ABOUT THE SPEAKER
Manal al-Sharif - Women’s rights activist
Manal al-Sharif advocates for women’s right to drive, male guardianship annulment, and family protection in Saudi Arabia.

Why you should listen

In May 2011, Manal al-Sharif filmed herself driving a car in Saudi Arabia, where women are prohibited from driving. She posted the video on YouTube, called on women to participate in a Women2Drive campaign on June 17 of that year, and attracted 12,000 fans to a Facebook page she’d collaborated on called Teach Me How to Drive So I Can Protect Myself. During a second turn at the wheel, she was arrested. Nine days -- and a groundswell of protest -- later she was released from jail.
 
Al-Sharif, an information technology consultant, remains active in the women right's movement. She has broadened her campaign to focus on guardianship annulment and family protection as well as driving rights, and has founded several groups throughout Saudi Arabia with the title "My rights, my dignity."

More profile about the speaker
Manal al-Sharif | Speaker | TED.com
TEDGlobal 2013

Manal al-Sharif: A Saudi woman who dared to drive

Manal al-Sharif: Araba kullanmaya cüret eden kadın

Filmed:
1,659,001 views

Suudi Arabistan'da kadınların araba sürmesini yasaklayan mutlak bir kanun yok ancak yine de yasak. 2 yıl önce, Manal Al-Sharif kadınları araba sürmek için cesaretlendirmeye karar verdi ve bunu yaparak, kendini Youtube için filme aldı. Hikayesinin sonrasında neler olduğunu kendisinden dinleyelim.
- Women’s rights activist
Manal al-Sharif advocates for women’s right to drive, male guardianship annulment, and family protection in Saudi Arabia. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:13
Allowİzin ver me to startbaşlama this talk with a questionsoru to everyoneherkes.
0
1267
4528
Konuşmama herkese soracağım soru ile başlamama izin verin.
00:17
You know that all over the worldDünya,
1
5795
2262
Dünya'nın her köşesinde, insanların
00:20
people fightkavga for theironların freedomözgürlük,
2
8057
2795
özgürlüğü ve hakları için
00:22
fightkavga for theironların rightshaklar.
3
10852
2206
savaştığını biliyorsunuz.
00:25
Some battlesavaş oppressivebaskıcı governmentshükümetler.
4
13058
3161
Bazıları baskıcı hükümetlerle savaşır.
00:28
OthersDiğerleri battlesavaş oppressivebaskıcı societiestoplumlar.
5
16219
4736
Diğerleri baskıcı toplumlarla savaşır.
00:32
WhichHangi battlesavaş do you think is harderDaha güçlü?
6
20955
3856
Sizce hangi savaş daha zordur?
00:36
Allowİzin ver me to try to answerCevap this questionsoru
7
24811
2472
Bu soruyu gelecek birkaç dakika içinde
00:39
in the fewaz cominggelecek minutesdakika.
8
27283
3080
cevaplamaya çalışmama izin verin.
00:42
Let me take you back two yearsyıl agoönce in my life.
9
30363
5816
Sizi 2 sene önce yaşadıklarıma götürmeme izin verin.
00:48
It was the bedtimeYatma zamanı of my sonoğul, AboodyAboody.
10
36179
2956
Oğlum Aboody'nin yatma vaktiydi.
00:51
He was fivebeş at the time.
11
39135
2684
O zaman beş yaşındaydı.
00:53
After finishingbitirme his bedtimeYatma zamanı ritualsritüeller,
12
41819
2440
Yatak zamanı dualarını bitirdikten sonra,
00:56
he lookedbaktı at me and he askeddiye sordu a questionsoru:
13
44259
4082
bana baktı ve bir soru sordu:
01:00
"MommyAnne, are we badkötü people?"
14
48341
3231
"Annecim, biz kötü insanlar mıyız?"
01:03
I was shockedşok.
15
51572
2460
Şok olmuştum.
01:06
"Why do you say suchböyle things, AboodyAboody?"
16
54032
3157
"Neden böyle şeyler söylüyorsun, Aboody?"
01:09
EarlierDaha önce that day, I noticedfark some bruisesçürükler
17
57189
2335
O günün erken saatlerinde, okuldan
01:11
on his faceyüz when he camegeldi from schoolokul.
18
59524
2583
geldiğinde yüzünde morluklar olduğunu fark etmiştim.
01:14
He wouldn'tolmaz tell me what happenedolmuş.
19
62107
1966
Ne olduğunu bana söylemezdi.
01:16
[But now] he was readyhazır to tell.
20
64073
4063
[Ama şimdi] söylemeye hazırdı.
01:20
"Two boysçocuklar hitvurmak me todaybugün in schoolokul.
21
68136
2811
"Bugün okulda iki çocuk bana vurdu.
01:22
They told me, 'We' Biz saw your momanne on FacebookFacebook.
22
70947
3369
Bana, 'Anneni facebook'da gördük.
01:26
You and your momanne should be put in jailhapis.'"
23
74316
4786
Sen ve annen hapse atılmalısınız." dediler.
01:31
I've never been afraidkorkmuş to tell AboodyAboody anything.
24
79102
3141
Ben asla Aboody'e bir şey söylemekten çekinmedim.
01:34
I've been always a proudgururlu womankadın of my achievementsbaşarıları.
25
82243
4704
Her zaman başarılarımdan gurur duyan bir kadın oldum.
01:38
But those questioningsorgulama eyesgözleri of my sonoğul
26
86947
2215
Fakat oğlumun o sorgulu bakışları
01:41
were my momentan of truthhakikat,
27
89162
2825
bütün bunlar toplandığında,
01:43
when it all camegeldi togetherbirlikte.
28
91987
3753
benim karar anımdı.
