Natalie Panek: Let's clean up the space junk orbiting Earth
Natalie Panek: Hãy dọn sạch rác vũ trụ đang quay quanh Trái Đất
Natalie Panek's work is focused on the idea that accountability for our environments never goes away. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
có một bữa ngon lành?
that enable our daily lives
trong cuộc sống hàng ngày
deserve our attention
đáng để chúng ta quan tâm
rely on satellite infrastructure every day
sống nhờ vào các vệ tinh mỗi ngày
and to communicate.
và để giao tiếp.
and environmental monitoring,
nông nghiệp và môi trường,
and energy markets.
năng lượng và tài chính.
reach the end of their mission life.
nhiệm vụ của đời mình.
effectively become space junk,
thực sự trở thành rác thải vũ trụ,
on a beautiful, sunny day
vào một ngày đẹp trời đầy nắng
blowing through your hair.
thổi qua mái tóc.
your car stutters and stalls
"dở chứng" và dừng lại
but to abandon your car
ngoài việc bỏ chiếc xe ở lại
and into a shoulder lane
of other traffic.
that you relied on in your everyday life.
mà bạn phải sử dụng hàng ngày.
transportation network.
của mạng lưới giao thông
all cluttered with broken down vehicles
đều bị quá tải bởi các phương tiện hư hỏng
of other traffic.
that would be strewn everywhere
đang vung vãi khắp nơi
of the satellite industry.
của ngành công nghiệp vũ trụ.
over many, many years,
trong nhiều năm,
as a temporary solution.
như là một giải pháp tạm thời.
international laws in space
luật quốc tế nào về vũ trụ
only a total of three launch attempts.
tổng cộng ba vụ phóng
from all around the world
ở trên thế giới
of more satellites into orbit,
vệ tinh vào quỹ đạo
is only going to increase in the future,
sẽ ngày càng gia tăng trong tương lai
things like the possibility
hậu quả của
constellations being launched.
to different orbits
vào quỹ đạo khác nhau
we send satellites
by Earth's atmosphere,
bởi bầu khí quyển trái đất,
above Earth as the Earth rotates,
trái đất khi trái đất xoay,
or television broadcast, for example.
phát sóng TV.
could remain there for centuries.
có thể tồn tại hàng thế kỉ.
coined "the graveyard,"
được gọi là "bãi tha ma"
are intentionally placed
được chủ ý đưa tới
of common operational orbits.
của các quỹ đạo khác
launched since the late 1950s,
được phóng kể từ những năm 1950
is currently operational,
hiện đang hoạt động,
that are no longer working,
không còn hoạt động,
of marble-sized debris
mảnh vụn kích cỡ viên đá
to space missions,
đến các chuyến bay không gian,
that we rely on each and every day.
mà chúng ta sử dụng hàng ngày.
has become increasingly worrisome,
đang ngày càng nguy hiểm,
and international efforts
đã và đang nỗ lực
of additional debris.
gia tăng thêm các mảnh vụn.
trong vòng 25 năm,
hasn't been working for years.
đã không hoạt động trong nhiều năm.
for those dead geostationary spacecraft
dành cho những vệ tinh chết ở địa tĩnh
is binding under international law,
không được ban hành theo luật quốc tế,
implemented through national mechanisms.
cơ chế quốc gia.
the debris that's already up there.
các mảnh vụn đã tồn tại ở đó.
to limit the future creation of debris.
sự tạo ra các mảnh vụn trong tương lai
cá nhân.
an interesting comparison
so sánh thú vị
we interact with our environments,
chúng ta tương tác với môi trường,
of the world's highest peak,
nóc nhà của thế giới,
những nhà leo núi bỏ lại
that there's speculation
có khả năng
of penalties and legal obligations.
hình phạt và quy định nghiêm ngặt hơn.
is to persuade climbers
là để khiến các nhà leo núi
climbers who bring down extra waste,
cho những nhà leo núi làm giảm lượng rác.
voluntary cleanup trips.
các chuyến đi dọn rác tình nguyện.
should police themselves.
