TED2006
Einstein the Parrot: A talking, squawking parrot
Chú vẹt Einstein nói và kêu quác quác
Filmed:
Readability: 4.3
3,042,364 views
Bài tổng kết kì lạ của hội nghị TED 2006 -- trình bày bởi Einstein, một chú vẹt xám châu Phi, và huấn luyện viên Stephanie White -- thật sự thú vị. Hãy đón chờ giây phút Einstein có thời khắc trọng đại với Al Gore.
Einstein the Parrot - African grey parrot
Einstein, the African grey parrot, has a vocabulary of more than 200 words and sounds; she can perform nearly half on cue. Full bio
Einstein, the African grey parrot, has a vocabulary of more than 200 words and sounds; she can perform nearly half on cue. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:13
Stephanie White: I'm going to let her introduce herself to everybody.
0
1000
2000
Stephanie White: Tôi sẽ để cô nhóc vẹt này tự giới thiệu với mọi người.
00:15
Can you tell everybody your name?
1
3000
1000
Em có thể nói cho mọi người biết tên mình được không?
00:16
Einstein: Einstein.
2
4000
1000
Einstein: Einstein.
00:17
SW: This is Einstein. Can you tell everyone "hi"?
3
5000
3000
SW: Đây là Einstein. Em chào mọi người được không?
00:20
E: Hello.
4
8000
2000
E: Xin chào!
00:22
SW: That's nice. Can you be polite?
5
10000
1000
SW: Hay quá. Em có thể lịch sự hơn không?
00:23
E: Hi, sweetheart.
6
11000
1000
E: Chào tình yêu.
00:24
SW: Much better. Well, Einstein is very honored to be here at TED 2006,
7
12000
5000
SW: Hay hơn nhiều. Vâng, Einstein rất vinh dự được có mặt tại đây, TED 2006,
00:29
amongst all you modern-day Einsteins. In fact, she's very excited.
8
17000
3000
giữa những Einstein của thời hiện đại. Thực ra cô nhóc vô cùng hào hứng.
00:32
E: Woo.
9
20000
1000
E: Woo.
00:33
SW: Yeah.
10
21000
1000
SW: Vâng.
00:34
(Laughter)
11
22000
1000
(Tiếng cười)
00:35
Since we've arrived, there's been a constant buzz about
12
23000
2000
Từ lúc chúng tôi mới đến đây, bầu không khí lúc nào cũng thật phấn chấn vì
00:37
all the exciting speakers here for the conference.
13
25000
3000
những khách mời thật thú vị cho hội nghị này.
00:40
This morning we've heard a lot of whispers about
14
28000
2000
Sáng nay chúng tôi đã nghe nhiều lời xì xào bàn tán về
00:42
Tom Reilly's wrap-up on Saturday. Einstein, did you hear whispers?
15
30000
3000
lời tổng kết của anh Tom Reillly vào Thứ Bảy. Einstein, em có nghe thấy tiếng xì xào không?
00:45
E: [Squawks]
16
33000
1000
E: [Quác quác].
00:46
SW: Yeah.
17
34000
1000
SW: Vâng.
00:47
(Laughter)
18
35000
1000
(Tiếng cười).
00:48
Einstein's especially interested in Penelope's talk.
19
36000
3000
Einstein đặc biệt quan tâm đến bài nói chuyện của Penelope.
00:51
A lot of her research goes on in caves, which can get pretty dusty.
20
39000
3000
Cô ấy nghiên cứu rất nhiều về các hang động, mà vấn đề này thì có thể trở nên khá bụi bặm.
00:54
E: Achoo!
21
42000
2000
E: Achoo!!
00:56
SW: It could make her sneeze. But more importantly, her research
22
44000
3000
SW: Nó cỏ thể làm Einstein hắt xì hơi. Nhưng quan trọng hơn, nghiên cứu của cô ấy
00:59
could help Einstein find a cure for her never-ending scratchy throat.
23
47000
3000
có thể giúp Einstein tìm ra cách chữa cho cái cổ họng không ngừng ngứa ngáy của cô nhóc.
01:02
Einstein: [Coughs]
24
50000
2000
Einstein: [Ho]
01:04
SW: Yeah.
25
52000
1000
SW: Vâng.
01:05
(Laughter)
26
53000
1000
(Tiếng cười)
01:06
Well, Bob Russell was telling us about his work on nanotubes
27
54000
2000
Vâng, Bob Russell đã nói với chúng ta công trình của anh về vi ống nanô
01:08
in his research at the microscopic level.
