TEDSalon London Fall 2012
Hadyn Parry: Re-engineering mosquitos to fight disease
Hadyn Parry: Genetyczna modyfikacja komarów zwalcza choroby
Filmed:
Readability: 3.9
1,019,989 views
Każdego roku na świecie rejestruje się 200-300 milionów zachorowań na malarię i 50-100 milionów na gorączkę denga. Dlaczego więc nie znaleźliśmy jeszcze skutecznej metody zabijania komarów? Hadyn Parry przedstawia fascynujące rozwiązanie: dzięki genetycznej modyfikacji samce komarów stają się bezpłodne, a wypuszczone na wolność zmniejszają liczbę owadów przenoszących choroby.
Hadyn Parry - Biotechnology entrepreneur
Biotech entrepreneur Hadyn Parry leads a science start-up that develops GM insects to fight dengue fever. Full bio
Biotech entrepreneur Hadyn Parry leads a science start-up that develops GM insects to fight dengue fever. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:16
So I'd like to start by focusing on
0
658
2736
Skupmy się na początek
00:19
the world's most dangerous animal.
1
3394
2536
na najgroźniejszym zwierzęciu świata.
00:21
Now, when you talk about dangerous animals,
2
5930
2160
Mówiąc o groźnych zwierzętach,
00:23
most people might think of lions or tigers or sharks.
3
8090
3047
wyobrażamy sobie lwa, tygrysa lub rekina.
00:27
But of course the most dangerous animal
4
11137
1677
Ale najgroźniejszym zwierzęciem jest komar.
00:28
is the mosquito.
5
12814
1863
Ale najgroźniejszym zwierzęciem jest komar.
00:30
The mosquito has killed more humans
6
14677
2159
Zabił więcej osób
00:32
than any other creature in human history.
7
16836
2989
niż jakiekolwiek inne zwierzę.
00:35
In fact, probably adding them all together,
8
19825
1990
Prawdopodobnie więcej
00:37
the mosquito has killed more humans.
9
21815
2186
niż wszystkie inne zwierzęta razem wzięte.
00:39
And the mosquito has killed more humans than wars
10
24001
2659
I więcej niż kiedykolwiek zginęło
na skutek wojen i zarazy.
na skutek wojen i zarazy.
00:42
and plague.
11
26660
1699
I więcej niż kiedykolwiek zginęło
na skutek wojen i zarazy.
na skutek wojen i zarazy.
00:44
And you would think, would you not,
12
28359
2573
Wydawałoby się,
00:46
that with all our science, with all our advances in society,
13
30932
3947
że przy całym postępie
naukowym i społecznym,
naukowym i społecznym,
00:50
with better towns, better civilizations, better sanitation,
14
34879
4896
mając lepsze miasta, cywilizacje,
warunki sanitarne, dobrobyt,
warunki sanitarne, dobrobyt,
00:55
wealth, that we would get better at controlling mosquitos,
15
39791
3200
nauczymy się kontrolować komary
00:58
and hence reduce this disease.
16
42991
2693
i tym samym ograniczmy chorobę.
01:01
And that's not really the case.
17
45684
3342
Jednak tak nie jest.
01:04
If it was the case, we wouldn't have
18
49026
2120
Gdyby tak było, nie mielibyśmy
01:07
between 200 and 300 million cases of malaria every year,
19
51146
4587
od 200 do 300 milionów
przypadków malarii rocznie
przypadków malarii rocznie
01:11
and we wouldn't have
20
55733
1725
ani 1,5 miliona zgonów
01:13
a million and a half deaths from malaria,
21
57458
3942
na skutek tej choroby.
01:17
and we wouldn't have a disease
22
61400
2700
Nie mielibyśmy też choroby
01:20
that was relatively unknown 50 years ago
23
64100
2536
słabo znanej jeszcze 50 lat temu,
01:22
now suddenly turned into
24
66636
2832
która obecnie zagraża nam najbardziej
01:25
the largest mosquito-borne virus threat that we have,
25
69468
3232
ze wszystkich wirusów
przenoszonych przez komary,
przenoszonych przez komary,
01:28
and that's called dengue fever.
26
72700
2693
a zwie się denga.
01:31
So 50 years ago, pretty much no one had heard of it,
27
75393
2731
50 lat temu mało kto o niej słyszał,
01:34
no one certainly in the European environment.
28
78124
2992
na pewno nikt w Europie.
01:37
But dengue fever now, according to the World Health Organization,
29
81116
3633
Według Światowej Organizacji Zdrowia,
01:40
infects between 50 and 100 million people every year,
30
84749
3487
obecnie dengą zaraża się
od 50 do 100 milionów ludzi rocznie,
od 50 do 100 milionów ludzi rocznie,
01:44
so that's equivalent to the whole of the population
31
88236
2336
czyli tyle, ile wynosi
populacja Wielkiej Brytanii.
populacja Wielkiej Brytanii.
