468455
1673
en misschien wat opmerkingen ook.
41:22
So let's go quicksnel.
801
2470152
1796
Dus laten we snel gaan.
41:23
There's one right here.
802
2471972
1430
Daar komt er al een.
41:27
Keep your handshanden heldheld up
at the back if you want the micmic,
803
2475052
2809
Steek je hand op als je de microfoon wil
41:29
and we'llgoed get it back to you.
804
2477885
1419
en we brengen hem.
41:31
QuestionVraag: In your work, you talk a lot
about the fictionalfictieve storiesverhalen
805
2479328
3119
Vraag: In je werk praat je veel
over de fictieve verhalen
41:34
that we acceptaccepteren as truthwaarheid,
806
2482471
1344
die we voor waar accepteren,
41:35
and we liveleven our liveslevens by it.
807
2483839
1717
en we laten er ons leven
door laten bepalen.
41:37
As an individualindividu, knowingwetende that,
808
2485580
2499
Als je dat voor jezelf weet,
41:40
how does it impactbotsing the storiesverhalen
that you chooseKiezen to liveleven your life,
809
2488103
3746
hoe bepaalt dat dan de verhalen
die jij voor jouw leven kiest
41:43
and do you confuseverwarren them
with the truthwaarheid, like all of us?
810
2491873
3740
en verwar je ze niet met de waarheid,
net als wij allemaal?
41:48
YNHYNH: I try not to.
811
2496246
1211
YNH: Ik probeer dat niet te doen.
41:49
I mean, for me, maybe the mostmeest
importantbelangrijk questionvraag,
812
2497481
2768
Voor mij is misschien
wel de belangrijkste vraag,
41:52
bothbeide as a scientistwetenschapper and as a personpersoon,
813
2500273
2478
als wetenschapper en als persoon,
41:54
is how to tell the differenceverschil
betweentussen fictionfictie and realityrealiteit,
814
2502775
3875
hoe het verschil te zien
tussen fictie en werkelijkheid,
41:58
because realityrealiteit is there.
815
2506674
2596
omdat de werkelijkheid er is.
42:01
I'm not sayinggezegde that everything is fictionfictie.
816
2509294
2082
Ik zeg niet dat alles fictie is.
42:03
It's just very difficultmoeilijk for humanmenselijk beingswezens
to tell the differenceverschil
817
2511400
3052
Het is gewoon heel moeilijk
voor de mens om het verschil te zien
42:06
betweentussen fictionfictie and realityrealiteit,
818
2514476
1617
tussen fictie en werkelijkheid
42:08
and it has becomeworden more and more difficultmoeilijk
as historygeschiedenis progressedgevorderd,
819
2516117
4945
en het is in de loop van de geschiedenis
steeds moeilijker geworden,
42:13
because the fictionsficties
that we have createdaangemaakt --
820
2521086
2451
omdat de ficties
die we hebben gecreëerd --
42:15
nationslanden and godsgoden and moneygeld
and corporationsbedrijven --
821
2523561
3168
naties, goden, geld en bedrijven --
42:18
they now controlcontrole the worldwereld-.
822
2526753
1510
nu de wereld controleren.
42:20
So just to even think,
823
2528287
1177
Zelfs gewoon maar denken,
42:21
"Oh, this is just all fictionalfictieve entitiesentiteiten
that we'vewij hebben createdaangemaakt,"
824
2529488
3145
"Ach, dat hebben we
gewoon maar zelf bedacht",
42:24
is very difficultmoeilijk.
825
2532657
1447
is erg moeilijk.
42:26
But realityrealiteit is there.
826
2534128
2280
Maar de werkelijkheid is er.
42:29
For me the bestbeste ...
827
2537043
2005
Voor mij is de beste...
42:31
There are severalverscheidene teststesten
828
2539072
2123
Er zijn verschillende manieren
42:33
to tell the differenceverschil
betweentussen fictionfictie and realityrealiteit.
829
2541219
2770
om fictie en werkelijkheid
te onderscheiden.
42:36
The simplesteenvoudigste one, the bestbeste one
that I can say in shortkort,
830
2544013
3426
De eenvoudigste, de beste
die ik kortweg kan vertellen,
42:39
is the testtest of sufferinglijden.
831
2547463
1581
is de test van het lijden.
42:41
If it can sufferlijden, it's realecht.
832
2549068
1553
Als het kan lijden, is het echt.
Als het niet kan lijden,
is het niet echt.
42:43
If it can't sufferlijden, it's not realecht.
833
2551192
1694
42:44
A nationnatie cannotkan niet sufferlijden.
834
2552910
1465
Een natie kan niet lijden.
42:46
That's very, very clearduidelijk.
835
2554399
1570
Dat is heel, heel duidelijk.
42:47
Even if a nationnatie losesverliest a waroorlog,
836
2555993
1938
Zelfs als een land een oorlog verliest
42:49
we say, "GermanyDuitsland sufferedleed a defeatnederlaag
in the First WorldWereld WarOorlog,"
837
2557955
4065
en we zeggen: "Duitsland leed een
nederlaag in de Eerste Wereldoorlog",
42:54
it's a metaphormetafoor.
838
2562044
1165
is dat een metafoor.
Duitsland kan niet lijden.
Duitsland heeft geen verstand.
42:55
GermanyDuitsland cannotkan niet sufferlijden.
GermanyDuitsland has no mindgeest.
839
2563233
2557
42:57
GermanyDuitsland has no consciousnessbewustzijn.
840
2565814
1653
Duitsland heeft geen bewustzijn.
42:59
GermansDuitsers can sufferlijden, yes,
but GermanyDuitsland cannotkan niet.
841
2567491
3658
Duitsers kunnen lijden, ja,
maar Duitsland niet.
43:03
SimilarlyOp dezelfde manier, when a bankbank goesgaat bustbuste,
842
2571173
2969
Ook wanneer een bank failliet gaat,
43:06
the bankbank cannotkan niet sufferlijden.
843
2574166
1771
kan de bank niet lijden.
43:07
When the dollardollar losesverliest its valuewaarde,
the dollardollar doesn't sufferlijden.
844
2575961
3391
Wanneer de dollar devalueert,
zal de dollar niet lijden.
43:11
People can sufferlijden. AnimalsDieren can sufferlijden.
845
2579376
2250
Mensen kunnen lijden.
Dieren kunnen lijden.
43:13
This is realecht.
846
2581650
1156
Dat is echt.
43:14
So I would startbegin, if you
really want to see realityrealiteit,
847
2582830
4529
Dus om te beginnen zou ik
als je echt de werkelijkheid wilt zien,
43:19
I would go throughdoor the doordeur- of sufferinglijden.
848
2587383
2064
het door de bril
van het lijden te bekijken.
43:21
If you can really understandbegrijpen
what sufferinglijden is,
849
2589471
2954
Als je echt kan begrijpen wat lijden is,
43:24
this will give you alsoook the keysleutel
850
2592449
2223
geeft dit je de sleutel
43:26
to understandbegrijpen what realityrealiteit is.
851
2594696
2017
om te begrijpen wat werkelijkheid is.
43:28
CACA: There's a FacebookFacebook questionvraag
here that connectsconnects to this,
852
2596737
2783
CA: Hier een Facebook-vraag
die daarbij aansluit,
van iemand ergens
in een taal die ik niet kan lezen.
43:31
from someoneiemand around the worldwereld-
in a languagetaal that I cannotkan niet readlezen.
853
2599544
2977
YNH: Het is Hebreeuws.
43:34
YNHYNH: Oh, it's HebrewHebreeuws.
CACA: HebrewHebreeuws. There you go.
854
2602545
2217
CA: Hebreeuws. Jouw beurt.
43:36
(LaughterGelach)
855
2604786
1062
Kan je de naam lezen?
43:37
Can you readlezen the namenaam?
856
2605872
1164
YNH: Lauterbach Goren.
43:39
YNHYNH: [??]
857
2607060
1875
43:40
CACA: Well, thank you for writingschrift in.
858
2608959
1844
CA: Nou, bedankt voor het insturen.
43:42
The questionvraag is: "Is the post-truthna waarheid eratijdperk
