TEDGlobal 2012
Susan Solomon: The promise of research with stem cells
Susan Solomon: Những hứa hẹn trong nghiên cứu tế bào gốc
Filmed:
Readability: 4.9
927,801 views
Gọi chúng là "bộ dụng cụ sửa chữa của cơ thể", Susan Solomon ủng hộ việc nghiên cứu sử dụng tế bào gốc nuôi cấy trong phòng thí nghiệm. Bằng cách nuôi những dòng tế bào gốc vạn năng, nhóm nghiên cứu của bà đã tạo ra những thử nghiệm có thể phát triển trong việc điều trị bệnh, và có thể dẫn tới điều trị cá nhân hóa, mục tiêu không chỉ là một bệnh cụ thể mà là một người cụ thể.
Susan Solomon - Stem cell research advocate
Susan Solomon enables support for human stem cell research, aiming to cure major diseases and empower more personalized medicine. Full bio
Susan Solomon enables support for human stem cell research, aiming to cure major diseases and empower more personalized medicine. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:17
So, embryonic stem cells
0
1121
2989
Những tế bào gốc từ phôi thai
00:20
are really incredible cells.
1
4110
3300
thực sự là những tế bào đáng kinh ngạc.
00:23
They are our body's own repair kits,
2
7410
2788
Chúng chính là bộ kit tự sửa chữa
của cơ thể chúng ta,
của cơ thể chúng ta,
00:26
and they're pluripotent, which means they can morph into
3
10198
2964
và chúng vạn năng,
tức là chúng có thể biến đổi
tức là chúng có thể biến đổi
00:29
all of the cells in our bodies.
4
13162
2432
thành tất cả các tế bào
trong cơ thể của chúng ta.
trong cơ thể của chúng ta.
00:31
Soon, we actually will be able to use stem cells
5
15594
2688
Sớm thôi, chúng ta sẽ thực sự có thể
dùng tế bào gốc
dùng tế bào gốc
00:34
to replace cells that are damaged or diseased.
6
18282
2985
để thay thế các tế bào bị hư hại
hoặc nhiễm bệnh.
hoặc nhiễm bệnh.
00:37
But that's not what I want to talk to you about,
7
21267
2431
Nhưng đó không phải là điều
tôi muốn nói với các bạn,
tôi muốn nói với các bạn,
00:39
because right now there are some really
8
23698
2678
vì ngay bây giờ đã có một điều thực sự
00:42
extraordinary things that we are doing with stem cells
9
26376
3946
đáng kinh ngạc mà chúng ta
đang làm với tế bào gốc
đang làm với tế bào gốc
00:46
that are completely changing
10
30322
1607
chúng có thể thay đổi hoàn toàn
00:47
the way we look and model disease,
11
31929
2899
cách chúng ta nhìn nhận và chữa trị bệnh,
00:50
our ability to understand why we get sick,
12
34828
2519
lý giải tại sao chúng ta bị bệnh,
00:53
and even develop drugs.
13
37347
2431
và thậm chí là phát triển thuốc.
00:55
I truly believe that stem cell research is going to allow
14
39778
4313
Tôi thực sự tin rằng
việc nghiên cứu tế bào gốc sẽ cho phép
việc nghiên cứu tế bào gốc sẽ cho phép
00:59
our children to look at Alzheimer's and diabetes
15
44091
4505
những đứa trẻ của chúng ta
nhìn nhận bệnh Alzheimer và tiểu đường
nhìn nhận bệnh Alzheimer và tiểu đường
01:04
and other major diseases the way we view polio today,
16
48596
4391
và những căn bệnh nghiêm trọng khác
theo cách chúng ta đang làm
với bệnh bại liệt hiện nay,
với bệnh bại liệt hiện nay,
01:08
which is as a preventable disease.
17
52987
3201
như là một bệnh có thể phòng tránh được.
01:12
So here we have this incredible field, which has
18
56188
3223
Giờ đây, chúng ta đang sở hữu
một điều đáng kinh ngạc,
một điều đáng kinh ngạc,
01:15
enormous hope for humanity,
19
59411
4387
thứ có thể đem lại hy vọng cực kì to lớn
cho loài người.
cho loài người.
01:19
but much like IVF over 35 years ago,
20
63798
3520
Nhưng giống như IVF hơn 35 năm trước,
01:23
until the birth of a healthy baby, Louise,
21
67318
2334
cho tới ngày sinh của cậu bé Louis,
01:25
this field has been under siege politically and financially.
22
69652
5069
liệu pháp này vẫn bị rào cản
bởi tài chính và chính trị
bởi tài chính và chính trị
01:30
Critical research is being challenged instead of supported,
23
74721
4272
Những nghiên cứu then chốt này
đang bị thách thức thay vì được hỗ trợ,
đang bị thách thức thay vì được hỗ trợ,
01:34
and we saw that it was really essential to have
24
78993
4360
và chúng ta đã nhận ra rằng:
cần thiết phải có
cần thiết phải có
01:39
private safe haven laboratories where this work
25
83353
3531
những phòng thí nghiệm cách ly an toàn,
nơi mà nghiên cứu này
nơi mà nghiên cứu này
01:42
could be advanced without interference.
26
86884
2830
có thể được phát triển
mà không bị ảnh hưởng.
mà không bị ảnh hưởng.
