TED Talks Live
Adam Driver: My journey from Marine to actor
Adam Driver: Po co teatr w wojsku
Filmed:
Readability: 3.8
10,408,964 views
Zanim walczył w galaktycznej bitwie pomiędzy ciemną i jasną stroną mocy w filmie "Gwiezdne Wojny: Przebudzenie Mocy", Adam Driver był w Marines. W rozbrajającej prelekcji opowiada o tym, jak został marines, tłumaczy złożony proces przekształcania się z żołnierza w cywila i mówi o "Arts in the Armed Forces", organizacji, która pomaga dotrzeć teatrowi do wojska. "Umiejętność wyrażania siebie jest narzędziem tak samo ważnym, jak karabin na ramieniu", mówi Driver. Po prelekcji Jesse J. Perez i Matta Johnson przedstawiają "Nie jestem Batmanem" Marco Ramireza. (Wulgarny język)
Adam Driver - Actor and Marine Corps veteran
Adam Driver is working to bridge the cultural gap between the United States Armed Forces and the performing arts communities by bringing the best modern American theater to the military. Full bioJesse J. Perez - Actor
Jesse J. Perez works as a guest director and teacher at Juilliard, and he has done numerous readings for Arts in the Armed Forces. Full bioMatt Johnson - Drummer
Matt Johnson has played on some of the most critically acclaimed records in almost everyone's collections. Full bio
Adam Driver is working to bridge the cultural gap between the United States Armed Forces and the performing arts communities by bringing the best modern American theater to the military. Full bioJesse J. Perez - Actor
Jesse J. Perez works as a guest director and teacher at Juilliard, and he has done numerous readings for Arts in the Armed Forces. Full bioMatt Johnson - Drummer
Matt Johnson has played on some of the most critically acclaimed records in almost everyone's collections. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:13
I was a Marine with 1/1 Weapons Company,
0
1227
2048
Byłem w Marines,
w kompanii broni ciężkiej,
w kompanii broni ciężkiej,
00:15
81's platoon,
1
3299
1151
pluton 81,
00:16
out in Camp Pendleton, California.
2
4474
2005
w bazie Camp Pendleton, w Kaliforni.
00:18
Oorah!
3
6503
1152
Oorah!
00:19
Audience: Oorah!
4
7679
1152
Widownia: Oorah!
00:20
(Laughter)
5
8855
1001
(Śmiech)
00:21
I joined a few months after September 11,
6
9880
1968
Wstąpiłem kilka miesięcy po 11 września
00:23
feeling like I think most people
in the country did at the time,
in the country did at the time,
7
11872
3019
wypełniony, jak większość ludzi
w kraju, w tamtym czasie
w kraju, w tamtym czasie
00:26
filled with a sense
of patriotism and retribution
of patriotism and retribution
8
14915
3285
poczuciem patriotyzmu, zemsty
00:30
and the desire to do something --
9
18224
1642
i potrzebą działania,
00:31
that, coupled with that fact
that I wasn't doing anything.
that I wasn't doing anything.
10
19890
2745
doskonale uzupełniająca się z faktem,
że nie robiłem nic.
że nie robiłem nic.
00:34
I was 17, just graduated
from high school that past summer,
from high school that past summer,
11
22659
3246
Miałem 17 lat,
tego lata skończyłem szkołę,
tego lata skończyłem szkołę,
00:37
living in the back room
of my parents' house paying rent,
of my parents' house paying rent,
12
25929
2702
mieszkałem u rodziców,
płaciłem im czynsz,
płaciłem im czynsz,
00:40
in the small town I was raised in
in Northern Indiana,
in Northern Indiana,
13
28655
2589
w małym mieście w Indianie,
w którym dorastałem,
w którym dorastałem,
00:43
called Mishawaka.
14
31268
1158
zwanym Mishawaka.
00:44
I can spell that later
for people who are interested --
for people who are interested --
15
32450
2578
Zainteresowanym
mogę to potem przeliterować.
mogę to potem przeliterować.
00:47
(Laughter)
16
35052
1004
(Śmiech)
00:48
Mishawaka is many good things
but cultural hub of the world it is not,
but cultural hub of the world it is not,
17
36080
3860
Mishawaka ma wiele dobrych cech,
ale nie jest kulturalną stolicą świata,
ale nie jest kulturalną stolicą świata,
00:51
so my only exposure to theater and film
18
39964
1896
więc mój kontakt z teatrem i filmem
00:53
was limited to the plays
I did in high school
I did in high school
19
41884
2129
ograniczał się do sztuk
wystawianych w szkole
wystawianych w szkole
00:56
and Blockbuster Video,
may she rest in peace.
may she rest in peace.
20
44037
2228
i Blockbuster Video,
niech spoczywa w pokoju.
niech spoczywa w pokoju.
00:58
(Laughter)
21
46289
1172
(Śmiech)
00:59
I was serious enough about acting
22
47485
1647
Poważnie myślałem o aktorstwie,
01:01
that I auditioned for Juilliard
when I was a senior in high school,
when I was a senior in high school,
23
49156
3308
więc w ostatniej klasie szkoły średniej
zdawałem do Juilliard School,
zdawałem do Juilliard School,
01:04
didn't get in,
24
52488
1151
nie dostałem się,
01:05
determined college wasn't for me
and applied nowhere else,
and applied nowhere else,
25
53663
2726
uznałem, że studia nie są dla mnie
i nigdzie nie zdawałem.
i nigdzie nie zdawałem.
01:08
which was a genius move.
26
56413
1293
To był genialny ruch.
01:09
I also did that Hail Mary
LA acting odyssey
LA acting odyssey
27
57730
3451
Ruszyłem, jak wielu innych,
w pogoń za marzeniami do Los Angeles,
w pogoń za marzeniami do Los Angeles,
01:13
that I always heard stories about,
28
61205
1635
pamiętając historie o aktorach
01:14
of actors moving to LA
with, like, seven dollars
with, like, seven dollars
29
62864
2301
przenoszących się do LA
z 7 dolarami w kieszeni
z 7 dolarami w kieszeni
01:17
and finding work and successful careers.
30
65189
1943
i robiących tam zawrotną karierę.
01:19
I got as far as Amarillo, Texas,
before my car broke down.
before my car broke down.
31
67156
3356
Dojechałem do Amarillo w Teksasie,
gdy mój samochód się zepsuł.
gdy mój samochód się zepsuł.
01:22
I spent all my money repairing it,
32
70536
1727
Całe pieniądze wydałem na naprawę,
01:24
finally made it to Santa Monica --
33
72287
1645
w końcu dotarłem do Santa Monica -
01:25
not even LA --
34
73956
1278
nawet nie do LA -
01:27
stayed for 48 hours wandering
the beach, basically,
the beach, basically,
35
75258
2659
spędziłem tam 48 godzin
włócząc się po plaży,
włócząc się po plaży,
01:29
got in my car, drove home,
36
77941
1286
po czym wróciłem do domu,
01:31
thus ending my acting career, so --
37
79251
1706
kończąc aktorską karierę, więc...
01:32
(Laughter)
38
80981
1278
(Śmiech)
01:34
Seventeen, Mishawaka ...
39
82283
1888
Siedemnaście lat, Mishawaka...
01:36
parents' house, paying rent,
selling vacuums ...
selling vacuums ...
40
84195
3828
dom rodziców, płacenie czynszu,
sprzedawanie odkurzaczy...
sprzedawanie odkurzaczy...
01:40
telemarketing,
41
88047
1555
telemarketing,
01:41
cutting grass at the local
4-H fairgrounds.
4-H fairgrounds.
42
89626
2183
koszenie trawy
w lokalnym klubie dla dzieci.
w lokalnym klubie dla dzieci.
01:43
This was my world
going into September, 2001.
going into September, 2001.
43
91833
2292
To był mój świat, aż do września 2001.