really a brand-newgloednieuw eratijdperk,
859
2610827
4555
De vraag: "Is het post-waarheidstijdperk
echt een geheel nieuw tijdperk,
43:47
or just anothereen ander climaxclimax or momentmoment
in a never-endingnooit eindigende trendneiging?
860
2615406
4387
of gewoon een climax of moment
in een nooit eindigende trend?
43:52
YNHYNH: PersonallyPersoonlijk, I don't connectaansluiten
with this ideaidee of post-truthna waarheid.
861
2620701
3329
YNH: Persoonlijk zegt mij dit hele
idee van post-waarheid niets.
43:56
My basicbasis- reactionreactie as a historiangeschiedschrijver is:
862
2624054
2708
Mijn fundamentele reactie
als historicus is:
als dit het tijdperk
van de post-waarheid is,
43:58
If this is the eratijdperk of post-truthna waarheid,
when the hellhel was the eratijdperk of truthwaarheid?
863
2626786
3895
wanneer was dan verdorie
het tijdperk van de waarheid?
44:02
CACA: Right.
864
2630705
1251
CA: Juist.
44:03
(LaughterGelach)
865
2631980
1320
(Gelach)
44:05
YNHYNH: Was it the 1980s, the 1950s,
the MiddleMidden AgesLeeftijden?
866
2633324
4683
YNH: Waren het de jaren 80,
de jaren 50, de middeleeuwen?
44:10
I mean, we have always livedleefden
in an eratijdperk, in a way, of post-truthna waarheid.
867
2638031
4392
We hebben in zekere zin altijd geleefd
in een tijdperk van post-waarheid.
44:14
CACA: But I'd pushDuwen back on that,
868
2642883
2311
CA: Daar zou ik op willen doorgaan,
44:17
because I think what people
are talkingpratend about
869
2645218
2670
omdat ik denk dat waar mensen over praten
44:19
is that there was a worldwereld-
where you had fewerminder journalisticjournalistieke outletsverkooppunten,
870
2647912
6960
een wereld is met minder
journalistieke bronnen,
44:26
where there were traditionstradities,
that things were fact-checkedfeit-gecontroleerd.
871
2654896
3648
toen er tradities waren
van het controleren van feiten.
44:30
It was incorporatedopgenomen into the charterHandvest
of those organizationsorganisaties
872
2658568
3945
Dat het in het charter
van deze organisaties werd vastgelegd
44:34
that the truthwaarheid matteredtelde.
873
2662537
2167
dat de waarheid ertoe deed.
44:36
So if you believe in a realityrealiteit,
874
2664728
1749
Dus als je gelooft in een realiteit,
44:38
then what you writeschrijven is informationinformatie.
875
2666501
2223
dan is wat je schrijft informatie.
44:40
There was a beliefgeloof that that informationinformatie
should connectaansluiten to realityrealiteit in a realecht way,
876
2668748
3821
Men geloofde dat die informatie
echt moest aansluiten op de realiteit
44:44
and if you wroteschreef a headlineopschrift,
it was a seriousernstig, earnestEarnest attemptpoging
877
2672593
2961
en als je een kop schreef,
was dat een oprechte poging
44:47
to reflectreflecteren something
that had actuallywerkelijk happenedgebeurd.
878
2675578
2303
om iets weer te geven
wat echt gebeurd was.
44:49
And people didn't always get it right.
879
2677905
1851
Dat lukte niet altijd even goed.
44:51
But I think the concernbezorgdheid now is you've got
880
2679780
2009
Maar ik denk dat de zorg is dat je nu
44:53
a technologicaltechnologisch systemsysteem
that's incrediblyongelooflijk powerfulkrachtig
881
2681813
2318
een ongelooflijk krachtig
technologisch systeem hebt
44:56
that, for a while at leastminst,
massivelymassaal amplifiedversterkte anything
882
2684155
4170
dat, voor een tijdje tenminste,
massaal om het even wat versterkt
45:00
with no attentionaandacht paidbetaald to whetherof
it connectedaangesloten to realityrealiteit,
883
2688349
2780
zonder ermee in te zitten
of het ook waar is,
45:03
only to whetherof it connectedaangesloten
to clicksclicks and attentionaandacht,
884
2691153
3154
alleen of het de nodige
klikken en aandacht aantrekt
en dat dat misschien
wel eens giftig kon zijn.
45:06
and that that was arguablyaantoonbaar toxicgiftig.
885
2694331
1616
45:07
That's a reasonableredelijk concernbezorgdheid, isn't it?
886
2695971
2436
Dat is toch een redelijke zorg?
45:10
YNHYNH: Yeah, it is. I mean,
the technologytechnologie changesveranderingen,
887
2698431
2286
YNH: Ja, de technologie verandert
45:12
and it's now easiergemakkelijker to disseminateverspreiden
bothbeide truthwaarheid and fictionfictie and falsehoodleugen.
888
2700741
5228
en het is nu makkelijker
om zowel waarheid
als fictie en leugen te verspreiden.
45:17
It goesgaat bothbeide waysmanieren.
889
2705993
2003
Het werkt in beide richtingen.
45:20
It's alsoook much easiergemakkelijker, thoughhoewel, to spreadverspreiding
the truthwaarheid than it was ever before.
890
2708020
4579
Maar het is ook makkelijker dan ooit
om de waarheid te verspreiden.
45:24
But I don't think there
is anything essentiallyin wezen newnieuwe
891
2712623
3685
Maar ik denk niet
dat er iets wezenlijks nieuw is
45:28
about this disseminatingverspreiding
fictionsficties and errorsfouten.
892
2716332
4720
wat betreft de verspreiding
van ficties en fouten.
45:33
There is nothing that -- I don't know --
JosephJoseph GoebbelsGoebbels, didn't know
893
2721076
4034
Er is niets dat -- ik weet het niet --
Joseph Goebbels al niet wist
45:37
about all this ideaidee of fakenep
newsnieuws and post-truthna waarheid.
894
2725134
5439
over al dit gedoe
over nep-nieuws en post-waarheid.
45:42
He famouslyberoemd said that if you repeatherhaling
a lieliggen oftenvaak enoughgenoeg,
895
2730597
3718
Zijn beroemde uitspraak was
dat als je een leugen vaak genoeg herhaalt
45:46
people will think it's the truthwaarheid,
896
2734339
1821
mensen zullen denken
dat het de waarheid is
45:48
and the biggergroter the lieliggen, the better,
897
2736184
2356
en hoe groter de leugen, hoe beter,
45:50
because people won'tzal niet even think
that something so biggroot can be a lieliggen.
898
2738564
6023
omdat de mensen zelfs niet durven denken
dat zoiets enorms een leugen kan zijn.
45:56
I think that fakenep newsnieuws
has been with us for thousandsduizenden of yearsjaar.
899
2744611
5658
Ik denk dat we al duizenden jaren
met nep-nieuws te maken hebben.
46:02
Just think of the BibleBijbel.
900
2750293
1901
Denk maar aan de Bijbel.
46:04
(LaughterGelach)
901
2752218
1387
(Gelach)
46:05
CACA: But there is a concernbezorgdheid
902
2753629
1287
CA: Maar een punt van zorg is
46:06
that the fakenep newsnieuws is associatedgeassocieerd
with tyrannicaltirannieke regimesregimes,
903
2754940
4017
dat nep-nieuws geassocieerd
wordt met tirannieke regimes
46:10
and when you see an upriseomhooggaan in fakenep newsnieuws
904
2758981
2577
en als je nep-nieuws ziet opduiken
46:13
that is a canarykanarie in the coalsteenkool minede mijne
that there maymei be darkdonker timestijden comingkomt eraan.
905
2761582
4722
dan is dat als een kanarie
in de kolenmijn
en dat er mogelijk donkere
tijden zitten aan te komen.
46:20
YNHYNH: Yeah. I mean, the intentionalopzettelijk use
