TEDxBeaconStreet
Dan Bricklin: Meet the inventor of the electronic spreadsheet
Dan Bricklin: Elektronik çizelgenin mucidiyle tanışın
Filmed:
Readability: 4.1
1,147,045 views
Dan Bricklin, neredeyse her gün kullandığımız Microsoft Excel and Google Sheets gibi programların atası olan VisiCalc programını geliştirdiğinde, dünyayı ilelebet değiştirmişti. Yazılım mühendisi ve bilgisayar efsanesinin dönüşümcü icadına sebep olan kördüğümü andıran ilk işleri, düşleri ve ödev problemlerini keşfedişine katılın.
Dan Bricklin - Software pioneer
Dan Bricklin helped fuel the rapid growth of the personal computer industry. Full bio
Dan Bricklin helped fuel the rapid growth of the personal computer industry. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
How many of you have used
an electronic spreadsheet,
an electronic spreadsheet,
0
760
2975
Kaçınız bugüne kadar
bir elektronik çizelge kullandı?
bir elektronik çizelge kullandı?
00:15
like Microsoft Excel?
1
3760
1480
Microsoft Excel gibi.
00:18
Very good.
2
6240
1256
Çok iyi.
00:19
Now, how many of you have run a business
with a spreadsheet by hand,
with a spreadsheet by hand,
3
7520
4576
Peki kaçınız Philadelphia'daki
küçük matbaasında babamın yaptığı gibi
küçük matbaasında babamın yaptığı gibi
00:24
like my dad did for his small
printing business in Philadelphia?
printing business in Philadelphia?
4
12120
3080
çizelgelerin elle yapıldığı
bir işte çalıştı?
bir işte çalıştı?
00:28
A lot less.
5
16160
1160
Çok daha az.
00:29
Well, that's the way it was done
for hundreds of years.
for hundreds of years.
6
17920
2600
Bu iş yüzlerce yıl bu şekilde yapıldı.
1978'in başında, nihayetinde
VisiCalc'ın ortaya çıktığı
VisiCalc'ın ortaya çıktığı
00:33
In early 1978,
I started working on an idea
I started working on an idea
7
21480
3016
00:36
that eventually became VisiCalc.
8
24520
2400
bir fikir üzerinde çalışmaya başladım.
00:39
And the next year it shipped
9
27480
1656
Ve bu bir sonraki yıl Apple II
kişisel bilgisayarına olan
kişisel bilgisayarına olan
00:41
running on something new
called an Apple II personal computer.
called an Apple II personal computer.
10
29160
3279
rağbeti artırdı.
Altı yıl sonra Wall Street Journal'ın
insanların VisiCalc'ın
insanların VisiCalc'ın
00:45
You could tell that things
had really changed when, six years later,
had really changed when, six years later,
11
33240
4056
ne demek olduğunu bildiğini
ve hatta onu kullandığını düşünen
ve hatta onu kullandığını düşünen
00:49
the Wall Street Journal ran an editorial
12
37320
2176
bir başyazı yayınladığında bazı şeylerin
gerçekten de değiştiğini söyleyebilirdin.
gerçekten de değiştiğini söyleyebilirdin.
00:51
that assumed you knew what VisiCalc was
and maybe even were using it.
and maybe even were using it.
13
39520
3280
00:55
Steve Jobs back in 1990
14
43760
2960
Steve Jobs, 1990'da
00:59
said that "spreadsheets
propelled the industry forward."
propelled the industry forward."
15
47160
3240
"Elektronik çizelge sanayiyi
ileri taşıdı."
ileri taşıdı."
"VisiCalc, Apple'ın başarısını hiç bir şeyin
yapmadığı kadar artırdı." dedi.
yapmadığı kadar artırdı." dedi.
01:02
"VisiCalc propelled the success of Apple
more than any other single event."
more than any other single event."
16
50880
3920
01:07
On a more personal note,
17
55440
1160
Daha samimi bir ortamda Steve,
01:09
Steve said, "If VisiCalc had been written
for some other computer,
for some other computer,
18
57600
3136
"Eğer VisiCalc başka bir bilgisayar için
yazılmış olsaydı,
yazılmış olsaydı,
01:12
you'd be interviewing
somebody else right now."
somebody else right now."
19
60760
2200
şimdi başka birisiyle
görüşüyor olurdun." dedi.
görüşüyor olurdun." dedi.
VisiCalc kişisel bilgisayarların
iş yerlerine girmesinde etkili oldu.
iş yerlerine girmesinde etkili oldu.
01:15
So, VisiCalc was instrumental in getting
personal computers on business desks.
personal computers on business desks.
20
63360
6376
01:21
How did it come about?
21
69760
1160
Peki bu nasıl ortaya çıktı?
01:23
What was it? What did I go through
to make it be what it was?
to make it be what it was?
22
71680
2920
O neydi? Onu yapmak için neler yaşadım?
