TED2008
Paul Collier: The "bottom billion"
Paul Collier na temat miliarda na dnie
Filmed:
Readability: 4.4
1,479,650 views
Miliard ludzi na świecie tkwi w pułapce nędzy państw biednych bądź upadających. Jak możemy im pomóc? Ekonomista Paul Collier przedstawia śmiały, pełen współczucia plan zmniejszenia przepaści dzielącej biednych i bogatych.
Paul Collier - Economist
Paul Collier’s book The Bottom Billion shows what is happening to the poorest people in the world, and offers ideas for opening up opportunities to all. Full bio
Paul Collier’s book The Bottom Billion shows what is happening to the poorest people in the world, and offers ideas for opening up opportunities to all. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:19
So, can we dare to be optimistic?
0
1000
3000
Czy odważymy się pozwolić sobie na optymizm?
00:22
Well, the thesis of "The Bottom Billion"
1
4000
1000
Teza książki „Dolny miliard” jest taka,
00:23
is that a billion people have been stuck living
2
5000
5000
że miliard ludzi utknęło w martwym punkcie, ponieważ mieszkają
00:28
in economies that have been stagnant for 40 years,
3
10000
5000
w krajach, w których od 40 lat panuje stagnacja gospodarcza
00:33
and hence diverging from the rest of mankind.
4
15000
4000
i stąd odstają od reszty ludzkości.
00:37
And so, the real question to pose is not, "Can we be optimistic?"
5
19000
3000
Zatem prawdziwe pytanie, jakie należy postawić nie brzmi: „Czy możemy być optymistami?”.
00:40
It's, "How can we give credible hope to that billion people?"
6
22000
5000
Brzmi ono: „Jak możemy dać realną nadzieję temu miliardowi ludzi?”
00:45
That, to my mind, is the fundamental challenge now of development.
7
27000
6000
I to jest teraz, według mnie, zasadnicze wyzwanie dla rozwoju społeczno-gospodarczego.
00:51
What I'm going to offer you is a recipe,
8
33000
3000
Recepta, którą chcę wam zaproponować, to
00:54
a combination of the two forces that changed the world for good,
9
36000
5000
połączenie dwóch sił, które na dobre zmieniają świat,
00:59
which is the alliance of compassion and enlightened self-interest.
10
41000
7000
czyli sojusz współczucia i oświeconego egoizmu.
01:06
Compassion, because a billion people are living in societies
11
48000
5000
Współczucia, ponieważ miliard ludzi żyje w społeczeństwach,
01:11
that have not offered credible hope.
12
53000
5000
które nie dają im wiarygodnej nadziei.
01:16
That is a human tragedy.
13
58000
3000
To jest ludzka tragedia.
01:19
Enlightened self-interest, because if that economic divergence
14
61000
5000
Oświeconego egoizmu, ponieważ jeśli te różnice gospodarcze
01:24
continues for another 40 years,
15
66000
5000
przetrwają następnych 40 lat,
01:29
combined with social integration globally,
16
71000
4000
w połączeniu z globalną integracją społeczną
01:33
it will build a nightmare for our children.
17
75000
4000
stworzy to koszmar dla naszych dzieci.
01:37
We need compassion to get ourselves started,
18
79000
4000
Potrzebujemy współczucia, żeby zacząć działać,
01:41
and enlightened self-interest to get ourselves serious.
19
83000
6000
i oświeconego egoizmu, żeby mieć świadomość powagi sytuacji.
01:47
That's the alliance that changes the world.
20
89000
3000
To jest przymierze, które zmienia świat.
01:50
So, what does it mean to get serious about providing hope for the bottom billion?
21
92000
7000
Co to znaczy potraktować serio zaoferowanie nadziei miliardowi na dnie?
01:57
What can we actually do?
22
99000
4000
Co tak naprawdę możemy zrobić?
02:01
Well, a good guide is to think,
23
103000
3000
Warto pomyśleć:
02:04
"What did we do last time the rich world got serious
24
106000
5000
„Co takiego zrobiliśmy poprzednim razem, kiedy bogaty świat zajął się na poważnie kwestią
02:09
about developing another region of the world?"
25
111000
4000
rozwoju innego rejonu świata?”
02:13
That gives us, it turns out, quite a good clue,
26
115000
4000
To da nam, jak się okazuje, całkiem dobrą wskazówkę,
02:17
except you have to go back quite a long time.
27
119000
3000
tyle że trzeba się dość daleko cofnąć w czasie.
