ABOUT THE SPEAKER
Ziyah Gafić - Photographer + storyteller
To help him come to terms with the tragedy of his own homeland, Bosnian photographer Ziyah Gafić turns his camera on the aftermath of conflict, showing his images in galleries, in books and on Instagram.

Why you should listen

Ziyah Gafić uses his camera to capture the aftermath of war. He has traveled to Pakistan, Iraq and Chechnya to capture beautiful portraits of people carrying on with their lives in the face of destruction; he has photographed the everyday lives of children in Rwanda, a generation born from the widespread use of rape as a weapon during the Rwandan genocide. A moving question runs through his work: After war, how do people manage to keep the fabric of society together?

Gafić's interest in this subject comes from his own biography. Born in Sarajevo, he was a teenager during the Bosnian War of the 1990s. Through photography, he parses what happened in his homeland. For his book Quest for Identity, Gafić photographed the watches, keys, shoes, combs and glasses exhumed from mass graves 20 years after the Bosnian War. These objects are cleaned, catalogued and used to help identify the bodies found with them, but afterwards, they become what Gafić calls “orphans of the narrative,” either destroyed or stored away out of sight and out of mind. His quest is to keep them in view as a last testament to the fact that these people existed, preserving them as an easily accessible visual archive that tells the story of what happened—integrating an objective forensic perspective with human compassion.

More profile about the speaker
Ziyah Gafić | Speaker | TED.com
TED2014

Ziyah Gafić: Everyday objects, tragic histories

Ziyah Gafic: Codzienne przedmioty, tragiczne historie

Filmed:
1,040,925 views

Ziyac Gafic fotografuje przedmioty codziennego użytku: okulary, buty, zegarki. Jednak te zdjęcia są proste tylko z pozoru; przedstawiają przedmioty, które zostały ekshumowane z masowych grobów powstałych w czasie wojny w Bośni. Gafic, stypendysta TED pochodzący z Sarajewa, sfotografował każdy z tych przedmiotów, by stworzyć żywe archiwum tożsamości tych, którzy zniknęli.
- Photographer + storyteller
To help him come to terms with the tragedy of his own homeland, Bosnian photographer Ziyah Gafić turns his camera on the aftermath of conflict, showing his images in galleries, in books and on Instagram. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

