TEDxGeorgetown
Bobby Ghosh: Why global jihad is losing
Bobby Ghosh: Dlaczego globalny dżihad przegrywa
Filmed:
Readability: 4.7
725,096 views
Według Bobbiego Ghosha, przez cały czas w historii Islamu, istniały dwie strony dżihadu: jeden wewnętrzny, będący osobistą walką, by stać się lepszym, drugi zewnętrzny. Niewielka mniejszość (ostatnio Osama bin Laden) przywłaszczyła sobie tę drugą, używając jej jako wymówki dla przemocy skierowanej przeciwko zachodowi. Ghosh sugeruje, że teraz, gdy bin Ladenowskie organizacje na całym świecie rozpadły się, nadszedł czas, by odzyskać znaczenie tego słowa.
Double-click the English transcript below to play the video.
00:16
I'm going to talk about the power of a word:
0
891
3214
Chciałbym porozmawiać
o potędze słowa:
o potędze słowa:
00:20
jihad.
1
4105
3056
dżihad.
00:23
To the vast majority of practicing Muslims,
2
7161
4356
Dla ogromnej większości
praktykujących muzułmanów,
praktykujących muzułmanów,
00:27
jihad is an internal struggle for the faith.
3
11517
4024
dżihad jest wewnętrzną walką za wiarę.
00:31
It is a struggle within, a struggle against vice, sin,
4
15541
4686
To walka wewnętrzna,
walka przeciwko rozpuście, grzechowi,
walka przeciwko rozpuście, grzechowi,
00:36
temptation, lust, greed.
5
20227
2290
pokusie, żądzy, chciwości.
00:38
It is a struggle to try and live a life
6
22517
3629
Jest to walka, by żyć zgodnie
00:42
that is set by the moral codes written in the Koran.
7
26146
6698
z moralnym kodeksem Koranu.
00:48
In that original idea, the concept of jihad is as important
8
32844
5470
W tym pierwotnym znaczeniu,
koncepcja dżihadu jest równie ważna
koncepcja dżihadu jest równie ważna
00:54
to Muslims as the idea of grace is to Christians.
9
38314
5858
dla muzułmanów,
co koncepcja łaski dla chrześcijan.
co koncepcja łaski dla chrześcijan.
01:00
It's a very powerful word, jihad, if you look at it in that respect,
10
44172
3746
Dżihad to słowo o wielkiej mocy
i postrzegając je w ten sposób,
i postrzegając je w ten sposób,
01:03
and there's a certain almost mystical resonance to it.
11
47918
4982
zyskuje ono
niemal mistyczny oddźwięk.
niemal mistyczny oddźwięk.
01:08
And that's the reason why, for hundreds of years,
12
52900
2386
Dlatego też przez setki lat
01:11
Muslims everywhere have named their children Jihad,
13
55286
2819
muzułmanie nadawali dzieciom
imię Dżihad,
imię Dżihad,
01:14
their daughters as much as their sons, in the same way
14
58105
2522
zarówno córkom, jak i synom,
01:16
that, say, Christians name their daughters Grace,
15
60627
3822
podobnie chrześcijanie
nazywają swoje córki Grace (łaska),
nazywają swoje córki Grace (łaska),
01:20
and Hindus, my people, name our daughters Bhakti,
16
64449
3968
i tak jak my, Hindusi
nazywamy swoje córki Bhakti,
nazywamy swoje córki Bhakti,
01:24
which means, in Sanskrit, spiritual worship.
17
68417
5472
co oznacza w sanskrycie
umiłowanie ducha.
umiłowanie ducha.
01:29
But there have always been, in Islam, a small group,
18
73889
2765
Jednakże w Islamie
zawsze istniała mała grupa,
zawsze istniała mała grupa,
01:32
a minority, who believe that jihad
19
76654
2469
mniejszość, która wierzy, że dżihad
01:35
is not only an internal struggle but also an external struggle
20
79123
2974
to nie tylko wewnętrzna,
ale również zewnętrzna walka
ale również zewnętrzna walka
01:37
against forces that would threaten the faith, or the faithul.
21
82097
6376
przeciwko siłom zagrażającym
wierze lub wiernym.
wierze lub wiernym.
01:44
And some of these people believe that in that struggle,
22
88473
3121
Niektórzy z tych ludzi wierzą,
że w tej walce
że w tej walce
01:47
it is sometimes okay to take up arms.
23
91594
3599
podjęcie broni może być w porządku.
01:51
And so the thousands of young Muslim men
24
95193
2707
I tak tysiące młodych muzułmanów,
01:53
who flocked to Afghanistan in the 1980s
25
97900
2917
którzy przybyli do Afganistanu w roku 1980
01:56
to fight against the Soviet occupation of a Muslim country,
26
100817
3728
by walczyć przeciwko sowieckiej okupacji
muzułmańskiego kraju,
muzułmańskiego kraju,
02:00
in their minds they were fighting a jihad,
27
104545
2728
w swoich umysłach walczyli dżihad,
02:03
they were doing jihad,
28
107273
2416
czynili dżihad,
02:05
and they named themselves the Mujahideen,
29
109689
2792
a samych siebie nazwali Mudżahedinami
02:08
which is a word that comes from the same root as jihad.
30
112481
4784
słowem o tym samym źródle,
co słowo dżihad.
co słowo dżihad.
