ABOUT THE SPEAKER
James B. Glattfelder - Complex systems theorist
James B. Glattfelder aims to give us a richer, data-driven understanding of the people and interactions that control our global economy. He does this not to push an ideology -- but with the hopes of making the world a better place.

Why you should listen

First a physicist and then a researcher at a Swiss hedge fund, James B. Glattfelder found himself amazed by the level of understanding we have in regards to the physical world and universe around us. He wondered: how can we move toward a similar understanding of human society?

This question led him to the study of complex systems, a subject he now holds a Ph.D in from the Swiss Federal Institute of Technology. Glattfelder is co-head of quantitative research at Olsen Ltd in Zurich, an FX investment manager focusing on market-stabilizing algorithms. In 2011, he co-authored the study “The Network of Global Corporate Control,” which went viral in the international media and sparked many controversial discussions. The study looked at the architecture of ownership across the globe, and computed a level of control exerted by each international player. The study revealed that less than 1% of all the players in the global economy are part of a highly interconnected and powerful core which, because of the high levels of overlap, leaves the economy vulnerable.

In his free time, Glattfelder enjoys snowboarding, rock climbing, surfing and listening to electronic music. 

More profile about the speaker
James B. Glattfelder | Speaker | TED.com
TEDxZurich 2012

James B. Glattfelder: Who controls the world?

James B. Glattfelder: Kto rządzi światem?