01:46
of the U.K. being infected every year.
32
90572
2928
czyli tyle, ile wynosi
populacja Wielkiej Brytanii.
populacja Wielkiej Brytanii.
01:49
Other estimates put that number at roughly double
33
93500
3112
Inne dane szacują, że liczba zarażeń
01:52
that number of infections.
34
96612
3958
jest dwukrotnie wyższa.
01:56
And dengue fever has grown in speed quite phenomenally.
35
100570
4435
Denga rozprzestrzeniła się
w nadzwyczajnym tempie.
w nadzwyczajnym tempie.
02:00
In the last 50 years, the incidence of dengue
36
105005
3050
W ciągu 50 lat
częstotliwość jej występowania
częstotliwość jej występowania
02:03
has grown thirtyfold.
37
108055
2218
wzrosła trzydziestokrotnie.
02:06
Now let me tell you a little bit about what dengue fever is,
38
110273
2503
Wyjaśnię, czym jest denga,
02:08
for those who don't know.
39
112776
1588
dla tych, którzy nie wiedzą.
02:10
Now let's assume you go on holiday.
40
114364
2209
Załóżmy, że jedziecie na wakacje.
02:12
Let's assume you go to the Caribbean,
41
116573
1762
Niech to będą Karaiby
02:14
or you might go to Mexico. You might go to Latin America,
42
118335
2393
albo Meksyk, Ameryka Łacińska,
02:16
Asia, Africa, anywhere in Saudi Arabia.
43
120728
3959
Azja, Afryka czy Arabia Saudyjska.
02:20
You might go to India, the Far East.
44
124687
1723
Być może Indie lub Daleki Wschód.
02:22
It doesn't really matter. It's the same mosquito,
45
126410
2613
Nie ma znaczenia.
To ten sam komar
To ten sam komar
02:24
and it's the same disease. You're at risk.
46
129023
2912
i zagraża wam ta sama choroba.
02:27
And let's assume you're bitten by a mosquito
47
131935
2676
Załóżmy, że ugryzł was komar,
02:30
that's carrying that virus.
48
134611
1561
który jest nosicielem wirusa.
02:32
Well, you could develop flu-like symptoms.
49
136172
2995
Możecie mieć objawy przypominające grypę.
02:35
They could be quite mild.
50
139167
1778
Mogą być one łagodne.
02:36
You could develop nausea, headache,
51
140945
2101
Możecie mieć mdłości, ból głowy,
02:38
your muscles could feel like they're contracting,
52
143046
2439
skurcze mięśni
02:41
and you could actually feel like your bones are breaking.
53
145485
4086
lub czuć się, jakby łamano wam kości.
02:45
And that's the nickname given to this disease.
54
149571
2224
Z tego powodu dengę zaczęto nazywać
02:47
It's called breakbone fever,
55
151795
1593
gorączką łamiącą kości,
02:49
because that's how you can feel.
56
153388
2344
bo tak w istocie czują się chorzy.
02:51
Now the odd thing is, is that once you've been bitten
57
155732
2937
Co dziwne, po ugryzieniu przez komara
02:54
by this mosquito, and you've had this disease,
58
158669
2262
i przebyciu choroby,
02:56
your body develops antibodies,
59
160931
2622
nasze ciało wytwarza antyciała,
02:59
so if you're bitten again with that strain,
60
163553
4414
zapobiegające ponownemu zarażeniu się
03:03
it doesn't affect you.
61
167967
1716
tym samym typem wirusa.
03:05
But it's not one virus, it's four,
62
169683
2920
Jednak istnieje nie jeden, a 4 typy dengi,
03:08
and the same protection that gives you the antibodies
63
172603
2976
a te same antyciała, które chronią nas
03:11
and protects you from the same virus that you had before
64
175579
3312
przed złapaniem wirusa tego samego typu,
03:14
actually makes you much more susceptible to the other three.
65
178891
3066
zwiększają naszą podatność
na pozostałe trzy.
na pozostałe trzy.
03:17
So the next time you get dengue fever,
66
181957
2735
Jeśli złapiecie dengę drugi raz,
tym razem inny typ,
tym razem inny typ,
03:20
if it's a different strain, you're more susceptible,
67
184692
2640
jesteście bardziej podatni,
03:23
you're likely to get worse symptoms,
68
187332
2631
prawdopodobnie objawy będą poważniejsze,
03:25
and you're more likely to get the more severe forms,
69
189963
2601
i forma choroby cięższa,
03:28
hemorrhagic fever or shock syndrome.