01:46
So after the 11th,
44
94149
1151
Po 11 września
01:47
and feeling an overwhelming sense of duty,
45
95324
2202
przytłoczony poczuciem obowiązku
01:49
and just being pissed off
in general -- at myself,
in general -- at myself,
46
97550
2351
i wkurzony tak ogólnie - na siebie,
01:51
my parents, the government;
47
99925
1396
na rodziców, na rząd;
01:53
not having confidence,
not having a respectable job,
not having a respectable job,
48
101345
2453
bez zaufania, bez porządnej pracy,
01:55
my shitty mini-fridge that I just
drove to California and back --
drove to California and back --
49
103822
3102
z gównianą mini lodówką,
którą wiozłem do Kalifornii i z powrotem,
którą wiozłem do Kalifornii i z powrotem,
01:58
I joined the Marine Corps and loved it.
I loved being a Marine.
I loved being a Marine.
50
106948
2973
zaciągnąłem się do Marines
i pokochałem to.
i pokochałem to.
02:01
It's one of the things I'm most proud
of having done in my life.
of having done in my life.
51
109945
3038
To jedna z tych rzeczy w życiu,
z których jestem naprawdę dumny.
z których jestem naprawdę dumny.
02:05
Firing weapons was cool,
52
113007
1166
Strzelanie było fajne,
prowadzenie i wysadzanie
drogich sprzętów było super.
drogich sprzętów było super.
02:06
driving and detonating
expensive things was great.
expensive things was great.
53
114197
2435
02:08
But I found I loved
the Marine Corps the most
the Marine Corps the most
54
116656
2108
Ale odkryłem, że najbardziej
kocham Marines
kocham Marines
02:10
for the thing I was looking
for the least when I joined,
for the least when I joined,
55
118788
2641
za coś, czego najmniej szukałem,
02:13
which was the people:
56
121453
1161
za ludzi:
02:14
these weird dudes --
a motley crew of characters
a motley crew of characters
57
122638
3580
za tych dziwnych facetów -
barwną zbieraninę typów,
barwną zbieraninę typów,
02:18
from a cross section
of the United States --
of the United States --
58
126242
2382
stanowiącą cały przekrój Amerykanów,
02:20
that on the surface I had
nothing in common with.
nothing in common with.
59
128648
2331
z którymi pozornie
nie miałem nic wspólnego.
nie miałem nic wspólnego.
02:23
And over time,
60
131003
1608
Z czasem
02:24
all the political and personal bravado
61
132635
1826
cała polityczna i osobista brawura,
02:26
that led me to the military dissolved,
62
134485
1877
która popchnęła mnie do armii, zniknęła
02:28
and for me, the Marine Corps
became synonymous with my friends.
became synonymous with my friends.
63
136386
2982
i dla mnie Marines stało się
synonimem przyjaciół.
synonimem przyjaciół.
02:31
And then, a few years into my service
64
139392
2288
A potem, po kilku latach na służbie,
02:33
and months away from deploying to Iraq,
65
141704
2079
na kilka miesięcy przed wyjazdem do Iraku,
02:35
I dislocated my sternum
in a mountain-biking accident,
in a mountain-biking accident,
66
143807
2865
podczas jazdy na rowerze górskim
zwichnąłem sobie mostek
zwichnąłem sobie mostek
02:38
and had to be medically separated.
67
146696
1642
i zostałem zwolniony ze służby.
02:40
Those never in the military
may find this hard to understand,
may find this hard to understand,
68
148362
2933
Tym, którzy nie byli wojsku
może być trudno to zrozumieć,
może być trudno to zrozumieć,
02:43
but being told I wasn't getting deployed
to Iraq or Afghanistan
to Iraq or Afghanistan
69
151319
3063
ale kiedy powiedziano mi,
że nie pojadę do Iraku i Afganistanu,
że nie pojadę do Iraku i Afganistanu,
02:46
was very devastating for me.
70
154406
1443
byłem zdruzgotany.
02:47
I have a very clear image of leaving
the base hospital on a stretcher
the base hospital on a stretcher
71
155873
3241
Jeszcze teraz widzę, jak na noszach
opuszczam szpital w bazie,
opuszczam szpital w bazie,
02:51
and my entire platoon is waiting
outside to see if I was OK.
outside to see if I was OK.
72
159138
2870
a mój pluton czeka na informacje,
czy ze mną wszystko ok.
czy ze mną wszystko ok.
02:54
And then, suddenly,
I was a civilian again.
I was a civilian again.
73
162032
2434
I tak nagle znowu stałem się cywilem.
02:56
I knew I wanted to give
acting another shot,
acting another shot,
74
164490
2205
Wiedziałem, że znowu chcę
spróbować aktorstwa,
spróbować aktorstwa,
02:58
because -- again, this is me --
75
166719
1804
bo - znowu cały ja -
03:00
I thought all civilian problems
are small compared to the military.
are small compared to the military.
76
168547
3719
myślałem, że w porównaniu z wojskowymi,
cywilne problemy nic nie znaczą.
cywilne problemy nic nie znaczą.
03:04
I mean, what can you really
bitch about now, you know?
bitch about now, you know?
77
172290
2757
No bo na co możemy narzekać w tej chwili?
03:07
"It's hot.
78
175071
1172
"Jest gorąco.
03:08
Someone should turn
on the air conditioner."
on the air conditioner."
79
176672
2232
Niech ktoś włączy klimatyzację".
03:10
"This coffee line is too long."
80
178928
1800
"Ta kolejka po kawę jest za długa".
03:13
I was a Marine,
81
181155
1152
Byłem marines,
03:14
I knew how to survive.
82
182331
1151
wiem, jak przetrwać.
03:15
I'd go to New York and become an actor.
83
183506
1938
Pojadę do Nowego Jorku, zostanę aktorem.
03:17
If things didn't work out,
84
185468
1261
Jeśli to się nie uda,
zamieszkam w Central Parku
i będę grzebał w śmietniku za piekarnią.
i będę grzebał w śmietniku za piekarnią.
03:18
I'd live in Central Park
and dumpster-dive behind Panera Bread.
and dumpster-dive behind Panera Bread.
85
186753
2984
03:21
(Laughter)
86
189761
1001
(Śmiech)
03:22
I re-auditioned for Juilliard
and this time I was lucky,
and this time I was lucky,
87
190786
2690
Znowu zdawałem do Juilliarda
i tym razem się dostałem.
i tym razem się dostałem.
03:25
I got in.
88
193500
1151
Udało się.
03:26
But I was surprised
by how complex the transition was
by how complex the transition was
89
194675
2541
Zaskoczyło mnie, że przejście do cywila
03:29
from military to civilian.
90
197240
1301
okazało się takie trudne.
03:30
And I was relatively healthy; I can't
imagine going through that process
imagine going through that process
91
198565
3475
A byłem relatywnie zdrowy;
nie wyobrażam sobie przechodzenia przez to
nie wyobrażam sobie przechodzenia przez to
03:34
on top of a mental or physical injury.
92
202064
1862
okaleczonym psychicznie lub fizycznie.
03:35
But regardless, it was difficult.
93
203950
1591
Mimo wszystko było mi trudno.
03:37
In part, because I was in acting school --
94
205565
2170
Po części z powodu szkoły aktorskiej -
03:39
I couldn't justify going
to voice and speech class,
to voice and speech class,
95
207759
3537
jakoś dziwnie było mi chodzić
na zajęcia z dykcji i impostacji głosu,
na zajęcia z dykcji i impostacji głosu,
03:43
throwing imaginary balls of energy
at the back of the room,
at the back of the room,
96
211757
2831
rzucać wyimaginowanymi kulami energii,
03:46
doing acting exercises
where I gave birth to myself --
where I gave birth to myself --
97
214612
2563
rodzić siebie samego
podczas ćwiczeń aktorskich...
podczas ćwiczeń aktorskich...
03:49
(Laughter)
98
217199
1001
(Śmiech)
03:50
while my friends were serving
without me overseas.
without me overseas.
99
218224
2734
gdy moi przyjaciele byli na misji.
03:52
But also, because I didn't
know how to apply the things
know how to apply the things
100
220982
2609
Nie wiedziałem też,
jak zastosować w cywilu to,
jak zastosować w cywilu to,
03:55
I learned in the military
to a civilian context.
to a civilian context.
101
223615
2353
czego nauczyłem się w wojsku,
03:57
I mean that both practically
and emotionally.
and emotionally.
102
225992
2159
i od strony praktycznej i emocjonalnej.
04:00
Practically, I had to get a job.
103
228175
1569
Praktycznie: potrzebowałem pracy.