01:47
You see, I'm a SaudiSuudi womankadın who had been put in jailhapis
29
95740
4418
Gördüğünüz gibi, ben kadınların araba kullanmaması
01:52
for drivingsürme a cararaba in a countryülke
30
100158
2135
gereken bir ülkede, araba
01:54
where womenkadınlar are not supposedsözde to drivesürücü carsarabalar.
31
102293
4955
kullandığı için hapse atılan Suudi kadınıyım.
01:59
Just for givingvererek me his cararaba keysanahtarları,
32
107248
2391
Bana sadece araba anahtarlarını verdiği
02:01
my ownkendi brothererkek kardeş was detainedgözaltına alındı twiceiki defa,
33
109639
3856
için erkek kardeşim iki kere göz atına alındı,
02:05
and he was harassedtaciz to the pointpuan he had
34
113495
1613
ve jeolog olarak işinden ayrılmasını,
02:07
to quitçıkmak his job as a geologistjeolog,
35
115108
1988
ülkeyi karısı ve iki yaşındaki oğluyla
02:09
leaveayrılmak the countryülke with his wifekadın eş and two-year-oldiki-yıl-yaşlı sonoğul.
36
117096
3334
terk etmesini gerektirecek derecede taciz edildi.
02:12
My fatherbaba had to sitoturmak in a FridayCuma sermonvaaz
37
120430
2098
Babam cuma vaazlarında, imam
02:14
listeningdinleme to the imamİmam condemningkınayan womenkadınlar driverssürücüleri
38
122528
3672
kadın sürücüleri lanetler ve onlara fahişe derken
02:18
and callingçağrı them prostitutesfahişeler
39
126200
1968
aralarında arkadaşlarımızın
02:20
amongstarasında tonston of worshipperstapanlar,
40
128168
2336
ve babamın kendi ailesinin bulunduğu
02:22
some of them our friendsarkadaşlar and familyaile of my ownkendi fatherbaba.
41
130504
4312
birçok ibadet eden kişinin içinde oturmak zorundaydı.
02:26
I was facedyüzlü with an organizedörgütlü defamationiftira campaignkampanya
42
134816
3584
Aile toplantılarında, sokaklarda ve okullarda
02:30
in the localyerel mediamedya combinedkombine with falseyanlış rumorssöylentiler
43
138400
2982
paylaşılan yanlış bilgilerle derlenmiş yerel
02:33
sharedpaylaşılan in familyaile gatheringstoplantılar, in the streetssokaklar
44
141382
2858
medyada organize bir karalama kampanyasıyla
02:36
and in schoolsokullar.
45
144240
2744
karşı karşıyaydım.
02:38
It all hitvurmak me.
46
146984
2344
Hepsi kafama dank etti.
02:41
It camegeldi into focusodak that those kidsçocuklar
47
149328
2194
Açık bir şekilde, bu çocuklar
02:43
did not mean to be rudekaba to my sonoğul.
48
151522
2294
oğluma kaba davranmak istememişlerdi.
02:45
They were just influencedetkilenmiş by the adultsyetişkinler around them.
49
153816
4070
Sadece etrafındaki yetişkinlerden etkilenmişlerdi.
02:49
And it wasn'tdeğildi about me, and it wasn'tdeğildi a punishmentceza
50
157886
3469
Ve bu benim hakkımda değildi, ya da direksiyonu
02:53
for takingalma the wheeltekerlek and drivingsürme a fewaz milesmil.
51
161355
3814
alıp, birkaç mil sürdüğüm için değildi.
02:57
It was a punishmentceza for daringcesur to challengemeydan okuma
52
165169
2849
Bu toplumun kurallarına meydan okumaya
03:00
the society'stoplumun ruleskurallar.
53
168018
3697
cüret ettiğim için bir cezaydı.
03:03
But my storyÖykü goesgider beyondötesinde this momentan of truthhakikat of mineMayın.
54
171715
4537
Fakat hikaye bu kritik anımdan çok daha geriye gidiyor.
03:08
Allowİzin ver me to give you a briefingbrifing
55
176252
3796
Size hikayem hakkında ön bilgi
03:12
about my storyÖykü.
56
180048
2192
vermeme izin verin.
03:14
It was MayMayıs, 2011,
57
182240
2036
2011'in Mayıs ayıydı.
03:16
and I was complainingşikayetçi to a work colleagueçalışma arkadaşı
58
184276
1959
Ve iş arkadaşıma eve dönmeye çalışırken,
03:18
about the harassmentsilişki denemezdi I had to faceyüz
59
186235
1834
arabam ve uluslararası ehliyetim olduğu halde,
03:20
tryingçalışıyor to find a ridebinmek back home,
60
188069
1788
karşılaşmak zorunda kaldığım
03:21
althougholmasına rağmen I have a cararaba and an internationalUluslararası driver'ssürücü licenselisans.
61
189857
3484
tacizler hakkında şikayet ediyordum.
03:25
As long as I've knownbilinen, womenkadınlar in SaudiSuudi ArabiaArabistan
62
193341
2125
Bildiğim kadarıyla Suudi Arabistan'da kadınlar
03:27
have been always complainingşikayetçi about the banyasak,
63
195466
2486
her zaman yasaklar hakkında şikayet etmişlerdir,
03:29
but it's been 20 yearsyıl sincedan beri anyonekimse
64
197952
2416
fakat birisinin bu konuda bir şeyler
03:32
trieddenenmiş to do anything about it,
65
200368
2032
yapmaya çalışmasından beri
03:34
a wholebütün generationnesil agoönce.
66
202400
2200
20 yıl geçmişti, bütün bir kuşak önce.
03:36
He brokekırdı the good/badkötü newshaber in my faceyüz.
67
204600
2136
İyi/kötü haberi yüzüme vurdu.