70
192564
3262
jak gorączka krwotoczna
lub zespół wstrząsowy.
lub zespół wstrząsowy.
03:31
So you don't want dengue once,
71
195826
1419
Nie chcecie więc zachorować raz,
03:33
and you certainly don't want it again.
72
197245
2741
a już na pewno nie dwa razy.
03:35
So why is it spreading so fast?
73
199986
3283
Dlaczego choroba
tak szybko się rozprzestrzenia?
tak szybko się rozprzestrzenia?
03:39
And the answer is this thing.
74
203269
2096
Oto odpowiedź.
03:41
This is Aedes aegypti.
75
205365
1774
Jest nią Aedes aegypti.
03:43
Now this is a mosquito that came, like its name suggests,
76
207139
3210
To komar, który pochodzi z Afryki Północnej
03:46
out of North Africa, and it's spread round the world.
77
210349
3442
i rozprzestrzenił się na całym świecie.
03:49
Now, in fact, a single mosquito will only travel
78
213791
3128
Pojedynczy osobnik pokona
03:52
about 200 yards in its entire life. They don't travel very far.
79
216919
3729
zaledwie 180 metrów w ciągu życia.
Nie podróżują daleko.
Nie podróżują daleko.
03:56
What they're very good at doing is hitchhiking,
80
220648
2385
Są jednak świetne
w podróżowaniu autostopem,
w podróżowaniu autostopem,
03:58
particularly the eggs.
81
223033
1410
zwłaszcza ich jaja.
04:00
They will lay their eggs in clear water, any pool, any puddle,
82
224443
4697
Złożą jaja w każdym zbiorniku wody,
w basenie, kałuży,
w basenie, kałuży,
04:05
any birdbath, any flower pot,
83
229140
1950
poidle dla ptaków, donicy z kwiatami;
04:06
anywhere there's clear water, they'll lay their eggs,
84
231090
2740
gdziekolwiek jest woda, tam złożą jaja,
04:09
and if that clear water is near freight, it's near a port,
85
233830
3622
a jeśli stanie się to
w pobliżu statku, portu,
w pobliżu statku, portu,
04:13
if it's anywhere near transport,
86
237452
2649
czy innego środka transportu,
04:16
those eggs will then get transported around the world.
87
240101
3184
wtedy jaja zostaną przewiezione
na drugi koniec świata.
na drugi koniec świata.
04:19
And that's what's happened. Mankind has transported
88
243285
2423
Tak własnie się stało.
04:21
these eggs all the way around the world,
89
245708
2006
Ludzie rozwieźli te jaja dookoła świata,
04:23
and these insects have infested over 100 countries,
90
247714
3698
owady zaatakowały ponad 100 krajów,
04:27
and there's now 2.5 billion people living in countries
91
251412
2698
i obecnie 2,5 miliarda ludzi
mieszka w państwach,
mieszka w państwach,
04:30
where this mosquito resides.
92
254110
2992
które są ich siedliskiem.
04:33
To give you just a couple of examples
93
257102
1584
Podam kilka przykładów na to,
04:34
how fast this has happened,
94
258686
2516
z jaką szybkością to nastapiło.
04:37
in the mid-'70s, Brazil declared, "We have no Aedes aegypti,"
95
261202
5516
W połowie lat 70. Brazylia ogłosiła,
że nie ma Aedes aegypti,
że nie ma Aedes aegypti,
04:42
and currently they spend about a billion dollars now
96
266718
2350
a obecnie wydają miliard dolarów rocznie,
04:44
a year trying to get rid of it, trying to control it,
97
269068
2800
aby się ich pozbyć,
starać się je kontrolować,
starać się je kontrolować,
04:47
just one species of mosquito.
98
271868
5101
a to zaledwie jeden gatunek komara.
04:52
Two days ago, or yesterday, I can't remember which,
99
276969
3543
Wczoraj lub przedwczoraj
Agencja Reutera ogłosiła,
Agencja Reutera ogłosiła,
04:56
I saw a Reuters report that said
100
280512
1964
że Madera zarejestrowała
pierwsze 52 przypadki dengi
pierwsze 52 przypadki dengi
04:58
Madeira had had their first cases of dengue,
101
282476
2634
że Madera zarejestrowała
pierwsze 52 przypadki dengi
pierwsze 52 przypadki dengi
05:01
about 52 cases, with about 400 probable cases.
102
285110
3820
oraz 400 prawdopodobnych zarażeń.
05:04
That's two days ago.
103
288930
1814
To było zaledwie dwa dni temu.