04:01
And I was an Infantry Marine,
104
229768
1732
Byłem w piechocie morskiej,
04:03
where you're shooting machine guns
and firing mortars.
and firing mortars.
105
231524
2556
gdzie strzela się z karabinów,
odpala moździerze.
odpala moździerze.
04:06
There's not a lot of places you can
put those skills in the civilian world.
put those skills in the civilian world.
106
234104
3547
Mało jest miejsc, w których jako cywil
mogę wykorzystać te umiejętności.
mogę wykorzystać te umiejętności.
04:09
(Laughter)
107
237675
1001
(Śmiech)
04:10
Emotionally, I struggled to find meaning.
108
238700
2022
Emocjonalnie: poszukiwałem znaczenia.
04:13
In the military, everything has meaning.
109
241103
1961
W wojsku wszystko ma znaczenie.
04:15
Everything you do
is either steeped in tradition
is either steeped in tradition
110
243088
2253
Wszystko, co się robi
jest związane z tradycją
jest związane z tradycją
04:17
or has a practical purpose.
111
245365
1328
albo ma praktyczny cel.
04:18
You can't smoke in the field
112
246717
1353
Nie można palić w terenie,
04:20
because you don't want
to give away your position.
to give away your position.
113
248094
2351
bo zdradza się w ten sposób swoją pozycję.
04:22
You don't touch your face --
you have to maintain
you have to maintain
114
250469
2295
Nie dotyka się swojej twarzy,
04:24
a personal level of health and hygiene.
115
252788
1882
bo trzeba dbać o zdrowie i higienę.
Podczas hymnu trzeba patrzeć na wprost,
04:26
You face this way when "Colors" plays,
116
254694
1826
04:28
out of respect for people
who went before you.
who went before you.
117
256544
2190
z szacunku dla tych,
którzy byli przed nami.
którzy byli przed nami.
04:30
Walk this way, talk this way
because of this.
because of this.
118
258758
2140
Chodzić i mówić w określony sposób.
04:32
Your uniform is maintained to the inch.
119
260922
1880
Dbać o mundur.
04:34
How diligently you followed
those rules spoke volumes
those rules spoke volumes
120
262826
2493
Sumienne trzymanie się
tych zasad definiuje to,
tych zasad definiuje to,
04:37
about the kind of Marine you were.
121
265343
1635
jakim jesteś marines.
04:39
Your rank said something
about your history
about your history
122
267002
2028
Twój stopień mówi coś o twojej historii
04:41
and the respect you had earned.
123
269054
1484
i o szacunku, który zdobyłeś.
04:42
In the civilian world there's no rank.
124
270562
1832
W cywilnym świecie nie ma stopni.
04:44
Here you're just another body,
125
272418
1439
Tu jest się kolejnym ciałem.
04:45
and I felt like I constantly had
to prove my worth all over again.
to prove my worth all over again.
126
273881
3207
Czułem, że ciągle od nowa
muszę udowadniać swoją wartość.
muszę udowadniać swoją wartość.
04:49
And the respect civilians were giving me
while I was in uniform
while I was in uniform
127
277112
3000
A szacunek, który okazywali mi cywile,
kiedy byłem w mundurze,
kiedy byłem w mundurze,
04:52
didn't exist when I was out of it.
128
280136
1626
nie istniał, gdy go nie miałem.
04:53
There didn't seem to be a ...
129
281786
1753
Wydaje się, że tutaj nie ma...
04:55
a sense of community,
130
283563
1200
poczucia wspólnoty,
04:56
whereas in the military,
I felt this sense of community.
I felt this sense of community.
131
284787
2666
podczas gdy w wojsku czułem tę wspólnotę.
04:59
How often in the civilian world
132
287477
1729
Jak często w cywilnym świecie
05:01
are you put in a life-or-death situation
with your closest friends
with your closest friends
133
289748
3234
staje się w sytuacji zagrożenia życia
wraz z przyjaciółmi
wraz z przyjaciółmi
05:05
and they constantly demonstrate
that they're not going to abandon you?
that they're not going to abandon you?
134
293006
3306
a oni ciągle udowadniają swoje oddanie?
05:08
And meanwhile, at acting school ...
135
296336
2053
A tymczasem w szkole aktorskiej...
05:10
(Laughter)
136
298413
2458
(Śmiech)
05:12
I was really, for the first time,
137
300895
1674
Po raz pierwszy odkrywałem
05:14
discovering playwrights
and characters and plays
and characters and plays
138
302593
2285
dramaturgów, postacie i sztuki,
05:16
that had nothing to do with the military,
139
304902
1963
które nie mając związku z wojskiem,
05:18
but were somehow describing
my military experience
my military experience
140
306889
2355
opisywały moje wojskowe doświadczenia,
05:21
in a way that before
to me was indescribable.
to me was indescribable.
141
309268
2547
które wcześniej uważałem
za niemożliwe do opisania.
za niemożliwe do opisania.
05:23
And I felt myself becoming less aggressive
142
311839
2391
Zauważyłem, że jestem mniej agresywny,
05:26
as I was able to put words
to feelings for the first time
to feelings for the first time
143
314254
3203
po raz pierwszy umiałem
dopasować słowa do uczuć
dopasować słowa do uczuć
05:29
and realizing what
a valuable tool that was.
a valuable tool that was.
144
317481
2119
i dostrzegłem, jakie to praktyczne.
05:31
And when I was reflecting
on my time in the military,
on my time in the military,
145
319624
2480
I kiedy myślałem o czasie,
kiedy byłem w wojsku,
kiedy byłem w wojsku,
05:34
I wasn't first thinking
on the stereotypical drills
on the stereotypical drills
146
322128
2411
to na pierwszy plan nie wysuwały się
05:36
and discipline and pain of it;
147
324563
1452
musztra, dyscyplina,
05:38
but rather, the small,
intimate human moments,
intimate human moments,
148
326039
2214
ale raczej te intymne,
międzyludzkie momenty,
międzyludzkie momenty,
05:40
moments of great feeling:
149
328277
1333
chwile wielkich uczuć:
05:41
friends going AWOL
because they missed their families,
because they missed their families,
150
329634
2625
przyjaciele wyjeżdżający
samowolnie do rodzin,
samowolnie do rodzin,
05:44
friends getting divorced,
151
332283
1235
rozwodzący się,
05:45
grieving together, celebrating together,
152
333542
1998
razem pogrążeni w smutku,
razem świętujący,
razem świętujący,
05:47
all within the backdrop of the military.
153
335564
1935
wszystko z wojskiem w tle.
05:49
I saw my friends battling
these circumstances,
these circumstances,
154
337523
2282
Moi przyjaciele zmagali się
z okolicznościami,
z okolicznościami,
05:51
and I watched the anxiety
it produced in them and me,
it produced in them and me,
155
339829
3031
widziałem niepokój,
jaki wywoływała w nich i we mnie
jaki wywoływała w nich i we mnie
05:54
not being able to express
our feelings about it.
our feelings about it.
156
342884
2586
niemożność wyrażenia naszych uczuć.
05:58
The military and theater communities
are actually very similar.
are actually very similar.
157
346026
3048
Wojsko i teatr są do siebie
bardzo podobne.
bardzo podobne.
I tu i tu mamy grupę ludzi,
którzy próbują wypełnić misję
którzy próbują wypełnić misję
06:01
You have a group of people
trying to accomplish a mission
trying to accomplish a mission
158
349098
2725
większą niż oni sami;
nie chodzi o ciebie.
nie chodzi o ciebie.
06:03
greater than themselves;
it's not about you.
it's not about you.
159
351847
2063
06:05
You have a role, you have to know
your role within that team.
your role within that team.
160
353934
2968
Ty masz swoją rolę, musisz też
znać swoje miejsce w zespole.
znać swoje miejsce w zespole.
06:08
Every team has a leader or director;
161
356926
2159
Każdy zespół ma przywódcę lub reżysera,
06:11
sometimes they're smart,
sometimes they're not.
sometimes they're not.
162
359109
2550
czasami mądrego, czasami nie.
06:13
You're forced to be intimate
with complete strangers
with complete strangers
163
361683
2604
Musisz być blisko
z całkowicie obcymi ludźmi
z całkowicie obcymi ludźmi
06:16
in a short amount of time;
164
364311
1285
przez krótki czas;
06:17
the self-discipline, the self-maintenance.
