ABOUT THE SPEAKER
Robert Ballard - Oceanographer
On more than 120 deep-sea expeditions, Robert Ballard has made many major natural discoveries, such as the deep-sea vents. Oh, and he found the Titanic.

Why you should listen

From an early age, Robert Ballard was intrigued by the deep. He's perhaps best-known for his work in underwater archaeology; in addition to Titanic, he has found the wrecks of the Bismarck, the USS Yorktown, the nuclear sub Thresher (on a top-secret mission for the Navy -- for which the Titanic was his cover story) and John F. Kennedy's PT-109.

His contributions to our scientific knowledge of the ocean is just as awe-inspiring. He was in the first team of humans to view the deep-sea vents, and to understand how life can not only survive but thrive in these deep black waters, under extreme pressure and at extreme temperature.

He's also a powerful storyteller and a passionate scientific educator. He founded the Institute for Exploration and has pioneered distance learning in classrooms around the world. Through his JASON Project, 1.7 million students a year join scientists virtually as they experience the thrill of exploration and discovery.

More profile about the speaker
Robert Ballard | Speaker | TED.com
TED2008

Robert Ballard: The astonishing hidden world of the deep ocean

Robert Ballard'dan okyanus araştırmaları üzerine

Filmed:
1,634,767 views

Okyanus araştırmacısı Robert Ballard bizi diğer araştırmacılarla beraber beklenmedik yaşam türleri, kaynaklar ve hatta yeni dağlar buldukları gizli sualtı dünyasına olan baş döndürücü yolculuğuna götürüyor. Ciddi keşif ve haritalama çalışmaları ile ilgili bir durumu ele alıyor. Google Okyanus, kim ister?
- Oceanographer
On more than 120 deep-sea expeditions, Robert Ballard has made many major natural discoveries, such as the deep-sea vents. Oh, and he found the Titanic. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:18
The first questionsoru is this.
0
0
2000
İlk soru şu.
00:20
Our countryülke has two explorationkeşif programsprogramlar.
1
2000
3000
Ülkemizde iki keşif programı mevcut.
00:23
One is NASANASA, with a missionmisyon to explorekeşfetmek the great beyondötesinde,
2
5000
5000
Birincisi NASA'nın büyük karanlığı,
00:28
to explorekeşfetmek the heavensgökler, whichhangi we all want to go to if we're luckyşanslı.
3
10000
3000
gökleri, yani hepimizin şanslıysak gitmek istediğimiz yerleri araştırma misyonu.
00:31
And you can see we have SputnikSputnik, and we have SaturnSaturn,
4
13000
3000
Bakarsanız, Sputnik'e ve Saturn'e sahip olduğumuzu
00:34
and we have other manifestationstezahürleri of spaceuzay explorationkeşif.
5
16000
4000
ayrıca diğer uzay araştırma göstergelerine sahip olduğumuzu görürsünüz.
00:38
Well, there's alsoAyrıca anotherbir diğeri programprogram,
6
20000
2000
Aslında, okyanus araştırması ile ilgili başka bir program
00:40
in anotherbir diğeri agencyAjans withiniçinde our governmenthükümet, in oceanokyanus explorationkeşif.
7
22000
3000
devletimize bağlı başka bir kurumda da var.
00:43
It's in NOAANOAA, the NationalUlusal OceanicOkyanus and AtmosphericAtmosferik AdministrationYönetim.
8
25000
4000
NOAA, Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi içinde.
00:47
And my questionsoru is this: "why are we ignoringgörmezden the oceansokyanuslar?"
9
29000
6000
Sorum şu: "neden okyanusları göz ardı ediyoruz?"
00:53
Here'sİşte the reasonneden, or not the reasonneden, but here'sburada why I asksormak that questionsoru.
10
35000
4000
Sebebi şu, belki sebebi değil ama şu nedenle bu soruyu sordum.
00:57
If you comparekarşılaştırmak NASA'sNASA'ın annualyıllık budgetbütçe to explorekeşfetmek the heavensgökler,
11
39000
5000
Eğer NASA'nın gökleri araştırmaya ayırdığı yıllık bütçesi ile karşılaştırırsak,
01:02
that one-yearbir yıllık budgetbütçe would fundfon, sermaye NOAA'sNOAA budgetbütçe
12
44000
4000
bu bir yıllık bütçe, NOAA'nın
01:06
to explorekeşfetmek the oceansokyanuslar for 1,600 yearsyıl.
13
48000
5000
okyanusları 1600 yıl boyunca araştırması için yetecek bütçeye tekabül eder
01:11
Why? Why are we looking up? Is it because it's heavencennet?
14
53000
5000
Neden? Neden yukarılara bakıyoruz? Bunun sebebi orasının cennet olması mı?
01:16
And hellcehennem is down here? Is it a culturalkültürel issuekonu?
15
58000
3000
Ve cehennemin aşağılarda bir yerde olması mı? Yoksa bu kültürel bir mesele mi?
01:19
Why are people afraidkorkmuş of the oceanokyanus?
16
61000
2000
İnsanlar neden okyanustan korkuyor?
01:21
Or do they just assumeüstlenmek the oceanokyanus is just a darkkaranlık, gloomykasvetli placeyer
17
63000
6000
Veya onlar okyanusları hiçbir şey vaat etmeyen karanlık ve kasvetli yerler
01:27
that has nothing to offerteklif?
18
69000
2000
olarak mı kabul ediyorlar?
01:29
I'm going to take you on a 16-minute-dakika tripgezi on 72 percentyüzde of the planetgezegen, so buckletoka up.
19
71000
6000
Şimdi sizi 16 dakikalık bir yolculukla gezegenin yüzde 72'lik yerine götüreceğim. Bu yüzden kemerlerinizi bağlayın.
01:35
OK. And what we're going to do
20
77000
2000
Pekala. Şimdi yapacağımız şey şu;
01:37
is we're going to immersebatırmak ourselveskendimizi in my worldDünya.
21
79000
2000
kendimizi benim dünyama daldıracağız.
01:39
And what I'm going to try -- I hopeumut I make the followingtakip etme pointsmakas.
22
81000
3000
Deneyeceğim şey, -- Umarım şunları tam manası ile gösterebilirim.
01:42
I'm going to make it right now in casedurum I forgetunutmak.
23
84000
2000
Unutmamak için hemen şimdi bunu gerçekleştireceğim.
01:45
Everything I'm going to presentmevcut to you
24
87000
2000
Bugün size göstereceğim herşey
01:47
was not in my textbooksders kitapları when I wentgitti to schoolokul.
25
89000
3000
ben okula giderken ders kitaplarında yoktu.
01:50
And mostçoğu of all, it was not even in my collegekolej textbooksders kitapları.
26
92000
4000
Hatta daha da önemlisi, bunlar üniversite kitaplarında bile bulunmuyordu.
01:54
I'm a geophysicistjeofizikçi, and all my EarthDünya scienceBilim bookskitaplar when I was a studentÖğrenci --
27
96000
5000
Ben bir jeofizikçiyim ve öğrenciyken kullandığım tüm yer bilim kitaplarımı kastediyorum.
01:59
I had to give the wrongyanlış answerCevap to get an A.
28
101000
3000
A alabilmek için yanlış cevaplar vermek zorundaydım.
02:03
We used to ridiculealay continentalkıta driftsürüklenme. It was something we laughedgüldü at.
29
105000
3000
Kıta kaymaları ile dalga geçerdik. Üzerine epey güldüğümüz bir mevzuydu.
02:06
We learnedbilgili of MarshallMarshall Kay'sKay'nın geosynclinalgeosynclinal cycledevir, whichhangi is a bunchDemet of crapbok.
30
108000
3000
Marshall Kay'in jeosenklinal döngüsü öğrendik; saçma sapan birşeydir.
02:09
In today'sbugünkü contextbağlam, it was a bunchDemet of crapbok,
31
111000
3000
Bugünnün bağlamında hiçbir şey ifade etmese de
02:12
but it was the lawhukuk of geologyJeoloji, verticaldikey tectonicsDeniz yaşamı.
32
114000
3000
sonuçta bu dikey tektonikler jeolojinin kanunuydu.
02:15
All the things we're going to walkyürümek throughvasitasiyla
33
117000
2000
Bugün üzerinden geçeceğimiz şeyler
