TED2005
Luca Turin: The science of scent
Luca Turin over de wetenschap van geur
Filmed:
Readability: 3.7
621,001 views
Wat is de wetenschap achter een sublieme geur? Met charme en precisie verklaart biofysicus Luca Turin de moleculaire opbouw en de kunst van een geur.
Luca Turin - Nose
Biophysicist Luca Turin studies the science of smell. He's the author of Perfumes: The Guide, and the subject of Chandler Burr's 2003 book The Emperor of Scent. His next project: developing an artificial nose. Full bio
Biophysicist Luca Turin studies the science of smell. He's the author of Perfumes: The Guide, and the subject of Chandler Burr's 2003 book The Emperor of Scent. His next project: developing an artificial nose. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
The fragrance that you will smell, you will never be able to smell this way again.
0
0
4000
Het parfum dat je zult ruiken, zul je nooit meer op deze manier kunnen ruiken.
00:16
It’s a fragrance called Beyond Paradise,
1
4000
3000
Het parfum heet Beyond Paradise
00:19
which you can find in any store in the nation.
2
7000
3000
en is te vinden in elke winkel van het land.
00:22
Except here it’s been split up in parts by Estée Lauder
3
10000
4000
Maar hier is het in stukken opgesplitst door Estée Lauder
00:26
and by the perfumer who did it, Calice Becker,
4
14000
3000
en door de parfumeur, Calice Becker,
00:29
and I'm most grateful to them for this.
5
17000
1000
en daar ben ik hen erg dankbaar voor.
00:30
And it’s been split up in successive bits and a chord.
6
18000
4000
Het is opgedeeld in opeenvolgende deeltjes en een akkoord.
00:34
So what you’re smelling now is the top note.
7
22000
2000
Wat je nu ruikt, is de hoofdgeur.
00:36
And then will come what they call the heart, the lush heart note.
8
24000
4000
Daarna komt de zogenaamde weelderige hartgeur.
00:40
I will show it to you.
9
28000
3000
Ik zal het even laten zien.
00:43
The Eden top note is named after the Eden Project in the U.K.
10
31000
3000
De Eden-hoofdgeur is genoemd naar het Eden Project in het Verenigd Koninkrijk.
00:46
The lush heart note, Melaleuca bark note -- which does not contain any Melaleuca bark,
11
34000
5000
De weelderige hartgeur, geur van de melaleuca-schors, waar helemaal geen schors in zit,
00:51
because it’s totally forbidden.
12
39000
3000
want dat is verboden.
00:54
And after that, the complete fragrance.
13
42000
3000
En daarna de volledige geur.
00:57
Now what you are smelling is a combination of --
14
45000
3000
Wat je nu ruikt, is een combinatie van --
01:00
I asked how many molecules there were in there, and nobody would tell me.
15
48000
4000
Ik vroeg hoeveel moleculen hierin zaten, maar niemand wou het me zeggen.
01:04
So I put it through a G.C., a Gas Chromatograph that I have in my office,
16
52000
5000
Dus haalde ik het door een GC, een gaschromatograaf in mijn kantoor,
01:09
and it’s about 400.
17
57000
3000
en het zijn er ongeveer 400.
01:12
So what you’re smelling is several hundred molecules
18
60000
3000
Wat je nu ruikt, zijn een paar honderd moleculen
01:15
floating through the air, hitting your nose.
19
63000
3000
die door de lucht vliegen en in je neus terechtkomen.
01:18
And do not get the impression that this is very subjective.
20
66000
4000
En denk niet dat het heel subjectief is.
01:22
You are all smelling pretty much the same thing, OK?
21
70000
4000
Jullie ruiken nu allemaal ongeveer hetzelfde.
01:26
Smell has this reputation of being somewhat different for each person.
22
74000
4000
Van geur wordt gezegd dat die bij iedereen een beetje anders overkomt.
01:30
It’s not really true.
23
78000
1000
Dat is niet echt waar.
01:31
And perfumery shows you that can’t be true,
24
79000
2000
Een parfumerie bewijst dat dat niet waar is,
01:33
because if it were like that it wouldn’t be an art, OK?
25
81000
6000
anders zou het geen kunst zijn.
01:39
Now, while the smell wafts over you, let me tell you the history of an idea.
26
87000
4000
Terwijl de geur over jullie heen zweeft, zal ik de geschiedenis van een idee vertellen.
01:43
Everything that you’re smelling in here
27
91000
4000
Alles wat je hier ruikt,
01:47
is made up of atoms that come from what I call
28
95000
2000
bestaat uit atomen afkomstig van
01:49
the Upper East Side of the periodic table -- a nice, safe neighborhood.
29
97000
3000
wat ik de Upper East Side van het periodiek systeem noem: een veilige buurt.
01:52
(Laughter)
30
100000
4000
(Gelach)
01:56
You really don’t want to leave it if you want to have a career in perfumery.
