TEDMED 2012
Ben Goldacre: What doctors don't know about the drugs they prescribe
ბენ გოლდეკი: რა არ იციან ექიმებმა წამლების შესახებ
Filmed:
Readability: 5
2,501,600 views
როცა ახალი წამალი იტესტება, შედეგი უნდა გახდეს ცნობილი მთელი სამედიცინო საზოგადოებისთვის. თუმცა უმრავლეს შემთხვევაში ინფორმაციის ნაწილი იკარგება. ამ საუბარში ბენ გოლდეკი ხსნის თუ რა კრიტიკული მნშიშვნელობისაა აღნიშნული უგულებელყოფილი მასალა.
Ben Goldacre - Debunker
Ben Goldacre unpicks dodgy scientific claims made by scaremongering journalists, dubious government reports, pharmaceutical corporations, PR companies and quacks. Full bio
Ben Goldacre unpicks dodgy scientific claims made by scaremongering journalists, dubious government reports, pharmaceutical corporations, PR companies and quacks. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:16
Hi. So, this chap here,
0
671
2785
მოგესალმებით. ეს ახალგაზრდა
00:19
he thinks he can tell you the future.
1
3456
2262
ფიქრობს რომ შეუძლია მომავალი გამოიცნოს.
00:21
His name is Nostradamus, although here the Sun have
2
5718
1979
მისი სახელი ნოსტრადამუსია, თუმცა ცეცხლმა
00:23
made him look a little bit like Sean Connery. (Laughter)
3
7697
3670
უფრო შონ კონერს დაამსგავსა. (სიცილი)
00:27
And like most of you, I suspect, I don't really believe
4
11367
2903
და როგორც უმრავლეს თქვენგანს, მეც არ მჯერა
00:30
that people can see into the future.
5
14270
1108
ადამიანების, რომლებიც მომავალს ხედავენ
00:31
I don't believe in precognition, and every now and then,
6
15378
2704
მაგრამ ხშირად გვესმის, რომ
00:33
you hear that somebody has been able to predict something that happened in the future,
7
18082
3182
ვიღაცამ მოახერხა მომავლის წინასწრმეტყველება, რომელიც ალბათ
00:37
and that's probably because it was a fluke, and we only
8
21264
3059
უბრალო დამთხვევა იყო, და მართლაც, ტენდენციასავით მხოლოდ
00:40
hear about the flukes and about the freaks.
9
24323
2615
დამთხვევებისა და გამართლებების შესახებ ვიგებთ.
00:42
We don't hear about all the times that people got stuff wrong.
10
26938
4079
ჩვენამდე იშვიათად მოდის ხმა შეცდომებზე.
00:46
Now we expect that to happen with silly stories
11
31017
2160
თუმცა ეს სულელური ისტორიები
00:49
about precognition, but the problem is,
12
33177
3139
არაფერს ცვლის. საქმე ისაა, რომ
00:52
we have exactly the same problem in academia
13
36316
3344
ჩვენ იგივე პრობლემები გვაქვს აკადემიასა და
00:55
and in medicine, and in this environment, it costs lives.
14
39660
4501
მედიცინაში, სადაც შეცდომა სიცოცხლედ ფასობს.
01:00
So firstly, thinking just about precognition, as it turns out,
15
44161
3365
ეხლა ცოტა ისევ წინასწარმეტყველების შესახებ:
01:03
just last year a researcher called Daryl Bem conducted
16
47526
2529
გასულ წელს მკვლევარმა დერილ ბემმა
01:05
a piece of research where he found evidence
17
50055
1836
დაკვირვების შედეგად იპოვა მტკიცებულება იმის შესახებ,
01:07
of precognitive powers in undergraduate students,
18
51891
3658
რომ სტუდენტებს გააჩნიათ წინასწარმეტყველური შესაძლებლობები
01:11
and this was published in a peer-reviewed academic journal
19
55549
2574
და ეს მოსაზრება ერთერთ აკადემიურ ჟურნალში იქნა დაბეჭდილი.
01:14
and most of the people who read this just said, "Okay, well,
20
58123
2281
თუმცა ეს ინფორმაცია ბევრისთვის ალბათ არაფრის მთქმელია,
01:16
fair enough, but I think that's a fluke, that's a freak, because I know
21
60404
2181
მაგრამ მე ამას დამთხვევას ვეძახი. საინტერესოა
01:18
that if I did a study where I found no evidence
22
62585
2834
მე რომ საპირისპირო დამედგინა ანუ
01:21
that undergraduate students had precognitive powers,
23
65419
2512
არანაირი ზებუნებრივი ძალების დამამტკიცებელი ფაქტი აღმომეჩინა
01:23
it probably wouldn't get published in a journal.
24
67931
3552
ეს კვლევა ალბათ არც ერთ ჟურნალში გამოქვეყნდებოდა.
