TED2018
Stephen Webb: Where are all the aliens?
Stephen Webb: Gdzie się podziali wszyscy kosmici?
Filmed:
Readability: 5
5,111,570 views
Wszechświat jest niewiarygodnie stary, oszałamiająco wielki i pełen bilionów planet. Więc gdzie są wszyscy kosmici? Astronom Stephen Webb odpowiada: jesteśmy sami we wszechświecie. W dającej do myślenia prelekcji wymienia istotne bariery, które musiałaby pokonać planeta, by mogła na niej zamieszkać pozaziemska cywilizacja. Wskazuje również, w czym tkwi piękno naszej potencjalnej samotności w kosmosie, mówiąc: "Milczenie wszechświata aż krzyczy: "To nam się poszczęściło!" .
Stephen Webb - Writer, scientist
Stephen Webb is a science fiction fan who's passionately interested in what the future might hold for our species. Full bio
Stephen Webb is a science fiction fan who's passionately interested in what the future might hold for our species. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:13
I saw a UFO once.
0
1200
2176
Pewnego razu zobaczyłem UFO.
Miałem wtedy osiem lub dziewięć lat.
00:15
I was eight or nine,
1
3400
1896
00:17
playing in the street with a friend
who was a couple of years older,
who was a couple of years older,
2
5320
3336
Bawiłem się na ulicy
z nieco starszym kolegą.
z nieco starszym kolegą.
00:20
and we saw a featureless silver disc
hovering over the houses.
hovering over the houses.
3
8680
4656
Nagle zobaczyliśmy niezidentyfikowany
srebrny dysk unoszący się nad domami.
srebrny dysk unoszący się nad domami.
Obserwowaliśmy go przez kilka sekund.
00:25
We watched it for a few seconds,
4
13360
1776
00:27
and then it shot away incredibly quickly.
5
15160
3256
Po chwili odleciał z niezwykłą prędkością.
Choć byłem dzieckiem,
00:30
Even as a kid,
6
18440
1216
rozdrażniło mnie, że ten obiekt
ma za nic prawa fizyki.
ma za nic prawa fizyki.
00:31
I got angry it was ignoring
the laws of physics.
the laws of physics.
7
19680
2840
00:35
We ran inside to tell the grown-ups,
8
23160
2256
Pobiegliśmy powiedzieć o nim dorosłym.
00:37
and they were skeptical --
9
25440
1576
Zareagowali sceptycznie.
Każdy by tak zareagował, prawda?
00:39
you'd be skeptical too, right?
10
27040
2080
00:42
I got my own back a few years later:
11
30120
1736
Odegrałem się za to parę lat później.
00:43
one of those grown-ups told me,
12
31880
1496
Jeden z tych dorosłych powiedział mi:
00:45
"Last night I saw a flying saucer.
13
33400
1816
"Widziałem w nocy latający talerz!
00:47
I was coming out of the pub
after a few drinks."
after a few drinks."
14
35240
2576
Wyszedłem z pubu po kilku głębszych..."
Przerwałem mu i powiedziałem:
"To się da wyjaśnić!"
"To się da wyjaśnić!"
00:49
I stopped him there.
I said, "I can explain that sighting."
I said, "I can explain that sighting."
15
37840
2816
(Śmiech)
00:52
(Laughter)
16
40680
1016
00:53
Psychologists have shown
we can't trust our brains
we can't trust our brains
17
41720
2896
Psychologowie dowiedli,
że nie należy zakładać,
że nie należy zakładać,
że mózg zawsze mówi prawdę.
00:56
to tell the truth.
18
44640
1216
00:57
It's easy to fool ourselves.
19
45880
1816
Łatwo można dać się zwieść.
Zobaczyłem pewien obiekt.
00:59
I saw something,
20
47720
1616
01:01
but what's more likely --
21
49360
1376
Ale co brzmi sensowniej:
01:02
that I saw an alien spacecraft,
22
50760
2016
że widziałem statek kosmitów,
01:04
or that my brain misinterpreted
the data my eyes were giving it?
the data my eyes were giving it?
23
52800
3920
czy że mój mózg źle zinterpretował dane,
które przesłały mu moje oczy?
które przesłały mu moje oczy?
01:10
Ever since though I've wondered:
24
58200
1576
Jednak od tamtej pory zastanawiam się,
01:11
Why don't we see
flying saucers flitting around?
flying saucers flitting around?
25
59800
3016
dlaczego nie widujemy
latających spodków krążących po niebie?
latających spodków krążących po niebie?
01:14
At the very least,
26
62840
1216
Albo przynajmniej,
01:16
why don't we see life
out there in the cosmos?
out there in the cosmos?
27
64080
2856
dlaczego nie znaleźliśmy
innych form życia w kosmosie?
innych form życia w kosmosie?
01:18
It's a puzzle,
28
66960
1216
Aby rozwikłać tę zagadkę,
01:20
and I've discussed it
with dozens of experts
with dozens of experts
29
68200
2456
rozmawiałem z wieloma ekspertami
01:22
from different disciplines
over the past three decades.
over the past three decades.
30
70680
3136
z różnych dziedzin
w ciągu ostatnich 30 lat.
w ciągu ostatnich 30 lat.
Nie ma w tej sprawie konsensusu.