28
56000
2000
và nghiên cứu của anh ở tầm hiển vi.
01:10
Well, that's really cool, but what Einstein's really hoping
29
58000
3000
Ồ, cái đó thật là thú vị, nhưng điều mà Einstein thực sự hi vọng
01:14
is that maybe he'll genetically engineer a five-pound peanut.
30
62000
3000
là anh ấy sẽ tạo ra một hạt lạc biến đổi gien nặng 5 pound.
01:17
E: Oh, my God! My God! My God!
31
65000
2000
E: Ôi lạy chúa tôi! Chúa tôi! Chúa tôi!
01:19
SW: Yeah. She would get really, really excited.
32
67000
2000
SW: Vâng. Cô nhóc sẽ cực kì, cực kì hào hứng.
01:21
(Laughter)
33
69000
1000
(Tiếng cười)
01:22
That is one big peanut. Since Einstein is a bird,
34
70000
3000
Hạt lạc như thế thật là to. Vì Einstein là một chú chim,
01:25
she's very interested in things that fly.
35
73000
3000
cô nhóc rất thích thú những thứ có thể bay được.
01:28
She thinks Burt Rutan is very impressive.
36
76000
2000
Cô nhóc thấy là Burt Rutan rất ấn tượng.
01:30
E: Ooh.
37
78000
1000
E: Ooh.
01:31
SW: Yeah. She especially likes his latest achievement, SpaceShipOne.
38
79000
4000
SW: Vâng. Cô nhóc đặc biệt thích thành quả mới nhất của anh ấy, SpaceShipOne (Tàu vũ trụ 1).
01:35
Einstein, would you like to ride in Burt's spaceship?
39
83000
3000
Einstein, em có muốn đi chơi trên tàu của Burt không?
01:38
E: [Spaceship noise]
40
86000
1000
E: [Tiếng tàu vũ trụ]
01:39
SW: Even if it doesn't have a laser?
41
87000
1000
SW: Dù nó chẳng có đèn laze đi nữa?
01:40
E: [Laser noise]
42
88000
2000
E: [Tiếng laze]
01:42
(Laughter)
43
90000
3000
(Tiếng cười)
01:45
SW: Yeah, yeah. That was pretty funny, Einstein.
44
93000
3000
SW: Vâng, vâng. Buồn cười thật đấy, Einstein ạ.
01:49
Now, Einstein also thinks, you know, working in caves
45
97000
4000
Bây giờ, Einstein cũng nghĩ là, bạn biết đấy, làm việc trong hang động
01:53
and travelling through space -- it's all very dangerous jobs.
46
101000
3000
và đi xuyên vũ trụ - đều là những công việc thật nguy hiểm.
01:56
It would be very dangerous if you fell down.
47
104000
3000
Sẽ rất nguy hiểm nếu bạn rơi xuống.
01:59
E: Wheeeeeee! [Splat]
48
107000
2000
E: Wheeeeeee! Tạch.
02:01
SW: Yeah.
49
109000
1000
SW: Vâng.
02:02
(Laughter)
50
110000
2000
(Tiếng cười)
02:04
Little splat at the end there. Einstein, did that hurt?
51
112000
1000
Tiếng "tạch" ở cuối kìa. Einstein, có đau không?
02:05
E: Ow, ow, ow.
52
113000
1000
E: Ôi, ôi, ôi.
02:06
SW: Yeah. It's all a lot of hard work.
53
114000
2000
SW: Vâng. Tất cả đều là những công việc thật vất vả.
02:09
E: [Squawks]
54
117000
1000
E: [Quác quác]
02:10
SW: Yeah. It can get a bird like Einstein frustrated.
55
118000
2000
SW: Nó có thể làm một chú chim như Einstein thật là nản chí.
02:12
E: [Squawks]
56
120000
1000
E: [Quác quác]
02:13
SW: Yeah, it sure can. But when Einstein needs to relax from her job
57
121000
3000
SW: Hiển nhiên là nó có thể rồi. Nhưng mỗi khi Einstein cần giải trỉ khỏi công việc của mình
02:16
educating the public, she loves to take in the arts.
58
124000
3000
là giáo dục công chúng, cô nhóc rất thích nghệ thuật.
02:19
If the children of the Uganda need another dance partner,
59
127000
3000
Nếu các em bé ở Uganda cần một bạn nhảy nữa
02:22
Einstein could sure fit the bill, because she loves to dance.