01:27
And in fact, we know that that's true, because
25
71483
2855
და ეს სიმართლეა, რადგან
01:30
several different groups of research scientists tried
26
74338
2529
იმის მერე რამდენიმე დამოუკიდებელმა სამეცნიერო ჯგუფმა
01:32
to replicate the findings of this precognition study,
27
76867
3520
გაიმეორა ექსპერიმენტი ექსტრასენსობის აღმოსაჩენად
01:36
and when they submitted it to the exact same journal,
28
80387
2635
და როდესაც უარყოფითი შედეგებით მიადგნენ იმავე ჟურნალს გამოსაქვეყნებლად
01:38
the journal said, "No, we're not interested in publishing
29
83022
3152
პასუხად სასტიკი უარი მიიღეს,
01:42
replication. We're not interested in your negative data."
30
86174
4525
რადგან უარყოფითი შედეგი არ მიიჩნიეს საინტერესოდ.
01:46
So this is already evidence of how, in the academic
31
90699
2754
ეს უკვე ფაქტია, რომ აკადემიურ ლიტერატურაში
01:49
literature, we will see a biased sample of the true picture
32
93453
4870
ვხვდებით სახეშეცვლილ და არაობიექტურ სურათს
01:54
of all of the scientific studies that have been conducted.
33
98323
3467
ყველა იმ სამეცნიერო კვლევების შედეგებისა, რაც კი ჩატარებულა.
01:57
But it doesn't just happen in the dry academic field of psychology.
34
101790
4429
არ იფიქროთ რომ ეს ტენდენცია მხოლოდ ფსიქოლოგიის სფეროს უკავშირდება.
02:02
It also happens in, for example, cancer research.
35
106219
4367
იგივე მაგალითები გვაქვს თუნდაც სიმსივნის თემატიკაში.
02:06
So in March, 2012, just one month ago, some researchers
36
110586
4077
2012 წლის მარტში ზოგმა მკვლევარმა
02:10
reported in the journal Nature how they had tried
37
114663
2896
მიმართა ინფორმაციით ჟურნალ "Nature" თუ როგორ
02:13
to replicate 53 different basic science studies looking at
38
117559
3846
გაიმეორეს 53 განსხვავებული კვლევა
02:17
potential treatment targets in cancer,
39
121405
3555
სიმსივნის პოტენციურ მკურნალობასთან დაკავშირებით.
02:20
and out of those 53 studies, they were only able
40
124960
2638
მათ 53-დან დადებითი შედეგი
02:23
to successfully replicate six.
41
127598
3076
მხოლოდ 6 შემთხვევაში მიიღეს.
02:26
Forty-seven out of those 53 were unreplicable.
42
130674
4333
47 კი უარყოფითი აღმოჩნდა.
02:30
And they say in their discussion that this is very likely
43
135007
3913
და ეს შედეგი იმით განმარტეს, რომ
02:34
because freaks get published.
44
138920
2639
არაობიექტური ინფორმაცია იბეჭდება.
02:37
People will do lots and lots and lots of different studies,
45
141559
2096
ხალხი მრავალ განსხვავებულ კვლევას ატარებს
02:39
and the occasions when it works they will publish,
46
143655
2120
და ხანდახან უმართლებთ , რომელსაც აქვეყნებენ კიდეც
02:41
and the ones where it doesn't work they won't.
47
145775
1679
და ყველა სხვა წარუმატებელ შემთხვევას უგულებელყოფენ.
02:43
And their first recommendation of how to fix this problem,
48
147454
3941
რეკომენდაცია თუ როგორ გამოვასწოროთ ეს პრობლემა,
02:47
because it is a problem, because it sends us all down blind alleys,
49
151395
3289
რომელიც ასე გვაბრმავებს,
02:50
their first recommendation of how to fix this problem
50
154684
1706
მდგომარეობს იმაში, რომ
02:52
is to make it easier to publish negative results in science,
51
156390
3393
გაადვილდეს უარყოფითი შედეგების მქონე ექსპერიმენტების გამოქვეყნება
02:55
and to change the incentives so that scientists are
52
159783
2907
და შეიცვალოს ტენდენცია, რომ მეცნიერებმაც
02:58
encouraged to post more of their negative results in public.
53
162690
4352
უფრო გაბედულად ბეჭდონ უარყოფითი შედეგები.
03:02
But it doesn't just happen in the very dry world
54
167042
3852
თუმცა ასეთი მიდგომა არ გვხვდება იშვიათად ან
03:06
of preclinical basic science cancer research.
55
170894
3851
მხოლოდ სიმსივნესთან დაკავშირებით.
03:10
It also happens in the very real, flesh and blood
56
174745
3657
მსგავსი ფორმატით ხელმძღვანელობს
03:14
of academic medicine. So in 1980,
57
178402
3591
თანამედროვე აკადემიური მედიცინა.
03:17
some researchers did a study on a drug called lorcainide,
58
181993
3008
1980 წელს მკვლევარებმა შეისწავლეს ანტიარითმიული
03:20
and this was an anti-arrhythmic drug,
59
185001
2331
წამალი "ლორკაიდინი",
03:23
a drug that suppresses abnormal heart rhythms,
60
187332
2251
რომელიც ბლოკავს გულის აბნორმალურ რითმებს.