01:27
Well, I first learned to program
back in 1966, when I was 15 --
back in 1966, when I was 15 --
23
75920
5336
Ben programlamayı 1966'da
15 yaşındayken öğrendim--
15 yaşındayken öğrendim--
01:33
just a couple months
after this photo was taken.
after this photo was taken.
24
81280
2240
bu fotoğraf çekildikten
sadece bir kaç ay sonra.
sadece bir kaç ay sonra.
01:36
Few high schoolers had access
to computers in those days.
to computers in those days.
25
84200
2960
O günlerde çok az lise öğrencisinin
bilgisayara erişim imkanı vardı.
bilgisayara erişim imkanı vardı.
01:39
But through luck
and an awful lot of perseverance,
and an awful lot of perseverance,
26
87560
3496
Fakat biraz şans biraz da sabır sonucunda
01:43
I was able to get
computer time around the city.
computer time around the city.
27
91080
2240
şehirde bilgisayar bulabildim.
01:46
After sleeping in the mud at Woodstock,
I went off to MIT to go to college,
I went off to MIT to go to college,
28
94200
4880
Woodstock'ta bir müddet süründükten sonra,
MIT'de üniversite eğitimine başladım.
MIT'de üniversite eğitimine başladım.
01:51
where to make money,
I worked on the Multics Project.
I worked on the Multics Project.
29
99520
3080
Orada okurken para kazanmak için
Multics Projesi üzerinde çalıştım.
Multics Projesi üzerinde çalıştım.
Multics, interaktif, aynı anda bir kaç işlem
yapabilen çığır açan bir işletim sistemiydi.
yapabilen çığır açan bir işletim sistemiydi.
01:55
Multics was a trailblazing
interactive time-sharing system.
interactive time-sharing system.
30
103320
5016
02:00
Have you heard of the Linux
and Unix operating systems?
and Unix operating systems?
31
108360
3176
Linux ve Unix işletim sistemlerini
hiç duydunuz mu?
hiç duydunuz mu?
02:03
They came from Multics.
32
111560
1240
Onlar Multics'ten doğdu.
02:05
I worked on the Multics versions
33
113320
2296
Bilgisayar dışı alanlardaki insanların
02:07
of what are known
as interpreted computer languages,
as interpreted computer languages,
34
115640
3816
bir bilgisayar terminali karşısında
oturup hesaplarını yapmaları için
oturup hesaplarını yapmaları için
02:11
that are used by people
in noncomputer fields
in noncomputer fields
35
119480
2456
yorumlanmış bilgisayar dilleri
olarak bilinen
olarak bilinen
02:13
to do their calculations
while seated at a computer terminal.
while seated at a computer terminal.
36
121960
3000
Multics'in sürümleri üzerinde çalıştım.
02:17
After I graduated from MIT,
37
125560
2256
MIT'den mezun olduktan sonra,
02:19
I went to work for
Digital Equipment Corporation.
Digital Equipment Corporation.
38
127840
2840
Digital Equipment Şirketi'nde
çalışmaya başladım.
çalışmaya başladım.
02:23
At DEC, I worked on software
39
131320
3176
Bu şirkette bilgisayarlı dizginin
02:26
for the new area
of computerized typesetting.
of computerized typesetting.
40
134520
2840
yeni bir alanı için yazılım yaptım.
02:29
I helped newspapers
replace their reporters' typewriters
replace their reporters' typewriters
41
137800
4336
Gazetelerin daktiloları bilgisayar
terminalleriyle
terminalleriyle
değiştirmelerine yardımcı oldum.
02:34
with computer terminals.
42
142160
1200
02:35
I'd write software
43
143880
1216
Bir programı yazacak
02:37
and then I'd go out in the field
to places like the Kansas City Star,
to places like the Kansas City Star,
44
145120
3696
ve sonra sahaya çıkıp
Kansas City Star gibi yerler gidecek,
Kansas City Star gibi yerler gidecek,
02:40
where I would train users
and get feedback.
and get feedback.
45
148840
2416
kullanıcıları eğitecek ve
geri dönüş alacaktım.
geri dönüş alacaktım.
02:43
This was real-world experience
46
151280
1856
Bu, MIT'nin Laboratuarında gördüğümden
02:45
that is quite different
than what I saw in the lab at MIT.
than what I saw in the lab at MIT.
47
153160
3240
çok farklı, gerçek bir hayat tecrübesiydi.
Bundan sonra, DEC'in ilk kelime
işlemcisinin yazılımında
işlemcisinin yazılımında
02:49
After that, I was project leader
48
157880
2616
02:52
of the software for DEC's first
word processor, again a new field.
word processor, again a new field.
49
160520
4800
proje lideriydim ve bu da
yeni bir alandı benim için.
yeni bir alandı benim için.
02:57
Like with typesetting, the important thing
was crafting a user interface
was crafting a user interface
50
165720
5496
Dizgi makinasındaki gibi,
bilgisayarcı olmayanların kullanımı için
bilgisayarcı olmayanların kullanımı için
03:03
that was both natural and efficient
for noncomputer people to use.
for noncomputer people to use.