02:13
And we forget this now, but back then
31
117265
2840
Nie pamiętamy już tego, ale wtedy
02:16
the Mujahideen were celebrated in this country, in America.
32
120105
3958
Mudżahedini byli w tym kraju,
w Ameryce, wychwalani.
w Ameryce, wychwalani.
02:19
We thought of them as holy warriors who were taking
33
124063
2498
Uważano ich za świętych wojowników,
02:22
the good fight to the ungodly communists.
34
126561
3756
podejmujących dobrą walką
przeciw bezbożnym komunistom.
przeciw bezbożnym komunistom.
02:26
America gave them weapons, gave them money,
35
130317
2045
Ameryka dała im broń,
dała im pieniądze,
dała im pieniądze,
02:28
gave them support, encouragement.
36
132362
2999
dała im poparcie.
02:31
But within that group, a tiny, smaller group,
37
135361
2326
Lecz wewnątrz tej grupy,
malutka, mniejsza grupa,
malutka, mniejsza grupa,
02:33
a minority within a minority within a minority,
38
137687
3882
mniejszość w mniejszości,
02:37
were coming up with a new and dangerous
39
141569
2985
wymyślała nową i niebezpieczną
02:40
conception of jihad,
40
144554
2819
koncepcję dżihadu.
02:43
and in time this group would come to be led by Osama bin Laden,
41
147373
5309
Grupa ta dostała się pod przywództwo
Osamy bin Ladena,
Osamy bin Ladena,
02:48
and he refined the idea.
42
152682
1500
który "udoskonalił" tę koncepcję.
02:50
His idea of jihad was a global war of terror,
43
154182
4638
Jego wyobrażeniem dżihadu
była globalna wojna terrorystyczna,
była globalna wojna terrorystyczna,
02:54
primarily targeted at the far enemy,
44
158820
2510
pierwotnie wycelowana
w odległego wroga,
w odległego wroga,
02:57
at the crusaders from the West, against America.
45
161330
4399
w krzyżowców z zachodu.
Wojna przeciwko Ameryce.
Wojna przeciwko Ameryce.
03:01
And the things he did in the pursuit of this jihad
46
165729
2839
Rzeczy, które uczynił
w pogodni za tym dżihadem
w pogodni za tym dżihadem
03:04
were so horrendous, so monstrous,
47
168568
2680
były tak straszliwe, tak potworne
03:07
and had such great impact,
48
171248
1975
i miały tak wielki wpływ,
03:09
that his definition was the one that stuck,
49
173223
4204
że jego definicja stała się
jedyną jaka pozostała,
jedyną jaka pozostała,
03:13
not just here in the West.
50
177427
1279
nie tylko tu na zachodzie.
03:14
We didn't know any better. We didn't pause to ask.
51
178706
3859
Nie znaliśmy żadnej lepszej.
Nie zatrzymaliśmy się, by zapytać.
Nie zatrzymaliśmy się, by zapytać.
03:18
We just assumed that if this insane man and his psychopathic followers
52
182565
4570
Po prostu założyliśmy,
że jeśli szalony człowiek i jego zwolennicy
że jeśli szalony człowiek i jego zwolennicy
03:23
were calling what they did jihad, then that's what jihad must mean.
53
187135
5210
nazywali to, co zrobili dżihadem, to znaczy,
że właśnie takie jest jego znaczenie.
że właśnie takie jest jego znaczenie.
03:28
But it wasn't just us. Even in the Muslim world,
54
192345
3257
Ale nie chodzi tylko o nas.
Nawet w muzułmańskim świecie,
Nawet w muzułmańskim świecie,
03:31
his definition of jihad began to gain acceptance.
55
195602
4671
jego definicja dżihadu
zaczęła zyskiwać akceptację.
zaczęła zyskiwać akceptację.
03:36
A year ago I was in Tunis, and I met the imam
56
200273
3352
Rok temu w Tunezji spotkałem imama
03:39
of a very small mosque, an old man.
57
203625
1940
z małego meczetu,
starszego mężczyznę.
starszego mężczyznę.
03:41
Fifteen years ago, he named his granddaughter Jihad,
58
205565
3965
Piętnaście lat temu nazwał
swoją wnuczkę Dżihad,
swoją wnuczkę Dżihad,
03:45
after the old meaning. He hoped that a name like that
59
209530
2967
w starym rozumieniu.
Miał nadzieję, że to imię
Miał nadzieję, że to imię
03:48
would inspire her to live a spiritual life.
60
212497
4432
zainspiruje ją do duchowego życia.
03:52
But he told me that after 9/11,
61
216929
2680
Jednak po zamachu z 11 września,
03:55
he began to have second thoughts.
62
219609
2680
zaczął się zastanawiać.
03:58
He worried that if he called her by that name,
63
222289
1946
Martwił się,
że gdyby zawołał ją tym imieniem,
że gdyby zawołał ją tym imieniem,
04:00
especially outdoors, outside in public,
64
224235
2525
zwłaszcza na zewnątrz,
w miejscu publicznym,
w miejscu publicznym,
04:02
he might be seen as endorsing bin Laden's idea of jihad.
65
226760
5918
mógłby zostać uznany za zwolennika
bin Ladenowskiego wyobrażenia o dżihadzie.
bin Ladenowskiego wyobrażenia o dżihadzie.