03:25
and the idea was, after people have had a heart attack,
61
189598
2228
იდეა ის იყო , რომ გულის ინფარქტის შემდეგ
03:27
they're quite likely to have abnormal heart rhythms,
62
191826
1537
დიდი ალბათობაა რომ განვითარდეს გულის რითმის დარღვევები.
03:29
so if we give them a drug that suppresses abnormal heart
63
193363
2377
შესაბამისად თუ ჩვენ ამ პროცესს ხელს შევუშლით
03:31
rhythms, this will increase the chances of them surviving.
64
195740
3713
ანტიარითმიული მედიკამენტით, ამით მათი გადარჩენის შანსს გავზრდით.
03:35
Early on its development, they did a very small trial,
65
199453
3008
პირველად ჩატარდა მცირე მასშტაბის კვლევა,
03:38
just under a hundred patients.
66
202461
1644
დაახლოებით 100 ადამინზე ნაკლები პაციენტით.
03:40
Fifty patients got lorcainide, and of those patients, 10 died.
67
204105
3652
მათგან 50 იღებდა ლორკაიდინს, აქედან 10 გარდაიცვალა.
03:43
Another 50 patients got a dummy placebo sugar pill
68
207757
3043
დარჩენილი 50 პაციენტი იყო პლაცებოზე და
03:46
with no active ingredient, and only one of them died.
69
210800
2958
მათ შორის მხოლოდ ერთის გამოსავალს წარმოდგენდა სიკვდილი.
03:49
So they rightly regarded this drug as a failure,
70
213758
2649
ასე რომ წამალი გამოუსადეგარი აღმოჩნდა.
03:52
and its commercial development was stopped, and because
71
216407
2869
შედეგად შეწყდა მისი პროდუქცია და ამის გამო
03:55
its commercial development was stopped, this trial was never published.
72
219276
4348
ზემოთ ხსენებული კვლევა არასოდეს გამოქვეყნებულა.
03:59
Unfortunately, over the course of the next five, 10 years,
73
223624
5397
სამწუხაროდ, შემდგომი 5-10 წლის განმალობში
04:04
other companies had the same idea about drugs that would
74
229021
3825
გრძელდებოდა შეუმოწმებელი ანტიარითმიული საშუალებებით
04:08
prevent arrhythmias in people who have had heart attacks.
75
232846
2592
პოსტინფარქტული პაციენტების მკურნალობა.
04:11
These drugs were brought to market. They were prescribed
76
235438
1720
ისინი ხელმისაწვდომი იყო ნებისმიერ აფთიაქში და
04:13
very widely because heart attacks are a very common thing,
77
237158
3412
ფართოდ გამოიყენებოდა გულის ინფარქტის მაღალი ინსიდენსის გამო
04:16
and it took so long for us to find out that these drugs
78
240570
3843
და დიდი დრო დასჭირდა იმის დადგენას,რომ ეს
04:20
also caused an increased rate of death
79
244413
2911
მედიკამენტებიც ზრდიან სიკვდილიანობის რისკს.
04:23
that before we detected that safety signal,
80
247324
2747
მაგრამ სანამ ამას დავამტკიცებდით
04:25
over 100,000 people died unnecessarily in America
81
250071
6051
100,000-ზე მეტი ადმიანი გარდაიცვალა ამერიკაში
04:32
from the prescription of anti-arrhythmic drugs.
82
256122
3451
ანტიარითმიული პრეპარატების უყურადღებო გამოყენების გამო.
04:35
Now actually, in 1993,
83
259573
3598
მოგვიანებით, 1993 წელს
04:39
the researchers who did that 1980 study, that early study,
84
263171
3560
მეცნიერმა, რომელმაც ჩაატარა 1980 წლის კვლევა
04:42
published a mea culpa, an apology to the scientific community,
85
266731
3841
განუცხადა საზოგადოებას რომ
04:46
in which they said, "When we carried out our study in 1980,
86
270572
3125
ექსპერიმენტის უარყოფითი შედეგები
04:49
we thought that the increased death rate that occurred
87
273697
1936
რომლებიც მიუთითებდნენ ანტიარითმიული საშუალების
04:51
in the lorcainide group was an effect of chance."
88
275633
3358
არაეფექტურობას, შეიძლება შემთხვევითი ყოფილიყო.
04:54
The development of lorcainide was abandoned for commercial reasons,
89
278991
2032
მიუხედავად იმისა რომ წამლის განვითარება შეწყდა,
04:56
and this study was never published;
90
281023
1638
კვლევის შედეგები არასდროს დაბეჭდილა.
04:58
it's now a good example of publication bias.