51
171240
4080
hem doğal hem etkili bir
kullanıcı arayüzü işlemek önemliydi.
kullanıcı arayüzü işlemek önemliydi.
03:08
After I was at DEC, I went
to work for a small company
to work for a small company
52
176360
3976
DEC'ten sonra fast food sanayisi için
mikroişlemciye dayalı
mikroişlemciye dayalı
03:12
that made microprocessor-based electronic
cash registers for the fast-food industry.
cash registers for the fast-food industry.
53
180360
6120
elektronik yazar kasa üreten
küçük bir şirkette işe başladım.
küçük bir şirkette işe başladım.
Fakat MIT'de Multics projesinde
çalışırken tanıştığım arkadaşım
çalışırken tanıştığım arkadaşım
03:19
But I had always wanted to start
a company with my friend Bob Frankston
a company with my friend Bob Frankston
54
187360
3696
Bob Frankston ile bir
şirket kurmayı hep istemiştim.
şirket kurmayı hep istemiştim.
03:23
that I met on the Multics project at MIT.
55
191080
2376
Bu yüzden işletme hakkında olabildiğince
çok şey öğrenmek için okula dönmeye karar verdim.
çok şey öğrenmek için okula dönmeye karar verdim.
03:25
So I decided to go back to school to learn
as much as I could about business.
as much as I could about business.
56
193480
3696
03:29
And in the fall of 1977,
57
197200
2776
1977'nin sonbaharında,
03:32
I entered the MBA program
at Harvard Business School.
at Harvard Business School.
58
200000
3000
Harvard İşletme Fakültesinde
işletme yüksek lisans programına girdim.
işletme yüksek lisans programına girdim.
03:35
I was one of the few
percentage of students
percentage of students
59
203840
2496
Bilgisayar programcılığı temeli olan
03:38
who had a background
in computer programming.
in computer programming.
60
206360
2840
az sayıdaki öğrenciden biriydim.
Öğrenci yıllığında benim ön sırada
otururken çekilmiş bir fotoğrafım var.
otururken çekilmiş bir fotoğrafım var.
03:42
There's a picture of me from the yearbook
sitting in the front row.
sitting in the front row.
61
210080
3176
03:45
(Laughter)
62
213280
1016
(Gülüşmeler)
03:46
Now, at Harvard,
we learned by the case method.
we learned by the case method.
63
214320
2616
Harvard'da dersleri örnek olay
metoduyla işliyorduk.
metoduyla işliyorduk.
03:48
We'd do about three cases a day.
64
216960
1936
Günlük üç örnek olay işleyecektik.
03:50
Cases consist of up to a few dozen pages
describing particular business situations.
describing particular business situations.
65
218920
5720
Örnek olaylar belirli iş durumlarını tarif
eden bir kaç düzine sayfadan oluşuyordu.
eden bir kaç düzine sayfadan oluşuyordu.
03:57
They often have exhibits,
and exhibits often have words and numbers
and exhibits often have words and numbers
66
225600
4576
Çoğunlukla belgeler vardı ve bunlar
olayların kavranabilmesi için
olayların kavranabilmesi için
04:02
laid out in ways that make sense
for the particular situation.
for the particular situation.
67
230200
3160
genellikle kelime
ve sayılardan oluşuyordu.
ve sayılardan oluşuyordu.
04:05
They're usually all somewhat different.
68
233840
1936
Genellikle hepsi oldukça farklılar.
04:07
Here's my homework.
69
235800
1216
İşte benim ödevim.
04:09
Again, numbers, words,
laid out in ways that made sense.
laid out in ways that made sense.
70
237040
3176
Yine sayılar, kelimeler,
anlamlı bir şeklide dizilmiş.
anlamlı bir şeklide dizilmiş.
04:12
Lots of calculations --
we got really close to our calculators.
we got really close to our calculators.
71
240240
4080
Bir sürü hesaplama--hesap makinelerimizle
yatar kalkar olmuştuk.
yatar kalkar olmuştuk.
04:16
In fact, here's my calculator.
72
244720
1880
İşte benim hesap makinem.
Cadılar Bayramı partisi için
hesap makinesi kılığına girmiştim.
hesap makinesi kılığına girmiştim.
04:20
For Halloween, I went
dressed up as a calculator.
dressed up as a calculator.
73
248200
2776
04:23
(Laughter)
74
251000
1440
(Gülüşmeler)
04:25
At the beginning of each class,
the professor would call on somebody
the professor would call on somebody
75
253785
3191
Her dersin başında profesör
birisini çağırıp
birisini çağırıp
örnek olayı sunmasını isterdi.
04:29
to present the case.
76
257000
1279
04:31
What they would do is
they would explain what was going on
they would explain what was going on
77
259079
2777
Yapacakları şey, ne olduğunu açıklamak
04:33
and then dictate information
that the professor would transcribe
that the professor would transcribe
78
261880
3736
ve sonra hocanın tahtaya yazacağı bilgiyi
04:37
onto the many motorized blackboards
in the front of the class,
in the front of the class,
79
265640
2905
sesli bir şekilde söylemek
ve sonra bir tartışma yapmaktı.