01:45
And so, in 2005,
27
89714
2531
Và vậy, vào năm 2005,
chúng tôi đã xây dựng Phòng Thí nghiệm
Tế bào gốc New York,
Tế bào gốc New York,
01:48
we started the New York Stem Cell Foundation Laboratory
28
92245
2612
01:50
so that we would have a small organization that could
29
94857
3589
để chúng ta có một tổ chức nhỏ
01:54
do this work and support it.
30
98446
3312
chuyên về vấn đề này và hỗ trợ cho nó.
01:57
What we saw very quickly is the world of both medical
31
101758
3385
Chúng ta dễ dàng nhận ra rằng
thế giới của cả nghiên cứu y học,
thế giới của cả nghiên cứu y học,
02:01
research, but also developing drugs and treatments,
32
105143
3376
phát triển thuốc và chữa trị,
02:04
is dominated by, as you would expect, large organizations,
33
108519
3713
đang chiếm ưu thế bởi những tổ chức lớn,
như các bạn có thể đoán.
như các bạn có thể đoán.
02:08
but in a new field, sometimes large organizations
34
112232
3119
Nhưng trong lĩnh vực mới,
thỉnh thoảng các tổ chức lớn
thỉnh thoảng các tổ chức lớn
thực sự gặp khó khăn
trong việc tìm ra phương pháp
trong việc tìm ra phương pháp
02:11
really have trouble getting out of their own way,
35
115351
2168
02:13
and sometimes they can't ask the right questions,
36
117519
2436
và thỉnh thoảng họ không thể
đặt ra những câu hỏi đúng,
đặt ra những câu hỏi đúng,
02:15
and there is an enormous gap that's just gotten larger
37
119955
3356
và có một khoảng cách vô cùng lớn,
ngày càng tăng lên
ngày càng tăng lên
02:19
between academic research on the one hand
38
123311
3211
giữa nghiên cứu chuyên sâu
02:22
and pharmaceutical companies and biotechs
39
126522
2701
với các công ty dược
và các kĩ thuật sinh học
và các kĩ thuật sinh học
02:25
that are responsible for delivering all of our drugs
40
129223
3266
nơi chịu trách nhiệm
điều phối toàn bộ thuốc
điều phối toàn bộ thuốc
02:28
and many of our treatments, and so we knew that
41
132489
2390
và việc điều trị của chúng ta,
bởi vậy chúng ta nhận ra rằng
bởi vậy chúng ta nhận ra rằng
02:30
to really accelerate cures and therapies, we were going
42
134879
3946
để thực sự đẩy mạnh việc chữa trị
và các liệu pháp,
và các liệu pháp,
02:34
to have to address this with two things:
43
138825
2807
chúng ta sẽ phải nhấn mạnh vào 2 điều:
02:37
new technologies and also a new research model.
44
141632
3222
các công nghệ mới,
cũng như mô hình nghiên cứu mới.
cũng như mô hình nghiên cứu mới.
02:40
Because if you don't close that gap, you really are
45
144854
3759
Vì nếu không thu hẹp khoảng cách đó lại,
bạn thực sự sẽ
bạn thực sự sẽ
ở chính vị trí của chúng ta hiện nay.
02:44
exactly where we are today.
46
148613
1607
02:46
And that's what I want to focus on.
47
150220
1667
Và đó là điều mà tôi muốn tập trung vào.
02:47
We've spent the last couple of years pondering this,
48
151887
3550
Chúng ta đã tiêu tốn vài năm qua
cân nhắc về điều này,
cân nhắc về điều này,
02:51
making a list of the different things that we had to do,
49
155437
2391
tạo ra danh sách các việc
mà chúng ta phải làm,
mà chúng ta phải làm,
02:53
and so we developed a new technology,
50
157828
2631
và chúng ta đã phát triển
một công nghệ mới,
một công nghệ mới,
nó gồm phần mềm và phần cứng,
02:56
It's software and hardware,
51
160459
1251
02:57
that actually can generate thousands and thousands of
52
161710
3503
mà thực sự có thể tạo ra
hàng ngàn và hàng ngàn
hàng ngàn và hàng ngàn
03:01
genetically diverse stem cell lines to create
53
165213
3170
các dòng tế bảo gốc di truyền đa dạng
03:04
a global array, essentially avatars of ourselves.
54
168383
3787
để tạo ra một thư viện toàn cầu,
hiện thân cần thiết cho chúng ta.
hiện thân cần thiết cho chúng ta.
03:08
And we did this because we think that it's actually going
55
172170
3434
Và chúng tôi làm điều này
vì chúng tôi nghĩ nó thực sự
vì chúng tôi nghĩ nó thực sự
03:11
to allow us to realize the potential, the promise,
56
175604
3415
cho phép chúng ta nhận ra tiềm năng,
sự hứa hẹn,
sự hứa hẹn,
03:14
of all of the sequencing of the human genome,
57
179019
3080
của tất cả các chuỗi gen người,
03:17
but it's going to allow us, in doing that,
58
182099
2504
nhưng nó cũng sẽ cho phép chúng ta,
khi làm việc đó,
khi làm việc đó,
03:20
to actually do clinical trials in a dish with human cells,
59
184603
5008
thực sự làm các thử nghiệm lâm sàng
với các tế bào người,
với các tế bào người,
03:25
not animal cells, to generate drugs and treatments
60
189611
4159
không phải là các tế bào động vật,
để đưa ra thuốc và cách chữa trị,
để đưa ra thuốc và cách chữa trị,
03:29
that are much more effective, much safer,
61
193770
3249
mà chúng thực sự là có hiệu quả hơn,
an toàn hơn,
an toàn hơn,
03:32
much faster, and at a much lower cost.
