TED2008
Robert Ballard: The astonishing hidden world of the deep ocean
Robert Ballard'dan okyanus araştırmaları üzerine
Filmed:
Readability: 3.8
1,634,767 views
Okyanus araştırmacısı Robert Ballard bizi diğer araştırmacılarla beraber beklenmedik yaşam türleri, kaynaklar ve hatta yeni dağlar buldukları gizli sualtı dünyasına olan baş döndürücü yolculuğuna götürüyor. Ciddi keşif ve haritalama çalışmaları ile ilgili bir durumu ele alıyor. Google Okyanus, kim ister?
Robert Ballard - Oceanographer
On more than 120 deep-sea expeditions, Robert Ballard has made many major natural discoveries, such as the deep-sea vents. Oh, and he found the Titanic. Full bio
On more than 120 deep-sea expeditions, Robert Ballard has made many major natural discoveries, such as the deep-sea vents. Oh, and he found the Titanic. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:18
The first question is this.
0
0
2000
İlk soru şu.
00:20
Our country has two exploration programs.
1
2000
3000
Ülkemizde iki keşif programı mevcut.
00:23
One is NASA, with a mission to explore the great beyond,
2
5000
5000
Birincisi NASA'nın büyük karanlığı,
00:28
to explore the heavens, which we all want to go to if we're lucky.
3
10000
3000
gökleri, yani hepimizin şanslıysak gitmek istediğimiz yerleri araştırma misyonu.
00:31
And you can see we have Sputnik, and we have Saturn,
4
13000
3000
Bakarsanız, Sputnik'e ve Saturn'e sahip olduğumuzu
00:34
and we have other manifestations of space exploration.
5
16000
4000
ayrıca diğer uzay araştırma göstergelerine sahip olduğumuzu görürsünüz.
00:38
Well, there's also another program,
6
20000
2000
Aslında, okyanus araştırması ile ilgili başka bir program
00:40
in another agency within our government, in ocean exploration.
7
22000
3000
devletimize bağlı başka bir kurumda da var.
00:43
It's in NOAA, the National Oceanic and Atmospheric Administration.
8
25000
4000
NOAA, Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi içinde.
00:47
And my question is this: "why are we ignoring the oceans?"
9
29000
6000
Sorum şu: "neden okyanusları göz ardı ediyoruz?"
00:53
Here's the reason, or not the reason, but here's why I ask that question.
10
35000
4000
Sebebi şu, belki sebebi değil ama şu nedenle bu soruyu sordum.
00:57
If you compare NASA's annual budget to explore the heavens,
11
39000
5000
Eğer NASA'nın gökleri araştırmaya ayırdığı yıllık bütçesi ile karşılaştırırsak,
01:02
that one-year budget would fund NOAA's budget
12
44000
4000
bu bir yıllık bütçe, NOAA'nın
01:06
to explore the oceans for 1,600 years.
13
48000
5000
okyanusları 1600 yıl boyunca araştırması için yetecek bütçeye tekabül eder
01:11
Why? Why are we looking up? Is it because it's heaven?
14
53000
5000
Neden? Neden yukarılara bakıyoruz? Bunun sebebi orasının cennet olması mı?
01:16
And hell is down here? Is it a cultural issue?
15
58000
3000
Ve cehennemin aşağılarda bir yerde olması mı? Yoksa bu kültürel bir mesele mi?
01:19
Why are people afraid of the ocean?
16
61000
2000
İnsanlar neden okyanustan korkuyor?
01:21
Or do they just assume the ocean is just a dark, gloomy place
17
63000
6000
Veya onlar okyanusları hiçbir şey vaat etmeyen karanlık ve kasvetli yerler
01:27
that has nothing to offer?
18
69000
2000
olarak mı kabul ediyorlar?
01:29
I'm going to take you on a 16-minute trip on 72 percent of the planet, so buckle up.
19
71000
6000
Şimdi sizi 16 dakikalık bir yolculukla gezegenin yüzde 72'lik yerine götüreceğim. Bu yüzden kemerlerinizi bağlayın.
01:35
OK. And what we're going to do
20
77000
2000
Pekala. Şimdi yapacağımız şey şu;
01:37
is we're going to immerse ourselves in my world.
21
79000
2000
kendimizi benim dünyama daldıracağız.
01:39
And what I'm going to try -- I hope I make the following points.
22
81000
3000
Deneyeceğim şey, -- Umarım şunları tam manası ile gösterebilirim.
01:42
I'm going to make it right now in case I forget.
23
84000
2000
Unutmamak için hemen şimdi bunu gerçekleştireceğim.
01:45
Everything I'm going to present to you
24
87000
2000
Bugün size göstereceğim herşey
01:47
was not in my textbooks when I went to school.
25
89000
3000
ben okula giderken ders kitaplarında yoktu.
01:50
And most of all, it was not even in my college textbooks.
26
92000
4000
Hatta daha da önemlisi, bunlar üniversite kitaplarında bile bulunmuyordu.
01:54
I'm a geophysicist, and all my Earth science books when I was a student --
27
96000
5000
Ben bir jeofizikçiyim ve öğrenciyken kullandığım tüm yer bilim kitaplarımı kastediyorum.
01:59
I had to give the wrong answer to get an A.
28
101000
3000
A alabilmek için yanlış cevaplar vermek zorundaydım.
02:03
We used to ridicule continental drift. It was something we laughed at.
29
105000
3000
Kıta kaymaları ile dalga geçerdik. Üzerine epey güldüğümüz bir mevzuydu.
02:06
We learned of Marshall Kay's geosynclinal cycle, which is a bunch of crap.
30
108000
3000
Marshall Kay'in jeosenklinal döngüsü öğrendik; saçma sapan birşeydir.
02:09
In today's context, it was a bunch of crap,
31
111000
3000
Bugünnün bağlamında hiçbir şey ifade etmese de
02:12
but it was the law of geology, vertical tectonics.
32
114000
3000
sonuçta bu dikey tektonikler jeolojinin kanunuydu.
02:15
All the things we're going to walk through
33
117000
2000
Bugün üzerinden geçeceğimiz şeyler
02:17
in our explorations and discoveries of the oceans
34
119000
3000
okyanuslar üzerine yaptığımız keşif ve araştırmalarda
02:20
were mostly discoveries made by accident.
35
122000
3000
çoğunlukla raslantı sonucu yaptığımız keşiflerimiz üzerine olacak.
02:24
Mostly discoveries made by accident.
36
126000
2000
Buluşların çoğu şans eseri yapılmıştır.
02:26
We were looking for something and found something else.
37
128000
3000
Birşeyi ararken başka birşey bulduk.
02:29
And everything we're going to talk about
38
131000
2000
Ve bugün konuşacağımız herşey
02:31
represents a one tenth of one percent glimpse, because that's all we've seen.
