ABOUT THE SPEAKER
Aziza Chaouni - Architect + ecotourism specialist
Aziza Chaouni focuses on projects that integrate architecture and landscape, and that ultimately give back to their communities. For years, she has worked to revive the Fez River, which runs through her hometown of Fez, Morocco.

Why you should listen

Civil engineer and architect Aziza Chaouni creates sustainable, built environments in the developing world, focusing on the deserts of the Middle East. Chaouni’s design philosophy holds that it is not enough for sustainable buildings to have zero impact—they must give back to the community on social, economic, infrastructural and environmental levels too. The founding principal of Aziza Chaouni Projects, she collaborates closely with local communities and experts from other disciplines to integrate architecture, landscape and infrastructure in innovative ways.

Born and raised in Fez, Morocco, Chaouni has long found herself fascinated with the Fez River, which winds through the city's ancient Medina. Once considered the city's soul, sending water to both public and private fountains, in the 1950s, the stream started to become a toxic sewer because of overcrowding, over-development and pollution. The city responded by covering the river over with concrete slabs, bit by bit, in the process destroying houses and creating dumping grounds. When Fez received a grant to divert and clean the river's water, Chaouni proposed the Fez River Project to uncover the river, restore its riverbanks and create pedestrian pathways. Her vision: to reclaim these areas as public spaces and reconnect them to the rest of the city.

A project that Chaouni has been working on for two decades, her mission to transform the Fez River began with her thesis in graduate school and has continued throughout her career. Over the course of years, the river is gradually being uncovered—illegal parking lots are being transformed into playgrounds, trees and vegetation are being planted to create public spaces. Overall, the project is revitalizing Fez as a living city.

 

More profile about the speaker
Aziza Chaouni | Speaker | TED.com
TED2014

Aziza Chaouni: How I brought a river, and my city, back to life

Aziza Chaouni: Tôi đã mang lại sự sống cho con sông và thành phố của tôi như thế nào

Filmed:
732,804 views

Dòng sông Fez chảy qua thành cổ Fez, Morocco - một thành phố như mê cung có từ thời Trung cổ, và là di sản văn hóa thế giới. Từng được xem là "linh hồn" của thành phố nổi tiếng này, dòng sông này chết dần vì chất thải và sự ô nhiễm, và trong những năm 1950, nó bị bao phủ từng chút một cho đến khi không còn tồn tại nữa.TED Fellow Aziza Chaoni kể lại nổ lực hơn 20 năm của bà trong việc khôi phục dòng sông cũng như thành phố.
- Architect + ecotourism specialist
Aziza Chaouni focuses on projects that integrate architecture and landscape, and that ultimately give back to their communities. For years, she has worked to revive the Fez River, which runs through her hometown of Fez, Morocco. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