60
130000
3000
Einstein nhất định sẽ phù hợp yêu cầu, vì cô nhóc thích nhảy lắm.
02:25
Can you get down?
61
133000
2000
Em nhảy xuống được không?
02:27
E: [Bobbing head] (Laughter)
62
135000
1000
E: [Lắc đầu] (Tiếng cười)
02:28
SW: Let's get down for everybody. Come on now.
63
136000
2000
Xuống vì mọi người đi nào. Đi nào.
02:30
She's going to make me do it, too. Ooh, ooh.
64
138000
2000
Cô ta nhất định phải khiến tôi làm theo cơ. Ooh, ooh.
02:32
Einstein: Ooh, ooh, ooh, ooh.
65
140000
2000
Einstein: Ooh, ooh, ooh, ooh.
02:34
SW: Do your head now.
66
142000
1000
SW: Làm cả đầu em nữa đi nào.
02:35
E: Ooh, ooh, ooh, ooh, ooh.
67
143000
2000
E: Ooh, ooh, ooh, ooh, ooh.
02:38
(Laughter)
68
146000
3000
(Tiếng cười)
02:41
SW: Or maybe Sirena Huang would like to learn some arias
69
149000
3000
SW: Hoặc có thể là cô bé Sirena Huang sẽ muốn học một vài điệu Aria
02:44
on her violin, and Einstein can sing along with some opera?
70
152000
3000
cho vi-ô-lông, và Einstein có thể hát opera theo?
02:47
E: [Operatic squawk]
71
155000
1000
E: [Quác theo kiểu opera]
02:48
SW: Very good.
72
156000
1000
SW: Tốt lắm.
02:49
(Laughter)
73
157000
1000
(Tiếng cười)
02:50
Or maybe Stu just needs another backup singer?
74
158000
3000
Hoặc là Stu cần một ca sĩ hát bè?
02:53
Einstein, can you also sing?
75
161000
2000
Einstein, em có hát được không?
02:55
I know, you need to get rid of that seed first. Can you sing?
76
163000
2000
Ồ chị biết rồi, em cần quăng cái hạt kia đi đã. Vậy em có hát được không?
02:57
E: La, la.
77
165000
1000
E: La, la.
02:58
SW: There you go. And, of course, if all else fails,
78
166000
3000
Thế đó. Và, dĩ nhiên, nếu mọi thứ đều thất bại,
03:01
you can just run off and enjoy a fun fiesta.
79
169000
3000
em có thể chỉ cần chạy đi và thưởng thức một ngày hội thật là vui nhộn.
03:04
E: [Squawks]
80
172000
1000
E: [Quác quác]
03:06
SW: All right. Well, Einstein was pretty embarrassed to admit this earlier,
81
174000
4000
SW: Được rồi. Ồ, Einstein cảm thấy thật xấu hổ khi phải thừa nhận điều này,
03:10
but she was telling me backstage that she had a problem.
82
178000
3000
nhưng cô nàng đã nói với tôi sau cánh gà là cô có một vấn đề.
03:13
E: What's the matter?
83
181000
2000
E: Chuyện gì thế?
03:15
SW: No, I don't have a problem. You have the problem, remember?
84
183000
2000
SW: Không, chị có vấn đề gì đâu. Vấn đề là của em cơ mà, nhớ không?
03:17
You were saying that you were really embarrassed,
85
185000
2000
Em nói là em thật xấu hổ
03:19
because you're in love with a pirate?
86
187000
2000
vì em đã yêu một tên cướp biển?
03:21
E: Yar.
87
189000
1000
E: Yar.
03:22
SW: There you go. And what do pirates like to drink?
88
190000
3000
SW: Thế đấy. Cướp biển thích uống gì nào?
03:25
E: Beer.
89
193000
1000
E: Bia.
03:26
SW: Yeah, that's right. But you don't like to drink beer, Einstein.
90
194000
3000
SW: Ồ đúng rồi. Nhưng em không thích bia, phải không Einstein?
03:29
You like to drink water.
91
197000
1000
Em thích uống nước cơ.
03:30
E: [Water sound]
92
198000
1000
E: [Tiếng nước chảy]
03:31
SW: Very good. Now, really, she is pretty nervous.
93
199000
3000
SW: Tốt lắm. Hiện giờ, thật tình là, cô nhóc lo lắng lắm.
