TED2010
Jonathan Drori: Every pollen grain has a story
Jonathan Drori: Iedere stuifmeelkorrel heeft een verhaal
Filmed:
Readability: 4
473,125 views
Pollen trekt vrijwel niemands aandacht, behalve wanneer hooikoorts toeslaat. Maar de microscoop onthult dat het verbazingwekkende kleuren en vormen heeft -- en een opmerkelijke verplaatsingsdrift. Jonathan Drori laat ons deze baltsorganen van planten van zeer nabij aanschouwen.
Jonathan Drori - Educator
Jonathan Drori commissioned the BBC's very first websites, one highlight in a long career devoted to online culture and educational media -- and understanding how we learn. Full bio
Jonathan Drori commissioned the BBC's very first websites, one highlight in a long career devoted to online culture and educational media -- and understanding how we learn. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
Thank you. I have two missions here today.
0
0
3000
Dank u. Ik heb twee missies hier vandaag.
00:18
The first is to tell you something about pollen, I hope,
1
3000
4000
De eerste is u iets te vertellen over stuifmeel,
00:22
and to convince you that it's more than just something that gets up your nose.
2
7000
3000
en u te overtuigen dat het meer is dan iets dat in je neus gaat zitten.
00:25
And, secondly, to convince you
3
10000
2000
En ten tweede, u ervan te overtuigen
00:27
that every home really ought to have a scanning electron microscope.
4
12000
3000
dat ieder huis een rasterelektronenmicroscoop zou moeten hebben.
00:30
(Laughter)
5
15000
2000
dat ieder huis een rasterelektronenmicroscoop zou moeten hebben.
00:32
Pollen is a flower's way of making more flowers.
6
17000
4000
Pollen is waarmee bloemen zich voortplanten.
00:36
It carries male sex cells
7
21000
2000
Het vervoert mannelijke geslachtcellen
00:38
from one flower to another.
8
23000
2000
van de ene bloem naar de andere.
00:40
This gives us genetic diversity,
9
25000
2000
Dit geeft ons genetische diversiteit,
00:42
or at least it gives the plants genetic diversity.
10
27000
2000
of tenminste geeft het de planten genetische diversiteit.
00:44
And it's really rather better not to mate with yourself.
11
29000
4000
En het is echt af te raden om met jezelf paren.
00:48
That's probably true of humans as well, mostly.
12
33000
4000
Dat geldt ook voor mensen, doorgaans.
00:52
Pollen is produced by the anthers of flowers.
13
37000
2000
Stuifmeel wordt gemaakt door de meeldraden.
00:54
Each anther can carry up to 100,000 grains of pollen,
14
39000
5000
Op een meeldraad kunnen tot 100.000 stuifmeelkorrels zitten.
00:59
so, it's quite prolific stuff.
15
44000
2000
Overvloedig spul, dus.
01:01
And it isn't just bright flowers
16
46000
2000
En niet alleen felgekleurde bloemen
01:03
that have pollen; it's also trees and grasses.
17
48000
4000
dragen stuifmeel, maar ook bomen en grassen.
01:07
And remember that all our cereal crops are grasses as well.
18
52000
3000
En bedenk dat alle graansoorten ook grassen zijn.
01:12
Here is a scanning electron micrograph of a grain of pollen.
19
57000
4000
Hier is een rasterelektronische weergave van een stuifmeelkorrel.
01:16
The little hole in the middle, we'll come to a bit later,
20
61000
3000
Op het gaatje in het midden, kom ik later terug.
01:19
but that's for the pollen tube
21
64000
2000
Daaruit komt de stuifmeelbuis,
01:21
to come out later on. A very tiny tube.
22
66000
2000
een minuscuul buisje.
01:23
So, that's 20 micrometers across,
23
68000
2000
Dit is dus 20 micrometer in doorsnede,
01:25
that pollen grain there.
24
70000
2000
deze stuifmeelkorrel.
01:27
That's about a 50th of a millimeter.