03:38
"But there is no lawhukuk banningyasaklama you from drivingsürme."
68
206736
3157
"Ama size araba kullanmayı yasaklayan bir yasa yok."
03:41
I lookedbaktı it up, and he was right.
69
209893
2204
Araştırdım, ve haklıydı.
03:44
There wasn'tdeğildi an actualgerçek lawhukuk in SaudiSuudi ArabiaArabistan.
70
212097
2679
Suudi Arabistan'da mevcut bir kanun yoktu.
03:46
It was just a customÖzel and traditionsgelenekler
71
214776
2140
Bu sadece sert dini fetvalarla
03:48
that are enshrinedbenimsenen in rigidkatı religiousdini fatwasfetvalar
72
216916
4016
kabul edilmiş ve kadınlara empoze edilmiş
03:52
and imposeddayatılan on womenkadınlar.
73
220932
2004
bir gelenek ve görenekti.
03:54
That realizationgerçekleşme ignitedateşledi the ideaFikir of JuneHaziran 17,
74
222936
3088
Bunu farketmek 17 Haziran fikrini,
03:58
where we encouragedteşvik womenkadınlar to take the wheeltekerlek
75
226024
2441
kadınların direksiyonu kapıp araba sürmelerini,
04:00
and go drivesürücü.
76
228465
2728
ateşledi.
04:03
It was a fewaz weekshaftalar latersonra, we startedbaşladı receivingkabul all these
77
231193
3855
Birkaç hafta sonra, bütün bunlara maruz kaldık:
04:07
"Man wolvesKurtlar will rapekolza you if you go and drivesürücü."
78
235048
3206
"Erkek kurtlar eğer gidip araba kullanırsanız size tecavüz edecek."
04:10
A courageouscesur womankadın, her nameisim is NajlaNajla HaririHariri,
79
238254
2666
Cesur bir kadın, adı Najla Hariri,
04:12
she's a SaudiSuudi womankadın in the cityŞehir of JeddahCidde,
80
240920
2600
Cidde'de yaşayan Suudi bir kadın,
04:15
she drovesürdü a cararaba and she announcedaçıkladı
81
243520
1614
araba kullandı ve bunu duyurdu
04:17
but she didn't recordkayıt a videovideo.
82
245134
1729
fakat video kaydetmemişti.
04:18
We neededgerekli proofkanıt.
83
246863
1860
Kanıta ihtiyacımız vardı.
04:20
So I drovesürdü. I postedgönderildi a videovideo on YouTubeYouTube.
84
248723
2861
Bundan dolayı sürdüm. Youtube'da video paylaştım.
04:23
And to my surprisesürpriz,
85
251584
1911
Ve ilk günde
04:25
it got hundredsyüzlerce of thousandsbinlerce of viewsgörünümler the first day.
86
253495
2889
yüz binlerce kişi tarafından görüntülendi.
04:28
What happenedolmuş nextSonraki, of coursekurs?
87
256384
1706
Tabii sonra ne oldu?
04:30
I startedbaşladı receivingkabul threatstehditler
88
258090
1894
Sadece bu kampanyayı durdurmak
04:31
to be killedöldürdü, rapedtecavüz, just to stop this campaignkampanya.
89
259984
4562
için ölüm ve tecavüz tehditleri almaya başladım.
04:36
The SaudiSuudi authoritiesyetkililer remainedkalmıştır very quietsessiz.
90
264546
3612
Suudi yetkililer çok sessiz kaldı.
04:40
That really creepedcreeped us out.
91
268158
2180
Bu bizi gerçekten korkuttu.
04:42
I was in the campaignkampanya with other SaudiSuudi womenkadınlar
92
270338
2127
Kampanyada diğer Suudi kadın ve hatta
04:44
and even menerkekler activistseylemciler.
93
272465
1953
erkek eylemcilerle birlikteydim.
04:46
We wanted to know how the authoritiesyetkililer
94
274418
2464
Hepimiz 17 Haziran'da, kadınların dışarı çıkıp, araba
04:48
would respondyanıtlamak on the actualgerçek day, JuneHaziran 17,
95
276882
3608
süreceği asıl günde yetkililerin nasıl tepki
04:52
when womenkadınlar go out and drivesürücü.
96
280490
1729
vereceğini bilmek istiyorduk.
04:54
So this time I askeddiye sordu my brothererkek kardeş
97
282219
2058
Bu sefer erkek kardeşime benimle
04:56
to come with me and drivesürücü by a policepolis cararaba.
98
284277
2091
gelip polis arabasının yanından geçmesini istedim.
04:58
It wentgitti fasthızlı. We were arrestedtutuklandı,
99
286368
2754
Olaylar hızla gelişti. Tutuklanıp,
05:01
signedimzalı a pledgerehin not to drivesürücü again, releasedyayınlandı.
100
289122
3684
bir daha araba sürmeme yemini edip, serbest bırakıldık.
05:04
ArrestedTutuklandı again, he was sentgönderilen to detentiongözaltı for one day,
101
292806
3212
Tekrar tutuklandık. Kardeşim bir günlüğüne göz altına alındı
05:08
and I was sentgönderilen to jailhapis.
102
296018
2263
ve ben hapse gönderildim.
05:10
I wasn'tdeğildi sure why I was sentgönderilen there,
103
298281
1625
Neden oraya gönderilmiştim emin değildim
05:11
because I didn't faceyüz any chargesücretleri in the interrogationsorgulama.
104
299906
3177
çünkü herhangi bir suçla sorguya çekilmemiştim.
05:15
But what I was sure of was my innocencesaflık.
105
303083
2287
Fakat emin olduğum şey masumiyetimdi.