of fakenep newsnieuws is a disturbingstorend signteken.
906
2768124
6962
YNH: Ja. Ik bedoel
dat het opzettelijk gebruik
van nep-nieuws een veeg teken is.
46:27
But I'm not sayinggezegde that it's not badslecht,
I'm just sayinggezegde that it's not newnieuwe.
907
2775812
4581
Ik zeg niet dat het niet slecht is,
ik zeg alleen dat het niet nieuw is.
46:32
CACA: There's a lot of interestinteresseren
on FacebookFacebook on this questionvraag
908
2780820
2754
CA: Op Facebook is er veel
interesse over de kwestie
46:35
about globalglobaal governancebestuur
versusversus nationalismnationalisme.
909
2783598
5000
van mondiaal bestuur versus nationalisme.
46:41
QuestionVraag here from PhilPhil DennisDennis:
910
2789292
1508
Een vraag van Phil Dennis:
46:42
"How do we get people, governmentsoverheden,
to relinquishafzien van powermacht?
911
2790824
3496
"Hoe krijgen we mensen, overheden,
zover dat ze de macht gaan afstaan?"
46:46
Is that -- is that --
actuallywerkelijk, the texttekst is so biggroot
912
2794344
3915
Euh... de tekst is zo groot
dat ik de volledige vraag niet kan lezen.
46:50
I can't readlezen the fullvol questionvraag.
913
2798283
1540
46:51
But is that a necessitynoodzaak?
914
2799847
1539
Maar is dat noodzakelijk?
46:53
Is it going to take waroorlog to get there?
915
2801410
2612
Gaat daar een oorlog voor nodig zijn?
46:56
Sorry PhilPhil -- I mangledvervormd your questionvraag,
but I blameschuld the texttekst right here.
916
2804046
3690
Sorry Phil -- ik verhaspelde je vraag,
maar dat komt door de tekst hier.
46:59
YNHYNH: One optionkeuze
that some people talk about
917
2807760
2100
YNH: Een optie waar
sommige mensen over praten,
47:01
is that only a catastrophecatastrofe
can shakeschudden humankindmensheid
918
2809884
4739
is dat alleen een ramp
de mensheid wakker kan schudden
47:06
and openOpen the pathpad to a realecht systemsysteem
of globalglobaal governancebestuur,
919
2814647
5264
en de weg openen naar een echt
systeem van mondiaal bestuur.
47:11
and they say that we can't do it
before the catastrophecatastrofe,
920
2819935
4148
Ze beweren dat het zonder
catastrofe niet zal lukken,
47:16
but we need to startbegin
layingtot vaststelling van the foundationsstichtingen
921
2824107
2801
maar we moeten nu al
de fundamenten leggen
47:18
so that when the disasterramp strikesstrikes,
922
2826932
2500
zodat, wanneer het op een ramp uitdraait,
47:21
we can reactReageer quicklysnel.
923
2829456
2182
we snel kunnen reageren.
47:23
But people will just not have
the motivationmotivatie to do suchzodanig a thing
924
2831662
4000
Maar mensen zullen er gewoon
niet voor gemotiveerd zijn
47:27
before the disasterramp strikesstrikes.
925
2835686
2012
voordat die ramp toeslaat.
47:29
AnotherEen ander thing that I would emphasizebenadrukken
926
2837722
2265
Een ander ding dat ik wil benadrukken,
47:32
is that anybodyiemand who is really
interestedgeïnteresseerd in globalglobaal governancebestuur
927
2840011
5054
is dat iedereen die echt
geïnteresseerd is in mondiaal bestuur
47:37
should always make it very, very clearduidelijk
928
2845089
2901
het altijd heel, heel duidelijk moet maken
47:40
that it doesn't replacevervangen or abolishschaffen
locallokaal identitiesidentiteiten and communitiesgemeenschappen,
929
2848014
6584
dat ze lokale identiteiten
en gemeenschappen
niet gaat vervangen of afschaffen,
47:46
that it should come bothbeide as --
930
2854622
2956
dat ze beiden moeten deeluitmaken
47:49
It should be partdeel of a singlesingle packagepakket.
931
2857602
3307
van één enkel pakket.
47:52
CACA: I want to hearhoren more on this,
932
2860933
3378
CA: Daar wil ik meer over horen,
47:56
because the very wordstekst "globalglobaal governancebestuur"
933
2864335
3053
omdat 'mondiaal bestuur'
47:59
are almostbijna the epitomebelichaming of evilonheil
in the mindsetmanier van denken of a lot of people
934
2867412
4589
bijna de belichaming is van het kwaad
in de ogen van veel mensen,
van wat nu alternatief rechts
wordt genoemd.
48:04
on the alt-rightALT-rechts right now.
935
2872025
1326
48:05
It just seemslijkt scaryeng, remoteafgelegen, distantafgelegen,
and it has let them down,
936
2873375
2954
Het lijkt eng, afstandelijk
en het heeft ze in de steek gelaten,
48:08
and so globalistsglobalisten,
globalglobaal governancebestuur -- no, go away!
937
2876353
4116
en dus globalisten,
mondiaal bestuur -- nee, ga weg!
48:12
And manyveel viewuitzicht the electionverkiezing
as the ultimateultiem pokePoke in the eyeoog
938
2880493
3682
Velen zien de verkiezingen
als de ultieme slag in het gelaat
48:16
to anyoneiedereen who believesgelooft in that.
939
2884199
1478
voor iedereen die dat gelooft.
48:17
So how do we changeverandering the narrativeverhaal
940
2885701
3551
Hoe kunnen we het verhaal aanpassen,
48:21
so that it doesn't seemlijken
so scaryeng and remoteafgelegen?
941
2889276
2975
zodat het niet zo eng en ver weg lijkt?
48:24
BuildBouwen more on this ideaidee
of it beingwezen compatibleverenigbaar
942
2892275
2744
Steun meer op het idee
dat het compatibel is
48:27
with locallokaal identityidentiteit, locallokaal communitiesgemeenschappen.
943
2895043
2621
met lokale identiteit,
lokale gemeenschappen.
48:29
YNHYNH: Well, I think again we should startbegin
944
2897688
2600
YNH: Nou, ik denk dat we
opnieuw moeten uitgaan
48:32
really with the biologicalbiologisch realitiesrealiteiten
945
2900312
3132
van de biologische realiteit
48:35
of HomoHomo sapienssapiens.
946
2903468
2011
van Homo sapiens.
48:37
And biologybiologie tellsvertelt us two things
about HomoHomo sapienssapiens
947
2905503
4118
De biologie vertelt ons
twee dingen over de Homo sapiens
48:41
whichwelke are very relevantrelevant to this issuekwestie:
948
2909645
2257
die zeer relevant zijn voor dit probleem:
48:43
first of all, that we are
completelyhelemaal dependentafhankelijk
949
2911926
3029
allereerst, dat wij
volledig afhankelijk zijn
48:46
on the ecologicalecologisch systemsysteem around us,
950
2914979
2595
van het ecologische systeem om ons heen
48:49
and that todayvandaag we are talkingpratend
about a globalglobaal systemsysteem.
951
2917598
3459
en dat het vandaag de dag
gaat over een wereldwijd systeem.
48:53
You cannotkan niet escapeontsnappen that.
952
2921081
1357
Daar kun je niet aan ontsnappen.
48:54
And at the samedezelfde time, biologybiologie tellsvertelt us
about HomoHomo sapienssapiens
953
2922462
3622
Tegelijkertijd vertelt de biologie
ook over Homo sapiens
48:58
that we are socialsociaal animalsdieren,
954
2926108
2247
dat we sociale dieren zijn,
49:00
but that we are socialsociaal
on a very, very locallokaal levelniveau.
955
2928379
4637
maar wel sociaal op een zeer,
zeer lokaal niveau.
49:05
It's just a simpleeenvoudig factfeit of humanityde mensheid
956
2933040
3545
Het is gewoon een simpel
feit van het mens zijn