39
133000
6000
yüzde birlik bulgularımızın onda birini temsil ediyor çünkü şu ana kadar ancak bu kadarını görebildik.
02:37
I have a characterization.
40
139000
2000
Bir tanımlama yapacağım.
02:39
This is a characterization of what it would look like if you could remove the water.
41
141000
4000
Bu tanımlama suyu yok sayarsak nasıl birşey ortaya çıkacağı üzerine.
02:43
It gives you the false impression it's a map.
42
145000
2000
Haritaymış gibi yanlış bir izlenim veriyor.
02:45
It is not a map.
43
147000
2000
Bu bir harita değil.
02:47
In fact, I have another version at my office
44
149000
3000
Aslında ofisimde bunun daha farklı bir versiyonu var.
02:50
and I ask people, "Why are there mountains here, on this area here,
45
152000
5000
ve insanlara soruyorum, " Neden bu alanda dağlar varken
02:55
but there are none over here?" And they go, "Well, gee,
46
157000
3000
şurada hiç yok?" Söyledikleri şey, " Ahh, yani,
02:58
I don't know," saying,
47
160000
2000
bilemiyorum".
03:00
"Is it a fracture zone? Is it a hot spot?"
48
162000
2000
"Bu bir kırık mı? Bu sıcak bir bölge mi?"
03:02
No, no, that's the only place a ship's been.
49
164000
3000
Hayır hayır, bu sadece gemilerin geçtiği yerler.
03:06
Most of the southern hemisphere is unexplored.
50
168000
3000
Güney yarıkürenin büyük çoğunluğu henüz hiç araştırılmadı.
03:09
We had more exploration ships down there
51
171000
3000
Bu aşağı kısımlarda Kaptan Cook zamanında
03:12
during Captain Cook's time than now. It's amazing.
52
174000
3000
şimdikinden daha çok araştırma gemisine sahiptik. Gerçekten inanılmaz.
03:15
All right. So we're going to immerse ourselves
53
177000
3000
Pekala, buradan kendimizi
03:18
in the 72 percent of the planet because, you know,
54
180000
3000
gezegenin yüzde 72'lik kısmına indireceğiz, biliyorsunuz,
03:21
it's really naive to think that the Easter Bunny
55
183000
3000
Paskalya Tavşanı'nın herşeyi sadece kıtalara koyduğunu düşünmek
03:25
put all the resources on the continents.
56
187000
3000
gerçekten çok safça.
03:28
(Laughter)
57
190000
2000
(Kahkahalar)
03:30
You know, it's just ludicrous.
58
192000
3000
Bilirsiniz, gülünç bir şey.
03:33
We are always, constantly playing the zero sum game.
59
195000
5000
Her saban sabit bir şekilde sıfır toplamlı oyunu oynuyoruz.
03:38
You know, we're going to do this, we're going to take it away from something else.
60
200000
3000
Bilirsiniz, birşeyi başka birşeyden çıkartıp alacağız.
03:41
I believe in just enriching the economy.
61
203000
2000
Bunun sadece ekonomiyi geliştirmeye yarayan birşey olduğuna inanıyorum.
03:43
And we're leaving so much on the table, 72 percent of the planet.
62
205000
4000
Bizim masaya koyduğumuz şey o kadar büyük ki, gezegenin yüzde 72'si.
03:47
And as I will point out later in the presentation,
63
209000
2000
Sunumun ilerleyen zamanında ele alacağım ancak,
03:49
50 percent of the United States of America lies beneath the sea.
64
211000
6000
Amerika Birleşik Devletleri'nin yüzde 50'si denizin altında yatmakta.
03:55
50 percent of our country that we own, have all legal jurisdiction,
65
217000
3000
Sahip olduğumuz ülkenin yüzde 50'si, tüm yasal yetkilerin olduğu,
03:58
have all rights to do whatever we want, lies beneath the sea
66
220000
3000
istediğimiz herşeyi yapmaya hakkımız olan kısım denizin altında yatıyor
04:01
and we have better maps of Mars than that 50 percent.
67
223000
3000
ve bu yüzde 50'lik kısıma kıyasla Mars'ı gösteren daha iyi hariyalarımız var.
04:05
Why? OK. Now, I began my explorations the hard way.
68
227000
8000
Neden? Pekala. Şimdi araştırmalarımıma zor yoldan başlıyorum.
04:13
Back then -- actually my first expedition
69
235000
2000
Çok önceleri --aslında ilk seferime
04:15
was when I was 17 years old. It was 49 years ago.
70
237000
3000
henüz 17 yaşındayken çıkmıştırm. 49 yıl önceydi.
04:18
Do the math, I'm 66. And I went out to sea on a Scripps ship
71
240000
4000
Hesabını yapın, 66 yaşındayım. Denize Scripps gemisiyle açıldım
04:22
and we almost got sunk by a giant rogue wave,
72
244000
4000
ve haydut bir dalga yüzünden az kalsın batıyorduk.
04:26
and I was too young to be -- you know, I thought it was great!
73
248000
2000
Orada olmak için çok gençtim --bilirsiniz, düşündüğümde inanılmaz birşeydi!
04:28
I was a body surfer and I thought, "Wow, that was an incredible wave!"
74
250000
3000
Ben bir vücut sörfcüsü gibiydim ve "Vay be, ne muhteşem bir dalga!" diye düşünüyordum.
04:31
And we almost sank the ship, but I became enraptured
75
253000
4000
Sonrasında neredeyse gemiyi batırıyorduk fakat birbirini destekleyen serüvenlerle
04:35
with mounting expeditions. And over the last 49 years,
76
257000
3000
başım dönmüştü bile. Ve 49 yıl boyunca
04:38
I've done about 120, 121 -- I keep doing them -- expeditions.
77
260000
4000
yaklaşık 120, 121 --hala devam etmekteyim-- sefer yaptım.
04:42
But in the early days, the only way I could get to the bottom
78
264000
3000
Fakat ilk zamanlarda aşağılara inebileceğim tek yol
04:45
was to crawl into a submarine, a very small submarine,
79
267000
3000
bir denizaltının, çok küçük bir denizaltının içine yatarak
04:48
and go down to the bottom.
80
270000
2000
en aşağılara doğru inmekti.
04:50
I dove in a whole series of different deep diving submersibles.
81
272000
2000
Birçok çeşit derin dalış denizaltısıyla dalışlar gerçekleştirdim.
04:52
Alvin and Sea Cliff and Cyana,
82
274000
2000
Alvin, Sea Cliff ve Cyana
04:54
and all the major deep submersibles we have, which are about eight.
83
276000
3000
ve sahip olduğumuz tüm temel derin denizaltılar; sanıyorsam bunlar sekiz civarında.