05:17
I didn't breakkırılma a lawhukuk, and I kepttuttu my abayaAbaya
106
305370
2465
Yasayı çiğnememiş ve çarşafımı tutmuştum.
05:19
— it's a blacksiyah cloakPelerin we weargiyinmek in SaudiSuudi ArabiaArabistan before we leaveayrılmak the houseev
107
307835
3876
-Suudi Arabistan'da evi terk etmeden önce giydiğimiz siyah çarşaf-
05:23
and my fellowadam prisonersmahkumlar kepttuttu askingsormak me to take it off,
108
311711
2982
Aynı nedenle hapiste olan mahkumlar bana çıkarmamı söylediler,
05:26
but I was so sure of my innocencesaflık, I kepttuttu sayingsöz,
109
314693
2673
fakat her seferinde masumiyetimden emin olduğumu söyledim,
05:29
"No, I'm leavingayrılma todaybugün."
110
317366
2225
"Hayır, bugün çıkacağım."
05:31
OutsideDışarıda the jailhapis, the wholebütün countryülke wentgitti into a frenzyçılgınlık,
111
319591
3456
Hapishanenin dışında, bütün ülke çıldırdı.
05:35
some attackingsaldırma me badlykötü,
112
323047
2304
Bazıları bana şiddetle saldırırken
05:37
and othersdiğerleri supportivedestekleyici and even collectingtoplama signaturesimzalar
113
325351
3725
diğerleri destekçiydi ve hatta benim serbest bırakılmam için
05:41
in a petitiondilekçe to be sentgönderilen to the kingkral to releaseserbest bırakmak me.
114
329076
4243
krala gönderilecek olan dilekçe için imza topluyordu.
05:45
I was releasedyayınlandı after ninedokuz daysgünler.
115
333319
1784
Dokuz gün sonra serbest bırakılmıştım.
05:47
JuneHaziran 17 comesgeliyor.
116
335103
2686
Haziranın 17'si gelir.
05:49
The streetssokaklar were packedpaketlenmiş with policepolis carsarabalar
117
337789
2690
Caddeler polis ve ahlak polisi
05:52
and religiousdini policepolis carsarabalar,
118
340479
2161
arabalarıyla doluydu.
05:54
but some hundredyüz bravecesur SaudiSuudi womenkadınlar
119
342640
2303
Fakat birkaç yüz cesur Suudi kadını
05:56
brokekırdı the banyasak and drovesürdü that day.
120
344943
2032
yasağı çiğnedi ve o gün araba sürdü.
05:58
NoneHiçbiri were arrestedtutuklandı. We brokekırdı the tabootabu.
121
346975
3088
Hiçbiri tutuklanmadı. Tabuyu kırdık.
06:02
(ApplauseAlkış)
122
350063
5343
(Alkış)
06:12
So I think by now, everyoneherkes knowsbilir that we can't drivesürücü,
123
360407
3392
Bence şimdiye kadar herkes bizim neden süremediğimizi ya da Suudi Arabistan'da
06:15
or womenkadınlar are not allowedizin to drivesürücü, in SaudiSuudi ArabiaArabistan,
124
363799
2185
kadınların araba kullanmasına izin verilmediği biliyor.
06:17
but maybe fewaz know why.
125
365984
2298
fakat nedenini belki çok azınız biliyor.
06:20
Allowİzin ver me to help you answerCevap this questionsoru.
126
368282
2584
Bu soruyu cevaplamanıza yardımcı olmama izin verin.
06:22
There was this officialresmi studyders çalışma
127
370866
3136
Şura Konseyine sunulan
06:26
that was presentedsunulan to the ShuraShura CouncilKonseyi --
128
374002
2044
resmi bir çalışma vardı.
06:28
it's the consultativeDanışma councilkonsey appointeddöşenmiş
129
376046
2264
Suudi Arabistan'da kral tarafından atanılan
06:30
by the kingkral in SaudiSuudi ArabiaArabistan
130
378310
1983
istişare konseyi -
06:32
and it was donetamam by a localyerel professorprofesör,
131
380293
2041
ve yerli bir profesör tarafından yapılmıştı,
06:34
a universityÜniversite professorprofesör.
132
382334
1318
bir üniversite profesörü.
06:35
He claimsiddialar it's donetamam basedmerkezli on a UNESCOUNESCO studyders çalışma.
133
383652
4363
UNESCO'nun bir çalışması temel alınarak yapıldığını iddia ediyor.
06:40
And the studyders çalışma statesdevletler,
134
388015
2992
Ve araştırma şunu belirtiyor:
06:43
the percentageyüzde of rapekolza, adulteryZina,
135
391007
3792
Tecavüz, zina, gayrimeşru çocukların,
06:46
illegitimategayri meşru childrençocuklar, even drugilaç abusetaciz,
136
394799
3440
ve hatta madde bağımlılığı, fuhuşun yüzdesi
06:50
prostitutionfuhuş in countriesülkeler where womenkadınlar drivesürücü
137
398239
3088
kadınların araba kullandığı ülkelerde, kadınların araba kullanmadığı
06:53
is higherdaha yüksek than countriesülkeler where womenkadınlar don't drivesürücü.
138
401327
3522
ülkelere göre daha fazla olduğunu belirtiyordu.
06:56
(LaughterKahkaha)
139
404849
1337
(Kahkahalar)
06:58
I know, I was like this, I was shockedşok.
140
406186
1503
Biliyorum, böyleydim, şok olmuştum.
06:59
I was like, "We are the last countryülke in the worldDünya
141
407689
3120
Tıpkı "Biz dünya da kadınların araba kullanmadığı
07:02
where womenkadınlar don't drivesürücü."
142
410809
1953
tek ülkeyiz."