49:08
that we cannotkan niet have intimateintieme familiarityvertrouwdheid
957
2936609
4797
dat we geen intieme
vertrouwdheid kunnen hebben
49:13
with more than about 150 individualsindividuen.
958
2941430
3875
met meer dan ongeveer 150 individuen.
49:17
The sizegrootte of the naturalnatuurlijk groupgroep,
959
2945329
4297
De omvang van de natuurlijke groep,
49:21
the naturalnatuurlijk communitygemeenschap of HomoHomo sapienssapiens,
960
2949650
3102
de natuurlijke gemeenschap
van Homo sapiens,
49:24
is not more than 150 individualsindividuen,
961
2952776
3344
bestaat uit niet meer dan 150 individuen
49:28
and everything beyondvoorbij that is really
basedgebaseerde on all kindssoorten of imaginaryimaginaire storiesverhalen
962
2956144
6399
en alles erbuiten is eigenlijk gebaseerd
op allerlei denkbeeldige verhalen
49:34
and large-scalegrootschalig institutionsinstellingen,
963
2962567
2047
en grootschalige instellingen.
49:36
and I think that we can find a way,
964
2964638
4376
Ik denk dat we een manier kunnen vinden,
49:41
again, basedgebaseerde on a biologicalbiologisch
understandingbegrip of our speciessoorten,
965
2969038
4570
weeral op basis van een
biologisch begrip van onze soort,
49:45
to weaveweven the two togethersamen
966
2973632
2082
om de twee aan elkaar te koppelen
49:47
and to understandbegrijpen that todayvandaag
in the 21stst centuryeeuw,
967
2975738
3076
en te begrijpen dat we in de 21e eeuw
49:50
we need bothbeide the globalglobaal levelniveau
and the locallokaal communitygemeenschap.
968
2978838
5536
zowel het mondiaal niveau
als de lokale gemeenschap nodig hebben.
49:56
And I would go even furtherverder than that
969
2984398
2017
Ik zou zelfs verder gaan dan dat
49:58
and say that it startsstarts
with the bodylichaam itselfzelf.
970
2986439
3323
en zeggen dat het begint
met het lichaam zelf.
50:02
The feelingsgevoelens that people todayvandaag have
of alienationvervreemding and lonelinesseenzaamheid
971
2990500
4342
De gevoelens van vervreemding
en eenzaamheid die mensen vandaag hebben
50:06
and not findingbevinding theirhun placeplaats in the worldwereld-,
972
2994866
3216
en waardoor ze hun plaats
in de wereld niet vinden,
50:10
I would think that the chiefchef problemprobleem
is not globalglobaal capitalismkapitalisme.
973
2998106
5729
komen, denk ik, niet in de eerste plaats
van het mondiale kapitalisme.
50:16
The chiefchef problemprobleem is that over
the last hundredhonderd yearsjaar,
974
3004285
3026
Het voornaamste probleem is
dat in de afgelopen honderd jaar
50:19
people have been becomingworden disembodiedlosgemaakt,
975
3007335
3704
mensen 'ontlichaamd' zijn,
50:23
have been distancingop een afstand houden themselveszich
from theirhun bodylichaam.
976
3011063
3159
steeds meer vervreemd
zijn van hun lichaam.
50:26
As a hunter-gathererjager-verzamelaars or even as a peasantboer,
977
3014246
2896
Als jager-verzamelaar of zelfs als boer
50:29
to surviveoverleven, you need to be
constantlyvoortdurend in touchaanraken
978
3017166
4198
moet je om te overleven
voortdurend in contact zijn
50:33
with your bodylichaam and with your sensesverstand,
979
3021388
2183
met je lichaam en je zintuigen,
50:35
everyelk momentmoment.
980
3023595
1181
elk moment.
50:36
If you go to the forestBos
to look for mushroomschampignons
981
3024800
2147
Als je in het bos op zoek gaat
naar paddestoelen
50:38
and you don't paybetalen attentionaandacht
to what you hearhoren,
982
3026971
2377
en je geen aandacht geeft
aan wat je hoort,
50:41
to what you smellgeur, to what you tastesmaak,
983
3029372
1876
ruikt of proeft,
ben je een vogel voor de kat.
50:43
you're deaddood.
984
3031272
1151
50:44
So you mustmoet be very connectedaangesloten.
985
3032447
2151
Je moet voortdurend alert zijn.
50:46
In the last hundredhonderd yearsjaar,
people are losingverliezen theirhun abilityvermogen
986
3034622
4596
In de laatste honderd jaar
verliezen mensen hun vermogen
50:51
to be in touchaanraken with theirhun bodylichaam
and theirhun sensesverstand,
987
3039242
2872
om in contact te staan
met hun lichaam en hun zintuigen,
50:54
to hearhoren, to smellgeur, to feel.
988
3042138
2186
om te horen, te ruiken, te voelen.
50:56
More and more attentionaandacht goesgaat to screensscreens,
989
3044348
3126
Steeds meer aandacht gaat naar schermen,
50:59
to what is happeninggebeurtenis elsewhereelders,
990
3047498
1520
naar wat elders gebeurt,
51:01
some other time.
991
3049042
1221
of in een andere tijd.
51:02
This, I think, is the deepdiep reasonreden
992
3050287
2431
Dat, denk ik, is de diepe reden
51:04
for the feelingsgevoelens of alienationvervreemding
and lonelinesseenzaamheid and so forthvoort,
993
3052742
3894
voor de gevoelens van vervreemding,
eenzaamheid, enzovoort.
51:08
and thereforedaarom partdeel of the solutionoplossing
994
3056660
2502
Daarom is een deel van de oplossing
51:11
is not to bringbrengen back
some massmassa- nationalismnationalisme,
995
3059186
4264
niet terugvallen op
een soort massanationalisme,
51:15
but alsoook reconnectsluit with our owneigen bodieslichamen,
996
3063474
4124
maar terug in contact komen
met ons eigen lichaam.
51:19
and if you are back
in touchaanraken with your bodylichaam,
997
3067622
3263
Als je weer contact maakt met je lichaam,
51:22
you will feel much more at home
in the worldwereld- alsoook.
998
3070909
3170
zul je je ook veel meer
thuis voelen in de wereld.
CA: Nou, afhankelijk
van hoe de dingen gaan,
51:26
CACA: Well, dependingafhankelijk on how things go,
we maymei all be back in the forestBos soonspoedig.
999
3074103
3685
kunnen we binnenkort
allemaal terug het bos in.
51:29
We're going to have
one more questionvraag in the roomkamer
1000
3077812
2349
We krijgen nog een vraag uit de zaal
51:32
and one more on FacebookFacebook.
1001
3080185
1503
en nog een van Facebook.
51:33
AmaAMA Adi-DakoADI-Dako: HelloHallo. I'm from GhanaGhana,
WestWest AfricaAfrika, and my questionvraag is:
1002
3081712
3381
Ama Adi-Dako: Hallo. Ik kom uit Ghana,
West-Afrika, en mijn vraag is:
51:37
I'm wonderingafvragen how do you presentaanwezig
and justifyrechtvaardigen the ideaidee of globalglobaal governancebestuur
1003
3085117
4602
ik vraag me af hoe je het idee
van mondiaal bestuur gaat verkopen
51:41
to countrieslanden that have been
historicallyhistorisch disenfranchisedrechteloze
1004
3089743
3011
aan landen die vroeger hebben geleden
51:44
by the effectsbijwerkingen of globalizationglobalisering,
1005
3092778
2045
aan de effecten van de globalisering,
51:46
and alsoook, if we're talkingpratend about
globalglobaal governancebestuur,
1006
3094847
2746
en ook, als we praten
over mondiaal bestuur,
51:49
it soundsklanken to me like it will definitelydefinitief
come from a very WesternizedVerwesterst ideaidee
1007
3097617
3624
klinkt het voor mij dat het zeker
zal komen uit een zeer verwesterd idee