165
365620
2047
samodyscyplina, zadbanie o siebie.
06:20
I thought, how great would it be
to create a space
to create a space
166
368132
2483
Pomyślałem, że dobrze byłoby
stworzyć przestrzeń,
stworzyć przestrzeń,
06:22
that combined these two seemingly
dissimilar communities,
dissimilar communities,
167
370639
3327
łączącą te pozornie różne środowiska
06:25
that brought entertainment
to a group of people
to a group of people
168
373990
2235
i dającą trochę rozrywki grupie ludzi,
06:28
that, considering their occupation,
169
376249
2095
którzy - biorąc pod uwagę ich zajęcie -
06:30
could handle something
a bit more thought-provoking
a bit more thought-provoking
170
378368
2444
powinni poradzić sobie z czymś
dającym bardziej do myślenia
dającym bardziej do myślenia
06:32
than the typical mandatory-fun events
171
380836
1833
niż typowe imprezy,
06:34
that I remember being
"volun-told" to go to in the military --
"volun-told" to go to in the military --
172
382693
3061
które określano w wojsku
jako dobrowolny przymus.
jako dobrowolny przymus.
06:37
(Laughter)
173
385778
1002
(Śmiech)
06:38
all well-intended but slightly
offensive events,
offensive events,
174
386804
2278
Z zamierzenia dobre,
były trochę obraźliwe,
były trochę obraźliwe,
06:41
like "Win a Date with a San Diego
Chargers Cheerleader,"
Chargers Cheerleader,"
175
389106
2651
jak "Wygraj randkę z cheerleaderką
San Diego Chargers",
San Diego Chargers",
06:43
where you answer a question
about pop culture,
about pop culture,
176
391781
2176
gdzie dobra odpowiedź
na pytanie z dziedziny popkultury
na pytanie z dziedziny popkultury
06:45
and if you get it right you win a date,
177
393981
1893
pozwalała wygrać randkę,
06:47
which was a chaperoned walk
around the parade deck
around the parade deck
178
395898
2346
czyli właściwie spacer wokół placu defilad
06:50
with this already married,
pregnant cheerleader --
pregnant cheerleader --
179
398268
2391
z zamężną i ciężarną cheerleaderką...
06:52
(Laughter)
180
400683
1167
(Śmiech)
06:53
Nothing against cheerleaders,
I love cheerleaders.
I love cheerleaders.
181
401874
2380
Nie mam nic przeciwko
cheerleaderkom. Kocham je.
cheerleaderkom. Kocham je.
06:56
The point is more, how great would it
be to have theater presented
be to have theater presented
182
404278
3112
Bardziej chodzi o to, jak świetnie
byłoby obejrzeć przedstawienie
byłoby obejrzeć przedstawienie
06:59
through characters that were accessible
without being condescending.
without being condescending.
183
407414
3224
z prostymi bohaterami,
bez bycia traktowanym protekcjonalnie.
bez bycia traktowanym protekcjonalnie.
07:02
So we started this nonprofit
called Arts in the Armed Forces,
called Arts in the Armed Forces,
184
410662
2905
Założyliśmy więc organizację
"Arts in the Armed Forces",
"Arts in the Armed Forces",
07:05
where we tried to do that,
185
413591
1655
gdzie staraliśmy tego dokonać,
07:07
tried to join these two seemingly
dissimilar communities.
dissimilar communities.
186
415270
2918
połączyć te dwa pozornie różne środowiska.
07:10
We pick a play or select monologues
from contemporary American plays
from contemporary American plays
187
418212
3815
Wybieramy sztukę albo monolog
z współczesnego repertuaru amerykańskiego,
z współczesnego repertuaru amerykańskiego,
07:14
that are diverse in age and race
like a military audience is,
like a military audience is,
188
422051
3674
zróżnicowanego pod względem wieku i ras,
tak jak publiczność wojskowa,
tak jak publiczność wojskowa,
07:17
grab a group of incredible
theater-trained actors,
theater-trained actors,
189
425749
2349
zbieramy grupę niesamowitych aktorów,
07:20
arm them with incredible material,
190
428122
1853
dajemy im do ręki świetny materiał,
07:21
keep production value
as minimal as possible --
as minimal as possible --
191
429999
2220
minimalizujemy koszty produkcji -
07:24
no sets, no costumes,
no lights, just reading it --
no lights, just reading it --
192
432243
3036
nie ma dekoracji, kostiumów,
świateł, tylko tekst -
świateł, tylko tekst -
07:27
to throw all the emphasis on the language
193
435303
2479
żeby położyć akcent na język
07:29
and to show that theater can
be created at any setting.
be created at any setting.
194
437806
2715
i pokazać, że teatr
można tworzyć wszędzie.
można tworzyć wszędzie.
07:32
It's a powerful thing,
195
440545
1180
To ma wielką moc,
07:33
getting in a room with complete strangers
196
441749
2886
wejść do sali z całkowicie obcymi ludźmi
07:36
and reminding ourselves of our humanity,
197
444659
2648
i przypomnieć sobie
o swoim człowieczeństwie,
o swoim człowieczeństwie,
07:39
and that self-expression
is just as valuable a tool
is just as valuable a tool
198
447331
2397
o tym, że wyrażanie siebie
to cenne narzędzie,
to cenne narzędzie,
07:41
as a rifle on your shoulder.
199
449752
1357
jak karabin na ramieniu.
07:43
And for an organization like the military,
200
451133
2005
A w organizacji, takiej jak wojsko,
07:45
that prides itself on having
acronyms for acronyms,
acronyms for acronyms,
201
453162
2927
która chlubi się tym, że skraca skrótowce,
07:48
you can get lost in the sauce
202
456113
1423
można się pogubić
07:49
when it comes to explaining
a collective experience.
a collective experience.
203
457560
2682
próbując wytłumaczyć
wspólnotowe doświadczenie.
wspólnotowe doświadczenie.
07:52
And I can think of no better community
204
460266
1844
I nie umiem wskazać zbiorowości
bardziej potrzebującej
nowych sposobów autoekspresji,
nowych sposobów autoekspresji,
07:54
to arm with a new means of self-expression
205
462134
2071
07:56
than those protecting our country.
206
464229
2022
niż ta, która broni naszego kraju.
07:58
We've gone all over
the United States and the world,
the United States and the world,
207
466275
2480
Objechaliśmy całe USA i cały świat,
08:00
from Walter Reed in Bethesda, Maryland,
208
468779
2681
od Walter Reed w Berthesdzie
w stanie Maryland,
w stanie Maryland,
08:03
to Camp Pendleton,
to Camp Arifjan in Kuwait,
to Camp Arifjan in Kuwait,
209
471484
2446
przez Camp Pendleton,
po Camp Arifjan w Kuwejcie,
po Camp Arifjan w Kuwejcie,
08:05
to USAG Bavaria,
210
473954
1709
przez USAG Bawaria,
08:07
on- and off-Broadway theaters in New York.
211
475687
2040
po wszystkie teatry w Nowym Jorku.
08:09
And for the performing artists we bring,
212
477751
2072
Występującym artystom daliśmy możliwość
08:11
it's a window into a culture
213
479847
1668
spojrzenia na kulturę,
08:13
they otherwise would not
have had exposure to.
have had exposure to.
214
481539
2160
której by inaczej nie doświadczyli.
08:15
And for the military, it's the exact same.
215
483723
2019
A wojsku, dokładnie to samo.
08:17
And in doing this for the past six years,
216
485766
1987
Robiąc to przez ostatnie sześć lat,
08:19
I'm always reminded
that acting is many things.
that acting is many things.
217
487777
2231
zawsze pamiętam,
że granie to wiele rzeczy.
że granie to wiele rzeczy.
08:22
It's a craft, it's a political act,
it's a business, it's --
it's a business, it's --
218
490032
3205
To rzemiosło, to akt polityczny,
to biznes, to...
to biznes, to...
08:25
whatever adjective
is most applicable to you.
is most applicable to you.
219
493888
2125
dowolny przymiotnik, który wam pasuje
08:28
But it's also a service.
220
496037
1439
Ale to także służba.