04:58
In fact, on a good day, we might have four or five human beings
84
280000
6000
Gerçekte, elverişli bir günde dünyanın ortalama bir derinliğinde bulunan
05:04
at the average depth of the Earth --
85
286000
2000
yaklaşık dört veya beş kişiyizdir --
05:06
maybe four or five human beings out of whatever billions we've got going.
86
288000
3000
diğer bir ifadeyle ne yapıyorlarsa artık onlarla meşgul olan milyanlarca insan arasından dört ve beş kişi.
05:09
And so it's very difficult to get there, if you do it physically.
87
291000
3000
Sonuçta fiziksel olarak yapmanız gerekiyorsa, oraya ulaşmak çok zor bir iş.
05:12
But I was enraptured, and in my graduate years
88
294000
6000
Fakat başım dönmüştü ve lisans üstü eğitimim zamanında
05:18
was the dawn of plate tectonics. And we realized
89
300000
3000
plaka tektoniği gündemdeydi. Farkettik ki
05:21
that the greatest mountain range on Earth lies beneath the sea.
90
303000
2000
dünyanın en büyük sıra dağları denizin altında uzanmaktaydı.
05:23
The mid-ocean ridge runs around like the seam on a baseball.
91
305000
3000
Okayonus ortası tepeler sanki bir beysbol topunun çevresindeki dikişler gibi uzanır.
05:26
This is on a Mercator projection.
92
308000
2000
Coğrafi ifadeyle bu Mercator projeksiyonunun üzerinde.
05:28
But if you were to put it on an equal area projection,
93
310000
3000
Ancak eğer bunu eşit alan projeksiyonuna yerleştirmeye kalkarsanız
05:31
you'd see that the mid-ocean ridge covers 23 percent
94
313000
3000
ara okyanus tepelerinin dünyanın toplam alanının
05:34
of the Earth's total surface area.
95
316000
2000
yüzde 23'ünü kapladığını bulursunuz.
05:36
Almost a quarter of our planet is a single mountain range
96
318000
3000
Neredeyse gezegenin bir çeğreği sadece tek bir sıra dağ gibi
05:39
and we didn't enter it until after Neil Armstrong
97
321000
2000
ve buraya Neil Armstrong ve Buzz Aldrin'in aya gitmesinden sonrasına kadar
05:41
and Buzz Aldrin went to the moon.
98
323000
2000
giremedik.
05:43
So we went to the moon, played golf up there,
99
325000
2000
Öyleyse aya gittik, orada golf oynadık ve bunu
05:45
before we went to the largest feature on our own planet.
100
327000
4000
kendi gezegenimizdeki en büyük şeye gitmeden önce yaptık.
05:50
And our interest in this mountain range, as Earth scientists in those days,
101
332000
3000
Günümüzün yerbilimcileri olarak bu sıra dağ üzerine olan ilgimiz,
05:53
was not only because of its tremendous size, dominating the planet,
102
335000
3000
sadece onun gezegende baskın inanılmaz boyutlarından ötürü değil
05:56
but the role it plays in the genesis of the Earth's outer skin.
103
338000
3000
aynı zamanda onun dünyanın dış kabuğunun oluşumundaki rolünden kaynaklanıyor.
05:59
Because it's along the axis of the mid-ocean ridge
104
341000
2000
Aynı zamanda bunun sebebi onun büyük kabuk plakalarının birbirinden ayrıldığı yerde
06:01
where the great crustal plates are separating.
105
343000
2000
okyanus ortası sırt ekseni boyunca uzanmasından kaynaklanıyor.
06:03
And like a living organism, you tear it open,
106
345000
3000
Ve tıpkı canlı bir organizma gibi onu yırtıp açarsanız
06:06
it bleeds its molten blood, rises up to heal that wound
107
348000
3000
erimiş kanını akıtır, bu yarayı iyileştirmek için
06:09
from the asthenosphere, hardens, forms new tissue and moves laterally.
108
351000
5000
astenosferden yükselir, sertleşir ve yeni bir doku oluşturarak yanlamasına hareket eder.
06:14
But no one had actually gone down
109
356000
2000
Fakat gerçek manası ile hiç kimse
06:16
into the actual site of the boundary of creation as we call it --
110
358000
3000
Rift Vadisi olarak adlandırdığımız bu yapımının sınırlarının bulunduğu yere
06:19
into the Rift Valley -- until a group of seven of us
111
361000
2000
yedimizden oluşan bir grup
06:21
crawled in our little submarines in the summer of 1973, 1974
112
363000
5000
1973/1974 yazında küçük denizaltılara girene kadar gitmedi
06:26
and were the first human beings to enter the Great Rift Valley.
113
368000
3000
ve bu ekibin üyeleri Büyük Rift Vadisi'ne giren ilk insanlar oldu.
06:29
We went down into the Rift Valley.
114
371000
2000
Rift Vadisi'nin içine indik,
06:31
This is all accurate except for one thing -- it's pitch black.
115
373000
3000
bu bir şey hariç tamamiyle net -- orası zifiri karanlık.
06:34
It's absolutely pitch black, because
116
376000
2000
Zifiri karanlık çünkü
06:36
photons cannot reach the average depth of the ocean,
117
378000
3000
güneş ışınları okyanusun ortalama derinliği olan 12.000 feet'e ulaşamaz.
06:39
which is 12,000 feet. In the Rift Valley, it's 9,000 feet.
118
381000
3000
Rift Vadisi'nin derinliği 9.000 feet.
06:42
Most of our planet does not feel the warmth of the sun.
119
384000
4000
Gezegenimizin büyük çoğunluğu güneşin ısısını hissedemez.
06:46
Most of our planet is in eternal darkness.
120
388000
2000
Gezegenimizin büyük çoğunluğu ebedi karanlıktadır.
06:48
And for that reason, you do not have photosynthesis in the deep sea.
121
390000
4000
Bu sebepten ötürü derin denizde fotosentez gerçekleşmez.
06:52
And with the absence of photosynthesis
122
394000
2000
Fotosentez olmayınca
06:54
you have no plant life, and as a result,
123
396000
2000
bitki yaşamı bulamazsınız ve sonuç olarak da
06:56
you have very little animal life living in this underworld.
124
398000
3000
bu yeraltı dünyasında yaşayan çok az hayvan bulursunuz.
06:59
Or so we thought. And so in our initial explorations,
125
401000
3000
Veya biz böyle düşündük. İlk aşama araştırmalarımızda
07:02
we were totally focused on exploring the boundary of creation,
126
404000
4000
tamamiyle gözlerimizi yapının sınırlarını araştırmaya,
07:06
looking at the volcanic features running along that entire 42,000 miles.
127
408000
6000
42.000 mil boyunca uzanan volkanik özelliklere bakmaya odaklamıştık.