31
104000
3000
Die wil je echt niet verlaten als je een carrière in de parfumerie wilt.
01:59
Some people have tried in the 1920s
32
107000
2000
Sommigen hebben in de jaren '20 geprobeerd
02:01
to add things from the bad parts, and it didn’t really work.
33
109000
4000
om er dingen van de slechte kant bij te doen, maar dat ging echt niet.
02:05
These are the five atoms from which just about everything
34
113000
2000
Dit zijn de 5 atomen waaruit alles
02:07
that you’re going to smell in real life, from coffee to fragrance, are made of.
35
115000
6000
wat je in het dagelijkse leven ruikt, van koffie tot parfum, gemaakt is.
02:13
The top note that you smelled at the very beginning,
36
121000
2000
De hoofdgeur die je in het begin rook,
02:15
the cut-grass green, what we call in perfumery -- they’re weird terms --
37
123000
4000
gemaaid gras zoals we dat noemen -- gekke termen hier --
02:19
and this would be called a green note,
38
127000
2000
en dit heet dan een groene geur,
02:21
because it smells of something green, like cut grass.
39
129000
2000
omdat het ruikt naar iets groens, zoals gemaaid gras.
02:23
This is cis-3-hexene-1-ol. And I had to learn chemistry on the fly
40
131000
7000
Dit is cis-3-hexenol. Ik heb de afgelopen 3 jaar
02:30
in the last three years. A very expensive high school chemistry education.
41
138000
6000
in een sneltempo chemie moeten leren. Een heel dure chemieles van de middelbare school.
02:36
This has six carbon atoms, so "hexa," hexene-1-ol.
42
144000
4000
Deze heeft 6 koolstofatomen, dus 'hex': hexenol.
02:40
It has one double bond, it has an alcohol on the end,
43
148000
4000
Het heeft een dubbele binding en achteraan een alcohol,
02:44
so it’s "ol," and that’s why they call it cis-3-hexene-1-ol.
44
152000
3000
'ol' dus, en daarom heet het cis-3-hexenol.
02:47
Once you figure this out, you can really impress people at parties.
45
155000
3000
Eens je het doorhebt, kun je op feestjes echt indruk maken op mensen.
02:50
This smells of cut grass. Now, this is the skeleton of the molecule.
46
158000
4000
Dit ruikt naar gemaaid gras. Dit is het skelet van de molecule.
02:54
If you dress it up with atoms, hydrogen atoms --
47
162000
3000
Als je er waterstofatomen aanhangt,
02:57
that’s what it looks like when you have it on your computer --
48
165000
2000
ziet het er zo uit op je computer,
02:59
but actually it’s sort of more like this, in the sense that the atoms have a certain
49
167000
4000
maar eigenlijk ziet het er zo uit, de atomen hebben
03:03
sphere that you cannot penetrate. They repel.
50
171000
3000
een soort bol waarin je niet kunt doordringen, ze stoten af.
03:06
OK, now. Why does this thing smell of cut grass, OK?
51
174000
6000
Waarom ruikt dit nu naar gras?
03:12
Why doesn’t it smell of potatoes or violets? Well, there are really two theories.
52
180000
6000
Waarom ruikt het niet naar aardappelen of viooltjes? Wel, er zijn 2 theorieën.
03:18
But the first theory is: it must be the shape.
53
186000
4000
Volgens de eerste theorie ligt het aan de vorm.
03:22
And that’s a perfectly reasonable theory in the sense that
54
190000
2000
Die theorie is heel aannemelijk
03:24
almost everything else in biology works by shape.
55
192000
2000
omdat bijna al de rest van de biologie met vorm werkt.
03:26
Enzymes that chew things up, antibodies, it’s all, you know,
56
194000
4000
Enzymen die dingen opeten, antilichamen,
03:30
the fit between a protein and whatever it is grabbing, in this case a smell.
57
198000
6000
het in elkaar passen van proteïne en iets anders, hier bijvoorbeeld een geur.
03:36
And I will try and explain to you what’s wrong with this notion.
58
204000
3000
Ik zal proberen uit te leggen wat er mis is met deze opvatting.
03:39
And the other theory is that we smell molecular vibrations.
59
207000
3000
Volgens de andere theorie ruiken we moleculaire vibraties.
03:42
Now, this is a totally insane idea.
60
210000
2000
Dat is echt een waanzinnig idee.
03:44
And when I first came across it in the early '90s, I thought my predecessor,
61
212000
4000
Toen ik er begin jaren '90 voor het eerst van hoorde, dacht ik
03:48
Malcolm Dyson and Bob Wright, had really taken leave of their senses,
62
216000
3000
dat mijn voorgangers, Malcolm Dyson en Bob Wright, helemaal gek geworden waren,
03:51
and I’ll explain to you why this was the case.