91
282661
2386
ეს კარგი მაგალითია პუბლიკაციური მანევრისა,
05:00
That's the technical term for the phenomenon where
92
285047
1891
რაც ტექნიკური სახელია ფენომენისა, როდესაც
05:02
unflattering data gets lost, gets unpublished, is left
93
286938
4238
ჭეშმარიტი ინფორმაცია იკარგება, რჩება გამოუქვეყნებელი,
05:07
missing in action, and they say the results described here
94
291176
3371
რასაც ჩვენ შემთხვევაში
05:10
"might have provided an early warning of trouble ahead."
95
294547
4808
წინასწარი გამაფრთხილებლის როლი შეიძლება ეთამაშა.
05:15
Now these are stories from basic science.
96
299355
3213
აქ მონათხრობი ისტორიები მოძველებულია,
05:18
These are stories from 20, 30 years ago.
97
302568
4787
სადღაც 20-30 წლის წინანდელი.
05:23
The academic publishing environment is very different now.
98
307355
3147
დღესდღეობით პუბლიკაციური გარემო სახეცვლილია.
05:26
There are academic journals like "Trials," the open access journal,
99
310502
3995
არსებობს სპეციალური ჟურნალი "Trials", რომელიც
05:30
which will publish any trial conducted in humans
100
314497
2655
აქვეყნებს ნებისმიერ კვლევას ჩატარებულს ადამიანებზე
05:33
regardless of whether it has a positive or a negative result.
101
317152
3303
მათი შედეგის და მიუხედავად.
05:36
But this problem of negative results that go missing in action
102
320455
3969
მაგრამ პრობლემამაც იცვალა სახე
05:40
is still very prevalent. In fact it's so prevalent
103
324424
3559
და იმდენად ხშირ მოვლენად იქცა რომ
05:43
that it cuts to the core of evidence-based medicine.
104
327983
5851
მტკიცებითი მედიცინის ერთერთ ბირთვდაც კი მოგვევლინა.
05:49
So this is a drug called reboxetine, and this is a drug
105
333834
3015
არის ასეთი წამალი "რებოქსეტინი', რომელსაც
05:52
that I myself have prescribed. It's an antidepressant.
106
336849
2535
მეც ხშირდ ვუნიშნავდი პაციენტებს. ის ანტიდეპრესანტია.
05:55
And I'm a very nerdy doctor, so I read all of the studies
107
339384
2536
მე როგორც წიგნის ჭიას, მიყვარს ყველანაირი ინფორმციის
05:57
that I could on this drug. I read the one study that was published
108
341920
3052
თავმოყრა წამლის შესახებ. წავიკითხე ერთი სტატია, სადაც
06:00
that showed that reboxetine was better than placebo,
109
344972
2947
ეწერა რომ რებოქსეტინი უკეთესი იყო პლაცებოზე,
06:03
and I read the other three studies that were published
110
347919
1864
და კიდევ სამი, სადაც ამტკიცებდნენ რომ
06:05
that showed that reboxetine was just as good as any other antidepressant,
111
349783
3571
ის იმავე ეფექტურობით ხასიათდებოდა, როგორც სხვა ანტიდეპრესანტები.
06:09
and because this patient hadn't done well on those other antidepressants,
112
353354
2187
და რადგან ეს სხვა ანტიდეპრესანტები არაეფექტური იყო
06:11
I thought, well, reboxetine is just as good. It's one to try.
113
355541
2466
ჩემი პაციენტის შემთხვევაში, გადავწყვიტე "რებოქსეტინი" გამომეყენებინა.
06:13
But it turned out that I was misled. In fact,
114
358007
3392
მაგრამ აღმოჩნდა რომ მომატყუეს. სინამდვილეში
06:17
seven trials were conducted comparing reboxetine
115
361399
2449
შვიდი რანდომიზირებული კვლევა ჩატარდა "რებოქსეტინისა"
06:19
against a dummy placebo sugar pill. One of them
116
363848
2712
და პლაცებო ეფექტის შესადარებლად. მათ შორის ერთი
06:22
was positive and that was published, but six of them
117
366560
2312
დადებითი იყო, რომელიც გამოქვეყნდა, და დანარჩენი
06:24
were negative and they were left unpublished.
118
368872
4048
ექვსი უარყოფითი - არა.
06:28
Three trials were published comparing reboxetine
119
372920
1739
სამი ცდის შედეგები დაიბეჭდა, სადაც "რებოქსენტინმა"
06:30
against other antidepressants in which reboxetine
120
374659
2226
ანალოგიური შედეგი აჩვენა სხვა ანტიდეპრესანტებთან შედარებით
06:32
was just as good, and they were published,
121
376885
1793
და აბა გამოიცანით - სამივე გამქვეყნდა, მაშინ როდესაც
06:34
but three times as many patients' worth of data was collected
122
378678
4389
სამჯერ მეტი ინფორმაცია დაგროვდა იმის
06:38
which showed that reboxetine was worse than
123
383067
1871
დამადასტურებლად, რომ რებოქსეტინი ნაკლებად ეფექტური
06:40
those other treatments, and those trials were not published.