07:12
Running along this entire 42,000 miles
128
414000
3000
Bu tüm 42.000 mil boyunca
07:15
are tens of thousands of active volcanoes.
129
417000
2000
onbinlerce etkin volkan bulunmakta.
07:17
Tens of thousands of active volcanoes.
130
419000
2000
Onbinlerce aktif volkandan bahsediyoruz.
07:19
There are more active volcanoes beneath the sea
131
421000
3000
Denizin altında karaya kıyasla
07:22
than on land by two orders of magnitude.
132
424000
2000
yaklaşık 100 kat daha fazla etkin volkan bulunmakta.
07:24
So, it's a phenomenally active region,
133
426000
2000
Yani burası olağanüstü aktif bir bölge.
07:26
it's not just a dark, boring place. It's a very alive place.
134
428000
5000
Sadece karanlık kasvetli bir yer değil. Bucası capcanlı bir yer.
07:31
And it's then being ripped open.
135
433000
2000
Ayrıca burası yırtıp açılan bir yer.
07:33
But we were dealing with a particular scientific issue back then.
136
435000
3000
Sonrasında özel bir bilimsel konuyla ilgilenmeye başladık.
07:36
We couldn't understand why you had a mountain under tension.
137
438000
3000
Anlayamadığımız şey bu gerginlik altında dağların nasıl bulunduğuydu.
07:39
In plate tectonic theory, we knew that if you had plates collide,
138
441000
3000
Plaka tektoniği teorisine göre eğer plakalar çarpışırsa
07:42
it made sense: they would crush into one another,
139
444000
3000
mantıklı olarak biri diğerinin içine geçebilir,
07:45
you would thicken the crust, you'd uplift it.
140
447000
2000
tabakayı kalınlaştırabilir veya onu yükseltebilir.
07:47
That's why you get, you know, you get seashells up on Mount Everest.
141
449000
3000
Deniz kabuklarını Everest Dağı'nın üstünde bulmanızın sebebi de budur.
07:50
It's not a flood, it was pushed up there.
142
452000
2000
Bu bir sel baskının değil tamamen yukarıya itilmenin bir neticesi.
07:52
We understood mountains under compression,
143
454000
2000
Basınç altındaki dağları anlamıştık,
07:54
but we could not understand why we had a mountain under tension.
144
456000
3000
falat anlayamadığımız şey sıkıştırma altında dağların nasıl bulunduğu mevzusuydu.
07:57
It should not be. Until one of my colleagues said,
145
459000
3000
Bu olmaması gereken birşey. Meslektaşlarımdan birisi bana gelip dedi ki;
08:00
"It looks to me like a thermal blister, and the mid-ocean ridge
146
462000
2000
"Bana termal kabarma gibi görünüyor ve okyanus ortası sırt bölgesi
08:02
must be a cooling curve." We said, "Let's go find out."
147
464000
3000
soğuyan bir dönemeç olmalı. Biz de ona " Haydi gidip bakalım" dedik.
08:05
We punched a bunch of heat probes. Everything made sense,
148
467000
3000
Bir yığın ısı sondası çaktık. Bir düzlemde ısı kaybı bulunması dışında
08:08
except, at the axis, there was missing heat. It was missing heat.
149
470000
3000
herşey mantıklı gidiyordu. Bir ısı kaybı mevcuttu.
08:11
It was hot. It wasn't hot enough.
150
473000
2000
Sıcaktı ama yeterince sıcak değildi.
08:13
So, we came up with multiple hypotheses:
151
475000
2000
Böylece birçok hipotez ortaya attık,
08:15
there's little green people down there taking it;
152
477000
2000
aşağıda küçük yeşil insanlar onu alıp götürüyordu gibi.
08:17
there's all sorts of things going on.
153
479000
2000
Bir yığın şey oluyordu.
08:19
But the only logical [explanation] was that there were hot springs.
154
481000
2000
Fakat en mantıklısı kaplıcaların varlığı ile açıklanabilirdi.
08:21
So, there must be underwater hot springs.
155
483000
2000
Bu yüzden deniz altında bir kaplıca var olmak zorundaydı.
08:23
We mounted an expedition to look for the missing heat.
156
485000
2000
Kayıp ısıyı aramak amacı ile bir araştırma başlattık.
08:25
And so we went along this mountain range, in an area along Galapagos Rift,
157
487000
5000
Bu amaçla Galapagos Çatlağı'nda uzanan bir alanda bu dağ silsilesi boyunca ilerledik
08:30
and did we find the missing heat.
158
492000
2000
ve kayıp ısının kaynağını bulduk.
08:32
It was amazing. These giant chimneys, huge giant chimneys.
159
494000
4000
Gerçekten inanılmazdı. Bu büyük, koskocaman bacalar.
08:36
We went up to them with our submersible.
160
498000
2000
Denizaltı araçlarımızla bunların üzerine çıktık.
08:38
We wanted to get a temperature probe, we stuck it in there,
161
500000
2000
Sıcaklık ölçümü almak istedik ve sondayı oraya yerleştirdik
08:40
looked at it -- it pegged off scale.
162
502000
2000
gözlemledik -- ölçün değerleri skalanın dışındaydı.
08:42
The pilot made this great observation: "That's hot."
163
504000
2000
Pilot şu büyük gözlemi yaptı: "Burası gerçekten sıcak."
08:44
(Laughter)
164
506000
2000
(Kahkahalar)
08:46
And then we realized our probe was made out of the same stuff --
165
508000
3000
Sonrasında farkettik ki sondamız herzaman ki malzemeden üretilmişti --
08:49
it could have melted. But it turns out the exiting temperature
166
511000
2000
erime şansı vardı. Fakat sonradan anlaşıldı ki buradaki sıcaklık
08:51
was 650 degrees F, hot enough to melt lead.
167
513000
3000
650 fahrenhayt dereceydi, yani kurşunu eritecek yeterlilikte değildi.
08:54
This is what a real one looks like, on the Juan de Fuca Ridge.
168
516000
3000
Bu Juan de Fuca Sırtı'nda bulunanlardan bir tanesi.
08:57
What you're looking at is an incredible pipe organ
169
519000
2000
Burada baktığınız ise okyanustan fışkıran
08:59
of chemicals coming out of the ocean.
170
521000
2000
kimyasallardan oluşan inanılmaz bir borulu org.
09:01
Everything you see in this picture is commercial grade:
171
523000
2000
Bu resimde gördüğünüz herşey ticari nitelikte:
09:03
copper, lead, silver, zinc and gold.
172
525000
2000
bakır, kurşun, gümüş, çinko ve altın.