05:06
Interestingly, Madeira first got the insect in 2005,
104
290744
5181
Co interesujące,
owad dostał się na Maderę w 2005 r.,
owad dostał się na Maderę w 2005 r.,
05:11
and here we are, a few years later,
105
295925
2057
a już parę lat później mamy do czynienia
05:13
first cases of dengue.
106
297982
1327
z pierwszymi zachorowaniami.
05:15
So the one thing you'll find is that where the mosquito goes,
107
299309
3359
Gdzie przywędruje komar,
05:18
dengue will follow.
108
302668
2314
tam zacznie się denga.
05:20
Once you've got the mosquito in your area,
109
304982
2191
Jeśli komar na danym obszarze
05:23
anyone coming into that area with dengue,
110
307173
2369
ugryzie chorego na dengę
05:25
mosquito will bite them, mosquito will bite somewhere else,
111
309542
2943
po czym ugryzie inną osobę
05:28
somewhere else, somewhere else,
112
312485
964
i tak dalej,
05:29
and you'll get an epidemic.
113
313449
4115
wtedy zacznie się epidemia.
05:33
So we must be good at killing mosquitos.
114
317564
1908
Musimy więc zabijać komary skutecznie.
05:35
I mean, that can't be very difficult.
115
319472
1897
To nie może być tak trudne.
05:37
Well, there's two principle ways.
116
321369
2820
Istnieją dwie metody.
05:40
The first way is that you use larvicides.
117
324189
3372
Pierwsza polega na użyciu insektycydów.
05:43
You use chemicals. You put them into water where they breed.
118
327561
2812
Rozpuszcza się je w wodzie,
gdzie komary składają jaja.
gdzie komary składają jaja.
05:46
Now in an urban environment, that's extraordinarily difficult.
119
330373
2800
Jednak w miastach
jest to wyjątkowo trudne.
jest to wyjątkowo trudne.
05:49
You've got to get your chemical into every puddle,
120
333173
2185
Środki muszą znaleźć się w każdej kałuży,
05:51
every birdbath, every tree trunk.
121
335358
2248
poidle dla ptaków, na każdym pniu drzewa.
05:53
It's just not practical.
122
337606
3042
To po prostu niepraktyczne.
05:56
The second way you can do it
123
340648
1516
Drugi sposób
05:58
is actually trying to kill the insects as they fly around.
124
342164
3314
to zabijanie owadów latających.
06:01
This is a picture of fogging.
125
345478
2226
To zdjęcie przedstawia trucie dymem.
06:03
Here what someone is doing
126
347704
2445
Ktoś miesza środki chemiczne
06:06
is mixing up chemical in a smoke
127
350149
2914
tworzące dym,
06:08
and basically spreading that through the environment.
128
353063
3014
który potem rozpyla się w okolicy.
06:11
You could do the same with a space spray.
129
356077
2960
To samo można zrobić zwykłym aerozolem.
06:14
This is really unpleasant stuff,
130
359037
1568
To naprawdę nieprzyjemne środki,
06:16
and if it was any good, we wouldn't have this massive increase
131
360605
2402
a gdyby były skuteczne,
nie byłoby tak gwałtownego wzrostu
nie byłoby tak gwałtownego wzrostu
06:18
in mosquitos and we wouldn't have this massive increase in dengue fever.
132
363007
4656
liczby komarów ani przypadków dengi.
06:23
So it's not very effective, but it's probably
133
367663
2089
Nie są szczególnie efektywne,
06:25
the best thing we've got at the moment.
134
369752
2895
ale na razie są naszą najlepszą bronią.
06:28
Having said that, actually, your best form of protection
135
372647
2152
Najlepszą ochroną przed komarami
06:30
and my best form of protection is a long-sleeve shirt
136
374799
2385
jest koszula z długimi rękawami
06:33
and a little bit of DEET to go with it.
137
377184
3424
i środek odstraszający owady.
06:36
So let's start again. Let's design a product,
138
380608
3689
Zacznijmy więc jeszcze raz.
Stwórzmy produkt,
Stwórzmy produkt,
06:40
right from the word go, and decide what we want.
139
384297
3276
który będzie spełniał nasze potrzeby.
06:43
Well we clearly need something that is effective
140
387573
2595
Potrzebujemy czegoś skutecznego
06:46
at reducing the mosquito population.
141
390168
2308
w zmniejszaniu populacji komarów.
06:48
There's no point in just killing the odd mosquito here and there.
142
392476
2432
Na nic zda się zabicie kilku tu i ówdzie.
06:50
We want something that gets that population right the way down
143
394908
3092
Potrzebujemy czegoś,
co rozbije od razu całą populację,
co rozbije od razu całą populację,
06:53
so it can't get the disease transmission.
144
398000
3016
aby malaria się nie przenosiła.