07:04
So if you look at the mapharita of the worldDünya,
143
412762
2166
Eğer dünya haritasına bakacak olursanız,
07:06
that only leavesyapraklar two countriesülkeler:
144
414928
1693
geriye sadece iki ülke kalır:
07:08
SaudiSuudi ArabiaArabistan, and the other societytoplum is the restdinlenme of the worldDünya.
145
416621
4386
Suudi Arabistan ve diğer toplum ise Dünya'nın geri kalanı.
07:13
We startedbaşladı a hashtaghashtag on TwitterTwitter mockingDalga mı geçiyorsun the studyders çalışma,
146
421007
3088
Twitter'da araştırmayla alay eden bir etiket başlattık.
07:16
and it madeyapılmış headlineshaber başlıkları around the worldDünya.
147
424095
2468
Dünya çapında manşet haber oldu.
07:18
[BBCBBC NewsHaberler: 'End' End of virginity'bekaret ' if womenkadınlar drivesürücü, SaudiSuudi clericdin adamı warnsuyardı]
148
426563
1764
[BBC News: Suudi din adamı uyarıyor, kadınlar araba sürerse bu 'Bekaretin Sonu' olur.
07:20
(LaughterKahkaha)
149
428327
1265
(Kahkahalar)
07:21
And only then we realizedgerçekleştirilen it's so empoweringgüçlendirici
150
429592
2671
Ve ancak o zaman biz sizi ezen kişiyle alay etmenin
07:24
to mocksahte your oppressorbaskıcı.
151
432263
1464
ne kadar güçlendirici olduğunu farkettik.
07:25
It stripsşeritler it away of its strongestEn güçlü weaponsilah: fearkorku.
152
433727
4499
Bu en güçlü silahını ortaya çıkarıyor: Korku.
07:30
This systemsistem is basedmerkezli on ultra-conservativeUltra-muhafazakar
153
438226
3604
Bu sistem, kadınları ikinci sınıfmış gibi ele alan
07:33
traditionsgelenekler and customsGümrük
154
441830
1907
ve kadınların onları koruyacak
07:35
that dealanlaştık mı with womenkadınlar as if they are inferioraşağı
155
443737
3247
bir gardiyana ihtiyaç duyduğu, bütün hayatları
07:38
and they need a guardianGardiyan to protectkorumak them,
156
446984
2497
boyunca yazılı ya da sözlü olarak, bu
07:41
so they need to take permissionizin from this guardianGardiyan,
157
449481
2204
gardiyandan izin alması gereken aşırı muhafazakar
07:43
whetherolup olmadığını verbalsözlü or writtenyazılı, all theironların liveshayatları.
158
451685
2166
gelenek ve görenekler üzerine kurulmuştur.
07:45
We are minorsküçüklerin untila kadar the day we dieölmek.
159
453851
2456
Öldüğümüz güne kadar bizler alt tabakadanız.
07:48
And it becomesolur worsedaha da kötüsü when it's enshrinedbenimsenen in religiousdini fatwasfetvalar
160
456307
3906
Ve bu şeriat kanunun ya da dini kanunların yanlış yorumlanmasıyla
07:52
basedmerkezli on wrongyanlış interpretationyorumu of the shariaşeriat lawhukuk,
161
460213
2702
dini fetvalarla kabul edilince çok daha kötü
07:54
or the religiousdini lawsyasalar.
162
462915
2190
bir hal alıyor.
07:57
What's worsten kötü, when they becomeolmak codifiedkodlanmış
163
465105
2125
Daha kötüsü, sisteme kanun olarak
07:59
as lawsyasalar in the systemsistem,
164
467230
2451
girdiklerinde,
08:01
and when womenkadınlar themselveskendilerini believe in theironların inferiorityaşağılık,
165
469681
3396
kadınlar kendi aşağılıklarına inanıyorlar
08:05
and they even fightkavga those who try
166
473077
2490
ve hatta bu kuralları sorgulamak isteyenlerle
08:07
to questionsoru these ruleskurallar.
167
475567
3570
savaşıyorlar.
08:11
So for me, it wasn'tdeğildi only about these attackssaldırılar I had to faceyüz.
168
479137
4266
Bana gelince, bu sadece yüzleşmek zorunda kaldığım saldırılarla ilgili değildi.
08:15
It was about livingyaşam two totallybütünüyle differentfarklı
169
483403
2814
Kişiliğimin ve benliğimin tamamiyle
08:18
perceptionsalgılamalar of my personalitykişilik, of my personkişi --
170
486217
2960
farklı iki algısıyla yaşamakla ilgiliydi.
08:21
the villainkötü adam back in my home countryülke,
171
489177
2712
Kendi ülkemde kötü adam,
08:23
and the herokahraman outsidedışında.
172
491889
2023
dışarıda kahraman.
08:25
Just to tell you, two storieshikayeleri happenedolmuş in the last two yearsyıl.
173
493912
4075
Size söylüyorum, son iki sene içinde iki olay başıma geldi.
08:29
One of them is when I was in jailhapis.
174
497987
2378
Birtanesi ben hapisteyken.
08:32
I'm prettygüzel sure when I was in jailhapis,
175
500365
1658
Ben hapiteyken herkesin uluslararası
08:34
everyoneherkes saw titlesbaşlıklar in the internationalUluslararası mediamedya
176
502023
4451
medyada ki başlıkları gördüğüne eminim.
08:38
something like this duringsırasında these ninedokuz daysgünler I was in jailhapis.
177
506474
4045
Hapiste kaldığım dokuz gün boyunca böyle bir şeydi.
08:42
But in my home countryülke, it was a totallybütünüyle differentfarklı pictureresim.
178
510519
3477
Fakat kendi ülkemde, tümüyle farklı bir resim vardı.