62
197019
3256
nhanh chóng hơn,
và chi phí thấp hơn rất nhiều.
và chi phí thấp hơn rất nhiều.
03:36
So let me put that in perspective for you
63
200275
2384
Vì vậy hãy đặt nó theo một khía cạnh khác
và đưa ra cho các bạn vài bối cảnh.
03:38
and give you some context.
64
202659
1416
03:39
This is an extremely new field.
65
204075
4832
Đây là một lĩnh vực cực kì mới.
03:44
In 1998, human embryonic stem cells
66
208907
2832
Vào năm 1998,
những tế bào gốc từ phôi người
những tế bào gốc từ phôi người
03:47
were first identified, and just nine years later,
67
211739
3512
đã lần đầu được phát hiện,
và chỉ 9 năm sau,
và chỉ 9 năm sau,
03:51
a group of scientists in Japan were able to take skin cells
68
215251
4305
một nhóm các nhà khoa học ở Nhật Bản
đã có thể lấy tế bào da
đã có thể lấy tế bào da
03:55
and reprogram them with very powerful viruses
69
219556
3195
và tái lập trình chúng
với những con vi-rút cực mạnh
với những con vi-rút cực mạnh
03:58
to create a kind of pluripotent stem cell
70
222751
4242
để tạo ra một dạng tế bào gốc...
04:02
called an induced pluripotent stem cell,
71
226993
2090
gọi là tế bào gốc vạn năng nhân tạo
04:04
or what we refer to as an IPS cell.
72
229083
3008
hoặc chúng ta hay gọi là một tế bào IPS.
04:07
This was really an extraordinary advance, because
73
232091
3198
Điều này thực sự
là một tiến bộ đáng kinh ngạc,
là một tiến bộ đáng kinh ngạc,
bởi vì mặc dù những tế bào này
không phải là tế bào gốc từ phôi người,
không phải là tế bào gốc từ phôi người,
04:11
although these cells are not human embryonic stem cells,
74
235289
2544
04:13
which still remain the gold standard,
75
237833
1794
loại vẫn được coi là tiêu chuẩn vàng,
04:15
they are terrific to use for modeling disease
76
239627
3470
chúng thật thích hợp
để sử dụng cho chẩn đoán bệnh
để sử dụng cho chẩn đoán bệnh
04:18
and potentially for drug discovery.
77
243097
2730
và tiềm năng về nghiên cứu thuốc.
04:21
So a few months later, in 2008, one of our scientists
78
245827
3040
Vài tháng sau đó, năm 2008,
một trong số các nhà khoa học
một trong số các nhà khoa học
04:24
built on that research. He took skin biopsies,
79
248867
3200
đã tiếp tục nghiên cứu đó.
Ông lấy da sinh thiết,
Ông lấy da sinh thiết,
04:27
this time from people who had a disease,
80
252067
2028
từ những người mang bệnh,
04:29
ALS, or as you call it in the U.K., motor neuron disease.
81
254095
2914
ALS, hay như cách các bạn gọi nó ở Anh,
bệnh nơron vận động
bệnh nơron vận động
04:32
He turned them into the IPS cells
82
257009
1698
Ông biến chúng thành tế bào IPS,
04:34
that I've just told you about, and then he turned those
83
258707
2686
thứ mà tôi vừa giải thích,
và sau đó ông biến những tế bào IPS
thành tế bào nơron vận động
thành tế bào nơron vận động
04:37
IPS cells into the motor neurons that actually
84
261393
2704
04:39
were dying in the disease.
85
264097
1461
đã thật sự chết trong bệnh này.
04:41
So basically what he did was to take a healthy cell
86
265558
3019
Về cơ bản điều ông đã làm
là lấy một tế bào mạnh khỏe
là lấy một tế bào mạnh khỏe
04:44
and turn it into a sick cell,
87
268577
1714
và chuyển hóa nó thành tế bào bệnh,
04:46
and he recapitulated the disease over and over again
88
270291
3558
và ông tái tạo chúng
rất nhiều lần trong đĩa
rất nhiều lần trong đĩa
04:49
in the dish, and this was extraordinary,
89
273849
3360
và điều đó thực sự đáng kinh ngạc,
04:53
because it was the first time that we had a model
90
277209
2248
bởi vì đó là lần đầu tiên
chúng ta có một khuôn mẫu
chúng ta có một khuôn mẫu
04:55
of a disease from a living patient in living human cells.
91
279457
4188
của một bệnh từ một bệnh nhân sống
và từ các tế bào người sống.
và từ các tế bào người sống.