06:56
Clearly the product you've got has got to be safe to humans.
145
401016
3304
Produkt ten musi być bezpieczny dla ludzi.
07:00
We are going to use it in and around humans.
146
404320
2176
Będziemy go stosowali w ich otoczeniu,
07:02
It has to be safe.
147
406496
1563
więc musi być bezpieczny.
07:03
We don't want to have a lasting impact on the environment.
148
408059
2230
Nie chcemy, aby szkodził środowisku.
07:06
We don't want to do anything that you can't undo.
149
410289
3234
Nie chcemy,
aby jego efekty były nieodwracalne.
aby jego efekty były nieodwracalne.
07:09
Maybe a better product comes along in 20, 30 years.
150
413523
5093
Może za 20-30 lat znajdzie się coś lepszego.
07:14
Fine. We don't want a lasting environmental impact.
151
418616
2874
Ale do tego czasu
nie chcemy niszczyć środowiska.
nie chcemy niszczyć środowiska.
07:17
We want something that's relatively cheap, or cost-effective,
152
421490
3272
Chcemy produktu
względnie taniego i opłacalnego,
względnie taniego i opłacalnego,
07:20
because there's an awful lot of countries involved,
153
424762
1953
ponieważ w grę wchodzi wiele krajów:
07:22
and some of them are emerging markets,
154
426715
2006
część z nich dopiero tworzy swoje rynki,
07:24
some of them emerging countries, low-income.
155
428721
3562
część niedawno powstała
i ma niskie przychody.
i ma niskie przychody.
07:28
And finally, you want something that's species-specific.
156
432283
2375
Potrzebujemy też czegoś
dostosowanego do tego gatunku.
dostosowanego do tego gatunku.
07:30
You want to get rid of this mosquito that spreads dengue,
157
434658
2788
Chcemy pozbyć się
komarów roznoszących dengę,
komarów roznoszących dengę,
07:33
but you don't really want to get all the other insects.
158
437446
2988
ale nie innych owadów.
07:36
Some are quite beneficial. Some are important to your ecosystem.
159
440434
3216
Niektóre z nich są pożyteczne,
inne ważne dla naszego ekosystemu.
inne ważne dla naszego ekosystemu.
07:39
This one's not. It's invaded you.
160
443650
1838
Jednak te są najeźdźcami.
07:41
But you don't want to get all of the insects.
161
445488
2682
Nie chcemy pozbywać się
wszystkich owadów,
wszystkich owadów,
07:44
You just want to get this one.
162
448170
1659
chcemy tylko dorwać tego.
07:45
And most of the time, you'll find this insect
163
449829
2859
Przez większość czasu komar
07:48
lives in and around your home,
164
452688
1435
będzie żył w naszych domach i koło nich,
07:50
so this -- whatever we do has got to get to that insect.
165
454123
3924
i trzeba to wziąć pod uwagę
myśląc o naszym produkcie.
myśląc o naszym produkcie.
07:53
It's got to get into people's houses, into the bedrooms,
166
458047
2383
Musi się dostać do domów,
07:56
into the kitchens.
167
460430
1794
do sypialni i kuchni.
07:58
Now there are two features of mosquito biology
168
462224
3645
Dwie cechy w biologii komara
08:01
that really help us in this project,
169
465869
1900
mogą nam pomóc w tym projekcie.
08:03
and that is, firstly, males don't bite.
170
467769
3872
Po pierwsze, tylko samice kąsają.
08:07
It's only the female mosquito that will actually bite you.
171
471641
3109
Samce nigdy tego nie robią.
08:10
The male can't bite you, won't bite you,
172
474750
2401
Samce nie potrafią kąsać,
08:13
doesn't have the mouth parts to bite you.
173
477151
2303
nie mają niezbędnych do tego kłujek.
08:15
It's just the female.
174
479454
1659
Posiadają je tylko samice.
08:17
And the second is a phenomenon
175
481113
1973
Po drugie, wszystkie samce
08:18
that males are very, very good at finding females.
176
483086
4216
są niezwykle dobre w lokalizacji samic.
08:23
If there's a male mosquito that you release,
177
487302
2648
Jeżeli wypuścisz samca
08:25
and if there's a female around, that male will find the female.
178
489950
4843
w pobliżu samicy,
on wkrótce ją znajdzie.
on wkrótce ją znajdzie.
08:30
So basically, we've used those two factors.
179
494793
3818
Wykorzystaliśmy więc te dwa czynniki.
08:34
So here's a typical situation,
180
498611
1668
W typowej sytuacji
08:36
male meets female, lots of offspring.
181
500279
2568
samiec spotyka samicę i mają potomstwo.
