TEDWomen 2010
Jacqueline Novogratz: Inspiring a life of immersion
Jacqueline Novogratz: zachęta do życia pełną piersią
Filmed:
Readability: 4.2
1,000,753 views
Każdy z nas szuka celu w życiu, ale od czego zacząć? W błyskotliwym i dogłębnym wykładzie, Jacqueline Novogratz przedstawia nam ludzi, których spotkała podczas swej pracy nad ‘kapitałem cierpliwości”; ludzi oddanych celom, społeczności, pasji sprawiedliwości. Ich historie niosą potężny ładunek inspiracji.
Jacqueline Novogratz - Investor and advocate for moral leadership
Jacqueline Novogratz works to enable human flourishing. Her organization, Acumen, invests in people, companies and ideas that see capital and networks as means, not ends, to solving the toughest issues of poverty. Full bio
Jacqueline Novogratz works to enable human flourishing. Her organization, Acumen, invests in people, companies and ideas that see capital and networks as means, not ends, to solving the toughest issues of poverty. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
I've been spending a lot of time
0
0
2000
Mnóstwo czasu spędzam
00:17
traveling around the world these days,
1
2000
2000
podróżując po świecie,
00:19
talking to groups of students and professionals,
2
4000
3000
rozmawiając ze studentami i fachowcami.
00:22
and everywhere I'm finding that I hear similar themes.
3
7000
3000
Wszędzie napotykam podobne tematy.
00:25
On the one hand, people say,
4
10000
2000
Z jednej strony słyszę:
00:27
"The time for change is now."
5
12000
2000
"Nadszedł czas na zmiany."
00:29
They want to be part of it.
6
14000
2000
Ludzie chcą w nich uczestniczyć.
00:31
They talk about wanting lives of purpose and greater meaning.
7
16000
3000
Mówią, że potrzeba im celu i głębszego sensu.
00:34
But on the other hand,
8
19000
2000
Z drugiej strony
00:36
I hear people talking about fear,
9
21000
2000
słyszę o strachu,
00:38
a sense of risk-aversion.
10
23000
2000
niechęci do ryzyka.
00:40
They say, "I really want to follow a life of purpose,
11
25000
2000
"Chciałbym mieć życiowy cel,
00:42
but I don't know where to start.
12
27000
2000
ale nie wiem, gdzie zacząć.
00:44
I don't want to disappoint my family or friends."
13
29000
3000
Nie chcę rozczarować bliskich."
00:47
I work in global poverty.
14
32000
2000
Zajmuję się ubóstwem na świecie.
00:49
And they say, "I want to work in global poverty,
15
34000
2000
Słyszę: "Chcę się tym zająć,
00:51
but what will it mean about my career?
16
36000
2000
ale jak sie to odbije na mojej karierze?
00:53
Will I be marginalized?
17
38000
2000
Czy zostanę zepchnięty na margines?
00:55
Will I not make enough money?
18
40000
2000
Nie będę dość dobrze zarabiać?
00:57
Will I never get married or have children?"
19
42000
2000
Nigdy nie założę rodziny i nie będę mieć dzieci?"
00:59
And as a woman who didn't get married until I was a lot older --
20
44000
3000
Jako kobieta, która późno wyszła za mąż
01:02
and I'm glad I waited --
21
47000
2000
z czego się bardzo cieszę,
01:04
(Laughter)
22
49000
2000
(Śmiech)
01:06
-- and has no children,
23
51000
2000
i nie ma dzieci,
01:08
I look at these young people
24
53000
2000
patrzę na tych młodych ludzi
01:10
and I say, "Your job is not to be perfect.
25
55000
2000
i mówię: "Nie masz być doskonały.
01:12
Your job is only to be human.
26
57000
2000
Masz być ludzki.
01:14
And nothing important happens in life
27
59000
3000
Wszystko, co istotne w życiu
01:17
without a cost."
28
62000
3000
ma swoją cenę."
01:20
These conversations really reflect what's happening
29
65000
2000
Te rozmowy odzwierciedlają
01:22
at the national and international level.
30
67000
2000
krajowe i międzynarodowe trendy.
01:24
Our leaders and ourselves
31
69000
2000
Nasi przywódcy i my sami
01:26
want everything,
32
71000
2000
chcemy wszystkiego
01:28
but we don't talk about the costs.
33
73000
2000
ale nie chcemy mówic o kosztach,
01:30
We don't talk about the sacrifice.
34
75000
3000
ani o poświęceniu.
01:33
One of my favorite quotes from literature
35
78000
2000
Mój ulubiony cytat literacki
01:35
was written by Tillie Olsen,
36
80000
2000
wyszedł spod pióra Tille Olsen,
01:37
the great American writer from the South.
37
82000
2000
amerykańskiej pisarki z Południa.
01:39
In a short story called "Oh Yes,"
38
84000
3000
W opowiadaniu pt. "Oh, Yes"
01:42
she talks about a white woman in the 1950s
39
87000
2000
mówi o białej kobiecie w latach '50,
01:44
who has a daughter
40
89000
2000
której córeczka
01:46
who befriends a little African American girl,
41
91000
3000
zaprzyjaźnia się z małą Murzynką.
01:49
and she looks at her child with a sense of pride,
42
94000
3000
Patrzy na córkę z dumą,
01:52
but she also wonders,
43
97000
2000
jednocześnie zastanawiając się,
01:54
what price will she pay?
44
99000
2000
jaką cenę przyjdzie jej za to zapłacić.
01:56
"Better immersion
45
101000
2000
"Lepiej żyć pełną piersią
01:58
than to live untouched."
46
103000
2000
niż żyć powierzchownie".
02:00
But the real question is,
47
105000
2000
Jednak prawdziwe pytanie brzmi:
02:02
what is the cost of not daring?