02:20
The last time the rich world got serious
28
122000
2000
Ostatni raz bogaty świat zajął się na poważnie
02:22
about developing another region was in the late 1940s.
29
124000
6000
rozwojem innego regionu pod koniec lat 1940.
02:28
The rich world was you, America,
30
130000
5000
Bogatym światem byliście wy, Ameryka,
02:33
and the region that needed to be developed was my world, Europe.
31
135000
5000
a rejonem, który potrzebował pomocy rozwojowej był mój świat, Europa.
02:38
That was post-War Europe.
32
140000
3000
Była to Europa powojenna.
02:41
Why did America get serious?
33
143000
3000
Dlaczego Ameryka tak się przejęła?
02:44
It wasn't just compassion for Europe, though there was that.
34
146000
4000
Nie chodziło jedynie o współczucie dla Europy, choć i tego nie brakowało.
02:48
It was that you knew you had to,
35
150000
3000
Chodziło o to, że wiedzieliście, że musicie działać,
02:51
because, in the late 1940s, country after country in Central Europe
36
153000
5000
ponieważ pod koniec lat 40. jeden po drugim kraje Europy Środkowej
02:56
was falling into the Soviet bloc, and so you knew you'd no choice.
37
158000
6000
dołączały do sowieckiego bloku, więc wiedzieliście, że nie macie wyjścia.
03:02
Europe had to be dragged into economic development.
38
164000
3000
Europę trzeba było koniecznie wciągnąć w rozwój gospodarczy.
03:05
So, what did you do, last time you got serious?
39
167000
4000
Co zatem zrobiliście poprzednio, kiedy wzięliście sprawy w swoje ręce?
03:09
Well, yes, you had a big aid program. Thank you very much.
40
171000
4000
Tak więc, mieliście duży program pomocy. Bardzo dziękujemy.
03:13
That was Marshall aid: we need to do it again. Aid is part of the solution.
41
175000
5000
Był to program pomocy Plan Marshalla; musimy znowu to zrobić. Pomoc jest częścią rozwiązania.
03:18
But what else did you do?
42
180000
3000
Ale co jeszcze zrobiliście?
03:21
Well, you tore up your trade policy, and totally reversed it.
43
183000
7000
Odrzuciliście swoją dotychczasową politykę handlową i całkowicie ją odmieniliście.
03:28
Before the war, America had been highly protectionist.
44
190000
4000
Przed wojną, Ameryka była wysoce protekcjonistyczna.
03:32
After the war, you opened your markets to Europe,
45
194000
4000
Po wojnie otworzyliście swoje rynki na Europę,
03:36
you dragged Europe into the then-global economy, which was your economy,
46
198000
4000
wciągnęliście Europę do gospodarki globalnej, jaką wówczas była wasza gospodarka,
03:40
and you institutionalized that trade liberalization
47
202000
2000
oraz zinstytucjonalizowaliście tę liberalizację handlu
03:42
through founding the General Agreement on Tariffs and Trade.
48
204000
4000
poprzez podpisanie Układu Ogólnego w sprawie Taryf Celnych i Handlu.
03:46
So, total reversal of trade policy.
49
208000
3000
Całkowite odwrócenie polityki handlowej.
03:49
Did you do anything else?
50
211000
1000
Czy zrobiliście jeszcze coś?
03:50
Yes, you totally reversed your security policy.
51
212000
3000
Tak: całkowicie zmieniliście swoją politykę bezpieczeństwa.
03:53
Before the war, your security policy had been isolationist.
52
215000
4000
Przed wojną wasza polityka bezpieczeństwa była izolacjonistyczna.
03:57
After the war, you tear that up, you put 100,000 troops in Europe
53
219000
6000
Po wojnie odrzuciliście ją, wysłaliście 100 000 żołnierzy do Europy
04:03
for over 40 years.
54
225000
2000
na ponad 40 lat.
04:05
So, total reversal of security policy. Anything else?
55
227000
5000
Zatem całkowite odwrócenie polityki bezpieczeństwa. Czy jeszcze coś?
04:10
Yes, you tear up the "Eleventh Commandment" --
56
232000
4000
Tak: odrzuciliście Jedenaste Przykazanie --
04:14
national sovereignty.
57
236000
3000
suwerenność państwa.
04:17
Before the war, you treated national sovereignty as so sacrosanct
58
239000
5000
Przed wojną, traktowaliście suwerenność państwową jako coś tak nienaruszalnego,
04:22
that you weren't even willing to join the League of Nations.