04:40
and then we'd have a discussion.
80
268569
1527
04:42
One of the really frustrating things
is when you've done all your homework,
is when you've done all your homework,
81
270120
4456
En çok can sıkan şey ise
ödevin tamamını yaptıktan sonra
ödevin tamamını yaptıktan sonra
04:46
you come in the next day
only to find out that you made an error
only to find out that you made an error
82
274600
3016
ertesi gün bir hata yaptığınızı
ve doğal olarak
ve doğal olarak
diğer bütün sayıları
yanlış yaptığınızı öğreniyorsunuz.
yanlış yaptığınızı öğreniyorsunuz.
04:49
and all of the other numbers
you did were wrong.
you did were wrong.
83
277640
2536
04:52
And you couldn't participate as well.
84
280200
1776
Ve derse de katılamıyorsun bu yüzden.
04:54
And we were marked by class participation.
85
282000
2240
Ve bize derse katılımdan
not veriliyordu.
not veriliyordu.
04:57
So, sitting there with 87 other people
in the class, I got to daydream a lot.
in the class, I got to daydream a lot.
86
285320
4920
Bu yüzden 87 kişinin olduğu bir sınıfta
çok defa hayallere dalıyordum.
çok defa hayallere dalıyordum.
05:03
Most programmers in those days
worked on mainframes,
worked on mainframes,
87
291280
3856
O günlerde çoğu programcı
envanter sistemleri, maaş bordrosu,
envanter sistemleri, maaş bordrosu,
05:07
building things like inventory systems,
payroll systems and bill-paying systems.
payroll systems and bill-paying systems.
88
295160
6336
fatura ödeme sistemleri gibi
ana bilgisayarlar üzerine çalışıyordu.
ana bilgisayarlar üzerine çalışıyordu.
05:13
But I had worked
on interactive word processing
on interactive word processing
89
301520
2496
Fakat ben interaktif kelime işlemciler
ve istenilen kişisel ölçümleme
üzerine çalışmıştım.
üzerine çalışmıştım.
05:16
and on-demand personal computation.
90
304040
2096
05:18
Instead of thinking
about paper printouts and punch cards,
about paper printouts and punch cards,
91
306160
4280
Kağıt çıktılar ve delikli kartları
düşünmek yerine
düşünmek yerine
05:22
I imagined a magic blackboard
92
310880
2776
sihirli bir tahta hayal ettim.
05:25
that if you erased one number
and wrote a new thing in,
and wrote a new thing in,
93
313680
3376
Kelime işlemcinin sayılarla olan hali gibi
05:29
all of the other numbers
would automatically change,
would automatically change,
94
317080
2856
bir sayıyı silip oraya yeni bir sayı
yazdığımızda
yazdığımızda
05:31
like word processing with numbers.
95
319960
1760
bütün diğer sayılar
otomatik olarak değişecekti.
otomatik olarak değişecekti.
05:34
I imagined that my calculator
had mouse hardware on the bottom of it
had mouse hardware on the bottom of it
96
322600
4240
Hesap makinemin altında bir
fare donanımı
fare donanımı
ve savaş uçaklarındaki gibi
bir baş üstü göstergesi hayal ettim,
bir baş üstü göstergesi hayal ettim,
05:39
and a head-up display,
like in a fighter plane.
like in a fighter plane.
97
327240
2960
İçine sayıları yazabilecek, yuvarlak içine
alabilecek ve toplam tuşuna basabilecektim.
alabilecek ve toplam tuşuna basabilecektim.
05:42
And I could type some numbers in,
and circle it, and press the sum button.
and circle it, and press the sum button.
98
330720
4136
05:46
And right in the middle of a negotiation
I'd be able to get the answer.
I'd be able to get the answer.
99
334880
3736
Ve bir görüşmenin tam ortasında
cevabı bulabilecektim.
cevabı bulabilecektim.
05:50
Now I just had to take my fantasy
and turn it into reality.
and turn it into reality.
100
338640
3000
Şimdi kurguladıklarımı gerçeğe
dönüştürmeliydim.
dönüştürmeliydim.
05:54
My father taught me about prototyping.
101
342640
2440
Babam bana prototip yapmayı
öğretmişti.
öğretmişti.
Bana bastığı broşürlerdeki şeylerin
05:57
He showed me mock-ups
102
345560
1616
05:59
that he'd make to figure out
the placement on the page
the placement on the page
103
347200
3336
sayfadaki yerlerini
nasıl halledeceğini gösteren
nasıl halledeceğini gösteren
06:02
for the things for brochures
that he was printing.
that he was printing.
104
350560
2536
maketleri gösterdi.
06:05
And he'd use it
to get feedback from customers
to get feedback from customers
105
353120
2936
Bunu müşterilerinden
geri bildirim alabilmek
geri bildirim alabilmek
06:08
and OKs before he sent the job
off to the presses.
off to the presses.