63
219000
3000
en ik zal proberen uit te leggen waarom.
03:54
However, I came to realize gradually that they may be right --
64
222000
3000
Maar stilaan begon ik te denken dat ze toch gelijk kunnen hebben
03:57
and I have to convince all my colleagues that this is so, but I’m working on it.
65
225000
3000
en ik ben nu bezig al mijn collega's te overtuigen dat dat zo is.
04:00
Here’s how shape works in normal receptors.
66
228000
6000
Zo werkt de vorm bij normale receptoren.
04:06
You have a molecule coming in, it gets into the protein, which is schematic here,
67
234000
5000
Er komt een molecule in de proteïne, hier schematisch voorgesteld,
04:11
and it causes this thing to switch, to turn, to move in some way
68
239000
5000
en daardoor gaat die draaien of bewegen
04:16
by binding in certain parts.
69
244000
4000
door bepaalde delen te verbinden.
04:20
And the attraction, the forces, between the molecule and the protein
70
248000
2000
De aantrekkingskracht, de krachten tussen de molecule en de proteïne
04:22
cause the motion. This is a shape-based idea.
71
250000
5000
zorgen voor de beweging. Dit idee is gebaseerd op vorm.
04:27
Now, what’s wrong with shape is summarized in this slide.
72
255000
4000
Hier zie je opgesomd wat er mis is met vorm.
04:31
The way --I expect everybody to memorize these compounds.
73
259000
5000
Ik verwacht dat iedereen deze stoffen van buiten leert.
04:36
This is one page of work from a chemist’s workbook, OK?
74
264000
5000
Dit is één bladzijde uit een werkboek van een chemicus.
04:41
Working for a fragrance company.
75
269000
2000
Hij werkt voor een parfumbedrijf.
04:43
He’s making 45 molecules, and he’s looking for a sandalwood,
76
271000
3000
Hij maakt 45 moleculen en hij zoekt sandelhout,
04:46
something that smells of sandalwood.
77
274000
1000
iets wat ruikt naar sandelhout.
04:47
Because there’s a lot of money in sandalwoods.
78
275000
2000
Want er valt veel geld te verdienen met sandelhout.
04:49
And of these 45 molecules, only 4629 actually smells of sandalwood.
79
277000
7000
Van deze 45 moleculen ruikt alleen nummer 4629 naar sandelhout.
04:56
And he puts an exclamation mark, OK? This is an awful lot of work.
80
284000
3000
Met een uitroepteken. Dat is echt verschrikkelijk veel werk.
04:59
This actually is roughly, in man-years of work, 200,000 dollars roughly,
81
287000
5000
In manjaren uitgedrukt zou dat ruwweg uitkomen op 200.000 dollar,
05:04
if you keep them on the low salaries with no benefits.
82
292000
4000
als je ze een laag salaris en geen voordelen geeft.
05:08
So this is a profoundly inefficient process.
83
296000
2000
Het is dus een erg inefficiënt proces.
05:10
And my definition of a theory is, it’s not just something
84
298000
3000
Een theorie is volgens mij niet alleen maar
05:13
that you teach people; it’s labor saving.
85
301000
2000
iets wat je kunt onderwijzen, ze moet arbeidsbesparend zijn.
05:15
A theory is something that enables you to do less work.
86
303000
3000
Een theorie moet voor minder werk zorgen.
05:18
I love the idea of doing less work. So let me explain to you why -- a very simple fact
87
306000
6000
Ik hou van minder werk. Ik zal jullie een heel eenvoudig feit vertellen
05:24
that tells you why this shape theory really does not work very well.
88
312000
5000
waardoor duidelijk wordt dat deze vormtheorie echt niet goed werkt.
05:29
This is cis-3-hexene-1-ol. It smells of cut grass.
89
317000
5000
Dit is cis-3-hexenol. Het ruikt naar gemaaid gras.
05:34
This is cis-3-hexene-1-thiol, and this smells of rotten eggs, OK?
90
322000
7000
Dit is cis-3-hexeenthiol en ruikt naar rotte eieren.
05:41
Now, you will have noticed that vodka never smells of rotten eggs.
91
329000
5000
Je hebt misschien al gemerkt dat wodka nooit naar rotte eieren ruikt.
05:46
If it does, you put the glass down, you go to a different bar.
92
334000
4000
Als dat wel zo is: zet je glas neer en ga naar een andere bar.
05:50
This is -- in other words, we never get the O-H --
93
338000
5000
We kunnen met andere woorden nooit
05:55
we never mistake it for an S-H, OK?
94
343000
3000
de O-H per ongeluk voor een S-H aanzien.
05:58
Like, at no concentration, even pure, you know,
95
346000
3000
Zelfs ongeconcentreerd en puur
06:01
if you smelt pure ethanol, it doesn’t smell of rotten eggs.