59
244000
3000
że nawet nie chcieliście wstąpić do Ligi Narodów.
04:25
After the war, you found the United Nations,
60
247000
3000
Po wojnie założyliście Narody Zjednoczone,
04:28
you found the Organization for Economic Cooperation and Development,
61
250000
4000
założyliście Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju,
04:32
you found the IMF, you encouraged Europe to create the European Community --
62
254000
5000
założyliście Międzynarodowy Fundusz Walutowy, wy także zachęciliście Europę do stworzenia Wspólnoty Europejskiej.
04:37
all systems for mutual government support.
63
259000
4000
Wszystko to systemy wspierania wspólnego rządzenia.
04:41
That is still the waterfront of effective policies:
64
263000
6000
Jest to w dalszym ciągu podstawa efektywnej polityki:
04:47
aid, trade, security, governments.
65
269000
4000
pomoc, handel, bezpieczeństwo, zarządzanie.
04:51
Of course, the details of policy are going to be different,
66
273000
3000
Oczywiście szczegółowe zasady tej polityki będą się różnić,
04:54
because the challenge is different.
67
276000
2000
ponieważ wyzwanie jest inne.
04:56
It's not rebuilding Europe, it's reversing the divergence
68
278000
6000
Nie chodzi o odbudowanie Europy, chodzi o odwrócenie dywergencji
05:02
for the bottom billion, so that they actually catch up.
69
284000
3000
dla tego dolnego miliarda, tak żeby w końcu mogli nadrobić zaległości.
05:05
Is that easier or harder?
70
287000
4000
Czy to łatwiej czy trudniej?
05:09
We need to be at least as serious as we were then.
71
291000
5000
Musimy potraktować to co najmniej równie poważnie jak wtedy.
05:14
Now, today I'm going to take just one of those four.
72
296000
5000
Dziś omówię tylko jeden z tych czterech elementów.
05:19
I'm going to take the one that sounds the weakest,
73
301000
3000
Zajmę się tym, który wydaje się najsłabszy,
05:22
the one that's just motherhood and apple pie --
74
304000
3000
tym, w którym chodzi o tradycyjne wartości - jak macierzyństwo i szarlotka --
05:25
governments, mutual systems of support for governments --
75
307000
3000
zarządzanie, systemy wspierania wspólnego rządzenia --
05:28
and I'm going to show you one idea
76
310000
4000
i pokażę wam jeden pomysł
05:32
in how we could do something to strengthen governance,
77
314000
5000
na to, jak moglibyśmy coś zrobić, aby umocnić zarządzanie,
05:37
and I'm going to show you that that is enormously important now.
78
319000
7000
i pokażę wam, że jest to niesamowicie ważne właśnie teraz.
05:44
The opportunity we're going to look to
79
326000
5000
Sposobność, której się przyjrzymy,
05:49
is a genuine basis for optimism about the bottom billion,
80
331000
6000
jest prawdziwym powodem do optymizmu w kwestii dolnego miliarda,
05:55
and that is the commodity booms.
81
337000
3000
a jest nią korzystna koniunktura na rynkach towarowych.
05:58
The commodity booms are pumping unprecedented amounts of money
82
340000
6000
Koniunktura na rynkach towarowych pompuje bezprecedensowe ilości pieniędzy
06:04
into many, though not all, of the countries of the bottom billion.
83
346000
6000
do wielu, choć nie wszystkich, krajów dolnego miliarda.
06:10
Partly, they're pumping money in because commodity prices are high,
84
352000
4000
Wpompowane pieniądze są częściowo skutkiem wysokich cen towarów,
06:14
but it's not just that. There's also a range of new discoveries.
85
356000
7000
ale to nie wszystko. Jest także cały szereg nowych odkryć.
06:21
Uganda has just discovered oil, in about the most disastrous location on Earth;
86
363000
6000
Uganda właśnie odkryła ropę w być może najbardziej niefortunnym miejscu na ziemi.
06:27
Ghana has discovered oil;
87
369000
2000
Ghana odkryła ropę;
06:29
Guinea has got a huge new exploitation of iron ore coming out of the ground.
88
371000
5000
Gwinea ma nowe ogromne powierzchniowe odkrywki rud żelaza.
06:34
So, a mass of new discoveries.
89
376000
3000
Tak więc cała masa nowych odkryć.
06:37
Between them, these new revenue flows dwarf aid.
90
379000
5000
W sumie wpływy z tych nowych źródeł dochodów przyćmiewają napływającą pomoc.