02:17
in our explorationskeşifler and discoverieskeşifler of the oceansokyanuslar
34
119000
3000
okyanuslar üzerine yaptığımız keşif ve araştırmalarda
02:20
were mostlyçoğunlukla discoverieskeşifler madeyapılmış by accidentkaza.
35
122000
3000
çoğunlukla raslantı sonucu yaptığımız keşiflerimiz üzerine olacak.
02:24
MostlyÇoğunlukla discoverieskeşifler madeyapılmış by accidentkaza.
36
126000
2000
Buluşların çoğu şans eseri yapılmıştır.
02:26
We were looking for something and foundbulunan something elsebaşka.
37
128000
3000
Birşeyi ararken başka birşey bulduk.
02:29
And everything we're going to talk about
38
131000
2000
Ve bugün konuşacağımız herşey
02:31
representstemsil a one tenthonuncu of one percentyüzde glimpsebelirti, because that's all we'vebiz ettik seengörüldü.
39
133000
6000
yüzde birlik bulgularımızın onda birini temsil ediyor çünkü şu ana kadar ancak bu kadarını görebildik.
02:37
I have a characterizationkarakterizasyonu.
40
139000
2000
Bir tanımlama yapacağım.
02:39
This is a characterizationkarakterizasyonu of what it would look like if you could removeKaldır the waterSu.
41
141000
4000
Bu tanımlama suyu yok sayarsak nasıl birşey ortaya çıkacağı üzerine.
02:43
It givesverir you the falseyanlış impressionizlenim it's a mapharita.
42
145000
2000
Haritaymış gibi yanlış bir izlenim veriyor.
02:45
It is not a mapharita.
43
147000
2000
Bu bir harita değil.
02:47
In factgerçek, I have anotherbir diğeri versionversiyon at my officeofis
44
149000
3000
Aslında ofisimde bunun daha farklı bir versiyonu var.
02:50
and I asksormak people, "Why are there mountainsdağlar here, on this areaalan here,
45
152000
5000
ve insanlara soruyorum, " Neden bu alanda dağlar varken
02:55
but there are noneYok over here?" And they go, "Well, geeVay be,
46
157000
3000
şurada hiç yok?" Söyledikleri şey, " Ahh, yani,
02:58
I don't know," sayingsöz,
47
160000
2000
bilemiyorum".
03:00
"Is it a fracturekırık zonebölge? Is it a hotSıcak spotyer?"
48
162000
2000
"Bu bir kırık mı? Bu sıcak bir bölge mi?"
03:02
No, no, that's the only placeyer a ship'sGeminin been.
49
164000
3000
Hayır hayır, bu sadece gemilerin geçtiği yerler.
03:06
MostÇoğu of the southerngüney hemisphereyarıküre is unexploredkeşfedilmemiş.
50
168000
3000
Güney yarıkürenin büyük çoğunluğu henüz hiç araştırılmadı.
03:09
We had more explorationkeşif shipsgemiler down there
51
171000
3000
Bu aşağı kısımlarda Kaptan Cook zamanında
03:12
duringsırasında CaptainKaptan Cook'sCook's time than now. It's amazingşaşırtıcı.
52
174000
3000
şimdikinden daha çok araştırma gemisine sahiptik. Gerçekten inanılmaz.
03:15
All right. So we're going to immersebatırmak ourselveskendimizi
53
177000
3000
Pekala, buradan kendimizi
03:18
in the 72 percentyüzde of the planetgezegen because, you know,
54
180000
3000
gezegenin yüzde 72'lik kısmına indireceğiz, biliyorsunuz,
03:21
it's really naivesaf to think that the EasterPaskalya BunnyBunny
55
183000
3000
Paskalya Tavşanı'nın herşeyi sadece kıtalara koyduğunu düşünmek
03:25
put all the resourceskaynaklar on the continentskıtalar.
56
187000
3000
gerçekten çok safça.
03:28
(LaughterKahkaha)
57
190000
2000
(Kahkahalar)
03:30
You know, it's just ludicrousgülünç.
58
192000
3000
Bilirsiniz, gülünç bir şey.
03:33
We are always, constantlysürekli playingoynama the zerosıfır sumtoplam gameoyun.
59
195000
5000
Her saban sabit bir şekilde sıfır toplamlı oyunu oynuyoruz.
03:38
You know, we're going to do this, we're going to take it away from something elsebaşka.
60
200000
3000
Bilirsiniz, birşeyi başka birşeyden çıkartıp alacağız.
03:41
I believe in just enrichingzenginleştirici the economyekonomi.
61
203000
2000
Bunun sadece ekonomiyi geliştirmeye yarayan birşey olduğuna inanıyorum.
03:43
And we're leavingayrılma so much on the tabletablo, 72 percentyüzde of the planetgezegen.
62
205000
4000
Bizim masaya koyduğumuz şey o kadar büyük ki, gezegenin yüzde 72'si.
03:47
And as I will pointpuan out latersonra in the presentationsunum,
63
209000
2000
Sunumun ilerleyen zamanında ele alacağım ancak,
03:49
50 percentyüzde of the UnitedAmerika StatesBirleşik of AmericaAmerika liesyalanlar beneathaltında the seadeniz.
64
211000
6000
Amerika Birleşik Devletleri'nin yüzde 50'si denizin altında yatmakta.
03:55
50 percentyüzde of our countryülke that we ownkendi, have all legalyasal jurisdictionyargı,
65
217000
3000
Sahip olduğumuz ülkenin yüzde 50'si, tüm yasal yetkilerin olduğu,
03:58
have all rightshaklar to do whateverher neyse we want, liesyalanlar beneathaltında the seadeniz
66
220000
3000
istediğimiz herşeyi yapmaya hakkımız olan kısım denizin altında yatıyor
04:01
and we have better mapsharitalar of MarsMars than that 50 percentyüzde.
67
223000
3000
ve bu yüzde 50'lik kısıma kıyasla Mars'ı gösteren daha iyi hariyalarımız var.
04:05
Why? OK. Now, I beganbaşladı my explorationskeşifler the hardzor way.
68
227000
8000
Neden? Pekala. Şimdi araştırmalarımıma zor yoldan başlıyorum.
04:13
Back then -- actuallyaslında my first expeditionsefer
69
235000
2000
Çok önceleri --aslında ilk seferime
04:15
was when I was 17 yearsyıl oldeski. It was 49 yearsyıl agoönce.
70
237000
3000
henüz 17 yaşındayken çıkmıştırm. 49 yıl önceydi.
04:18
Do the mathmatematik, I'm 66. And I wentgitti out to seadeniz on a ScrippsScripps shipgemi
71
240000
4000
Hesabını yapın, 66 yaşındayım. Denize Scripps gemisiyle açıldım
04:22
and we almostneredeyse got sunkçökük by a giantdev roguehaydut wavedalga,
72
244000
4000
ve haydut bir dalga yüzünden az kalsın batıyorduk.
04:26
and I was too younggenç to be -- you know, I thought it was great!
73
248000
2000
Orada olmak için çok gençtim --bilirsiniz, düşündüğümde inanılmaz birşeydi!
04:28
I was a bodyvücut surfersörfçü and I thought, "WowVay canına, that was an incredibleinanılmaz wavedalga!"
74
250000
3000
Ben bir vücut sörfcüsü gibiydim ve "Vay be, ne muhteşem bir dalga!" diye düşünüyordum.
04:31
And we almostneredeyse sankbattı the shipgemi, but I becameoldu enrapturedBaşımı döndürmüştür
75
253000
4000
Sonrasında neredeyse gemiyi batırıyorduk fakat birbirini destekleyen serüvenlerle
04:35
with mountingMontaj expeditionsseferler. And over the last 49 yearsyıl,
76
257000
3000
başım dönmüştü bile. Ve 49 yıl boyunca
04:38
I've donetamam about 120, 121 -- I keep doing them -- expeditionsseferler.
77
260000
4000
yaklaşık 120, 121 --hala devam etmekteyim-- sefer yaptım.
04:42
But in the earlyerken daysgünler, the only way I could get to the bottomalt
78
264000
3000
Fakat ilk zamanlarda aşağılara inebileceğim tek yol
04:45
was to crawlyavaş ilerleme into a submarinedenizaltı, a very smallküçük submarinedenizaltı,
79
267000
3000
bir denizaltının, çok küçük bir denizaltının içine yatarak
04:48
and go down to the bottomalt.
80
270000
2000
en aşağılara doğru inmekti.
04:50
I doveGüvercin in a wholebütün seriesdizi of differentfarklı deepderin divingDalış submersiblessubmersibles.
81
272000
2000
Birçok çeşit derin dalış denizaltısıyla dalışlar gerçekleştirdim.
04:52
AlvinAlvin and SeaDeniz CliffUçurum and CyanaCyana,
82
274000
2000
Alvin, Sea Cliff ve Cyana
04:54