Filmed:
2,753,507 views

James Glattfelder prowadzi badania nad złożonością: jak połączony system - na przykład stado ptaków - jest czymś więcej, niż tylko zbiorem poszczególnych części. A teoria złożoności, jak się okazuje, może odsłonić wiele zasad działania ekonomii. Glattfelder przedstawia nowatorskie badanie nad przepływem władzy w światowej gospodarce, oraz nad zagrożeniem koncentracji władzy w rękach zaskakująco nielicznych podmiotów. (Zrealizowane na TEDxZurich.)
- Complex systems theorist
James B. Glattfelder aims to give us a richer, data-driven understanding of the people and interactions that control our global economy. He does this not to push an ideology -- but with the hopes of making the world a better place. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:16
"When the crisiskryzys cameoprawa ołowiana witrażu,
0
420
2316
"Kiedy nadszedł kryzys,
00:18
the seriouspoważny limitationsograniczenia of existingistniejący economicgospodarczy
1
2736
3120
poważne ograniczenia istniejących modeli ekonomicznych
00:21
and financialbudżetowy modelsmodele immediatelynatychmiast becamestał się apparentpozorna."
2
5856
5052
i finansowych natychmiast stały się widoczne."
00:26
"There is alsorównież a strongsilny beliefwiara, whichktóry I sharedzielić,
3
10908
4982
"Istnieje też silne przekonanie, które podzielam,
00:31
that badzły or oversimplisticoversimplistic and overconfidentprzesadnie economicsEkonomia
4
15890
4999
że zła lub nazbyt uproszczona
i zbyt pewna siebie ekonomia
00:36
helpedpomógł createStwórz the crisiskryzys."
5
20889
2401
pomogła wywołać kryzys."
00:39
Now, you've probablyprawdopodobnie all heardsłyszał of similarpodobny criticismkrytyka
6
23290
2267
Pewnie wszyscy słyszeliście
o podobnym krytycyzmie
00:41
comingprzyjście from people who are skepticalsceptyczny of capitalismkapitalizm.
7
25557
3342
pochodzącym od sceptyków kapitalizmu.
00:44
But this is differentróżne.
8
28899
1677
Ale to co innego.
00:46
This is comingprzyjście from the heartserce of financefinanse.
9
30576
3868
Te słowa wychodzą od samej finansjery.
00:50
The first quotezacytować is from Jean-ClaudeJean-Claude TrichetTrichet
10
34444
2861
Pierwszy cytat to słowa Jean-Claude Tricheta,
00:53
when he was governorgubernator of the EuropeanEuropejski CentralCentrum BankBank.
11
37305
3875
z czasów gdy zarządzał
Europejskim Bankiem Centralnym.
00:57
The seconddruga quotezacytować is from the headgłowa
12
41180
2239
Drugi cytat pochodzi od szefa
00:59
of the U.K. FinancialFinansowych ServicesUsługi AuthorityOrgan.
13
43419
3365
brytyjskiej Komisji Nadzoru Finansowego.
01:02
Are these people implyingco oznacza
14
46784
1530
Czy ci ludzie sugerują,
01:04
that we don't understandzrozumieć the economicgospodarczy systemssystemy
15
48314
2795
że nie rozumiemy mechanizmów ekonomicznych
01:07
that drivenapęd our modernnowoczesny societiesspołeczeństwa?
16
51109
3140
kierujących naszymi
współczesnymi społeczeństwami?
01:10
It getsdostaje worsegorzej.
17
54249
1922
Jeszcze gorzej.
01:12
"We spendwydać billionsmiliardy of dollarsdolarów
18
56171
2155
"Wydajemy miliardy dolarów
01:14
tryingpróbować to understandzrozumieć the originspoczątki of the universewszechświat
19
58326
3224
próbując zrozumieć pochodzenie wszechświata,
01:17
while we still don't understandzrozumieć the conditionswarunki
20
61550
3862
podczas gdy wciąż nie rozumiemy jak stworzyć
01:21
for a stablestabilny societyspołeczeństwo, a functioningfunkcjonowanie economygospodarka, or peacepokój."
21
65412
8726
stabilne społeczeństwo,
sprawną gospodarkę czy pokój."
01:30
What's happeningwydarzenie here? How can this be possiblemożliwy?
22
74138
2835
Co się tutaj dzieje? Jak to w ogóle możliwe?
01:32
Do we really understandzrozumieć more about the fabrictkanina of realityrzeczywistość
23
76973
2956
Czy naprawdę więcej wiemy
o strukturze rzeczywistości
01:35
than we do about the fabrictkanina
24
79929
1663
niż o strukturze
01:37
whichktóry emergeswyłania się from our humanczłowiek interactionsinterakcje?
25
81592
3138
wynikającej z naszych wzajemnych relacji?
01:40
UnfortunatelyNiestety, the answerodpowiedź is yes.
26
84730
2527
Niestety, odpowedź brzmi tak.
01:43
But there's an intriguingintrygancki solutionrozwiązanie whichktóry is comingprzyjście
27
87257
3409
Interesujące rozwiązanie podsuwa nam
01:46
from what is knownznany as the sciencenauka of complexityzłożoność.
28
90666
4488
tak zwana nauka o złożoności.
01:51
To explainwyjaśniać what this meansznaczy and what this thing is,
29
95154
2843
Aby wyjaśnić co to znaczy i co to jest,
01:53
please let me quicklyszybko take a couplepara of stepskroki back.
30
97997
3579
pozwólcie mi szybko wykonać kilka kroków wstecz.
01:57
I endedzakończyło się up in physicsfizyka by accidentwypadek.
31
101576
2390
Zająłem się fizyką przez przypadek.
01:59
It was a randomlosowy encounterspotkanie when I was youngmłody,
32
103966
3091
To było przypadkowe zetknięcie,
gdy byłem młody,
02:02
and sinceod then, I've oftenczęsto wonderedzastanawiałem się