06:42
Just to give you one example:
91
384000
3000
Weźmy jeden przykład:
06:45
Angola alone is getting 50 billion dollars a year in oil revenue.
92
387000
5000
Sama Angola ma 50 miliardów dolarów dochodu rocznie z ropy naftowej.
06:50
The entire aid flows to the 60 countries of the bottom billion last year were 34 billion.
93
392000
6000
W zeszłym roku suma z programu pomocy, która wpłynęła do 60 krajów dolnego miliarda wynosiła 34 miliardy.
06:56
So, the flow of resources from the commodity booms
94
398000
5000
Zatem przepływ środków z krajów koniunktury gospodarczej
07:01
to the bottom billion are without precedent.
95
403000
5000
do dolnego miliarda jest bezprecedensowy.
07:06
So there's the optimism.
96
408000
2000
Czyli są podstawy do optymizmu.
07:08
The question is, how is it going to help their development?
97
410000
4000
Pytanie tylko jak to ma pomóc w ich rozwoju?
07:12
It's a huge opportunity for transformational development.
98
414000
4000
Jest to ogromna szansa dla transformacji rozwojowej.
07:16
Will it be taken?
99
418000
2000
Czy zostanie wykorzystana?
07:18
So, here comes a bit of science, and this is a bit of science I've done
100
420000
4000
Oto trochę nauki, w postaci badań, które przeprowadziłem
07:22
since "The Bottom Billion," so it's new.
101
424000
3000
już po ukazaniu się „Dolnego miliarda”, więc są to rzeczy nowe.
07:25
I've looked to see what is the relationship between
102
427000
4000
Przyjrzałem się, jak wyglądają relacje między
07:29
higher commodity prices of exports,
103
431000
3000
wyższymi cenami towarów eksportowanych
07:32
and the growth of commodity-exporting countries.
104
434000
2000
a wzrostem gospodarczym krajów eksportujących towary.
07:34
And I've looked globally, I've taken all the countries in the world
105
436000
3000
Przyglądałem się globalnie, wziąłem pod uwagę wszystkie kraje świata
07:37
for the last 40 years,
106
439000
2000
na przestrzeni ostatnich 40 lat,
07:39
and looked to see what the relationship is.
107
441000
3000
żeby zobaczyć jak wyglądają te relacje.
07:42
And the short run -- say, the first five to seven years -- is just great.
108
444000
9000
Na krótką metę -- powiedzmy pierwsze pięć do siedmiu lat -- jest po prostu wspaniale.
07:51
In fact, it's hunky dory: everything goes up.
109
453000
5000
Właściwie jest rewelacyjnie: wszystko rośnie.
07:56
You get more money because your terms of trade have improved,
110
458000
2000
Dostajesz swoje pieniądze, ponieważ poprawiają się twoje warunki handlowe,
07:58
but also that drives up output across the board.
111
460000
3000
ale to również poprawia wyniki we wszystkich obszarach.
08:01
So GDP goes up a lot -- fantastic! That's the short run.
112
463000
6000
Zatem PKB rośnie bardzo szybko -- fantastycznie! Tak jest na krótką metę.
08:07
And how about the long run?
113
469000
2000
A na dłuższą metę?
08:09
Come back 15 years later.
114
471000
3000
15 lat później?
08:12
Well, the short run, it's hunky dory,
115
474000
2000
No cóż, na krótką metę jest rewelacyjnie
08:14
but the long run, it's humpty dumpty.
116
476000
5000
ale na dłuższą metę jest mega porażka.
08:19
You go up in the short run, but then most societies
117
481000
4000
Na krótką metę idziesz w górę, ale potem większość tych społeczeństw
08:23
historically have ended up worse than if they'd had no booms at all.
118
485000
5000
historycznie kończyła gorzej niż gdyby w ogóle nie mieli żadnej koniunktury.
08:28
That is not a forecast about how commodity prices go;
119
490000
4000
To nie jest prognoza tego jak się zachowują ceny towarów;
08:32
it's a forecast of the consequences, the long-term consequences,
120
494000
4000
to prognoza skutków, skutków długoterminowych,
08:36
for growth of an increase in prices.
121
498000
5000
narastania wzrostu cen.
08:41
So, what goes wrong? Why is there this "resource curse," as it's called?
122
503000
5000
Co idzie nie tak? Skąd się bierze tak zwana „Klątwa surowcowa”?