51:53
of what the "globalglobaal"
is supposedvermeend to look like.
1008
3101265
2174
van hoe we ons dat
'mondiale' moeten voorstellen.
51:55
So how do we presentaanwezig and justifyrechtvaardigen
that ideaidee of globalglobaal
1009
3103463
3290
Hoe gaan we dat mondiaal idee
presenteren en verantwoorden
51:58
versusversus whollygeheel nationalistnationalist
1010
3106777
2993
tegenover het geheel
nationalistische idee,
52:01
to people in countrieslanden like GhanaGhana
and NigeriaNigeria and TogoTogo
1011
3109794
3335
aan mensen in landen
als Ghana, Nigeria, Togo
52:05
and other countrieslanden like that?
1012
3113153
2176
en andere dergelijke landen?
52:08
YNHYNH: I would startbegin by sayinggezegde
that historygeschiedenis is extremelyuiterst unfaironeerlijke,
1013
3116131
6414
YNH: Ik zou beginnen met te zeggen
dat de geschiedenis zeer oneerlijk is
52:14
and that we should realizerealiseren that.
1014
3122569
3922
en dat we dat moeten beseffen.
52:19
ManyVeel of the countrieslanden that sufferedleed mostmeest
1015
3127004
3049
Veel van de landen
die het meest te lijden hadden
52:22
from the last 200 yearsjaar of globalizationglobalisering
1016
3130077
4139
van de laatste 200 jaar aan globalisering,
52:26
and imperialismimperialisme and industrializationindustrialisatie
1017
3134240
1960
imperialisme en industrialisatie
52:28
are exactlyprecies the countrieslanden
whichwelke are alsoook mostmeest likelywaarschijnlijk to sufferlijden mostmeest
1018
3136224
5710
zijn precies de landen die ook
waarschijnlijk het meest zullen lijden
52:33
from the nextvolgende waveGolf.
1019
3141958
2789
aan de volgende golf.
52:36
And we should be very,
very clearduidelijk about that.
1020
3144771
3994
Daar moeten we heel,
heel duidelijk over zijn.
52:41
If we don't have a globalglobaal governancebestuur,
1021
3149477
3051
Als we geen mondiale regering gaan krijgen
52:44
and if we sufferlijden from climateklimaat changeverandering,
1022
3152552
3203
en we last krijgen
van de klimaatverandering,
52:47
from technologicaltechnologisch disruptionsstoringen,
1023
3155779
2257
van technologische ontwrichtingen,
52:50
the worstslechtst sufferinglijden will not be in the US.
1024
3158060
3601
zullen niet de Verenigde Staten
het ergste lijden.
52:53
The worstslechtst sufferinglijden will be in GhanaGhana,
will be in SudanSoedan, will be in SyriaSyrië,
1025
3161685
5096
Het ergste leed zal zijn
in Ghana, in Soedan, in Syrië,
52:58
will be in BangladeshBangladesh,
will be in those placesplaatsen.
1026
3166805
2737
in Bangladesh en dergelijke plaatsen.
53:01
So I think those countrieslanden
have an even greatergroter incentiveaansporing
1027
3169566
6036
Dus denk ik dat die landen
een nog grotere stimulans hebben
53:07
to do something about
the nextvolgende waveGolf of disruptionontwrichting,
1028
3175626
4727
om iets te doen aan de volgende
golf van ontwrichting,
53:12
whetherof it's ecologicalecologisch
or whetherof it's technologicaltechnologisch.
1029
3180377
2525
of ze nu ecologisch of technologisch is.
53:14
Again, if you think about
technologicaltechnologisch disruptionontwrichting,
1030
3182926
2846
Als je nadenkt over
technologische ontwrichting,
53:17
so if AIAI and 3D printersprinters and robotsrobots
will take the jobsjobs
1031
3185796
4616
dus als AI en 3D-printers
en robots de banen gaan afnemen
53:22
from billionsmiljarden of people,
1032
3190436
2369
van miljarden mensen,
53:24
I worryzorgen farver lessminder about the SwedesZweden
1033
3192829
3125
maak ik me veel minder
zorgen over de Zweden
53:27
than about the people in GhanaGhana
or in BangladeshBangladesh.
1034
3195978
3605
dan over de mensen
in Ghana of Bangladesh.
53:31
And thereforedaarom,
because historygeschiedenis is so unfaironeerlijke
1035
3199607
5228
En daarom, omdat
de geschiedenis zo oneerlijk is
53:36
and the resultsuitslagen of a calamitycalamiteit
1036
3204859
4346
en de resultaten van een calamiteit
53:41
will not be sharedgedeelde equallyeven
betweentussen everybodyiedereen,
1037
3209229
2368
niet iedereen gelijkelijk zullen treffen,
53:43
as usualgebruikelijk, the richrijk
will be ablein staat to get away
1038
3211621
4433
zullen, zoals altijd, de rijken
53:48
from the worstslechtst consequencesgevolgen
of climateklimaat changeverandering
1039
3216078
3472
de ergste gevolgen van de
klimaatverandering kunnen ontlopen
53:51
in a way that the poorarm
will not be ablein staat to.
1040
3219574
2845
en de armen gaan dat niet kunnen.
53:55
CACA: And here'shier is a great questionvraag
from CameronCameron TaylorTaylor on FacebookFacebook:
1041
3223347
3408
CA: Hier een interessante vraag
van Cameron Taylor op Facebook:
53:58
"At the endeinde of 'Sapiens' Sapiens,'"
1042
3226779
2121
"Aan het einde van 'Sapiens' zei je
54:00
you said we should be askingvragen the questionvraag,
1043
3228924
2063
dat we de vraag moeten stellen:
54:03
'What do we want to want?'
1044
3231011
2356
'Wat willen we willen?'
54:05
Well, what do you think
we should want to want?"
1045
3233391
2987
Nou, wat denk je dat
we moeten willen willen?"
54:08
YNHYNH: I think we should want
to want to know the truthwaarheid,
1046
3236402
3531
YNH: Ik denk dat we
de waarheid moeten willen weten
54:11
to understandbegrijpen realityrealiteit.
1047
3239957
2650
om de werkelijkheid te begrijpen.
54:15
MostlyMeestal what we want is to changeverandering realityrealiteit,
1048
3243207
5114
Meestal willen we
de werkelijkheid veranderen,
54:20
to fitpassen it to our owneigen desiresverlangens,
to our owneigen wisheswensen,
1049
3248345
3718
om ze aan te passen aan onze
eigen verlangens, onze eigen wensen,
54:24
and I think we should first
want to understandbegrijpen it.
1050
3252087
3720
en ik denk dat we dat
eerst moeten willen begrijpen.
54:27
If you look at the long-termlangetermijn
trajectorytraject of historygeschiedenis,
1051
3255831
3764
Als je kijkt naar de geschiedenis
op lange termijn,
54:31
what you see is that
for thousandsduizenden of yearsjaar
1052
3259619
2736
dan zie je dat al duizenden jaren lang
wij mensen de wereld om ons heen steeds
meer onder controle hebben gekregen.
54:34
we humansmensen have been gainingwint
controlcontrole of the worldwereld- outsidebuiten us
1053
3262379
3336
54:37
and tryingproberen to shapevorm it
to fitpassen our owneigen desiresverlangens.
1054
3265739
3494
We proberen hem vorm te geven en
aan onze eigen verlangens aan te passen.
54:41
And we'vewij hebben gainedopgedaan controlcontrole
of the other animalsdieren,
1055
3269257
3188
We hebben controle gekregen
over de andere dieren,
54:44
of the riversrivieren, of the forestsbossen,
1056
3272469
1531
over de rivieren, de bossen,
54:46
and reshapedhervormd them completelyhelemaal,
1057
3274024
3493
en ze volledig omgevormd,
54:49
causingveroorzakend an ecologicalecologisch destructionverwoesting
1058