09:05
So the Easter Bunny has put things in the ocean floor,
173
527000
4000
Yani Paskalya Tavşanı okyanus zeminine değişik şeyler bırakıyor
09:09
and you have massive heavy metal deposits
174
531000
2000
ve araştırma yaptığımız bu sıra dağ üzerinde
09:11
that we're making in this mountain range.
175
533000
2000
kocaman metal yataklarına sahipsiniz.
09:13
We're making huge discoveries of large commercial-grade ore
176
535000
3000
Bu sıradağ boyunca ticari değeri olan geniş cevher yatakları üzerine
09:16
along this mountain range, but it was dwarfed by what we discovered.
177
538000
4000
önemli keşifler yapıyoruz.
09:20
We discovered a profusion of life,
178
542000
2000
Var olmaması gereken bir dünyada
09:22
in a world that it should not exist [in]. Giant tube worms, 10 feet tall.
179
544000
5000
bol miktarda yaşam kaynağı keşfettik. 10 feet uzunluğunda dev tüp kurtları.
09:27
I remember having to use vodka -- my own vodka -- to pickle it
180
549000
2000
Onu örneklemek için votka -- kendi şahsi votkamı -- kullandığımı hatırlıyorum
09:29
because we don't carry formaldehyde.
181
551000
2000
çünkü formaldehit taşımıyorduk.
09:31
We went and found these incredible clam beds
182
553000
2000
Gittik ve bu inanılmaz midye yataklarını
09:33
sitting on the barren rock. Large clams,
183
555000
3000
çıplak kayalar üzerinde bulduk. O kadar büyük midyeler ki
09:36
and when we opened them, they didn't look like a clam.
184
558000
3000
onları açtığımızda artık midye gibi görünmüyorlardı.
09:39
And when we cut them open, they didn't have the anatomy of a clam.
185
561000
3000
Ayrıca onları kesip açtığımızda midyelerin anatomik özelliklerini göstermiyorlardı.
09:42
No mouth, no gut, no digestive system.
186
564000
2000
Ağız yok, mide yok, sindirim sistemi yok.
09:44
Their bodies had been totally taken over
187
566000
3000
Vücutlarının başka bir organizma, bir bakteri türü tarafından
09:47
by another organism, a bacterium, that had figured out
188
569000
3000
tamamen ele geçirilmişti. Sonrasında
09:50
how to replicate photosynthesis in the dark,
189
572000
3000
fotosentezi karanlıkta nasıl taklit ettiğini çözdük ki
09:53
through a process we now call chemosynthesis.
190
575000
3000
bu yöntemi şu anda kemosentez olarak adlandırıyoruz.
09:56
None of it in our textbooks. None of this in our textbooks.
191
578000
3000
Bu okul kitaplarında yok. Bunlarla ilgili hiçbir şey okul kitaplarında yok.
09:59
We did not know about this life system.
192
581000
2000
Bu yaşam sistemini hiç bilmiyorduk.
10:01
We were not predicting it.
193
583000
2000
Biz bunu tahmin etmiyorduk.
10:03
We stumbled on it, looking for some missing heat.
194
585000
3000
Kayıp ısı arayışımız konusunda tökezledik kaldık.
10:06
So, we wanted to accelerate this process.
195
588000
3000
Bu yüzden işleyişi biraz hızlandırmak istedik.
10:09
We wanted to get away from this silly trip, up and down on a submarine:
196
591000
3000
Denizaltı ile inip çıktığımız bu aptalca yolculuktan uzaklaşmak istedik:
10:12
average depth of the ocean, 12,000 feet;
197
594000
2000
okanusun ortalama derinliği 12.000 feet,
10:14
two and half hours to get to work in the morning;
198
596000
2000
sabahtan 2 buçuk saat işe başlamak için;
10:16
two and half hours to get to home. Five hour commute to work.
199
598000
3000
2 buçuk saat da eve dönmek için. Beş saatimiz yolda geçiyordu.
10:19
Three hours of bottom time, average distance traveled -- one mile.
200
601000
3000
Üç saat zeminde harcıyorduk. Gezdiğimiz ortalama mesafe -- bir mil.
10:22
(Laughter)
201
604000
2000
(Kahkahalar)
10:24
On a 42,000 mile mountain range. Great job security, but not the way to go.
202
606000
4000
42.000 millik sıra dağın üzerindeydik. İş güvenliği çok iyiydi ancak gidilmesi gereken yol bu değildi.
10:28
So, I began designing a new technology of telepresence,
203
610000
3000
Bu yüzden bir çeşit uzaktan kontrol teknolojisi dizayn etmeye başladım.
10:31
using robotic systems to replicate myself,
204
613000
3000
Beni kopyalamak amacı ile robotik sistemi kullanacaktık.
10:34
so I wouldn't have to cycle my vehicle system.
205
616000
3000
Böylece araç sistemimi döndürüp durmak zorunda kalmayacaktım.
10:37
We began to introduce that in our explorations,
206
619000
2000
Bunları keşiflerimize entegre etmeye başladık
10:39
and we continued to make phenomenal discoveries
207
621000
2000
ve yeni robotik teknolojimizi kullanarak
10:41
with our new robotic technologies. Again, looking for something else,
208
623000
3000
inanılmaz keşifler yapmaya başladık. Yeniden başka bir şey arıyor,
10:44
moving from one part of the mid-ocean ridge to another.
209
626000
3000
okyanus ortasındaki tepenin bir kısmından diğerine hareket ediyorduk.
10:47
The scientists were off watch and they came across incredible life forms.
210
629000
5000
Bilim adamları gece gündüz çalıştı ve inanılmaz yaşam türleri ile karşı karşıya geldi.
10:52
They came across new creatures they had not seen before.
211
634000
3000
Daha önce hiç görmedikleri yeni yaratıklara rastladılar.
10:55
But more importantly, they discovered
212
637000
2000
Fakat daha önemlisi, aşağılarda
10:57
edifices down there that they did not understand.
213
639000
2000
anlayamadıkları yapılar keşfettiler.
10:59
That did not make sense. They were not above a magma chamber.
214
641000
3000
Anlam ifade etmiyordu. Mağma çemberinin üzerinde değillerdi.
11:02
They shouldn't be there. And we called it Lost City.
215
644000
4000
Burada olmamaları gerekiyordu. Bu yüzden onu Kayıp Şehir olarak isimlendirdik.
11:06
And Lost City was characterized by these incredible limestone formations
216
648000
4000
Kayıp Şehir bu inanılmaz kalker oluşumları ve
11:10
and upside down pools. Look at that.
217
652000
3000
ters dönmüş havuzların yanında karakterize edildi. Şuna bir bakın.
11:13
How do you do that? That's water upside down.
218
655000
3000
Bu nasıl olabilir? Bu ters şekilde duran şey su.
11:16
We went in underneath and tapped it, and we found that it had the pH of Drano.