01:25
And there's no consensus.
31
73840
1856
01:27
Frank Drake began searching
for alien signals back in 1960 --
for alien signals back in 1960 --
32
75720
4336
Frank Drake zaczął szukać sygnałów
od obcych w roku 1960,
od obcych w roku 1960,
jak na razie bez skutku.
01:32
so far, nothing.
33
80080
1896
Z każdym mijającym rokiem
01:34
And with each passing year,
34
82000
1416
01:35
this nonobservation,
35
83440
1536
ten brak obserwacji,
01:37
this lack of evidence
for any alien activity gets more puzzling
for any alien activity gets more puzzling
36
85000
5656
brak dowodów na działalność obcych,
staje się coraz bardziej zastanawiający.
staje się coraz bardziej zastanawiający.
Przecież powinniśmy ich zauważyć, prawda?
01:42
because we should see them, shouldn't we?
37
90680
3000
01:47
The universe is 13.8 billion years old,
38
95120
3776
Wszechświat ma 13,8 miliarda lat,
plus minus.
01:50
give or take.
39
98920
1256
01:52
If we represent the age
of the universe by one year,
of the universe by one year,
40
100200
3496
Gdyby zobrazować
wiek wszechświata jako jeden rok,
wiek wszechświata jako jeden rok,
to nasz gatunek pojawił się
około 12 minut przed północą
około 12 minut przed północą
01:55
then our species came into being
about 12 minutes before midnight,
about 12 minutes before midnight,
41
103720
4576
31 grudnia.
02:00
31st December.
42
108320
1240
02:02
Western civilization
has existed for a few seconds.
has existed for a few seconds.
43
110120
3656
Natomiast cywilizacja zachodnia
istnieje od kilku sekund.
istnieje od kilku sekund.
Cywilizacje pozaziemskie mogły powstać
w miesiącach letnich.
w miesiącach letnich.
02:05
Extraterrestrial civilizations
could have started in the summer months.
could have started in the summer months.
44
113800
3720
02:10
Imagine a summer civilization
45
118600
2736
Wyobraźmy sobie taką "letnią cywilizację",
o poziomie techniki dużo bardziej
zaawansowanym niż nasz,
zaawansowanym niż nasz,
02:13
developing a level of technology
more advanced than ours,
more advanced than ours,
46
121360
4256
choć bazującym na przyjętych
prawach fizyki.
prawach fizyki.
02:17
but tech based on accepted physics though,
47
125640
2136
02:19
I'm not talking wormholes
or warp drives -- whatever --
or warp drives -- whatever --
48
127800
3936
Bez tuneli czasoprzestrzennych,
prędkości warp i tak dalej.
prędkości warp i tak dalej.
Mówimy o ekstrapolacji techniki
promowanej przykładowo na forum TED.
promowanej przykładowo na forum TED.
02:23
just an extrapolation
of the sort of tech that TED celebrates.
of the sort of tech that TED celebrates.
49
131760
4520
02:28
That civilization could program
self-replicating probes
self-replicating probes
50
136880
3576
Taka cywilizacja mogłaby programować
samoreplikujące się sondy,
samoreplikujące się sondy,
02:32
to visit every planetary
system in the galaxy.
system in the galaxy.
51
140480
2640
mające odwiedzić każdy
układ planetarny w galaktyce.
układ planetarny w galaktyce.
02:35
If they launched the first probes
just after midnight one August day,
just after midnight one August day,
52
143840
4520
Gdyby pierwsze sondy wystartowały
tuż po północy pewnego sierpniowego dnia,
tuż po północy pewnego sierpniowego dnia,
02:41
then before breakfast same day,
53
149200
2256
to już nazajutrz, jeszcze przed śniadaniem
taka cywilizacja
skolonizowałaby galaktykę.
skolonizowałaby galaktykę.
02:43
they could have colonized the galaxy.
54
151480
2120
02:46
Intergalactic colonization
isn't much more difficult,
isn't much more difficult,
55
154640
2576
Kolonizacja międzygalaktyczna
nie jest aż tak trudna,
nie jest aż tak trudna,
ale wymaga więcej czasu.
02:49
it just takes longer.
56
157240
1240
02:51
A civilization from any one
of millions of galaxies
of millions of galaxies
57
159080
2936
Cywilizacja z którejkolwiek
z milionów galaktyk
z milionów galaktyk
02:54
could have colonized our galaxy.
58
162040
2360
mogłaby skolonizować naszą galaktykę.
02:56
Seems far-fetched?
59
164960
1736
Brzmi to dość naciąganie?
Możliwe,
02:58
Maybe it is,
60
166720
1216
02:59
but wouldn't aliens engage
in some recognizable activity --
in some recognizable activity --
61
167960
5096
ale czy obcy nie angażowaliby się
w jakieś wyraźnie widoczne działania?
w jakieś wyraźnie widoczne działania?
03:05
put worldlets around a star
to capture free sunlight,
to capture free sunlight,
62
173080
4256
Może rozmieszczaliby planetoidy
wokół gwiazd, by pozyskać z nich światło?
wokół gwiazd, by pozyskać z nich światło?
Albo współtworzyliby
galaktyczną Wikipedię?
galaktyczną Wikipedię?