25
72000
2000
Dat is ongeveer eenvijftigste millimeter.
01:29
But not all pollen is quite so simple looking.
26
74000
3000
Maar niet alle stuifmeel ziet er zo simpel uit.
01:32
This is Morina. This is a plant --
27
77000
3000
Dit is Morina. Een plant
01:35
which I've always thought to be rather tedious --
28
80000
2000
die ik altijd wat saai heb gevonden,
01:37
named after Morin,
29
82000
2000
genoemd naar Morin,
01:39
who was an enterprising French gardener,
30
84000
2000
een ondernemende Franse hovenier,
01:41
who issued the first seed catalog
31
86000
2000
die de eerste zaadcatalogus heeft uitgebracht,
01:43
in 1621.
32
88000
2000
in 1621.
01:45
But anyway, take a look at its pollen.
33
90000
3000
Maar hoe dan ook, zie hier het stuifmeel.
01:49
This is amazing, I think.
34
94000
2000
Ik vind het verbazingwekkend.
01:51
That little hole in the middle there is for the pollen tube,
35
96000
2000
Dat kleine gat in het midden is voor de stuifmeelbuis.
01:53
and when the pollen finds its special female spot
36
98000
3000
En als het pollen het juiste vrouwelijke plekje vindt,
01:56
in another Morina flower,
37
101000
2000
in een andere Morinabloem,
01:58
just on the right species, what happens?
38
103000
3000
op precies de juiste soort, dan?
02:01
Like I said, pollen carries the male sex cells.
39
106000
3000
Zoals gezegd: pollen vervoert de mannelijke geslachtcellen.
02:04
If you actually didn't realize that plants have sex,
40
109000
3000
Mocht u zich niet realiseren dat planten seks hebben,
02:07
they have rampant, promiscuous
41
112000
2000
ze hebben ongeremde, promiscue
02:09
and really quite interesting and curious sex. Really.
42
114000
2000
en behoorlijk interessante en curieuze seks, in feite.
02:11
(Laughter) A lot.
43
116000
4000
(Gelach)
02:15
My story is actually not about plant propagation,
44
120000
3000
Mijn verhaal gaat echter niet over de voortplanting van planten,
02:18
but about pollen itself.
45
123000
2000
maar over het stuifmeel zelf.
02:20
"So, what are pollen's properties?" I hear you ask.
46
125000
3000
Welnu, wat zijn de eigenschappen van stuifmeel, hoor ik u vragen?
02:23
First of all, pollen is tiny. Yes we know that.
47
128000
2000
Ten eerste is pollen minuscuul. Dat weten we.
02:25
It's also very biologically active,
48
130000
2000
Het is ook zeer biologisch actief,
02:27
as anyone with hay fever will understand.
49
132000
2000
iedereen met hooikoorts begrijpt dat.
02:29
Now, pollen from plants, which are wind-dispersed --
50
134000
3000
Nu, stuifmeel dat zich met de wind verspreidt,
02:32
like trees and grasses and so on --
51
137000
3000
zoals van bomen en grassen etc.
02:35
tend to cause the most hay fever.
52
140000
2000
veroorzaakt de meeste hooikoorts.
02:37
And the reason for that is they've got to chuck out
53
142000
2000
En dat is omdat ze enorme massa's
02:39
masses and masses of pollen to have any chance
54
144000
2000
pollen moeten verspreiden, om enige kans te hebben
02:41
of the pollen reaching another plant of the same species.
55
146000
4000
dat het stuifmeel een andere plant van dezelfde soort bereikt.
02:45
Here are some examples --
56
150000
2000
Hier zijn wat voorbeelden.
02:47
they're very smooth if you look at them --
57
152000
3000
Ze zien er heel glad uit, van boomstuifmeel
02:50
of tree pollen that is meant to be carried by the wind.
58
155000
3000
dat door de wind verspreid moet worden.
02:53
Again -- this time, sycamore -- wind-dispersed.