04:08
On Fridays in his mosque, he gave sermons
66
232678
2463
W piątki w swoim meczecie,
wygłaszał kazania
wygłaszał kazania
04:11
trying to reclaim the meaning of the word,
67
235141
4417
starając się odzyskać znaczenie słowa,
04:15
but his congregants, the people who came to his mosque,
68
239558
3739
ale jego zgromadzeni,
ludzie którzy przychodzili do jego meczetu,
ludzie którzy przychodzili do jego meczetu,
04:19
they had seen the videos. They had seen pictures
69
243297
2228
widzieli już nagrania. Widzieli zdjęcia
04:21
of the planes going into the towers, the towers coming down.
70
245525
5742
samolotów lecących na wieże,
a także ich upadek.
a także ich upadek.
04:27
They had heard bin Laden say that that was jihad,
71
251267
3026
Słyszeli bin Ladena mówiącego,
że to właśnie był dżihad,
że to właśnie był dżihad,
04:30
and claimed victory for it. And so the old imam worried
72
254293
2961
i okrzyknęli dla niego zwycięstwo.
Stary imam martwił się,
Stary imam martwił się,
04:33
that his words were falling on deaf ears. No one was paying attention.
73
257254
4296
że jego słowa nie trafiają do nikogo.
Nikt nie zwracał uwagi.
Nikt nie zwracał uwagi.
04:37
He was wrong. Some people were paying attention,
74
261550
3272
Mylił się.
Niektórzy ludzie zwracali uwagę,
Niektórzy ludzie zwracali uwagę,
04:40
but for the wrong reasons.
75
264822
1906
ale z innych powodów.
04:42
The United States, at this point, was putting pressure
76
266728
2774
Wtedy Stany Zjednoczone
wywierały nacisk
wywierały nacisk
04:45
on all its Arab allies, including Tunisia,
77
269502
2439
na wszystkich arabskich sojuszników,
łącznie z Tunezją,
łącznie z Tunezją,
04:47
to stamp out extremism in their societies,
78
271941
4337
by stłumić ekstremizm w ich społecznościach.
04:52
and this imam found himself suddenly in the crosshairs
79
276278
3467
Imam znalazł się nagle na celownikach
04:55
of the Tunisian intelligence service.
80
279745
2871
tunezyjskich służb wywiadowczych.
04:58
They had never paid him any attention before --
81
282616
1456
Wcześniej nie zwracali na niego uwagi...
04:59
old man, small mosque --
82
284072
3225
Starszy człowiek, mały meczet...
05:03
but now they began to pay visits,
83
287297
2210
Ale wtedy zaczęli składać mu wizyty,
05:05
and sometimes they would drag him in for questions,
84
289507
1662
czasami odciągali go,
by zadać mu pytania,
by zadać mu pytania,
05:07
and always the same question:
85
291169
1348
zawsze te same:
05:08
"Why did you name your granddaughter Jihad?
86
292517
4211
"Dlaczego nazwałeś swoją wnuczkę Dżihad?
05:12
Why do you keep using the word jihad in your Friday sermons?
87
296728
4599
Dlaczego wciąż powtarzasz to słowo
na swoich piątkowych kazaniach?
na swoich piątkowych kazaniach?
05:17
Do you hate Americans?
88
301327
2065
Nienawidzisz Amerykanów?
05:19
What is your connection to Osama bin Laden?"
89
303392
4120
Co cię łączy z Osamą bin Ladenem?".
05:23
So to the Tunisian intelligence agency,
90
307512
2015
Dla tunezyjskiej służby wywiadowczej
05:25
and organizations like it all over the Arab world,
91
309527
2833
i innych organizacji tego typu
w całym arabskim świecie,
w całym arabskim świecie,
05:28
jihad equaled extremism,
92
312360
4464
dżihad równał się ekstremizmowi,
05:32
Bin Laden's definition had become institutionalized.
93
316824
3934
Bin Ladenowska definicja
została uznana.
została uznana.
05:36
That was the power of that word that he was able to do.
94
320758
3789
Taka była potęga słowa
wypowiedzianego przez niego.
wypowiedzianego przez niego.
05:40
And it filled this old imam, it filled him with great sadness.
95
324547
5722
Wypełniało to starego imama
wielkim smutkiem.
wielkim smutkiem.
05:46
He told me that, of bin Laden's many crimes, this was,
96
330269
2915
Powiedział mi,
że spośród wielu zbrodni bin Ladena,
że spośród wielu zbrodni bin Ladena,
05:49
in his mind, one that didn't get enough attention,
97
333184
3072
ta w jego odczuciu,
ta do której nie przyłożono wystarczająco dużo uwagi,
ta do której nie przyłożono wystarczająco dużo uwagi,
05:52
that he took this word, this beautiful idea.
98
336256
3798
odebrała to słowo, tę piękną ideę.
05:55
He didn't so much appropriate it as kidnapped it
99
340054
4466
On nie tyle przywłaszczył je sobie,
co je wykradł,
co je wykradł,
06:00
and debased it and corrupted it
100
344520
2880
upodlił, zdeprawował
06:03
and turned it into something it was never meant to be,
101
347400
3360
i zmienił w coś,
czym nigdy nie miało być,
czym nigdy nie miało być,
06:06
and then persuaded all of us that it always was
102
350760
5677
po czym przekonał nas wszystkich,
że to zawsze był
że to zawsze był
06:12
a global jihad.
103
356437
2642
globalny dżihad.