48
107000
2000
ile zapłacimy za brak odwagi?
02:04
What is the cost of not trying?
49
109000
3000
Ile za poniechanie prób?
02:07
I've been so privileged in my life
50
112000
2000
Miałam zaszczyt spotkać
02:09
to know extraordinary leaders
51
114000
2000
wielu niezwykłych przywódców,
02:11
who have chosen to live lives of immersion.
52
116000
3000
którzy wybrali życie pełną piersią.
02:14
One woman I knew who was a fellow
53
119000
2000
Znałam członkinię programu,
02:16
at a program that I ran at the Rockefeller Foundation
54
121000
2000
który prowadziłam dla Fundacji Rockefellera.
02:18
was named Ingrid Washinawatok.
55
123000
2000
Nazywała się Ingrid Washinawatok.
02:20
She was a leader of the Menominee tribe,
56
125000
3000
Była przywódczynią plemienia Menominów,
02:23
a Native American peoples.
57
128000
2000
amerykańskich Indian.
02:25
And when we would gather as fellows,
58
130000
2000
Na zebraniach
02:27
she would push us to think about
59
132000
3000
nakłaniała nas do myślenia o tym,
02:30
how the elders in Native American culture
60
135000
3000
jak indiańska rada starszych
02:33
make decisions.
61
138000
2000
podejmuje decyzje.
02:35
And she said they would literally visualize
62
140000
2000
Mówiła, że wyobrażają sobie
02:37
the faces of children
63
142000
2000
twarze dzieci
02:39
for seven generations into the future,
64
144000
2000
w następnych siedmiu pokoleniach,
02:41
looking at them from the Earth,
65
146000
3000
patrzące na nich z Ziemi.
02:44
and they would look at them, holding them as stewards
66
149000
2000
Patrzyli na nich jako na tych,
02:46
for that future.
67
151000
2000
którzy zarządzają ich przyszłością.
02:48
Ingrid understood that we are connected to each other,
68
153000
2000
Ingrid rozumiała, że wszystkich nas łączą więzi
02:50
not only as human beings,
69
155000
2000
nie tylko z innymi ludźmi,
02:52
but to every living thing on the planet.
70
157000
3000
ale z wszelkim życiem na ziemi.
02:55
And tragically, in 1999,
71
160000
2000
Co tragiczne, w roku 1999,
02:57
when she was in Colombia
72
162000
2000
podczas pobytu w Kolumbii
02:59
working with the U'wa people,
73
164000
2000
i pracy z plemieniem U'wa
03:01
focused on preserving their culture and language,
74
166000
3000
nad zachowaniem ich kultury i języka,
03:04
she and two colleagues were abducted
75
169000
2000
została wraz z dwoma kolegami porwana,
03:06
and tortured and killed by the FARC.
76
171000
4000
torturowana i zabita przez komunistyczną partyzantkę.
03:10
And whenever we would gather the fellows after that,
77
175000
3000
Podczas zebrań zespołu
03:13
we would leave a chair empty for her spirit.
78
178000
3000
zostawiamy zawsze puste krzesło dla jej ducha.
03:16
And more than a decade later,
79
181000
3000
Choć minęło już ponad 10 lat,
03:19
when I talk to NGO fellows,
80
184000
2000
gdy rozmawiając z organizacjami pozarządowymi,
03:21
whether in Trenton, New Jersey or the office of the White House,
81
186000
3000
czy to w Trenton, New Jersey, czy w Białym Domu,
03:24
and we talk about Ingrid,
82
189000
3000
wspominamy o Ingrid,
03:27
they all say that they're trying to integrate her wisdom
83
192000
2000
słyszę, że próbują wcielać jej mądrość
03:29
and her spirit
84
194000
2000
i jej ducha
03:31
and really build on the unfulfilled work
85
196000
3000
budując na jej niedokończonej
03:34
of her life's mission.
86
199000
2000
życiowej misji.
03:36
And when we think about legacy,
87
201000
2000
Jej przesłanie
03:38
I can think of no more powerful one,
88
203000
2000
wydaje mi się najsilniejsze ze wszystkich,
03:40
despite how short her life was.
89
205000
3000
choć żyła tak krótko.
03:44
And I've been touched by Cambodian women --
90
209000
2000
Poruszyły mnie też kobiety z Kambodży,
03:46
beautiful women,
91
211000
2000
piękne kobiety, które podtrzymują
03:48
women who held the tradition of the classical dance in Cambodia.
92
213000
3000
tradycję klasycznego tańca kambodżańskiego.
03:51
And I met them in the early '90s.
93
216000
3000
Spotkałam je na początku lat 90.
03:54
In the 1970s, under the Pol Pot regime,
94
219000
2000
W latach 70., pod reżimem Pol Pota
03:56
the Khmer Rouge killed over a million people,
95
221000
3000
Czerwoni Khmerzy zabili ponad milion ludzi.
03:59
and they focused and targeted the elites and the intellectuals,
96
224000
3000
Mierzyli zwłaszcza w elitę i intelektualistów,
04:02
the artists, the dancers.
97
227000
2000
artystów, tancerki.
04:04
And at the end of the war,
98
229000
2000
Pod koniec wojny
04:06
there were only 30 of these classical dancers still living.
99
231000
3000
zostało ich tylko 30.
04:09
And the women, who I was so privileged to meet
100
234000
3000
Dane mi było spotkać
04:12
when there were three survivors,
101
237000
2000
trzy z tych, które przeżyły.
04:14
told these stories about lying in their cots
102
239000
2000
Opowiadały, jak leżąc na pryczach
04:16
in the refugee camps.