Oto proste przedmioty:
00:12
These are simpleprosty objectsobiekty:
0
930
1455
00:14
clocksZegary, keysklucze, combsgrzebienie, glassesokulary.
1
2385
3795
zegarki, klucze, grzebienie, okulary.
To rzeczy, które ofiary
ludobójstwa w Bośni
00:18
They are the things the victimsofiary of genocideludobójstwo in BosniaBośnia
2
6180
2340
00:20
carriedrealizowane with them on theirich finalfinał journeypodróż.
3
8520
2997
brały ze sobą w ostatnią podróż.
00:23
We are all familiarznajomy with these mundanedoczesny,
4
11517
2723
Wszyscy znamy te przedmioty
codziennego użytku.
00:26
everydaycodziennie objectsobiekty.
5
14240
1734
Fakt, że niektóre ofiary
brały ze sobą rzeczy osobiste,
00:27
The factfakt that some of the victimsofiary carriedrealizowane
6
15974
1585
00:29
personalosobisty itemsprzedmiotów suchtaki as
toothpastePasta do zębów and a toothbrushSzczoteczka do zębów
7
17559
3414
takie jak szczoteczka i pasta do zębów,
00:32
is a clearjasny signznak they had no ideapomysł
8
20973
2519
to jasny znak, że nie miały pojęcia,
00:35
what was about to happenzdarzyć to them.
9
23492
1828
co się z nimi stanie.
00:37
UsuallyZazwyczaj, they were told that they were going to be
10
25320
2391
Zazwyczaj mówiono im,
że zostaną wymienieni za jeńców wojennych.
00:39
exchangedwymieniane for prisonerswięźniowie of warwojna.
11
27711
2488
00:42
These itemsprzedmiotów have been recoveredodzyskane
12
30199
2013
Przedmioty te znaleziono
w licznych grobach
na terenie mojej ojczyzny.
00:44
from numerousliczny massmasa gravesgroby acrossprzez my homelandojczyzna,
13
32212
2838
Obecnie, 20 lat po wojnie,
00:47
and as we speakmówić, forensicskryminalistyki are exhumingpodczas bodiesciała
14
35050
2530
badacze ekshumują ciała
00:49
from newlynowo discoveredodkryty massmasa gravesgroby,
15
37580
2134
z nowo odkrytych masowych grobów,
00:51
20 yearslat after the warwojna.
16
39714
1536
00:53
And it is quitecałkiem possiblymożliwie the largestNajwiększa ever discoveredodkryty.
17
41250
4083
chyba największych odkrytych do tej pory.
Podczas czterech lat wojny,
00:57
DuringPodczas the fourcztery yearslat of conflictkonflikt
18
45333
2278
która spustoszyła Bośnię
na początku lat 90.,
00:59
that devastatedzdewastowany the BosnianBośniacki nationnaród in the earlywcześnie '90s,
19
47611
2846
około 30 tysięcy obywateli,
głównie cywilów,
01:02
approximatelyw przybliżeniu 30,000 citizensobywatele, mainlygłównie civilianscywilów,
20
50457
3431
zaginęło, przypuszczalnie zginęło,
01:05
wentposzedł missingbrakujący, presumeddomniemanie killedzabity,
21
53888
1935
01:07
and anotherinne 100,000 were killedzabity
22
55823
1980
a 100 tysięcy poległo
podczas operacji wojennych.
01:09
duringpodczas combatwalka operationsoperacje.
23
57803
1727
01:11
MostWiększość of them were killedzabity
24
59530
1629
Większość z nich zabito
01:13
eitherzarówno in the earlywcześnie daysdni of the warwojna
25
61159
1773
albo podczas pierwszych dni wojny,
01:14
or towardsw kierunku the endkoniec of the hostilitiesdziałania wojenne,
26
62932
1366
albo pod koniec walk,
01:16
when U.N. safebezpieczny zonesstref like SrebrenicaSrebrenicy
27
64298
3179
gdy bezpieczne strefy ONZ,
takie jak Srebrenica,
01:19
fellspadł into the handsręce of the SerbSerbska armyarmia.
28
67477
3045
wpadły w ręce serbskiej armii.
01:22
The internationalmiędzynarodowy criminalkryminalista tribunalTrybunał
29
70522
2118
Międzynarodowy Trybunał Karny
01:24
delivereddostarczone a numbernumer of sentenceszdań
30
72640
1690
ogłosił wiele wyroków
01:26
for crimeszbrodnie againstprzeciwko humanityludzkość and genocideludobójstwo.
31
74330
2779
za zbrodnie przeciw ludzkości
oraz ludobójstwo.
01:29
GenocideLudobójstwo is a systematicsystematyczne and deliberatecelowe
32
77109
3509
Ludobójstwo to systematyczne i świadome
01:32
destructionzniszczenie of a racialrasowy, politicalpolityczny, religiousreligijny
33
80618
3670
wyniszczanie grupy rasowej, politycznej,
religijnej lub etnicznej.
01:36
or ethnicetniczny groupGrupa.
34
84288
1672
01:37
As much as genocideludobójstwo is about killingzabicie.
35
85960
2580
Ludobójstwo, oprócz wybijania narodu,
01:40
It is alsorównież about destroyingniszczenie theirich propertynieruchomość,
36
88540
3021
to również niszczenie jego własności,
dziedzictwa kulturowego,
01:43
theirich culturalkulturalny heritagedziedzictwo,
37
91561
1890
i wreszcie wszelkich
wzmianek o jego istnieniu.
01:45
and ultimatelyostatecznie the very notionpojęcie that they ever existedistniały.
38
93451
3262
Ludobójstwo to nie tylko mordowanie;
01:48
GenocideLudobójstwo is not only about the killingzabicie;
39
96713
2497
to zaprzeczenie tożsamości.
01:51
it is about the deniedodmówiono identitytożsamość.
40
99210
3173
Zawsze są jakieś ślady,
01:54
There are always tracesślady
41
102383
1430
01:55
no suchtaki thing as a perfectidealny crimeprzestępstwo.
42
103813
1719
nie ma zbrodni doskonałej.
01:57
There are always remnantsresztki of the perishedzginęli oneste
43
105532
2735
Zawsze są pozostałości po zaginionych,
02:00
that are more durabletrwałe than theirich fragilekruchy bodiesciała
44
108267
2518
trwalsze niż ich kruche ciała,
02:02
and our selectiveselektywne and fadingzblakły memorypamięć of them.
45
110785
3738
i nasza wybiórcza, przemijająca pamięć.
02:06
These itemsprzedmiotów are recoveredodzyskane
46
114523
2657
Przedmioty te odzyskano
z wielu masowych grobów,
02:09
from numerousliczny massmasa gravesgroby,
47
117180
1172
02:10
and the mainGłówny goalcel of this collectionkolekcja of the itemsprzedmiotów
48
118352
3414
a głównym celem ich gromadzenia
jest unikalny proces identyfikacji osób,
02:13
is a uniquewyjątkowy processproces
49
121766
1468
02:15
of identifyingidentyfikacji those who disappearedzniknął in the killingszabójstwa,
50
123234
3278
które zaginęły w wyniku
pierwszego aktu ludobójstwa
02:18