and all the majormajör deepderin submersiblessubmersibles we have, whichhangi are about eightsekiz.
83
276000
3000
ve sahip olduğumuz tüm temel derin denizaltılar; sanıyorsam bunlar sekiz civarında.
04:58
In factgerçek, on a good day, we mightbelki have fourdört or fivebeş humaninsan beingsvarlıklar
84
280000
6000
Gerçekte, elverişli bir günde dünyanın ortalama bir derinliğinde bulunan
05:04
at the averageortalama depthderinlik of the EarthDünya --
85
286000
2000
yaklaşık dört veya beş kişiyizdir --
05:06
maybe fourdört or fivebeş humaninsan beingsvarlıklar out of whateverher neyse billionsmilyarlarca we'vebiz ettik got going.
86
288000
3000
diğer bir ifadeyle ne yapıyorlarsa artık onlarla meşgul olan milyanlarca insan arasından dört ve beş kişi.
05:09
And so it's very difficultzor to get there, if you do it physicallyfiziksel olarak.
87
291000
3000
Sonuçta fiziksel olarak yapmanız gerekiyorsa, oraya ulaşmak çok zor bir iş.
05:12
But I was enrapturedBaşımı döndürmüştür, and in my graduatemezun olmak yearsyıl
88
294000
6000
Fakat başım dönmüştü ve lisans üstü eğitimim zamanında
05:18
was the dawnşafak of plateplaka tectonicsDeniz yaşamı. And we realizedgerçekleştirilen
89
300000
3000
plaka tektoniği gündemdeydi. Farkettik ki
05:21
that the greatestEn büyük mountaindağ rangemenzil on EarthDünya liesyalanlar beneathaltında the seadeniz.
90
303000
2000
dünyanın en büyük sıra dağları denizin altında uzanmaktaydı.
05:23
The mid-oceanOrta okyanus ridgeRidge runskoşar around like the seamdikiş on a baseballbeyzbol.
91
305000
3000
Okayonus ortası tepeler sanki bir beysbol topunun çevresindeki dikişler gibi uzanır.
05:26
This is on a MercatorMercator projectionprojeksiyon.
92
308000
2000
Coğrafi ifadeyle bu Mercator projeksiyonunun üzerinde.
05:28
But if you were to put it on an equaleşit areaalan projectionprojeksiyon,
93
310000
3000
Ancak eğer bunu eşit alan projeksiyonuna yerleştirmeye kalkarsanız
05:31
you'dşimdi etsen see that the mid-oceanOrta okyanus ridgeRidge coverskapaklar 23 percentyüzde
94
313000
3000
ara okyanus tepelerinin dünyanın toplam alanının
05:34
of the Earth'sDünya'nın totalGenel Toplam surfaceyüzey areaalan.
95
316000
2000
yüzde 23'ünü kapladığını bulursunuz.
05:36
AlmostNeredeyse a quarterçeyrek of our planetgezegen is a singletek mountaindağ rangemenzil
96
318000
3000
Neredeyse gezegenin bir çeğreği sadece tek bir sıra dağ gibi
05:39
and we didn't entergirmek it untila kadar after NeilNeil ArmstrongArmstrong
97
321000
2000
ve buraya Neil Armstrong ve Buzz Aldrin'in aya gitmesinden sonrasına kadar
05:41
and BuzzBuzz AldrinAldrin wentgitti to the moonay.
98
323000
2000
giremedik.
05:43
So we wentgitti to the moonay, playedOyunun golfgolf up there,
99
325000
2000
Öyleyse aya gittik, orada golf oynadık ve bunu
05:45
before we wentgitti to the largesten büyük featureözellik on our ownkendi planetgezegen.
100
327000
4000
kendi gezegenimizdeki en büyük şeye gitmeden önce yaptık.
05:50
And our interestfaiz in this mountaindağ rangemenzil, as EarthDünya scientistsBilim adamları in those daysgünler,
101
332000
3000
Günümüzün yerbilimcileri olarak bu sıra dağ üzerine olan ilgimiz,
05:53
was not only because of its tremendousmuazzam sizeboyut, dominatinghakim the planetgezegen,
102
335000
3000
sadece onun gezegende baskın inanılmaz boyutlarından ötürü değil
05:56
but the rolerol it playsoyunlar in the genesisoluşum of the Earth'sDünya'nın outerdış skincilt.
103
338000
3000
aynı zamanda onun dünyanın dış kabuğunun oluşumundaki rolünden kaynaklanıyor.
05:59
Because it's alonguzun bir the axiseksen of the mid-oceanOrta okyanus ridgeRidge
104
341000
2000
Aynı zamanda bunun sebebi onun büyük kabuk plakalarının birbirinden ayrıldığı yerde
06:01
where the great crustalkabuk platesplakaları are separatingayırma.
105
343000
2000
okyanus ortası sırt ekseni boyunca uzanmasından kaynaklanıyor.
06:03
And like a livingyaşam organismorganizma, you teargözyaşı it openaçık,
106
345000
3000
Ve tıpkı canlı bir organizma gibi onu yırtıp açarsanız
06:06
it bleedstaşma payları its moltenerimiş bloodkan, risesyükselir up to healiyileşmek that woundyara
107
348000
3000
erimiş kanını akıtır, bu yarayı iyileştirmek için
06:09
from the asthenosphereasthenosphere, hardenssertleşir, formsformlar newyeni tissuedoku and moveshamle laterallyyanal.
108
351000
5000
astenosferden yükselir, sertleşir ve yeni bir doku oluşturarak yanlamasına hareket eder.
06:14
But no one had actuallyaslında gonegitmiş down
109
356000
2000
Fakat gerçek manası ile hiç kimse
06:16
into the actualgerçek siteyer of the boundarysınır of creationoluşturma as we call it --
110
358000
3000
Rift Vadisi olarak adlandırdığımız bu yapımının sınırlarının bulunduğu yere
06:19
into the RiftYarık ValleyVadi -- untila kadar a groupgrup of sevenYedi of us
111
361000
2000
yedimizden oluşan bir grup
06:21
crawledsürünerek in our little submarinesdenizaltılar in the summeryaz of 1973, 1974
112
363000
5000
1973/1974 yazında küçük denizaltılara girene kadar gitmedi
06:26
and were the first humaninsan beingsvarlıklar to entergirmek the Great RiftYarık ValleyVadi.
113
368000
3000
ve bu ekibin üyeleri Büyük Rift Vadisi'ne giren ilk insanlar oldu.
06:29
We wentgitti down into the RiftYarık ValleyVadi.
114
371000
2000
Rift Vadisi'nin içine indik,
06:31
This is all accuratedoğru exceptdışında for one thing -- it's pitchzift blacksiyah.
115
373000
3000
bu bir şey hariç tamamiyle net -- orası zifiri karanlık.
06:34
It's absolutelykesinlikle pitchzift blacksiyah, because
116
376000
2000
Zifiri karanlık çünkü
06:36
photonsfotonlar cannotyapamam reachulaşmak the averageortalama depthderinlik of the oceanokyanus,
117
378000
3000
güneş ışınları okyanusun ortalama derinliği olan 12.000 feet'e ulaşamaz.
06:39
whichhangi is 12,000 feetayaklar. In the RiftYarık ValleyVadi, it's 9,000 feetayaklar.
118
381000
3000
Rift Vadisi'nin derinliği 9.000 feet.
06:42
MostÇoğu of our planetgezegen does not feel the warmthSıcaklık of the sunGüneş.
119
384000
4000
Gezegenimizin büyük çoğunluğu güneşin ısısını hissedemez.
06:46
MostÇoğu of our planetgezegen is in eternalsonsuz darknesskaranlık.
120
388000
2000
Gezegenimizin büyük çoğunluğu ebedi karanlıktadır.
06:48
And for that reasonneden, you do not have photosynthesisfotosentez in the deepderin seadeniz.
121
390000
4000
Bu sebepten ötürü derin denizde fotosentez gerçekleşmez.
06:52
And with the absenceyokluk of photosynthesisfotosentez
122
394000
2000
Fotosentez olmayınca
06:54
you have no plantbitki life, and as a resultsonuç,
123
396000
2000
bitki yaşamı bulamazsınız ve sonuç olarak da
06:56
you have very little animalhayvan life livingyaşam in this underworldYeraltı Dünyası.
124
398000
3000
bu yeraltı dünyasında yaşayan çok az hayvan bulursunuz.
06:59
Or so we thought. And so in our initialilk explorationskeşifler,
125
401000
3000
Veya biz böyle düşündük. İlk aşama araştırmalarımızda
07:02
we were totallybütünüyle focusedodaklı on exploringkeşfetmek the boundarysınır of creationoluşturma,
126
404000
4000
tamamiyle gözlerimizi yapının sınırlarını araştırmaya,
07:06