08:29
I didn't get to finish mine,
221
497500
1524
Ja swojej nie skończyłem,
08:31
so whenever I get to be of service
222
499048
1632
więc kiedy tylko mogę, to służę
08:32
to this ultimate service industry,
the military, for me, again --
the military, for me, again --
223
500704
3277
temu ostatecznemu przemysłowi służby,
wojsku, dla mnie - powtarzam -
wojsku, dla mnie - powtarzam -
08:36
there's not many things better than that.
224
504005
2047
nie ma zbyt wielu lepszych rzeczy.
08:38
Thank you.
225
506076
1328
Dziękuję.
08:39
(Applause)
226
507428
4588
(Brawa)
08:44
We're going to be doing a piece
from Marco Ramirez,
from Marco Ramirez,
227
512040
3924
Przedstawimy fragment
"Nie jestem Batmanem",
"Nie jestem Batmanem",
08:47
called "I am not Batman."
228
515988
1694
Marco Ramireza.
08:49
An incredible actor
and good friend of mine, Jesse Perez,
and good friend of mine, Jesse Perez,
229
517706
3028
Niesamowity aktor
i mój dobry przyjaciel, Jesse Perez.
i mój dobry przyjaciel, Jesse Perez.
08:52
is going to be reading,
230
520758
1175
będzie czytał
08:53
and Matt Johnson,
who I just met a couple hours ago.
who I just met a couple hours ago.
231
521957
2484
razem z Mattem Johnsonem,
którego znam kilka godzin.
którego znam kilka godzin.
08:56
They're doing it together
for the first time,
for the first time,
232
524465
2151
Razem występują po raz pierwszy,
08:58
so we'll see how it goes.
233
526640
1238
zobaczymy, jak im pójdzie.
08:59
Jesse Perez and Matt Johnson.
234
527902
1919
Jesse Perez i Matt Johnson.
09:01
(Applause)
235
529845
3154
(Brawa)
09:12
Jesse Perez: It's the middle of the night
236
540669
1967
Jesse Perez: Jest środek nocy,
09:14
and the sky is glowing
like mad, radioactive red.
like mad, radioactive red.
237
542660
2310
a czerwone radioaktywne niebo
świeci jak szalone.
świeci jak szalone.
09:16
And if you squint,
you can maybe see the moon
you can maybe see the moon
238
544994
2122
Jeśli zmrużysz oczy,
może zobaczysz księżyc
może zobaczysz księżyc
09:19
through a thick layer of cigarette smoke
and airplane exhaust
and airplane exhaust
239
547140
2866
przez grubą warstwę
papierosowego dymu i spalin lotniczych,
papierosowego dymu i spalin lotniczych,
09:22
that covers the whole city,
240
550030
1291
która pokrywa całe miasto,
09:23
like a mosquito net
that won't let the angels in.
that won't let the angels in.
241
551345
2298
jak moskitiera nieprzepuszczająca aniołów.
09:25
(Drum beat)
242
553667
1040
(Perskusja)
09:26
And if you look up high enough,
243
554731
1486
A jeśli spojrzysz naprawdę wysoko,
09:28
you can see me standing
on the edge of an 87-story building.
on the edge of an 87-story building.
244
556241
3437
zobaczysz mnie, stojącego na skraju
87-piętrowego wieżowca.
87-piętrowego wieżowca.
09:31
And up there, a place for gargoyles
and broken clock towers
and broken clock towers
245
559702
3427
I tam w górze, wśród gargulców
i wież z zepsutymi zegarami,
i wież z zepsutymi zegarami,
09:35
that have stayed still and dead
for maybe like 100 years,
for maybe like 100 years,
246
563153
2976
które stoją nieruchome
i martwe od jakichś 100 lat,
i martwe od jakichś 100 lat,
09:38
up there is me.
247
566153
1511
tam w górze jestem ja.
09:39
(Beat)
248
567688
1030
(Werbel)
09:40
And I'm frickin' Batman.
249
568742
1584
I jestem pieprzonym Batmanem.
09:42
(Beat)
250
570350
1039
(Werbel)
09:43
And I gots Batmobiles and batarangs
251
571413
2165
Mam batmobile i batarangi
09:45
and frickin' bat caves, like, for real.
252
573602
2395
i pieprzoną jaskinię batmana, nie żartuję.
09:48
And all it takes is a broom closet
253
576021
1694
Brakuje tylko schowka na miotły
09:49
or a back room or a fire escape,
254
577739
1944
albo zaplecza albo wyjścia ewakuacyjnego
09:51
and Danny's hand-me-down jeans are gone.
255
579707
2991
i używanych spodni Danny'ego,
które gdzieś przepadły.
które gdzieś przepadły.
09:54
And my navy blue polo shirt,
256
582722
1896
I mojego granatowego polo,
09:56
the one that looks kinda good on me
but has that hole on it near the butt
but has that hole on it near the butt
257
584642
3477
tego, które nieźle na mnie leży,
ale ma tę dziurę koło tyłka,
ale ma tę dziurę koło tyłka,
10:00
from when it got snagged
on the chain-link fence behind Arturo's
on the chain-link fence behind Arturo's
258
588143
3024
którą zrobiłem na siatce
ogrodzeniowej za "U Arturo",
ogrodzeniowej za "U Arturo",
10:03
but it isn't even a big deal
because I tuck that part in
because I tuck that part in
259
591191
2692
ale to nie ma znaczenia,
bo załatałem ten fragment
bo załatałem ten fragment
10:05
and it's, like, all good.
260
593907
1219
i wszystko jest ok.
10:07
That blue polo shirt -- it's gone, too!
261
595150
1917
Tego granatowego polo - jego też nie ma!
10:09
And I get like, like ... transformational.
262
597091
3007
A ja tak jakby... przekształcam się.
10:12
(Beat)
263
600122
1000
(Werbel)
10:13
And nobody pulls out a belt
and whips Batman for talkin' back.
and whips Batman for talkin' back.
264
601434
3335
I nikt nie ściąga paska,
żeby dać Batmanowi w tyłek za pyskowanie.
żeby dać Batmanowi w tyłek za pyskowanie.
10:16
(Beat)
265
604793
1017
(Werbel)
10:17
Or for not talkin' back.
266
605834
1420
Albo za to, że nie odpowiada.
10:19
And nobody calls Batman simple
267
607278
2324
I nikt nie nazwie Batmana prostym
10:21
or stupid
268
609626
1549
albo głupim
10:23
or skinny.
269
611199
1197
albo chudym.
10:24
And nobody fires Batman's brother
from the Eastern Taxi Company
from the Eastern Taxi Company
270
612784
3219
I nikt nie zwolni brata Batmana
z korporacji taksówkarskiej
z korporacji taksówkarskiej
10:28
'cause they was making cutbacks, neither.
271
616027
2032
z powodu cięć.
10:30
'Cause they got nothing but respect.
272
618083
1889
Bo budzi respekt.
10:31
And not like afraid-respect,
273
619996
2135
I to nie taki respekt - strach,
10:34
just, like, respect-respect.
274
622155
2379
ale respekt - respekt.
10:36
(Laughter)
275
624558
1001
(Śmiech)
10:37
'Cause nobody's afraid of you.
276
625583
1507
Bo nikt się ciebie nie boi.
10:39
'Cause Batman doesn't mean nobody no harm.
277
627114
2134
Bo Batman nie chce nikogo skrzywdzić.
10:41
(Beat)
278
629272
1001
(Werbel)
10:42
Ever.
(Double beat)
(Double beat)
279
630297
1554
Nigdy.
(Podwójny werbel)
(Podwójny werbel)
10:43
'Cause all Batman really wants
to do is save people
to do is save people
280
631875
2437
Bo Batman chce po prostu ratować ludzi
10:46
and maybe pay abuela's bills one day
281
634336
1747
i może jeszcze spłacić długi babci,
10:48
and die happy.
282
636107
1151
i umrzeć szczęśliwy.
10:49
And maybe get, like, mad-famous for real.
283
637282
2196
I może jeszcze stać się naprawdę sławnym.
10:51
(Laughter)
284
639502
1011
(Śmiech)
10:52
Oh -- and kill the Joker.
285
640537
1337
Aha, i zabić Jokera.
10:53
(Drum roll)
286
641898
1460
(Werbel)
10:55
Tonight, like most nights, I'm all alone.