219
658000
5000
Altına giderek ölçümler aldık ve gördük ki Drano'dakine bender bir pH a sahip.
11:21
The pH of 11, and yet it had chemosynthetic bacteria living in it
220
663000
4000
pH değeri 11 ve yine de içinde, bu uç noktada yaşayan
11:25
and at this extreme environment.
221
667000
2000
kemosentetik bakteriler var.
11:27
And the hydrothermal vents were in an acidic environment.
222
669000
3000
Hidrotermal bacalar asidik çevrede yer alıyorlar.
11:30
All the way at the other end, in an alkaline environment,
223
672000
3000
En ucunda ise bazik bir çevre yer alıyor.
11:33
at a pH of 11, life existed.
224
675000
2000
buranın pH'ı 11 ve yaşam bulunuyor.
11:35
So life was much more creative than we had ever thought.
225
677000
3000
Yaşam şimdiye kadar düşündüğümüzden çok daha yaratıcıydı.
11:38
Again, discovered by accident. Just two years ago
226
680000
3000
Yeniden, şans eseri yapılan bir keşif. Sadece iki yıl önce
11:41
working off Santorini, where people are sunning themselves on the beach,
227
683000
4000
insanların kumsalda güneşlendiği bir yer olan Santorini'de çalışırken
11:45
unbeknownst to them in the caldera nearby,
228
687000
2000
kimsenin haberi olmadığı yakın bir kalderada
11:47
we found phenomenal hydrothermal vent systems
229
689000
3000
inanılmaz hidrotermal baca sistemlerini
11:50
and more life systems.
230
692000
2000
ve daha fazla yaşam türünü bulduk.
11:52
This was two miles from where people go to sunbathe,
231
694000
3000
Burası insanların güneş banyosu yaptığı yere iki mil mesafedeydi
11:55
and they were oblivious to the existence of this system.
232
697000
4000
ve insanlar bu sistemin varlığı konusunda tamamen umursamazdı.
11:59
Again, you know, we stop at the water's edge.
233
701000
4000
Yeniden, bilirsiniz, suyun kenarında duruyoruz.
12:03
Recently, diving off -- in the Gulf of Mexico, finding pools of water,
234
705000
6000
Yakın zamanda Meksika Körfezi'ndeki dalışlarımızda bulduğumuz su havuzları,
12:09
this time not upside down, right side up.
235
711000
2000
bu kez ters değiller, doğru şekilde duruyorlar.
12:11
Bingo. You'd think you're in air, until a fish swims by.
236
713000
5000
Bingo. Bir balık yüzüp geçene kadar havada olduğunuzu düşünebilirsiniz.
12:16
You're looking at brine pools formed by salt diapirs.
237
718000
4000
Burada tuz diyapirlerinden oluşmuş tuzlu su havuzlarına bakıyoruz.
12:20
Near that was methane. I've never seen volcanoes of methane.
238
722000
5000
Bunun yanındaki metan. Daha evvel hiç metan volkanı görmemiştim.
12:25
Instead of belching out lava, they were belching out
239
727000
3000
Lav püskürtmek yerine buralardan
12:28
big, big bubbles of methane. And they were creating these volcanoes,
240
730000
4000
büyük çok büyük kabarçıklar püskürüyor. Bunlar volkanları oluşturuyordu
12:32
and there were flows, not of lava,
241
734000
2000
ve akan şey ise lav değil
12:34
but of the mud coming out of the Earth but driven by --
242
736000
3000
yeryüzünden çıkan ve gücünü buradan alan balçıktı.
12:37
I've never seen this before.
243
739000
2000
Daha evvel böyle birşey görmemiştim.
12:39
Moving on, there's more than just natural history beneath the sea --
244
741000
5000
Devam edersek; denizin altında yalnızca doğal kaynaklı bir tarihten fazlası var.
12:44
human history. Our discoveries of the Titanic.
245
746000
3000
İnsanlık tarihi. Titanic üzerine yaptığımız araştırmalarımız.
12:47
The realization that the deep sea is the largest museum on Earth.
246
749000
4000
Yeryüzünündeki en büyük müzenin derin deniz olduğunu farkedişimiz.
12:51
It contains more history than all of the museums on land combined.
247
753000
3000
Denizler karadaki tüm müzelerin toplamından daha fazla tarih barındırıyorlar.
12:54
And yet we're only now penetrating it.
248
756000
3000
Ama onu anlamaya henüz başlıyoruz.
12:57
Finding the state of preservation.
249
759000
2000
Muhafazanın ne ölçüde olduğunu buluşumuz.
12:59
We found the Bismarck in 16,000 feet. We then found the Yorktown.
250
761000
4000
Bismarck'ı 16.000 feet derinlikte bulduk. Daha sonra Yorktown'u bulduk.
13:03
People always ask, "Did you find the right ship?"
251
765000
2000
İnsanlar sürekli soruyor, "Doğru gemiyi mi buldunuz?"
13:05
It said Yorktown on the stern.
252
767000
2000
Teknenin kıç tarafında Yorktown yazıyordu.
13:07
(Laughter)
253
769000
2000
(Kahkahalar)
13:09
More recently, finding ancient history.
254
771000
3000
Daha yakın bir zamanda antik dönem tarihine ilişkin buluşlarımız.
13:12
How many ancient mariners have had a bad day? The number's a million.
255
774000
4000
Kaç eski denizci kötü bir gün geçirmiştir? Bu sayı bir milyon.
13:16
We've been discovering these along ancient trade routes,
256
778000
3000
Bir süredir keşfini yaptığımız bu eski ticaret yolları
13:19
where they're not supposed to be.
257
781000
2000
olmaması gereken yerlerde bulundu.
13:21
This shipwreck sank 100 years before the birth of Christ.
258
783000
2000
Bu gemi enkazı İsa'nın doğumundan 100 yıl önce batmış.
13:23
This one sank carrying a prefabricated, Home Depot Roman temple.
259
785000
5000
Bu ise depoda tutulan prefabrik bir Roma tapınağı taşırken batmış.
13:28
And then here's one that sank at the time of Homer, at 750 B.C.
260
790000
5000
Ve burada ise Homer zamanında M.Ö. 750'de batmış bir tane.
13:33
More recently, into the Black Sea, where we're exploring.
261
795000
3000
Daha yakın zamana bakarsak, Karadeniz'i araştırıyoruz.
13:36
Because there's no oxygen there, it's the largest reservoir
262
798000
3000
Oksijen olmadığından, burası yeryüzündeki en geniş
13:39
of hydrogen sulfide on Earth. Shipwrecks are perfectly preserved.
263
801000
4000
hidrojen sülfit yatağı. Gemi enkazları mükemmel şekilde korunmuş.
13:43
All their organics are perfectly preserved. We begin to excavate them.