59
158000
2000
En weer, dit is esdoorn, windverspreid.
02:55
So, trees: very boring flowers,
60
160000
3000
Dus bomen hebben erg saaie bloemen,
02:58
not really trying to attract insects.
61
163000
3000
proberen geen aandacht van insecten te winnen.
03:01
Cool pollen, though.
62
166000
2000
Wel tof stuifmeel.
03:03
This one I particularly like.
63
168000
2000
Deze vind ik bijzonder leuk.
03:05
This is the Monterey Pine, which has little air sacks
64
170000
3000
Dit is de Montereyden, met luchtzakjes
03:08
to make the pollen carry even further.
65
173000
2000
om het stuifmeel nog verder te verspreiden.
03:10
Remember, that thing is just about 30 micrometers across.
66
175000
4000
Bedenk dat dit een dingetje van 30 micrometer doorsnee is.
03:14
Now, it's much more efficient if you can get insects to do your bidding.
67
179000
3000
Veel efficiënter is het om insecten voor je te laten werken.
03:17
This is a bee's leg
68
182000
3000
Dit is een bijenpoot,
03:20
with the pollen glommed onto it from a mallow plant.
69
185000
4000
met stuifmeel van de heemst.
03:24
And this is the outrageous and beautiful
70
189000
2000
En dit is de uitbundige en mooie
03:26
flower of the mangrove palm.
71
191000
2000
bloem van de mangrovepalm.
03:28
Very showy, to attract lots of insects to do its bidding.
72
193000
3000
Erg opzichtig, om veel insecten aan te trekken.
03:31
The pollen has little barbs on it,
73
196000
2000
Het pollen heeft kleine doorntjes,
03:33
if we look.
74
198000
2000
zoals je ziet.
03:35
Now, those little barbs
75
200000
2000
Die doorntjes
03:37
obviously stick to the insects well,
76
202000
3000
hechten zich goed aan insecten,
03:40
but there is something else that we can tell from this photograph,
77
205000
2000
maar we kunnen nog iets anders afleiden uit deze foto,
03:42
and that is that you might be able to see a fracture line
78
207000
2000
en dat is dat je wellicht een kleine breuklijn kunt zien
03:44
across what would be the equator of this, if it was the Earth.
79
209000
3000
daar waar de evenaar zou zijn als dit de aarde was.
03:47
That tells me that it's actually been fossilized, this pollen.
80
212000
3000
Dat vertelt me dat dit stuifmeel een fossiel is.
03:50
And I'm rather proud to say
81
215000
2000
En ik kondig met enige trots aan
03:52
that this was found just near London, and that 55 million years ago
82
217000
3000
dat dit net buiten London gevonden is, en 55 miljoen jaar geleden
03:55
London was full of mangroves.
83
220000
3000
London volstond met mangrovepalmen.
03:58
Isn't that cool?
84
223000
2000
Cool hè?
04:00
(Laughter)
85
225000
3000
(Gelach)
04:03
Okay, so this is another species evolved to be dispersed by insects.
86
228000
3000
Hier nog een soort die zich ontwikkelde voor verspreiding door insecten.
04:06
You can tell that from the little barbs on there.
87
231000
3000
Dat zie je aan de weerhaakjes.
04:09
All these pictures were taken with a scanning electron microscope,
88
234000
3000
Al deze beelden zijn gemaakt met een rasterelektronenmicroscoop
04:12
actually in the lab at Kew Laboratories.
89
237000
2000
bij Kew Laboratories.
04:14
No coincidence that these were taken
90
239000
2000
Volgens mij is het geen toeval dat deze gemaakt zijn
04:16
by Rob Kesseler, who is an artist,
91
241000
2000
door Rob Kessler, een kunstenaar.
04:18
and I think it's someone with a design and artistic eye
92
243000
3000
Het is geen toeval denk ik dat iemand met een ontwerpers- en kunstenaarsoog
04:21
like him that has managed to bring out the best in pollen.