08:45
It was more like this:
179
513996
1669
Daha çok şöyleydi:
08:47
"ManalManal al-SharifHarem-üş-Şerif facesyüzleri chargesücretleri of disturbingrahatsız edici publichalka açık ordersipariş
180
515665
3032
"Manal al-Sharif kamu düzenini bozma ve kadınları sürmeye teşvif etme
08:50
and incitingteşvik edici womenkadınlar to drivesürücü."
181
518697
3742
suçlamalarıyla yüzleşiyor.
08:54
I know.
182
522439
3034
Biliyorum.
08:57
"ManalManal al-SharifHarem-üş-Şerif withdrawsgeri çekiyor from the campaignkampanya."
183
525473
2049
"Manal al-Sharif kampanyadan geri çekildi."
08:59
AhAh, it's okay. This is my favoritesevdiğim.
184
527522
2567
Ah, bu hiçbir şey. Bu benim favorim.
09:02
"ManalManal al-SharifHarem-üş-Şerif breakssonları down and confessesitiraf:
185
530089
2397
"Manal al-Sharif kendini kaybetti ve itiraf etti:
09:04
'ForeignYabancı forcesgüçler incitedincited me.'"
186
532486
1812
'Dış güçler beni kışkırttı.'
09:06
(LaughterKahkaha)
187
534298
2359
(Kahkahalar)
09:08
And it goesgider on, even trialDeneme and floggingkırbaç me in publichalka açık.
188
536657
5197
Ve böyle devam ediyor hatta izimi sürmek ve halkın içinde kırbaçlama.
09:13
So it's a totallybütünüyle differentfarklı pictureresim.
189
541854
3428
Sonuç olarak bu tümüyle farklı bir resim.
09:17
I was askeddiye sordu last yearyıl to give a speechkonuşma
190
545282
1772
Geçen sene Oslo Freedom Forum'u konuşma
09:19
at the OsloOslo FreedomÖzgürlük ForumForum.
191
547054
2612
vermem için beni davet etti.
09:21
I was surroundedçevrili by this love
192
549666
2585
Etrafımdaki insanların destek ve
09:24
and the supportdestek of people around me,
193
552251
2135
sevgileriyle sarılmıştım ve beni bir ilham kaynağı
09:26
and they lookedbaktı at me as an inspirationilham.
194
554386
2185
ilham kaynağı olarak görmüşlerdi.
09:28
At the sameaynı time, I flewuçtu back to my home countryülke,
195
556571
2862
Aynı zamanda, ülkeme geri döndüğümde,
09:31
they hatednefret edilen that speechkonuşma so much.
196
559433
1925
konuşmamdan çok nefret etmişlerdi.
09:33
The way they calleddenilen it: a betrayalihanet to the SaudiSuudi countryülke
197
561358
2539
Konuşmamı şöyle tanımlamışlardı: Suudi ülkesine ve
09:35
and the SaudiSuudi people,
198
563897
1592
insanlarına hakaret,
09:37
and they even startedbaşladı a hashtaghashtag calleddenilen #OsloTraitorOsloTraitor on TwitterTwitter.
199
565489
3361
ve hatta Twitter'da #Oslohain'i diye bir etiket başlattılar.
09:40
Some 10,000 tweetsTweets were writtenyazılı in that hashtaghashtag,
200
568850
3269
O etiket altında, yaklaşık 10,000 tweet atılmıştı.
09:44
while the oppositekarşısında hashtaghashtag, #OsloHeroOsloHero,
201
572119
2818
#OsloKahraman'ı olan karşıt etikette ise
09:46
there was like a handfulavuç of tweetsTweets writtenyazılı.
202
574937
1784
yalnızca bir avuç dolusu tweet vardı.
09:48
They even startedbaşladı a pollAnket.
203
576721
1940
Hatta bir anket bile başlatmışlardı.
09:50
More than 13,000 votersSeçmenler answeredcevap this pollAnket:
204
578661
3283
13,000'den fazla kişi ankete katılmıştı:
09:53
whetherolup olmadığını they considereddüşünülen me a traitorhain or not after that speechkonuşma.
205
581944
3026
Konuşmadan sonra beni vatan haini olarak düşünüp düşünmediklerini hakkındaydı.
09:56
NinetyDoksan percentyüzde said yes, she's a traitorhain.
206
584970
3026
Yüzde doksan evet, vatan hainidir dedi.
09:59
So it's these two totallybütünüyle differentfarklı perceptionsalgılamalar
207
587996
3890
İşte burada karakterimle ilgi tamamıyla iki farklı
10:03
of my personalitykişilik.
208
591886
1607
algı var.
10:05
For me, I'm a proudgururlu SaudiSuudi womankadın,
209
593493
2024
Bana gelince, ben gururlu bir Suudi kadınıyım
10:07
and I do love my countryülke,
210
595517
1599
ve ülkemi çok seviyorum,
10:09
and because I love my countryülke, I'm doing this.
211
597116
2929
ve bunu ülkemi sevdiğim için yapıyorum.
10:12
Because I believe a societytoplum will not be freeücretsiz
212
600045
2865
Çünkü inanıyorum ki eğer bir toplumun kadınları
10:14
if the womenkadınlar of that societytoplum are not freeücretsiz.
213
602910
2543
özgür değilse, o toplum özgür olmayacaktır.
10:17
(ApplauseAlkış)
214
605453
9929
(Alkış)
10:27
Thank you.
215
615382
2352
Teşekkür ederim.
10:29
(ApplauseAlkış)
216
617734
2816
(Alkış)
10:32
Thank you, thank you, thank you, thank you.
217
620550
2624
Teşekkür ederim, teşekkür ederim, teşekkür ederim.
10:35
(ApplauseAlkış)
218
623174
12764
(Alkış)
10:47
Thank you.
219
635938
3677
Teşekkürler.
