Adam Grant: Are you a giver or a taker?
ئادام گرانت: تۆ بەخشەرێکیت یان مشەخۆرێک؟
After years of studying the dynamics of success and productivity in the workplace, Adam Grant discovered a powerful and often overlooked motivator: helping others. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
around the room for a minute
خۆتان بکەن لەم شوێنەدا و
paranoid person here --
کە بە گوومانترینە لە خەڵکی --
at that person for me.
بۆ بکەن بۆ ئەو کەسە.
لە شوێنەکانی کارکردن، و
دەبێت کە پێیان دەڵێم "مشەخۆرەکان".
that I call "takers."
in their interactions.
خزمەتی خۆیان دەکەن.
چیت پێدەکرێت بۆیان.
most interactions by asking,
بۆ درووستکردنی پەیوەندییەک دەڵێت،
بیر لەوە بکەنەوە ئێوە کامیانن.
to think about your own style.
most of the people most of the time,
مامەڵەی لەگەڵ زۆربەی خەڵک پێدەکەیت،
پێدەرێکن یان وەرگرێک، و
of a giver or a taker,
to think about yourself.]
بۆ بیرکردنەوە لە خۆت.
you are not a narcissist.]
کەواتە تۆ خۆپەرست نیت.
that has no data behind it,
هیچ توێژینەوەیەکی لەپشتەوە نییە،
for you to laugh at this cartoon,
بوێت بۆ ئەوەی بەم کارتوونە پێبکەنیت،
that you're a taker.
کە تۆ مشەخۆرێکیت.
کەسانی خۆپەرست نین.
one too many times.
چەند جارێک دەستیان سوتێنراوە.
that we won't be addressing today,
ئەمڕۆ باسیان ناکەین، و
common these extremes are,
خەسڵەتانە چەندێک باون، و
people across industries
کەسم کرد لە دامەزراوە جیاکانی
are right in the middle
ڕێک لە ناوەڕاستی ئەوەدان
called "matching."
پێی دەوترێت "گونجاندن."
an even balance of give and take:
هاوسەنگی ڕاگری لە نێوان پێدان و وەرگرتن:
for you if you do something for me.
ئەگەر تۆش شتێکم بۆ بکەیت.
to live your life.
دەچێت بۆ بەسەربردنی ژیانت.
and productive way to live your life?
ڕێگایە بۆ بەسەربردنی ژیانت؟
is a very definitive ...
ڕێکخراو کردووە،
their productivity.
ئەندازیارەکان دەکرد.
کۆلێژی پزیشکیم دەکرد --
of these jobs were the givers.
ئەم ئیشانەیا بەخشەرەکان بوون.
ئیشیان دەکرد
than they got back.
چاکەی کەمتریان لەگەڵ دەکرێتەوە.
other people's jobs,
ئیشی خەڵکی تر بکەن،
to get their own work completed.
ئیشەکانی خۆیان تەواو بکەن.
belong to the students
کەمترین نمرەیان هەیە ئەو خوێندکارانەن
with statements like,
ڕستەیەی کە دەڵێت،
you ought to trust
پزیشکەی کە دەبێ متمانەی پێبکەیت
with no desire to help anybody.
پزیشکی خواستی نەبووە بۆ یارمەتی خەڵک.
the lowest revenue accrued
بەدەستهێنانی قازانج
to one of those salespeople
لەم کەسە فرۆشیارانە بگەم
you suck at your job --"
خراپیت لە کارەکەتدا -- "
so deeply about my customers
گرنگی بە کڕیارەکانم ئەیەم
one of our crappy products."
خراپیان پێنافرۆشم."
as givers than takers or matchers?
دەزانێت وەک لە مشەخۆر یان هاوسەنگیکەر؟
before we talked about these data.
توێژینەوانە زیاتر دەبوو.
there's a twist here,
گۆڕانکارییەک هەیە لێرەدا،
sacrificing themselves,
خۆیان دەکەنە قوربانی،
at the frequency of giving behavior
ڕێژەی ڕەفتاری بەخشین دەکات
or an organization --
ڕێکخراوێکدا بوونی هەیە و--
and sharing their knowledge
زانیاری خۆیان بەش بکەن و
on every metric we can measure:
پێوەرەکان باشتر دەبن:
employee retention --
کڕیار، و وازهێنانی کەمتری کارمەندان --
trying to help other people
بەسەر دەبەن لە یارمەتی خەڵکی تردا و
they suffer along the way.