106
356080
3600
ve işi baskıya vermeden önce
onay almak için kullanırdı.
onay almak için kullanırdı.
06:12
The act of making a simple, working
version of what you're trying to build
version of what you're trying to build
107
360440
5096
Yapmaya çalıştığınız şeyin basit,
işleyen versiyonu yapmak
işleyen versiyonu yapmak
sizi asıl problemleri
ortaya çıkarmaya zorluyor.
ortaya çıkarmaya zorluyor.
06:17
forces you to uncover key problems.
108
365560
2320
06:20
And it lets you find solutions
to those problems much less expensively.
to those problems much less expensively.
109
368720
4400
Ve bu problemlerin çözümünü
çok daha ucuza bulmanıza olanak tanıyor.
çok daha ucuza bulmanıza olanak tanıyor.
06:25
So I decided to build a prototype.
110
373720
2240
Bu yüzden bir prototip yapmaya
karar verdim.
karar verdim.
06:28
I went to a video terminal connected to
Harvard's time-sharing system
Harvard's time-sharing system
111
376760
4576
Harvard'ın zaman paylaşımlı sistemine
bağlı bir görümlük uçbirime girdim
bağlı bir görümlük uçbirime girdim
06:33
and got to work.
112
381360
1496
ve çalışmaya başladım.
06:34
One of the first problems
that I ran into was:
that I ran into was:
113
382880
3256
Karşılaştığım ilk problemlerden
biri şuydu:
biri şuydu:
06:38
How do you represent values in formulas?
114
386160
2680
Değerler nasıl formüllerle gösterilecek?
06:41
Let me show you what I mean.
115
389280
1360
Ne demek istediğimi göstereyim.
Bir yeri işaretleyeceksiniz,
06:44
I thought that you would point somewhere,
116
392000
2176
bazı kelimeler yazacaksınız ve sonra
başka yerlere de yazacaksınız,
başka yerlere de yazacaksınız,
06:46
type in some words,
then type in some somewhere else,
then type in some somewhere else,
117
394200
3096
06:49
put in some numbers and some more numbers,
point where you want the answer.
point where you want the answer.
118
397320
3524
bazı sayılar ve başka diğer sayılar,
cevabı istediğiniz yeri işaretleyin.
cevabı istediğiniz yeri işaretleyin.
06:53
And then point to the first, press minus,
point to the second,
point to the second,
119
401240
3216
Ve sonra ilkini işaretleyin,
eksiye basın,ikinciyi işaretleyin,
eksiye basın,ikinciyi işaretleyin,
06:56
and get the result.
120
404480
1200
ve sonucu elde edin.
06:58
The problem was:
What should I put in the formula?
What should I put in the formula?
121
406360
3416
Problem şuydu.
Formüle neyi koymalıyım?
Formüle neyi koymalıyım?
Bilgisayarın ne konulacağını
bildiği bir şey olmalıydı bu.
07:01
It had to be something
the computer knew what to put in.
the computer knew what to put in.
122
409800
2620
07:04
And if you looked at the formula,
123
412444
1692
Ve formüle baktığında,
07:06
you needed to know
where on the screen it referred to.
where on the screen it referred to.
124
414160
3000
ekranda onun neye karşılık geldiğini
bilmen gerekecek.
bilmen gerekecek.
07:09
The first thing I thought was
the programmer way of doing it.
the programmer way of doing it.
125
417840
2896
İlk düşündüğüm şey olaya bir programcı
gözüyle bakmaktı.
gözüyle bakmaktı.
07:12
The first time you pointed to somewhere,
126
420760
1905
Bir yere ilk defa tıkladığınızda,
07:14
the computer would ask you
to type in a unique name.
to type in a unique name.
127
422689
2680
bilgisayar size bir ad
yazmanızı isteyecekti.
yazmanızı isteyecekti.
07:18
It became pretty clear pretty fast that
that was going to be too tedious.
that was going to be too tedious.
128
426760
3776
Bunun çok zahmetli olacağı
hemen anlaşılmıştı.
hemen anlaşılmıştı.
07:22
The computer had to automatically
make up the name and put it inside.
make up the name and put it inside.
129
430560
3240
Bilgisayar otomatik olarak
adı tamamlamalı ve oraya girmeliydi.
adı tamamlamalı ve oraya girmeliydi.
07:26
So I thought, why not make it be
the order in which you create them?
the order in which you create them?
130
434600
4360
Bu yüzden "Niçin onu oluşturduğumuz sırada
bunu yapmayalım ki?" diye düşündüm.
bunu yapmayalım ki?" diye düşündüm.
07:31
I tried that. Value 1, value 2.
131
439480
2496
Ve bunu denedim. Değer 1, değer 2.
Çabucak gördüm ki elinizde
bir kaç değerden daha fazla varsa,
bir kaç değerden daha fazla varsa,
07:34
Pretty quickly I saw
that if you had more than a few values
that if you had more than a few values
132
442000
2762
bu şeylerin ekranın neresinde olduğunu
hiç bir zaman hatırlamayacaktınız.
hiç bir zaman hatırlamayacaktınız.