33
107057
2105
i od tamtego czasu, często zastanawiałem się
02:05
about the amazingniesamowity successpowodzenie of physicsfizyka
34
109162
2079
nad zadziwiającymi sukcesami fizyki
02:07
in describingopisujące the realityrzeczywistość we wakebudzić up in everykażdy day.
35
111241
4367
w opisywaniu otaczającej nas rzeczywistości.
02:11
In a nutshellłupina orzecha, you can think of physicsfizyka as followsnastępuje.
36
115608
3296
Krótko mówiąc, można pomyśleć
o fizyce w następujący sposób.
02:14
So you take a chunkkawałek of realityrzeczywistość you want to understandzrozumieć
37
118904
3033
Bierzesz kawałek rzeczywistości,
który chcesz zrozumieć
02:17
and you translateTłumaczyć it into mathematicsmatematyka.
38
121937
3769
i przekładasz go na język matematyki.
02:21
You encodekodowanie it into equationsrównania.
39
125706
3436
Zakodowujesz go w formie równań.
02:25
Then predictionsprognozy can be madezrobiony and testedprzetestowany.
40
129142
3827
Potem można wyprowadzić i udowodnić prognozy.
02:28
We're actuallytak właściwie really luckySzczęściarz that this worksPrace,
41
132969
2564
Tak naprawdę mamy szczęście, że to działa,
02:31
because no one really knowswie why the thoughtsmyśli in our headsgłowy
42
135533
3015
bo nikt przecież nie wie,
dlaczego myśli w naszych głowach
02:34
should actuallytak właściwie relateodnosić się to the fundamentalfundamentalny workingsdziałania of the universewszechświat.
43
138548
5577
miałyby mieć związek
z podstawowymi zasadami działania wszechświata.
02:40
DespitePomimo the successpowodzenie, physicsfizyka has its limitsograniczenia.
44
144125
3562
Mimo tego sukcesu,
fizyka ma swoje ograniczenia.
02:43
As DirkDirk HelbingHelbing pointedspiczasty out in the last quotezacytować,
45
147687
2722
Dirk Helbing w ostatnim cytacie,
zwrócił uwagę na to,
02:46
we don't really understandzrozumieć the complexityzłożoność
46
150409
2494
że tak naprawdę nie rozumiemy złożoności,
02:48
that relatesdotyczy to us, that surroundsotacza us.
47
152903
3178
która nas dotyczy, która nas otacza.
02:51
This paradoxparadoks is what got me interestedzainteresowany in complexzłożony systemssystemy.
48
156081
4648
Ten paradoks przyciągnął moje zainteresowanie
do systemów złożonych.
02:56
So these are systemssystemy whichktóry are madezrobiony up
49
160729
1904
Są to systemy składające się
02:58
of manywiele interconnectedpołączone or interactinginterakcja partsCzęści:
50
162633
3480
z wielu połączonych lub oddziałujących na siebie części:
03:02
swarmsroje of birdsptaki or fishryba, antMrówka colonieskolonie,
51
166113
3814
stada ptaków czy ryb, kolonie mrówek,
03:05
ecosystemsekosystemy, brainsmózg, financialbudżetowy marketsrynki.
52
169927
3434
ekosystemy, umysły, rynki finansowe.
03:09
These are just a fewkilka examplesprzykłady.
53
173361
4326
To tylko kilka przykładów.
03:13
InterestinglyCo ciekawe, complexzłożony systemssystemy are very hardciężko to mapmapa
54
177687
5243
Co ciekawe, systemy złożone
bardzo trudno przedstawić
03:18
into mathematicalmatematyczny equationsrównania,
55
182930
1860
w formie równań matematycznych,
03:20
so the usualzwykły physicsfizyka approachpodejście doesn't really work here.
56
184790
4493
tak więc tradycyjne podejście fizyki
nie ma tu zastosowania.
03:25
So what do we know about complexzłożony systemssystemy?
57
189283
2193
Co zatem wiemy o systemach złożonych?
03:27
Well, it turnsskręca out that what lookswygląda like complexzłożony behaviorzachowanie
58
191476
3942
Okazuje się, że to, co z zewnątrz
wyglada na skomplikowane zachowanie
03:31
from the outsidena zewnątrz is actuallytak właściwie the resultwynik
59
195418
3019
jest właściwie wynikiem
03:34
of a fewkilka simpleprosty ruleszasady of interactioninterakcja.
60
198437
4197
kilku prostych zasad interakcji.
03:38
This meansznaczy you can forgetzapomnieć about the equationsrównania
61
202634
4225
To oznacza, że można zapomnieć o równaniach
03:42
and just startpoczątek to understandzrozumieć the systemsystem
62
206859
1863
i po prostu zacząć rozumieć system
03:44
by looking at the interactionsinterakcje,
63
208722
2704
poprzez przyjrzenie się interakcjom,
03:47
so you can actuallytak właściwie forgetzapomnieć about the equationsrównania
64
211426
2320
można więc tak naprawdę zapomnieć o równaniach
03:49
and you just startpoczątek to look at the interactionsinterakcje.
65
213746
2473
i po prostu zacząć obserwować interakcje.
03:52
And it getsdostaje even better, because mostwiększość complexzłożony systemssystemy
66
216219
3237
Ponadto większość systemów złożonych
03:55
have this amazingniesamowity propertynieruchomość callednazywa emergencepowstanie.
67
219456
3068
ma tę zadziwiajacą właściwość
nazywaną emergencją.
03:58
So this meansznaczy that the systemsystem as a wholecały
68
222524
2406
To oznacza, że system jako całość
04:00
suddenlynagle startszaczyna się to showpokazać a behaviorzachowanie
69
224930
1735
nagle zaczyna przejawiać zachowanie,
04:02