08:46
And again, I've looked at that, and it turns out
123
508000
3000
Jeszcze raz przyjrzałem się temu, i okazuje się,
08:49
that the critical issue is the level of governance,
124
511000
4000
że sprawą najważniejszą jest poziom zarządzania,
08:53
the initial level of economic governance,
125
515000
2000
początkowy poziom zarządzania gospodarczego,
08:55
when the resource booms accrue.
126
517000
3000
kiedy koniunktura surowcowa poprawia się.
08:58
In fact, if you've got good enough governance,
127
520000
2000
W gruncie rzeczy, jeśli zarządzanie gospodarcze jest wystarczająco dobre
09:00
there is no resource boom.
128
522000
2000
nie ma boomu surowcowego.
09:02
You go up in the short term, and then you go up even more in the long term.
129
524000
5000
Na krótką metę idzie się w górę a potem, na dłuższą metę, idzie się jeszcze bardziej w górę.
09:07
That's Norway, the richest country in Europe. It's Australia. It's Canada.
130
529000
6000
Tak jest w Norwegii, najbogatszym kraju w Europie. Tak jest w Australii, tak jest w Kanadzie.
09:13
The resource curse is entirely confined to countries
131
535000
2000
Klątwa surowcowa dotyczy jedynie krajów
09:15
below a threshold of governance.
132
537000
2000
poniżej pewnego progu zarządzania.
09:17
They still go up in the short run.
133
539000
2000
Na krótką metę sytuacja tam się poprawia.
09:19
That's what we're seeing across the bottom billion at the moment.
134
541000
4000
To właśnie widzimy teraz w strefie dolnego miliarda.
09:23
The best growth rates they've had -- ever.
135
545000
3000
Najlepsze tempo wzrostu jakie -- kiedykolwiek -- mieli.
09:26
And the question is whether the short run will persist.
136
548000
6000
Pytanie tylko, czy ta krótka meta się utrzyma.
09:32
And with bad governance historically, over the last 40 years, it hasn't.
137
554000
4000
Historycznie, przy złym zarządzania na przestrzeni ponad 40 lat, jeszcze się tak nie zdarzyło.
09:36
It's countries like Nigeria, which are worse off than if they'd never had oil.
138
558000
8000
To właśnie takie kraje jak Nigeria są w sytuacji gorszej niż gdyby nigdy ropy nie mieli.
09:44
So, there's a threshold level above which you go up in the long term,
139
566000
5000
Jest pewien poziom progowy, powyżej którego na dłuższą metę się wznosisz,
09:49
and below which you go down.
140
571000
2000
a poniżej którego idziesz w dół.
09:51
Just to benchmark that threshold,
141
573000
2000
Można porównać ten próg
09:53
it's about the governance level of Portugal in the mid 1980s.
142
575000
7000
z poziomem zarządzania w Portugalii w połowie lat 80.
10:00
So, the question is, are the bottom billion above or below that threshold?
143
582000
5000
Zatem pytanie brzmi, czy ten dolny biliard jest powyżej, czy poniżej tego progu?
10:05
Now, there's one big change since the commodity booms of the 1970s,
144
587000
5000
Od czasów koniunktury towarowej lat 70. nastąpiła jedna wielka zmiana,
10:10
and that is the spread of democracy.
145
592000
3000
mianowicie rozpowszechnienie demokracji.
10:13
So I thought, well, maybe that is the thing
146
595000
2000
Więc pomyślałem, że może to jest właśnie to,
10:15
which has transformed governance in the bottom billion.
147
597000
2000
co odmienia sposób zarządzania w dolnym miliardzie.
10:17
Maybe we can be more optimistic because of the spread of democracy.
148
599000
4000
Może możemy pozwolić sobie na większy optymizm z powodu rozpowszechnienia demokracji.
10:21
So, I looked. Democracy does have significant effects --
149
603000
5000
Więc przyjrzałem się temu. Demokracja w istocie ma znaczny wpływ --
10:26
and unfortunately, they're adverse.
150
608000
3000
i niestety jest on niekorzystny.
10:29
Democracies make even more of a mess of these resource booms than autocracies.
151
611000
6000
Demokracja robi jeszcze większy bałagan z koniunktury surowcowej niż autokracja.
10:35
At that stage I just wanted to abandon the research, but --
152
617000
3000
Na tym etapie już chciałem dać sobie spokój z badaniami ale --
10:38
(Laughter)
153
620000
2000
(Śmiech)
10:40
-- it turns out that democracy is a little bit more complicated than that.