03:09
collaborate on a Wikipedia Galactica,
63
177360
3176
03:12
or just shout out
to the universe, "We're here"?
to the universe, "We're here"?
64
180560
2920
Albo zwyczajnie zasygnalizowaliby
swoją obecność w kosmosie?
swoją obecność w kosmosie?
03:16
So where is everybody?
65
184920
1200
Gdzie oni wszyscy są?
03:18
It's a puzzle because we do expect
these civilizations to exist, don't we?
these civilizations to exist, don't we?
66
186760
5416
To prawdziwy dylemat,
ponieważ spodziewamy się,
ponieważ spodziewamy się,
że te cywilizacje istnieją, prawda?
03:24
After all, there could be
a trillion planets in the galaxy --
a trillion planets in the galaxy --
67
192200
3176
W końcu w galaktyce
może znajdować się bilion planet,
może znajdować się bilion planet,
a może i więcej.
03:27
maybe more.
68
195400
1360
03:29
You don't need any special knowledge
to consider this question,
to consider this question,
69
197600
4376
Aby rozważyć tę kwestię,
nie potrzeba specjalistycznej wiedzy.
nie potrzeba specjalistycznej wiedzy.
Na przestrzeni lat badałem ten temat
z wieloma różnymi ludźmi.
z wieloma różnymi ludźmi.
03:34
and I've explored it
with lots of people over the years.
with lots of people over the years.
70
202000
3896
03:37
And I've found they often
frame their thinking
frame their thinking
71
205920
2976
Zauważyłem, że często skupiają się oni
na barierach, które należałoby pokonać,
03:40
in terms of the barriers
that would need to be cleared
that would need to be cleared
72
208920
3096
aby na planecie mogła istnieć
cywilizacja zdolna do komunikacji.
cywilizacja zdolna do komunikacji.
03:44
if a planet is to host
a communicative civilization.
a communicative civilization.
73
212040
4240
03:49
And they usually identify
four key barriers.
four key barriers.
74
217120
3816
Zwykle wyróżnia się cztery
zasadnicze bariery:
zasadnicze bariery:
Możliwość zamieszkania.
03:52
Habitability --
75
220960
1376
03:54
that's the first barrier.
76
222360
1416
To pierwsza z tych barier.
03:55
We need a terrestrial planet
in that just right "Goldilocks zone,"
in that just right "Goldilocks zone,"
77
223800
4616
Potrzebna jest planeta podobna do Ziemi,
optymalna "strefa Złotowłosej",
optymalna "strefa Złotowłosej",
gdzie woda występuje w stanie ciekłym.
04:00
where water flows as a liquid.
78
228440
2240
04:03
They're out there.
79
231400
1256
Istnieją takie planety.
04:04
In 2016, astronomers confirmed
there's a planet in the habitable zone
there's a planet in the habitable zone
80
232680
4576
W 2016 roku astronomowie potwierdzili,
że taka planeta znajduje się w ekostrefie
że taka planeta znajduje się w ekostrefie
najbliższej nam gwiazdy,
04:09
of the closest star,
81
237280
1456
04:10
Proxima Centauri --
82
238760
1776
czyli Proxima Centauri.
04:12
so close that Breakthrough Starshot
project plans to send probes there.
project plans to send probes there.
83
240560
5056
Planuje się nawet jej sondowanie
w ramach projektu Breakthrough Starshot.
w ramach projektu Breakthrough Starshot.
Stalibyśmy się wówczas gatunkiem
wędrującym wśród gwiazd.
wędrującym wśród gwiazd.
04:17
We'd become a starfaring species.
84
245640
2880
04:21
But not all worlds are habitable.
85
249480
1616
Ale nie wszędzie można mieszkać.
Niektóre planety, znajdujące się
zbyt blisko gwiazd, są za gorące.
zbyt blisko gwiazd, są za gorące.
04:23
Some will be too close to a star
and they'll fry,
and they'll fry,
86
251120
2336
04:25
some will be too far away
and they'll freeze.
and they'll freeze.
87
253480
2120
Inne, zbyt oddalone
od gwiazd, są za zimne.
od gwiazd, są za zimne.
04:28
Abiogenesis --
88
256800
1216
Biogeneza,
04:30
the creation of life from nonlife --
89
258040
1775
powstanie życia z materii nieożywionej
04:31
that's the second barrier.
90
259839
1281
to druga bariera.
04:34
The basic building blocks of life
aren't unique to Earth:
aren't unique to Earth:
91
262000
3896
Podstawowe budulce form życia
występują także poza Ziemią.
występują także poza Ziemią.
Przykładem są aminokwasy w kometach.
04:37
amino acids have been found in comets,
92
265920
2736
04:40
complex organic molecules
in interstellar dust clouds,
in interstellar dust clouds,
93
268680
3096
Złożone cząsteczki organiczne
w chmurach międzygwiezdnego pyłu.
w chmurach międzygwiezdnego pyłu.
04:43
water in exoplanetary systems.
94
271800
2600
Albo woda w układach egzoplanetarnych.
04:47
The ingredients are there,
95
275160
1256
Mamy potrzebne składniki,
04:48
we just don't know
how they combine to create life,
how they combine to create life,
96
276440
2656
ale nie wiemy, w jaki sposób
powstaje z nich życie.
powstaje z nich życie.