96
349000
3000
ruikt zuivere ethanol niet naar rotte eieren.
06:04
Conversely, there is no concentration at which the sulfur compound will smell like vodka.
97
352000
7000
Omgekeerd bestaat er geen concentratie waarbij de zwavelverbinding naar wodka zal ruiken.
06:11
It’s very hard to explain this by molecular recognition.
98
359000
4000
Met moleculaire herkenning is dit heel moeilijk te verklaren.
06:15
Now, I showed this to a physicist friend of mine who has a profound distaste
99
363000
2000
Ik liet dit aan een vriend zien die fysicus is en een grondige hekel heeft
06:17
for biology, and he says, "That’s easy! The things are a different color!"
100
365000
4000
aan biologie, en hij zei: "Dat is makkelijk! Ze hebben een verschillende kleur!"
06:21
(Laughter)
101
369000
5000
(Gelach)
06:26
We have to go a little beyond that. Now let me explain why vibrational theory has
102
374000
5000
Het gaat dus wel iets verder dan dat. Ik zal nu uitleggen waarom de vibratietheorie
06:31
some sort of interest in it. These molecules, as you saw in the beginning,
103
379000
4000
wel interessant is. Zoals je in het begin zag, zijn deze moleculen,
06:35
the building blocks had springs connecting them to each other.
104
383000
2000
deze bouwstenen, met elkaar verbonden.
06:37
In fact, molecules are able to vibrate at a set of frequencies
105
385000
3000
Moleculen kunnen vibreren op verschillende frequenties
06:40
which are very specific for each molecule and for the bonds connecting them.
106
388000
4000
die heel specifiek zijn voor elke molecule en voor hun verbindingen.
06:44
So this is the sound of the O-H stretch, translated into the audible range.
107
392000
8000
Dit is het geluid van de O-H-verbinding, omgezet naar een hoorbaar bereik.
06:53
S-H, quite a different frequency.
108
401000
2000
S-H heeft een heel andere frequentie.
06:55
Now, this is kind of interesting, because it tells you
109
403000
4000
Dat is wel interessant,
06:59
that you should be looking for a particular fact, which is this:
110
407000
3000
want daardoor weet je
07:02
nothing in the world smells like rotten eggs except S-H, OK?
111
410000
4000
dat niets in de hele wereld ruikt naar rotte eieren, behalve S-H.
07:06
Now, Fact B: nothing in the world has that frequency except S-H.
112
414000
7000
Ten tweede heeft niets anders in de wereld deze frequentie, behalve S-H.
07:13
If you look on this, imagine a piano keyboard.
113
421000
2000
Stel je voor dat dit de toetsen van een piano zijn.
07:15
The S-H stretch is in the middle of a part of the keyboard
114
423000
4000
Het S-H-stuk zit midden in een deel van het klavier
07:19
that has been, so to speak, damaged,
115
427000
2000
dat zogezegd stuk is,
07:21
and there are no neighboring notes, nothing is close to it.
116
429000
3000
en er zijn geen aangrenzende noten, niets komt in de buurt.
07:24
You have a unique smell, a unique vibration.
117
432000
2000
Het is een unieke geur, een unieke vibratie.
07:26
So I went searching when I started in this game
118
434000
2000
Toen ik met dit alles begon, ging ik op onderzoek
07:28
to convince myself that there was any degree of plausibility
119
436000
3000
om mezelf ervan te overtuigen dat heel dit gekke verhaal
07:31
to this whole crazy story.
120
439000
2000
misschien toch waar kon zijn.
07:33
I went searching for a type of molecule, any molecule,
121
441000
3000
Ik zocht naar een soort molecule, eender welke molecule,
07:36
that would have that vibration and that -- the obvious prediction
122
444000
5000
die dezelfde vibratie had. De voor de hand liggende voorspelling
07:41
was that it should absolutely smell of sulfur.
123
449000
2000
was dat het zeker naar zwavel zou ruiken.
07:43
If it didn’t, the whole idea was toast, and I might as well move on to other things.
124
451000
6000
Zo niet, lag het hele idee aan diggelen en kon ik me met andere dingen bezighouden.
07:49
Now, after searching high and low for several months,
125
457000
4000
Nadat ik een aantal maanden overal gezocht had,
07:53
I discovered that there was a type of molecule called a Borane
126
461000
5000
ontdekte ik een soort molecule, een boraan
07:58
which has exactly the same vibration.
127
466000
2000
en die had exact dezelfde vibratie.
08:00
Now the good news is, Boranes you can get hold of.
128
468000
3000
Het goede nieuws is dat boranen te verkrijgen zijn.
08:03
The bad news is they’re rocket fuels.
129
471000
3000
Het slechte nieuws is dat het raketbrandstof is.