06:14
But the good news is
104
359079
3543
Jednak dobra wiadomość to taka,
06:18
that the global jihad is almost over, as bin Laden defined it.
105
362622
5779
że globalny dżihad jest prawie zakończony,
jak to określił bin Laden.
jak to określił bin Laden.
06:24
It was dying well before he did,
106
368401
2558
Umierał jeszcze przed jego śmiercią,
06:26
and now it's on its last legs.
107
370959
2309
a teraz ledwo stoi na nogach.
06:29
Opinion polls from all over the Muslim world show
108
373268
2339
Sondaże muzułmańskiego świata pokazują,
06:31
that there is very little interest among Muslims
109
375607
4552
jak niewielkie jest wśród muzułmanów
zainteresowanie
zainteresowanie
06:36
in a global holy war against the West,
110
380159
2510
globalną świętą wojną
przeciwko zachodowi,
przeciwko zachodowi,
06:38
against the far enemy.
111
382669
3314
przeciwko odległemu wrogowi.
06:41
The supply of young men willing to fight and die for this cause is dwindling.
112
385983
4210
Zapas młodych mężczyzn gotowych walczyć
i umierać w tej sprawie maleje.
i umierać w tej sprawie maleje.
06:46
The supply of money — just as important, more important perhaps —
113
390193
2695
Równie ważny, a może nawet bardziej,
06:48
the supply of money to this activity is also dwindling.
114
392888
2663
zapas pieniędzy
na rzecz tych działań również maleje.
na rzecz tych działań również maleje.
06:51
The wealthy fanatics who were previously
115
395551
2808
Zamożni fanatycy,
sponsorujący wcześniej
sponsorujący wcześniej
06:54
sponsoring this kind of activity are now less generous.
116
398359
6616
tego typu działania
obecnie są mniej hojni.
obecnie są mniej hojni.
07:00
What does that mean for us in the West?
117
404975
1433
Co to dla nas,
mieszkańców zachodu oznacza?
mieszkańców zachodu oznacza?
07:02
Does it mean we can break out the champagne,
118
406408
3719
Czy to znaczy,
że możemy otworzyć szampana,
że możemy otworzyć szampana,
07:06
wash our hands of it, disengage, sleep easy at night?
119
410127
5228
umyć ręce, wycofać się,
spać spokojnie w nocy?
spać spokojnie w nocy?
07:11
No. Disengagement is not an option,
120
415355
5084
Nie. Wycofanie się
nie wchodzi w rachubę,
nie wchodzi w rachubę,
07:16
because if you let local jihad survive,
121
420439
6496
ponieważ jeśli pozwolimy
lokalnemu dżihadowi przetrwać,
lokalnemu dżihadowi przetrwać,
07:22
it becomes international jihad.
122
426935
2784
stanie się on dżihadem międzynarodowym.
07:25
And so there's now a lot of different
123
429719
2681
Istnieje obecnie wiele różnych
07:28
violent jihads all over the world.
124
432400
2536
brutalnych dżihadów na całym świecie.
07:30
In Somalia, in Mali, in Nigeria,
125
434936
2287
W Somalii, na Mali, w Nigerii,
07:33
in Iraq, in Afghanistan, Pakistan, there are groups that claim
126
437223
5151
w Iraku, w Afganistanie, Pakistanie,
są grupy, które utrzymują,
są grupy, które utrzymują,
07:38
to be the inheritors of the legacy of Osama bin Laden.
127
442374
5398
iż są spadkobiercami
spuścizny Osamy bin Ladena.
spuścizny Osamy bin Ladena.
07:43
They use his rhetoric.
128
447772
1516
Używają jego retoryki.
07:45
They even use the brand name he created for his jihad.
129
449288
5167
Używają nawet znaku firmowego,
który stworzył dla swojego dżihadu.
który stworzył dla swojego dżihadu.
07:50
So there is now an al Qaeda in the Islamic Maghreb,
130
454455
4158
W ten sposób istnieje teraz Al-Kaida
w muzułmańskim Maghrebie,
w muzułmańskim Maghrebie,
07:54
there's an al Qaeda in the Arabian Peninsula,
131
458613
1629
jest Al-Kaida na Półwyspie Arabskim,
07:56
there is an al Qaeda in Mesopotamia.
132
460242
2650
a także w Iraku.
07:58
There are other groups -- in Nigeria, Boko Haram,
133
462892
2087
Są też inne grupy - w Nigerii, Boko Haram,
08:00
in Somalia, al Shabaab -- and they all pay homage to Osama bin Laden.
134
464979
6113
w Somalii, al Shabaab.
Wszyscy składają hołd Osamie bin Ladenowi.
Wszyscy składają hołd Osamie bin Ladenowi.
08:06
But if you look closely,
135
471092
1934
Ale jeśli dobrze się przyjrzeć,
08:08
they're not fighting a global jihad.
136
473026
2801
oni nie prowadzą globalnego dżihadu.
08:11
They're fighting battles over much narrower issues.
137
475827
4086
Toczą bitwy o znacznie bardziej
ograniczone sprawy.
ograniczone sprawy.
08:15
Usually it has to do with ethnicity or race or sectarianism,
138
479913
4369
Zwykle dotyczą one etniczności,
rasy, odłamu religii
rasy, odłamu religii
08:20
or it's a power struggle.
139
484282
1192
lub jest to walka o władzę.