Prawdopodobnie w niektórych światach
życie nigdy nie powstanie.
życie nigdy nie powstanie.
04:51
and presumably there will be worlds
on which life doesn't start.
on which life doesn't start.
97
279120
3160
04:55
The development of technological
civilization is a third barrier.
civilization is a third barrier.
98
283840
3680
Trzecią barierą jest rozwój
techniczny cywilizacji.
techniczny cywilizacji.
05:00
Some say we already share our planet
with alien intelligences.
with alien intelligences.
99
288600
4776
Zdaniem niektórych już teraz żyjemy
u boku obcych inteligentnych form życia.
u boku obcych inteligentnych form życia.
W 2011 roku dowiedziono,
że słonie potrafią współpracować
że słonie potrafią współpracować
05:05
A 2011 study showed that elephants
can cooperate to solve problems.
can cooperate to solve problems.
100
293400
4800
w celu rozwiązywania problemów.
05:10
A 2010 study showed
101
298840
1536
Według badania z 2010 roku,
05:12
that an octopus in captivity
can recognize different humans.
can recognize different humans.
102
300400
4280
ośmiornica żyjąca w niewoli
umie rozpoznawać poszczególnych ludzi.
umie rozpoznawać poszczególnych ludzi.
05:17
2017 studies show that ravens
can plan for future events --
can plan for future events --
103
305360
3896
Badania z 2017 roku pokazują, że kruki
są w stanie planować z wyprzedzeniem.
są w stanie planować z wyprzedzeniem.
To wspaniałe i mądre stworzenia,
05:21
wonderful, clever creatures --
104
309280
2736
05:24
but they can't contemplate
the Breakthrough Starshot project,
the Breakthrough Starshot project,
105
312040
3216
jednak nie mogłyby pracować nad
projektem Breakthrough Starshot.
projektem Breakthrough Starshot.
05:27
and if we vanished today,
106
315280
2256
Gdyby ludzkość dziś zniknęła,
05:29
they wouldn't go on
to implement Breakthrough Starshot --
to implement Breakthrough Starshot --
107
317560
2856
inne stworzenia nie zrealizowałyby
tego przedsięwzięcia.
tego przedsięwzięcia.
Bo i po co?
05:32
why should they?
108
320440
1376
05:33
Evolution doesn't have
space travel as an end goal.
space travel as an end goal.
109
321840
2760
Ostatecznym celem ewolucji
nie są podróże w kosmosie.
nie są podróże w kosmosie.
05:37
There will be worlds where life
doesn't give rise to advanced technology.
doesn't give rise to advanced technology.
110
325160
4560
Mogą istnieć światy, gdzie istnienie życia
nie skutkuje postępem technicznym.
nie skutkuje postępem technicznym.
05:43
Communication across space --
that's a fourth barrier.
that's a fourth barrier.
111
331040
2856
Czwarta bariera to komunikacja w kosmosie.
05:45
Maybe advanced civilizations
choose to explore inner space
choose to explore inner space
112
333920
3776
Być może zaawansowane cywilizacje
wolą badać swój własny świat,
wolą badać swój własny świat,
zamiast innych światów w kosmosie?
05:49
rather than outer space,
113
337720
2336
05:52
or engineer at small distances
rather than large.
rather than large.
114
340080
3520
Lub pracować nad techniką
o mniejszym zasięgu?
o mniejszym zasięgu?
05:56
Or maybe they just don't want
to risk an encounter
to risk an encounter
115
344600
2856
A może zwyczajnie nie chcą
ryzykować konfrontacji
ryzykować konfrontacji
z potencjalnie bardziej zaawansowanymi
i wrogimi sąsiadami?
i wrogimi sąsiadami?
05:59
with a potentially more advanced
and hostile neighbor.
and hostile neighbor.
116
347480
4136
Mogą istnieć światy,
gdzie z różnych powodów
gdzie z różnych powodów
06:03
There'll be worlds where,
for whatever reason,
for whatever reason,
117
351640
2176
cywilizacje nie podejmują prób komunikacji
albo nie poświęcają na nie wiele czasu.
albo nie poświęcają na nie wiele czasu.
06:05
civilizations either stay silent
or don't spend long trying to communicate.
or don't spend long trying to communicate.
118
353840
4640
06:12
As for the height of the barriers,
119
360600
2096
Jak silne są te bariery?
06:14
your guess is as good as anyone's.
120
362720
2400
Można tylko zgadywać.
06:18
In my experience,
121
366080
1256
Zauważyłem,
że gdy ktoś zasiada do obliczeń,
06:19
when people sit down and do the math,
122
367360
2056
06:21
they typically conclude there are
thousands of civilizations in the galaxy.
thousands of civilizations in the galaxy.
123
369440
4880
to zwykle dochodzi do wniosku,
że w galaktyce są tysiące cywilizacji.
że w galaktyce są tysiące cywilizacji.
06:27
But then we're back to the puzzle:
Where is everybody?
Where is everybody?
124
375640
2720
Jednak wtedy wracamy do pytania:
Gdzie oni wszyscy są?
Gdzie oni wszyscy są?