08:06
Most of them explode spontaneously in contact with air,
130
474000
3000
Meestal exploderen ze vanzelf als ze in contact komen met lucht,
08:09
and when you call up the companies, they only give you minimum ten tons, OK?
131
477000
4000
en bedrijven verkopen ze alleen maar aan een minimum van 10 ton.
08:13
(Laughter)
132
481000
3000
(Gelach)
08:16
So this was not what they call a laboratory-scale experiment,
133
484000
3000
Dit was dus geen kleinschalig experiment
08:19
and they wouldn’t have liked it at my college.
134
487000
2000
en dat zouden ze op mijn universiteit niet graag hebben.
08:21
However, I managed to get a hold of a Borane eventually, and here is the beast.
135
489000
8000
Toch kon ik eindelijk een boraan bemachtigen, en hier zie je hem.
08:29
And it really does have the same -- if you calculate,
136
497000
2000
Als je de vibratiefrequenties meet en berekent,
08:31
if you measure the vibrational frequencies, they are the same as S-H.
137
499000
4000
zijn die hetzelfde als bij S-H.
08:35
Now, does it smell of sulfur? Well, if you go back in the literature,
138
503000
5000
En ruikt dat nu naar zwavel? Als je even in de literatuur duikt,
08:40
there’s a man who knew more about Boranes than anyone
139
508000
3000
zul je een man vinden die meer over boranen wist dan iedereen,
08:43
alive then or since, Alfred Stock, he synthesized all of them.
140
511000
5000
toen of later. Alfred Stock synthetiseerde ze allemaal.
08:48
And in an enormous 40-page paper in German he says, at one point --
141
516000
6000
In een gigantisch artikel van 40 pagina's in het Duits zegt hij --
08:54
my wife is German and she translated it for me --
142
522000
3000
mijn vrouw is Duits en zij heeft het voor me vertaald --
08:57
and at one point he says, "ganz widerlich Geruch,"
143
525000
2000
op een bepaald moment zegt hij: "ganz widerlich Geruch",
08:59
an "absolutely repulsive smell," which is good. Reminiscent of hydrogen sulfide.
144
527000
6000
een "volkomen weerzinwekkende geur", en dat is goed. Dat lijkt wel waterstofsulfide.
09:05
So this fact that Boranes smell of sulfur
145
533000
3000
Het feit dat boranen naar zwavel ruiken,
09:08
had been known since 1910, and utterly forgotten until 1997, 1998.
146
536000
7000
was al gekend sinds 1910, maar volkomen vergeten tegen 1997, 1998.
09:15
Now, the slight fly in the ointment is this: that
147
543000
4000
Er is wel een kleine kink in de kabel:
09:19
if we smell molecular vibrations, we must have a spectroscope in our nose.
148
547000
5000
als we moleculaire vibraties kunnen ruiken, moet er een spectroscoop in onze neus zitten.
09:24
Now, this is a spectroscope, OK, on my laboratory bench.
149
552000
5000
Dit is een spectroscoop, op mijn werkbank.
09:29
And it’s fair to say that if you look up somebody’s nose,
150
557000
2000
Als je nu in iemands neus kijkt,
09:31
you’re unlikely to see anything resembling this.
151
559000
3000
is de kans klein dat je daar zoiets vindt.
09:34
And this is the main objection to the theory.
152
562000
2000
En dit is het grootste tegenargument van deze theorie.
09:36
OK, great, we smell vibrations. How? All right?
153
564000
5000
Oké, we ruiken vibraties. Maar hoe?
09:41
Now when people ask this kind of question, they neglect something,
154
569000
2000
Als mensen deze soort vraag stellen, vergeten ze iets,
09:43
which is that physicists are really clever, unlike biologists.
155
571000
4000
namelijk dat fysici heel slim zijn, in tegenstelling tot biologen.
09:47
(Laughter)
156
575000
3000
(Gelach)
09:50
This is a joke. I’m a biologist, OK?
157
578000
2000
Grapje. Ik ben bioloog.
09:52
So it’s a joke against myself.
158
580000
1000
Het is dus een grap in mijn nadeel.
09:53
Bob Jacklovich and John Lamb at Ford Motor Company,
159
581000
3000
Bob Jacklovich en John Lamb van de Ford Motor Company ontdekten,
09:56
in the days when Ford Motor was spending vast amounts of money
160
584000
2000
in de tijd dat Ford enorme bedragen uitgaf
09:58
on fundamental research, discovered a way
161
586000
4000
aan wetenschappelijk onderzoek, een manier
10:02
to build a spectroscope that was intrinsically nano-scale.
162
590000
4000
om een spectroscoop te bouwen die intrinsiek op nanoschaal was.
10:06
In other words, no mirrors, no lasers, no prisms, no nonsense,
163
594000
3000
Met andere woorden: geen spiegels, geen lasers, geen prisma's, geen gedoe,
10:09
just a tiny device, and he built this device. And this device uses electron tunneling.