08:21
More often than not, it's a power struggle
140
485474
1840
Przeważnie,
jest to walka o władzę w kraju,
jest to walka o władzę w kraju,
08:23
in one country, or even a small region within one country.
141
487314
3596
albo nawet w niewielkim jego regionie.
08:26
Occasionally they will go across a border,
142
490910
2964
Sporadycznie wyjdą poza granice,
08:29
from Iraq to Syria, from Mali to Algeria,
143
493874
6279
z Iraku do Syrii, z Mali do Algierii,
08:36
from Somalia to Kenya, but they're not fighting
144
500153
1880
z Somalii do Kenii,
ale oni wcale nie walczą
ale oni wcale nie walczą
08:37
a global jihad against some far enemy.
145
502033
5041
globalnego dżihadu przeciwko
jakiemuś odległemu wrogowi.
jakiemuś odległemu wrogowi.
08:42
But that doesn't mean
146
507074
3087
Ale to nie znaczy,
08:46
that we can relax.
147
510161
2327
że możemy odpocząć.
08:48
I was in Yemen recently, where -- it's the home
148
512488
2251
Ostatnio byłem z Jemenie...
08:50
of the last al Qaeda franchise
149
514739
3311
To dom ostatniej odnogi Al-Kaidy,
08:53
that still aspires to attack America, attack the West.
150
518050
4112
która wciąż chce zaatakować
Amerykę i Zachód.
Amerykę i Zachód.
08:58
It's old school al Qaeda.
151
522162
2223
To tradycyjna Al-Kaida.
09:00
You may remember these guys.
152
524385
1187
Możecie pamiętać tych ludzi.
09:01
They are the ones who tried to send the underwear bomber here,
153
525572
2681
To ci, którzy próbowali przysłać tu
"majtkowego zamachowca"
"majtkowego zamachowca"
09:04
and they were using the Internet to try and instigate
154
528253
2949
i przy pomocy Internetu
próbowali podjudzać
próbowali podjudzać
09:07
violence among American Muslims.
155
531202
2840
amerykańskich muzułmanów do przemocy.
09:09
But they have been distracted recently.
156
534042
1340
Ale oni zostali ostatnio rozproszeni.
09:11
Last year, they took control over a portion of southern Yemen,
157
535382
2707
Ostatniego roku, przejęli kontrolę
nad częścią południowego Jemenu,
nad częścią południowego Jemenu,
09:13
and ran it, Taliban-style.
158
538089
2757
i prowadzili ją w stylu talibów.
09:16
And then the Yemeni military got its act together,
159
540846
2799
Wtedy jemeńskie wojsko
zorganizowało się,
zorganizowało się,
09:19
and ordinary people rose up against these guys
160
543645
3317
a zwykli ludzie powstali przeciwko nim,
09:22
and drove them out, and since then, most of their activities,
161
546962
3286
wypędzili ich, i od tego czasu,
większość ich działań,
większość ich działań,
09:26
most of their attacks have been directed at Yemenis.
162
550248
4201
większość ich ataków
była skierowana w Jemeńczyków.
była skierowana w Jemeńczyków.
09:30
So I think we've come to a point now where we can say
163
554449
4041
Więc myślę,
że możemy teraz powiedzieć,
że możemy teraz powiedzieć,
09:34
that, just like all politics, all jihad is local.
164
558490
3496
tak jak politycy,
że każdy dżihad jest lokalny.
że każdy dżihad jest lokalny.
09:37
But that's still not reason for us to disengage,
165
561986
4472
Lecz to wciąż nie jest powód
byśmy się wycofali,
byśmy się wycofali,
09:42
because we've seen that movie before, in Afghanistan.
166
566458
3745
ponieważ już to widzieliśmy,
w Afganistanie.
w Afganistanie.
09:46
When those Mujahideen defeated the Soviet Union,
167
570203
3799
Kiedy Mudżahedini pokonali
Związek Radziecki,
Związek Radziecki,
09:49
we disengaged.
168
574002
2696
odpuściliśmy sobie.
09:52
And even before the fizz had gone out of our celebratory champagne,
169
576698
7089
Zanim z szampana uleciał gaz,
09:59
the Taliban had taken over in Kabul,
170
583787
2780
talibowie przejęli kontrolę nad Kabulem,
10:02
and we said, "Local jihad, not our problem."
171
586567
3914
a my stwierdziliśmy,
że lokalny dżihad, to nie nasz problem.
że lokalny dżihad, to nie nasz problem.
10:06
And then the Taliban gave the keys of Kandahar
172
590481
2726
I wtedy talibowie
dali klucze do Kandaharu
dali klucze do Kandaharu
10:09
to Osama bin Laden. He made it our problem.
173
593207
2536
Osamie bin Ladenowi.
A on sprawił, że to był nasz problem.
A on sprawił, że to był nasz problem.
10:11
Local jihad, if you ignore it, becomes global jihad again.
174
595743
6281
Lokalny dżihad, jeśli go zignorujemy,
staje się na nowo globalnym dżihadem.
staje się na nowo globalnym dżihadem.
10:17
The good news is that it doesn't have to be.
175
602024
3607
Dobra wiadomość to taka,
że tak wcale nie musi być.
że tak wcale nie musi być.
10:21
We know how to fight it now.
176
605631
2173
Teraz już wiemy jak z tym walczyć.
10:23
We have the tools. We have the knowhow,
177
607804
2771
Mamy środki.