looking at the volcanicvolkanik featuresÖzellikler runningkoşu alonguzun bir that entiretüm 42,000 milesmil.
127
408000
6000
42.000 mil boyunca uzanan volkanik özelliklere bakmaya odaklamıştık.
07:12
RunningÇalışan alonguzun bir this entiretüm 42,000 milesmil
128
414000
3000
Bu tüm 42.000 mil boyunca
07:15
are tensonlarca of thousandsbinlerce of activeaktif volcanoesvolkanlar.
129
417000
2000
onbinlerce etkin volkan bulunmakta.
07:17
TensOn of thousandsbinlerce of activeaktif volcanoesvolkanlar.
130
419000
2000
Onbinlerce aktif volkandan bahsediyoruz.
07:19
There are more activeaktif volcanoesvolkanlar beneathaltında the seadeniz
131
421000
3000
Denizin altında karaya kıyasla
07:22
than on landarazi by two ordersemirler of magnitudebüyüklük.
132
424000
2000
yaklaşık 100 kat daha fazla etkin volkan bulunmakta.
07:24
So, it's a phenomenallyolağanüstü activeaktif regionbölge,
133
426000
2000
Yani burası olağanüstü aktif bir bölge.
07:26
it's not just a darkkaranlık, boringsıkıcı placeyer. It's a very alivecanlı placeyer.
134
428000
5000
Sadece karanlık kasvetli bir yer değil. Bucası capcanlı bir yer.
07:31
And it's then beingolmak rippedsökülmüş openaçık.
135
433000
2000
Ayrıca burası yırtıp açılan bir yer.
07:33
But we were dealingmuamele with a particularbelirli scientificilmi issuekonu back then.
136
435000
3000
Sonrasında özel bir bilimsel konuyla ilgilenmeye başladık.
07:36
We couldn'tcould understandanlama why you had a mountaindağ underaltında tensiongerginlik.
137
438000
3000
Anlayamadığımız şey bu gerginlik altında dağların nasıl bulunduğuydu.
07:39
In plateplaka tectonictektonik theoryteori, we knewbiliyordum that if you had platesplakaları collideçarpışmak,
138
441000
3000
Plaka tektoniği teorisine göre eğer plakalar çarpışırsa
07:42
it madeyapılmış senseduyu: they would crushezmek into one anotherbir diğeri,
139
444000
3000
mantıklı olarak biri diğerinin içine geçebilir,
07:45
you would thickenkalınlaşmasına the crustkabuk, you'dşimdi etsen upliftiyileştirme it.
140
447000
2000
tabakayı kalınlaştırabilir veya onu yükseltebilir.
07:47
That's why you get, you know, you get seashellsdeniz kabuklarını up on MountMount EverestEverest.
141
449000
3000
Deniz kabuklarını Everest Dağı'nın üstünde bulmanızın sebebi de budur.
07:50
It's not a floodsel, it was pusheditilmiş up there.
142
452000
2000
Bu bir sel baskının değil tamamen yukarıya itilmenin bir neticesi.
07:52
We understoodanladım mountainsdağlar underaltında compressionsıkıştırma,
143
454000
2000
Basınç altındaki dağları anlamıştık,
07:54
but we could not understandanlama why we had a mountaindağ underaltında tensiongerginlik.
144
456000
3000
falat anlayamadığımız şey sıkıştırma altında dağların nasıl bulunduğu mevzusuydu.
07:57
It should not be. UntilKadar one of my colleaguesmeslektaşlar said,
145
459000
3000
Bu olmaması gereken birşey. Meslektaşlarımdan birisi bana gelip dedi ki;
08:00
"It looksgörünüyor to me like a thermalTermal blisterBlister, and the mid-oceanOrta okyanus ridgeRidge
146
462000
2000
"Bana termal kabarma gibi görünüyor ve okyanus ortası sırt bölgesi
08:02
mustşart be a coolingsoğutma curveeğri." We said, "Let's go find out."
147
464000
3000
soğuyan bir dönemeç olmalı. Biz de ona " Haydi gidip bakalım" dedik.
08:05
We puncheddelikli a bunchDemet of heatsıcaklık probesprobları. Everything madeyapılmış senseduyu,
148
467000
3000
Bir yığın ısı sondası çaktık. Bir düzlemde ısı kaybı bulunması dışında
08:08
exceptdışında, at the axiseksen, there was missingeksik heatsıcaklık. It was missingeksik heatsıcaklık.
149
470000
3000
herşey mantıklı gidiyordu. Bir ısı kaybı mevcuttu.
08:11
It was hotSıcak. It wasn'tdeğildi hotSıcak enoughyeterli.
150
473000
2000
Sıcaktı ama yeterince sıcak değildi.
08:13
So, we camegeldi up with multipleçoklu hypotheseshipotezler:
151
475000
2000
Böylece birçok hipotez ortaya attık,
08:15
there's little greenyeşil people down there takingalma it;
152
477000
2000
aşağıda küçük yeşil insanlar onu alıp götürüyordu gibi.
08:17
there's all sortssıralar of things going on.
153
479000
2000
Bir yığın şey oluyordu.
08:19
But the only logicalmantıksal [explanationaçıklama] was that there were hotSıcak springsYaylar.
154
481000
2000
Fakat en mantıklısı kaplıcaların varlığı ile açıklanabilirdi.
08:21
So, there mustşart be underwatersualtı hotSıcak springsYaylar.
155
483000
2000
Bu yüzden deniz altında bir kaplıca var olmak zorundaydı.
08:23
We mountedMonte an expeditionsefer to look for the missingeksik heatsıcaklık.
156
485000
2000
Kayıp ısıyı aramak amacı ile bir araştırma başlattık.
08:25
And so we wentgitti alonguzun bir this mountaindağ rangemenzil, in an areaalan alonguzun bir GalapagosGalapagos RiftYarık,
157
487000
5000
Bu amaçla Galapagos Çatlağı'nda uzanan bir alanda bu dağ silsilesi boyunca ilerledik
08:30
and did we find the missingeksik heatsıcaklık.
158
492000
2000
ve kayıp ısının kaynağını bulduk.
08:32
It was amazingşaşırtıcı. These giantdev chimneysbacalar, hugeKocaman giantdev chimneysbacalar.
159
494000
4000
Gerçekten inanılmazdı. Bu büyük, koskocaman bacalar.
08:36
We wentgitti up to them with our submersibledalgıç.
160
498000
2000
Denizaltı araçlarımızla bunların üzerine çıktık.
08:38
We wanted to get a temperaturesıcaklık probeincelemek, bulmak, we stucksıkışmış it in there,
161
500000
2000
Sıcaklık ölçümü almak istedik ve sondayı oraya yerleştirdik
08:40
lookedbaktı at it -- it peggedsaptanmış off scaleölçek.
162
502000
2000
gözlemledik -- ölçün değerleri skalanın dışındaydı.
08:42
The pilotpilot madeyapılmış this great observationgözlem: "That's hotSıcak."
163
504000
2000
Pilot şu büyük gözlemi yaptı: "Burası gerçekten sıcak."
08:44
(LaughterKahkaha)
164
506000
2000
(Kahkahalar)
08:46
And then we realizedgerçekleştirilen our probeincelemek, bulmak was madeyapılmış out of the sameaynı stuffşey --
165
508000
3000
Sonrasında farkettik ki sondamız herzaman ki malzemeden üretilmişti --
08:49
it could have meltederitilmiş. But it turnsdönüşler out the exitingçıkılıyor temperaturesıcaklık
166
511000
2000
erime şansı vardı. Fakat sonradan anlaşıldı ki buradaki sıcaklık
08:51
was 650 degreesderece F, hotSıcak enoughyeterli to melteritmek leadöncülük etmek.
167
513000
3000
650 fahrenhayt dereceydi, yani kurşunu eritecek yeterlilikte değildi.
08:54
This is what a realgerçek one looksgörünüyor like, on the JuanJuan dede FucaFuca RidgeRidge.
168
516000
3000
Bu Juan de Fuca Sırtı'nda bulunanlardan bir tanesi.
08:57
What you're looking at is an incredibleinanılmaz pipeboru organorgan
169
519000
2000
Burada baktığınız ise okyanustan fışkıran
08:59
of chemicalskimyasallar cominggelecek out of the oceanokyanus.
170
521000
2000
kimyasallardan oluşan inanılmaz bir borulu org.
09:01
Everything you see in this pictureresim is commercialticari gradesınıf:
171
523000
2000
Bu resimde gördüğünüz herşey ticari nitelikte:
09:03
copperbakır, leadöncülük etmek, silvergümüş, zincçinko and goldaltın.
172
525000
2000
bakır, kurşun, gümüş, çinko ve altın.
09:05
So the EasterPaskalya BunnyBunny has put things in the oceanokyanus floorzemin,
173
527000
4000
Yani Paskalya Tavşanı okyanus zeminine değişik şeyler bırakıyor