Hôm nay, tôi muốn chia sẻ
00:12
I would like to sharechia sẻ with you todayhôm nay
0
806
1500
00:14
a projectdự án that has changedđã thay đổi how I approachtiếp cận
1
2306
2154
về một dự án
đã thay đổi
cách tôi tiếp cận
và thực hành kiến trúc:
00:16
and practicethực hành architecturekiến trúc:
2
4460
1911
00:18
the FezFès RiverSông RehabilitationPhục hồi chức năng ProjectDự án.
3
6371
2928
Dự án "Phục hồi sông Fez".
00:21
My hometownquê nhà of FezFès, MoroccoMa Rốc,
4
9299
2341
Quê hương tôi ở Fez, Morocco
00:23
boaststự hào one of the largestlớn nhất walledtường
medievaltrung cổ citiescác thành phố in the worldthế giới,
5
11640
3667
một trong những thành phố Trung cổ
lớn nhất thế giới
00:27
calledgọi là the medinaMedina, nestlednép mình in a rivercon sông valleythung lũng.
6
15307
2729
nằm trong thung lũng sông.
00:30
The entiretoàn bộ citythành phố is a UNESCOUNESCO WorldTrên thế giới HeritageDi sản SiteTrang web.
7
18046
3588
Toàn thành phố
được UNESCO công nhận là di sản thế giới.
00:33
SinceKể từ khi the 1950s, as the
populationdân số of the medinaMedina grewlớn lên,
8
21634
3976
Từ những năm 50,
khi dân số phát triển,
cơ sở hạ tầng thành thị cơ bản
00:37
basiccăn bản urbanđô thị infrastructurecơ sở hạ tầng
9
25610
1920
00:39
suchnhư là as greenmàu xanh lá openmở spaceskhông gian and sewagenước thải
10
27530
2930
như không gian xanh
và hệ thống chất thải
00:42
quicklyMau changedđã thay đổi and got highlycao stressednhấn mạnh.
11
30460
4650
nhanh chóng thay đổi
và rơi vào quá tải.
00:47
One of the biggestlớn nhất casualtiesthương vong of the situationtình hình
12
35110
2955
Chịu tổn thất lớn nhất
từ tình trạng này
00:50
was the FezFès RiverSông, which bisectsđôi
the medinaMedina in its middleở giữa
13
38065
3963
là dòng sông Fez,
nơi chia cắt vùng đất làm hai
00:54
and has been consideredxem xét for manynhiều centuriesthế kỉ
14
42028
2972
và được xem
là linh hồn của thành phố
00:57
as the city'scủa thành phố very soulLinh hồn.
15
45000
2572
trong nhiều thế kỷ.
00:59
In factthực tế, one can witnessnhân chứng the presencesự hiện diện
16
47572
2418
Thực tế, có thể nhìn thấy
sự hiện diện
01:01
of the river'ssông extensivemở rộng waterNước networkmạng
17
49990
3180
của con sông
trên phạm vi rộng lớn,
01:05
all throughoutkhắp the citythành phố,
18
53170
1281
khắp nơi trong thành phố
01:06
in placesnơi suchnhư là as privateriêng tư and publiccông cộng fountainsĐài phun nước.
19
54451
3621
từ vòi nước tư nhân
đến công cộng.
01:10
UnfortunatelyThật không may, because of the pollutionsự ô nhiễm of the rivercon sông,
20
58072
3849
Không may, vì sự ô nhiễm
01:13
it has been coveredbao phủ little by little
21
61921
2436
dòng sông dần bị bao phủ bởi
01:16
by concretebê tông slabstấm sincekể từ 1952.
22
64357
3074
những tấm bê tông
kể từ năm 1952.
01:19
This processquá trình of erasureErasure was coupledkết hợp
23
67431
3428
Quá trình xóa bỏ kết hợp
01:22
with the destructionsự phá hủy of manynhiều housesnhà ở
24
70859
2036
với sự phá hủy nhiều ngôi nhà
01:24
alongdọc theo the rivercon sông banksngân hàng
25
72895
1492
dọc theo bờ sông
01:26
to be ablecó thể to make machineriesMáy móc
26
74387
1989
để người ta có thể
vận chuyển máy móc
01:28
enterđi vào the narrowhẹp pedestrianngười đi bộ networkmạng of the medinaMedina.
27
76376
4664
vào các lối đi chật hẹp.
01:33
Those urbanđô thị voidskhoảng trống quicklyMau becameđã trở thành illegalbất hợp pháp parkingbãi đỗ xe
28
81040
3295
Khoảng không trong thành phố
nhanh chóng trở thành
01:36
or trashrác yardssân.
29
84335
1956
nơi đậu xe trái phép
hoặc bãi rác.
01:38
ActuallyTrên thực tế, the statetiểu bang of the rivercon sông
30
86291
1969