08:38
A single female will lay about
182
502847
1729
Samica jest w stanie złożyć
08:40
up to 100 eggs at a time,
183
504576
1795
nawet 100 jaj za jednym razem,
08:42
up to about 500 in her lifetime.
184
506371
2484
a 500 w ciągu całego życia.
08:44
Now if that male is carrying a gene
185
508855
3021
Jeśli jednak samiec jest nosicielem genu
08:47
which causes the death of the offspring,
186
511876
2618
powodującego śmierć potomstwa,
08:50
then the offspring don't survive,
187
514494
2681
wtedy młode nie przetrwają,
08:53
and instead of having 500 mosquitos running around,
188
517175
3431
a zamiast 500 nowych komarów
08:56
you have none.
189
520606
2621
nie będziemy mieli żadnego.
08:59
And if you can put more, I'll call them sterile,
190
523227
3119
Nazwijmy te samce sterylnymi:
09:02
that the offspring will actually die at different stages,
191
526346
2873
choć bedą one miały potomstwo,
które jednak zginie po jakimś czasie.
które jednak zginie po jakimś czasie.
09:05
but I'll call them sterile for now.
192
529219
1589
choć bedą one miały potomstwo,
które jednak zginie po jakimś czasie.
które jednak zginie po jakimś czasie.
09:06
If you put more sterile males out into the environment,
193
530808
3556
Im więcej sterylnych samców w środowisku,
09:10
then the females are more likely to find a sterile male
194
534364
3288
tym większe prawdopodobieństwo,
że samica wybierze sterylnego
że samica wybierze sterylnego
09:13
than a fertile one, and you will bring that population down.
195
537652
5839
a nie płodnego partnera,
co zmniejszy populację komarów.
co zmniejszy populację komarów.
09:19
So the males will go out, they'll look for females,
196
543491
2395
Samce będą poszukiwały samic,
09:21
they'll mate. If they mate successfully, then no offspring.
197
545886
3824
a gdy już je znajdą,
nie będą miały szans na potomstwo.
nie będą miały szans na potomstwo.
09:25
If they don't find a female, then they'll die anyway.
198
549710
3003
Jeśli nie znajdą samicy, to też umrą.
09:28
They only live a few days.
199
552713
3734
Samce żyją zaledwie kilka dni.
09:32
And that's exactly where we are.
200
556447
2234
I na tym etapie teraz jesteśmy.
09:34
So this is technology that was developed
201
558681
1630
Technologię tę opracowano
09:36
in Oxford University a few years ago.
202
560311
2552
parę lat temu na Uniwersytecie Oksfordzkim.
09:38
The company itself, Oxitec, we've been working
203
562863
2421
Nasza firma, Oxitec, pracowała nad nią
09:41
for the last 10 years, very much on a sort of similar
204
565284
2549
przez 10 lat w sposób podobny do tego,
09:43
development pathway that you'd get with a pharmaceutical company.
205
567833
3442
w jaki pracuje się w firmie farmaceutycznej.
09:47
So about 10 years of internal evaluation, testing,
206
571275
4110
Po 10 latach wewnętrznych testów
09:51
to get this to a state where we think it's actually ready.
207
575385
3392
uważamy, że jesteśmy gotowi.
09:54
And then we've gone out into the big outdoors,
208
578777
2487
Rozpoczęliśmy testy
w prawdziwym środowisku,
w prawdziwym środowisku,
09:57
always with local community consent,
209
581264
1601
zawsze za zgodą społeczności lokalnej,
09:58
always with the necessary permits.
210
582865
2185
i uzyskaniu wymaganych pozwoleń.
10:00
So we've done field trials now in the Cayman Islands,
211
585050
3063
Przeprowadziliśmy
badania terenowe na Kajmanach
badania terenowe na Kajmanach
10:04
a small one in Malaysia,
212
588113
1546
i w Malezji,
10:05
and two more now in Brazil.
213
589659
4335
a także dwa w Brazylii.
10:09
And what's the result?
214
593994
1733
Z jakimi wynikami?
10:11
Well, the result has been very good.
215
595727
3308
Jak dotąd wyniki były bardzo dobre.
10:14
In about four months of release,
216
599035
2824
W cztery miesiące od rozpoczęcia testów
10:17
we've brought that population of mosquitos
217
601859
2296
udało się zmniejszyć populację komarów.
10:20
— in most cases we're dealing with villages here
218
604155
2543
Najczęściej mieliśmy do czynienia
10:22
of about 2,000, 3,000 people, that sort of size,
219
606698
3272
z wioskami po 2-3 tysiące mieszkańców,
10:25
starting small —
220
609970
1438
dośc niewielkimi.
10:27
we've taken that mosquito population down
221
611408
2191
Udało nam się zmniejszyć liczbę komarów
10:29
by about 85 percent in about four months.