09:09
and you have massivemasif heavyağır metalmetal depositsmevduat
174
531000
2000
ve araştırma yaptığımız bu sıra dağ üzerinde
09:11
that we're makingyapma in this mountaindağ rangemenzil.
175
533000
2000
kocaman metal yataklarına sahipsiniz.
09:13
We're makingyapma hugeKocaman discoverieskeşifler of largegeniş commercial-gradeticari sınıf orecevher
176
535000
3000
Bu sıradağ boyunca ticari değeri olan geniş cevher yatakları üzerine
09:16
alonguzun bir this mountaindağ rangemenzil, but it was dwarfeddwarfed by what we discoveredkeşfedilen.
177
538000
4000
önemli keşifler yapıyoruz.
09:20
We discoveredkeşfedilen a profusionbolluk of life,
178
542000
2000
Var olmaması gereken bir dünyada
09:22
in a worldDünya that it should not existvar olmak [in]. GiantDev tubetüp wormssolucanlar, 10 feetayaklar talluzun boylu.
179
544000
5000
bol miktarda yaşam kaynağı keşfettik. 10 feet uzunluğunda dev tüp kurtları.
09:27
I rememberhatırlamak havingsahip olan to use vodkavotka -- my ownkendi vodkavotka -- to pickleturşu it
180
549000
2000
Onu örneklemek için votka -- kendi şahsi votkamı -- kullandığımı hatırlıyorum
09:29
because we don't carrytaşımak formaldehydeformaldehit.
181
551000
2000
çünkü formaldehit taşımıyorduk.
09:31
We wentgitti and foundbulunan these incredibleinanılmaz clamDeniz tarağı bedsyataklar
182
553000
2000
Gittik ve bu inanılmaz midye yataklarını
09:33
sittingoturma on the barrençorak rockKaya. LargeBüyük clamsistiridye,
183
555000
3000
çıplak kayalar üzerinde bulduk. O kadar büyük midyeler ki
09:36
and when we openedaçıldı them, they didn't look like a clamDeniz tarağı.
184
558000
3000
onları açtığımızda artık midye gibi görünmüyorlardı.
09:39
And when we cutkesim them openaçık, they didn't have the anatomyanatomi of a clamDeniz tarağı.
185
561000
3000
Ayrıca onları kesip açtığımızda midyelerin anatomik özelliklerini göstermiyorlardı.
09:42
No mouthağız, no gutbağırsak, no digestivesindirim systemsistem.
186
564000
2000
Ağız yok, mide yok, sindirim sistemi yok.
09:44
TheirOnların bodiesbedenler had been totallybütünüyle takenalınmış over
187
566000
3000
Vücutlarının başka bir organizma, bir bakteri türü tarafından
09:47
by anotherbir diğeri organismorganizma, a bacteriumbakteri, that had figuredanladım out
188
569000
3000
tamamen ele geçirilmişti. Sonrasında
09:50
how to replicatetekrarlamak photosynthesisfotosentez in the darkkaranlık,
189
572000
3000
fotosentezi karanlıkta nasıl taklit ettiğini çözdük ki
09:53
throughvasitasiyla a processsüreç we now call chemosynthesisKemosentez.
190
575000
3000
bu yöntemi şu anda kemosentez olarak adlandırıyoruz.
09:56
NoneHiçbiri of it in our textbooksders kitapları. NoneHiçbiri of this in our textbooksders kitapları.
191
578000
3000
Bu okul kitaplarında yok. Bunlarla ilgili hiçbir şey okul kitaplarında yok.
09:59
We did not know about this life systemsistem.
192
581000
2000
Bu yaşam sistemini hiç bilmiyorduk.
10:01
We were not predictingtahmin it.
193
583000
2000
Biz bunu tahmin etmiyorduk.
10:03
We stumbledtökezledi on it, looking for some missingeksik heatsıcaklık.
194
585000
3000
Kayıp ısı arayışımız konusunda tökezledik kaldık.
10:06
So, we wanted to acceleratehızlandırmak this processsüreç.
195
588000
3000
Bu yüzden işleyişi biraz hızlandırmak istedik.
10:09
We wanted to get away from this sillysaçma tripgezi, up and down on a submarinedenizaltı:
196
591000
3000
Denizaltı ile inip çıktığımız bu aptalca yolculuktan uzaklaşmak istedik:
10:12
averageortalama depthderinlik of the oceanokyanus, 12,000 feetayaklar;
197
594000
2000
okanusun ortalama derinliği 12.000 feet,
10:14
two and halfyarım hourssaatler to get to work in the morningsabah;
198
596000
2000
sabahtan 2 buçuk saat işe başlamak için;
10:16
two and halfyarım hourssaatler to get to home. FiveBeş hoursaat commuteGidip to work.
199
598000
3000
2 buçuk saat da eve dönmek için. Beş saatimiz yolda geçiyordu.
10:19
ThreeÜç hourssaatler of bottomalt time, averageortalama distancemesafe traveledseyahat -- one milemil.
200
601000
3000
Üç saat zeminde harcıyorduk. Gezdiğimiz ortalama mesafe -- bir mil.
10:22
(LaughterKahkaha)
201
604000
2000
(Kahkahalar)
10:24
On a 42,000 milemil mountaindağ rangemenzil. Great job securitygüvenlik, but not the way to go.
202
606000
4000
42.000 millik sıra dağın üzerindeydik. İş güvenliği çok iyiydi ancak gidilmesi gereken yol bu değildi.
10:28
So, I beganbaşladı designingtasarım a newyeni technologyteknoloji of telepresenceTelepresence,
203
610000
3000
Bu yüzden bir çeşit uzaktan kontrol teknolojisi dizayn etmeye başladım.
10:31
usingkullanma roboticrobotik systemssistemler to replicatetekrarlamak myselfkendim,
204
613000
3000
Beni kopyalamak amacı ile robotik sistemi kullanacaktık.
10:34
so I wouldn'tolmaz have to cycledevir my vehiclearaç systemsistem.
205
616000
3000
Böylece araç sistemimi döndürüp durmak zorunda kalmayacaktım.
10:37
We beganbaşladı to introducetakdim etmek that in our explorationskeşifler,
206
619000
2000
Bunları keşiflerimize entegre etmeye başladık
10:39
and we continueddevam etti to make phenomenalolağanüstü discoverieskeşifler
207
621000
2000
ve yeni robotik teknolojimizi kullanarak
10:41
with our newyeni roboticrobotik technologiesteknolojiler. Again, looking for something elsebaşka,
208
623000
3000
inanılmaz keşifler yapmaya başladık. Yeniden başka bir şey arıyor,
10:44
movinghareketli from one partBölüm of the mid-oceanOrta okyanus ridgeRidge to anotherbir diğeri.
209
626000
3000
okyanus ortasındaki tepenin bir kısmından diğerine hareket ediyorduk.
10:47
The scientistsBilim adamları were off watch and they camegeldi acrosskarşısında incredibleinanılmaz life formsformlar.
210
629000
5000
Bilim adamları gece gündüz çalıştı ve inanılmaz yaşam türleri ile karşı karşıya geldi.
10:52
They camegeldi acrosskarşısında newyeni creaturesyaratıklar they had not seengörüldü before.
211
634000
3000
Daha önce hiç görmedikleri yeni yaratıklara rastladılar.
10:55
But more importantlyönemlisi, they discoveredkeşfedilen
212
637000
2000
Fakat daha önemlisi, aşağılarda
10:57
edificesyapılardır down there that they did not understandanlama.
213
639000
2000
anlayamadıkları yapılar keşfettiler.
10:59
That did not make senseduyu. They were not aboveyukarıdaki a magmaMagma chamberbölme.
214
641000
3000
Anlam ifade etmiyordu. Mağma çemberinin üzerinde değillerdi.
11:02
They shouldn'tolmamalı be there. And we calleddenilen it LostKayıp CityŞehir.
215
644000
4000
Burada olmamaları gerekiyordu. Bu yüzden onu Kayıp Şehir olarak isimlendirdik.
11:06
And LostKayıp CityŞehir was characterizedözelliği by these incredibleinanılmaz limestonekalker formationsoluşumları
216
648000
4000
Kayıp Şehir bu inanılmaz kalker oluşumları ve
11:10
and upsideüst taraf down poolshavuzları. Look at that.
217
652000
3000
ters dönmüş havuzların yanında karakterize edildi. Şuna bir bakın.
11:13
How do you do that? That's waterSu upsideüst taraf down.
218
655000
3000
Bu nasıl olabilir? Bu ters şekilde duran şey su.
11:16
We wentgitti in underneathaltında and tappeddağılmış it, and we foundbulunan that it had the pHpH of DranoDrano.