164
597000
5000
slechts een klein apparaat. En dat apparaat werkt met het tunneleffect.
10:14
Now, I could do the dance of electron tunneling,
165
602000
3000
Ik zou het tunneleffect kunnen voordoen,
10:17
but I’ve done a video instead, which is much more interesting. Here’s how it works.
166
605000
5000
maar met een filmpje wordt het veel interessanter. Hier zie je hoe het werkt.
10:22
Electrons are fuzzy creatures, and they can jump across gaps,
167
610000
4000
Elektronen zijn rare dingen, ze kunnen over gaten springen,
10:26
but only at equal energy. If the energy differs, they can’t jump.
168
614000
5000
maar alleen bij een gelijk energieniveau. Als de energie verschilt, kunnen ze niet springen.
10:31
Unlike us, they won’t fall off the cliff.
169
619000
2000
Ze vallen niet naar beneden, zoals wij.
10:33
OK. Now. If something absorbs the energy, the electron can travel.
170
621000
7000
Als er iets is wat de energie absorbeert, kan het elektron verder.
10:40
So here you have a system, you have something --
171
628000
3000
Dit systeem zorgt ervoor --
10:43
and there’s plenty of that stuff in biology --
172
631000
1000
en dat komt veel voor in de biologie --
10:44
some substance giving an electron, and the electron tries to jump,
173
632000
5000
dat een stof een elektron geeft en het elektron springt,
10:49
and only when a molecule comes along that has the right vibration
174
637000
4000
maar alleen als het elektron de juiste vibratie heeft
10:53
does the reaction happen, OK?
175
641000
2000
heeft de reactie plaats.
10:55
This is the basis for the device that these two guys at Ford built.
176
643000
4000
Dat is de basis voor het apparaat van die 2 mannen van Ford.
10:59
And every single part of this mechanism is actually plausible in biology.
177
647000
7000
En elk onderdeel van dit mechanisme komt echt voor in de biologie.
11:06
In other words, I’ve taken off-the-shelf components,
178
654000
1000
Met andere woorden, met kant-en-klare onderdelen
11:07
and I’ve made a spectroscope.
179
655000
2000
kan ik een spectroscoop maken.
11:09
What’s nice about this idea, if you have a philosophical bent of mind,
180
657000
4000
Het leuke van dit idee is dat je, als je een beetje filosofisch aangelegd bent,
11:13
is that then it tells you that the nose,
181
661000
2000
dat je dan begrijpt dat de neus,
11:15
the ear and the eye are all vibrational senses.
182
663000
3000
het oor en het oog met vibraties werken.
11:18
Of course, it doesn’t matter, because it could also be that they’re not.
183
666000
4000
Eigenlijk maakt het niet uit, want het kan ook niet waar zijn natuurlijk.
11:22
But it has a certain --
184
670000
1000
Maar het klinkt wel --
11:23
(Laughter)
185
671000
2000
(Gelach)
11:25
-- it has a certain ring to it which is attractive to people
186
673000
4000
-- het klinkt wel leuk, wat het aantrekkelijk maakt voor mensen
11:29
who read too much 19th-century German literature.
187
677000
4000
die te veel 19de-eeuwse Duitse literatuur lezen.
11:33
And then a magnificent thing happened:
188
681000
1000
En toen gebeurde er iets fantastisch:
11:34
I left academia and joined the real world of business,
189
682000
6000
ik verliet de academische wereld en stapte in de echte zakenwereld,
11:40
and a company was created around my ideas
190
688000
3000
en er ontstond een bedrijf rond mijn ideeën
11:43
to make new molecules using my method,
191
691000
3000
om nieuwe moleculen te maken met mijn methode,
11:46
along the lines of, let’s put someone else’s money where your mouth is.
192
694000
4000
op basis van: 'Laat iemand anders het maar betalen'.
11:50
And one of the first things that happened was
193
698000
4000
Een van de eerste dingen die we deden,
11:54
we started going around to fragrance companies
194
702000
2000
was langsgaan bij parfumbedrijven
11:56
asking for what they needed, because, of course,
195
704000
4000
en vragen wat ze nodig hadden, want als je geur kunt berekenen,
12:00
if you could calculate smell, you don’t need chemists.
196
708000
2000
heb je geen scheikundigen meer nodig.
12:02
You need a computer, a Mac will do it, if you know how to program the thing right,
197
710000
4000
Je hebt een computer nodig, een Mac bijvoorbeeld, als je er tenminste mee kunt werken.
12:06
OK? So you can try a thousand molecules,
198
714000
4000
Dan kun je duizend moleculen proberen,
12:10
you can try ten thousand molecules in a weekend,
199
718000
3000
zelfs tienduizend moleculen in een weekend,
12:13
and then you only tell the chemists to make the right one.