154
622000
3000
-- okazuje się, że demokracja jest troszkę bardziej skomplikowana.
10:43
Because there are two distinct aspects of democracy:
155
625000
4000
Ponieważ istnieją dwa odrębne aspekty demokracji.
10:47
there's electoral competition, which determines how you acquire power,
156
629000
5000
Jest rywalizacja wyborcza, która określa jak zdobywasz władzę,
10:52
and there are checks and balances, which determine how you use power.
157
634000
6000
i są mechanizmy zachowania równowagi i kontroli politycznej, które determinują, jak używasz władzy.
10:58
It turns out that electoral competition is the thing
158
640000
2000
Wygląda na to, że rywalizacja wyborcza
11:00
that's doing the damage with democracy,
159
642000
2000
szkodzi demokracji,
11:02
whereas strong checks and balances make resource booms good.
160
644000
5000
podczas gdy silne mechanizmy równowagi i kontroli sprawiają, że koniunktura surowcowa jest dobra.
11:07
And so, what the countries of the bottom billion need
161
649000
3000
Wszystko czego potrzebują kraje dolnego miliarda,
11:10
is very strong checks and balances.
162
652000
2000
to silny system wzajemnej kontroli i równowagi.
11:12
They haven't got them.
163
654000
2000
One go nie mają.
11:14
They got instant democracy in the 1990s:
164
656000
3000
W latach 90. dostali demokrację błyskawiczną:
11:17
elections without checks and balances.
165
659000
3000
wybory bez mechanizmów równowagi i kontroli.
11:20
How can we help improve governance and introduce checks and balances?
166
662000
6000
Jak możemy pomóc poprawić zarządzanie i wprowadzić mechanizmy równowagi i kontroli?
11:26
In all the societies of the bottom billion,
167
668000
2000
We wszystkich społeczeństwach dolnego miliarda
11:28
there are intense struggles to do just that.
168
670000
5000
toczy się intensywna walka właśnie o to.
11:33
The simple proposal is that we should have some international standards,
169
675000
5000
Prosty wniosek jest taki, że powinniśmy przyjąć międzynarodowe standardy,
11:38
which will be voluntary, but which would spell out the key decision points
170
680000
5000
dobrowolne, ale takie, które określą kluczowe etapy podejmowania decyzji,
11:43
that need to be taken in order
171
685000
3000
potrzebnych,
11:46
to harness these resource revenues.
172
688000
3000
żeby okiełznać wpływy z surowców.
11:49
We know these international standards work
173
691000
2000
Wiemy, że te międzynarodowe normy działają,
11:51
because we've already got one.
174
693000
2000
ponieważ już jedną taką mamy.
11:53
It's called the Extractive Industries Transparency Initiative.
175
695000
3000
Nazywa się to Inicjatywa Przejrzystości w Przemyśle Wydobywczym.
11:56
That is the very simple idea that governments should report
176
698000
5000
To bardzo prosty pomysł polegający na tym, że rządy powinny informować
12:01
to their citizens what revenues they have.
177
703000
3000
swoich obywateli o tym, jaki mają dochód.
12:04
No sooner was it proposed
178
706000
2000
Jak tylko ta inicjatywa się pojawiła,
12:06
than reformers in Nigeria adopted it, pushed it and published the revenues in the paper.
179
708000
7000
reformatorzy w Nigerii przyjęli ją, przejęli inicjatywę i opublikowali dochody w prasie.
12:13
Nigerian newspapers circulations spiked.
180
715000
2000
Nakład nigeryjskich gazet gwałtownie skoczył.
12:15
People wanted to know what their government was getting
181
717000
3000
Ludzie chcieli wiedzieć, co dostaje ich rząd
12:18
in terms of revenue.
182
720000
3000
jeśli chodzi o dochód.
12:21
So, we know it works. What would the content be of these international standards?
183
723000
7000
Więc wiemy, że to działa. Co musiałyby zawierać te międzynarodowe standardy?
12:28
I can't go through all of them, but I'll give you an example.
184
730000
5000
Nie mogę omówić ich wszystkich ale dam wam przykład.
12:33
The first is how to take the resources out of the ground --
185
735000
4000
Pierwszy to jak wydobywać zasoby z ziemi --
12:37
the economic processes, taking the resources out of the ground
186
739000
3000
procesy gospodarcze, wydobywanie zasobów z ziemi
12:40
and putting assets on top of the ground.
187
742000
3000
i umieszczenie zasobów na powierzchni ziemi.