219
658000
5000
Altına giderek ölçümler aldık ve gördük ki Drano'dakine bender bir pH a sahip.
11:21
The pHpH of 11, and yethenüz it had chemosynthetickemosentetik bacteriabakteriler livingyaşam in it
220
663000
4000
pH değeri 11 ve yine de içinde, bu uç noktada yaşayan
11:25
and at this extremeaşırı environmentçevre.
221
667000
2000
kemosentetik bakteriler var.
11:27
And the hydrothermalhidrotermal ventsHavalandırma were in an acidicasidik environmentçevre.
222
669000
3000
Hidrotermal bacalar asidik çevrede yer alıyorlar.
11:30
All the way at the other endson, in an alkalinealkalin environmentçevre,
223
672000
3000
En ucunda ise bazik bir çevre yer alıyor.
11:33
at a pHpH of 11, life existedvar.
224
675000
2000
buranın pH'ı 11 ve yaşam bulunuyor.
11:35
So life was much more creativeyaratıcı than we had ever thought.
225
677000
3000
Yaşam şimdiye kadar düşündüğümüzden çok daha yaratıcıydı.
11:38
Again, discoveredkeşfedilen by accidentkaza. Just two yearsyıl agoönce
226
680000
3000
Yeniden, şans eseri yapılan bir keşif. Sadece iki yıl önce
11:41
workingçalışma off SantoriniSantorini, where people are sunningsunning themselveskendilerini on the beachplaj,
227
683000
4000
insanların kumsalda güneşlendiği bir yer olan Santorini'de çalışırken
11:45
unbeknownsthabersizce to them in the calderaCaldera nearbyyakında,
228
687000
2000
kimsenin haberi olmadığı yakın bir kalderada
11:47
we foundbulunan phenomenalolağanüstü hydrothermalhidrotermal ventHavalandırma systemssistemler
229
689000
3000
inanılmaz hidrotermal baca sistemlerini
11:50
and more life systemssistemler.
230
692000
2000
ve daha fazla yaşam türünü bulduk.
11:52
This was two milesmil from where people go to sunbathegüneşlenmek,
231
694000
3000
Burası insanların güneş banyosu yaptığı yere iki mil mesafedeydi
11:55
and they were oblivioushabersiz to the existencevaroluş of this systemsistem.
232
697000
4000
ve insanlar bu sistemin varlığı konusunda tamamen umursamazdı.
11:59
Again, you know, we stop at the water'ssu çok edgekenar.
233
701000
4000
Yeniden, bilirsiniz, suyun kenarında duruyoruz.
12:03
RecentlySon zamanlarda, divingDalış off -- in the GulfKörfez of MexicoMeksika, findingbulgu poolshavuzları of waterSu,
234
705000
6000
Yakın zamanda Meksika Körfezi'ndeki dalışlarımızda bulduğumuz su havuzları,
12:09
this time not upsideüst taraf down, right sideyan up.
235
711000
2000
bu kez ters değiller, doğru şekilde duruyorlar.
12:11
BingoBingo. You'dOlur think you're in airhava, untila kadar a fishbalık swimsyüzüyor by.
236
713000
5000
Bingo. Bir balık yüzüp geçene kadar havada olduğunuzu düşünebilirsiniz.
12:16
You're looking at brinetuzlu su poolshavuzları formedoluşturulan by salttuz diapirsdiapirs.
237
718000
4000
Burada tuz diyapirlerinden oluşmuş tuzlu su havuzlarına bakıyoruz.
12:20
NearYakın: that was methanemetan. I've never seengörüldü volcanoesvolkanlar of methanemetan.
238
722000
5000
Bunun yanındaki metan. Daha evvel hiç metan volkanı görmemiştim.
12:25
InsteadBunun yerine of belchingpüskürtme out lavalav, they were belchingpüskürtme out
239
727000
3000
Lav püskürtmek yerine buralardan
12:28
bigbüyük, bigbüyük bubbleskabarcıklar of methanemetan. And they were creatingoluşturma these volcanoesvolkanlar,
240
730000
4000
büyük çok büyük kabarçıklar püskürüyor. Bunlar volkanları oluşturuyordu
12:32
and there were flowsakar, not of lavalav,
241
734000
2000
ve akan şey ise lav değil
12:34
but of the mudçamur cominggelecek out of the EarthDünya but driventahrik by --
242
736000
3000
yeryüzünden çıkan ve gücünü buradan alan balçıktı.
12:37
I've never seengörüldü this before.
243
739000
2000
Daha evvel böyle birşey görmemiştim.
12:39
MovingHareketli on, there's more than just naturaldoğal historytarih beneathaltında the seadeniz --
244
741000
5000
Devam edersek; denizin altında yalnızca doğal kaynaklı bir tarihten fazlası var.
12:44
humaninsan historytarih. Our discoverieskeşifler of the TitanicTitanic.
245
746000
3000
İnsanlık tarihi. Titanic üzerine yaptığımız araştırmalarımız.
12:47
The realizationgerçekleşme that the deepderin seadeniz is the largesten büyük museummüze on EarthDünya.
246
749000
4000
Yeryüzünündeki en büyük müzenin derin deniz olduğunu farkedişimiz.
12:51
It containsiçeren more historytarih than all of the museumsMüze on landarazi combinedkombine.
247
753000
3000
Denizler karadaki tüm müzelerin toplamından daha fazla tarih barındırıyorlar.
12:54
And yethenüz we're only now penetratingdelici it.
248
756000
3000
Ama onu anlamaya henüz başlıyoruz.
12:57
FindingBulma the statebelirtmek, bildirmek of preservationkoruma.
249
759000
2000
Muhafazanın ne ölçüde olduğunu buluşumuz.
12:59
We foundbulunan the BismarckBismarck in 16,000 feetayaklar. We then foundbulunan the YorktownYorktown.
250
761000
4000
Bismarck'ı 16.000 feet derinlikte bulduk. Daha sonra Yorktown'u bulduk.
13:03
People always asksormak, "Did you find the right shipgemi?"
251
765000
2000
İnsanlar sürekli soruyor, "Doğru gemiyi mi buldunuz?"
13:05
It said YorktownYorktown on the sternkıç.
252
767000
2000
Teknenin kıç tarafında Yorktown yazıyordu.
13:07
(LaughterKahkaha)
253
769000
2000
(Kahkahalar)
13:09
More recentlyson günlerde, findingbulgu ancienteski historytarih.
254
771000
3000
Daha yakın bir zamanda antik dönem tarihine ilişkin buluşlarımız.
13:12
How manyçok ancienteski marinersDenizciler have had a badkötü day? The number'snumaram a millionmilyon.
255
774000
4000
Kaç eski denizci kötü bir gün geçirmiştir? Bu sayı bir milyon.
13:16
We'veBiz ettik been discoveringkeşfetmek these alonguzun bir ancienteski tradeTicaret routesrotalar,
256
778000
3000
Bir süredir keşfini yaptığımız bu eski ticaret yolları
13:19
where they're not supposedsözde to be.
257
781000
2000
olmaması gereken yerlerde bulundu.
13:21
This shipwreckbatık sankbattı 100 yearsyıl before the birthdoğum of Christİsa.
258
783000
2000
Bu gemi enkazı İsa'nın doğumundan 100 yıl önce batmış.
13:23
This one sankbattı carryingtaşıma a prefabricatedPrefabrik, Home DepotDepo RomanRoma templetapınak.
259
785000
5000
Bu ise depoda tutulan prefabrik bir Roma tapınağı taşırken batmış.
13:28
And then here'sburada one that sankbattı at the time of HomerHomer, at 750 B.C.
260
790000
5000
Ve burada ise Homer zamanında M.Ö. 750'de batmış bir tane.
13:33
More recentlyson günlerde, into the BlackSiyah SeaDeniz, where we're exploringkeşfetmek.
261
795000
3000
Daha yakın zamana bakarsak, Karadeniz'i araştırıyoruz.
13:36
Because there's no oxygenoksijen there, it's the largesten büyük reservoirrezervuar
262
798000
3000
Oksijen olmadığından, burası yeryüzündeki en geniş
13:39
of hydrogenhidrojen sulfidesülfür on EarthDünya. ShipwrecksBatık are perfectlykusursuzca preservedkorunmuş.
263
801000
4000
hidrojen sülfit yatağı. Gemi enkazları mükemmel şekilde korunmuş.
13:43
All theironların organicsOrganik are perfectlykusursuzca preservedkorunmuş. We beginbaşla to excavateEv Kazısı them.
264
805000
4000
Organik yapılarının tamamı mükemmel şekilde korunmuş. Onları kazmaya başlıyoruz.
13:47