124
384938
4701
იყო ვიდრე სხვა მედიკამენტები, თუმცა ეს არ გამოუქვეყნებიათ.
06:45
I felt misled.
125
389639
3759
მე მომატყუეს!
06:49
Now you might say, well, that's an extremely unusual example,
126
393398
2130
თქვენ შეგიძლიათ ეს იშვიათ მოვლენად მიიჩნიოთ,
06:51
and I wouldn't want to be guilty of the same kind of
127
395528
2008
თუმცა მე არ მინდა ვიქცე დამნაშავედ მსგავსი
06:53
cherry-picking and selective referencing
128
397536
2981
არასწორი შერჩევის მექანიზმის გამო.
06:56
that I'm accusing other people of.
129
400517
1791
დამნაშავე ის ხალხია ვინც ამას მირჩევს.
06:58
But it turns out that this phenomenon of publication bias
130
402308
1884
მაგრამ იმედი უნდა გაგიცრუოთ - პუბლიკაციური მანევრი
07:00
has actually been very, very well studied.
131
404192
2127
უკვე კარგად აპრობირებული მეთოდია.
07:02
So here is one example of how you approach it.
132
406319
2218
უფრო მარტივად ეხლა აგიხსნით.
07:04
The classic model is, you get a bunch of studies where
133
408537
2440
კლასიკური მოდელი ასეთია: შენ გაქვს
07:06
you know that they've been conducted and completed,
134
410977
2185
უამრავი დამუშავებული და დასრულებული კვლევა,
07:09
and then you go and see if they've been published anywhere
135
413162
2321
შემდეგ მიდიხარ და ამოწმებ თუ გამოქვეყნდა რომელიმე
07:11
in the academic literature. So this took all of the trials
136
415483
2863
აკადემიურ ლიტერატურაში. აღსანიშნავია რომ
07:14
that had ever been conducted on antidepressants
137
418346
2154
ყურადღებაში მიღებულ იქნა მხოლოდ ის კვლევები,
07:16
that were approved over a 15-year period by the FDA.
138
420500
3642
რომლებიც FDA-ს მიერ იქნა განხილული.
07:20
They took all of the trials which were submitted to the FDA as part of the approval package.
139
424142
3756
საქმე ისაა რომ ეს არ წარმოადგენს კვლევების სრულ რაოდენობას
07:23
So that's not all of the trials that were ever conducted on these drugs,
140
427898
3200
რადგან ყველა მეცნიერი არ მიმართავს FDA-ს
07:26
because we can never know if we have those,
141
431098
2098
თუ მას არ სჭირდება მარკეტინგული ავტორიზაცია
07:29
but it is the ones that were conducted in order to get the marketing authorization.
142
433196
3494
რაც არც ისე დიდი ნაწილია კვლევებისა.
07:32
And then they went to see if these trials had been published
143
436690
2349
შემდეგ კი შემოწმდა გამოქვეყნდა თუ არა ყველა ნაშრომი ლიტერატურაში
07:34
in the peer-reviewed academic literature. And this is what they found.
144
439039
2572
და აი რა აღმოაჩინეს.
07:37
It was pretty much a 50-50 split. Half of these trials
145
441611
3169
სინამდვილეში პასუხი 50:50 იყო. ანუ ნახევარი
07:40
were positive, half of them were negative, in reality.
146
444780
3597
დადებითი შედეგით, ნახევარიც-უარყოფითი.
07:44
But when they went to look for these trials in the peer-reviewed academic literature,
147
448377
4741
მაგრამ როდესაც გამოქვეყნებული ლიტერატურა გადაამოწმეს
07:49
what they found was a very different picture.
148
453118
2234
სახეზე განსხვავებული სურათი დახვდათ.
07:51
Only three of the negative trials were published,
149
455352
4372
უარყოფითი ნახევრიდან მხოლოდ სამი იყო გამოქვეყნებული,
07:55
but all but one of the positive trials were published.
150
459724
4642
დადებითიდან კი ყველა გარდა ერთისა.
08:00
Now if we just flick back and forth between those two,
151
464366
3761
და თუ შევადარებთ ფაქტობრივ რეალობას ნაბეჭდთან,
08:04
you can see what a staggering difference there was
152
468127
2594
სხვაობა აღმაშფოთებელი იქნება.
08:06
between reality and what doctors, patients,
153
470721
3450
ამ გზით დამახინჯებული რეალობა
08:10
commissioners of health services, and academics
154
474171
2622
გადაეცემა ექიმებს, ექიმებიდან კი
08:12
were able to see in the peer-reviewed academic literature.
155
476793
3281
პაციენტებს, რაც მათ ჯანმრთელობაზე აისახება.
08:15
We were misled, and this is a systematic flaw
156
480074
4454
ჩვენ მოგვატყუეს და ეს სისტემა
08:20
in the core of medicine.
157
484528
3330
მტკიცებითი მედიცინის ბირთვს წრმოადგენს.