222
613599
3224
o około 85% w przeciągu 4 miesięcy.
10:32
And in fact, the numbers after that get,
223
616823
1999
Te, które zostały, trudno policzyć,
10:34
those get very difficult to count, because there just aren't any left.
224
618822
3740
bo jest ich tak niewiele.
10:38
So that's been what we've seen in Cayman,
225
622562
1656
To zaobserwowaliśmy na Kajmanach,
10:40
it's been what we've seen in Brazil
226
624218
3262
a także podczas badań w Brazylii.
10:43
in those trials.
227
627480
1986
a także podczas badań w Brazylii.
10:45
And now what we're doing is we're going through a process
228
629466
2312
Teraz próbujemy rozszerzyć doświadczenia
10:47
to scale up to a town of about 50,000,
229
631778
2833
na miasto z około 50 tys. mieszkańców,
10:50
so we can see this work at big scale.
230
634611
2373
aby zobaczyć to w większej skali.
10:52
And we've got a production unit in Oxford,
231
636984
2787
Mamy jednostkę produkcyjną
10:55
or just south of Oxford, where we actually produce these mosquitos.
232
639771
3491
na południe od Oksfordu,
gdzie tworzymy komary.
gdzie tworzymy komary.
10:59
We can produce them,
233
643262
1204
Możemy je tworzyć,
11:00
in a space a bit more than this red carpet,
234
644466
2156
na przestrzeni trochę większej
niż ten czerwony dywan,
niż ten czerwony dywan,
11:02
I can produce about 20 million a week.
235
646622
2524
w liczbie około 20 milionów tygodniowo.
11:05
We can transport them around the world.
236
649146
2166
Możemy je transportować dookoła świata.
11:07
It's not very expensive, because it's a coffee cup --
237
651312
3022
Nie jest to drogie, gdyż pojemnik
11:10
something the size of a coffee cup
238
654334
1289
wielkości zaledwie filiżanki do kawy
11:11
will hold about three million eggs.
239
655623
3327
pomieści trzy miliony jaj.
11:14
So freight costs aren't our biggest problem. (Laughter)
240
658950
3818
Koszty transportu
nie stanowią więc problemu. (śmiech)
nie stanowią więc problemu. (śmiech)
11:18
So we've got that. You could call it a mosquito factory.
241
662768
3304
Istnieje więc fabryka komarów.
11:21
And for Brazil, where we've been doing some trials,
242
666072
3096
W Brazylii, gdzie przeprowadzaliśmy część badań,
11:25
the Brazilian government themselves have now built
243
669168
1888
rząd sam wybudował taką fabrykę,
11:26
their own mosquito factory, far bigger than ours,
244
671056
2432
sporo większą od naszej,
11:29
and we'll use that for scaling up in Brazil.
245
673488
5475
którą wykorzystamy
do większych badań w Brazylii.
do większych badań w Brazylii.
11:34
There you are. We've sent mosquito eggs.
246
678963
2373
Wysłaliśmy tam już jaja.
11:37
We've separated the males from the females.
247
681336
2632
Oddzieliliśmy samce od samic.
11:39
The males have been put in little pots
248
683968
3650
Samce włożono do małych pojemników,
11:43
and the truck is going down the road
249
687618
2084
które potem zabrano do samochodów
11:45
and they are releasing males as they go.
250
689702
2964
i wypuszczano z nich komary
podczas jazdy.
podczas jazdy.
11:48
It's actually a little bit more precise than that.
251
692666
1650
Jest to trochę bardziej precyzyjne.
11:50
You want to release them so that
252
694316
1481
Musimy je wypuszczać w sposób
11:51
you get good coverage of your area.
253
695797
2081
zapewniający pełne pokrycie terenu.
11:53
So you take a Google Map, you divide it up,
254
697878
2791
Teren na mapie dzieli się na części,
11:56
work out how far they can fly,
255
700669
1884
oblicza, na jaką odległość
komary latają
komary latają
11:58
and make sure you're releasing such that you get
256
702553
1975
i upewnić się, że wypuszczamy tak,
12:00
coverage of the area, and then you go back,
257
704528
2898
aby pokryć cały teren.
12:03
and within a very short space of time,
258
707426
1774
W bardzo krótkim czasie
12:05
you're bringing that population right the way down.
259
709200
3576
populacja komarów zmniejsza się znacząco.
12:08
We've also done this in agriculture.
260
712776
2432
Zrobiliśmy tak także w rolnictwie.