3277541
3361
met als gevolg
een ecologische vernietiging
54:52
withoutzonder makingmaking ourselvesonszelf satisfiedtevreden.
1059
3280926
3178
terwijl we toch onvoldaan blijven.
54:56
So the nextvolgende stepstap
is we turnbeurt our gazeblik inwardsnaar binnen,
1060
3284128
3802
De volgende stap is dat we
onze blik naar binnen richten
54:59
and we say OK, gettingkrijgen controlcontrole
of the worldwereld- outsidebuiten us
1061
3287954
4548
en zeggen: "Oké, het onder controle
krijgen van de wereld om ons heen
55:04
did not really make us satisfiedtevreden.
1062
3292526
1864
heeft ons onvoldaan gelaten.
Laten we nu proberen om de controle
over de wereld in onszelf te verkrijgen."
55:06
Let's now try to gainkrijgen controlcontrole
of the worldwereld- insidebinnen us.
1063
3294414
2699
55:09
This is the really biggroot projectproject
1064
3297137
2163
Dit is het echt grote project
55:11
of sciencewetenschap and technologytechnologie
and industryindustrie in the 21stst centuryeeuw --
1065
3299324
4296
van wetenschap, technologie
en industrie in de 21e eeuw --
55:15
to try and gainkrijgen controlcontrole
of the worldwereld- insidebinnen us,
1066
3303644
3522
om te proberen controle
te krijgen over de wereld in ons,
55:19
to learnleren how to engineeringenieur and produceproduceren
bodieslichamen and brainshersenen and mindsgeesten.
1067
3307190
4923
om te leren hoe lichamen, hersenen
en geest te bewerken en te produceren.
55:24
These are likelywaarschijnlijk to be the mainhoofd
productsproducten of the 21stst centuryeeuw economyeconomie.
1068
3312137
4642
Dat gaan waarschijnlijk
de belangrijkste producten
van de 21ste-eeuwse economie worden.
55:28
When people think about the futuretoekomst,
very oftenvaak they think in termstermen,
1069
3316803
3821
Als mensen denken over de toekomst,
dan denken ze heel vaak in termen als,
55:32
"Oh, I want to gainkrijgen controlcontrole
of my bodylichaam and of my brainhersenen."
1070
3320648
3947
"Ik wil controle over mijn lichaam
en mijn hersenen krijgen."
55:36
And I think that's very dangerousgevaarlijk.
1071
3324619
2810
Ik denk dat dat zeer gevaarlijk is.
55:39
If we'vewij hebben learnedgeleerd anything
from our previousvoorgaand historygeschiedenis,
1072
3327453
3266
Als we iets uit onze
voorgeschiedenis hebben geleerd,
55:42
it's that yes, we gainkrijgen
the powermacht to manipulatemanipuleren,
1073
3330743
3913
is het dat, ja, we krijgen
de macht om te manipuleren,
55:46
but because we didn't really
understandbegrijpen the complexityingewikkeldheid
1074
3334680
2790
maar omdat we de complexiteit
55:49
of the ecologicalecologisch systemsysteem,
1075
3337494
1805
van het ecologisch systeem
niet echt begrijpen,
55:51
we are now facinggeconfronteerd an ecologicalecologisch meltdownkernsmelting.
1076
3339323
3690
worden we nu geconfronteerd
met een ecologische ramp.
55:55
And if we now try to reengineerReengineer
the worldwereld- insidebinnen us
1077
3343037
5406
Als we nu gaan proberen
om de wereld in ons te manipuleren,
56:00
withoutzonder really understandingbegrip it,
1078
3348467
2132
zonder hem echt te begrijpen,
56:02
especiallyvooral withoutzonder understandingbegrip
the complexityingewikkeldheid of our mentalgeestelijk systemsysteem,
1079
3350623
4316
vooral zonder inzicht in de complexiteit
van ons mentale systeem,
56:06
we mightmacht causeoorzaak a kindsoort of internalintern
ecologicalecologisch disasterramp,
1080
3354963
4660
kunnen we een soort interne
ecologische ramp veroorzaken,
56:11
and we'llgoed facegezicht a kindsoort of mentalgeestelijk
meltdownkernsmelting insidebinnen us.
1081
3359647
3543
een mentale kernsmelting als het ware.
56:16
CACA: PuttingZetten all the piecesstukken
togethersamen here --
1082
3364270
2442
CA: Als we hier alles
op een rijtje zetten --
56:18
the currentactueel politicspolitiek,
the comingkomt eraan technologytechnologie,
1083
3366736
2680
de huidige politiek,
de komende technologie,
56:21
concernszorgen like the one
you've just outlinedgeschetst --
1084
3369440
2150
de zorgen zoals die je
zojuist hebt geschetst --
56:23
I mean, it seemslijkt like you yourselfjezelf
are in quiteheel a bleaksomber placeplaats
1085
3371614
3095
ik bedoel dat het lijkt alsof je zelf
maar een sombere kijk
hebt op de toekomst.
56:26
when you think about the futuretoekomst.
1086
3374733
1621
56:28
You're prettymooi worriedbezorgd about it.
1087
3376378
1582
Je bent er behoorlijk ongerust over.
56:29
Is that right?
1088
3377984
1192
Is dat juist?
56:31
And if there was one causeoorzaak for hopehoop,
how would you statestaat that?
1089
3379200
6688
Als er iets ons hoopvol zou kunnen
stemmen, wat zou dat dan kunnen zijn?
56:37
YNHYNH: I focusfocus on the mostmeest
dangerousgevaarlijk possibilitiesmogelijkheden
1090
3385912
4163
YNH: Ik richt mij
op de gevaarlijkste mogelijkheden,
56:42
partlygedeeltelijk because this is like
my jobbaan or responsibilityverantwoordelijkheid
1091
3390099
3021
mede omdat dit mijn taak
of verantwoordelijkheid is
56:45
as a historiangeschiedschrijver or socialsociaal criticcriticus.
1092
3393144
1781
als historicus of sociaalcriticus.
56:46
I mean, the industryindustrie focusesricht zich mainlyhoofdzakelijk
on the positivepositief sideszijden,
1093
3394949
4762
Ik bedoel, de industrie richt zich
vooral op de positieve kanten,
56:51
so it's the jobbaan of historianshistorici
and philosophersfilosofen and sociologistssociologen
1094
3399735
3361
dus is het de taak van historici,
filosofen en sociologen
56:55
to highlighthoogtepunt the more dangerousgevaarlijk potentialpotentieel
of all these newnieuwe technologiestechnologieën.
1095
3403120
4441
de gevaarlijkere kanten van deze
nieuwe technologieën aan te duiden.
56:59
I don't think any of that is inevitableonvermijdelijk.
1096
3407585
2483
Ik denk niet dat
een ervan onvermijdelijk is.
57:02
TechnologyTechnologie is never deterministicdeterministische.
1097
3410092
3039
Technologie is nooit deterministisch.
57:05
You can use the samedezelfde technologytechnologie
1098
3413155
1717
Je kunt dezelfde technologie gebruiken
57:06
to createcreëren very differentverschillend
kindssoorten of societiessamenlevingen.
1099
3414896
2991
om zeer verschillende
samenlevingen te creëren.
57:09
If you look at the 20thth centuryeeuw,
1100
3417911
2038
Als je kijkt naar de 20e eeuw,
57:11
so, the technologiestechnologieën
of the IndustrialIndustriële RevolutionRevolutie,
1101
3419973
2781
de technologieën
van de Industriële Revolutie
57:14
the trainstreinen and electricityelektriciteit and all that
1102
3422778
3057
-- treinen, elektriciteit en dat alles --
57:17
could be used to createcreëren
a communistcommunistische dictatorshipdictatuur
1103
3425859
3052
konden worden gebruikt om een
​​communistische dictatuur te creëren
57:20
or a fascistfascist regimeregime
or a liberalliberale democracydemocratie.