103
241000
2000
w obozie dla uchodźców
04:18
They said they would try so hard
104
243000
2000
z całych sił próbowały
04:20
to remember the fragments of the dance,
105
245000
3000
zapamiętać fragmenty tańca
04:23
hoping that others were alive and doing the same.
106
248000
3000
w nadziei, że inne żyją i robią to samo.
04:26
And one woman stood there with this perfect carriage,
107
251000
3000
Jedna z nich, w doskonałej postawie,
04:29
her hands at her side,
108
254000
2000
z rękami po bokach,
04:31
and she talked about
109
256000
2000
opowiadała o tym,
04:33
the reunion of the 30 after the war
110
258000
2000
jak spotkały się 30 lat po wojnie,
04:35
and how extraordinary it was.
111
260000
2000
i jakie to było niezwykłe.
04:37
And these big tears fell down her face,
112
262000
2000
Wielkie łzy płynęły jej po twarzy,
04:39
but she never lifted her hands to move them.
113
264000
3000
ale nie próbowała ich wycierać.
04:42
And the women decided that they would train
114
267000
3000
Kobiety postanowiły uczyć
04:45
not the next generation of girls, because they had grown too old already,
115
270000
3000
jednak nie pokolenie córek, bo te już wyrosły,
04:48
but the next generation.
116
273000
2000
tylko pokolenie wnuczek.
04:50
And I sat there in the studio
117
275000
2000
Siedziałam w studio
04:52
watching these women clapping their hands --
118
277000
2000
obserwując jak klaszczą w ręce
04:54
beautiful rhythms --
119
279000
2000
piękne rytmy
04:56
as these little fairy pixies
120
281000
2000
a te małe rusałki
04:58
were dancing around them,
121
283000
2000
pląsały wokół nich
05:00
wearing these beautiful silk colors.
122
285000
2000
w ślicznych, kolorowych jedwabiach.
05:02
And I thought, after all this atrocity,
123
287000
3000
Pomyślałam, że po tylu okrucieństwach
05:05
this is how human beings really pray.
124
290000
3000
tak właśnie modlą się istoty ludzkie.
05:08
Because they're focused on honoring
125
293000
3000
Skupiają się na uczczeniu tego,
05:11
what is most beautiful about our past
126
296000
3000
co najpiękniejsze w przeszłości
05:14
and building it into
127
299000
2000
by posłużyło do budowy
05:16
the promise of our future.
128
301000
2000
w obietnicy dla przyszłości.
05:18
And what these women understood
129
303000
2000
Te kobiety zrozumiały,
05:20
is sometimes the most important things that we do
130
305000
2000
że czasem najważniejsze
05:22
and that we spend our time on
131
307000
2000
w tym, co robimy
05:24
are those things that we cannot measure.
132
309000
3000
są rzeczy niemierzalne.
05:28
I also have been touched
133
313000
2000
Poruszyła mnie także
05:30
by the dark side of power and leadership.
134
315000
3000
ciemna strona mocy i przywództwa.
05:33
And I have learned that power,
135
318000
2000
Dowiedziałam się,
05:35
particularly in its absolute form,
136
320000
2000
że zwłaszcza w formie absolutnej
05:37
is an equal opportunity provider.
137
322000
3000
siła daje szansę każdemu.
05:40
In 1986, I moved to Rwanda,
138
325000
2000
W 1986 r. przeprowadziłam się do Rwandy
05:42
and I worked with a very small group of Rwandan women
139
327000
3000
i pracowałam z grupką kobiet
05:45
to start that country's first microfinance bank.
140
330000
2000
przy założeniu banku mikro-pożyczkowego.
05:47
And one of the women was Agnes --
141
332000
3000
Jedna z nich, Agnes,
05:50
there on your extreme left --
142
335000
2000
na końcu z lewej,
05:52
she was one of the first three
143
337000
2000
była jedną z pierwszych trzech
05:54
women parliamentarians in Rwanda,
144
339000
2000
parlamentarzystek w Rwandzie
05:56
and her legacy should have been
145
341000
2000
i powinna była zostać
05:58
to be one of the mothers of Rwanda.
146
343000
3000
jedną z matek Rwandy.
06:01
We built this institution based on social justice,
147
346000
2000
Budowaliśmy w oparciu
06:03
gender equity,
148
348000
2000
o sprawiedliwość społeczną, równość płci
06:05
this idea of empowering women.
149
350000
3000
ideę równouprawnienia kobiet.
06:09
But Agnes cared more about the trappings of power
150
354000
3000
Jednak Agnes wolała przywileje władzy,
06:12
than she did principle at the end.
151
357000
2000
niż zasady.
06:14
And though she had been part of building a liberal party,
152
359000
3000
Choć współtworzyła partię liberalną,
06:17
a political party
153
362000
2000
partię polityczną
06:19
that was focused on diversity and tolerance,
154
364000
3000
opartą na dywersyfikacji i tolerancji,
06:22
about three months before the genocide, she switched parties
155
367000
2000
na 3 miesiące przed ludobójstwem
06:24
and joined the extremist party, Hutu Power,
156
369000
3000
przeszła do ekstremistycznej partii Hutu Power
06:27
and she became the Minister of Justice
157
372000
2000
zostając minister sprawiedliwości
06:29
under the genocide regime
158
374000
2000
w ludobójczym reżimie.
06:31
and was known for inciting men to kill faster
159
376000
3000
Podżegała ludzi, by zabijali szybciej,
06:34
and stop behaving like women.
160
379000
2000
przestali zachowywać się jak kobiety.
06:36
She was convicted
161
381000
2000
Została skazana
06:38
of category one crimes of genocide.
162
383000
3000
za zbrodnie ludobójstwa.