06:32
By definition,
125
380055
1361
Z samej definicji
UFO - także to, które sam widziałem,
06:33
UFOs -- including the one I saw --
126
381440
2336
jest niezidentyfikowane.
06:35
are unidentified.
127
383800
1296
06:37
We can't simply infer they're spacecraft.
128
385120
3736
Nie można stwierdzić,
że to na pewno statek kosmiczny.
że to na pewno statek kosmiczny.
06:40
You can still have some fun
playing with the idea aliens are here.
playing with the idea aliens are here.
129
388880
3480
Dla rozrywki można jednak założyć,
że obcy istnieją.
że obcy istnieją.
06:45
Some say a summer civilization
did colonize the galaxy
did colonize the galaxy
130
393000
3856
Niektórzy mówią, że "letnia cywilizacja"
rzeczywiście skolonizowała galaktykę
rzeczywiście skolonizowała galaktykę
i zasiała życie na Ziemi.
06:48
and seeded Earth with life ...
131
396880
2000
06:51
others, that we're living
in a cosmic wilderness preserve --
in a cosmic wilderness preserve --
132
399800
2856
Zdaniem innych żyjemy
w kosmicznym rezerwacie przyrody
w kosmicznym rezerwacie przyrody
albo w ZOO.
06:54
a zoo.
133
402680
1240
06:56
Yet others --
134
404480
1496
Jeszcze inni twierdzą,
że nasze życie to symulacja.
06:58
that we're living in a simulation.
135
406000
2176
07:00
Programmers just haven't
revealed the aliens yet.
revealed the aliens yet.
136
408200
2320
Programiści po prostu ukrywają
istnienie obcych.
istnienie obcych.
07:03
Most of my colleagues though
argue that E.T. is out there,
argue that E.T. is out there,
137
411680
4336
Jednak większość moich kolegów sądzi,
że istoty pozaziemskie istnieją,
że istoty pozaziemskie istnieją,
tylko trzeba ich poszukać.
07:08
we just need to keep looking,
138
416040
1616
07:09
and this makes sense.
139
417680
1576
Ma to sens.
Kosmos jest ogromny.
07:11
Space is vast.
140
419280
1776
07:13
Identifying a signal is hard,
141
421080
2816
Odczytanie sygnału od obcych jest trudne,
07:15
and we haven't been looking that long.
142
423920
2600
a my zaczęliśmy ich szukać
stosunkowo niedawno.
stosunkowo niedawno.
07:19
Without doubt, we should
spend more on the search.
spend more on the search.
143
427160
3136
Niewątpliwie powinniśmy poświęcić
poszukiwaniom więcej czasu.
poszukiwaniom więcej czasu.
Chodzi tu o zrozumienie
naszego miejsca we wszechświecie.
naszego miejsca we wszechświecie.
07:22
It's about understanding
our place in the universe.
our place in the universe.
144
430320
3336
Pytania o tak ważną kwestię
nie można ignorować.
nie można ignorować.
07:25
It's too important a question to ignore.
145
433680
3320
07:29
But there's an obvious answer:
146
437840
2096
Jest jednak prosta odpowiedź:
jesteśmy sami.
07:31
we're alone.
147
439960
1296
07:33
It's just us.
148
441280
1616
Nikogo innego nie ma.
W galaktyce może istnieć bilion planet.
07:34
There could be a trillion
planets in the galaxy.
planets in the galaxy.
149
442920
3496
07:38
Is it plausible we're the only creatures
capable of contemplating this question?
capable of contemplating this question?
150
446440
4480
Czy to możliwe, że jako jedyni
jesteśmy w stanie rozważać to pytanie?
jesteśmy w stanie rozważać to pytanie?
07:43
Well, yes, because in this context,
151
451840
2616
Otóż tak, ponieważ w tym kontekście
nie możemy być pewni,
czy bilion to duża liczba.
czy bilion to duża liczba.
07:46
we don't know whether
a trillion is a big number.
a trillion is a big number.
152
454480
2360
07:50
In 2000, Peter Ward and Don Brownlee
proposed the Rare Earth idea.
proposed the Rare Earth idea.
153
458040
5296
W roku 2000 Peter Ward i Don Brownlee
sformułowali hipotezę rzadkiej Ziemi.
sformułowali hipotezę rzadkiej Ziemi.
Wspominałem o czterech barierach
07:55
Remember those four barriers
154
463360
1816
rozważanych podczas szacowania
możliwej liczby cywilizacji.
możliwej liczby cywilizacji.
07:57
that people use to estimate
the number of civilizations?
the number of civilizations?
155
465200
3856
Ward i Brownlee dopuszczają
kolejne bariery.
kolejne bariery.
08:01
Ward and Brownlee said
there might be more.
there might be more.
156
469080
2120
08:03
Let's look at one possible barrier.
157
471840
1696
Przyjrzyjmy się jednej z nich.
Zasugerował ją ostatnio David Waltham,
08:05
It's a recent suggestion by David Waltham,
158
473560
2656
geofizyk.
08:08
a geophysicist.
159
476240
1240
08:10
This is my very simplified version
160
478000
2456
Podam własną, uproszczoną wersję
dużo bardziej skomplikowanego
wywodu Dave'a.
wywodu Dave'a.
08:12
of Dave's much more
sophisticated argument.
sophisticated argument.