287
643382
2658
Dziś wieczór, jak zwykle jestem sam.
10:58
And I'm watchin' and I'm waitin'
288
646064
2193
Patrzę i czekam,
11:00
like a eagle
289
648281
1182
jak orzeł
11:01
or like a --
290
649487
1170
albo jak...
11:02
no, yeah, like a eagle.
291
650681
1709
A nie, jak orzeł.
11:04
(Laughter)
292
652414
1001
(Śmiech)
11:05
And my cape is flapping in the wind
cause it's frickin' long
cause it's frickin' long
293
653439
2818
Moja peleryna powiewa na wietrze,
bo jest cholernie długa,
bo jest cholernie długa,
11:08
and my pointy ears are on,
294
656281
1414
a moje szpiczaste uszy
11:09
and that mask that covers like half
my face is on, too,
my face is on, too,
295
657719
2830
i maska, która zakrywa
pół twarzy, są na miejscu,
pół twarzy, są na miejscu,
11:12
and I got, like, bulletproof stuff
all in my chest so no one can hurt me.
all in my chest so no one can hurt me.
296
660573
3476
mam też kamizelkę kuloodporną,
więc nikt nie może mnie zranić.
więc nikt nie może mnie zranić.
11:16
And nobody -- nobody! --
297
664073
1714
I nikt - Nikt! -
11:17
is gonna come between Batman ...
298
665811
2039
nie stanie pomiędzy Batmanem
11:19
and justice.
299
667874
1179
i sprawiedliwością.
11:21
(Drums)
(Laughter)
(Laughter)
300
669077
1802
(Werbel)
(Śmiech)
(Śmiech)
11:22
From where I am,
301
670903
1508
Tam gdzie jestem,
11:24
I can hear everything.
302
672435
1587
słyszę wszystko.
11:26
(Silence)
303
674046
1166
(Cisza)
11:27
Somewhere in the city,
304
675236
1160
Gdzieś w mieście
11:28
there's a old lady picking
Styrofoam leftovers up out of a trash can
Styrofoam leftovers up out of a trash can
305
676420
3216
starsza pani wyciąga resztki ze śmietnika
11:31
and she's putting a piece
of sesame chicken someone spit out
of sesame chicken someone spit out
306
679660
2850
i wypluty przez kogoś
kawałek kurczaka w sezamie
kawałek kurczaka w sezamie
11:34
into her own mouth.
307
682534
1311
wkłada do swoich ust.
11:35
And somewhere there's a doctor
with a wack haircut in a black lab coat
with a wack haircut in a black lab coat
308
683869
3309
Gdzieś tam lekarz z kiepską fryzurą
i w czarnym fartuchu
i w czarnym fartuchu
11:39
trying to find a cure for the diseases
309
687202
1858
próbuje znaleźć lekarstwo na chorobę,
11:41
that are gonna make us
all extinct for real one day.
all extinct for real one day.
310
689084
2958
która pewnego dnia spowoduje,
że wszyscy wyginiemy.
że wszyscy wyginiemy.
11:44
And somewhere there's a man,
311
692066
1360
Gdzieś tam pewien facet,
11:45
a man in a janitor's uniform,
312
693450
1397
facet w uniformie woźnego
11:46
stumbling home drunk and dizzy
313
694871
1933
wraca pijany do domu
11:48
after spending half his paycheck
on 40-ounce bottles of twist-off beer,
on 40-ounce bottles of twist-off beer,
314
696828
3752
po tym, jak wydał połowę wypłaty na piwo,
11:52
and the other half on a four-hour visit
to some lady's house
to some lady's house
315
700604
2944
a drugą połowę na czterogodzinną
wizytę w domu pewnej kobiety,
wizytę w domu pewnej kobiety,
11:55
on a street where the lights
have all been shot out
have all been shot out
316
703572
2425
na ulicy, gdzie wszystkie
światła są pogaszone
światła są pogaszone
11:58
by people who'd rather do
what they do in this city in the dark.
what they do in this city in the dark.
317
706021
3033
przez ludzi, którzy wolą robić to,
co robią po ciemku.
co robią po ciemku.
12:01
And half a block away from janitor man,
318
709078
1926
A pół przecznicy dalej
12:03
there's a group of good-for-nothings
who don't know no better,
who don't know no better,
319
711028
2914
grupa oprychów, którzy nie mają
nic lepszego do roboty,
nic lepszego do roboty,
12:05
waiting for janitor man
with rusted bicycle chains
with rusted bicycle chains
320
713966
2524
czeka na woźnego
z pordzewiałymi łańcuchami
z pordzewiałymi łańcuchami
12:08
and imitation Louisville Sluggers,
321
716514
1669
i kijami bejsbolowymi,
12:10
and if they don't find a cent on him,
322
718207
1782
i jeśli nie będzie miał pieniędzy,
12:12
which they won't,
323
720013
1151
a nie będzie miał,
12:13
they'll just pound at him till the muscles
in their arms start burning,
in their arms start burning,
324
721188
3358
to będą go tłuc tak długo,
aż sami będą cali obolali
aż sami będą cali obolali
12:16
till there's no more teeth to crack out.
325
724570
2073
i aż zabraknie zębów do wybicia.
12:18
But they don't count on me.
326
726667
1499
Oni nie liczą na mnie.
12:20
They don't count on no Dark Knight,
327
728664
2247
Nie liczą na żadnego Mrocznego Rycerza
12:22
with a stomach full of grocery-store
brand macaroni and cheese
brand macaroni and cheese
328
730935
2994
z brzuchem pełnym
sklepowego makaronu z serem
sklepowego makaronu z serem
12:25
and cut-up Vienna sausages.
329
733953
1589
i pociętych parówek.
12:27
(Laughter)
330
735566
1001
(Śmiech)
12:28
'Cause they'd rather believe
I don't exist.
I don't exist.
331
736591
2556
Bo oni raczej nie wierzą w moje istnienie.
12:31
And from 87 stories up, I can hear
one of the good-for-nothings say,
one of the good-for-nothings say,
332
739893
3613
Z moich 87 pięter słyszę,
jak jeden z oprychów mówi:
jak jeden z oprychów mówi:
12:35
"Gimme the cash!" -- real fast like that,
333
743530
2301
"Dawaj forsę!", mówi krótko,
12:37
just, "Gimme me the fuckin' cash!"
334
745855
1743
tylko: "Dawaj tę pieprzoną forsę!".
12:39
And I see janitor man mumble something
in drunk language and turn pale,
in drunk language and turn pale,
335
747622
3553
Widzę, jak woźny bełkocze coś
i robi się blady,
i robi się blady,
12:43
and from 87 stories up,
336
751199
1177
i z moich 87 pięter
12:44
I can hear his stomach trying
to hurl its way out his Dickies.
to hurl its way out his Dickies.
337
752400
3108
słyszę jak treść jego żołądka
próbuje wydostać się na zewnątrz.
próbuje wydostać się na zewnątrz.
12:47
So I swoop down, like, mad-fast
338
755532
1881
Więc pikuję w dół na złamanie karku,
12:49
and I'm like darkness, I'm like, "Swoosh!"
339
757437
3015
jestem jak mrok, jestem jak szum.
12:52
And I throw a batarang
at the one naked lightbulb.
at the one naked lightbulb.
340
760476
2455
Rzucam batarang w nieosłoniętą żarówkę.
12:54
(Cymbal)
341
762955
1039
(Talerz perkusyjny)
12:56
And they're all like, "Whoa, muthafucker!
342
764018
2128
I oni sobie myślą: "O kurwa!
12:58
Who just turned out the lights?"
343
766170
1591
Kto zgasił światło?".
12:59
(Laughter)
344
767785
1001
(Śmiech)
13:00
"What's that over there?"
"What?"
"What?"
345
768810
1669
- Coś jest tam w górze.
- Co?
- Co?
13:02
"Gimme me what you got, old man!"
346
770503
1593
- Dawaj wszystko, co masz!
13:04
"Did anybody hear that?"
347
772120
1166
- Słyszeliście?
13:05
"Hear what? There ain't nothing.
No, really -- there ain't no bat!"
No, really -- there ain't no bat!"
348
773310
3840
- Niby co? Tam nic nie ma.