04:59
And as he watched the disease unfold, he was able
92
283645
3120
Và khi quan sát căn bệnh diễn ra,
05:02
to discover that actually the motor neurons were dying
93
286765
3011
ông đã khám phá ra cách
các nơron vận động chết vì căn bệnh
các nơron vận động chết vì căn bệnh
05:05
in the disease in a different way than the field
94
289776
2127
theo một cách khác biệt so với
các nghiên cứu trước.
các nghiên cứu trước.
05:07
had previously thought. There was another kind of cell
95
291903
2494
Có một loại tế bào khác
05:10
that actually was sending out a toxin
96
294397
2201
thực sự đã thải ra một loại độc tố
05:12
and contributing to the death of these motor neurons,
97
296598
2511
và góp phần tới cái chết
của những nơron vận động này.
của những nơron vận động này.
05:15
and you simply couldn't see it
98
299109
1358
Và bạn không thể dễ dàng thấy nó
05:16
until you had the human model.
99
300467
1790
cho tới khi bạn có mẫu của người.
05:18
So you could really say that
100
302257
2667
Vậy nên bạn có thể nói rằng
các nhà nghiên cứu đang cố hiểu
nguyên nhân của bệnh
nguyên nhân của bệnh
05:20
researchers trying to understand the cause of disease
101
304924
3906
05:24
without being able to have human stem cell models
102
308830
4152
mà không có những mẫu tế bào gốc của người
giống như những nhà điều tra
đang cố gắng để tìm ra
đang cố gắng để tìm ra
05:28
were much like investigators trying to figure out
103
312982
2760
05:31
what had gone terribly wrong in a plane crash
104
315742
3241
những sai lầm khủng khiếp
trong một vụ tai nạn máy bay
trong một vụ tai nạn máy bay
05:34
without having a black box, or a flight recorder.
105
318983
3997
mà không có hộp đen, hoặc bộ nhớ máy bay
05:38
They could hypothesize about what had gone wrong,
106
322980
2602
Họ có thể giả thuyết rằng có gì đó đã sai
05:41
but they really had no way of knowing what led
107
325582
3112
nhưng họ không có cách nào để biết
thứ gì đã dẫn tới tai nạn kinh khủng đó.
05:44
to the terrible events.
108
328694
2172
05:46
And stem cells really have given us the black box
109
330866
4183
Và tế bào gốc đã thực sự
cho chúng ta hộp đen
cho chúng ta hộp đen
05:50
for diseases, and it's an unprecedented window.
110
335049
3968
cho các căn bệnh,
và nó là một hướng đi mới
và nó là một hướng đi mới
05:54
It really is extraordinary, because you can recapitulate
111
339017
3245
Thật sự là quá kinh ngạc,
vì bạn có thể tóm tắt lại
vì bạn có thể tóm tắt lại
05:58
many, many diseases in a dish, you can see
112
342262
3247
rất nhiều, rất nhiều căn bệnh trong đĩa,
và bạn có thể thấy
và bạn có thể thấy
06:01
what begins to go wrong in the cellular conversation
113
345509
3536
thứ gì đang bị sai lệch
trong tương tác của tế bào
trong tương tác của tế bào
06:04
well before you would ever see
114
349045
2424
trước khi bạn thấy được
06:07
symptoms appear in a patient.
115
351469
2536
các triệu chứng xuất hiện ở bệnh nhân
06:09
And this opens up the ability,
116
354005
2523
Và điều này mở ra một khả năng mới
06:12
which hopefully will become something that
117
356528
2814
được hy vọng rằng sẽ trở thành
06:15
is routine in the near term,
118
359342
2647
một thứ thông thường trong thời gian tới,
06:17
of using human cells to test for drugs.
119
361989
4146
trong việc sử dụng tế bào người
để kiểm định thuốc.
để kiểm định thuốc.
06:22
Right now, the way we test for drugs is pretty problematic.
120
366135
5464
Hiện nay, phương pháp kiểm định thuốc
là một thách thức.
là một thách thức.
06:27
To bring a successful drug to market, it takes, on average,
121
371599
3318
Để đưa thuốc thành công vào thị trường,
mất trung bình
mất trung bình
06:30
13 years — that's one drug —
122
374917
2186
khoảng 13 năm - cho mỗi loại thuốc
06:33
with a sunk cost of 4 billion dollars,
123
377103
3388
với khoảng 4 tỉ dollar bị tiêu tốn
06:36
and only one percent of the drugs that start down that road
124
380491
4867
và chỉ 1% của thuốc được phân phối
ra ngoài thị trường.
06:41
are actually going to get there.
125
385358
2248
Bạn không thể tưởng tượng
lĩnh vực kinh doanh khác
lĩnh vực kinh doanh khác
06:43
You can't imagine other businesses
126
387606
2125
06:45
that you would think of going into
127
389731
1449
mà có thể đạt tới những con số này.
06:47
that have these kind of numbers.
128
391180
1755
06:48
It's a terrible business model.
129
392935
1802
Một mô hình kinh doanh khủng khiếp
06:50
But it is really a worse social model because of
130
394737
3989
Nhưng nó còn là một mô hình xã hội tồi hơn
vì những thứ trong đó
và chi phí chúng ta phải trả.
và chi phí chúng ta phải trả.
06:54
what's involved and the cost to all of us.
131
398726
3328
06:57
So the way we develop drugs now
132
402054
3752
Vì vậy cách chúng ta
phát triển thuốc hiện nay
phát triển thuốc hiện nay
là bằng cách thử nghiệm
các hợp chất có triển vọng.
các hợp chất có triển vọng.