whichktóry cannotnie może be understoodzrozumiany or predictedprzewidywane
70
226665
3144
którego nie można było zrozumieć lub przewidzieć
04:05
by looking at the componentsskładniki of the systemsystem.
71
229809
2577
przyglądając się częściom składowym systemu.
04:08
So the wholecały is literallydosłownie more than the sumsuma of its partsCzęści.
72
232386
3919
Całość jest czymś więcej niż tylko
zbiorem poszczególnych części.
04:12
And all of this alsorównież meansznaczy that you can forgetzapomnieć about
73
236305
2346
Oznacza to także, że możemy zapomnieć o
04:14
the individualindywidualny partsCzęści of the systemsystem, how complexzłożony they are.
74
238651
5349
poszczególnych częściach systemu,
o tym jak bardzo są złożone.
04:19
So if it's a cellkomórka or a termitebielec or a birdptak,
75
244000
4913
Zatem czy jest to komórka, czy termit albo ptak,
04:24
you just focusskupiać on the ruleszasady of interactioninterakcja.
76
248913
4349
skupiamy się po prostu na zasadach interakcji.
04:29
As a resultwynik, networkssieci are idealideał representationsreprezentacje
77
253262
4446
Co za tym idzie, sieci idealnie przedstawiają
04:33
of complexzłożony systemssystemy.
78
257708
2654
systemy złożone.
04:36
The nodeswęzły in the networksieć
79
260362
2771
Węzły w tej sieci
04:39
are the system'ssystemu componentsskładniki
80
263133
2759
są częściami składowymi systemu
04:41
and the linksspinki do mankietów are givendany by the interactionsinterakcje.
81
265892
4200
a połączenia wytwarzają się poprzez interakcje.
04:45
So what equationsrównania are for physicsfizyka,
82
270092
2825
Równania są dla fizyki tym,
04:48
complexzłożony networkssieci are for the studybadanie of complexzłożony systemssystemy.
83
272917
4615
czym sieci złożone
są dla badań nad systemami złożonymi.
04:53
This approachpodejście has been very successfullyz powodzeniem appliedstosowany
84
277532
3224
To podejście znalazło skuteczne zastosowanie
04:56
to manywiele complexzłożony systemssystemy in physicsfizyka, biologybiologia,
85
280756
3263
w wielu systemach złożonych w fizyce, biologii,
04:59
computerkomputer sciencenauka, the socialspołeczny sciencesnauki,
86
284019
3241
informatyce, naukach społecznych,
05:03
but what about economicsEkonomia?
87
287260
2297
ale co z ekonomią?
05:05
Where are economicgospodarczy networkssieci?
88
289557
2418
Gdzie są sieci ekonomiczne?
05:07
This is a surprisingzaskakujący and prominentwybitny gapszczelina in the literatureliteratura.
89
291975
4597
Jest to zaskakująca
i znacząca luka w literaturze przedmiotu.
05:12
The studybadanie we publishedopublikowany last yearrok callednazywa
90
296572
2554
W zeszłym roku opublikowaliśmy badanie zatytułowane
05:15
"The NetworkSieci of GlobalGlobalny CorporateKorporacyjne ControlKontroli"
91
299126
3326
"Sieć Globalnej Kontroli Przedsiębiorstw"
05:18
was the first extensiverozległe analysisanaliza of economicgospodarczy networkssieci.
92
302452
5930
będące pierwszą rozległą analizą sieci ekonomicznych.
05:24
The studybadanie wentposzedł viralwirusowe on the InternetInternet
93
308382
2694
Badanie zostało upowszechione w internecie
05:26
and it attractedprzyciąga a lot of attentionUwaga from the internationalmiędzynarodowy mediagłoska bezdźwięczna.
94
311076
5072
i przyciągnęło dużą uwagę międzynarodowych mediów.
05:32
This is quitecałkiem remarkableznakomity, because, again,
95
316148
2711
Jest to dość niezwykłe, ponieważ, powtórzę,
05:34
why did no one look at this before?
96
318859
1421
dlaczego nikt dotąd się tym nie zajął?
05:36
SimilarPodobne datadane has been around for quitecałkiem some time.
97
320280
3292
Podobne dane były dostępne już od jakiegoś czasu.
05:39
What we lookedspojrzał at in detailSzczegół was ownershipwłasność networkssieci.
98
323572
3640
Dokładnie przyjrzeliśmy się sieciom własności.
05:43
So here the nodeswęzły are companiesfirmy, people, governmentsrządy,
99
327212
5440
W tym przypadku węzłami są przedsiębiorstwa,
05:48
foundationsfundamenty, etcitp.
100
332652
3552
ludzie, rządy, fundacje, itd.
05:52
And the linksspinki do mankietów representprzedstawiać the shareholdingudziałów relationsrelacje,
101
336204
2828
A połączeniami są stosunki współwłasności,
05:54
so ShareholderAkcjonariusz A has x percentprocent of the sharesAkcje in CompanyFirma B.
102
339032
5188
gdzie Udziałowiec A ma x procent udziału w Firmie B.
06:00
And we alsorównież assignprzydzielać a valuewartość to the companyfirma
103
344220
2272
Przypisujemy także firmie jej wartość
06:02
givendany by the operatingoperacyjny revenuedochód.
104
346492
3037
określoną przez przychód działalności.
06:05
So ownershipwłasność networkssieci revealodsłonić the patternswzorce
105
349529
3099
Zatem sieci własności ujawniają schematy
06:08
of shareholdingudziałów relationsrelacje.
106
352628
2521
stosunków współwłasności.
06:11
In this little exampleprzykład, you can see
107
355149
2183
Na tym małym przykładzie widzicie
06:13
a fewkilka financialbudżetowy institutionsinstytucje