200
721000
3000
en moet je enkel tegen de scheikundige zeggen welke hij nu moet maken.
12:16
And so that’s a direct path to making new odorants.
201
724000
4000
Op die manier kun je snel nieuwe geuren maken.
12:20
And one of the first things that happened was
202
728000
1000
Het eerste wat er gebeurde
12:21
we went to see some perfumers in France --
203
729000
2000
toen we naar parfumeurs in Frankrijk gingen --
12:23
and here’s where I do my Charles Fleischer impression --
204
731000
2000
nu komt mijn Charles Fleischer-imitatie --
12:25
and one of them says, "You cannot make a coumarin."
205
733000
4000
en één van hen zei: "Je kunt geen coumarine maken."
12:29
He says to me, "I bet you cannot make a coumarin."
206
737000
3000
Hij zei: "Ik wed dat je geen coumarine kunt maken."
12:32
Now, coumarin is a very common thing, a material,
207
740000
4000
Coumarine is een heel gebruikelijke stof
12:36
in fragrance which is derived from a bean that comes from South America.
208
744000
3000
in parfums. Het is afgeleid van bonen die uit Zuid-Amerika komen.
12:39
And it is the classic synthetic aroma chemical, OK?
209
747000
4000
Het is echt een klassieker onder de synthetische chemische aroma's.
12:43
It’s the molecule that has made men’s fragrances
210
751000
4000
Het is de molecule waardoor mannenparfums
12:47
smell the way they do since 1881, to be exact.
211
755000
3000
ruiken zoals ze al sinds 1881 ruiken, om precies te zijn.
12:50
And the problem is it’s a carcinogen.
212
758000
3000
Het probleem is dat het kankerverwekkend is.
12:53
So nobody likes particularly to -- you know, aftershave with carcinogens.
213
761000
6000
En niemand heeft graag een kankerverwekkende aftershave.
12:59
(Laughter)
214
767000
2000
(Gelach)
13:01
There are some reckless people, but it’s not worth it, OK?
215
769000
3000
Sommigen zijn roekelozer dan anderen, maar dat is het niet waard.
13:04
So they asked us to make a new coumarin. And so we started doing calculations.
216
772000
5000
Ze vroegen dus een nieuwe coumarine, en we begonnen te rekenen.
13:09
And the first thing you do is you calculate the vibrational spectrum
217
777000
3000
Eerst bereken je het vibratiespectrum van coumarine,
13:12
of coumarin, and you smooth it out,
218
780000
1000
en dan vlak je het uit
13:13
so that you have a nice picture of what the sort of chord, so to speak, of coumarin is.
219
781000
6000
zodat je een mooi beeld hebt van dit akkoord, zeg maar, van coumarine.
13:19
And then you start cranking the computer to find other molecules,
220
787000
6000
Dan laat je de computer andere moleculen vinden
13:25
related or unrelated, that have the same vibrations.
221
793000
3000
die al dan niet verwant zijn en dezelfde vibratie hebben.
13:28
And we actually, in this case, I’m sorry to say,
222
796000
4000
In dit geval, ik vind het erg om te zeggen,
13:32
it happened -- it was serendipitous.
223
800000
2000
het was echt puur toeval.
13:34
Because I got a phone call from our chief chemist
224
802000
3000
Ik kreeg een telefoontje van de hoofdchemicus
13:37
and he said, look, I’ve just found this such a beautiful reaction,
225
805000
5000
en hij zei: "Kijk, ik vind dit zo'n prachtige reactie,
13:42
that even if this compound doesn’t smell of coumarin,
226
810000
1000
zelfs als het niet ruikt naar coumarine
13:43
I want to do it, it’s just such a nifty,
227
811000
3000
wil ik het proberen, het is zo handig,
13:46
one step -- I mean, chemists have weird minds --
228
814000
3000
één stap -- scheikundigen hebben rare kronkels --
13:49
one step, 90 percent yield, you know, and you get this lovely
229
817000
4000
één stap, 90 percent opbrengst, en dan krijg je
13:53
crystalline compound. Let us try it.
230
821000
2000
een prachtige kristallijne stof. Laten we het proberen."
13:55
And I said, first of all, let me do the calculation on that compound, bottom right,
231
823000
4000
En ik zei: "Laat me dan eerst die stof berekenen, rechts onderaan."
13:59
which is related to coumarin, but has an extra pentagon inserted into the molecule.
232
827000
6000
De stof is verwant met coumarine, maar heeft een extra vijfhoek binnenin de molecule.
14:05
Calculate the vibrations, the purple spectrum is that new fellow,
233
833000
5000
De vibraties berekenen, het paarse spectrum is dat van de nieuwe stof,
14:10
the white one is the old one.
234
838000
1000
het witte is dat van de vorige.
14:11
And the prediction is it should smell of coumarin.