Thực tế, tình trạng trước đây
01:40
before enteringnhập the medinaMedina is prettyđẹp healthykhỏe mạnh.
31
88260
3275
của con sông
không tệ mấy.
01:43
Then pollutionsự ô nhiễm takes its tollsố điện thoại,
32
91535
2295
Sự ô nhiễm
đã lấn át nó
01:45
mainlychủ yếu dueđến hạn to untreatedkhông được điều trị sewagenước thải
33
93830
2419
chủ yếu đến từ chất thải
không được xử lý,
01:48
and chemicalhóa chất dumpingbán phá giá from craftsthủ công Mỹ nghệ suchnhư là as tanningthuộc da.
34
96249
3651
và hóa chất từ nghề thủ công
như thuộc da.
01:51
At some pointđiểm, I couldn'tkhông thể bearchịu
35
99900
2050
Đôi lúc, tôi không thể chịu đựng được
01:53
the desecrationDesecration of the rivercon sông,
36
101950
1655
việc con sông
- một phần quan trọng
01:55
suchnhư là an importantquan trọng partphần of my citythành phố,
37
103605
2730
của thành phố của tôi,
bị xâm hại,
01:58
and I decidedquyết định to take actionhoạt động,
38
106335
1651
và tôi đã quyết định hành động,
01:59
especiallyđặc biệt after I heardnghe that the citythành phố
39
107986
2335
đặc biệt là sau khi
nghe được rằng
02:02
receivednhận a grantban cho to divertchuyển hướng sewagenước thải waterNước
40
110321
3094
thành phố được trợ cấp
để chuyển hướng và xử lý nước thải.
02:05
and to treatđãi it.
41
113415
1620
02:07
With cleandọn dẹp waterNước, suddenlyđột ngột
42
115035
1957
Có nước sạch, đột nhiên,
02:08
the uncoveringkhám phá of the rivercon sông becameđã trở thành possiblekhả thi,
43
116992
2475
việc làm sạch dòng sông
trở nên khả thi
02:11
and with luckmay mắn and actuallythực ra a lot of pushingđẩy,
44
119467
2880
với may mắn
và rất nhiều sự hối thúc
02:14
my partnercộng sự TakakoTakako TajimaSân bay Tajima and I
45
122347
2216
cộng sự Takako Tajima và tôi
02:16
were commissionedđưa vào hoạt động by the citythành phố to
work with a teamđội of engineersKỹ sư
46
124563
3631
được thành phố giao phó
làm việc cùng kỹ sư
02:20
to uncoverkhám phá the rivercon sông.
47
128194
2108
để làm sạch dòng sông.
02:22
HoweverTuy nhiên, we were sneakylén lút,
48
130302
1955
Tuy nhiên, chúng tôi đã lén lút
02:24
and we proposedđề xuất more:
49
132257
1317
đề xuất thêm:
02:25
to convertđổi riverbanksbờ sông into pedestrianngười đi bộ pathwayscon đường,
50
133574
4676
chuyển bờ sông thành lối đi bộ
sau đó kết nối chúng
02:30
and then to connectkết nối these pathwayscon đường
51
138250
1960
02:32
back to the citythành phố fabricvải,
52
140210
1643
vào cấu trúc thành phố
02:33
and finallycuối cùng to convertđổi the urbanđô thị voidskhoảng trống
53
141853
2553
và biến vùng trống
02:36
alongdọc theo the riverbanksbờ sông into publiccông cộng spaceskhông gian
54
144406
3431
dọc bờ sông
thành nơi công cộng
02:39
that are lackingthiếu xót in the MedinaMedina of FezFès.
55
147837
2350
những thứ mà thành cổ Fez
còn thiếu.
02:42
I will showchỉ you brieflyngắn gọn now
56
150187
1767
Giờ, tôi sẽ cho các bạn
thấy sơ qua
02:43
two of these publiccông cộng spaceskhông gian.
57
151954
3037
hai trong số
các vùng công cộng này.
02:46
The first one is the RcifRcif PlazaPlaza,
58
154991
2780
Đầu tiên là Rcif Plaza,
02:49
which sitsngồi actuallythực ra right on tophàng đầu of the rivercon sông,
59
157771
3082
tọa lạc tại thượng nguồn,
02:52
which you can see here in dottedrải rác linesđường dây.
60
160853
3037
như bạn có thể thấy ở đây
những đường chấm.
02:55
This plazaquảng trường used to be a chaotichỗn loạn transportationvận chuyển hubtrung tâm
61
163890
3667
Trung tâm mua sắm này
từng là đầu mối vận chuyển hỗn độn
02:59
that actuallythực ra compromisedbị tổn thương the urbanđô thị integritychính trực
62
167557
1924
đảm bảo sự toàn vẹn
của vùng đất,
03:01