07:01
is by testing promising compounds on --
133
405806
3200
Chúng ta không có những mẫu bệnh
với tế bào người,
với tế bào người,
07:04
We didn't have disease modeling with human cells,
134
409006
1880
07:06
so we'd been testing them on cells of mice
135
410886
3464
vậy nên chúng ta thử nghiệm chúng
trên tế bào chuột
trên tế bào chuột
07:10
or other creatures or cells that we engineer,
136
414350
3667
hoặc các sinh vật khác
hoặc tế bào chúng ta thiết kế
hoặc tế bào chúng ta thiết kế
07:13
but they don't have the characteristics of the diseases
137
418017
3061
nhưng chúng không có
những đặc tính của bệnh
những đặc tính của bệnh
07:16
that we're actually trying to cure.
138
421078
2336
mà chúng ta đang thật sự cố chữa trị.
07:19
You know, we're not mice, and you can't go into
139
423414
3046
Bạn biết đấy, chúng ta không phải chuột,
và chúng ta không thể
và chúng ta không thể
đi vào bên trong một người sống
với một căn bệnh
với một căn bệnh
07:22
a living person with an illness
140
426460
2418
07:24
and just pull out a few brain cells or cardiac cells
141
428878
2928
chỉ để lấy ra một vài tế bào não
hay tế bào tim
hay tế bào tim
07:27
and then start fooling around in a lab to test
142
431806
2289
và bắt đầu tiến hành các xét nghiệm
07:29
for, you know, a promising drug.
143
434095
3561
để tìm ra một loại thuốc triển vọng.
Nhưng những gì ta có thể làm
với tế bào gốc của người lúc này
với tế bào gốc của người lúc này
07:33
But what you can do with human stem cells, now,
144
437656
3585
là tạo ra các đại diện, tạo ra tế bào
07:37
is actually create avatars, and you can create the cells,
145
441241
4337
07:41
whether it's the live motor neurons
146
445578
1967
từ thần kinh vận động
07:43
or the beating cardiac cells or liver cells
147
447545
3010
tới tế bào tim đang đập hay tế bào gan
07:46
or other kinds of cells, and you can test for drugs,
148
450555
4109
hay bất cứ tế bào nào.
Và bạn có thể thử nghiệm thuốc,
Và bạn có thể thử nghiệm thuốc,
07:50
promising compounds, on the actual cells
149
454664
3125
những hợp chất có hoạt tính,
trên tế bào thật
trên tế bào thật
mà bạn đang cố tác động đến.
07:53
that you're trying to affect, and this is now,
150
457789
3631
Điều đó đang diễn ra
và nó thật phi thường.
và nó thật phi thường.
07:57
and it's absolutely extraordinary,
151
461420
2814
08:00
and you're going to know at the beginning,
152
464234
3156
Bạn sẽ biết ngay từ đầu,
08:03
the very early stages of doing your assay development
153
467390
3744
từ giai đoạn đầu tiên của thí nghiệm
và các phép thử.
và các phép thử.
08:07
and your testing, you're not going to have to wait 13 years
154
471134
3389
Bạn sẽ không phải chờ tới 13 năm
08:10
until you've brought a drug to market, only to find out
155
474523
3319
tới khi bạn đưa thuốc ra thị trường,
chỉ để nhận ra rằng
chỉ để nhận ra rằng
nó không thực sự hiệu quả,
thậm chí còn có hại cho người.
thậm chí còn có hại cho người.
08:13
that actually it doesn't work, or even worse, harms people.
156
477842
5056
Nhưng nó vẫn chưa đủ
08:18
But it isn't really enough just to look at
157
482898
4340
khi nghiên cứu trên tế bào
của một vài người hay của một nhóm nhỏ,
của một vài người hay của một nhóm nhỏ,
08:23
the cells from a few people or a small group of people,
158
487238
3782
08:26
because we have to step back.
159
491020
1644
vì chúng ta cần phải nhìn lại.
08:28
We've got to look at the big picture.
160
492664
1851
Ta phải nhìn vào bức tranh tổng thể.
08:30
Look around this room. We are all different,
161
494515
3136
Hãy nhìn căn phòng này.
Chúng ta đều khác biệt.
Chúng ta đều khác biệt.
Tôi có thể mắc một căn bệnh,
08:33
and a disease that I might have,
162
497651
2740
08:36
if I had Alzheimer's disease or Parkinson's disease,
163
500391
2877
nếu tôi mắc bệnh Alzheimer hay Parkinson
08:39
it probably would affect me differently than if
164
503268
3766
nó có thể sẽ tác động tới tôi
khác với cách nó tác động tới bạn,
nếu bạn chẳng may mắc phải.
nếu bạn chẳng may mắc phải.