108
357332
2120
kilka instytucji finansowych
06:15
with some of the manywiele linksspinki do mankietów highlightedpodświetlony.
109
359452
4393
z wyróżnionymi niektórymi z wielu połączeń .
06:19
Now you maymoże think that no one'sswoje lookedspojrzał at this before
110
363845
2680
Może się wydawać,
że nikt się temu wcześniej nie przyglądał,
06:22
because ownershipwłasność networkssieci are
111
366525
2336
ponieważ sieci własności są
06:24
really, really boringnudny to studybadanie.
112
368861
3127
naprawdę, naprawdę nudne do zgłębiania.
06:27
Well, as ownershipwłasność is relatedzwiązane z to controlkontrola,
113
371988
3864
Cóż, tak jak własność ma związek z władzą,
06:31
as I shallpowinien explainwyjaśniać laterpóźniej,
114
375852
1596
co wyjaśnię potem,
06:33
looking at ownershipwłasność networkssieci
115
377448
1358
patrząc na sieci własności
06:34
actuallytak właściwie can give you answersodpowiedzi to questionspytania like,
116
378806
2558
faktycznie możecie znaleźć
odpowiedź na pytania takie jak
06:37
who are the keyklawisz playersgracze?
117
381364
1840
kim są kluczowi gracze?
06:39
How are they organizedzorganizowany? Are they isolatedodosobniony?
118
383204
2192
Jak są zorganizowani?
Czy działają w osamotnieniu?
06:41
Are they interconnectedpołączone?
119
385396
1488
Czy są ze sobą połączeni?
06:42
And what is the overallogólnie distributiondystrybucja of controlkontrola?
120
386884
3875
I jaki jest ogólny podział władzy?
06:46
In other wordssłowa, who controlssterownica the worldświat?
121
390759
3476
Innymi słowy, kto rządzi światem?
06:50
I think this is an interestingciekawy questionpytanie.
122
394235
2369
Myślę, że to ciekawe pytanie.
06:52
And it has implicationsimplikacje for systemicsystemowy riskryzyko.
123
396604
4088
Ma to powiązania z ryzykiem systemowym.
06:56
This is a measurezmierzyć of how vulnerablewrażliwy a systemsystem is overallogólnie.
124
400692
5010
Jest to miarą tego, jak bezbronny jest system.
07:01
A highwysoki degreestopień of interconnectivitypołączenia wewnętrzne
125
405702
2863
Wysoki stopień współzależności
07:04
can be badzły for stabilitystabilność,
126
408565
2867
może szkodzić stabilności,
07:07
because then the stressnaprężenie can spreadrozpiętość throughprzez the systemsystem
127
411432
3444
bo wtedy napięcie może
07:10
like an epidemicepidemia.
128
414876
2952
rozprzestrzeniać się przez system jak zaraza.
07:13
ScientistsNaukowcy have sometimesczasami criticizedkrytykowane economistsekonomiści
129
417828
2816
Naukowcy czasem krytykowali ekonomistów,
07:16
who believe ideaspomysły and conceptskoncepcje
130
420644
2328
którzy wierzą, że idee i pojęcia
07:18
are more importantważny than empiricalempiryczne datadane,
131
422972
3011
są ważniejsze od danych empirycznych,
07:21
because a foundationalfundamentalne guidelinewytyczne in sciencenauka is:
132
425983
3149
ponieważ podstawowym założeniem nauki jest:
07:25
Let the datadane speakmówić. Okay. Let's do that.
133
429132
3336
Nie dane mówią za siebie.
Dobrze. Zróbmy to.
07:28
So we startedRozpoczęty with a databaseBaza danych containingzawierające
134
432468
2594
Zaczęliśmy więc od bazy danych zawierającej
07:30
13 millionmilion ownershipwłasność relationsrelacje from 2007.
135
435062
4143
13 milionów stosunków współwłasności od 2007 roku.
07:35
This is a lot of datadane, and because we wanted to find out
136
439205
2857
To ogromna ilość danych,
a ponieważ chcieliśmy się dowiedzieć
07:37
who ruleszasady the worldświat,
137
442062
2558
kto rządzi światem,
07:40
we decidedzdecydowany to focusskupiać on transnationalponadnarodowe corporationskorporacje,
138
444620
3832
postanowiliśmy skupić się
na korporacjach transnarodowych,
07:44
or TNCsTNK for shortkrótki.
139
448452
1348
skrót od angielskiej nazwy - TNC.
07:45
These are companiesfirmy that operatedziałać in more than one countrykraj,
140
449800
3596
Są to przedsiębiorstwa,
które działają w więcej nż jednym kraju,
07:49
and we founduznany 43,000.
141
453396
2608
a my znaleźliśmy ich 43.000.
07:51
In the nextNastępny stepkrok, we builtwybudowany the networksieć around these companiesfirmy,
142
456004
3952
W nastęnym kroku,
zbudowaliśmy sieć wokół tych przedsiębiorstw,
07:55
so we tookwziął all the TNCs'TNK shareholdersakcjonariuszy,
143
459956
2448
więc wzięliśmy wszystkich akcjonariuszy TNC,
07:58
and the shareholders'akcjonariuszy shareholdersakcjonariuszy, etcitp.,
144
462404
2092
i akcjonariuszy tych akcjonariuszy, itd.,
08:00
all the way upstreamnadrzędnym, and we did the samepodobnie downstreamw dół rzeki,
145
464496
2876
podążając w górę, i tak samo w dół,
08:03
and endedzakończyło się up with a networksieć containingzawierające 600,000 nodeswęzły
146
467372
4041
i na koniec otrzymaliśmy sieć
zawierającą 600.000 węzłów
08:07
and one millionmilion linksspinki do mankietów.
147
471413
1429
i milion połączeń.
08:08
This is the TNCTNC networksieć whichktóry we analyzedanalizowane.
148
472842
3850
To jest sieć TNC, którą analizowaliśmy.