of the medinaMedina, that has the largestlớn nhất
63
169481
2368
nơi có mạng lưới đường bộ
lớn nhất thế giới.
03:03
pedestrianngười đi bộ networkmạng in the worldthế giới.
64
171849
2599
03:06
And right beyondvượt ra ngoài the historicmang tính lịch sử
bridgecầu that you can see here,
65
174448
3105
Vừa qua khỏi cây cầu lịch sử ở đây,
03:09
right nextkế tiếp to the plazaquảng trường,
66
177553
1811
bên phải trung tâm mua sắm
03:11
you can see that the rivercon sông lookednhìn like
67
179364
2160
bạn có thể nhìn thấy dòng sông
03:13
a rivercon sông of trashrác.
68
181524
2261
trông như một dòng rác thải.
03:15
InsteadThay vào đó, what we proposedđề xuất is to make
69
183785
2232
Điều mà chúng tôi đề nghị
là xây dựng một khu mua sắm
chỉ dành cho người đi bộ
03:18
the plazaquảng trường entirelyhoàn toàn pedestrianngười đi bộ,
70
186017
2358
03:20
to coverche it with recycledtái sử dụng leatherda canopiesMàn trướng,
71
188375
2903
được bao phủ bằng mái che
từ da thuộc tái chế
03:23
and to connectkết nối it to the banksngân hàng of the rivercon sông.
72
191278
3752
và nối đến các bờ sông.
03:27
The secondthứ hai siteđịa điểm of interventioncan thiệp
73
195030
1884
Địa điểm thứ hai được can thiệp
03:28
is alsocũng thế an urbanđô thị voidvoid alongdọc theo the rivercon sông banksngân hàng,
74
196914
3006
cũng là vùng trống
dọc hai bên bờ sông
03:31
and it used to be an illegalbất hợp pháp parkingbãi đỗ xe,
75
199920
2347
từng được dùng
như bãi giữ xe phi pháp.
03:34
and we proposedđề xuất to transformbiến đổi it
76
202267
1455
Chúng tôi đề xuất biến nó
03:35
into the first playgroundsân chơi in the medinaMedina.
77
203722
3075
thành sân chơi đầu tiên
ở vùng này.
03:38
The playgroundsân chơi is constructedxây dựng usingsử dụng recycledtái sử dụng tireslốp xe
78
206797
3728
Sân chơi sử dụng
các loại vỏ lốp tái chế
03:42
and alsocũng thế is coupledkết hợp with a constructedxây dựng wetlandvùng đất ngập nước
79
210525
2835
kết hợp với vùng đầm lầy
được xây dựng
03:45
that not only cleanslàm sạch the waterNước of the rivercon sông
80
213360
2430
không chỉ giúp
làm sạch dòng sông
03:47
but alsocũng thế retainsgiữ lại it when floodslũ lụt occurxảy ra.
81
215790
3591
mà còn có tác dụng ngăn lũ.
03:51
As the projectdự án progressedtiến triển and
receivednhận severalmột số designthiết kế awardsgiải thưởng,
82
219381
3031
Khi dự án được thực hiện,
và đạt nhiều giải thưởng thiết kế,
03:54
newMới stakeholderscác bên liên quan intervenedcan thiệp
83
222412
2268
các cổ đông can thiệp vào
03:56
and changedđã thay đổi the projectdự án goalsnhững mục tiêu and designthiết kế.
84
224680
3778
thay đổi mục đích
và thiết kế dự án.
04:00
The only way for us to be ablecó thể to bringmang đến
85
228458
2782
Cách duy nhất
để chúng tôi
04:03
the mainchủ yếu goalsnhững mục tiêu of the projectdự án aheadphía trước
86
231240
3292
duy trì mục đích chính
của dự án
04:06
was for us to do something very unusualbất thường
87
234532
2430
là làm điều gì đó
thật khác thường,
điều mà các kiến trúc sư khác
thường không làm.
04:08
that usuallythông thường architectskiến trúc sư don't do.
88
236962
1912
04:10
It was for us to take our designthiết kế egotự ngã
89
238874
3252
Đây là cơ hội cho chúng tôi
04:14
and our sensegiác quan of authorshiptác giả
90
242126
1476
bỏ lại cái tôi trong thiết kế
04:15
and put it in the backseatBackseat
91
243602
2134
và bản năng về quyền sở hữu
04:17
and to focustiêu điểm mainlychủ yếu on beingđang activistsnhà hoạt động
92
245736
2509
tập trung trở thành
một nhà hoạt động
04:20
and on tryingcố gắng to coalesceLiên hiệp
93
248245
1905
và cố gắng kết hợp
04:22
all of the agendaschương trình nghị sự of stakeholderscác bên liên quan