93
246000
4000
zoals hij, het beste uit pollen heeft weten te halen.
04:25
(Laughter)
94
250000
2000
(Gelach)
04:27
Now, all this diversity
95
252000
2000
Nu, al deze diversiteit,
04:29
means that you can look at a pollen grain
96
254000
2000
betekent dat je feitelijk aan een stuifmeelkorrel kunt zien
04:31
and tell what species it came from,
97
256000
3000
tot welke soort hij behoort.
04:34
and that's actually quite handy if you
98
259000
2000
En dat is reuze handig als je
04:36
maybe have a sample and you want to see where it came from.
99
261000
3000
een monster hebt en je wilt zien waar het vandaan kwam.
04:39
So, different species of plants
100
264000
2000
Welnu, verschillende plantensoorten
04:41
grow in different places,
101
266000
2000
groeien op verschillende plekken,
04:43
and some pollen carries further than others.
102
268000
4000
en sommige pollen reizen verder dan andere.
04:47
So, if you have a pollen sample,
103
272000
3000
Dus, als je een stuifmeelmonster hebt,
04:50
then in principle, you should be able to tell
104
275000
2000
zou je, in principe, moeten kunnen afleiden
04:52
where that sample came from.
105
277000
2000
waar het vandaan kwam.
04:54
And this is where it gets interesting for forensics.
106
279000
3000
En daar wordt het interessant voor forensische wetenschap.
04:59
Pollen is tiny. It gets on to things, and it sticks to them.
107
284000
4000
Pollen is minuscuul. Het hecht zich aan dingen, en laat niet los.
05:03
So, not only does each type of pollen look different,
108
288000
2000
Niet alleen ziet elk type pollen er anders uit,
05:05
but each habitat has a different combination of plants.
109
290000
4000
maar elk habitat heeft een andere combinatie van planten,
05:09
A different pollen signature, if you like,
110
294000
2000
een andere pollensignatuur, zogezegd,
05:11
or a different pollen fingerprint.
111
296000
3000
of een andere pollenvingerafdruk.
05:16
By looking at the proportions and combinations
112
301000
2000
Door te kijken naar de proporties en combinaties
05:18
of different kinds of pollen in a sample,
113
303000
3000
van diverse pollensoorten in een monster,
05:21
you can tell very precisely where it came from.
114
306000
3000
kun je heel precies zien waar het vandaan komt.
05:24
This is some pollen embedded in a cotton shirt,
115
309000
3000
Dit is wat stuifmeel op een katoenen blouse,
05:27
similar to the one that I'm wearing now.
116
312000
3000
zoals ik nu aan heb.
05:30
Now, much of the pollen will still be there
117
315000
2000
Veel van het stuifmeel zal er nog steeds zitten
05:32
after repeated washings.
118
317000
2000
na herhaaldelijk wassen.
05:34
Where has it been?
119
319000
3000
Waar is ze geweest?
05:37
Four very different habitats might look similar,
120
322000
2000
Vier verschillende habitats lijken wellicht op elkaar
05:39
but they've got very different pollen signatures.
121
324000
3000
maar hebben zeer verschillende pollensignaturen.
05:42
Actually this one is particularly easy, these pictures were all taken
122
327000
2000
Nu was deze bijzonder makkelijk. Deze beelden komen
05:44
in different countries.
123
329000
2000
uit verschillende landen.
05:46
But pollen forensics can be very subtle.
124
331000
2000
Maar forensisch pollenonderzoek kan subtiel zijn.
05:48
It's being used now to track
125
333000
2000
Het wordt gebruikt om te achterhalen
05:50
where counterfeit drugs have been made,
126
335000
2000
waar drugs gemaakt zijn,
05:52
where banknotes have come from,
127
337000
3000
waar papiergeld vandaan kwam,
05:55
to look at the provenance of antiques
128
340000
2000
om te kijken naar de herkomst van antiek
05:57
and see that they really did come from the place
129
342000
2000
en te zien dat ze werkelijk van de plek komen
05:59
the seller said they did.