the first actdziałać of genocideludobójstwo on EuropeanEuropejski soilgleba
51
126512
2970
na ziemi europejskiej
od czasów Holokaustu.
02:21
sinceod the HolocaustHolokaust.
52
129482
1423
02:22
Not a singlepojedynczy bodyciało should remainpozostawać undiscoverednieodkryta
53
130905
2514
Każde ciało powinno zostać
odkryte i zidentyfikowane.
02:25
or unidentifiedNiezidentyfikowane.
54
133419
1866
02:27
OnceRaz recoveredodzyskane,
55
135285
1365
Odnalezione przedmioty,
02:28
these itemsprzedmiotów that the victimsofiary carriedrealizowane with them
56
136650
2923
które ofiary brały ze sobą
na drogę ku egzekucji,
02:31
on theirich way to executionwykonanie
57
139573
1479
02:33
are carefullyostrożnie cleanedwyczyszczony, analyzedanalizowane,
58
141052
2357
są starannie czyszczone, analizowane,
02:35
cataloguedskatalogowane and storedzapisane.
59
143409
2238
katalogowane i przechowywane.
Tysiące artefaktów spakowano
02:37
ThousandsTysiące of artifactsartefakty are
packedzapakowane in whitebiały plasticPlastikowy bagstorby
60
145647
3150
do białych, plastikowych toreb,
02:40
just like the oneste you see on CSICSI.
61
148797
2403
takich jakie widzicie w CSI.
02:43
These objectsobiekty are used as a forensicsądowy toolnarzędzie
62
151200
2738
Stanowią one narzędzie badawcze
02:45
in visualwizualny identificationIdentyfikacja of the victimsofiary,
63
153938
2455
w identyfikacji wizualnej ofiar
02:48
but they are alsorównież used as
very valuablecenny forensicsądowy evidencedowód
64
156393
3247
i służą również jako cenne dowody sądowe
02:51
in the ongoingtrwający warwojna crimeszbrodnie trialspróby.
65
159640
2837
w toczących się procesach karnych.
02:54
SurvivorsOcalałych are occasionallysporadycznie callednazywa
66
162477
2091
Ocaleńcy są czasem wzywani,
02:56
to try to identifyzidentyfikować these itemsprzedmiotów physicallyfizycznie,
67
164568
2551
by spróbować fizycznie
zidentyfikować przedmioty,
02:59
but physicalfizyczny browsingprzeglądanie stron is extremelyniezwykle difficulttrudny,
68
167119
3330
jednak jest to niezwykle trudny,
03:02
an ineffectivenieskuteczne and painfulbolesny processproces.
69
170449
3102
nieefektywny i bolesny proces.
03:05
OnceRaz the forensicskryminalistyki and doctorslekarze and lawyersprawnicy
70
173551
3793
Gdy badacze sądowi, doktorzy i prawnicy
skończą analizę przedmiotów,
03:09
are doneGotowe with these objectsobiekty,
71
177344
1142
03:10
they becomestają się orphanssieroty of the narrativenarracja.
72
178486
2931
stają się one sierotami historii.
03:13
ManyWiele of them get destroyedzniszczony, believe it or not,
73
181417
2902
Wierzcie lub nie,
większość z nich zostaje zniszczona
03:16
or they get simplypo prostu shelvedodłożony na półkę,
74
184319
1637
lub składowana i pamięć o nich zanika.
03:17
out of sightwidok and out of mindumysł.
75
185956
2242
03:20
I decidedzdecydowany a fewkilka yearslat agotemu
76
188198
2516
Kilka lat temu postanowiłem sfotografować
03:22
to photographfotografia everykażdy singlepojedynczy exhumedekshumowane itempozycja
77
190714
2666
każdy przedmiot z ekshumacji,
03:25
in orderzamówienie to createStwórz a visualwizualny archiveArchiwum
78
193380
1901
by stworzyć wizualne archiwum,
03:27
that survivorsktórzy przeżyli could easilyz łatwością browsePrzeglądaj.
79
195281
3350
które ocalałe osoby
mogłyby łatwo przeglądać.
03:30
As a storytellergawędziarz, I like to give back to the communityspołeczność.
80
198631
4057
Jako narrator chcę oddać coś społeczności.
Chcę więcej niż tylko podnieść świadomość.
03:34
I like to moveruszaj się beyondpoza raisingwychowywanie awarenessświadomość.
81
202688
2743
03:37
And in this casewalizka, someonektoś maymoże
82
205431
2184
W tym przypadku
być może ktoś rozpozna te przedmioty,
03:39
recognizerozpoznać these itemsprzedmiotów
83
207615
1601
03:41
or at leastnajmniej theirich photographsfotografie will remainpozostawać
84
209216
2696
a przynajmniej ich zdjęcia pozostaną
03:43
as a permanentstały, unbiasedbezstronne and accuratedokładny reminderprzypomnienie
85
211912
3802
jako stały i obiektywny obraz tego,
co się zdarzyło.
03:47
of what happenedstało się.
86
215714
1912
Fotografia ma budzić empatię,
03:49
PhotographyFotografii is about empathyempatia,
87
217626
2138
a powszedniość tych przedmiotów
gwarantuje empatię.
03:51
and the familiarityzażyłość of these
itemsprzedmiotów guaranteegwarancja empathyempatia.
88
219764
3218
W tym przypadku jestem jedynie narzędziem,
03:54
In this casewalizka, I am merelyjedynie a toolnarzędzie,
89
222982
2454
03:57
a forensicsądowy, if you like,
90
225436
1654
być może badaczem.
Wynikiem mojej pracy jest zdjęcie,
03:59
and the resultwynik is a photographyfotografia that is as closeblisko
91
227090
2665
jak najbardziej zbliżone do dokumentu.
04:01
as possiblemożliwy of beingistota a documentdokument.
92
229755
2621
04:04
OnceRaz all the missingbrakujący personsosoby are identifiedzidentyfikowane,
93
232376
3139
Gdy wszystkie osoby
zostaną zidentyfikowane,
pozostaną tylko ich gnijące ciała
04:07
only decayingrozkładające się bodiesciała in theirich gravesgroby
94
235515
1773
04:09
and these everydaycodziennie itemsprzedmiotów will remainpozostawać.
95
237288
2342
oraz te codzienne przedmioty.
W swej prostocie
04:11
In all theirich simplicityprostota,
96
239630
1925
przedmioty te są ostatnim świadectwem
04:13
these itemsprzedmiotów are the last testamenttestament
97
241555
2207
potwierdzającym tożsamość ofiar,
04:15
to the identitytożsamość of the victimsofiary,
98
243762
1557
04:17
the last permanentstały reminderprzypomnienie
99
245319
2028
ostatnim trwałym dowodem,
04:19
that these people ever existedistniały.
100
247347
1972
że ci ludzie kiedykolwiek istnieli.
04:21
Thank you very much.
101
249319
2338
Dziękuję bardzo.
(Brawa)
04:23
(ApplauseAplauz)
102
251657
3813
Translated by Maciej Mackiewicz
Reviewed by Rysia Wand