06:41
And I would visit her in the prisons,
163
386000
3000
Odwiedzałam ją w więzieniach,
06:44
sitting side-by-side, knees touching,
164
389000
3000
siedziałam tuż obok
06:47
and I would have to admit to myself
165
392000
2000
i musiałam przyznać samej sobie,
06:49
that monsters exist in all of us,
166
394000
3000
że potwory istnieją w każdym z nas,
06:52
but that maybe it's not monsters so much,
167
397000
2000
choć może nie potwory,
06:54
but the broken parts of ourselves,
168
399000
3000
a przetrącone jaźnie,
06:57
sadnesses, secret shame,
169
402000
3000
smutek, skrywany wstyd.
07:00
and that ultimately it's easy for demagogues
170
405000
3000
Demagodzy z łatwością
07:03
to prey on those parts,
171
408000
2000
żerują na tych częściach,
07:05
those fragments, if you will,
172
410000
2000
fragmentach,
07:07
and to make us look at other beings, human beings,
173
412000
3000
każą nam patrzeć na innych
07:10
as lesser than ourselves --
174
415000
3000
z pogardą
07:13
and in the extreme, to do terrible things.
175
418000
3000
a czasem robić rzeczy straszliwe.
07:16
And there is no group
176
421000
2000
Nie ma grupy
07:18
more vulnerable to those kinds of manipulations
177
423000
3000
bardziej podatnej na taką manipulację,
07:21
than young men.
178
426000
2000
niż młodzi mężczyźni.
07:23
I've heard it said that the most dangerous animal on the planet
179
428000
3000
Ponoć młody mężczyzna
07:26
is the adolescent male.
180
431000
2000
to najgroźniejsze zwierzę na ziemi.
07:28
And so in a gathering
181
433000
2000
Podczas zgromadzeń
07:30
where we're focused on women,
182
435000
2000
skupiamy się na kobietach.
07:32
while it is so critical that we invest in our girls
183
437000
3000
Choć powinniśmy inwestować w dziewczęta,
07:35
and we even the playing field
184
440000
2000
wyrównywać ich szanse
07:37
and we find ways to honor them,
185
442000
3000
i traktować z godnością,
07:40
we have to remember that the girls and the women
186
445000
3000
musimy pamiętać, że dziewczęta i kobiety
07:43
are most isolated and violated
187
448000
2000
najczęściej izoluje się, gwałci
07:45
and victimized and made invisible
188
450000
2000
poddaje represjom i usuwa w cień
07:47
in those very societies
189
452000
2000
właśnie w społeczeństwach,
07:49
where our men and our boys
190
454000
2000
w których nasi mężczyźni i chłopcy
07:51
feel disempowered,
191
456000
2000
czują się bezradni,
07:53
unable to provide.
192
458000
2000
pozbawieni możliwości dbania o bliskich. || WL: niezdolni do utrzymania bliskich/zapewnienia utrzymania
07:55
And that, when they sit on those street corners
193
460000
3000
Kiedy przesiadują na rogach ulic, || WL: Kiedy przesiadują na ulicach, (wydaje mi się, że rogi nie są istotne)
07:58
and all they can think of in the future
194
463000
2000
a przyszłość oznacza dla nich
08:00
is no job, no education,
195
465000
2000
brak pracy, wykształcenia,
08:02
no possibility,
196
467000
2000
możliwości
08:04
well then it's easy to understand
197
469000
2000
łatwo zrozumieć,
08:06
how the greatest source of status
198
471000
2000
że najłatwiej osiągnąć status
08:08
can come from a uniform
199
473000
2000
dzięki mundurom
08:10
and a gun.
200
475000
2000
i broni.
08:12
Sometimes very small investments
201
477000
2000
Czasem najdrobniejsza inwestycja
08:14
can release enormous, infinite potential
202
479000
2000
potrafi uruchomić olbrzymi, nieskonczony potencjał,
08:16
that exists in all of us.
203
481000
2000
istniejący w każdym z nas.
08:18
One of the Acumen Fund fellows at my organization,
204
483000
2000
Jeden z członków Fundacji Akumen,
08:20
Suraj Sudhakar,
205
485000
2000
Suraj Sudhakar,
08:22
has what we call moral imagination --
206
487000
3000
ma tzw. wyobraźnię moralną.
08:25
the ability to put yourself in another person's shoes
207
490000
2000
Umie stanąć na czyimś miejscu
08:27
and lead from that perspective.
208
492000
2000
i prowadzić z cudzej perspektywy.
08:29
And he's been working with this young group of men
209
494000
4000
Pracował z grupą młodych mężczyzn
08:33
who come from the largest slum in the world, Kibera.
210
498000
3000
z Kibery, największego slumsu świata.
08:36
And they're incredible guys.
211
501000
2000
To niezwykli faceci.
08:38
And together they started a book club
212
503000
2000
Załozyli klub książki
08:40
for a hundred people in the slums,
213
505000
2000
dla setek ludzi ze slumsów
08:42
and they're reading many TED authors and liking it.
214
507000
3000
czytują i lubią wielu autorów TED.
08:45
And then they created a business plan competition.
215
510000
3000
Rozpisali konkurs na biznes plan.
08:48
Then they decided that they would do TEDx's.
216
513000
3000
Postanowili zorganizować TEDx.
08:51
And I have learned so much
217
516000
2000
Mnóstwo się nauczyłam
08:53
from Chris and Kevin
218
518000
2000
od Chrisa, Kevina,
08:55
and Alex and Herbert
219
520000
2000
Alexa i Herberta
08:57
and all of these young men.
220
522000
2000
i wielu innych.
08:59
Alex, in some ways, said it best.
221
524000
2000
Alex ujął to najlepiej:
09:01
He said, "We used to feel like nobodies,
222
526000
2000
"Czuliśmy się jak nikt,
09:03
but now we feel like somebodies."