10:51
But you learnöğrenmek lessonsdersler from these things that happenolmak to you.
220
639615
4221
Fakat başınıza gelen bu şeylerden ders alırsınız.
10:55
I learnedbilgili to be always there.
221
643836
2218
Ben her zaman orada olmasını öğrendim.
10:58
The first thing, I got out of jailhapis,
222
646054
2238
Hapisten çıktığımda yaptığım ilk şey,
11:00
of coursekurs after I tookaldı a showerduş, I wentgitti onlineinternet üzerinden,
223
648292
3320
tabii ki duş aldıktan sonra, internete girdip
11:03
I openedaçıldı my TwitterTwitter accounthesap and my FacebookFacebook pagesayfa,
224
651612
3219
Twitter hesabımı ve facebook sayfamı açtım.
11:06
and I've been always very respectfulsaygılı
225
654831
2288
Ve ben bana görüşlerini belirten insanlara
11:09
to those people who are opiningyazmış to me.
226
657119
1507
her zaman çok saygılı olmuşumdur.
11:10
I would listen to what they say,
227
658626
1600
Ne dediklerini dinlerdim,
11:12
and I would never defendsavunmak myselfkendim with wordskelimeler only.
228
660226
2933
ve kendimi sadece kelimelerle savunmazdım.
11:15
I would use actionseylemler. When they said I should withdrawçekilme from the campaignkampanya,
229
663159
2408
Eyleme geçerdim. Kampanyadan geri çekilmem gerektiğini söyledikleri zaman,
11:17
I filedunder the first lawsuitdava againstkarşısında the generalgenel directorateMüdürlüğü
230
665567
3158
trafik polisi genel müdürlüğüne karşı
11:20
of traffictrafik policepolis for not issuingveren me a driver'ssürücü licenselisans.
231
668725
4242
ehliyetimi çıkarmadıkları için ilk davamı açtım.
11:24
There are a lot of people alsoAyrıca --
232
672967
1975
Aynı zamanda serbest bırakılmam
11:26
very bigbüyük supportdestek, like those 3,000 people
233
674942
2305
için dilekçe imzalayan, 3,000 kişi kadar, büyük
11:29
who signedimzalı the petitiondilekçe to releaseserbest bırakmak me.
234
677247
2364
destek veren çok fazla insan var.
11:31
We sentgönderilen a petitiondilekçe to the ShuraShura CouncilKonseyi
235
679611
3204
Şura Konseyine, Suudi kadınlara karşı olan
11:34
in favoriyilik of liftingkaldırma the banyasak on SaudiSuudi womenkadınlar,
236
682815
3232
yasağı kaldırmak için bir dilekçe gönderdik.
11:38
and there were, like, 3,500 citizensvatandaşlar who believedinanılır in that
237
686047
3209
Ve buna inanan yaklaşık olarak 3,500 kadar vatandaş vardı
11:41
and they signedimzalı that petitiondilekçe.
238
689256
1633
ve dilekçeyi imzaladılar.
11:42
There were people like that, I just showedgösterdi some examplesörnekler,
239
690889
2871
Böyle insanlar vardı. Demin size bazı örneklerini gösterdim.
11:45
who are amazingşaşırtıcı, who are believinginanan in women'sBayanlar rightshaklar in SaudiSuudi ArabiaArabistan,
240
693760
3112
Suudi Arabistan'da kadınların haklarına inanan ve deneyen ayrıca seslerini
11:48
and tryingçalışıyor, and they are alsoAyrıca facingkarşı a lot of hatenefret
241
696872
2728
yükseltip görüşlerini belirttikleri için çok fazla
11:51
because of speakingkonuşuyorum up and voicingdile getiren theironların viewsgörünümler.
242
699600
3808
nefretle yüzleşen muhteşem insanlar.
11:55
SaudiSuudi ArabiaArabistan todaybugün is takingalma smallküçük stepsadımlar
243
703408
2377
Suudi Arabistan bugün kadın haklarını
11:57
towardkarşı enhancingartırılması women'sBayanlar rightshaklar.
244
705785
2209
geliştirmek için küçük adımlar atıyor.
11:59
The ShuraShura CouncilKonseyi that's appointeddöşenmiş by the kingkral,
245
707994
2198
Kral Abdullah'ın kraliyet kararnamesiyle, kral
12:02
by royalroyal decreekararname of KingKral AbdullahAbdullah,
246
710192
2354
tarafından düzenlenilen Şura Konseyine
12:04
last yearyıl there were 30 womenkadınlar assignedatanmış to that CouncilKonseyi,
247
712546
3608
geçen sene 30 kadın atanmıştı.
12:08
like 20 percentyüzde.
248
716154
2528
Yüzde yirmi gibi.
12:10
20 percentyüzde of the CouncilKonseyi. (ApplauseAlkış)
249
718682
2728
Konseyin yüzde 20'si. (Alkış)
12:13
The sameaynı time, finallyen sonunda, that CouncilKonseyi,
250
721410
2160
Aynı zamanda, sonunda, o Konsey,
12:15
after rejectingreddetmeden our petitiondilekçe fourdört timeszamanlar for womenkadınlar drivingsürme,
251
723570
2992
kadınların sürmesiyle ilgili olan dilekçemizi dört kere reddettikten sonra,
12:18
they finallyen sonunda acceptedkabul edilmiş it last FebruaryŞubat.
252
726562
2575
geçen Şubat sonunda kabul etti.