03:34
Because one of her favorite folks from back home is here,
94
202000
3000
Vì một trong những nhân vật ưa thích từ quê nhà của cô đang ở đây
03:37
and she's pretty nervous to meet him.
95
205000
2000
và cô thật sự lo lắng khi được gặp ông.
03:39
She thinks Al Gore is a really good-looking man.
96
207000
3000
Cô nhóc nghĩ rằng Al Gore thật là đẹp trai.
03:42
What do you say to a good-looking man?
97
210000
2000
Em nói gì với một anh chàng đẹp trai nào?
03:44
E: Hey, baby.
98
212000
1000
E: Này, anh yêu.
03:45
(Laughter)
99
213000
2000
(Tiếng cười)
03:47
SW: And so do all the folks back home in Tennessee.
100
215000
2000
SW: Và tất cả các anh chàng ở nhà ở Tennessee đều nói như vậy.
03:49
E: Yee haw.
101
217000
2000
E: Yee haw.
03:51
(Laughter)
102
219000
1000
(Tiếng cười)
03:52
SW: And since she's such a big fan,
103
220000
2000
SW: Và bởi vì cô nhóc là một fan hâm mộ cuồng nhiệt,
03:54
she knows that his birthday is coming up at the end of March.
104
222000
2000
cô biết rằng sinh nhật của ông sắp tới vào cuối tháng 3 này.
03:56
And we didn't think he'd be in town then,
105
224000
2000
Và chúng tôi không nghĩ là tới lúc đó thì ông còn ở gần đây nữa,
03:58
so Einstein wanted to do something special for him.
106
226000
3000
nên Einstein muốn làm một điều gì đó thật đặc biệt cho ông.
04:01
So let's see if Einstein will sing "Happy Birthday" to Al Gore.
107
229000
3000
Vậy ta hãy xem Einstein có hát "Chúc mừng sinh nhật" cho Al Gore được không nào.
04:04
Can you sing "Happy Birthday" to him?
108
232000
2000
Em hát "Chúc mừng sinh nhật" cho ông được không?
04:06
E: Happy birthday to you.
109
234000
2000
E: Mừng ngày sinh nhật của anh.
04:08
SW: Again.
110
236000
2000
SW: Lại đi.
04:10
E: Happy birthday to you.
111
238000
1000
E: Mừng ngày sinh nhật của anh.
04:11
SW: Again.
112
239000
1000
SW: Lại nữa.
04:12
E: Happy birthday to you.
113
240000
3000
E: Mừng ngày sinh nhật của anh.
04:15
SW: Big finish.
114
243000
1000
SW: Kết thúc hoành tráng nào.
04:16
E: Happy birthday to you.
115
244000
2000
E: Mừng ngày sinh nhật của anh.
04:18
SW: Good job!
116
246000
2000
SW: Tốt lắm.
04:20
(Applause)
117
248000
5000
(Vỗ tay)
04:26
Well, before we wrap it up, she would like to give a shout out
118
254000
3000
Nào, trước khi chúng ta kết thúc, nàng vẹt muốn hò reo một chút
04:29
to all our animal friends back at the Knoxville Zoo.
119
257000
3000
cho những người bạn thú vật của chúng tôi ở vườn thú Knoxville.
04:32
Einstein, do you want to say "hi" to all the owls?
120
260000
2000
Einstein, em có muốn nói "chào" với những chú cú không?
04:34
E: Woo, woo, woo.
121
262000
1000
E: Woo, woo, woo.
04:35
SW: What about the other birds?
122
263000
2000
SW: Còn những bạn chim khác thì sao?
04:37
E: Tweet, tweet, tweet.
123
265000
1000
E: Tuýt, tuýt, tuýt.
04:38
SW: And the penguin?
124
266000
1000
SW: Còn chú cánh cụt?
04:39
E: Quack, quack, quack.
125
267000
1000
E: Quạc, quạc, quạc.
04:40
SW: There we go.
126
268000
1000
SW: Thế đó.
04:41
(Laughter)
127
269000
1000
(Tiếng cười)
04:42
Let's get that one out of there. How about a chimpanzee?
128
270000
2000
Phải lôi cái hạt kia ra mới được. Còn chú tinh tinh thì sao?
04:44
E: Ooh, ooh, ooh. Aah, aah, aah.
129
272000
2000
E:Ooh, ooh, ooh. Aah, aah, aah.
04:46
SW: Very good.