223
528000
2000
teraz czujemy się jak ktoś."
09:05
And I think we have it all wrong
224
530000
2000
Uważam, że mylimy się całkowicie
09:07
when we think that income is the link.
225
532000
2000
stawiając dochody na pierwszym miejscu.
09:09
What we really yearn for as human beings
226
534000
2000
Istoty ludzkie chcą przede wszystkim
09:11
is to be visible to each other.
227
536000
3000
być widzialne dla innych.
09:14
And the reason these young guys
228
539000
2000
Tamci chłopcy
09:16
told me that they're doing these TEDx's
229
541000
2000
organizowali TEDx dlatego,
09:18
is because they were sick and tired
230
543000
2000
że mieli powyżej uszu,
09:20
of the only workshops coming to the slums
231
545000
3000
że jedyne szkolenia w slamsach
09:23
being those workshops focused on HIV,
232
548000
3000
dotyczą HIV,
09:26
or at best, microfinance.
233
551000
2000
a w najlepszym razie - mikro pożyczek.
09:28
And they wanted to celebrate
234
553000
2000
Chcieli uczcić to,
09:30
what's beautiful about Kibera and Mathare --
235
555000
3000
co piękne w Kiberze i Mathare:
09:33
the photojournalists and the creatives,
236
558000
2000
fotoreporterów, twórców,
09:35
the graffiti artists, the teachers and the entrepreneurs.
237
560000
3000
artystów grafitti, nauczycieli, przedsiębiorców.
09:38
And they're doing it.
238
563000
2000
Teraz to robią.
09:40
And my hat's off to you in Kibera.
239
565000
3000
Chylę przed nimi czoła.
09:43
My own work focuses
240
568000
2000
W pracy skupiam się
09:45
on making philanthropy more effective
241
570000
3000
na zwiększaniu efektywności filantropii
09:48
and capitalism more inclusive.
242
573000
3000
i włączaniu ludzi w kapitalizm.
09:51
At Acumen Fund, we take philanthropic resources
243
576000
3000
W fundacji Acumen kierujemy filantropię
09:54
and we invest what we call patient capital --
244
579000
2000
do inwestowania tzw. kapitału cierpliwości,
09:56
money that will invest in entrepreneurs who see the poor
245
581000
3000
środków dla przedsiębiorców postrzegających ubogich
09:59
not as passive recipients of charity,
246
584000
2000
nie jako biernych odbiorów dobroczynności,
10:01
but as full-bodied agents of change
247
586000
2000
lecz pełnowartościowych autorów zmian,
10:03
who want to solve their own problems
248
588000
2000
chcących rozwiązać własne problemy
10:05
and make their own decisions.
249
590000
2000
i podejmować własne decyzje.
10:07
We leave our money for 10 to 15 years,
250
592000
2000
Zostawiamy pieniądze na 10 - 15 lat,
10:09
and when we get it back, we invest in other innovations
251
594000
2000
a po spłacie inwestujemy w kolejne innowacje
10:11
that focus on change.
252
596000
2000
wspomagające zmiany.
10:13
I know it works.
253
598000
2000
Wiem, że to działa.
10:15
We've invested more than 50 million dollars in 50 companies,
254
600000
3000
Włożyliśmy ponad 50 mln dolarów w 50 firm.
10:18
and those companies have brought another 200 million dollars
255
603000
3000
Te firmy wypracowały kolejme 200 mln dolarów
10:21
into these forgotten markets.
256
606000
2000
na tych zapomnianych rynkach.
10:23
This year alone, they've delivered 40 million services
257
608000
3000
W tym roku mają na koncie 40 mln. usług,
10:26
like maternal health care and housing,
258
611000
2000
jak opieka zdrowotna dla matek, mieszkania,
10:28
emergency services, solar energy,
259
613000
3000
pogotowie, energia słoneczna,
10:31
so that people can have more dignity
260
616000
2000
by dać ludziom godność
10:33
in solving their problems.
261
618000
2000
przy rozwiązywaniu własnych problemów.
10:36
Patient capital is uncomfortable
262
621000
2000
Kapitał cierpliwości jest niewygodny
10:38
for people searching for simple solutions,
263
623000
2000
dla poszukiwaczy prostych rozwiązań,
10:40
easy categories,
264
625000
2000
łatwych kategorii,
10:42
because we don't see profit as a blunt instrument.
265
627000
3000
bo nie uznajemy dochodu za narzędzie.
10:45
But we find those entrepreneurs
266
630000
2000
Szukamy przedsiębiorców,
10:47
who put people and the planet
267
632000
2000
którzy mieszkańców planety
10:49
before profit.
268
634000
2000
stawiają przed dochodem.
10:51
And ultimately, we want to be part of a movement
269
636000
3000
Chcemy być częścią ruchu,
10:54
that is about measuring impact,
270
639000
2000
mierzącego efekty,
10:56
measuring what is most important to us.
271
641000
3000
mierzącego to, co dla nas istotnie.
10:59
And my dream is we'll have a world one day
272
644000
3000
Marzę, że nadejdzie dzień,
11:02
where we don't just honor those who take money
273
647000
2000
kiedy obdarzymy szacunkiem nie tych,
11:04
and make more money from it,
274
649000
2000
którzy z powodzeniem obracają pieniędzmi,
11:06
but we find those individuals who take our resources
275
651000
3000
lecz tych, którzy dzięki dostępnym środkom
11:09
and convert it into changing the world
276
654000
2000
zmieniają świat
11:11
in the most positive ways.
277
656000
2000
w pozytywny sposób.
11:13
And it's only when we honor them
278
658000
2000
Dopiero kiedy ich docenimy,
11:15
and celebrate them and give them status
279
660000
2000
uczcimy i zapewnimy pozycję,
11:17
that the world will really change.