07:36
you'd never remember
on the screen where things were.
on the screen where things were.
133
444786
2510
07:39
Then I said, why not instead of
allowing you to put values anywhere,
allowing you to put values anywhere,
134
447320
5296
Sonra dedim ki, değerleri herhangi bir
yere koymana imkan vermek yerine,
yere koymana imkan vermek yerine,
olayı neden ızgarayla
sınırlandırmayayım ki?
sınırlandırmayayım ki?
07:44
I'll restrict you to a grid?
135
452640
1600
07:46
Then when you pointed to a cell,
136
454720
2216
Sonra bir hücreyi işaretlediğinde,
07:48
the computer could put
the row and column in as a name.
the row and column in as a name.
137
456960
2720
bilgisayar sırayı ve sütunu aynı
bir isim olarak koyabilirdi.
bir isim olarak koyabilirdi.
07:52
And, if I did it like a map and put ABC
across the top and numbers along the side,
across the top and numbers along the side,
138
460640
6176
Ve bunu bir harita gibi yapsam, ve
en yukarıya ABC ve yanına sayıları koysam,
en yukarıya ABC ve yanına sayıları koysam,
07:58
if you saw B7 in a formula,
139
466840
2896
formülde B7 gördüğünde
08:01
you'd know exactly
where it was on the screen.
where it was on the screen.
140
469760
2200
ekranda tam olarak
nerede olduğunu görecektin.
nerede olduğunu görecektin.
08:04
And if you had to type the formula
in yourself, you'd know what to do.
in yourself, you'd know what to do.
141
472640
4240
Eğer formülü kendin yazmak zorunda
kalsan, ne yapılacağını bilirdin.
kalsan, ne yapılacağını bilirdin.
Kullanıcıyı ızgarayla sınırlandırmak
problemi çözmeme yardımcı oldu.
problemi çözmeme yardımcı oldu.
08:09
Restricting you to a grid
helped solve my problem.
helped solve my problem.
142
477440
3080
Bu ayrıca hücre aralıklarına sahip
olmak gibi yeni yetenekler geliştirdi.
olmak gibi yeni yetenekler geliştirdi.
08:13
It also opened up new capabilities,
like the ability to have ranges of cells.
like the ability to have ranges of cells.
143
481200
5600
Fakat bu çok sınırlayıcı değildi --
08:19
But it wasn't too restrictive --
144
487360
1576
08:20
you could still put any value,
any formula, in any cell.
any formula, in any cell.
145
488960
4320
hâlâ herhangi bir hücreye herhangi bir
değer ve formül koyabiliyordun.
değer ve formül koyabiliyordun.
08:26
And that's the way we do it to this day,
almost 40 years later.
almost 40 years later.
146
494120
3840
Nerdeyse 40 yıl sonra bile
bu işi böyle yapıyoruz.
bu işi böyle yapıyoruz.
08:31
My friend Bob and I decided that we were
going to build this product together.
going to build this product together.
147
499109
3667
Arkadaşım Bob ve ben bu ürünü
birlikte üretmeye karar verdik.
birlikte üretmeye karar verdik.
08:34
I did more work figuring out exactly
how the program was supposed to behave.
how the program was supposed to behave.
148
502800
4416
Programın tam olarak nasıl çalışması
gerektiği ile alakalı biraz daha çalıştım.
gerektiği ile alakalı biraz daha çalıştım.
08:39
I wrote a reference card
to act as documentation.
to act as documentation.
149
507240
3256
Belge yerine geçecek bir
formül çizelgesi yazdım.
formül çizelgesi yazdım.
08:42
It also helped me ensure
that the user interface I was defining
that the user interface I was defining
150
510520
4776
Bu bana ayrıca tarifini yaptığım
kullanıcı arayüzün avam tabakaya
kullanıcı arayüzün avam tabakaya
08:47
could be explained concisely
and clearly to regular people.
and clearly to regular people.
151
515320
3479
az ve öz olarak anlatabileceğinden
emin olmama yardımcı oldu.
emin olmama yardımcı oldu.
08:51
Bob worked in the attic of the apartment
he rented in Arlington, Massachusetts.
he rented in Arlington, Massachusetts.
152
519520
5416
Bob, Arlington, Massachusetts'te
kiraladığı dairenin çatı katında çalıştı.
kiraladığı dairenin çatı katında çalıştı.
08:56
This is the inside of the attic.
153
524960
1720
İşte bu çatı katının içi.
09:00
Bob bought time on the MIT Multics System
154
528240
2776
Bob, MIT Multics Sisteminde
bunun gibi bir terminalde
bunun gibi bir terminalde
09:03
to write computer code
on a terminal like this.
on a terminal like this.
155
531040
2720
bilgisayar kodu yazmak için
biraz zaman kazandı.
biraz zaman kazandı.