Mamy potrzebną wiedzę,
Mamy potrzebną wiedzę,
10:26
and we can take the lessons we've learned
178
610575
1587
a także możemy wyciągnąć wnioski
z poprzednich doświadczeń
z poprzednich doświadczeń
10:28
from the fight against global jihad, the victory against global jihad,
179
612162
3901
związanych z walką przeciwko
globalnemu dżihadowi,
globalnemu dżihadowi,
10:31
and apply those to local jihad.
180
616063
3480
i zastosować je
wobec lokalnego dżihadu.
wobec lokalnego dżihadu.
10:35
What are those lessons? We know who killed bin Laden:
181
619543
4792
Czego się nauczyliśmy?
Wiemy kto zabił bin Ladena:
Wiemy kto zabił bin Ladena:
10:40
SEAL Team Six.
182
624335
1935
SEAL Team Six.
10:42
Do we know, do we understand, who killed bin Ladenism?
183
626270
4462
Czy wiemy i rozumiemy
kto zabił binladenizm?
kto zabił binladenizm?
10:46
Who ended the global jihad?
184
630732
3363
Kto położył kres globalnemu dżihadowi?
10:49
There lie the answers to the solution to local jihad.
185
634095
3371
Tam kryje się rozwiązanie
odnośnie lokalnego dżihadu.
odnośnie lokalnego dżihadu.
10:53
Who killed bin Ladenism? Let's start with bin Laden himself.
186
637466
4278
Kto zakończył binladenizm?
Zacznijmy od samego bin Ladena.
Zacznijmy od samego bin Ladena.
10:57
He probably thought 9/11 was his greatest achievement.
187
641744
2391
On pewnie uważał zamach z 11 września
za swe największe osiągnięcie.
za swe największe osiągnięcie.
11:00
In reality, it was the beginning of the end for him.
188
644135
4152
W rzeczywistości
był to początek jego końca.
był to początek jego końca.
11:04
He killed 3,000 innocent people, and that filled
189
648287
2872
Zabił 3.000 niewinnych ludzi,
co wypełniło
co wypełniło
11:07
the Muslim world with horror and revulsion,
190
651159
4184
muzułmański świat przerażeniem i odrazą,
11:11
and what that meant was that his idea of jihad
191
655343
3193
a to znaczyło,
że jego wyobrażenie o dżihadzie
że jego wyobrażenie o dżihadzie
11:14
could never become mainstream.
192
658536
1579
nie mogłoby stać się głównym nurtem.
11:16
He condemned himself to operating on the lunatic fringes
193
660115
3879
Skazał samego siebie na potępienie
poprzez działanie na krańcu szaleństwa
poprzez działanie na krańcu szaleństwa
11:19
of his own community.
194
663994
4061
swojego własnego społeczeństwa.
11:23
9/11 didn't empower him; it doomed him.
195
668055
5108
Zamach z 11 września nie wzmocnił go;
on go zgubił.
on go zgubił.
11:29
Who killed bin Ladenism? Abu Musab al-Zarqawi killed it.
196
673163
4818
Kto zniszczył binladenizm?
Abu Musab az-Zarkawi –
Abu Musab az-Zarkawi –
11:33
He was the especially sadistic head of al Qaeda in Iraq
197
677981
3193
wyjątkowo sadystyczny przywódca
irańskiej Al-Kaidy,
irańskiej Al-Kaidy,
11:37
who sent hundreds of suicide bombers to attack
198
681174
3321
który wysłał setki zamachowców-samobójców,
by atakowali
by atakowali
11:40
not Americans but Iraqis. Muslims. Sunni as well as Shiites.
199
684495
6472
nie Amerykanów, lecz Irańczyków.
Muzułmanów, sunnitów i szyitów równo.
Muzułmanów, sunnitów i szyitów równo.
11:46
Any claim that al Qaeda had to being protectors of Islam
200
690967
3968
Wszystkie deklaracje,
iż Al-Kaida była obrońcą Islamu
iż Al-Kaida była obrońcą Islamu
11:50
against the Western crusaders
201
694935
2843
przeciw "zachodnim krzyżowcom"
11:53
was drowned in the blood of Iraqi Muslims.
202
697778
5674
utonęła we krwi irańskich muzułmanów.
11:59
Who killed Osama bin Laden? The SEAL Team Six.
203
703452
3403
Kto zabił Osamę bin Ladena?
SEAL Team Six.
SEAL Team Six.
12:02
Who killed bin Ladenism? Al Jazeera did,
204
706855
2708
Kto zniszczył binladenizm?
Al Jazeera,
Al Jazeera,
12:05
Al Jazeera and half a dozen other satellite news stations in Arabic,
205
709563
5060
razem z połową tuzina
arabskich stacji informacyjnych,
arabskich stacji informacyjnych,
12:10
because they circumvented the old, state-owned
206
714623
3017
ponieważ przechytrzyły one stare,
państwowe
państwowe
12:13
television stations in a lot of these countries
207
717640
3495
stacje w wielu z tych krajów,
12:17
which were designed to keep information from people.
208
721135
2992
które stworzono,
by trzymać informacje z dala od ludzi.
by trzymać informacje z dala od ludzi.