12:21
(ApplauseAlkış)
253
729137
4990
(Alkış)
12:26
After beingolmak sentgönderilen to jailhapis
254
734127
1837
Hapishaneye gönderildikten,
12:27
or sentencedmahkum lashingbağlama, or sentgönderilen to a trialDeneme,
255
735964
2853
kırbaçla cezaya çarptırıldıktan ya da takibe alındıktan sonra,
12:30
the spokespersonsözcüsü of the traffictrafik policepolis said,
256
738817
2089
trafik polisinin sözcüsü, trafik kurallarını
12:32
we will only issuekonu traffictrafik violationihlal for womenkadınlar driverssürücüleri.
257
740906
4311
yalnızca kadın sürücüler için uygulayacağız dedi.
12:37
The GrandGrand MuftiMüftü, who is the headkafa
258
745217
1438
Büyük Müfti, Suudi Arabistan'daki dini
12:38
of the religiousdini establishmentKuruluş in SaudiSuudi ArabiaArabistan,
259
746655
2776
kurumun lideri, kadınların araba kullanması
12:41
he said, it's not recommendedÖnerilen for womenkadınlar to drivesürücü.
260
749431
4112
tavsiye edilmez dedi.
12:45
It used to be haramharam, forbiddenyasak, by the previousönceki GrandGrand MuftiMüftü.
261
753543
4530
Bu önceki müftü tarafından yasaklanmıştı, haramdı.
12:50
So for me, it's not about only these smallküçük stepsadımlar.
262
758073
5549
Sonuç olarak bunlar benim için sadece küçük adımlar atmakla ilgili değil.
12:55
It's about womenkadınlar themselveskendilerini.
263
763622
1565
Kadınların kendisi hakkında.
12:57
A friendarkadaş oncebir Zamanlar askeddiye sordu me, she said,
264
765187
1652
Bir zamanlar bir arkadaş bana sordu, dedi ki,
12:58
"So when do you think this womenkadınlar drivingsürme will happenolmak?"
265
766839
2751
"Öyleyse sence bu kadınlar ne zaman araba sürmeye başlayacak?"
13:01
I told her, "Only if womenkadınlar stop askingsormak 'When' Ne zaman?'
266
769590
2749
Bende ona " Sadece kadınlar ne zaman' diye sormayı bıraktıkları zaman
13:04
and take actionaksiyon to make it now."
267
772339
2774
ve şimdi yapmak için harekete geçtikleri zaman." dedim.
13:07
So it's not only about the systemsistem,
268
775113
1654
Dolayısıyla, bu sadece sistem hakkında değil.
13:08
it's alsoAyrıca about us womenkadınlar to drivesürücü our ownkendi life, I'd say.
269
776767
6443
Bu ayrıca biz kadınların kendi hayatlarımızı kullanmakla ilgili diyorum.
13:15
So I have no clueipucu, really, how I becameoldu an activisteylemci.
270
783210
6152
Sonuç olarak nasıl aktivist oldum gerçekten hiçbir fikrim yok
13:21
And I don't know how I becameoldu one now.
271
789362
3967
ve şu anda nasıl oldum bilmiyorum.
13:25
But all I know, and all I'm sure of, in the futuregelecek
272
793329
3648
Fakat bildiğim ve emin olduğum tek şey, gelecekte
13:28
when someonebirisi askssorar me my storyÖykü,
273
796977
2768
birisi hikayemi sorduğu zaman
13:31
I will say, "I'm proudgururlu
274
799745
2232
diyeceğim ki: "Ben
13:33
to be amongstarasında those womenkadınlar who liftedkaldırdı the banyasak,
275
801977
2856
yasağı kaldıran, yasakla savaşan ve herkesin özgürlüğünü
13:36
foughtkavga etti the banyasak, and celebratedünlü everyone'sherkesin var freedomözgürlük."
276
804833
3775
kutlayan kadınlardan bir tanesi olmaktan gurur duyuyorum."
13:40
So the questionsoru I startedbaşladı my talk with,
277
808608
3297
Sonuç olarak, konuşmamı başlattığım soru,
13:43
who do you think is more difficultzor to faceyüz,
278
811905
3200
sizce hangisiyle yüzleşmek daha zor,
13:47
oppressivebaskıcı governmentshükümetler or oppressivebaskıcı societiestoplumlar?
279
815105
2957
baskıcı hükümetler mi yoksa baskıcı toplumlar mı?
13:50
I hopeumut you find cluesİpuçları to answerCevap that from my speechkonuşma.
280
818062
2899
Umarım konuşmamda cevap vermek için ipuçları bulmuşsunuzdur.
13:52
Thank you, everyoneherkes.
281
820961
1456
Herkese teşekkür ederim.
13:54
(ApplauseAlkış)
282
822417
4768
(Alkış)
13:59
Thank you.
283
827185
3124
Teşekkür ederim.
14:02
(ApplauseAlkış)
284
830309
5684
(Alkış)
14:07
Thank you. (ApplauseAlkış)
285
835993
3524
Teşekkür ederim. (Alkış)
Translated by Maide Bayindir
Reviewed by Yusuf Pasha

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Manal al-Sharif - Women’s rights activist
Manal al-Sharif advocates for women’s right to drive, male guardianship annulment, and family protection in Saudi Arabia.

Why you should listen

In May 2011, Manal al-Sharif filmed herself driving a car in Saudi Arabia, where women are prohibited from driving. She posted the video on YouTube, called on women to participate in a Women2Drive campaign on June 17 of that year, and attracted 12,000 fans to a Facebook page she’d collaborated on called Teach Me How to Drive So I Can Protect Myself. During a second turn at the wheel, she was arrested. Nine days -- and a groundswell of protest -- later she was released from jail.
 
Al-Sharif, an information technology consultant, remains active in the women right's movement. She has broadened her campaign to focus on guardianship annulment and family protection as well as driving rights, and has founded several groups throughout Saudi Arabia with the title "My rights, my dignity."

More profile about the speaker
Manal al-Sharif | Speaker | TED.com