280
662000
3000
zmieni się świat.
11:20
Last May I had this extraordinary 24-hour period
281
665000
3000
Pewnego dnia maja zeszłego roku
11:23
where I saw two visions of the world
282
668000
2000
dane mi było zobaczyć dwie wizje świata,
11:25
living side-by-side --
283
670000
2000
jedna koło drugej.
11:27
one based on violence
284
672000
2000
Jedna oparta na przemocy,
11:29
and the other on transcendence.
285
674000
2000
druga na transcendencji.
11:31
I happened to be in Lahore, Pakistan
286
676000
2000
Miało to miejsce w Lahore w Pakistanie,
11:33
on the day that two mosques were attacked
287
678000
2000
kiedy dwa meczety
11:35
by suicide bombers.
288
680000
2000
zaatakowali zamachowcy - samobójcy.
11:37
And the reason these mosques were attacked
289
682000
2000
Zaatakowano je dlatego,
11:39
is because the people praying inside
290
684000
2000
że modlili się w nich ludzie
11:41
were from a particular sect of Islam
291
686000
2000
z pewnego odłamu Islamu,
11:43
who fundamentalists don't believe are fully Muslim.
292
688000
3000
którego nie uznają fundamentaliści.
11:46
And not only did those suicide bombers
293
691000
2000
Zamachowcy nie tylko
11:48
take a hundred lives,
294
693000
2000
pozbawili życia setki ludzi.
11:50
but they did more,
295
695000
2000
Zrobili więcej,
11:52
because they created more hatred, more rage, more fear
296
697000
3000
bo zwiększyli nienawiść, gniew i strach,
11:55
and certainly despair.
297
700000
3000
a na pewno rozpacz.
11:58
But less than 24 hours,
298
703000
2000
W niecałe 24 godziny później
12:00
I was 13 miles away from those mosques,
299
705000
3000
13 mil od tych meczetów
12:03
visiting one of our Acumen investees,
300
708000
2000
odwiedzałam kredytobiorcę Acumenu,
12:05
an incredible man, Jawad Aslam,
301
710000
2000
niezwykłego człowieka, Jawada Aslama,
12:07
who dares to live a life of immersion.
302
712000
3000
który ośmiela się żyć pełną piersią.
12:10
Born and raised in Baltimore,
303
715000
2000
Urodzony i wychowany w Baltimore
12:12
he studied real estate, worked in commercial real estate,
304
717000
3000
studiował nieruchomości i pracował w komercyjnej agencji.
12:15
and after 9/11 decided he was going to Pakistan to make a difference.
305
720000
3000
Po 11 września wrócił do Pakistanu, żeby dokonać zmian.
12:18
For two years, he hardly made any money, a tiny stipend,
306
723000
3000
Przez dwa lata zarabiał grosze, małe stypendium,
12:21
but he apprenticed with this incredible housing developer
307
726000
3000
ale terminował u niezwykłego dewelopera nieruchomości,
12:24
named Tasneem Saddiqui.
308
729000
3000
Tasneema Saddiquiego.
12:27
And he had a dream that he would build a housing community
309
732000
2000
Marzył, żeby zbudować osiedle
12:29
on this barren piece of land
310
734000
2000
na tych nieużytkach,
12:31
using patient capital,
311
736000
2000
dzięki kapitałowi cierpliwości,
12:33
but he continued to pay a price.
312
738000
2000
ale drogo go to kosztowało.
12:35
He stood on moral ground
313
740000
2000
Ze względów moralnych
12:37
and refused to pay bribes.
314
742000
2000
odmawiał płacenia łapówek.
12:39
It took almost two years just to register the land.
315
744000
3000
Sama rejestracja gruntów zajęła 2 lata.
12:42
But I saw how the level of moral standard can rise
316
747000
3000
Przekonałam się, że moralne standardy
12:45
from one person's action.
317
750000
3000
może podnieść postawa jednego człowieka.
12:48
Today, 2,000 people live in 300 houses
318
753000
3000
Dzisiaj 2000 ludzi mieszka w 300 domach
12:51
in this beautiful community.
319
756000
2000
na tym pięknym osiedlu.
12:53
And there's schools and clinics and shops.
320
758000
3000
Są szkoły, kliniki i sklepy.
12:56
But there's only one mosque.
321
761000
2000
Ale tylko jeden meczet.
12:58
And so I asked Jawad,
322
763000
2000
Zapytałam Jawada:
13:00
"How do you guys navigate? This is a really diverse community.
323
765000
3000
"Jak dajecie sobie radę? To zróżnicowana społeczność.
13:03
Who gets to use the mosque on Fridays?"
324
768000
2000
Kto używa meczetu w piątki?"
13:05
He said, "Long story.
325
770000
2000
Odparł: "Dużo by mówić.
13:07
It was hard, it was a difficult road,
326
772000
3000
Przeszliśmy trudną drogę,
13:10
but ultimately the leaders of the community came together,
327
775000
3000
ale w końcu liderzy społeczności połączyli siły
13:13
realizing we only have each other.
328
778000
3000
zrozumiawszy, że mają tylko siebie nawzajem.
13:16
And we decided that we would elect
329
781000
2000
Postanowiliśmy wybrać
13:18
the three most respected imams,
330
783000
2000
trzech najbardziej szanowanych imamów,
13:20
and those imams would take turns,
331
785000
2000
którzy na zmianę prowadzą
13:22
they would rotate who would say Friday prayer.
332
787000
2000
piątkowe modlitwy.
13:24
But the whole community,
333
789000
2000
A cała społeczność,
13:26
all the different sects, including Shi'a and Sunni,
334
791000
3000
wszystkie odłamy: szyici i sunnici,
13:29
would sit together and pray."