08:23
In fact, there have been so many studies conducted on
158
487858
2663
დღესდღეობით ეს უკვე საიდუმლო აღარაა.
08:26
publication bias now, over a hundred, that they've been
159
490521
3384
უამრავი სტატია დაიბეჭდა პუბლიკაციურ მანევრზე.
08:29
collected in a systematic review, published in 2010,
160
493905
3194
2010 წელს გამოქვეყნდა
08:32
that took every single study on publication bias
161
497099
2766
ასეთი სტატიების ნაკრები.
08:35
that they could find.
162
499865
1299
ეს სენია, რომელიც
08:37
Publication bias affects every field of medicine.
163
501164
2852
მედიცინის ყველა სფეროს მოედო.
08:39
About half of all trials, on average, go missing in action,
164
504016
4313
საშუალოდ კვლევათა ნახევარი იკარგება, და
08:44
and we know that positive findings are around twice as likely
165
508329
3058
უკვე ვიცით რომ ცდები დადებითი შედეგებით უფრო აქტიურად
08:47
to be published as negative findings.
166
511387
3054
იბეჭდება, ვიდრე უარყოფითი.
08:50
This is a cancer at the core of evidence-based medicine.
167
514441
4061
ეს არის მტკიცებითი მედიცინის სიმსივნე.
08:54
If I flipped a coin 100 times but then
168
518502
3871
თუ მე მონეტას 100-ჯერ ავაგდებ და
08:58
withheld the results from you from half of those tosses,
169
522373
3259
დაგიმალავ შედეგებს, შემიძლია
09:01
I could make it look as if I had a coin that always came up heads.
170
525632
3400
ისეც მოგაჩვენო, რომ სულ ერთი მხარე ამოდიოდა.
09:04
But that wouldn't mean that I had a two-headed coin.
171
529032
1806
მაგრამ ეს იმას არ ნიშნავს რომ მონეტას მხოლოდ ერთი მხარე აქვს.
09:06
That would mean that I was a chancer
172
530853
1712
უფრო იმას ნიშნავს რომ მიმართლებდა
09:08
and you were an idiot for letting me get away with it. (Laughter)
173
532565
3114
და შენც იდიოტი ხარ რომ თავი გაისულელე (სიცილი).
09:11
But this is exactly what we blindly tolerate
174
535679
3637
ეს სწორედ ის არის რისიც ბრმად გვჯერა
09:15
in the whole of evidence-based medicine.
175
539316
3789
მთელ მტკიცებით მედიცინაში.
09:19
And to me, this is research misconduct.
176
543105
4432
ჩემთვის ეს თაღლითობაა.
09:23
If I conducted one study and I withheld
177
547537
2743
თუ მე ვატარებ კვლევას და
09:26
half of the data points from that one study,
178
550280
3000
შედეგების ნახევარს ვმალავ,
09:29
you would rightly accuse me, essentially, of research fraud.
179
553280
4707
მართალი იქნები თუ ტყუილში დამადანაშაულებ.
09:33
And yet, for some reason, if somebody conducts
180
557987
2783
და მაინც, როდესაც ვიღაც 10 კვლევიდან მარტო
09:36
10 studies but only publishes the five that give the result that they want,
181
560770
4558
იმ 5 აქვეყნებს რომელიც მისთვის სასურველ შედეგს იძლევა,
09:41
we don't consider that to be research misconduct.
182
565328
2788
ჩვენ ხმას არ ვიღებთ.
09:44
And when that responsibility is diffused between
183
568116
2567
და როდესაც ეს პასუხისმგებლობა გადანაწილებულია
09:46
a whole network of researchers, academics,
184
570683
3161
მთელ ჯგუფზე : მკვლევარებზე, აკადემიკოსებზე,
09:49
industry sponsors, journal editors, for some reason
185
573844
3528
ექიმებზე, სპონსორებსა თუ ჟურნალის რედაქტორებზე,
09:53
we find it more acceptable,
186
577372
1453
ჩვენთვისც უფრო მისაღები ხდება შეცდომები,
09:54
but the effect on patients is damning.
187
578825
3675
თუმცა ამ იგნორირებას პაციენტებზე გამანადგურებელი შედეგი აქვს.
09:58
And this is happening right now, today.
188
582500
5018
და ეს ხდება ახლა, დღეს.
10:03
This is a drug called Tamiflu. Tamiflu is a drug
189
587518
2711
არის ასეთი წამალი - "ტამიფლუ". "ტამიფლუ" ის წამალია
10:06
which governments around the world have spent billions
190
590229
2596
რომლის მარაგის შესაქმნელად დაიხარჯა მილიარდობით დოლარი
10:08
and billions of dollars on stockpiling,
191
592825
2572
სხვადასხვა მთავრობების მიერ მსოფლიო მასშტაბით
10:11
and we've stockpiled Tamiflu in panic,
192
595397
3148
იმ იმედით, რომ "ტამიფლუ"
10:14
in the belief that it will reduce the rate of complications of influenza.