We expectbeklemek to startbaşlama haulingÇekme out the bodiesbedenler in perfectmükemmel conditionşart with theironların DNADNA.
265
809000
4000
DNAları mükemmel durumda olan bedenleri çıkartmaya başlayacağımızı umuyoruz.
13:51
Look at the statebelirtmek, bildirmek of preservationkoruma --
266
813000
2000
Korumanın derecesine bir bakın --
13:53
still the adilan markişaret of a carpentermarangoz. Look at the statebelirtmek, bildirmek of those artifactseserler.
267
815000
4000
marangozun marka reklamı hala duruyor. Şu eserlerin durumuna bir bakın.
13:57
You still see the beeswaxbalmumu drippingDamlama. When they droppeddüştü, they sealedkapalı it.
268
819000
4000
Damlayan balmumunu hala görebilirsiniz. Düştüklerinde onu kapatmışlar.
14:01
This shipgemi sankbattı 1,500 yearsyıl agoönce.
269
823000
3000
Bu gemi 1.500 yıl önce batmış.
14:05
FortunatelyNeyse ki, we'vebiz ettik been ableyapabilmek to convinceikna etmek CongressKongre.
270
827000
2000
Ne mutlu ki meclisi ikna edebildik.
14:07
We beginbaşla to go on the HillHill and lobbylobi.
271
829000
2000
Hill binası ve kulislerle devam etmeye başladık.
14:09
And we stoleçaldı recentlyson günlerde a shipgemi from the UnitedAmerika StatesBirleşik NavyDeniz Kuvvetleri.
272
831000
3000
Yakın zamanda Amerikan Donanması'ndan bir gemi aşırdık.
14:13
The OkeanosOkeanos ExplorerExplorer on its missionmisyon.
273
835000
2000
Okeanos Explorer şimdi görev başında.
14:15
Its missionmisyon is as good as you could get.
274
837000
2000
Onun görevi amaçladığımız ölçüde güzel.
14:17
Its missionmisyon is to go where no one has gonegitmiş before on planetgezegen EarthDünya.
275
839000
4000
Onun görevi Dünya'da daha evvel kimsenin gitmediği yerlere gitmek.
14:21
And I was looking at it yesterdaydün, it's up in SeattleSeattle. OK.
276
843000
5000
Daha dün ona bakıyordum, şu an Seattle'da. Pekala.
14:26
(ApplauseAlkış)
277
848000
1000
(Alkış)
14:27
It comesgeliyor onlineinternet üzerinden this summeryaz,
278
849000
3000
Bu yaz devreye girecek
14:30
and it beginsbaşlar its journeyseyahat of explorationkeşif.
279
852000
2000
ve keşif yolculuğuna başlayacak.
14:32
But we have no ideaFikir what we're going find when we go out there with our technologyteknoloji.
280
854000
4000
Elimizdeki teknoloji ile oralara gittiğimizde neler bulacağımız konusunda hiçbir fikrim yok.
14:36
But certainlykesinlikle, it's going to be going to the unknownBilinmeyen AmericaAmerika.
281
858000
3000
Fakat kesin olan şu ki bu bilinmeyen Amerika'ya gidiş olacak.
14:39
This is that partBölüm of the UnitedAmerika StatesBirleşik that liesyalanlar beneathaltında the seadeniz.
282
861000
4000
Bu Amerika'nın denizler altında yatan bir parçası.
14:43
We ownkendi all of that bluemavi and yethenüz,
283
865000
2000
Bu maviliğin tamamına sahibiz ve
14:45
like I say, particularlyözellikle the westernbatı territorialtoprak trustgüven,
284
867000
2000
-- dediğim gibi, özellikle batı itimat bölgesi--
14:47
we don't have mapsharitalar of them. We don't have mapsharitalar of them.
285
869000
3000
henüz oraların ait haritalarımız yok. Oralara ait haritalarımız yok.
14:50
We have mapsharitalar of VenusVenüs, but not of the westernbatı territorialtoprak trustgüven.
286
872000
4000
Venüs'ün haritaları elimizde var fakat batı itimat bölgesi için aynı şey geçerli değil.
14:54
The way we're going to runkoş this -- we have no ideaFikir what we're going to discoverkeşfetmek.
287
876000
3000
Bunu yürüteceğimiz yol -- henüz ne keşfedeceğimiz konusunda hiçbir fikrimiz yok.
14:57
We have no ideaFikir what we're going to discoverkeşfetmek.
288
879000
2000
Henüz ne keşfedeceğimiz konusunda hiçbir fikrimiz yok.
14:59
We're going to discoverkeşfetmek an ancienteski shipwreckbatık, a PhoenicianFenike off BrazilBrezilya,
289
881000
3000
Brezilya açıklarında eski bir Fenik batığını keşfedeceğiz
15:02
or a newyeni rockKaya formationformasyon, a newyeni life.
290
884000
2000
veya yeni bir kaya oluşumunu, yeni bir yaşam türünü.
15:04
So, we're going to runkoş it like an emergencyacil Servis hospitalhastane.
291
886000
2000
Böylece bunu sanki bir acil yardım hastanesi gibi çalıştıracağız.
15:06
We're going to connectbağlamak our commandkomuta centermerkez,
292
888000
2000
Komuta merkezimizi
15:08
viaüzerinden a high-bandwidthyüksek bant genişliği satelliteuydu linkbağlantı to a buildingbina we're buildingbina
293
890000
4000
yüksek bant aralığına sahip bir uydu kullanarak
15:12
at the UniversityÜniversitesi of RhodeRhode IslandAda, calleddenilen the InterspaceAra CenterMerkezi.
294
894000
3000
Rhode Üniversitesi'nde inşa ettiğimiz Ara Alan Merkezi'ne bağlayacağız.
15:15
And withiniçinde that, we're going to runkoş it just like you runkoş a nuclearnükleer submarinedenizaltı,
295
897000
4000
Ve buradan onu tıpkı bir nükleer denizaltı gibi çalıştıracağız,
15:19
blue-goldMavi-Altın teamtakım, switchinganahtarlama them off and on, runningkoşu 24 hourssaatler a day.
296
901000
4000
mavi-altın ekip onları kapatıp açacak, günün 24 saati çalışacak.
15:23
A discoverykeşif is madeyapılmış, that discoverykeşif is instantlyanında seengörüldü
297
905000
3000
Bir keşif yapıldığında bu keşif
15:26
in the commandkomuta centermerkez a secondikinci latersonra.
298
908000
3000
bir saniye sonra komuta merkezinde görülecek.
15:29
But then it's connectedbağlı throughvasitasiyla InternetInternet too --
299
911000
2000
Fakat sonrasında internete de bağlantı olacak --
15:31
the newyeni InternetInternet highwaykarayolu that makesmarkaları InternetInternet one
300
913000
2000
yeni internet otoyolu ilk interneti
15:33
look like a dirtkir roadyol on the informationbilgi highwaykarayolu --
301
915000
3000
10 gigabitlik bant aralığı ile
15:36
with 10 gigabitsGigabit of bandwidthBant genişliği.
302
918000
2000
bilgi otoyolundaki bir toprak yol gibi gösterecek.
15:38
We'llWe'll go into areasalanlar we have no knowledgebilgi of.
303
920000
2000
Hakkında hiç bilgimiz olmayan alanlara gireceğiz.
15:40
It's a bigbüyük blankboş sheettabaka on our planetgezegen. We'llWe'll mapharita it withiniçinde hourssaatler,
304
922000
4000
Bu gezegenimizde kocaman boş bir sayfa. Onu saatler içinde haritalandıracağız,
15:44
have the mapsharitalar disseminatedDissemine out to the majormajör universitiesüniversiteler.
305
926000
4000
haritaları da büyük üniversitelere dağıtacağız.
15:48
It turnsdönüşler out that 90 percentyüzde of all the oceanographicoşinografi intellectakıl
306
930000
4000
Ortaya çıkıyor ki ülkemizdeki oşinografik aklın yüzde 90'ı
15:52
in this countryülke are at 12 universitiesüniversiteler. They're all on I-2.
307
934000
3000
12 tane üniversitemizde. Hepsi I-2'da yer alıyorlar.
15:55
We can then buildinşa etmek a commandkomuta centermerkez.
308
937000
2000
Bir komuta merkezi inşa edebiliriz.
15:57
This is a remoteuzak centermerkez at the UniversityÜniversitesi of WashingtonWashington.
309
939000
2000
Bu Washington Üniversitesi'ndeki bir uzaktan kumanda merkezi.
15:59
She's talkingkonuşma to the pilotpilot. She's 5,000 milesmil away, but she's assumedkabul commandkomuta.
310
941000
5000
O pilotla konuşmakla. Burada 5.000 mil ötede fakat o komutayı eline almış durumda.