12:20
Al Jazeera brought information to them, showed them
209
724127
3448
Al Jazeera poinformowała ich,
pokazała im,
pokazała im,
12:23
what was being said and done in the name of their religion,
210
727575
3397
co zostało powiedziane
i zrobione w imię ich religii,
i zrobione w imię ich religii,
12:26
exposed the hypocrisy of Osama bin Laden and al Qaeda,
211
730972
5273
odsłoniła hipokryzję
Osamy bin Ladena i Al-Kaidy,
Osamy bin Ladena i Al-Kaidy,
12:32
and allowed them, gave them the information
212
736245
1906
dała im informacje,
12:34
that allowed them to come to their own conclusions.
213
738151
4493
które pozwoliły im wyciągnąć własne wnioski.
12:38
Who killed bin Ladenism? The Arab Spring did,
214
742644
3336
Kto zniszczył binladenizm?
Arabska wiosna,
Arabska wiosna,
12:41
because it showed a way for young Muslims
215
745980
3464
ponieważ pokazała
młodym muzułmanom drogę
młodym muzułmanom drogę
12:45
to bring about change
216
749444
3848
do zmian w sposób,
12:49
in a manner that Osama bin Laden, with his
217
753292
1785
w jaki Osama bin Laden,
12:50
limited imagination, could never have conceived.
218
755077
3663
ze swoją ograniczoną wyobraźnią,
nigdy nie byłby w stanie tego zrobić.
nigdy nie byłby w stanie tego zrobić.
12:54
Who defeated the global jihad? The American military did,
219
758740
3398
Kto pokonał globalny dżihad?
Amerykańskie wojsko,
Amerykańskie wojsko,
12:58
the American soldiers did, with their allies,
220
762138
2482
razem ze swoimi sprzymierzeńcami
13:00
fighting in faraway battlefields.
221
764620
5016
walczącymi na odległych polach bitew.
13:05
And perhaps, a time will come when they get the rightful credit for it.
222
769636
5176
I prawdopodobnie nadejdzie czas,
gdy dostaną należne za to wyróżnienie.
gdy dostaną należne za to wyróżnienie.
13:10
So all these factors, and many more besides,
223
774812
3057
Wszystkie te czynniki i wiele innych,
13:13
we don't even fully understand some of them yet,
224
777869
3167
niektórych z pośród nich
jeszcze w pełni nie rozumiemy,
jeszcze w pełni nie rozumiemy,
13:16
these came together
225
781036
2833
złożyły się
13:19
to defeat a monstrosity as big as bin Ladenism,
226
783869
3791
na pokonanie potworności
jaką jest binladenizm,
jaką jest binladenizm,
13:23
the global jihad, you needed this group effort.
227
787660
3848
globalnego dżihadu,
potrzeba było wspólnego wysiłku.
potrzeba było wspólnego wysiłku.
13:27
Now, not all of these things will work in local jihad.
228
791508
2080
Jednak, nie wszystko to zadziała
w przypadku lokalnego dżihadu.
w przypadku lokalnego dżihadu.
13:29
The American military is not going to march into Nigeria
229
793588
2922
Amerykańskie wojsko
nie wejdzie do Nigerii,
nie wejdzie do Nigerii,
13:32
to take on Boko Haram,
230
796510
2609
by zająć się Boko Haram,
13:35
and it's unlikely that SEAL Team Six will rappel
231
799119
1937
mało prawdopodobne też,
że SEAL Team Six zjawi się
że SEAL Team Six zjawi się
13:36
into the homes of al Shabaab's leaders and take them out.
232
801056
4534
u przywódców Al-Shabaab,
by ich zdjąć.
by ich zdjąć.
13:41
But many of these other factors that were in play
233
805590
3554
Jednak wiele ze znanych już czynników
13:45
are now even stronger than before. Half the work is already done.
234
809144
5874
jest teraz nawet silniejszych.
Połowa roboty jest wykonana.
Połowa roboty jest wykonana.
13:50
We don't have to reinvent the wheel.
235
815018
3021
Nie musimy
wymyślać wszystkiego od początku.
wymyślać wszystkiego od początku.
13:53
The notion of violent jihad in which more Muslims are killed
236
818039
3471
Idea brutalnego dżihadu,
w którym wśród ofiar przeważają muzułmanie,
w którym wśród ofiar przeważają muzułmanie,
13:57
than any other kind of people is already thoroughly discredited.
237
821510
3576
jest już całkowicie zdyskredytowana.
14:00
We don't have to go back to that.
238
825086
3616
Nie musimy do tego wracać.
14:04
Satellite television and the Internet are informing
239
828702
4034
Stacje telewizyjne i Internet informują
14:08
and empowering young Muslims in exciting new ways.
240
832736
4387
i mobilizują młodych muzułmanów
do działania w nowy sposób.
do działania w nowy sposób.
14:13
And the Arab Spring has produced governments,
241
837123
2625
Arabska wiosna stworzyła rządy,
14:15
many of them Islamist governments,
242
839748
3104
wśród nich wiele islamskich,
14:18
who know that, for their own self-preservation,
243
842852
2965
które wiedzą, że dla własnego dobra,
14:21
they need to take on the extremists in their midsts.
244
845817
5910
muszą wziąć na siebie
ekstremistów będących pośród nich.
ekstremistów będących pośród nich.
14:27
We don't need to persuade them, but we do need to help them,
245
851727
2855
Nie musimy ich nakłaniać,
ale musimy im pomóc,
ale musimy im pomóc,
14:30
because they haven't really come to this place before.