235
839000
4000
Normaal gezien zou het naar coumarine moeten ruiken.
14:15
They made it ... and it smelled exactly like coumarin.
236
843000
8000
Ze hebben het gemaakt... en het rook exact als coumarine.
14:23
And this is our new baby, called tonkene.
237
851000
5000
Dit is de nieuwe stof, tonkeen.
14:28
You see, when you’re a scientist, you’re always selling ideas.
238
856000
2000
Als wetenschapper ben je altijd ideeën aan het verkopen.
14:30
And people are very resistant to ideas, and rightly so.
239
858000
4000
Mensen houden niet zo van ideeën, en terecht:
14:34
Why should new ideas be accepted?
240
862000
2000
waarom zouden we nieuwe ideeën aannemen?
14:36
But when you put a little 10-gram vial on the table in front of perfumers
241
864000
6000
Maar als je een flesje aan een parfumeur geeft
14:42
and it smells like coumarin, and it isn’t coumarin,
242
870000
2000
en het ruikt naar coumarine, maar het is geen coumarine,
14:44
and you’ve found it in three weeks,
243
872000
2000
en je hebt het in 3 weken tijd gevonden,
14:46
this focuses everybody’s mind wonderfully.
244
874000
3000
dan is iedereen meteen bij de les.
14:49
(Laughter)
245
877000
1000
(Gelach)
14:50
(Applause)
246
878000
6000
(Applaus)
14:56
And people often ask me, is your theory accepted?
247
884000
4000
Mensen vragen me vaak of mijn theorie geaccepteerd wordt.
15:00
And I said, well, by whom? I mean most, you know -- there’s three attitudes:
248
888000
5000
Ik zeg dan: "Door wie?" Meestal zijn er 3 standpunten:
15:05
You’re right, and I don’t know why, which is the most rational one at this point.
249
893000
4000
"Je hebt gelijk maar ik weet niet waarom." Dat is hier de meest logische kijk.
15:09
You’re right, and I don’t care how you do it, in a sense;
250
897000
4000
"Je hebt gelijk en het kan me niet schelen hoe je het klaarspeelt,
15:13
you bring me the molecules, you know.
251
901000
1000
jij geeft me toch mijn moleculen."
15:14
And: You’re completely wrong, and I’m sure you’re completely wrong.
252
902000
3000
En: "Je bent helemaal verkeerd, en ik ben er absoluut zeker van."
15:17
OK? Now, we’re dealing with people who only want results,
253
905000
3000
Het gaat hier om mensen die alleen maar resultaten willen zien,
15:20
and this is the commercial world.
254
908000
2000
en dit is de commerciële wereld.
15:22
And they tell us that even if we do it by astrology, they’re happy.
255
910000
5000
Zelfs als we met astrologie werken, is dat goed voor hen.
15:27
But we’re not actually doing it by astrology.
256
915000
3000
We werken natuurlijk niet met astrologie.
15:30
But for the last three years, I’ve had what I consider to be
257
918000
2000
De afgelopen 3 jaar had ik, vond ik toch,
15:32
the best job in the entire universe, which is to put my hobby --
258
920000
5000
de beste job ter wereld, want ik kon mijn hobby,
15:37
which is, you know, fragrance and all the magnificent things --
259
925000
2000
parfums en al die geweldige dingen,
15:39
plus a little bit of biophysics, a small amount of self-taught chemistry
260
927000
5000
plus een beetje biofysica en wat autodidactische chemie,
15:44
at the service of something that actually works.
261
932000
2000
ten dienste stellen van iets wat echt werkt.
15:46
Thank you very much.
262
934000
1000
Heel erg bedankt.
15:47
(Applause)
263
935000
1000
(Applaus)
ABOUT THE SPEAKER
Luca Turin - NoseBiophysicist Luca Turin studies the science of smell. He's the author of Perfumes: The Guide, and the subject of Chandler Burr's 2003 book The Emperor of Scent. His next project: developing an artificial nose.
Why you should listen
Biophysicist Luca Turin studies the science of smell. He's a leading proponent of the vibrational theory of smell -- the idea that when our noses pick up a scent, we're reacting to the vibrational properties of the molecule we're smelling. (This is in opposition to the shape theory of smell, which imagines smelly molecules fitting into conveniently shaped receptors in our noses.)
His work on olfactory reception and the prediction of what a particular molecule will smell like has led to an interesting line of work: designing new fragrances and flavor molecules, as part of the firm Flexitral, where he is CTO. Coming up, he'll be part of a team in Biomedical Engineering at MIT, headed by Professor Shuguang Zhang, to develop an artificial nose made with natural receptors as part of DARPA's just-launched RealNose program.
He's the author of several books on scent, including Perfumes: The Guide and The Secret of Scent, and is the subject of Chandler Burr's 2003 book The Emperor of Scent.
Luca Turin | Speaker | TED.com