nên có ý thức tự quản.
efforts at conservation
trong việc bảo tồn môi trường
we shouldn't do everything in our power
chúng ta không nên cố gắng hết mình
that we rely and depend on,
mà chúng ta phụ thuộc vào
and inadequate infrastructure
và thiếu thốn cơ sở hạ tầng
đạt được những độ cao mới
on a satellite breaks down,
của vệ tinh bị hư hại,
opportunities for repairs,
là rất thấp,
about how we designed satellites?
thiết kế vệ tinh thông minh hơn
they were built in,
mà nó được tạo ra
international laws with teeth
luật lệ quốc tế đủ mạnh
disposal of satellites
những vệ tinh hết sử dụng
need to be charged a deposit
sẽ bị tính một khoản phí
some quota of debris.
một phần các mảnh vụn
needs to have technology on board
cần có công nghệ trên khoang
launched in 2014, for example,
phóng vào năm 2014,
because it's small,
những vệ tinh nhỏ
or in larger orbits
quỹ đạo cao hơn nữa
like the size of school buses,
những chiếc xe buýt,
like high-powered lasers
như laser cường độ cao
or space mechanics.
hay kĩ sư vũ trụ.
nếu cánh tay robot
on a satellite,
trên vệ tinh,
on a spacecraft
trên tàu
the fuel tanks on our cars?
cho chiếc xe của mình?
of satellites orbiting around the Earth.
vệ tinh xoay quanh trái đất.
or cleanup options we come up with,
mà chúng ta tìm ra,
and politics that we have to sort out.
mà chúng ta cần phải giải quyết.
to use space sustainably yet.
khai thác không gian bền vững.
to change the way we live and work
để thay đổi cách chúng ta sống và làm việc
beyond the boundaries of Earth.
qua ranh giới của trái đất.
in the name of learning and innovation,
trong việc nghiên cứu và cải tiến,
for our environments never goes away.
được chối bỏ trách nhiệm với môi trường
in the low Earth and geostationary orbits,
sẽ chắc chắn bị quá tải,
launching new satellites
phóng các vệ tinh mới
leave a broken down car
bỏ chiếc xe hỏng
that make those activities possible.
khiến cho chúng hoạt động.
on the environment surrounding Earth,
xung quanh trái đất,
that together we must reduce our impact.
để chúng ta có thể chung tay giảm hậu quả.
nếu ta muốn nó như vậy.
ABOUT THE SPEAKER
Natalie Panek - Rocket scientist, explorerNatalie Panek's work is focused on the idea that accountability for our environments never goes away.
Why you should listen
Natalie Panek's love of space and aviation led her to obtain a private pilot's license, design and drive a solar-powered car across North America, and build space robotics. She has participated in internships at NASA's Goddard Spaceflight Center and at NASA's Ames Research Center, where she worked on a mission to Mars. With degrees in mechanical and aerospace engineering, Panek has contributed to a number of space projects, including MDA's satellite servicing initiative and ESA's 2020 ExoMars rover program. She currently works in Mission Systems at MDA's robotics and automation division, on Canadian space robotics and other space exploration programs.
Panek founded her website, thePanekRoom, to encourage women to pursue challenging careers in nontraditional fields and explore the outdoors. She was featured on the editorial site "Women You Should Know" as a STEM Rock Star who is revolutionizing how we think about women in tech, and Canada's Financial Post describes Panek as "a vocal advocate for women in technology." She is also a member of the prestigious Explorer's Club and a Fellow of Royal Canadian Geographic Society. PANEK is the 2013 recipient of the University of Calgary Graduate of the Last Decade Award and the Northern Lights Award Foundation 2013 Rising Star in aerospace. She also joins an elite group of women as one of WXN's Top 100 Most Powerful Women (2014), Forbes' 30 Under 30 in Manufacturing and Industry (2015), Flare's inaugural 30 Under 30 list (2015) and one of Canada's Greatest Women Explorers by Canadian Geographic (2016).
(Photo: Geneviève Charbonneau)
Natalie Panek | Speaker | TED.com