1104
3428935
2805
of een fascistisch regime
of een liberale democratie.
57:23
The trainstreinen did not tell you
what to do with them.
1105
3431764
2528
De treinen vertelden je niet
wat je ermee kon doen.
57:26
SimilarlyOp dezelfde manier, now, artificialkunstmatig intelligenceintelligentie-
and bioengineeringBioengineering and all of that --
1106
3434316
4452
Ook nu zullen kunstmatige intelligentie,
bioengineering en dat allemaal
57:30
they don't predeterminevooraf bepalen a singlesingle outcomeresultaat.
1107
3438792
3514
niet één enkele toekomst vooraf bepalen.
57:34
HumanityMensheid can risestijgen up to the challengeuitdaging,
1108
3442886
3177
De mensheid kan de uitdaging aan,
57:38
and the bestbeste examplevoorbeeld we have
1109
3446087
1691
en het beste voorbeeld
57:39
of humanityde mensheid risingstijgende lijn up
to the challengeuitdaging of a newnieuwe technologytechnologie
1110
3447802
3740
van de mensheid die de uitdaging
van een nieuwe technologie aankan,
57:43
is nuclearnucleair weaponswapens.
1111
3451566
1723
zijn de nucleaire wapens.
57:45
In the latelaat 1940s, '50s,
1112
3453313
3009
Eind jaren 40, 50,
57:48
manyveel people were convincedovertuigd
1113
3456346
2139
waren veel mensen ervan overtuigd
57:50
that soonereerder or laterlater the ColdKoude WarOorlog
will endeinde in a nuclearnucleair catastrophecatastrofe,
1114
3458509
4306
dat vroeg of laat de Koude Oorlog
zou uitdraaien op een nucleaire ramp,
57:54
destroyingvernietigen humanmenselijk civilizationbeschaving.
1115
3462839
1775
de menselijke beschaving zou vernietigen.
57:56
And this did not happengebeuren.
1116
3464638
1480
Maar dat gebeurde niet.
57:58
In factfeit, nuclearnucleair weaponswapens promptedgevraagd
humansmensen all over the worldwereld-
1117
3466142
6420
In feite hebben nucleaire wapens
de mensen er wereldwijd toe aangezet
58:04
to changeverandering the way that they managebeheren
internationalInternationale politicspolitiek
1118
3472586
4741
om de internationale
politiek te veranderen
58:09
to reduceverminderen violencegeweld.
1119
3477351
2369
om het geweld terug te dringen.
58:11
And manyveel countrieslanden basicallyeigenlijk tooknam out waroorlog
1120
3479744
3239
Een groot aantal landen
verwijderde oorlog in principe
58:15
from theirhun politicalpolitiek toolkitToolkit.
1121
3483007
1874
uit hun politieke toolkit.
58:16
They no longerlanger triedbeproefd to pursuena te streven
theirhun interestsbelangen with warfareoorlogvoering.
1122
3484905
4270
Ze probeerden niet langer om hun belangen
na te streven met oorlogsvoering.
58:21
Not all countrieslanden have donegedaan so,
but manyveel countrieslanden have.
1123
3489580
3270
Niet alle landen deden dat,
maar toch wel veel.
58:24
And this is maybe
the mostmeest importantbelangrijk reasonreden
1124
3492874
3934
Dat is misschien wel
de belangrijkste reden
58:28
why internationalInternationale violencegeweld
declineddaalde dramaticallydramatisch sincesinds 1945,
1125
3496832
6102
waarom internationaal geweld
sinds 1945 drastisch daalde,
58:34
and todayvandaag, as I said,
more people commitplegen suicidezelfmoord
1126
3502958
3338
en, zoals ik al zei, gaan vandaag
meer mensen dood door zelfmoord
58:38
than are killedgedood in waroorlog.
1127
3506320
2207
dan in een oorlog.
58:40
So this, I think, givesgeeft us a good examplevoorbeeld
1128
3508551
4829
Dit geeft ons denk ik een goed voorbeeld
58:45
that even the mostmeest frighteningbeangstigend technologytechnologie,
1129
3513404
3842
dat de mens zelfs de meest
angstaanjagende technologie aankan
58:49
humansmensen can risestijgen up to the challengeuitdaging
1130
3517270
2535
58:51
and actuallywerkelijk some good can come out of it.
1131
3519829
3023
en dat er zelfs iets
goeds kan uit voortkomen.
58:54
The problemprobleem is, we have very little
marginmarge for errorfout.
1132
3522876
4287
Het probleem is dat we maar heel
weinig ruimte voor fouten hebben.
58:59
If we don't get it right,
1133
3527187
2209
Als we er niet in slagen,
59:01
we mightmacht not have
a secondtweede optionkeuze to try again.
1134
3529420
3671
zouden we misschien wel
eens geen tweede kans krijgen
om het opnieuw te proberen.
59:06
CACA: That's a very powerfulkrachtig noteNotitie,
1135
3534337
1567
CA: Dat is een zeer krachtige opmerking,
59:07
on whichwelke I think we should drawtrek
this to a conclusionconclusie.
1136
3535928
2805
waarop we, denk ik,
onze conclusie moeten baseren.
59:10
Before I wrapinpakken up, I just want to say
one thing to people here
1137
3538757
3111
Voordat ik stop, wil ik nog iets
zeggen tegen de mensen hier,
59:13
and to the globalglobaal TEDTED communitygemeenschap
watchingkijken onlineonline, anyoneiedereen watchingkijken onlineonline:
1138
3541892
5546
aan de wereldwijde TED-gemeenschap
en iedereen die online meekijkt:
59:19
help us with these dialoguesdialogen.
1139
3547462
2893
help ons met deze dialogen.
59:22
If you believe, like we do,
1140
3550379
2550
Als je zoals wij gelooft
59:24
that we need to find
a differentverschillend kindsoort of conversationgesprek,
1141
3552953
2980
dat we nodig anders
met elkaar moeten gaan praten,
59:27
now more than ever, help us do it.
1142
3555957
2233
nu meer dan ooit, help ons dan daarmee.
59:30
ReachREACH out to other people,
1143
3558214
2023
Reik de hand naar andere mensen,
59:33
try and have conversationsconversaties
with people you disagreehet oneens zijn with,
1144
3561269
2740
probeer te praten met mensen
waar je het niet mee eens bent,
59:36
understandbegrijpen them,
1145
3564033
1183
ze te begrijpen,
59:37
pullTrekken the piecesstukken togethersamen,
1146
3565240
1530
zet alles op een rijtje
59:38
and help us figurefiguur out how to take
these conversationsconversaties forwardvooruit
1147
3566794
3892
en help ons erachter te komen
hoe deze gesprekken voort te zetten
59:42
so we can make a realecht contributionbijdrage
1148
3570710
2254
om een wezenlijke bijdrage te leveren
59:44
to what's happeninggebeurtenis
in the worldwereld- right now.
1149
3572988
2745
aan wat er nu in de wereld aan de hand is.
59:47
I think everyoneiedereen feelsvoelt more alivelevend,
1150
3575757
3319
Ik denk dat iedereen zich nu meer actief,
59:51
more concernedbezorgd, more engagedbezet
1151
3579100
2310
meer bezorgd, meer betrokken voelt
59:53
with the politicspolitiek of the momentmoment.
1152
3581434
2529
met de politiek van het moment.
59:55
The stakesinzet do seemlijken quiteheel highhoog,
1153
3583987
2454
De inzet lijkt vrij hoog,
59:58
so help us respondreageren to it
in a wisewijs, wisewijs way.
1154
3586465
4512
dus help ons te reageren
op een wijze, verstandige manier.
00:03
YuvalYuval HarariHarari, thank you.
1155
3591001
1595
Yuval Harari, dank je.
00:04
(ApplauseApplaus)
1156
3592620
3308
(Applaus)
Translated by Rik Delaet
Reviewed by Peter Van de Ven