Nie ma, naprawdę, żadnego nietoperza!
Nie ma, naprawdę, żadnego nietoperza!
13:09
But then ...
349
777174
1227
I wtedy...
13:10
one out of the three good-for-nothings
gets it to the head -- pow!
gets it to the head -- pow!
350
778425
3479
jeden z trzech oprychów
dostaje w głowę... Łup!
dostaje w głowę... Łup!
13:13
And number two swings blindly
into the dark cape before him,
into the dark cape before him,
351
781928
2857
Numer dwa zbliża się na oślep
w stronę czarnej peleryny,
w stronę czarnej peleryny,
13:16
but before his fist hits anything,
352
784809
1809
ale zanim jego pięści mnie dosięgną,
13:18
I grab a trash can lid and --
353
786642
1904
łapię pokrywę kosza na śmieci i...
13:20
right in the gut!
354
788570
1187
prosto w trzewia!
13:21
And number one comes
back with the jump kick,
back with the jump kick,
355
789781
2115
Numer jeden wraca z kopniakiem z wyskoku,
13:23
but I know judo karate, too,
so I'm like --
so I'm like --
356
791920
2631
ale ja znam judo, karate też,
więc jestem jak...
więc jestem jak...
13:26
(Drums)
357
794575
3781
(Werbel)
13:30
Twice!
358
798380
1151
Drugi raz!
13:31
(Drums)
359
799555
1001
(Perkusja)
13:32
(Laughter)
360
800580
1225
(Śmiech)
13:33
(Drums)
361
801829
1452
(Perkusja)
13:35
But before I can do any more damage,
362
803305
1760
Ale zanim więcej zdziałam,
13:37
suddenly we all hear a "click-click."
363
805089
2199
nagle słyszymy "klik-klik".
13:40
And suddenly everything gets quiet.
364
808217
2236
I nagle zapada cisza.
13:43
And the one good-for-nothing left standing
365
811049
2016
Jeden z oprychów stojący na uboczu
13:45
grips a handgun and aims it straight up,
366
813089
1937
ma pistolet i celuje nim w górę,
13:47
like he's holding Jesus hostage,
367
815050
1581
jakby wziął Jezusa na zakładnika
13:48
like he's threatening maybe
to blow a hole in the moon.
to blow a hole in the moon.
368
816655
2885
albo groził, że zrobi dziurę w księżycu.
13:51
And the good-for-nothing
who got it to the head,
who got it to the head,
369
819564
2272
A oprych, który dostał w głowę
13:53
who tried to jump-kick me,
370
821860
1268
i próbował mnie kopnąć,
13:55
and the other good-for-nothing
who got it in the gut,
who got it in the gut,
371
823152
2493
i ten drugi, który dostał w brzuch,
13:57
is both scrambling back away
from the dark figure before 'em.
from the dark figure before 'em.
372
825669
2881
obaj gramoląc się uciekają
przed czarną postacią.
przed czarną postacią.
14:00
And the drunk man, the janitor man,
373
828574
1683
A pijany facet, ten woźny
14:02
is huddled in a corner,
praying to Saint Anthony
praying to Saint Anthony
374
830281
2263
kuli się w rogu,
modląc się do św. Antoniego,
modląc się do św. Antoniego,
14:04
'cause that's the only one
he could remember.
he could remember.
375
832568
2116
jedynego świętego, którego pamięta.
14:06
(Double beat)
376
834708
1001
(Werbel)
14:07
And there's me:
377
835733
1152
A oto ja:
14:09
eyes glowing white,
378
837310
1370
oczy błyszczące na biało,
14:10
cape blowing softly in the wind.
379
838704
2007
peleryna delikatnie powiewa na wietrze.
14:12
(Beat)
380
840735
1001
(Werbel)
14:13
Bulletproof chest heaving,
381
841760
1497
Kamizelka kuloodporna unosi się,
14:15
my heart beating right through it
in a Morse code for:
in a Morse code for:
382
843281
2540
moje serce wybija przez nią
alfabetem Morse'a:
alfabetem Morse'a:
14:17
"Fuck with me
383
845845
1151
"Zadrzyj ze mną
14:19
just once
384
847020
1151
tylko raz,
14:20
come on
385
848195
1151
no dalej,
14:21
just try."
386
849370
1150
spróbuj".
14:22
And the one good-for-nothing
left standing,
left standing,
387
850830
2080
I ten oprych stojący na uboczu,
14:24
the one with the handgun --
388
852934
1315
ten z pistoletem...
14:26
yeah, he laughs.
389
854273
1151
Śmieje się.
14:27
And he lowers his arm.
390
855448
1182
I opuszcza ramię.
14:28
And he points it at me
391
856654
1310
Celuje teraz do mnie,
14:29
and gives the moon a break.
392
857988
1451
odpuszcza księżycowi.
14:31
And he aims it right
between my pointy ears,
between my pointy ears,
393
859463
2173
Celuje pomiędzy moje szpiczaste uszy,
14:33
like goal posts and he's special teams.
394
861660
2949
jak między słupki bramki,
jest w grupie specjalnej.
jest w grupie specjalnej.
14:37
And janitor man is still
calling Saint Anthony,
calling Saint Anthony,
395
865444
2669
A woźny ciągle wzywa św. Antoniego,
14:40
but he ain't pickin' up.
396
868137
1356
ale on nie reaguje.
14:42
And for a second,
397
870277
1678
I na sekundę
14:43
it seems like ...
398
871979
1254
wydaje się...
14:47
maybe I'm gonna lose.
399
875040
1725
że może przegram.
14:50
Nah!
400
878899
1158
Nie!
14:52
(Drums)
401
880081
1016
(Perkusja)
14:53
Shoot! Shoot! Fwa-ka-ka!
402
881121
1185
Łup! Łup! Hadzia!
14:54
"Don't kill me, man!"
403
882330
1151
"Nie zabijaj mnie!"
14:55
Snap! Wrist crack! Neck! Slash!
404
883505
1958
Trzask! Złamany nadgarstek! Szyja! Cios!
14:57
Skin meets acid:
"Ahhhhhhh!"
"Ahhhhhhh!"
405
885487
3983
Skóra trafia na kwas: "Aaaaaa!".
15:01
And he's on the floor
406
889494
1238
Leży na ziemi,
15:02
and I'm standing over him
407
890756
1198
a ja stoję nad nim
15:03
and I got the gun in my hands now
408
891978
1909
i teraz ja trzymam pistolet,
15:05
and I hate guns, I hate holding 'em
'cause I'm Batman.
'cause I'm Batman.
409
893911
2664
a ja nienawidzę pistoletów,
bo jestem Batmanem.
bo jestem Batmanem.
15:08
And, asterisk:
410
896599
1178
Gwiazdka, przypis:
15:09
Batman don't like guns 'cause his parents
got iced by guns a long time ago.
got iced by guns a long time ago.
411
897801
3558
Batman nie lubi pistoletów,
ponieważ jego rodzice zostali zastrzeleni.
ponieważ jego rodzice zostali zastrzeleni.
15:13
But for just a second,
412
901383
1215
Ale przez sekundę
15:14
my eyes glow white,
413
902622
1318
moje oczy zabłysły
15:15
and I hold this thing
414
903964
1159
i trzymam tę rzecz,
15:17
for I could speak to the good-for-nothing
415
905147
1983
dzięki której mogę mówić do oprycha
15:19
in a language he maybe understands.
416
907154
1746
zrozumiałym dla niego językiem.
15:20
Click-click!
417
908924
1547
Klik - klik!
15:22
(Beat)
418
910495
1013
(Werbel)
15:23
And the good-for-nothings
become good-for-disappearing
become good-for-disappearing
419
911532
2565
Nagle oprychy rozpływają się w powietrzu,
15:26
into whatever toxic waste, chemical
sludge shithole they crawled out of.
sludge shithole they crawled out of.
420
914121
3695
znikają w toksycznych odpadach,
chemicznym bagnie, z którego wypełzli.
chemicznym bagnie, z którego wypełzli.
15:30
And it's just me and janitor man.
421
918784
1976
I zostaliśmy tylko ja i woźny.
15:33
And I pick him up,
422
921555
1470
Podnoszę go,
15:35
and I wipe sweat and cheap perfume
off his forehead.
off his forehead.