264
805000
4000
Organik yapılarının tamamı mükemmel şekilde korunmuş. Onları kazmaya başlıyoruz.
13:47
We expect to start hauling out the bodies in perfect condition with their DNA.
265
809000
4000
DNAları mükemmel durumda olan bedenleri çıkartmaya başlayacağımızı umuyoruz.
13:51
Look at the state of preservation --
266
813000
2000
Korumanın derecesine bir bakın --
13:53
still the ad mark of a carpenter. Look at the state of those artifacts.
267
815000
4000
marangozun marka reklamı hala duruyor. Şu eserlerin durumuna bir bakın.
13:57
You still see the beeswax dripping. When they dropped, they sealed it.
268
819000
4000
Damlayan balmumunu hala görebilirsiniz. Düştüklerinde onu kapatmışlar.
14:01
This ship sank 1,500 years ago.
269
823000
3000
Bu gemi 1.500 yıl önce batmış.
14:05
Fortunately, we've been able to convince Congress.
270
827000
2000
Ne mutlu ki meclisi ikna edebildik.
14:07
We begin to go on the Hill and lobby.
271
829000
2000
Hill binası ve kulislerle devam etmeye başladık.
14:09
And we stole recently a ship from the United States Navy.
272
831000
3000
Yakın zamanda Amerikan Donanması'ndan bir gemi aşırdık.
14:13
The Okeanos Explorer on its mission.
273
835000
2000
Okeanos Explorer şimdi görev başında.
14:15
Its mission is as good as you could get.
274
837000
2000
Onun görevi amaçladığımız ölçüde güzel.
14:17
Its mission is to go where no one has gone before on planet Earth.
275
839000
4000
Onun görevi Dünya'da daha evvel kimsenin gitmediği yerlere gitmek.
14:21
And I was looking at it yesterday, it's up in Seattle. OK.
276
843000
5000
Daha dün ona bakıyordum, şu an Seattle'da. Pekala.
14:26
(Applause)
277
848000
1000
(Alkış)
14:27
It comes online this summer,
278
849000
3000
Bu yaz devreye girecek
14:30
and it begins its journey of exploration.
279
852000
2000
ve keşif yolculuğuna başlayacak.
14:32
But we have no idea what we're going find when we go out there with our technology.
280
854000
4000
Elimizdeki teknoloji ile oralara gittiğimizde neler bulacağımız konusunda hiçbir fikrim yok.
14:36
But certainly, it's going to be going to the unknown America.
281
858000
3000
Fakat kesin olan şu ki bu bilinmeyen Amerika'ya gidiş olacak.
14:39
This is that part of the United States that lies beneath the sea.
282
861000
4000
Bu Amerika'nın denizler altında yatan bir parçası.
14:43
We own all of that blue and yet,
283
865000
2000
Bu maviliğin tamamına sahibiz ve
14:45
like I say, particularly the western territorial trust,
284
867000
2000
-- dediğim gibi, özellikle batı itimat bölgesi--
14:47
we don't have maps of them. We don't have maps of them.
285
869000
3000
henüz oraların ait haritalarımız yok. Oralara ait haritalarımız yok.
14:50
We have maps of Venus, but not of the western territorial trust.
286
872000
4000
Venüs'ün haritaları elimizde var fakat batı itimat bölgesi için aynı şey geçerli değil.
14:54
The way we're going to run this -- we have no idea what we're going to discover.
287
876000
3000
Bunu yürüteceğimiz yol -- henüz ne keşfedeceğimiz konusunda hiçbir fikrimiz yok.
14:57
We have no idea what we're going to discover.
288
879000
2000
Henüz ne keşfedeceğimiz konusunda hiçbir fikrimiz yok.
14:59
We're going to discover an ancient shipwreck, a Phoenician off Brazil,
289
881000
3000
Brezilya açıklarında eski bir Fenik batığını keşfedeceğiz
15:02
or a new rock formation, a new life.
290
884000
2000
veya yeni bir kaya oluşumunu, yeni bir yaşam türünü.
15:04
So, we're going to run it like an emergency hospital.
291
886000
2000
Böylece bunu sanki bir acil yardım hastanesi gibi çalıştıracağız.
15:06
We're going to connect our command center,
292
888000
2000
Komuta merkezimizi
15:08
via a high-bandwidth satellite link to a building we're building
293
890000
4000
yüksek bant aralığına sahip bir uydu kullanarak
15:12
at the University of Rhode Island, called the Interspace Center.
294
894000
3000
Rhode Üniversitesi'nde inşa ettiğimiz Ara Alan Merkezi'ne bağlayacağız.
15:15
And within that, we're going to run it just like you run a nuclear submarine,
295
897000
4000
Ve buradan onu tıpkı bir nükleer denizaltı gibi çalıştıracağız,
15:19
blue-gold team, switching them off and on, running 24 hours a day.
296
901000
4000
mavi-altın ekip onları kapatıp açacak, günün 24 saati çalışacak.
15:23
A discovery is made, that discovery is instantly seen
297
905000
3000
Bir keşif yapıldığında bu keşif
15:26
in the command center a second later.
298
908000
3000
bir saniye sonra komuta merkezinde görülecek.
15:29
But then it's connected through Internet too --
299
911000
2000
Fakat sonrasında internete de bağlantı olacak --
15:31
the new Internet highway that makes Internet one
300
913000
2000
yeni internet otoyolu ilk interneti
15:33
look like a dirt road on the information highway --
301
915000
3000
10 gigabitlik bant aralığı ile
15:36
with 10 gigabits of bandwidth.
302
918000
2000
bilgi otoyolundaki bir toprak yol gibi gösterecek.
15:38
We'll go into areas we have no knowledge of.
303
920000
2000
Hakkında hiç bilgimiz olmayan alanlara gireceğiz.
15:40
It's a big blank sheet on our planet. We'll map it within hours,
304
922000
4000
Bu gezegenimizde kocaman boş bir sayfa. Onu saatler içinde haritalandıracağız,
15:44
have the maps disseminated out to the major universities.
305
926000
4000
haritaları da büyük üniversitelere dağıtacağız.
15:48
It turns out that 90 percent of all the oceanographic intellect
306
930000
4000
Ortaya çıkıyor ki ülkemizdeki oşinografik aklın yüzde 90'ı
15:52
in this country are at 12 universities. They're all on I-2.
307
934000
3000
12 tane üniversitemizde. Hepsi I-2'da yer alıyorlar.
15:55
We can then build a command center.
308
937000
2000
Bir komuta merkezi inşa edebiliriz.
15:57
This is a remote center at the University of Washington.
309
939000
2000
Bu Washington Üniversitesi'ndeki bir uzaktan kumanda merkezi.
15:59
She's talking to the pilot. She's 5,000 miles away, but she's assumed command.