08:42
one of you had that disease,
165
507034
1641
08:44
and if we both had Parkinson's disease,
166
508675
4345
Và nếu chúng ta đều mắc bệnh Parkinson
và ta nhận cùng một cách điều trị,
08:48
and we took the same medication,
167
513020
2268
08:51
but we had different genetic makeup,
168
515288
2747
nhưng vì chúng ta có kiểu gen khác nhau,
thì chúng ta vẫn có thể có
các kết quả khác nhau
các kết quả khác nhau
08:53
we probably would have a different result,
169
518035
2285
08:56
and it could well be that a drug that worked wonderfully
170
520320
3731
và rất có thể một loại thuốc
hoạt động hiệu quả tới tôi
hoạt động hiệu quả tới tôi
08:59
for me was actually ineffective for you,
171
524051
3579
lại trở nên vô dụng đối với bạn.
09:03
and similarly, it could be that a drug that is harmful for you
172
527630
4692
Tương tự, một loại thuốc có hại với bạn
lại có thể an toàn với tôi.
lại có thể an toàn với tôi.
09:08
is safe for me, and, you know, this seems totally obvious,
173
532322
4302
và điều này rất hiển nhiên,
09:12
but unfortunately it is not the way
174
536624
2728
những tiếc thay nó không phải cách
mà công nghiệp dược phẩm
đang phát triển thuốc
đang phát triển thuốc
09:15
that the pharmaceutical industry has been developing drugs
175
539352
3186
09:18
because, until now, it hasn't had the tools.
176
542538
3986
vì cho đến giờ vẫn chưa có công cụ.
Do đó, chúng ta cần phải bỏ qua
09:22
And so we need to move away
177
546524
2292
09:24
from this one-size-fits-all model.
178
548816
2954
ý tưởng "một loại cho tất cả" này.
Cách mà ta đã và đang phát triển thuốc
09:27
The way we've been developing drugs is essentially
179
551770
3177
giống như đi vào một tiệm giày,
09:30
like going into a shoe store,
180
554947
1379
09:32
no one asks you what size you are, or
181
556326
2283
không ai hỏi cỡ của bạn,
hoặc bạn mua giày nhảy hay leo núi.
09:34
if you're going dancing or hiking.
182
558609
2210
09:36
They just say, "Well, you have feet, here are your shoes."
183
560819
2808
Họ chỉ nói:
"Ồ, bạn có chân, đây là giày của bạn"
"Ồ, bạn có chân, đây là giày của bạn"
09:39
It doesn't work with shoes, and our bodies are
184
563627
3600
Cơ thể chúng ta thì không giống như vậy,
09:43
many times more complicated than just our feet.
185
567227
3472
nó phức tạp hơn việc mua giày
rất nhiều lần.
rất nhiều lần.
09:46
So we really have to change this.
186
570699
2541
Vì vậy chúng ta phải thay đổi.
09:49
There was a very sad example of this in the last decade.
187
573240
5184
Có một ví dụ đáng buồn
trong thập kỉ vừa qua.
trong thập kỉ vừa qua.
Có một loại thuốc rất tốt,
thực ra là một nhóm thuốc,
thực ra là một nhóm thuốc,
09:54
There's a wonderful drug, and a class of drugs actually,
188
578424
2648
09:56
but the particular drug was Vioxx, and
189
581072
2680
cụ thể là Vioxx.
Đối với những người bị viêm khớp nặng,
09:59
for people who were suffering from severe arthritis pain,
190
583752
4376
10:04
the drug was an absolute lifesaver,
191
588128
3392
nó thực sự là phao cứu sinh.
10:07
but unfortunately, for another subset of those people,
192
591520
5080
Nhưng không may,
một nhóm nhỏ bệnh nhân,
một nhóm nhỏ bệnh nhân,
phải chịu tác dụng phụ nghiêm trọng
liên quan đến tim mạch.
liên quan đến tim mạch.
10:12
they suffered pretty severe heart side effects,
193
596600
4769
10:17
and for a subset of those people, the side effects were
194
601369
2728
Và đối với một nhóm bệnh nhân khác,
tác dụng phụ về tim mạch
nghiêm trọng đến mức có thể gây tử vong.
nghiêm trọng đến mức có thể gây tử vong.
10:19
so severe, the cardiac side effects, that they were fatal.
195
604097
3897
10:23
But imagine a different scenario,
196
607994
4042
Nhưng hãy tưởng tượng một viễn cảnh khác,
10:27
where we could have had an array, a genetically diverse array,
197
612036
4302
khi chúng ta có sự đa dạng về gen
của các tế bào tim mạch,
của các tế bào tim mạch,
10:32
of cardiac cells, and we could have actually tested
198
616338
3626
để thử nghiệm loại thuốc đó
trên đĩa petri,
trên đĩa petri,
10:35
that drug, Vioxx, in petri dishes, and figured out,
199
619964
5081
và tìm ra rằng người mang loại gen này
10:40
well, okay, people with this genetic type are going to have
200
625045
3744
có thể sẽ gặp tác dụng phụ về tim mạch,
10:44
cardiac side effects, people with these genetic subgroups
201
628789
5000
những người có nhóm gen kia,
10:49
or genetic shoes sizes, about 25,000 of them,
202
633789
5144
khoảng 25,000 người,
10:54
are not going to have any problems.
203
638933
2760
sẽ không gặp phải vấn đề gì.
Những người mà thuốc có tác dụng
10:57
The people for whom it was a lifesaver
204
641693
2615
11:00
could have still taken their medicine.
205
644308
1677
có thể tiếp tục dùng thuốc.