08:12
And it turnsskręca out to be structuredzbudowany as followsnastępuje.
149
476692
2528
I okazuje się, że jest zbudowana w następujący sposób.
08:15
So you have a peripheryna obrzeżach and a centercentrum
150
479220
2715
Mamy obrzeża i środek,
08:17
whichktóry containszawiera about 75 percentprocent of all the playersgracze,
151
481935
4477
który zawiera około 75% wszystkich graczy,
08:22
and in the centercentrum there's this tinymalutki but dominantdominujący corerdzeń
152
486412
3528
a w środku jest malutki ale dominujący rdzeń,
08:25
whichktóry is madezrobiony up of highlywysoko interconnectedpołączone companiesfirmy.
153
489940
4824
który składa się z mocno powiązanych przedsiębiorstw.
08:30
To give you a better pictureobrazek,
154
494764
2435
Aby pokazać to wyraźniej,
08:33
think about a metropolitanmetropolita areapowierzchnia.
155
497199
1611
pomyślcie o obszarze wielkiego miasta.
08:34
So you have the suburbsperyferie and the peripheryna obrzeżach,
156
498810
2291
Macie tam przedmieścia i peryferie,
08:37
you have a centercentrum like a financialbudżetowy districtdzielnica,
157
501101
2697
macie śródmiescie w stylu dzielnicy finansowej,
08:39
then the corerdzeń will be something like
158
503798
1743
a rdzeniem będzie coś w rodzaju
08:41
the tallestnajwyższy highwysoki risewzrost buildingbudynek in the centercentrum.
159
505541
3439
najwyższego wieżowca w śródmieściu.
08:44
And we alreadyjuż see signsznaki of organizationorganizacja going on here.
160
508980
4875
I już tu widać oznaki organizacji.
08:49
Thirty-sixTrzydzieści sześć percentprocent of the TNCsTNK are in the corerdzeń only,
161
513855
5733
36% wszystkich TNC są w samym tylko rdzeniu,
08:55
but they make up 95 percentprocent of the totalcałkowity operatingoperacyjny revenuedochód
162
519588
4371
ale wytwarzają 95% całkowitego przychodu
08:59
of all TNCsTNK.
163
523959
2581
z działalności wszystkich TNC.
09:02
Okay, so now we analyzedanalizowane the structureStruktura,
164
526540
2840
Dobrze, przeanalizowaliśmy więc strukturę,
09:05
so how does this relateodnosić się to the controlkontrola?
165
529380
3562
a jak to się przekłada na władzę?
09:08
Well, ownershipwłasność givesdaje votinggłosowanie rightsprawa to shareholdersakcjonariuszy.
166
532942
3927
Cóż, posiadanie daje udziałowcom prawo głosu.
09:12
This is the normalnormalna notionpojęcie of controlkontrola.
167
536869
2719
To zwyczajowy pogląd na temat władzy.
09:15
And there are differentróżne modelsmodele whichktóry allowdopuszczać you to computeobliczać
168
539588
3207
Ale są inne wzory, które pozwalają nam wyliczyć
09:18
the controlkontrola you get from ownershipwłasność.
169
542795
2781
wartość władzy, która wynika z własności.
09:21
If you have more than 50 percentprocent of the sharesAkcje in a companyfirma,
170
545576
2780
Jeśli masz więcej niż 50% udziałów w firmie,
09:24
you get controlkontrola,
171
548356
1624
zyskujesz władzę,
09:25
but usuallyzazwyczaj it dependszależy on the relativekrewny distributiondystrybucja of sharesAkcje.
172
549980
5176
ale zazwyczaj zależy to od stosunku podziału udziałów.
09:31
And the networksieć really matterssprawy.
173
555156
2889
A sieć naprawdę ma znaczenie.
09:33
About 10 yearslat agotemu, MrMr. TronchettiTronchetti ProveraProvera
174
558045
2631
Około 10 lat temu, pan Tronchetti Provera
09:36
had ownershipwłasność and controlkontrola in a smallmały companyfirma,
175
560676
3404
miał udziały i władzę w małej firmie,
09:39
whichktóry had ownershipwłasność and controlkontrola in a biggerwiększy companyfirma.
176
564080
3452
która miała udziały i władzę w większej firmie.
09:43
You get the ideapomysł.
177
567532
1479
Rozumiecie o co chodzi.
09:44
This endedzakończyło się up givingdający him controlkontrola in TelecomTelecom ItaliaItalia
178
569011
3263
To doprowadziło do tego,
że pan Provera miał władzę w Telecom Italia
09:48
with a leveragewpływ of 26.
179
572274
3633
z dźwignią finansową na poziomie 26.
09:51
So this meansznaczy that, with eachkażdy euroeuro he investedzainwestowany,
180
575907
3943
To oznacza, że z każdego euro, które zainwestował,
09:55
he was ablezdolny to moveruszaj się 26 euroseuro of marketrynek valuewartość
181
579850
3685
mógł wydobyć 26 euro wartości rynkowej
09:59
throughprzez the chainłańcuch of ownershipwłasność relationsrelacje.
182
583535
3376
poprzez łańcuch stosunków własności.
10:02
Now what we actuallytak właściwie computedobliczone in our studybadanie
183
586911
3080
Więc to, co tak naprawdę
obliczaliśmy w naszym badaniu,
10:05
was the controlkontrola over the TNCs'TNK valuewartość.
184
589991
3699
to władza nad wartością TNC.
10:09
This alloweddozwolony us to assignprzydzielać a degreestopień of influencewpływ
185
593690
2852
To pozwoliło nam przypisać każdemu udziałowcowi
10:12
to eachkażdy shareholderakcjonariusz.
186
596542
2307
stopień wpływu.
10:14
This is very much in the sensesens of
187
598849
2582
To bardzo dużo w rozumieniu
10:17
MaxMax Weber'sWebera ideapomysł of potentialpotencjał powermoc,