423
923049
3133
wycieram mu z czoła pot i tanie perfumy.
On błaga, żebym go nie krzywdził,
15:38
And he begs me not to hurt him
424
926206
1436
15:39
and I grab him tight
by his janitor-man shirt collar,
by his janitor-man shirt collar,
425
927666
2530
łapię go mocno ze kołnierzyk,
15:42
and I pull him to my face
426
930220
1287
przysuwam do siebie,
15:43
and he's taller than me
but the cape helps,
but the cape helps,
427
931531
2080
jest wyższy ode mnie,
ale peleryna pomaga,
ale peleryna pomaga,
15:45
so he listens when I look him
straight in the eyes.
straight in the eyes.
428
933635
2393
więc słucha,
gdy patrzę mu prosto w oczy.
gdy patrzę mu prosto w oczy.
15:48
And I say two words to him:
429
936052
1721
Mówię tylko trzy słowa:
15:50
"Go home."
430
938467
1608
"Idź do domu".
15:53
And he does,
431
941282
1246
I idzie,
15:54
checking behind his shoulder
every 10 feet.
every 10 feet.
432
942552
2468
oglądając się za siebie co chwila.
15:57
And I swoosh from building
to building on his way there
to building on his way there
433
945044
2589
Skaczę z budynku na budynek,
gdy tak idzie do domu,
gdy tak idzie do domu,
15:59
'cause I know where he lives.
434
947657
1404
bo wiem gdzie mieszka.
16:01
And I watch his hands tremble
as he pulls out his key chain
as he pulls out his key chain
435
949085
2804
Widzę, jak trzęsą mu się ręce,
gdy wyciąga klucze
gdy wyciąga klucze
16:03
and opens the door to his building.
436
951913
1709
i otwiera drzwi do budynku.
16:05
And I'm back in bed
437
953646
1271
Jestem z powrotem w łóżku,
16:06
before he even walks in
through the front door.
through the front door.
438
954941
2272
zanim on zdąży przejść
przez frontowe drzwi.
przez frontowe drzwi.
16:09
And I hear him turn on the faucet
439
957548
1619
Słyszę, jak odkręca kran
16:11
and pour himself a glass
of warm tap water.
of warm tap water.
440
959191
2256
i nalewa sobie szklankę ciepłej kranówki.
16:13
And he puts the glass back in the sink.
441
961796
1896
Odkłada szklankę z powrotem do zlewu.
16:16
And I hear his footsteps.
442
964399
1401
Słyszę jego kroki.
16:18
And they get slower
as they get to my room.
as they get to my room.
443
966630
2055
Zwalniają, gdy zbliża się
do mojego pokoju.
do mojego pokoju.
16:21
And he creaks my door open,
like, mad-slow.
like, mad-slow.
444
969758
3125
Bardzo powoli otwiera
moje skrzypiące drzwi
moje skrzypiące drzwi
16:25
And he takes a step in,
445
973953
1828
I wchodzi,
16:27
which he never does.
446
975805
1356
nigdy tego nie robi.
16:29
(Beat)
447
977677
1000
(Werbel)
16:31
And he's staring off into nowhere,
448
979167
1630
Gapi się w przestrzeń,
16:32
his face, the color
of sidewalks in summer.
of sidewalks in summer.
449
980821
2665
jego twarz ma kolor chodników latem.
16:35
And I act like I'm just waking up
450
983510
1581
Udaję, że się właśnie obudziłem
16:37
and I say, "Ah, what's up, Pop?"
451
985115
2409
i mówię: "Co tam, tato?".
16:40
And janitor man says nothing to me.
452
988452
2271
A woźny nie mówi nic.
16:43
But I see in the dark,
453
991753
1161
Ale widzę w ciemności,
16:44
I see his arms go limp
454
992938
1373
widzę, że kuli ramiona
16:46
and his head turns back, like, towards me.
455
994335
2114
i odwraca głowę, jakby w moją stronę.
16:48
And he lifts it for I can see his face,
456
996473
2376
I podnosi ją tak,
żebym mógł zobaczyć jego twarz,
żebym mógł zobaczyć jego twarz,
16:50
for I could see his eyes.
457
998873
1866
jego oczy.
16:52
And his cheeks is drippin',
but not with sweat.
but not with sweat.
458
1000763
2372
Jego policzki są mokre, ale nie od potu.
16:55
And he just stands there breathing,
459
1003704
1781
I stoi tam oddychając,
16:57
like he remembers my eyes glowing white,
460
1005509
2432
jakby pamiętał moje błyszczące oczy,
16:59
like he remembers my bulletproof chest,
461
1007965
2690
jakby pamiętał moją kamizelkę kuloodporną,
17:03
like he remembers he's my pop.
462
1011513
1943
jakby pamiętał, że jest moim tatą.
17:09
And for a long time I don't say nothin'.
463
1017575
2956
I przez długi moment nic nie mówię.
17:14
And he turns around, hand on the doorknob.
464
1022583
2026
A on się odwraca, kładzie dłoń na klamce.
17:16
And he ain't looking my way,
465
1024633
1428
Nie patrzy w moją stronę,
17:18
but I hear him mumble two words to me:
466
1026085
2542
ale słyszę, jak mamrocze
do mnie jedno słowo:
do mnie jedno słowo:
17:22
"I'm sorry."
467
1030253
1414
"Przepraszam".
17:26
And I lean over, and I open
my window just a crack.
my window just a crack.
468
1034317
3279
Przechylam się i leciutko uchylam okno.
17:30
If you look up high enough,
469
1038697
1685
Jeśli spojrzysz naprawdę wysoko,
17:33
you could see me.
470
1041036
1576
możesz mnie zobaczyć.
17:35
And from where I am --
471
1043519
1417
A stąd gdzie jestem...
17:37
(Cymbals)
472
1045641
1271
(Talerz perkusyjny)
17:39
I could hear everything.
473
1047692
1750
mogę usłyszeć wszystko.
17:44
(Applause)
474
1052076
8424
(Brawa)
17:52
Thank you.
475
1060544
1217
Dziękuję.
17:53
(Applause)
476
1061801
7339
(Brawa)
ABOUT THE SPEAKERS
Adam Driver - Actor and Marine Corps veteranAdam Driver is working to bridge the cultural gap between the United States Armed Forces and the performing arts communities by bringing the best modern American theater to the military.
Why you should listen
Before he was an actor, Adam Driver was a Marine with the 1/1 Weapons Company at Camp Pendleton, California. After the Marines, he attended Juilliard and went on to star in films like Star Wars: Episode VII, While We're Young, Midnight Special and on HBO's "Girls." His performance in "Girls" has garnered him three Emmy nominations for Outstanding Supporting Actor in a Comedy Series, and he won the Volpi Cup Award for Best Actor for Hungry Hearts, which premiered at the 2014 Venice International Film Festival.
Driver co-founded Arts in the Armed Forces (AITAF), a nonprofit that that honors, educates, inspires and entertains active duty and veteran members of the United States Armed Forces and their families by engaging them in the power and social service of the performing arts. The organization enlists artists of the highest quality and chooses thought-provoking content with an eye to what might speak to this particular audience.
Adam Driver | Speaker | TED.com
Jesse J. Perez - Actor
Jesse J. Perez works as a guest director and teacher at Juilliard, and he has done numerous readings for Arts in the Armed Forces.
Why you should listen
Jesse J. Perez has starred in numerous off-Broadway performances including "Informed Consent," "Up Against the Wind and Triple Happiness." He has also worked at The Chekhov Project: Lake Lucille as a choreographer and done numerous readings for Arts in the Armed Forces.
Jesse J. Perez | Speaker | TED.com
Matt Johnson - Drummer
Matt Johnson has played on some of the most critically acclaimed records in almost everyone's collections.
Why you should listen
From recording the seminal cult-creating album Grace with Jeff Buckley, to touring with the beloved St. Vincent, Matt Johnson has worked with a wide spectrum of artists over the past two decades including Rufus Wainwright, Martha Wainwright, Australia’s brother-sister duo Angus and Julia Stone, Elysian Fields, Beth Orton and Duncan Sheik.
More profile about the speakerMatt Johnson | Speaker | TED.com