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Ziyah Gafić - Photographer + storyteller
To help him come to terms with the tragedy of his own homeland, Bosnian photographer Ziyah Gafić turns his camera on the aftermath of conflict, showing his images in galleries, in books and on Instagram.

Why you should listen

Ziyah Gafić uses his camera to capture the aftermath of war. He has traveled to Pakistan, Iraq and Chechnya to capture beautiful portraits of people carrying on with their lives in the face of destruction; he has photographed the everyday lives of children in Rwanda, a generation born from the widespread use of rape as a weapon during the Rwandan genocide. A moving question runs through his work: After war, how do people manage to keep the fabric of society together?

Gafić's interest in this subject comes from his own biography. Born in Sarajevo, he was a teenager during the Bosnian War of the 1990s. Through photography, he parses what happened in his homeland. For his book Quest for Identity, Gafić photographed the watches, keys, shoes, combs and glasses exhumed from mass graves 20 years after the Bosnian War. These objects are cleaned, catalogued and used to help identify the bodies found with them, but afterwards, they become what Gafić calls “orphans of the narrative,” either destroyed or stored away out of sight and out of mind. His quest is to keep them in view as a last testament to the fact that these people existed, preserving them as an easily accessible visual archive that tells the story of what happened—integrating an objective forensic perspective with human compassion.

More profile about the speaker
Ziyah Gafić | Speaker | TED.com

Data provided by TED.

This site was created in May 2015 and the last update was on January 12, 2020. It will no longer be updated.

We are currently creating a new site called "eng.lish.video" and would be grateful if you could access it.

If you have any questions or suggestions, please feel free to write comments in your language on the contact form.

Privacy Policy

Developer's Blog

Buy Me A Coffee