130
274000
1000
SW: Tốt lắm.
04:47
(Laughter)
131
275000
1000
(Tiếng cười).
04:48
What about a wolf?
132
276000
1000
Còn chú chó sói?
04:49
E: Ooooowww.
133
277000
1000
E: Ooooowww.
04:50
SW: And a pig?
134
278000
1000
SW: Còn chú heo?
04:51
E: Oink, oink, oink.
135
279000
1000
E: Ủn ỉn ủn ỉn.
04:52
SW: And the rooster?
136
280000
1000
SW: Còn chú gà trống?
04:53
E: Cock-a-doodle-doo!
137
281000
1000
E: Cúc cù cu!!
04:54
SW: And how about those cats?
138
282000
2000
SW: Còn lũ mèo thì sao?
04:56
E: Meow.
139
284000
1000
E: Meo.
04:57
(Laughter)
140
285000
1000
(Tiếng cười)
04:58
SW: At the zoo we have big cats from the jungle.
141
286000
2000
SW: Ở sở thú chúng ta có lũ mèo to lớn từ rừng xanh.
05:00
E: Grrrrr.
142
288000
1000
E: Grừ.
05:01
(Laughter)
143
289000
1000
(Tiếng cười)
05:02
SW: What about a skunk?
144
290000
2000
SW: Chú chồn hôi thì sao?
05:04
E: Stinker.
145
292000
1000
E: Bốc mùi lắm.
05:06
(Laughter)
146
294000
1000
(Tiếng cười)
05:07
SW: She's a comedian. I suppose you think you're famous? Are you famous?
147
295000
4000
SW: Cô nhóc là diễn viên hài đấy. Chị nghĩ là em nghĩ mình nổi tiếng lắm phải không? Em có nổi tiếng không?
05:11
E: Superstar.
148
299000
1000
E: Siêu sao.
05:12
SW: Yeah. You are a superstar.
149
300000
1000
SW: Ừ. Em là siêu sao.
05:13
(Laughter)
150
301000
1000
(Tiếng cười).
05:14
Well, we would like to encourage all of you to do your part
151
302000
3000
Vâng, chúng tôi muốn động viên tất cả các bạn làm những gì có thể
05:17
to help protect Einstein's animal friends, and to do your part
152
305000
4000
để bảo vệ những người bạn động vật của Einstein, và làm những gì có thể
05:21
to help protect their homes that they live [in].
153
309000
2000
dể giúp bảo vệ các căn nhà của những người bạn đó.
05:23
Now, Einstein does say it best when we ask her.
154
311000
2000
Einstein nói thật đúng khi chúng ta hỏi cô nhóc.
05:25
Why do we want to protect your home?
155
313000
2000
Tại sao chúng ta lại muốn bảo vệ nhà em?
05:27
E: I'm special.
156
315000
1000
E: Em đặc biệt.
05:28
SW: You are very special. What would you like to say
157
316000
2000
SW: Em rất đặc biệt. Em muốn nói gì
05:30
to all these nice people?
158
318000
1000
với tất cả những người tốt ở đây?
05:31
E: I love you.
159
319000
1000
E: Tôi yêu bạn.
05:32
SW: That's good. Can you blow them a kiss?
160
320000
2000
SW: Tốt lắm. Em hôn gió mọi người được không?
05:34
E: [Kissing noise]
161
322000
1000
E: [Tiếng hôn]
05:35
SW: And what do you say when it's time to go?
162
323000
1000
SW: Và khi phải đi rồi thì em nói gì?
05:36
E: Goodbye.
163
324000
1000
E: Tạm biệt.
05:37
SW: Good job. Thank you all.
164
325000
2000
Làm tốt lắm. Xin cảm ơn tất cả mọi người.
05:39
(Applause)
165
327000
4000
(Vỗ tay)
ABOUT THE SPEAKER
Einstein the Parrot - African grey parrotEinstein, the African grey parrot, has a vocabulary of more than 200 words and sounds; she can perform nearly half on cue.
Why you should listen
Einstein, the African grey parrot, squawked to fame after a winning performance on the Animal Planet game show Pet Star. She has a vocabulary of more than 200 words and sounds; she can perform nearly half on a cue from her trainer, Stephanie White. She can also impersonate a spaceship, a monkey and even a skunk.
Einstein is part of the Knoxville Zoo's outreach program, helping educate thousands of visitors about the natural world every year
Einstein the Parrot | Speaker | TED.com