161
480480
2600
08:16
We are able to be here now
162
484240
2016
Jesteśmy w stanie żyć tu i teraz,
ponieważ poprzedni mieszkańcy Ziemi
08:18
because Earth's previous
inhabitants enjoyed
inhabitants enjoyed
163
486280
2656
żyli 4 miliardy lat w przyjaznym klimacie.
08:20
four billion years of good weather --
164
488960
2176
Nie zawsze stabilnym, ale łaskawym.
08:23
ups and downs but more or less clement.
165
491160
2640
08:26
But long-term climate
stability is strange,
stability is strange,
166
494960
2496
Długotrwała stabilność klimatu
jest czymś nietypowym,
jest czymś nietypowym,
08:29
if only because astronomical influences
167
497480
2416
choćby dlatego, że czynniki astronomiczne
08:31
can push a planet
towards freezing or frying.
towards freezing or frying.
168
499920
4056
mogą skutkować zamrożeniem
lub usmażeniem planety.
lub usmażeniem planety.
Istnieją powody żeby sądzić,
że pomógł tu Księżyc.
że pomógł tu Księżyc.
08:36
There's a hint our moon has helped,
169
504000
2176
08:38
and that's interesting
170
506200
2176
To dość ciekawe.
08:40
because the prevailing theory is
171
508400
1656
Według najpopularniejszej teorii,
08:42
that the moon came into being when Theia,
172
510080
2496
Księżyc powstał, kiedy Theia,
08:44
a body the size of Mars,
173
512600
1616
ciało niebieskie wielkości Marsa,
08:46
crashed into a newly formed Earth.
174
514240
2736
zderzyła się z nowo ukształtowaną Ziemią.
Wynikiem tej kolizji mógł być zupełnie
inny układ Ziemi i Księżyca.
inny układ Ziemi i Księżyca.
08:49
The outcome of that crash could have been
a quite different Earth-Moon system.
a quite different Earth-Moon system.
175
517000
4120
08:54
We ended up with a large moon
176
522120
2256
Powstał jednak duży satelita,
08:56
and that permitted Earth
to have both a stable axial tilt
to have both a stable axial tilt
177
524400
3856
co pozwoliło Ziemi uzyskać
zarówno stabilne nachylenie osi,
zarówno stabilne nachylenie osi,
09:00
and a slow rotation rate.
178
528280
3176
jak i niską prędkość obrotów.
Oba te czynniki kształtują klimat.
09:03
Both factors influence climate
179
531480
1656
09:05
and the suggestion is that they've helped
moderate climate change.
moderate climate change.
180
533160
3600
Sugeruje się, że przyczyniły się one
do złagodzenia zmian klimatycznych.
do złagodzenia zmian klimatycznych.
09:09
Great for us, right?
181
537440
1240
Mamy szczęście, prawda?
09:11
But Waltham showed that if the moon
were just a few miles bigger,
were just a few miles bigger,
182
539360
3736
Jednak Waltham dowiódł, że gdyby Księżyc
był choćby odrobinę większy,
był choćby odrobinę większy,
wszystko wyglądałoby inaczej.
09:15
things would be different.
183
543120
1616
09:16
Earth's spin axis
would now wander chaotically.
would now wander chaotically.
184
544760
3336
Oś obrotów Ziemi chwiałaby się
w chaotyczny sposób.
w chaotyczny sposób.
Występowałyby okresy
gwałtownych zmian klimatów,
gwałtownych zmian klimatów,
09:20
There'd be episodes
of rapid climate change --
of rapid climate change --
185
548120
2896
niesprzyjające złożonym formom życia.
09:23
not good for complex life.
186
551040
2376
09:25
The moon is just the right size:
187
553440
2216
Księżyc jest w sam raz:
09:27
big but not too big.
188
555680
3056
duży, ale nie za duży.
09:30
A "Goldilocks" moon around
a "Goldilocks" planet --
a "Goldilocks" planet --
189
558760
2416
Księżyc i planeta w "strefie Złotowłosej".
To chyba jedna z barier.
09:33
a barrier perhaps.
190
561200
1520
09:35
You can imagine more barriers.
191
563200
1816
Można pomyśleć o kolejnych.
09:37
For instance,
192
565040
1216
Przykładowo,
09:38
simple cells came into being
billions of years ago ...
billions of years ago ...
193
566280
3040
proste komórki powstały
miliardy lat temu...
miliardy lat temu...
09:42
but perhaps the development
of complex life
of complex life
194
570480
3296
Ale możliwe, że rozwój
złożonych form życia
złożonych form życia
wymagał serii nieprawdopodobnych zdarzeń.
09:45
needed a series of unlikely events.
195
573800
2896
Gdy ziemskie formy życia zyskały
wielokomórkowość,
wielokomórkowość,
09:48
Once life on Earth
had access to multicellularity
had access to multicellularity
196
576720
2576
skomplikowane struktury genetyczne
09:51
and sophisticated genetic structures,
197
579320
2056
i płciowość,
09:53
and sex,
198
581400
1256
otworzyły się nowe możliwości:
09:54
new opportunities opened up:
199
582680
1536
mogły powstać zwierzęta.
09:56
animals became possible.