09:06
And then he would download test versions
to a borrowed Apple II
to a borrowed Apple II
156
534400
3496
Ve sonra ödünç alınan bir Apple II'ye
deneme sürümünü
deneme sürümünü
09:09
over a phone line
using an acoustic coupler,
using an acoustic coupler,
157
537920
3256
bir akustik bağlayıcı kullanarak
bir telefon hattı üzerinden indirecek
bir telefon hattı üzerinden indirecek
09:13
and then we would test.
158
541200
1160
ve biz test edecektik.
09:14
For one of these tests I prepared
for this case about the Pepsi Challenge.
for this case about the Pepsi Challenge.
159
542920
4720
Bu testlerden biri için Pepsi
örnek olayını hazırladım.
örnek olayını hazırladım.
Yazıcı henüz çalışmıyordu, bu yüzden
her şeyi elle yazmak zorunda kaldım.
her şeyi elle yazmak zorunda kaldım.
09:20
Print wasn't working yet,
so I had to copy everything down.
so I had to copy everything down.
160
548720
2920
Kaydetme tuşu çalışmıyordu, bu yüzden
ve sürekli bozuluyordu.
ve sürekli bozuluyordu.
09:24
Save wasn't working,
so every time it crashed,
so every time it crashed,
161
552480
2416
09:26
I had to type in all of the formulas
again, over and over again.
again, over and over again.
162
554920
3000
Formülleri tekrar tekrar girmem gerekti.
09:30
The next day in class, I raised my hand;
I got called on, and I presented the case.
I got called on, and I presented the case.
163
558240
3976
Bir sonraki gün sınıfta, elimi kaldırdım;
hoca beni çağırdı ve örnek olayı sundum.
hoca beni çağırdı ve örnek olayı sundum.
09:34
I did five-year projections.
I did all sorts of different scenarios.
I did all sorts of different scenarios.
164
562240
3576
Beş yıllık tahminleri hesaplamıştım.
Bütün farklı senaryoları hazırlamıştım.
Bütün farklı senaryoları hazırlamıştım.
09:37
I aced the case.
VisiCalc was already useful.
VisiCalc was already useful.
165
565840
3680
Sunumdan mükemmel bir sonuç aldım.
VisiCalc faydalı olmuştu bile.
VisiCalc faydalı olmuştu bile.
09:42
The professor said, "How did you do it?"
166
570160
2600
Profesör, "Bunu nasıl yaptın?" dedi.
09:45
Well, I didn't want to tell him
about our secret program.
about our secret program.
167
573469
2667
Tabi ben ona gizli programımızdan
bahsetmek istemedim.
bahsetmek istemedim.
09:48
(Laughter)
168
576160
1520
(Gülüşmeler)
09:50
So I said, "I took this and added this
169
578200
1856
Dedim ki: "Bunu ve şunu aldım,
09:52
and multiplied by this
and subtracted that."
and subtracted that."
170
580080
2096
sonra bununla çarptım
ve bundan çıkardım."
ve bundan çıkardım."
09:54
He said, "Well,
why didn't you use a ratio?"
why didn't you use a ratio?"
171
582200
2096
"Peki neden bir oran kullanmadın?" dedi.
09:56
I said, "Hah! A ratio --
that wouldn't have been as exact!"
that wouldn't have been as exact!"
172
584320
3016
"Hah! Bir oran mı --
bunun kadar kesin olamazdı." dedim.
bunun kadar kesin olamazdı." dedim.
09:59
What I didn't say was,
"Divide isn't working yet."
"Divide isn't working yet."
173
587360
2576
Ama "Bölme henüz çalışmıyor." demedim.
10:01
(Laughter)
174
589960
3096
(Gülüşmeler)
10:05
Eventually, though,
we did finish enough of VisiCalc
we did finish enough of VisiCalc
175
593080
3856
Sonunda halka sunmak için VisiCalc'ı
yeterince hazır etmiştik.
10:08
to be able to show it to the public.
176
596960
1840
Babam, pazarlama aracı olarak
kullanabilmemiz için
kullanabilmemiz için
10:11
My dad printed up a sample reference card
177
599440
1976
10:13
that we could use as marketing material.
178
601440
2000
bir örnek tanıtım kartı basmıştı.
Haziran 1979'da yayıncımız
VisiCalc'ı New York'ta
VisiCalc'ı New York'ta
10:16
In June of 1979, our publisher
announced VisiCalc to the world,
announced VisiCalc to the world,
179
604280
5776
10:22
in a small booth at the giant National
Computer Conference in New York City.
Computer Conference in New York City.
180
610080
4120
büyük Ulusal Bilgisayar Konferansında
küçük bir stantta dünyaya duyurdu.
küçük bir stantta dünyaya duyurdu.
10:26
The New York Times had
a humorous article about the conference.
a humorous article about the conference.
181
614800
4160
The New York Times konferans hakkında
komik bir makale yayınladı.
komik bir makale yayınladı.