11:01
The people for whom it was a disaster, or fatal,
206
645985
4386
Những người mà thuốc phản tác dụng,
không bao giờ được dùng nó.
11:06
would never have been given it, and
207
650371
2091
Bạn có thể tưởng tượng
các kết cục khác nhau
các kết cục khác nhau
11:08
you can imagine a very different outcome for the company,
208
652462
2583
cho các công ty phải thu hồi thuốc.
11:10
who had to withdraw the drug.
209
655045
2768
11:13
So that is terrific,
210
657813
2816
Điều đó thật kinh khủng.
11:16
and we thought, all right,
211
660629
1834
Chúng ta nghĩ rằng
11:18
as we're trying to solve this problem,
212
662463
2759
khi cố giải quyết vấn đề này,
thì hiển nhiên phải nghĩ tới gen,
11:21
clearly we have to think about genetics,
213
665222
2197
11:23
we have to think about human testing,
214
667419
2834
phải nghĩ tới thử nghiệm trên người.
Nhưng còn một vấn đề căn bản,
11:26
but there's a fundamental problem,
215
670253
1579
11:27
because right now, stem cell lines,
216
671832
2699
vì hiện nay, các dòng tế bào gốc
11:30
as extraordinary as they are,
217
674531
1710
rất phi thường,
11:32
and lines are just groups of cells,
218
676241
1744
và dòng chỉ là các nhóm tế bào,
11:33
they are made by hand, one at a time,
219
677985
4332
chúng được tạo ra thủ công,
từng tế bào một,
từng tế bào một,
11:38
and it takes a couple of months.
220
682317
2224
mất khoảng vài tháng.
Việc này không dễ nhân số lượng lớn,
và khi bạn làm thủ công,
và khi bạn làm thủ công,
11:40
This is not scalable, and also when you do things by hand,
221
684541
4366
11:44
even in the best laboratories,
222
688907
1543
kể cả trong điều kiện tốt nhất,
11:46
you have variations in techniques,
223
690450
3161
có nhiều kĩ thuật khác nhau.
Và bạn phải biết rằng khi làm thuốc,
11:49
and you need to know, if you're making a drug,
224
693611
3181
11:52
that the Aspirin you're going to take out of the bottle
225
696792
1898
như Aspirin mà bạn chuẩn bị
lấy ra khỏi chai vào thứ Hai,
lấy ra khỏi chai vào thứ Hai,
11:54
on Monday is the same as the Aspirin
226
698690
2440
phải giống Aspirin
mà bạn sẽ lấy ra khỏi chai
mà bạn sẽ lấy ra khỏi chai
11:57
that's going to come out of the bottle on Wednesday.
227
701130
2081
vào thứ Tư.
11:59
So we looked at this, and we thought, okay,
228
703211
3791
Chúng ta nhìn vào nó và nghĩ,
12:02
artisanal is wonderful in, you know, your clothing
229
707002
3152
làm thủ công thật tuyệt,
trang phục, bánh mì, đồ mĩ nghệ.
12:06
and your bread and crafts, but
230
710154
2944
Nhưng thủ công trong tế bào gốc
không như vậy,
không như vậy,
12:08
artisanal really isn't going to work in stem cells,
231
713098
2983
12:11
so we have to deal with this.
232
716081
2390
chúng ta phải đương đầu với nó.
Kể cả như vậy, vẫn còn một rào cản khác,
12:14
But even with that, there still was another big hurdle,
233
718471
3920
12:18
and that actually brings us back to
234
722391
3564
và nó thực sự mang chúng ta trở lại với
bản đồ gen người,
12:21
the mapping of the human genome, because
235
725955
2384
vì chúng ta đều khác biệt.
12:24
we're all different.
236
728339
2711
Chúng ta biết trình tự gen người
12:26
We know from the sequencing of the human genome
237
731050
2832
12:29
that it's shown us all of the A's, C's, G's and T's
238
733882
2557
bao gồm A, C, G, T
12:32
that make up our genetic code,
239
736439
2468
làm thành mã di truyền,
12:34
but that code, by itself, our DNA,
240
738907
4269
và nhìn vào mã gen đó
12:39
is like looking at the ones and zeroes of the computer code
241
743176
4599
giống nhìn vào 1 và 0 trong mã máy tính,
mà không có cái máy tính nào
có thể đọc nó.
có thể đọc nó.
12:43
without having a computer that can read it.
242
747775
2825
Giống như có một ứng dụng
mà không có smartphone.
mà không có smartphone.
12:46
It's like having an app without having a smartphone.
243
750600
3288
12:49
We needed to have a way of bringing the biology
244
753888
3884
Chúng ta cần có một con đường
để mang sinh học
để mang sinh học
12:53
to that incredible data,
245
757772
2209
tới dữ liệu khổng lồ đó.
12:55
and the way to do that was to find
246
759981
3115
Và cách làm là cần tìm
một vật thay thế sinh học,
12:58
a stand-in, a biological stand-in,
247
763096
2687
13:01
that could contain all of the genetic information,
248
765783
4025
mà có thể chứa đựng toàn bộ mã di truyền,
13:05
but have it be arrayed in such a way
249
769808
2528
nhưng phải xử lý chúng theo cách nào đó
13:08
as it could be read together
250
772336
2864
để có thể được đọc cùng lúc,
13:11
and actually create this incredible avatar.