12:11
We've got several different species of agriculture coming along,
261
715208
4072
Pracowaliśmy nad kilkoma gatunkami
szkodliwymi w rolnictwie
szkodliwymi w rolnictwie
12:15
and I'm hoping that soon
262
719280
1908
i mam nadzieję, że wkrótce
12:17
we'll be able to get some funding together so we can get back
263
721188
2796
uda się zebrać fundusze,
12:19
and start looking at malaria.
264
723984
3082
aby znów zająć się malarią.
12:22
So that's where we stand at the moment,
265
727066
2049
Na tym etapie jesteśmy obecnie.
12:25
and I've just got a few final thoughts,
266
729115
2529
Mam parę uwag na koniec.
12:27
which is that this is another way in which biology
267
731644
3444
To jest nowy sposób, w jaki biologia
12:30
is now coming in to supplement chemistry
268
735088
3989
zaczyna uzupełniać chemię
12:34
in some of our societal advances in this area,
269
739077
3743
w dziedzinie postępu społecznego.
12:38
and these biological approaches are coming in
270
742820
2288
To biologiczne podejście
12:41
in very different forms,
271
745108
2401
przybiera wiele różnych form;
12:43
and when you think about genetic engineering,
272
747509
2322
pomyślcie o inżynierii genetycznej,
12:45
we've now got enzymes for industrial processing,
273
749831
3006
o enzymach używanych w przemyśle,
12:48
enzymes, genetically engineered enzymes in food.
274
752837
2934
modyfikowanych genetycznie
enzymach w żywności.
enzymach w żywności.
12:51
We have G.M. crops, we have pharmaceuticals,
275
755771
2802
Mamy rośliny transgeniczne,
12:54
we have new vaccines,
276
758573
1316
leki, nowe szczepionki
12:55
all using roughly the same technology, but with very different outcomes.
277
759889
4084
wykorzystujące tę samą technologię,
choć z innym rezultatem.
choć z innym rezultatem.
12:59
And I'm in favor, actually. Of course I am.
278
763973
3513
Jestem jej zwolennikiem, to oczywiste.
13:03
I'm in favor of particularly where the older technologies
279
767486
2896
Szczególnie w przypadkach,
gdy starsza technologia
gdy starsza technologia
13:06
don't work well or have become unacceptable.
280
770382
3072
nie sprawdza się
lub nie jest akceptowalna.
lub nie jest akceptowalna.
13:09
And although the techniques are similar,
281
773454
3357
Pomimo podobnej techniki,
13:12
the outcomes are very, very different,
282
776811
1541
rezultaty są całkowicie odmienne.
13:14
and if you take our approach, for example,
283
778352
1514
Jeśli nasze działania porównać
13:15
and you compare it to, say, G.M. crops,
284
779866
2425
z roślinami transgenicznymi,
13:18
both techniques are trying to produce a massive benefit.
285
782291
4292
to obie technologie
próbują uzyskać pozytywny efekt.
próbują uzyskać pozytywny efekt.
13:22
Both have a side benefit,
286
786583
2143
Obie mają dodatkowy plus,
13:24
which is that we reduce pesticide use tremendously.
287
788726
3709
czyli ogromne ograniczenie
w stosowaniu pestycydów.
w stosowaniu pestycydów.
13:28
But whereas a G.M. crop is trying to protect the plant,
288
792435
3961
Jednak zadaniem upraw transgenicznych
13:32
for example, and give it an advantage,
289
796396
2744
jest ochrona rośliny i dawanie jej przewagi,
13:35
what we're actually doing is taking the mosquito
290
799140
3095
a to co my robimy, jest działaniem
13:38
and giving it the biggest disadvantage it can possibly have,
291
802235
4089
na niekorzyść komara,
13:42
rendering it unable to reproduce effectively.
292
806324
2984
uniemożliwiającym mu
skuteczne rozmnażanie się.
skuteczne rozmnażanie się.
13:45
So for the mosquito, it's a dead end.
293
809308
3600
Dla komara jest to ślepy zaułek.
13:48
Thank you very much. (Applause)
294
812908
3807
Dziękuję bardzo. (Oklaski)
ABOUT THE SPEAKER
Hadyn Parry - Biotechnology entrepreneurBiotech entrepreneur Hadyn Parry leads a science start-up that develops GM insects to fight dengue fever.
Why you should listen
"We have reached a moment of truth," says biotech entrepreneur Hadyn Parry. He believes it's a pivotal time for the science industry and it's the moment for the public to wake up and rethink its position on GM technologies and trials. Parry, who is the CEO of Oxitec, a biotech company devoted to innovative insect control, believes the debate over GM crops and animals has become too political, and people are not stopping to evaluate the technologies' true promises and efficacies. In his eyes, GM can be used responsibly for important goals, like the control of extremely harmful diseases like dengue fever.
Hadyn Parry | Speaker | TED.com