"Makinalar sanki
bir dini ayin gibi işliyor...
bir dini ayin gibi işliyor...
10:31
"The machines perform
what seem religious rites ...
what seem religious rites ...
182
619480
2456
Hatta inananlar toplanırken,
10:33
Even as the believers gather,
183
621960
1381
10:35
the painters in the Coliseum sign room
are adding to the pantheon,
are adding to the pantheon,
184
623365
3096
Coliseum yazılı odadaki ressamlar
bu tapınağa bir şeyler ekliyorlar,
bu tapınağa bir şeyler ekliyorlar,
10:38
carefully lettering 'VISICALC'
in giant black on yellow.
in giant black on yellow.
185
626485
3171
dikkatlice sarı üstüne siyah renkle
kocaman 'VISICALC' yazıyorlar.
kocaman 'VISICALC' yazıyorlar.
10:41
All hail VISICALC!"
186
629680
1816
Selam sana ey VISICALC!"
10:43
(Gasp) New York Times:
"All hail VISICALC."
"All hail VISICALC."
187
631520
3576
New York Times:
"Selam sana ey VISICALC!"
"Selam sana ey VISICALC!"
10:47
(Laughter)
188
635120
1496
(Gülüşmeler)
10:48
That was the last mention
of the electronic spreadsheet
of the electronic spreadsheet
189
636640
4256
Bu yaklaşık iki yıl kadar popüler
iş dünyası yayınlarında
iş dünyası yayınlarında
10:52
in the popular business press
for about two years.
for about two years.
190
640920
3896
elektronik çizelgeden son bahsedilişiydi.
10:56
Most people didn't get it yet.
191
644840
2136
Çoğu insan bunu hâlâ anlamadı.
10:59
But some did.
192
647000
1200
Fakat bazıları anladı.
11:00
In October of 1979, we shipped VisiCalc.
193
648920
4200
Ekim 1979'da VisiCalc'ı
pazarlamaya başladık.
pazarlamaya başladık.
11:05
It came in packaging
that looked like this.
that looked like this.
194
653880
2816
Bunun gibi paketlere kondu.
11:08
And it looked like this
running on the Apple II.
running on the Apple II.
195
656720
2480
Apple II'de çalışan bunun gibi
gözüküyordu.
gözüküyordu.
Ve geri kalan kısmı, derler ya,
sadece bir hikaye.
sadece bir hikaye.
11:12
And the rest, as they say, is history.
196
660000
1960
Şimdi bu hikayeye daha çok
eklenecek şey var.
eklenecek şey var.
11:14
Now, there's an awful lot
more to this story,
more to this story,
197
662360
2096
11:16
but that'll have to wait for another day.
198
664480
2056
Fakat artık bir dahaki sefere.
11:18
One thing, though, Harvard remembers.
199
666560
2240
Harvard'ın hatırladığı bir şey var.
11:21
Here's that classroom.
200
669400
1200
Bu işte o sınıf.
Onlar orada olanları ölümsüzleştirmek için
bir tabela astılar.
bir tabela astılar.
11:23
They put up a plaque
to commemorate what happened there.
to commemorate what happened there.
201
671240
3440
11:27
(Applause)
202
675640
2400
(Alkışlar)
11:36
But it also serves as a reminder
203
684400
2936
Fakat bu aynı zamanda bir hatırlatıcı
vazifesi görüyor:
vazifesi görüyor:
11:39
that you, too, should take
your unique backgrounds, skills and needs
your unique backgrounds, skills and needs
204
687360
5496
Sen de kendi özyaşantını,
yeteneklerini ve ihtiyaçlarını al
yeteneklerini ve ihtiyaçlarını al
11:44
and build prototypes to discover
and work out the key problems,
and work out the key problems,
205
692880
5256
ve önemli problemleri çözmek
ve keşfetmek için prototipler yap
ve keşfetmek için prototipler yap
11:50
and through that, change the world.
206
698160
2120
ve bu yolla, dünyayı değiştir.
11:53
Thank you.
207
701040
1216
Teşekkür ederim.
11:54
(Applause)
208
702280
4600
(Alkışlar)
ABOUT THE SPEAKER
Dan Bricklin - Software pioneerDan Bricklin helped fuel the rapid growth of the personal computer industry.
Why you should listen
Dan Bricklin is best known for codeveloping VisiCalc, the pioneering electronic spreadsheet, while he was a student at the Harvard Business School. VisiCalc, codeveloped with his friend Bob Frankston whom he met at MIT, is widely credited for fueling the rapid growth of the personal computer industry.
Bricklin helps create products that make it easier for business people to build mobile applications in his current role as CTO of Alpha Software Corporation. He is also president of Software Garden, Inc., a small consulting firm and developer of software applications that he founded in 1985. Its most popular products are Note Taker HD for the Apple iPad and before that Dan Bricklin's Demo Program for IBM PCs. In the past, Bricklin was cofounder of pen computer application developer Slate Corporation and founder of website builder developer Trellix Corporation.
Dan Bricklin | Speaker | TED.com