193
598545
3949
შეამცირებდა ვირუსულ გართულებებს.
10:18
Complications is a medical euphemism for pneumonia
194
602494
2684
გართულება ეს სამედიცინო ტერმინია პნევმონიის და
10:21
and death. (Laughter)
195
605178
4814
სიკვდილის აღსანიშნავად. (სიცილი)
10:25
Now when the Cochrane systematic reviewers
196
609992
3208
და როდესაც კოხრეინის სისტემატიური მიმოხილვა
10:29
were trying to collect together all of the data from all
197
613200
2525
გაეცნო ყველა მონაცემს
10:31
of the trials that had ever been conducted on whether Tamiflu actually did this or not,
198
615725
3648
რაც არსებობდა "ტამიფლუს" კვლევების შესახებ,
10:35
they found that several of those trials were unpublished.
199
619373
2951
აღმოჩნდა რომ რამდენიმე მათგანი არ გამოქვეყნებულა
10:38
The results were unavailable to them.
200
622324
1842
და პასუხებიც უცნობი იყო.
10:40
And when they started obtaining the writeups of those trials through various different means,
201
624166
3964
და როდესაც მათ ამ მიჩქმალული ინფორმაციის ძიება
10:44
through Freedom of Information Act requests, through
202
628130
1682
დაიწყეს სხვადასხვა გზებით, პირველი რაც
10:45
harassing various different organizations, what they found was inconsistent.
203
629812
4809
შეამჩნიეს იყო შეუსაბამობა რეალურსა და ნაბეჭდს შორის.
10:50
And when they tried to get a hold of the clinical study reports,
204
634621
2466
და როდესაც მოინდომეს ამ
10:52
the 10,000-page long documents that have
205
637087
3046
10 000 გვერდიანი დიკუმენტის მოპოვება
10:56
the best possible rendition of the information,
206
640133
3600
როგორც საუკეთესო ნივთმტკიცებისა
10:59
they were told they weren't allowed to have them.
207
643733
2888
მათ უარი განუცხადეს ინფორმაციის გასაჯაროებაზე.
11:02
And if you want to read the full correspondence
208
646621
2683
და თუ გსურთ სრული სტატიის წაკითხვა
11:05
and the excuses and the explanations given by the drug company,
209
649304
3290
აღნიშნულ ფაქტთან დაკავშირებით
11:08
you can see that written up in this week's edition
210
652594
2717
შეგიძლიათ გაეცნოთ ერთერთი ჟურნალის
11:11
of PLOS Medicine.
211
655311
4367
ამ კვირის გამოშვებას(თარიღის გამო არაფერ შუაშია)
11:15
And the most staggering thing of all of this, to me,
212
659678
3859
ყველაზე შემაშფოთებელი კი ის არის
11:19
is that not only is this a problem, not only do we recognize
213
663537
3299
რომ არა მარტო პრობლემა განაგრძობს არსებობას
11:22
that this is a problem, but we've had to suffer fake fixes.
214
666836
4195
არმედ მასთან ერთად უეფექტო გადაჭრის გზებიც.
11:26
We've had people pretend that this is a problem that's been fixed.
215
671031
3058
არსებობს ხალხი რომლისთვისც ეს პრობლემა მოგვარებულია:
11:29
First of all, we had trials registers, and everybody said,
216
674089
2188
მათი აზრით კვლევების რეგისტრაციული მონაცემების,
11:32
oh, it's okay. We'll get everyone to register their trials, they'll post the protocol,
217
676277
3603
სადაც ასახულია მოკლე ინფორმაცია
11:35
they'll say what they're going to do before they do it,
218
679880
2024
თუ რა მიზანს ისახავს ესა თუ ის ექსპერიმენტი,
11:37
and then afterwards we'll be able to check and see if all the trials which
219
681904
2121
შედარებით გამოქვეყნებულ მასალასთან შესაძებელია
11:39
have been conducted and completed have been published.
220
684025
2468
დაადგინო რომელი კვლევა დაიჩრდილა.
11:42
But people didn't bother to use those registers.
221
686493
2196
მაგრამ მეცნიერთა უმრავლესობა არც არეგისტრირებს ნაშრომს.
11:44
And so then the International Committee of Medical Journal Editors came along,
222
688689
2619
ამაზე პასუხად სამედიცინო ჟურნალების რედაქტორებმა
11:47
and they said, oh, well, we will hold the line.
223
691308
1543
განაცხადეს რომ არ დაიბეჭდებოდა არცერთი სტატია,
11:48
We won't publish any journals, we won't publish any trials,
224
692851
2633
რომლის შესაბამის კვლევას
11:51
unless they've been registered before they began.
225
695484
2682
რეგისტრაცია არ ექნებოდა გავლილი.
11:54
But they didn't hold the line. In 2008, a study was conducted
226
698166
3531
თუმცა მათ არ შეასრულეს ნათქვამი.