335
794000
3000
siedzą i modlą się razem."
13:32
We need that kind of moral leadership and courage
336
797000
2000
Potrzeba nam takiego przywództwa i odwagi
13:34
in our worlds.
337
799000
2000
w naszym świecie.
13:36
We face huge issues as a world --
338
801000
3000
Stoimy przed wielkimi problemami:
13:39
the financial crisis,
339
804000
2000
kryzys finansowy,
13:41
global warming
340
806000
2000
globalne ocieplenie
13:43
and this growing sense of fear and otherness.
341
808000
3000
i coraz większy strach przed odmiennością
13:46
And every day we have a choice.
342
811000
3000
Każdego dnia możemy wybrać
13:49
We can take the easier road,
343
814000
2000
między łatwiejszą,
13:51
the more cynical road,
344
816000
2000
bardziej cyniczną drogą,
13:53
which is a road based on
345
818000
2000
opartą czasem na marzeniach o przeszłości,
13:55
sometimes dreams of a past that never really was,
346
820000
3000
której nigdy nie było,
13:58
a fear of each other,
347
823000
3000
wzajemnego strachu,
14:01
distancing and blame.
348
826000
2000
odpychania i obwiniania,
14:03
Or we can take the much more difficult path
349
828000
3000
albo obrać trudniejszą drogę
14:06
of transformation, transcendence,
350
831000
2000
transformacji, transcendencji,
14:08
compassion and love,
351
833000
2000
współczucia i miłości,
14:10
but also accountability and justice.
352
835000
3000
lecz też odpowiedzialności i sprawiedliwości.
14:14
I had the great honor
353
839000
2000
Miałam zaszczyt pracować
14:16
of working with the child psychologist Dr. Robert Coles,
354
841000
3000
z psychologiem dziecięcym, dr Robertem Colesem,
14:19
who stood up for change
355
844000
2000
który wstawił się za zmianami
14:21
during the Civil Rights movement in the United States.
356
846000
3000
podczas ruchu praw cywilnych w USA.
14:24
And he tells this incredible story
357
849000
2000
Opowiada niezwykłą historię.
14:26
about working with a little six-year-old girl named Ruby Bridges,
358
851000
3000
Pracował kiedyś z sześcioletnią Ruby Bridges,
14:29
the first child to desegregate schools in the South --
359
854000
3000
pierwszym czarnym dzieckiem w białej szkole Południa,
14:32
in this case, New Orleans.
360
857000
2000
w Nowym Orleanie.
14:34
And he said that every day
361
859000
2000
Mówił, jak każdego dnia
14:36
this six-year-old, dressed in her beautiful dress,
362
861000
2000
sześciolatka w ślicznej sukience
14:38
would walk with real grace
363
863000
2000
szła z wdziękiem
14:40
through a phalanx of white people
364
865000
3000
przez tłum białych ludzi,
14:43
screaming angrily, calling her a monster,
365
868000
2000
którzy wrzeszczeli, wyzywali od potworów,
14:45
threatening to poison her --
366
870000
2000
grozili otruciem.
14:47
distorted faces.
367
872000
2000
Wykrzywione twarze.
14:49
And every day he would watch her,
368
874000
2000
Obserwował ją codziennie
14:51
and it looked like she was talking to the people.
369
876000
2000
i zdawało mu się, że ona do nich mówi.
14:53
And he would say, "Ruby, what are you saying?"
370
878000
2000
"Ruby, co mówisz?"
14:55
And she'd say, "I'm not talking."
371
880000
2000
"Wcale nie mówię".
14:57
And finally he said, "Ruby, I see that you're talking.
372
882000
2000
"Widzę, że ruszasz ustami.
14:59
What are you saying?"
373
884000
2000
Co mówisz?"
15:01
And she said, "Dr. Coles, I am not talking;
374
886000
2000
"Doktorze, nie mówię,
15:03
I'm praying."
375
888000
2000
tylko się modlę."
15:05
And he said, "Well, what are you praying?"
376
890000
3000
"A o co się modlisz?"
15:08
And she said, "I'm praying, 'Father, forgive them,
377
893000
2000
"Ojcze, przebacz im,
15:10
for they know not what they are doing.'"
378
895000
3000
bo nie wiedzą, co czynią."
15:13
At age six,
379
898000
2000
W wieku sześciu lat
15:15
this child was living a life of immersion,
380
900000
3000
żyła pełną piersią,
15:18
and her family paid a price for it.
381
903000
2000
za co przyszło zapłacić jej rodzinie.
15:20
But she became part of history
382
905000
2000
Przeszła do historii
15:22
and opened up this idea
383
907000
2000
i utorowała drogę idei,
15:24
that all of us should have access to education.
384
909000
3000
że każdy powinien mieć dostęp do wykształcenia.
15:29
My final story is about a young, beautiful man
385
914000
2000
Na koniec opowiem o młodym, przystojnym mężczyźnie,
15:31
named Josephat Byaruhanga,
386
916000
2000
imieniem Josephat Byaruhanga,
15:33
who was another Acumen Fund fellow,
387
918000
2000
kolejnym członku Funduszu Acumen,
15:35
who hails from Uganda, a farming community.
388
920000
3000
rodem z Ugandy, ze społeczności rolniczej.
15:38
And we placed him in a company in Western Kenya,
389
923000
3000
Umieśliśmy go w firmie w Kenii Zachodniej,
15:41
just 200 miles away.
390
926000
2000
odległej o 200 mil.
15:43
And he said to me at the end of his year,
391
928000
3000
Pod koniec roku powiedział mi,
15:46
"Jacqueline, it was so humbling,
392
931000
2000
że to była lekcja skromności,
15:48
because I thought as a farmer and as an African
393
933000
3000
"Jako rolnik i Afrykanin sądziłem,
15:51
I would understand how to transcend culture.