12:43
And the first step in that is selling the rights to resource extraction.
188
745000
4000
Pierwszym krokiem do tego jest sprzedaż praw do ekstrakcji zasobów.
12:47
You know how rights to resource extraction are being sold at the moment,
189
749000
4000
Wiecie jak teraz są sprzedawane prawa do wydobycia zasobów,
12:51
how they've been sold over the last 40 years?
190
753000
2000
jak się je sprzedaje od ponad 40 lat?
12:53
A company flies in, does a deal with a minister.
191
755000
4000
Przylatuje firma, wchodzi w układ z ministrem
12:57
And that's great for the company,
192
759000
2000
i dla firmy to świetnie,
12:59
and it's quite often great for the minister --
193
761000
2000
i często całkiem świetnie dla ministra --
13:01
(Laughter)
194
763000
1000
(Śmiech)
13:02
-- and it's not great for their country.
195
764000
3000
-- a nie jest świetnie dla kraju.
13:05
There's a very simple institutional technology
196
767000
2000
Istnieje bardzo prosty sposób instytucjonalny,
13:07
which can transform that,
197
769000
2000
który może to zmienić,
13:09
and it's called verified auctions.
198
771000
5000
o nazwie przetarg publiczny.
13:14
The public agency with the greatest expertise on Earth
199
776000
6000
Agencją publiczną z kompetencjami najlepszymi na świecie
13:20
is of course the treasury -- that is, the British Treasury.
200
782000
3000
jest oczywiście skarb państwa -- to znaczy brytyjski skarb państwa.
13:23
And the British Treasury decided that it would sell the rights
201
785000
3000
Brytyjski skarb państwa zdecydował, że sprzeda prawa
13:26
to third-generation mobile phones
202
788000
2000
do telefonów komórkowych trzeciej generacji
13:28
by working out what those rights were worth.
203
790000
3000
poprzez wyliczenie, ile te prawa są warte.
13:31
They worked out they were worth two billion pounds.
204
793000
3000
Wyliczyli, że warte są dwa miliardy funtów.
13:34
Just in time, a set of economists got there and said,
205
796000
3000
W samą porę pojawił się tam zespół ekonomistów i zaproponował:
13:37
"Why not try an auction? It'll reveal the value."
206
799000
3000
„Spróbujmy urządzić przetarg. To pokaże prawdziwą wartość.”
13:40
It went for 20 billion pounds through auction.
207
802000
4000
W przetargu ostateczna cena wyniosła 20 miliardów funtów.
13:44
If the British Treasury can be out by a factor of 10,
208
806000
3000
Jeśli brytyjski skarb państwa może się mylić w stosunku 1 do 10,
13:47
think what the ministry of finance in Sierra Leone is going to be like.
209
809000
3000
wyobraźcie sobie, jak to będzie wyglądać w ministerstwie finansów Sierra Leone.
13:50
(Laughter)
210
812000
1000
(Śmiech)
13:51
When I put that to the President of Sierra Leone,
211
813000
2000
Kiedy przedstawiłem to Prezydentowi Sierra Leone,
13:53
the next day he asked the World Bank to send him a team
212
815000
3000
już nazajutrz poprosił Bank Światowy o przysłanie zespołu
13:56
to give expertise on how to conduct auctions.
213
818000
5000
ekspertów, który mógłby ze znawstwem przygotować przetarg.
14:01
There are five such decision points;
214
823000
2000
Etapów podejmowania decyzji jest pięć;
14:03
each one needs an international standard.
215
825000
4000
każdy z nich potrzebuje standardów międzynarodowych.
14:07
If we could do it, we would change the world.
216
829000
4000
Gdybyśmy mogli to zrobić, zmienilibyśmy świat.
14:11
We would be helping the reformers in these societies,
217
833000
4000
Pomagalibyśmy reformatorom w tych społeczeństwach,
14:15
who are struggling for change.
218
837000
3000
które walczą o zmianę.
14:18
That's our modest role. We cannot change these societies,
219
840000
4000
Oto nasza skromna rola. Nie możemy zmienić tych społeczeństw
14:22
but we can help the people in these societies
220
844000
3000
ale możemy pomóc ludziom w tych społeczeństwach,
14:25
who are struggling and usually failing,
221
847000
3000
którzy próbują walczyć i zwykle przegrywają,
14:28
because the odds are so stacked against them.
222
850000
6000
ponieważ wszystko sprzysięga się przeciwko nim.
14:34
And yet, we've not got these rules.