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKERS
Yuval Noah Harari - Historian, author
In his book "Homo Deus," Yuval Noah Harari explores the future of humankind: the destinies we may set for ourselves and the quests we'll undertake.

Why you should listen

In his book, Homo Deus: A Brief History of Tomorrow, Yuval Noah Harari explores the projects, dreams and nightmares that will shape the 21st century -- from overcoming death to creating artificial life. He maps the future and asks fundamental questions: Where do we go from here? How will we protect this fragile world from our own destructive powers? The book has sold four million copies since its publication in 2016.

Harari's previous book, Sapiens: A Brief History of Humankind, explores what made homo sapiens the most successful species on the planet. His answer: We are the only animal that can believe in things that exist purely in our imagination, such as gods, states, money, human rights, corporations and other fictions, and we have developed a unique ability to use these stories to unify and organize groups and ensure cooperation. Sapiens has sold eight million copies and been translated into more than 50 languages. Bill GatesMark Zuckerberg and President Barack Obama have recommended it as a must-read.

Harari lectures as a Professor of history at The Hebrew University of Jerusalem, where he specializes in world history, medieval history and military history. His current research focuses on macro-historical questions: What is the relationship between history and biology? What is the essential difference between Homo sapiens and other animals? Is there justice in history? Does history have a direction? Did people become happier as history unfolded? Harari has written for newspapers such as The Guardian, Financial Times, the Times, Nature magazine and the Wall Street Journal.

Harari's new book, 21 Lessons for the 21st Century, will take the pulse of our current global climate, focusing on the biggest questions of the present moment: What is really happening right now? What are today’s greatest challenges and choices? What should we pay attention to? The book will be published in multiple languages in September 2018.

More profile about the speaker
Yuval Noah Harari | Speaker | TED.com
Chris Anderson - TED Curator
After a long career in journalism and publishing, Chris Anderson became the curator of the TED Conference in 2002 and has developed it as a platform for identifying and disseminating ideas worth spreading.

Why you should listen

Chris Anderson is the Curator of TED, a nonprofit devoted to sharing valuable ideas, primarily through the medium of 'TED Talks' -- short talks that are offered free online to a global audience.

Chris was born in a remote village in Pakistan in 1957. He spent his early years in India, Pakistan and Afghanistan, where his parents worked as medical missionaries, and he attended an American school in the Himalayas for his early education. After boarding school in Bath, England, he went on to Oxford University, graduating in 1978 with a degree in philosophy, politics and economics.

Chris then trained as a journalist, working in newspapers and radio, including two years producing a world news service in the Seychelles Islands.

Back in the UK in 1984, Chris was captivated by the personal computer revolution and became an editor at one of the UK's early computer magazines. A year later he founded Future Publishing with a $25,000 bank loan. The new company initially focused on specialist computer publications but eventually expanded into other areas such as cycling, music, video games, technology and design, doubling in size every year for seven years. In 1994, Chris moved to the United States where he built Imagine Media, publisher of Business 2.0 magazine and creator of the popular video game users website IGN. Chris eventually merged Imagine and Future, taking the combined entity public in London in 1999, under the Future name. At its peak, it published 150 magazines and websites and employed 2,000 people.

This success allowed Chris to create a private nonprofit organization, the Sapling Foundation, with the hope of finding new ways to tackle tough global issues through media, technology, entrepreneurship and, most of all, ideas. In 2001, the foundation acquired the TED Conference, then an annual meeting of luminaries in the fields of Technology, Entertainment and Design held in Monterey, California, and Chris left Future to work full time on TED.

He expanded the conference's remit to cover all topics, including science, business and key global issues, while adding a Fellows program, which now has some 300 alumni, and the TED Prize, which grants its recipients "one wish to change the world." The TED stage has become a place for thinkers and doers from all fields to share their ideas and their work, capturing imaginations, sparking conversation and encouraging discovery along the way.

In 2006, TED experimented with posting some of its talks on the Internet. Their viral success encouraged Chris to begin positioning the organization as a global media initiative devoted to 'ideas worth spreading,' part of a new era of information dissemination using the power of online video. In June 2015, the organization posted its 2,000th talk online. The talks are free to view, and they have been translated into more than 100 languages with the help of volunteers from around the world. Viewership has grown to approximately one billion views per year.

Continuing a strategy of 'radical openness,' in 2009 Chris introduced the TEDx initiative, allowing free licenses to local organizers who wished to organize their own TED-like events. More than 8,000 such events have been held, generating an archive of 60,000 TEDx talks. And three years later, the TED-Ed program was launched, offering free educational videos and tools to students and teachers.

More profile about the speaker
Chris Anderson | Speaker | TED.com