94
250150
2291
mọi đại diện cổ đông
04:24
and focustiêu điểm on the mainchủ yếu goalsnhững mục tiêu of the projectdự án:
95
252441
2823
tập trung vào
mục tiêu chính của dự án
04:27
that is, to uncoverkhám phá the rivercon sông, treatđãi its waterNước,
96
255264
2532
là khai thông dòng sông,
xử lý nước
và tạo không gian công cộng
cho mọi người.
04:29
and providecung cấp publiccông cộng spaceskhông gian for all.
97
257796
1994
04:31
We were actuallythực ra very luckymay mắn,
98
259790
1492
Thực sự, chúng tôi rất may mắn
04:33
and manynhiều of those goalsnhững mục tiêu happenedđã xảy ra
99
261282
2543
vì những mục tiêu đó đã hoàn thành
04:35
or are in the processquá trình of happeningxảy ra.
100
263825
1593
hoặc đang được tiến hành.
04:37
Like, you can see here in the RcifRcif PlazaPlaza.
101
265418
2060
Như bạn thấy ở đây, Rcif Plaza.
04:39
This is how it lookednhìn like about sixsáu yearsnăm agotrước.
102
267478
2691
Nó trông như thế này
cách đây 6 năm
04:42
This is how it looksnhìn like todayhôm nay.
103
270169
2082
và giờ nó như thế này đây.
04:44
It's still underDưới constructionxây dựng,
104
272251
1732
Nó vẫn đang được xây dựng
04:45
but actuallythực ra it is heavilynặng nề used
105
273983
1497
nhưng thực sự được sử dụng
04:47
by the localđịa phương populationdân số.
106
275480
1643
bởi dân cư địa phương.
04:49
And finallycuối cùng, this is how the RcifRcif PlazaPlaza will look like
107
277123
2823
Rcif Plaza
sẽ trông như thế này
04:51
when the projectdự án is completedhoàn thành.
108
279946
1885
khi dự án hoàn tất.
04:53
This is the rivercon sông, coveredbao phủ, used as a trashrác yardxưởng.
109
281831
3998
Đây là dòng sông, bị bao phủ,
dùng như thùng rác.
04:57
Then after manynhiều yearsnăm of work,
110
285829
1822
Sau nhiều năm làm việc,
04:59
the rivercon sông with cleandọn dẹp waterNước, uncoveredtim thây.
111
287651
2734
dòng sông đã được
làm sạch, khai thông.
05:02
And finallycuối cùng, you can see here the rivercon sông
112
290385
2025
Cuối cùng, bạn có thể nhìn thấy
dòng sông
05:04
when the projectdự án will be completedhoàn thành.
113
292410
2441
khi dự án kết thúc.
05:06
So for sure, the FezFès RiverSông RehabilitationPhục hồi chức năng
114
294851
2441
Chắc chắn, việc hồi sinh sông Fez
05:09
will keep on changingthay đổi and adaptingthích nghi
115
297292
2418
sẽ tiếp tục thay đổi và thích nghi
05:11
to the sociopoliticalsociopolitical landscapephong cảnh of the citythành phố,
116
299710
2228
với cảnh quan chính trị xã hội
của thành phố,
05:13
but we stronglymạnh mẽ believe that by reimaginingreimagining
117
301938
3060
nhưng chúng tôi tin chắc rằng
bằng cách
tái hiện vai trò và đại diện kiến trúc,
05:16
the rolevai trò and the agencyđại lý of the architectkiến trúc sư,
118
304998
2441
05:19
we have setbộ up the corecốt lõi ideaý kiến
of the projectdự án into motionchuyển động;
119
307439
3959
chúng tôi đã lên ý tưởng chính,
đưa dự án vào hoạt động
05:23
that is, to transformbiến đổi the rivercon sông from sewagenước thải
120
311398
2509
để biến đổi dòng sông nước thải
thành không gian công cộng
cho mọi người,
05:25
to publiccông cộng spacekhông gian for all,
121
313907
1654
05:27
therebybằng cách ấy makingchế tạo sure that the citythành phố of FezFès
122
315561
3172
từ đó, đảm bảo rằng
thành phố Fez
05:30
will remainvẫn còn a livingsống citythành phố for its inhabitantscư dân
123
318733
2227
sẽ là nơi cư trú
05:32
ratherhơn than a mummifiedướp heritagedi sản.
124
320960
2160
thay vì một di chỉ héo mòn.
05:35
Thank you very much.
125
323120
1736
Cám ơn rất nhiều
(Vỗ tay)
05:36
(ApplauseVỗ tay)
126
324856
919
Translated by tram le
Reviewed by Rika Nguyen