188
601431
3112
wymyślonego przez Maxa Webera
pojęcia władzy potencjalnej,
10:20
whichktóry is the probabilityprawdopodobieństwo of imposingimponujący one'sswoje ownwłasny will
189
604543
3812
która oznacza możliwość narzucenia swojej woli
10:24
despitepomimo the oppositionsprzeciw of othersinni.
190
608355
3995
mimo sprzeciwu innych.
10:28
If you want to computeobliczać the flowpływ in an ownershipwłasność networksieć,
191
612350
4643
Jeśli chcesz obliczyć przepływ w sieci współwłasności,
10:32
this is what you have to do.
192
616993
1248
oto co powinieneś zrobić.
10:34
It's actuallytak właściwie not that hardciężko to understandzrozumieć.
193
618241
2545
Tak naprawdę nie tak trudno to zrozumieć.
10:36
Let me explainwyjaśniać by givingdający you this analogyanalogia.
194
620786
2768
Pozwólcie, że to wyjaśnię przez analogię.
10:39
So think about waterwoda flowingpłynący in pipeskobza
195
623554
2855
Pomyślcie o wodzie przepływającej przez rury,
10:42
where the pipeskobza have differentróżne thicknessgrubość.
196
626409
3182
które są różnej grubości.
10:45
So similarlypodobnie, the controlkontrola is flowingpłynący in the ownershipwłasność networkssieci
197
629591
4744
Podobnie władza przepływa w sieciach własności
10:50
and is accumulatinggromadzenie at the nodeswęzły.
198
634335
4419
i skupia się w węzłach.
10:54
So what did we find after computingprzetwarzanie danych all this networksieć controlkontrola?
199
638754
3948
Czego więc się dowiadujemy
po obliczeniu całej władzy w sieci?
10:58
Well, it turnsskręca out that the 737 topTop shareholdersakcjonariuszy
200
642702
5387
Okazuje się, żę 737 największych udziałowców
11:03
have the potentialpotencjał to collectivelyłącznie controlkontrola
201
648089
2792
ma potencjał by wspólnie zarządzać
11:06
80 percentprocent of the TNCs'TNK valuewartość.
202
650881
4260
80% wartości TNC.
11:11
Now rememberZapamiętaj, we startedRozpoczęty out with 600,000 nodeswęzły,
203
655141
3316
Teraz przypomnę, że zaczęliśmy od 600.000 węzłów,
11:14
so these 737 topTop playersgracze
204
658457
3777
zatem tych 737 największych graczy
11:18
make up a bitkawałek more than 0.1 percentprocent.
205
662234
3823
wytwarza troszkę więcej niż 0,1%.
11:21
They're mostlyprzeważnie financialbudżetowy institutionsinstytucje in the U.S. and the U.K.
206
666057
4956
Są to głównie instytucje finansowe w USA i Wielkiej Brytanii.
11:26
And it getsdostaje even more extremeskrajny.
207
671013
2548
Ale staje się to jeszcze bardziej ekstremalne.
11:29
There are 146 topTop playersgracze in the corerdzeń,
208
673561
4297
W rdzeniu jest 146 największych graczy,
11:33
and they togetherRazem have the potentialpotencjał to collectivelyłącznie controlkontrola
209
677858
4220
i wspólnie mają potencjał do wspólnego kontrolowania
11:37
40 percentprocent of the TNCs'TNK valuewartość.
210
682078
5355
40% wartości TNC.
11:43
What should you take home from all of this?
211
687433
2796
Co z tego wszystkiego powinniście zapamiętać?
11:46
Well, the highwysoki degreestopień of controlkontrola you saw
212
690229
3588
Wysoki poziom kontroli, który widzieliście
11:49
is very extremeskrajny by any standardstandard.
213
693817
4890
jest bardzo nasilony pod każdym względem.
11:54
The highwysoki degreestopień of interconnectivitypołączenia wewnętrzne
214
698707
2550
Znaczny stopień powiązania
11:57
of the topTop playersgracze in the corerdzeń
215
701257
2312
głównych graczy w rdzeniu
11:59
could posepoza a significantznaczący systemicsystemowy riskryzyko to the globalświatowy economygospodarka
216
703569
5177
może stworzyć znaczące ryzyko systemowe
dla gospodarki światowej
12:04
and we could easilyz łatwością reproducerozmnażać się the TNCTNC networksieć
217
708746
3720
i możemy w prosty sposób odtworzyć sieć TNC
12:08
with a fewkilka simpleprosty ruleszasady.
218
712466
1951
postępując według kilku prostych zasad.
12:10
This meansznaczy that its structureStruktura is probablyprawdopodobnie the resultwynik
219
714417
2480
Oznacza to, że ta struktura
jest najprawdopodobniej wynikiem
12:12
of self-organizationSamoorganizacja.
220
716897
1640
samo-organizowania się.
12:14
It's an emergentwschodzący propertynieruchomość whichktóry dependszależy
221
718537
3316
To kształtująca się własność, która zależy
12:17
on the ruleszasady of interactioninterakcja in the systemsystem,
222
721853
2844
od zasad współdziałania wewnątrz systemu,
12:20
so it's probablyprawdopodobnie not the resultwynik of a top-downz góry na dół approachpodejście
223
724697
3446
zatem prawdopodobnie nie jest to
skutek podejścia góra-dół
12:24
like a globalświatowy conspiracyspisek.
224
728143
3426
jak w spisku ogólnoświatowym.
12:27
Our studybadanie "is an impressionwrażenie of the moon'sksiężyca surfacepowierzchnia.
225
731569
2933
Nasze badania to "ślad na powierzchni księżyca
12:30
It's not a streetulica mapmapa."
226
734502
1329
a nie mapa drogowa."
12:31
So you should take the exactdokładny numbersliczby in our studybadanie