200
584240
1360
09:58
But maybe it's the fate of many planets
201
586240
2816
A może formy życia na wielu planetach
10:01
for life to settle
at the level of simple cells.
at the level of simple cells.
202
589080
3840
skazane są na pozostanie
na poziomie prostych komórek?
na poziomie prostych komórek?
10:06
Purely for the purposes of illustration,
203
594760
3096
Wyłącznie w celach ilustracyjnych,
przedstawię teraz jeszcze cztery
dodatkowe bariery,
dodatkowe bariery,
10:09
let me suggest four more barriers
to add to the four
to add to the four
204
597880
3056
które, zdaniem niektórych, powstrzymały
rozwój komunikującej się cywilizacji.
rozwój komunikującej się cywilizacji.
10:12
that people said blocked the path
to communicative civilization.
to communicative civilization.
205
600960
3920
10:17
Again, purely for the purposes
of illustration,
of illustration,
206
605760
3256
Ponownie, wyłącznie
w celach ilustracyjnych,
w celach ilustracyjnych,
10:21
suppose there's a one-in-a-thousand chance
of making it across each of the barriers.
of making it across each of the barriers.
207
609040
4256
załóżmy że istnieje jedna szansa
na tysiąc, by pokonać każdą barierę.
na tysiąc, by pokonać każdą barierę.
10:25
Of course there might be
different ways of navigating the barriers,
different ways of navigating the barriers,
208
613320
3136
Oczywiście można je obejść
na różne sposoby
na różne sposoby
i czasami szanse będą
większe niż 1 na 1000.
większe niż 1 na 1000.
10:28
and some chances will be better
than one in a thousand.
than one in a thousand.
209
616480
2776
Może również istnieć więcej barier,
10:31
Equally, there might be more barriers
210
619280
1856
10:33
and some chances
might be one in a million.
might be one in a million.
211
621160
2256
a szanse mogą spaść
do jednej na milion.
do jednej na milion.
Zastanówmy się nad taką sytuacją...
10:35
Let's just see
what happens in this picture.
what happens in this picture.
212
623440
2080
10:39
If the galaxy contains a trillion planets,
213
627120
2576
Jeśli w galaktyce znajduje się
bilion planet,
bilion planet,
to na ilu z nich powstanie cywilizacja,
zdolna, tak jak my,
zdolna, tak jak my,
10:41
how many will host a civilization
capable of contemplating like us
capable of contemplating like us
214
629720
5496
pracować nad projektami pokroju
Breakthrough Starshot?
Breakthrough Starshot?
10:47
projects such as Breakthrough Starshot?
215
635240
2200
10:50
Habitability --
216
638480
1256
Możliwość zamieszkania.
10:51
right sort of planet
around the right sort of star --
around the right sort of star --
217
639760
2816
Odpowiednia planeta
wokół odpowiedniej gwiazdy.
wokół odpowiedniej gwiazdy.
10:54
the trillion becomes a billion.
218
642600
2336
Bilion maleje do miliarda.
Stabilność.
10:56
Stability --
219
644960
1336
10:58
a climate that stays benign for eons --
220
646320
3416
Całe wieki łagodnego klimatu.
Miliard maleje do miliona.
11:01
the billion becomes a million.
221
649760
1856
Musi powstać życie.
11:03
Life must start --
222
651640
1200
11:05
the million becomes a thousand.
223
653600
2216
Milion maleje do tysiąca.
Muszą wykształcić się złożone formy życia.
11:07
Complex life forms must arise --
224
655840
2256
11:10
the thousand becomes one.
225
658120
2576
Tysiąc spada do jednego.
Dodajmy do tego postęp techniczny.
11:12
Sophisticated tool use must develop --
226
660720
1856
11:14
that's one planet in a thousand galaxies.
227
662600
2000
Daje to jedną planetę na tysiąc galaktyk.
11:17
To understand the universe,
228
665480
1576
Aby zrozumieć wszechświat,
11:19
they'll have to develop the techniques
of science and mathematics --
of science and mathematics --
229
667080
3216
konieczny jest rozwój nauki i matematyki.
Daje to jedną planetę na milion galaktyk.
11:22
that's one planet in a million galaxies.
230
670320
2096
Podróż do gwiazd jest możliwa
dla istot społecznych,
dla istot społecznych,
11:24
To reach the stars,
they'll have to be social creatures,
they'll have to be social creatures,
231
672440
2656
11:27
capable of discussing
abstract concepts with each other
abstract concepts with each other
232
675120
2816
zdolnych do dyskusji na temat
abstrakcyjnych koncepcji,
abstrakcyjnych koncepcji,
wykorzystujących złożoną gramatykę.
11:29
using complex grammar --
233
677960
1896
11:31
one planet in a billion galaxies.
234
679880
3216
Jedna planeta na miliard galaktyk.
11:35
And they have to avoid disaster --
235
683120
1736
Istoty te muszą uniknąć kataklizmów.
11:36
not just self-inflicted
but from the skies, too.
but from the skies, too.
236
684880
4056
Wywołanych nie tylko przez nie same,
ale też przez siłę wyższą.
ale też przez siłę wyższą.
Wspomniana planeta krążąca
wokół Proxima Centauri
wokół Proxima Centauri
11:40
That planet around Proxima Centauri,
237
688960
2936
rok temu ucierpiała
przez rozbłysk słoneczny.
przez rozbłysk słoneczny.