16:04
But the beautygüzellik of this, too, is we can then disseminateyaymak it to childrençocuklar.
311
946000
3000
Fakat bunun aynı zamanda güzel yanı tüm bunları çocuklarımıza ulaştırabiliriz.
16:07
We can disseminateyaymak.
312
949000
2000
Bunları yayabiliriz.
16:09
They can followtakip et this expeditionsefer. I've startedbaşladı a programprogram --
313
951000
3000
Onlar bu keşif seferini izleyebilirler. Bir program başlattım --
16:12
where are you JimJim? JimJim YoungGenç who helpedyardım etti me startbaşlama a programprogram
314
954000
4000
Jim neredesin? Jim Young, adını Jason Projesi koyduğumuz programı
16:16
calleddenilen the JasonJason ProjectProje. More recentlyson günlerde, we'vebiz ettik startedbaşladı a programprogram
315
958000
3000
başlatmamda yardımcı olan kişidir. Daha yakın zamanda,
16:19
with the BoysÇocuklar and GirlsKızlar ClubsKulüpleri of AmericaAmerika,
316
961000
2000
Amerika Erkekler ve Kızlar Klübü ile beraber bir program başlattık ki
16:21
so that we can use explorationkeşif,
317
963000
2000
böylece araştırmayı ve
16:23
and the excitementheyecan of livecanlı explorationkeşif, to motivatemotive etmek them and exciteheyecanlandırmak them
318
965000
4000
canlı araştırmanın heyecanını, onları motive etmek ve heyecanlandırmak için
16:27
and then give them what they're alreadyzaten readyhazır for.
319
969000
3000
ve sonrasında onlara hazırlandıkları şeyi vermek için kullanabiliriz.
16:30
I would not let an adultyetişkin drivesürücü my robotrobot.
320
972000
2000
Yetişkin birisinin robotumu kontrol etmesine izin vermezdim.
16:32
You don't have enoughyeterli gamingoyun experiencedeneyim.
321
974000
2000
Sizin yeterli oyun tecrübeniz yok.
16:34
But I will let a kidçocuk with no licenselisans take over controlkontrol of my vehiclearaç systemsistem.
322
976000
4000
Fakat bir çocuk hiçbir yetki belgesi olmadan araç sistemimin kontrolünü alabilir.
16:38
(ApplauseAlkış)
323
980000
2000
(Alkış)
16:40
Because we want to createyaratmak --
324
982000
2000
Çünkü yaratmak istediğimiz--
16:42
we want to createyaratmak the classroomsınıf of tomorrowyarın.
325
984000
2000
yarının dersliğini yaratmak istiyoruz.
16:44
We have stiffkatı competitionyarışma and we need to motivatemotive etmek and it's all beingolmak donetamam.
326
986000
5000
Yoğun bir rekabet içindeyiz; motivasyona ihtiyacımız var ve bunun altından kalkıyoruz.
16:49
You winkazanmak or losekaybetmek an engineermühendis or a scientistBilim insanı by eighthsekizinci gradesınıf.
327
991000
5000
Bir mühendisi veya bir bilim adamını sekizinci sınıftan sonra kazanır ya da kaybedersiniz.
16:54
The gameoyun is not over -- it's over by the eighthsekizinci gradesınıf, it's not beginningbaşlangıç.
328
996000
4000
Oyun henüz bitmedi -- sekizinci sınıftan sonra bitiyor, başlamıyor.
16:58
We need to be not only proudgururlu of our universitiesüniversiteler.
329
1000000
3000
Sadece üniversitelerimizle gurur duymamız yetmez.
17:01
We need to be proudgururlu of our middleorta schoolsokullar.
330
1003000
2000
Ortaokullarımızla da gurur duymalıyız.
17:03
And when we have the besten iyi middleorta schoolsokullar in the worldDünya,
331
1005000
2000
Ve dünyadaki en iyi ortaokula sahip olduğumuzda,
17:05
we'lliyi have the besten iyi kidsçocuklar pumpedpompalı out of that systemsistem, let me tell you.
332
1007000
3000
söylememe izin verin, bu sistemden fışkıran en iyi çocuklara sahip olacağız.
17:08
Because this is what we want. This is what we want.
333
1010000
4000
Çünkü biz bunu istiyoruz. Bunu istiyoruz.
17:12
This is a younggenç ladybayan, not watchingseyretme a footballFutbol gameoyun,
334
1014000
3000
Bu genç bir bayan, futbol oyunu izlemiyor,
17:15
not watchingseyretme a basketballBasketbol gameoyun.
335
1017000
2000
basketbol oyunu da izlemiyor.
17:17
Watchingİzlerken explorationkeşif livecanlı from thousandsbinlerce of milesmil away,
336
1019000
3000
Binlerce mil uzaktan canlı bir araştırmayı izliyor,
17:20
and it's just dawningağarma on her what she's seeinggörme.
337
1022000
3000
gördüğü şeylerle birlikte onun için gün yeni ağarıyor.
17:23
And when you get a jawçene dropdüşürmek, you can informbilgi vermek.
338
1025000
3000
Çenesinin düştüğünü görüyorsanız, bilgiyi de verebilirsiniz.
17:26
You can put so much informationbilgi into that mindus, it's in fulltam [receivingkabul] modekip.
339
1028000
4000
Bu aklın içine o kadar çok bilgi koyabilirsiniz ki, şu anda o tamamen alıcı modda.
17:30
(ApplauseAlkış)
340
1032000
2000
(Alkış)
17:32
This, I hopeumut, will be a futuregelecek engineermühendis
341
1034000
5000
Bu, öyle umuyorum ki, gerçeğin savaşında
17:37
or a futuregelecek scientistBilim insanı in the battlesavaş for truthhakikat.
342
1039000
3000
geleceğin bir mühendisi veya geleceğin bir bilim adamı olacak.
17:40
And my finalnihai questionsoru, my finalnihai questionsoru --
343
1042000
3000
Son sorum, son sorum şu --
17:43
why are we not looking at movinghareketli out ontoüstüne the seadeniz?
344
1045000
4000
neden denizin üzerine taşınmanın yollarına bakmıyoruz?
17:47
Why do we have programsprogramlar to buildinşa etmek habitationKonut on MarsMars,
345
1049000
4000
Neden Mars üzerinde yaşam götürme programlarımız var
17:51
and we have programsprogramlar to look at colonizingkolonileştirme the moonay,
346
1053000
3000
ve neden ayda kolonileşmeye yönelik programlarımız var da
17:54
but we do not have a programprogram looking at how we colonizekolonize our ownkendi planetgezegen?
347
1056000
5000
neden kendi gezegenimizde kolonileşmeye yönelik bir programımız yok?
17:59
And the technologyteknoloji is at handel.
348
1061000
2000
Teknoloji elimizde.
18:01
Thank you very much.
349
1063000
2000
Hepinize çok teşekkür ederim.
18:03
(ApplauseAlkış)
350
1065000
5000
(Alkış)
Translated by Ercan Selçuk ÜNLÜ
Reviewed by Sancak Gülgen

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Robert Ballard - Oceanographer
On more than 120 deep-sea expeditions, Robert Ballard has made many major natural discoveries, such as the deep-sea vents. Oh, and he found the Titanic.

Why you should listen

From an early age, Robert Ballard was intrigued by the deep. He's perhaps best-known for his work in underwater archaeology; in addition to Titanic, he has found the wrecks of the Bismarck, the USS Yorktown, the nuclear sub Thresher (on a top-secret mission for the Navy -- for which the Titanic was his cover story) and John F. Kennedy's PT-109.

His contributions to our scientific knowledge of the ocean is just as awe-inspiring. He was in the first team of humans to view the deep-sea vents, and to understand how life can not only survive but thrive in these deep black waters, under extreme pressure and at extreme temperature.

He's also a powerful storyteller and a passionate scientific educator. He founded the Institute for Exploration and has pioneered distance learning in classrooms around the world. Through his JASON Project, 1.7 million students a year join scientists virtually as they experience the thrill of exploration and discovery.

More profile about the speaker
Robert Ballard | Speaker | TED.com