223
856000
3000
A jednak, nie mamy tych zasad.
14:37
If you think about it, the cost of promulgating international rules
224
859000
4000
Jeśli się nad tym zastanowić, koszt upowszechnienia zasad międzynarodowych
14:41
is zilch -- nothing.
225
863000
3000
równa się zero -- nic.
14:44
Why on Earth are they not there?
226
866000
4000
To dlaczego jeszcze ich nie ma?
14:48
I realized that the reason they're not there
227
870000
4000
Uświadomiłem sobie, że powodem tego, że ich nie ma,
14:52
is that until we have a critical mass of informed citizens in our own societies,
228
874000
6000
jest to, że dopóki w naszych własnych społeczeństwach nie będzie masy krytycznej dobrze poinformowanych obywateli,
14:58
politicians will get away with gestures.
229
880000
3000
puste gesty będą politykom uchodzić na sucho.
15:01
That unless we have an informed society,
230
883000
5000
Że o ile nie będziemy mieć dobrze poinformowanego społeczeństwa,
15:06
what politicians do, especially in relation to Africa, is gestures:
231
888000
6000
to co robią politycy, zwłaszcza jeśli chodzi o Afrykę, to puste gesty:
15:12
things that look good, but don't work.
232
894000
3000
coś co dobrze wygląda, ale nie działa.
15:15
And so I realized we had to go through the business
233
897000
3000
Więc uświadomiłem sobie, że trzeba zająć się działaniem
15:18
of building an informed citizenry.
234
900000
4000
na rzecz ukształtowania dobrze poinformowanych obywateli.
15:22
That's why I broke all the professional rules of conduct for an economist,
235
904000
5000
Dlatego właśnie złamałem wszystkie zasady zawodowego kodeksu ekonomisty
15:27
and I wrote an economics book that you could read on a beach.
236
909000
3000
i napisałem książkę z dziedziny ekonomii, którą da się czytać na plaży.
15:30
(Laughter).
237
912000
5000
(Śmiech)
15:35
However, I have to say, the process of communication
238
917000
4000
Jednak muszę wyznać, że proces komunikowania się
15:39
does not come naturally to me.
239
921000
2000
nie przychodzi mi łatwo.
15:41
This is why I'm on this stage, but it's alarming.
240
923000
4000
Dlatego, choć jestem na tej scenie jest to zatrważające.
15:45
I grew up in a culture of self-effacement.
241
927000
8000
Dorastałem w kulturze nieprzyciągania do siebie uwagi.
15:53
My wife showed me a blog comment on one of my last talks,
242
935000
4000
Żona pokazała mi komentarz na blogu dotyczący jednej z moich ostatnich prezentacji,
15:57
and the blog comment said, "Collier is not charismatic --
243
939000
6000
i w tym komentarzu było: „Collier nie ma charyzmy --
16:03
(Laughter)
244
945000
3000
(Śmiech)
16:06
-- but his arguments are compelling."
245
948000
3000
-- ale ma argumenty nie do odparcia.”
16:09
(Laughter)
246
951000
4000
(Śmiech)
16:13
(Applause)
247
955000
7000
(Brawa)
16:20
If you agree with that sentiment,
248
962000
3000
Jeśli podzielacie to odczucie,
16:23
and if you agree that we need a critical mass of informed citizenry,
249
965000
6000
i jeśli zgodzicie się, że potrzebujemy masy krytycznej dobrze poinformowanych obywateli,
16:29
you will realize that I need you.
250
971000
4000
uświadomicie sobie, że potrzebuję Was.
16:33
Please, become ambassadors.
251
975000
2000
Proszę zostańcie ambasadorami.
16:35
Thank you.
252
977000
2000
Dziękuję.
16:37
(Applause)
253
979000
13000
(Brawa)
ABOUT THE SPEAKER
Paul Collier - EconomistPaul Collier’s book The Bottom Billion shows what is happening to the poorest people in the world, and offers ideas for opening up opportunities to all.
Why you should listen
Paul Collier studies the political and economic problems of the very poorest countries: 50 societies, many in sub-Saharan Africa, that are stagnating or in decline, and taking a billion people down with them. His book The Bottom Billion identifies the four traps that keep such countries mired in poverty, and outlines ways to help them escape, with a mix of direct aid and external support for internal change.
From 1998 to 2003, Collier was the director of the World Bank's Development Research Group; he now directs the Centre for the Study of African Economies at Oxford, where he continues to advise policymakers.
Paul Collier | Speaker | TED.com