11:43
last year it got blasted by a flare.
238
691920
2320
11:47
One planet in a trillion galaxies,
239
695200
1936
Jedna planeta na bilion galaktyk
11:49
just as in the visible universe.
240
697160
2760
w widzialnym wszechświecie.
11:54
I think we're alone.
241
702480
1200
Sądzę, że jesteśmy sami.
11:57
Those colleagues of mine
who agree we're alone
who agree we're alone
242
705240
2296
Ci z moich kolegów,
którzy podzielają mój pogląd,
którzy podzielają mój pogląd,
dostrzegają też bliższą barierę:
11:59
often see a barrier ahead --
243
707560
3136
bioterroryzm,
12:02
bioterror,
244
710720
1256
globalne ocieplenie, wojnę.
12:04
global warming, war.
245
712000
1560
12:06
A universe that's silent
246
714320
3016
Wszechświat, który milczy,
bo sama technika stanowi barierę
12:09
because technology itself
forms the barrier
forms the barrier
247
717360
3416
rozwoju prawdziwie
zaawansowanej cywilizacji.
zaawansowanej cywilizacji.
12:12
to the development
of a truly advanced civilization.
of a truly advanced civilization.
248
720800
3936
Przygnębiające, prawda?
12:16
Depressing, right?
249
724760
1440
12:19
I'm arguing the exact opposite.
250
727240
1680
Otóż ja twierdzę, że wcale nie.
12:22
I grew up watching "Star Trek"
and "Forbidden Planet,"
and "Forbidden Planet,"
251
730560
2576
Wychowałem się na "Star Treku"
i "Zakazanej planecie",
i "Zakazanej planecie",
a raz widziałem nawet UFO,
12:25
and I saw a UFO once,
252
733160
1776
12:26
so this idea of cosmic loneliness
I certainly find slightly wistful.
I certainly find slightly wistful.
253
734960
6080
więc myśl o samotności w kosmosie
oczywiście trochę mnie smuci.
oczywiście trochę mnie smuci.
12:34
But for me,
254
742240
2096
Mimo to, dla mnie
12:36
the silence of the universe is shouting,
255
744360
1936
milczenie wszechświata aż krzyczy:
"To właśnie nam się poszczęściło!"
12:38
"We're the creatures who got lucky."
256
746320
1720
12:40
All barriers are behind us.
257
748800
1856
Pokonaliśmy wszystkie bariery.
12:42
We're the only species
that's cleared them --
that's cleared them --
258
750680
2416
Jesteśmy jedynym gatunkiem,
który to osiągnął.
który to osiągnął.
Jedynym gatunkiem zdolnym
zdecydować o własnym losie.
zdecydować o własnym losie.
12:45
the only species capable
of determining its own destiny.
of determining its own destiny.
259
753120
4416
Jeżeli nauczymy się doceniać to,
jak wyjątkowa jest nasza planeta,
jak wyjątkowa jest nasza planeta,
12:49
And if we learn to appreciate
how special our planet is,
how special our planet is,
260
757560
3200
12:53
how important it is to look after our home
261
761840
2136
jak ważne jest dbanie o nasz dom
i szukanie innych,
12:56
and to find others,
262
764000
1816
jak wielkim szczęściem jest dla nas
świadomość istnienia wszechświata,
świadomość istnienia wszechświata,
12:57
how incredibly fortunate we all are
simply to be aware of the universe,
simply to be aware of the universe,
263
765840
4816
to ludzkość będzie miała
szanse na przetrwanie.
szanse na przetrwanie.
13:02
humanity might survive for a while.
264
770680
2336
A wszystkie te niesamowite dzieła,
13:05
And all those amazing things
265
773040
1656
13:06
we dreamed aliens
might have done in the past,
might have done in the past,
266
774720
2856
których, w naszych wyobrażeniach,
dokonali w przeszłości kosmici,
dokonali w przeszłości kosmici,
13:09
that could be our future.
267
777600
1200
staną się naszą przyszłością.
13:11
Thank you very much.
268
779640
1256
Dziękuję bardzo.
13:12
(Applause)
269
780920
3520
(Brawa)
ABOUT THE SPEAKER
Stephen Webb - Writer, scientistStephen Webb is a science fiction fan who's passionately interested in what the future might hold for our species.
Why you should listen
An early preoccupation with science fiction ended up influencing most of Stephen Webb's professional activity. It instilled in him a deep love of science and the scientific endeavor, which in turn led him to complete a PhD in theoretical particle physics. Isaac Asimov's story "The Fun They Had," about computerized homeschooling, prompted him to consider how digital technology might deepen students' learning, which in turn led to posts in a variety of UK universities.
And it was in the pages of a science fiction magazine that he first encountered the Fermi paradox, which kindled a lifelong fascination with the problem of why we see no signs of extraterrestrial intelligence -- and led to his book Where Is Everybody, which explores the question in detail. Webb hopes to pass on his love of science through his outreach work, and he is the author of a number of popular science books. He is working on New Light Through Old Windows, an anthology of classic science fiction tales; each tale appears alongside a commentary detailing the latest scientific thinking relating to the story's theme.
Stephen Webb | Speaker | TED.com