251
775200
3256
và có thể tạo ra đại diện tuyệt vời này.
13:14
We need to have stem cells from all the genetic sub-types
252
778456
3704
Chúng ta cần tế bào gốc
từ tất cả các nhóm gen
từ tất cả các nhóm gen
13:18
that represent who we are.
253
782160
2952
có thể đại diện cho chúng ta.
13:21
So this is what we've built.
254
785112
2760
Và đây là những gì chúng ta đang xây dựng.
13:23
It's an automated robotic technology.
255
787872
3320
Nó là một công nghệ máy tự động.
13:27
It has the capacity to produce thousands and thousands
256
791192
2608
Nó có khả năng sản sinh hàng ngàn
dòng tế bào gốc.
dòng tế bào gốc.
13:29
of stem cell lines. It's genetically arrayed.
257
793800
4239
Nó xử lý trên gen.
Nó có khả năng xử lý song song khổng lồ,
13:33
It has massively parallel processing capability,
258
798039
3749
và nó sẽ thay đổi cách tìm ra thuốc.
13:37
and it's going to change the way drugs are discovered,
259
801788
3320
Chúng tôi hi vọng,
và tôi nghĩ sẽ xảy ra thôi,
và tôi nghĩ sẽ xảy ra thôi,
13:41
we hope, and I think eventually what's going to happen
260
805108
3835
13:44
is that we're going to want to re-screen drugs,
261
808943
2199
rằng chúng ta sẽ cần rà soát lại thuốc,
13:47
on arrays like this, that already exist,
262
811142
2491
trên những chuỗi thế này,
cho tất cả các loại thuốc đang tồn tại.
13:49
all of the drugs that currently exist,
263
813633
1871
13:51
and in the future, you're going to be taking drugs
264
815504
2911
Trong tương lai, bạn sẽ dùng thuốc
13:54
and treatments that have been tested for side effects
265
818415
2872
và điều trị đã được kiểm tra tác dụng phụ
13:57
on all of the relevant cells,
266
821287
2303
trên tất cả các tế bào quan trọng,
13:59
on brain cells and heart cells and liver cells.
267
823590
3153
như tế bào não, tim và gan.
Nó thực sự đưa chúng ta đến ngưỡng cửa
14:02
It really has brought us to the threshold
268
826743
3329
14:05
of personalized medicine.
269
830072
2214
của y học cá thể hóa.
14:08
It's here now, and in our family,
270
832286
4441
Ngay lúc này, trong gia đình chúng tôi,
14:12
my son has type 1 diabetes,
271
836727
2938
con trai tôi bị tiểu đường tuýp 1,
14:15
which is still an incurable disease,
272
839665
2648
đó là một căn bệnh không chữa được,
14:18
and I lost my parents to heart disease and cancer,
273
842313
3442
và tôi đã mất bố mẹ vì bệnh tim và ung thư
14:21
but I think that my story probably sounds familiar to you,
274
845755
3733
nhưng tôi nghĩ rằng câu chuyện của tôi
cũng giống các bạn
cũng giống các bạn
14:25
because probably a version of it is your story.
275
849488
4230
vì một phiên bản nào đó của nó
chính là câu chuyện của bạn.
chính là câu chuyện của bạn.
14:29
At some point in our lives, all of us,
276
853718
3944
Ở một vài thời điểm trong cuộc sống,
tất cả chúng ta
tất cả chúng ta
14:33
or people we care about, become patients,
277
857662
2736
và những người mà ta quan tâm,
sẽ trở thành bệnh nhân.
sẽ trở thành bệnh nhân.
14:36
and that's why I think that stem cell research
278
860398
2609
Đó là lí do vì sao tôi nghĩ rằng
nghiên cứu tế bào gốc
nghiên cứu tế bào gốc
14:38
is incredibly important for all of us.
279
863007
3383
cực kì quan trọng đối với chúng ta.
14:42
Thank you. (Applause)
280
866390
3668
Xin cảm ơn.
(Vỗ tay)
14:45
(Applause)
281
870058
7108
ABOUT THE SPEAKER
Susan Solomon - Stem cell research advocateSusan Solomon enables support for human stem cell research, aiming to cure major diseases and empower more personalized medicine.
Why you should listen
Susan Solomon’s health care advocacy stems from personal medical trials—namely, her son’s Type 1 diabetes and her mother’s fatal cancer. Following a successful career as a lawyer and business entrepreneur, Solomon, frustrated by the slow pace of medical research, was inspired to use those skills to follow another passion: accelerating medical research with real-world results as a social entrepreneur. And through her own research and conversations with medical experts, she decided that stem cells (cells that have the ability to morph into any other kind of cell) had the greatest potential to impact peoples’ health.
In 2005, Solomon founded the New York Stem Cell Foundation, now one of the largest nonprofit research institutions and laboratories in this field in the world. The NYSCF Research Institute conducts all facets of stem cell research from growing the cells to drug discovery.
At TEDGlobal 2012, Solomon announced the NYSCF Global Stem Cell Array, the new technology to create thousands of stem cell avatars and genetically array them to functionalize the data from the human genome to revolutionize the way we develop cures and treatments so they are better, safer, less expensive and happen much more quickly.
Susan Solomon | Speaker | TED.com