11:57
which showed that half of all of trials published by journals
227
701697
3015
2008 წელს ჩატარებულმა კვლევამ აჩვენა, რომ გამოქვეყნებული
12:00
edited by members of the ICMJE
228
704712
2667
კვლევების ნახევარს ნორმალურად არც კი ქონდა
12:03
weren't properly registered, and a quarter of them weren't registered at all.
229
707379
4813
გავლილი რეგისტრაცია, ხოლო მეოთხედს კი საერთოდაც არა.
12:08
And then finally, the FDA Amendment Act was passed
230
712192
2801
და ბოლოს, FDA განაცხადა რომ
12:10
a couple of years ago saying that everybody who conducts
231
714993
2349
ჩატარებული კვლევა უნდა გამოქვეყნდეს
12:13
a trial must post the results of that trial within one year.
232
717342
3443
მაქსიმუმ ერთი წლის ვადის ფარგლებში.
12:16
And in the BMJ, in the first edition of January, 2012,
233
720785
4096
და თუ გადავხედავთ სტატიებს სამედიცინო ჟურნალებში,
12:20
you can see a study which looks to see if people kept
234
724881
2704
თითქოს ყველაფერი წესრიგშია ამ მხრივ,
12:23
to that ruling, and it turns out that only one in five
235
727585
3719
სინამდვილეში კი ხუთიდან მხოლოლოდ ერთი აკმაყოფილებს
12:27
have done so.
236
731304
2864
ამ კრიტერიუმს.
12:30
This is a disaster.
237
734168
3283
ეს კატასტროფაა.
12:33
We cannot know the true effects of the medicines
238
737451
3564
ჩვენ არ შეგვიძლია განვსაზღვროთ წამლის
12:36
that we prescribe if we do not have access
239
741015
3216
ჭეშმარიტი ეფექტი, სანამ ინფორმაციის
12:40
to all of the information.
240
744231
3180
ნაწილი დაფარულია.
12:43
And this is not a difficult problem to fix.
241
747411
3959
და ამ პრობლემის გამოსწორება არც ისე რთულია.
12:47
We need to force people to publish all trials
242
751370
5128
უნდა ვაიძულოთ ხალხი რომ გამოაქვეყნოს
12:52
conducted in humans, including the older trials,
243
756498
2971
ყველა კვლევის შედეგი, რაც კი ადამიანზე ჩატარებულა,
12:55
because the FDA Amendment Act only asks that you publish the trials conducted after 2008,
244
759469
3945
თუნდაც ძველი, მიუხედავად იმისა რომ FDA განსხვავებულ სტანდარტს აწესებს.
12:59
and I don't know what world it is in which we're only
245
763414
2613
რადგან მე არ ვიცი სამყარო, სადაც მკურნალობის მეთოდს
13:01
practicing medicine on the basis of trials that completed in the past two years.
246
766027
4456
მხოლოდ გასული ორი წლის მონაცემების საფუძველზე იმუშავებდნენ.
13:06
We need to publish all trials in humans,
247
770483
2105
კიდევ ერთხელ ვიტყვი რომ
13:08
including the older trials, for all drugs in current use,
248
772588
3074
უნდა გამოქვეყნდეს ყველა კვლევის შედეგი იმ მედიკამენტებზე,
13:11
and you need to tell everyone you know
249
775662
2916
რომლებიც ეხლა ხმარებაშია, და თქვენც უნდა მოითხოვოთ ეს,
13:14
that this is a problem and that it has not been fixed.
250
778578
3442
რამეთუ ეს პრობლემაა, რომელიც ისევ აქტუალურია.
13:17
Thank you very much. (Applause)
251
782020
2951
დიდი მადლობა.(აპლოდისმენტები)
13:20
(Applause)
252
784971
3273
(აპლოდისმენტები)
ABOUT THE SPEAKER
Ben Goldacre - DebunkerBen Goldacre unpicks dodgy scientific claims made by scaremongering journalists, dubious government reports, pharmaceutical corporations, PR companies and quacks.
Why you should listen
"It was the MMR story that finally made me crack," begins the Bad Science manifesto, referring to the sensationalized -- and now-refuted -- link between vaccines and autism. With that sentence Ben Goldacre fired the starting shot of a crusade waged from the pages of The Guardian from 2003 to 2011, on an addicitve Twitter feed, and in bestselling books, including Bad Science and his latest, Bad Pharma, which puts the $600 billion global pharmaceutical industry under the microscope. What he reveals is a fascinating, terrifying mess.
Goldacre was trained in medicine at Oxford and London, and works as an academic in epidemiology. Helped along by this inexhaustible supply of material, he also travels the speaking circuit, promoting skepticism and nerdish curiosity with fire, wit, fast delivery and a lovable kind of exasperation. (He might even convince you that real science, sober reporting and reason are going to win in the end.)
As he writes, "If you're a journalist who misrepresents science for the sake of a headline, a politician more interested in spin than evidence, or an advertiser who loves pictures of molecules in little white coats, then beware: your days are numbered."
Ben Goldacre | Speaker | TED.com