310
941000
5000
O pilotla konuşmakla. Burada 5.000 mil ötede fakat o komutayı eline almış durumda.
16:04
But the beauty of this, too, is we can then disseminate it to children.
311
946000
3000
Fakat bunun aynı zamanda güzel yanı tüm bunları çocuklarımıza ulaştırabiliriz.
16:07
We can disseminate.
312
949000
2000
Bunları yayabiliriz.
16:09
They can follow this expedition. I've started a program --
313
951000
3000
Onlar bu keşif seferini izleyebilirler. Bir program başlattım --
16:12
where are you Jim? Jim Young who helped me start a program
314
954000
4000
Jim neredesin? Jim Young, adını Jason Projesi koyduğumuz programı
16:16
called the Jason Project. More recently, we've started a program
315
958000
3000
başlatmamda yardımcı olan kişidir. Daha yakın zamanda,
16:19
with the Boys and Girls Clubs of America,
316
961000
2000
Amerika Erkekler ve Kızlar Klübü ile beraber bir program başlattık ki
16:21
so that we can use exploration,
317
963000
2000
böylece araştırmayı ve
16:23
and the excitement of live exploration, to motivate them and excite them
318
965000
4000
canlı araştırmanın heyecanını, onları motive etmek ve heyecanlandırmak için
16:27
and then give them what they're already ready for.
319
969000
3000
ve sonrasında onlara hazırlandıkları şeyi vermek için kullanabiliriz.
16:30
I would not let an adult drive my robot.
320
972000
2000
Yetişkin birisinin robotumu kontrol etmesine izin vermezdim.
16:32
You don't have enough gaming experience.
321
974000
2000
Sizin yeterli oyun tecrübeniz yok.
16:34
But I will let a kid with no license take over control of my vehicle system.
322
976000
4000
Fakat bir çocuk hiçbir yetki belgesi olmadan araç sistemimin kontrolünü alabilir.
16:38
(Applause)
323
980000
2000
(Alkış)
16:40
Because we want to create --
324
982000
2000
Çünkü yaratmak istediğimiz--
16:42
we want to create the classroom of tomorrow.
325
984000
2000
yarının dersliğini yaratmak istiyoruz.
16:44
We have stiff competition and we need to motivate and it's all being done.
326
986000
5000
Yoğun bir rekabet içindeyiz; motivasyona ihtiyacımız var ve bunun altından kalkıyoruz.
16:49
You win or lose an engineer or a scientist by eighth grade.
327
991000
5000
Bir mühendisi veya bir bilim adamını sekizinci sınıftan sonra kazanır ya da kaybedersiniz.
16:54
The game is not over -- it's over by the eighth grade, it's not beginning.
328
996000
4000
Oyun henüz bitmedi -- sekizinci sınıftan sonra bitiyor, başlamıyor.
16:58
We need to be not only proud of our universities.
329
1000000
3000
Sadece üniversitelerimizle gurur duymamız yetmez.
17:01
We need to be proud of our middle schools.
330
1003000
2000
Ortaokullarımızla da gurur duymalıyız.
17:03
And when we have the best middle schools in the world,
331
1005000
2000
Ve dünyadaki en iyi ortaokula sahip olduğumuzda,
17:05
we'll have the best kids pumped out of that system, let me tell you.
332
1007000
3000
söylememe izin verin, bu sistemden fışkıran en iyi çocuklara sahip olacağız.
17:08
Because this is what we want. This is what we want.
333
1010000
4000
Çünkü biz bunu istiyoruz. Bunu istiyoruz.
17:12
This is a young lady, not watching a football game,
334
1014000
3000
Bu genç bir bayan, futbol oyunu izlemiyor,
17:15
not watching a basketball game.
335
1017000
2000
basketbol oyunu da izlemiyor.
17:17
Watching exploration live from thousands of miles away,
336
1019000
3000
Binlerce mil uzaktan canlı bir araştırmayı izliyor,
17:20
and it's just dawning on her what she's seeing.
337
1022000
3000
gördüğü şeylerle birlikte onun için gün yeni ağarıyor.
17:23
And when you get a jaw drop, you can inform.
338
1025000
3000
Çenesinin düştüğünü görüyorsanız, bilgiyi de verebilirsiniz.
17:26
You can put so much information into that mind, it's in full [receiving] mode.
339
1028000
4000
Bu aklın içine o kadar çok bilgi koyabilirsiniz ki, şu anda o tamamen alıcı modda.
17:30
(Applause)
340
1032000
2000
(Alkış)
17:32
This, I hope, will be a future engineer
341
1034000
5000
Bu, öyle umuyorum ki, gerçeğin savaşında
17:37
or a future scientist in the battle for truth.
342
1039000
3000
geleceğin bir mühendisi veya geleceğin bir bilim adamı olacak.
17:40
And my final question, my final question --
343
1042000
3000
Son sorum, son sorum şu --
17:43
why are we not looking at moving out onto the sea?
344
1045000
4000
neden denizin üzerine taşınmanın yollarına bakmıyoruz?
17:47
Why do we have programs to build habitation on Mars,
345
1049000
4000
Neden Mars üzerinde yaşam götürme programlarımız var
17:51
and we have programs to look at colonizing the moon,
346
1053000
3000
ve neden ayda kolonileşmeye yönelik programlarımız var da
17:54
but we do not have a program looking at how we colonize our own planet?
347
1056000
5000
neden kendi gezegenimizde kolonileşmeye yönelik bir programımız yok?
17:59
And the technology is at hand.
348
1061000
2000
Teknoloji elimizde.
18:01
Thank you very much.
349
1063000
2000
Hepinize çok teşekkür ederim.
18:03
(Applause)
350
1065000
5000
(Alkış)
ABOUT THE SPEAKER
Robert Ballard - OceanographerOn more than 120 deep-sea expeditions, Robert Ballard has made many major natural discoveries, such as the deep-sea vents. Oh, and he found the Titanic.
Why you should listen
From an early age, Robert Ballard was intrigued by the deep. He's perhaps best-known for his work in underwater archaeology; in addition to Titanic, he has found the wrecks of the Bismarck, the USS Yorktown, the nuclear sub Thresher (on a top-secret mission for the Navy -- for which the Titanic was his cover story) and John F. Kennedy's PT-109.
His contributions to our scientific knowledge of the ocean is just as awe-inspiring. He was in the first team of humans to view the deep-sea vents, and to understand how life can not only survive but thrive in these deep black waters, under extreme pressure and at extreme temperature.
He's also a powerful storyteller and a passionate scientific educator. He founded the Institute for Exploration and has pioneered distance learning in classrooms around the world. Through his JASON Project, 1.7 million students a year join scientists virtually as they experience the thrill of exploration and discovery.
Robert Ballard | Speaker | TED.com