246
854582
5246
ponieważ oni jeszcze
przez to nie przechodzili.
przez to nie przechodzili.
14:35
The good news, again, is that a lot of the things they need
247
859828
3754
Kolejna dobra wiadomość –
wiele rzeczy, których potrzebują
wiele rzeczy, których potrzebują
14:39
we already have, and we are very good at giving:
248
863582
2799
my już mamy
i jesteśmy w nich dobrzy:
i jesteśmy w nich dobrzy:
14:42
economic assistance, not just money, but expertise,
249
866381
3923
wsparcie ekonomiczne, nie tylko pieniądze,
lecz specjalistyczną wiedzę,
lecz specjalistyczną wiedzę,
14:46
technology, knowhow,
250
870304
2637
technologię, wiedzę,
14:48
private investment, fair terms of trade,
251
872941
4038
prywatne inwestycje,
uczciwe warunki handlu,
uczciwe warunki handlu,
14:52
medicine, education, technical support for training
252
876979
4210
medycynę, edukację,
wsparcie techniczne na rzecz szkolenia
wsparcie techniczne na rzecz szkolenia
14:57
for their police forces to become more effective,
253
881189
3091
ich sił policyjnych,
by stały się skuteczniejsze,
by stały się skuteczniejsze,
15:00
for their anti-terror forces to become more efficient.
254
884280
4867
dla ich sił antyterrorystycznych,
by stały się sprawniejsze.
by stały się sprawniejsze.
15:05
We've got plenty of these things.
255
889147
1414
Mamy tego mnóstwo.
15:06
Some of the other things that they need
256
890561
2293
Są też rzeczy, których potrzebują
15:08
we're not very good at giving. Maybe nobody is.
257
892854
3455
a w których nie jesteśmy zbyt dobrzy.
Może nikt nie jest.
Może nikt nie jest.
15:12
Time, patience, subtlety, understanding --
258
896309
5197
Czas, cierpliwość,
subtelność, zrozumienie...
subtelność, zrozumienie...
15:17
these are harder to give.
259
901506
2042
To jest trudniejsze do zaoferowania.
15:19
I live in New York now. Just this week,
260
903548
2377
Obecnie mieszkam w Nowym Jorku.
W tym tygodniu,
W tym tygodniu,
15:21
posters have gone up in subway stations in New York
261
905925
2538
na stacjach metra zawisły tam plakaty,
15:24
that describe jihad as savage.
262
908463
5726
opisujące dżihad jako brutalny.
15:30
But in all the many years that I have covered the Middle East,
263
914189
4353
Przez wszystkie lata,
podczas których odkrywałem Bliski Wschód
podczas których odkrywałem Bliski Wschód
15:34
I have never been as optimistic as I am today
264
918542
3232
nigdy nie byłem tak pewny,
15:37
that the gap between the Muslim world and the West
265
921774
3663
że przepaść pomiędzy
światem muzułmańskim i Zachodem
światem muzułmańskim i Zachodem
15:41
is narrowing fast,
266
925437
2624
zmniejsza się bardzo szybko,
15:43
and one of the many reasons for my optimism
267
928061
1673
jednym z wielu powodów
mojego optymizmu
mojego optymizmu
15:45
is that, because I know there are millions,
268
929734
3312
jest świadomość, że istnieją miliony,
15:48
hundreds of millions of people, Muslims like that old imam
269
933046
3823
setki milionów ludzi, muzułmanów,
jak stary imam z Tunezji,
jak stary imam z Tunezji,
15:52
in Tunis, who are reclaiming this word
270
936869
6742
którzy przywracają
pierwotne znaczenie tego słowa
pierwotne znaczenie tego słowa
15:59
and restoring to its original, beautiful purpose.
271
943611
5348
odnawiają jego oryginalny, piękny cel.
16:04
Bin Laden is dead. Bin Ladenism has been defeated.
272
948959
2616
Bin Laden jest martwy.
Binladenizm został zniszczony.
Binladenizm został zniszczony.
16:07
His definition of jihad can now be expunged.
273
951575
4381
Jego definicję dżihadu można wymazać.
16:11
To that jihad we can say, "Goodbye. Good riddance."
274
955956
4541
Temu dżihadowi możemy powiedzieć:
"Do widzenia. Idź sobie".
"Do widzenia. Idź sobie".
16:16
To the real jihad we can say, "Welcome back. Good luck."
275
960497
6534
Prawdziwemu dżihadowi powiemy,
"Witaj z powrotem. Powodzenia".
"Witaj z powrotem. Powodzenia".
16:22
Thank you. (Applause)
276
967031
3632
Dziękuję. (Brawa)
ABOUT THE SPEAKER
Bobby Ghosh - EditorBobby Ghosh is the Managing Editor at Quartz.
Why you should listen
Bobby Ghosh was the longest serving print journalist in Iraq until he left in 2007 to become Time's World Editor. Formerly an editor-at-large for Time, his work encompasses his broad interests, from restaurant reviews to an extended interview with Egyptian president Mohammad Morsi for his latest cover story. He recently went on patrol in Yemen to view what many hope is the end of the transnational al-Qaeda movement. Ghosh is now the Managing Editor of Quartz.
To explore more of the ideas in Ghosh's talk, read his recent essay for Time Worldwide: "11 Years After 9/11, the Holy World War Is Over and All Jihad is Local" >>
Bobby Ghosh | Speaker | TED.com