394
936000
2000
że potrafię wyjść ponad kulturę.
15:53
But especially when I was talking to the African women,
395
938000
3000
Zwłaszcza rozmawiając z afrykańskimi kobietami
15:56
I sometimes made these mistakes --
396
941000
2000
popełniałem pomyłki.
15:58
it was so hard for me to learn how to listen."
397
943000
2000
Z trudem uczyłem się słuchać.
16:00
And he said, "So I conclude that, in many ways,
398
945000
2000
Doszedłem do wniosku, że pod wieloma względami
16:02
leadership is like a panicle of rice.
399
947000
3000
przywództwo przypomina wiechę ryżu.
16:05
Because at the height of the season,
400
950000
2000
W sezonie,
16:07
at the height of its powers,
401
952000
2000
u szczytu mocy,
16:09
it's beautiful, it's green, it nourishes the world,
402
954000
3000
jest piękna, zielona i żywi świat,
16:12
it reaches to the heavens."
403
957000
2000
sięgając nieba.
16:14
And he said, "But right before the harvest,
404
959000
3000
Ale tuż przed zbiorem
16:17
it bends over
405
962000
2000
ugina się
16:19
with great gratitude and humility
406
964000
2000
z wdzięcznością i pokorą,
16:21
to touch the earth from where it came."
407
966000
3000
by dotknąć ziemi, z której powstała."
16:25
We need leaders.
408
970000
2000
Potrzeba nam liderów.
16:27
We ourselves need to lead
409
972000
3000
Sami też musimy przewodzić
16:30
from a place that has the audacity
410
975000
2000
wychodząc ze śmiałego założenia,
16:32
to believe we can, ourselves,
411
977000
2000
że uda nam się
16:34
extend the fundamental assumption
412
979000
2000
przekonać każdego mężczyznę, kobietę i dziecko
16:36
that all men are created equal
413
981000
3000
o fundamentalnej prawdzie,
16:39
to every man, woman and child on this planet.
414
984000
3000
że "wszyscy ludzie są równi".
16:42
And we need to have the humility to recognize
415
987000
3000
Potrzeba nam pokory, by zrozumieć,
16:45
that we cannot do it alone.
416
990000
3000
że nie dokonamy tego sami.
16:48
Robert Kennedy once said
417
993000
2000
Robert Kennedy powiedział:
16:50
that "few of us have the greatness to bend history itself,
418
995000
3000
„Tylko niewielu stać na naginanie historii,
16:53
but each of us can work
419
998000
3000
ale praca każdego
16:56
to change a small portion of events."
420
1001000
3000
może zmienić kilka zdarzeń.
16:59
And it is in the total of all those acts
421
1004000
3000
W sumie tych zmian
17:02
that the history of this generation will be written.
422
1007000
3000
zapisana jest historia naszego pokolenia”.
17:05
Our lives are so short,
423
1010000
3000
Żyjemy krótko
17:08
and our time on this planet
424
1013000
2000
i czas spędzany na tej planecie
17:10
is so precious,
425
1015000
2000
jest bezcenny
17:12
and all we have is each other.
426
1017000
3000
i mamy tylko siebie nawzajem.
17:15
So may each of you
427
1020000
2000
Życzę każdemu z was
17:17
live lives of immersion.
428
1022000
3000
życia pełną piersią.
17:20
They won't necessarily be easy lives,
429
1025000
3000
To życie nie będzie łatwe
17:23
but in the end, it is all that will sustain us.
430
1028000
4000
ale tylko to może nam naprawdę pomóc.
17:27
Thank you.
431
1032000
2000
Dziękuję.
17:29
(Applause)
432
1034000
10000
(Oklaski)
ABOUT THE SPEAKER
Jacqueline Novogratz - Investor and advocate for moral leadershipJacqueline Novogratz works to enable human flourishing. Her organization, Acumen, invests in people, companies and ideas that see capital and networks as means, not ends, to solving the toughest issues of poverty.
Why you should listen
Jacqueline Novogratz writes: "I want to build a movement in which we define success based on the amount of human energy we release in the world.
"I started my career on Wall Street and soon discovered that markets are efficient, but by themselves they too often overlook or exploit the poor. So I moved to Rwanda in 1986 to help found the country’s first micro-finance bank. There I saw the humanitarian ethos of philanthropy, and also how often top-down solutions too often create dependency, the opposite of dignity. Through 30 years of working on solutions to poverty, I have come to redefine it for myself, seeing it not as how much income a person earns, but how free they are to make their own choices and decisions, how much agency they have over their own lives.
Acumen was founded to change the way the world tackles poverty in 2001. Our mission was simple – to raise philanthropy and invest it as patient capital – long-term investment in intrepid entrepreneurs willing to go where markets and government had failed the poor. We enable companies to experiment and fail, never wavering from a commitment to stand with the poor, yet understanding that profitability is necessary for sustainable solutions. We’ve invested more than $110M across South Asia, Africa, Latin America and the US, and have seen entire sectors disrupted and hundreds of millions served.
The work also taught that it was critical to invest in talent. To date, we’ve supported nearly 400 Acumen Fellows across lines of race, class, ethnicity, religion and ideology. They are a beautiful group, full of vision and grit, and a determination to do what is right, not easy. The group itself enables individual leaders to endure the loneliness that is part of the work.
And then we measure what matters rather than just what we can count. Take this all together and you see our mission to do what it takes to build a world in which all of us have the chance to dream and to flourish, not from a place of easy sentimentality but through a commitment to using the tools of capitalism and the attributes of moral leadership to focus on doing what it takes, and no less.
Jacqueline Novogratz | Speaker | TED.com