130
344000
3000
die de verkoper aangeeft.
06:02
And murder suspects have been tracked
131
347000
2000
En moordverdachten zijn opgespoord
06:04
using their clothing,
132
349000
2000
door hun kleren --
06:06
certainly in the U.K., to within an area
133
351000
3000
zeker in Engeland -- tot in een gebied
06:09
that's small enough that you can send in tracker dogs
134
354000
2000
klein genoeg om speurhonden te gebruiken
06:11
to find the murder victim.
135
356000
2000
om het slachtoffer te vinden.
06:13
So, you can tell from a piece of clothing
136
358000
2000
Dus je kunt aan een kledingsstuk zien
06:15
to within about a kilometer or so,
137
360000
4000
op ongeveer een kilometer nauwkeurig,
06:19
where that piece of clothing has been recently
138
364000
2000
waar dat kledingsstuk recentelijk geweest is,
06:21
and then send in dogs.
139
366000
3000
en dan speurhonden gebruiken.
06:24
And finally, in a rather grizzly way,
140
369000
3000
Tot slot, enigszins luguber,
06:27
the Bosnia war crimes;
141
372000
2000
de Bosnische oorlogsmisdaden.
06:29
some of the people brought to trial were brought to trial
142
374000
3000
Sommige verdachten zijn berecht op grond
06:32
because of the evidence from pollen,
143
377000
2000
van bewijs met stuifmeel,
06:34
which showed that bodies had been buried,
144
379000
2000
waaruit bleek dat lichamen begraven waren,
06:36
exhumed and then reburied somewhere else.
145
381000
5000
opgegraven, en dan elders herbegraven.
06:41
I hope I've opened your eyes,
146
386000
2000
Ik hoop dat ik uw ogen heb geopend,
06:43
if you'll excuse the visual pun, (Laughter)
147
388000
2000
als u me de beeldgrap vergeeft,
06:45
to some of pollen's secrets.
148
390000
2000
voor enkele geheimen van stuifmeel.
06:47
This is a horse chestnut.
149
392000
2000
Dit is overigens paardenkastanje.
06:49
There is an invisible beauty all around us,
150
394000
2000
We zijn omringd door onzichtbare schoonheid,
06:51
each grain with a story to tell ...
151
396000
2000
elke korrel met zijn eigen verhaal,
06:53
each of us, in fact, with a story to tell
152
398000
2000
ieder van ons, feitelijk, met zijn verhaal,
06:55
from the pollen fingerprint that's upon us.
153
400000
3000
in onze eigen stuifmeel-vingerafdruk.
06:58
Thank you to the colleagues at Kew,
154
403000
2000
Dank aan de collega's bij Kew.
07:00
and thank you to palynologists everywhere.
155
405000
2000
En dank aan alle palynologen.
07:02
(Applause)
156
407000
4000
(applaus)
ABOUT THE SPEAKER
Jonathan Drori - EducatorJonathan Drori commissioned the BBC's very first websites, one highlight in a long career devoted to online culture and educational media -- and understanding how we learn.
Why you should listen
Jonathan Drori has dedicated his career to media and learning. As the Head of Commissioning for BBC Online, he led the effort to create bbc.co.uk, the online face of the BBC (an effort he recalls fondly). He came to the web from the TV side of the BBC, where as an editor and producer he headed up dozens of television series on science, education and the arts.
After almost two decades at the BBC, he's now a director at Changing Media Ltd., a media and education consultancy, and is a visiting professor at University of Bristol, where he studies educational media and misperceptions in science. He continues to executive produce the occasional TV series, including 2004's award-winning "The DNA Story" and 2009's "Great Sperm Race." He is on the boards of the Royal Botanic Gardens and the Woodland Trust.
(Photo: Lloyd Davis/flickr)
Jonathan Drori | Speaker | TED.com