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Aziza Chaouni - Architect + ecotourism specialist
Aziza Chaouni focuses on projects that integrate architecture and landscape, and that ultimately give back to their communities. For years, she has worked to revive the Fez River, which runs through her hometown of Fez, Morocco.

Why you should listen

Civil engineer and architect Aziza Chaouni creates sustainable, built environments in the developing world, focusing on the deserts of the Middle East. Chaouni’s design philosophy holds that it is not enough for sustainable buildings to have zero impact—they must give back to the community on social, economic, infrastructural and environmental levels too. The founding principal of Aziza Chaouni Projects, she collaborates closely with local communities and experts from other disciplines to integrate architecture, landscape and infrastructure in innovative ways.

Born and raised in Fez, Morocco, Chaouni has long found herself fascinated with the Fez River, which winds through the city's ancient Medina. Once considered the city's soul, sending water to both public and private fountains, in the 1950s, the stream started to become a toxic sewer because of overcrowding, over-development and pollution. The city responded by covering the river over with concrete slabs, bit by bit, in the process destroying houses and creating dumping grounds. When Fez received a grant to divert and clean the river's water, Chaouni proposed the Fez River Project to uncover the river, restore its riverbanks and create pedestrian pathways. Her vision: to reclaim these areas as public spaces and reconnect them to the rest of the city.

A project that Chaouni has been working on for two decades, her mission to transform the Fez River began with her thesis in graduate school and has continued throughout her career. Over the course of years, the river is gradually being uncovered—illegal parking lots are being transformed into playgrounds, trees and vegetation are being planted to create public spaces. Overall, the project is revitalizing Fez as a living city.

 

More profile about the speaker
Aziza Chaouni | Speaker | TED.com

Data provided by TED.

This site was created in May 2015 and the last update was on January 12, 2020. It will no longer be updated.

We are currently creating a new site called "eng.lish.video" and would be grateful if you could access it.

If you have any questions or suggestions, please feel free to write comments in your language on the contact form.

Privacy Policy

Developer's Blog

Buy Me A Coffee