227
735831
2639
Zatem poszczególne liczby w naszym badaniu
powinniście potraktować
12:34
with a grainziarno of saltSól,
228
738470
1440
ze szczyptą nieufności,
12:35
yetjeszcze it "gavedał us a tantalizingkuszące glimpsedojrzeć
229
739910
3392
choć "dają nam one nęcący błysk
12:39
of a braveodważny newNowy worldświat of financefinanse."
230
743302
4344
nowego, wspaniałego świata finansów."
12:43
We hopenadzieja to have openedotwierany the doordrzwi for more suchtaki researchBadania in this directionkierunek,
231
747646
4440
Mieliśmy nadzieję, że udało nam się
otworzyć możliwości dalszych badań w tym kierunku,
12:47
so the remainingpozostały unknownnieznany terrainteren will be chartedna mapach in the futureprzyszłość.
232
752086
4737
tak aby w przyszłości zbadać pozostały nieznany teren.
12:52
And this is slowlypowoli startingstartowy.
233
756823
1445
I to powoli zaczyna się dziać.
12:54
We're seeingwidzenie the emergencepowstanie of long-termdługoterminowy
234
758268
2992
Obserwujemy powstawanie długoterminowych
12:57
and highly-fundedwysoko finansowane programsprogramy whichktóry aimcel at understandingzrozumienie
235
761260
3570
i wysoko-finansowanych programów,
które zmierzają do zgłębienia
13:00
our networkedpołączone w sieć worldświat from a complexityzłożoność pointpunkt of viewwidok.
236
764830
4690
naszego oplecionymi sieciami świata
z punktu widzenia złożoności.
13:05
But this journeypodróż has only just begunzaczął,
237
769520
2038
Ale to dopiero początek podróży,
13:07
so we will have to wait before we see the first resultswyniki.
238
771558
5438
musimy więc poczekać
zanim poznamy pierwsze rezultaty.
13:12
Now there is still a bigduży problemproblem, in my opinionopinia.
239
776996
3618
Według mnie wciąż istnieje duży problem.
13:16
IdeasPomysły relatingodnoszące się to financefinanse, economicsEkonomia, politicsPolityka,
240
780614
5152
Pojęcia odnoszące się
do finansów, ekonomii, polityki,
13:21
societyspołeczeństwo, are very oftenczęsto taintedskażone
241
785766
3280
społeczeństwa, są bardzo często splamione
13:24
by people'sludzie personalosobisty ideologiesideologie.
242
789046
3816
prywatnymi poglądami.
13:28
I really hopenadzieja that this complexityzłożoność perspectiveperspektywiczny
243
792862
4138
Naprawdę mam nadzieję, że ta perspektywa złożoności
13:32
allowspozwala for some commonpospolity groundziemia to be founduznany.
244
797000
5143
pozwoli znaleźć jakiś wspólny mianownik.
13:38
It would be really great if it has the powermoc
245
802143
2919
Byłoby świetnie, gdyby miał on możliwość
13:40
to help endkoniec the gridlockGridlock createdstworzony by conflictingpowodujące konflikt ideaspomysły,
246
805062
5063
pomóc przełamać impas utworzony
przez sprzeczne pojęcia,
13:46
whichktóry appearspojawia się to be paralyzingparaliżujący our globalizedzglobalizowany worldświat.
247
810125
5130
które najwyraźniej paraliżują
nasz zglobalizowany świat.
13:51
RealityRzeczywistość is so complexzłożony, we need to moveruszaj się away from dogmadogmat.
248
815255
4666
Rzeczywistość jest tak skomplikowana,
że musimy odejść od dogmatów.
13:55
But this is just my ownwłasny personalosobisty ideologyideologii.
249
819921
2886
Ale to tylko mój osobisty pogląd.
13:58
Thank you.
250
822807
2035
Dziękuję.
14:00
(ApplauseAplauz)
251
824842
4677
(Oklaski)
Translated by Ewa Stoch
Reviewed by Klaudia Lewandowska

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
James B. Glattfelder - Complex systems theorist
James B. Glattfelder aims to give us a richer, data-driven understanding of the people and interactions that control our global economy. He does this not to push an ideology -- but with the hopes of making the world a better place.

Why you should listen

First a physicist and then a researcher at a Swiss hedge fund, James B. Glattfelder found himself amazed by the level of understanding we have in regards to the physical world and universe around us. He wondered: how can we move toward a similar understanding of human society?

This question led him to the study of complex systems, a subject he now holds a Ph.D in from the Swiss Federal Institute of Technology. Glattfelder is co-head of quantitative research at Olsen Ltd in Zurich, an FX investment manager focusing on market-stabilizing algorithms. In 2011, he co-authored the study “The Network of Global Corporate Control,” which went viral in the international media and sparked many controversial discussions. The study looked at the architecture of ownership across the globe, and computed a level of control exerted by each international player. The study revealed that less than 1% of all the players in the global economy are part of a highly interconnected and powerful core which, because of the high levels of overlap, leaves the economy vulnerable.

In his free time, Glattfelder enjoys snowboarding, rock climbing, surfing and listening to electronic music. 

More profile about the speaker
James B. Glattfelder | Speaker | TED.com