باجەکەی ئەوە ئەیەن.
پێویست بە چی ئەکات
actually get to succeed.
بەخشەرەکان سەرکەوتوو ئەبن.
are the worst performers,
خراپترین بن لە ئەرکەکانیاندا،
it's not the takers.
وەرگرەکان نین.
but also fall quickly in most jobs.
لە زۆربەی کارەکانیشدا خێرا ئەکەون.
کە هاوسەنگی ڕادەگرن.
in "An eye for an eye" -- a just world.
"حەق بە حەقە" -- جیهانێکی دادپەروەر.
out of that person.
who are the best performers.
باشترین بن لە ژیاندا.
I've ever studied,
ڕێکخراوێکدا کە لێمکۆڵیوەتەوە،
to the givers again.
هی ئەوانەن کە بەخشەرن.
from hundreds of salespeople,
سەدان فرۆشیارە کۆمکردوونەتەوە،
go to both extremes.
هەردوو جەمسەرەکە پێکدەهێنن.
who bring in the lowest revenue,
کەمترین داهاتیان هەیە،
بەرهەمهێنەری ئەندازیارەکان و
for engineers' productivity
at the bottom and at the top
لە لووتکەی هەموو پێوەرەکانی
درووست دەکات:
where more of these givers get to excel?
بەخشەری زیاتر سەرکەوتوو بن؟
not just in businesses,
بکەین، نەک تەنیا لە کاردا،
but I appreciate the enthusiasm.
پێزانینم بۆ ئەو گڕووتینە هەیە.
are your most valuable people,
بەنرخترین کەسەکانن،
لە پەل ئەکەون.
the givers in your midst.
بەخشەرەکان بپارێزن. و
from Fortune's best networker.
لە باشترین کارمەندی گۆڤاری فۆڕچونەوە.
پرۆژەی یەک لەدوای یەک و
of his time helping other people.
لە یارمەتیدانی خەڵکی تردا.
is the five-minute favor.
پێنج خوولەکییە.
Mother Teresa or Gandhi
تێریسا یان غاندی بیت
to add large value
بدۆزیتەوە بۆ زیادکردنی بەهای گەورە
as making an introduction
هێندەی ناساندن
benefit from knowing each other.
زۆر سوودمەند بن لە ناسینی یەکتر.
or giving a little bit of feedback.
یان پێدانی کەمێک ڕەخنە و پێشنیار.
as basic as saying,
وەک وتنی ئەوەی،
whose work has gone unnoticed."
پێی بزانرێت تێپەڕیوە."
are really critical
بەڕاستی شتێکی گرنگە
and protect themselves.
بۆ بەخشین دانێن و خۆشیان بپارێزن.
where givers succeed,
کە بەخشەرەکان سەرکەوتوو بن،
where help-seeking is the norm;
یارمەتی کلتور بێت؛
to home for some of you.
هاتبێت لە ژیانیاندا.
you always have to be the giver?]
دەبێت تۆ بەخشەرەکە بیت؟)
to be a receiver, too.
وەرگریش بن.
we can actually make this easier.
دەتوانین ئەمە ئاسانتر بکەین.
for people to ask for help.
داوای یارمەتی بکەن.
studied hospitals.
لەسەر نەخۆشخانەکان کرد.
nurses did a lot of help-seeking,
پەرستارەکان زۆر داوای یارمەتیان دەکرد، و
they did very little of it.
زۆر کەم داوایان دەکرد.
where help-seeking was common,
داواکردنی یارمەتی ئەوەندە باوبێت،
whose sole job it was
تەنیا ئیشی ئەوەبوو
ئەو یەکەیەی بیات.
it's not vulnerable to ask for help --
ئاساییە ئەگەر داوای یارمەتی بکەین --
just for protecting the success
پاراستنی سەرکەوتن و
more people to act like givers,
خەڵکی زیاتر بکەیت وەک بەخشەر بجوڵێنەوە،
of all giving in organizations
هەموو بەخشینەکان لە ڕێکخراوەکاندا
they don't want to burden others.
نایانەوێ ببنە بارگرانی بۆ کەس.
داوای یارمەتی بکات،
in your organization
ڕێکخراوەکەتدا بە مەراقەوەن
ڕۆڵێک بگێڕن،
who could benefit and how.
چۆن سوود ببینێت.
of successful givers,
سەرکەوتووەکان بنیات بنێیت،
you let onto your team.
ڕێگە بە کێ دەدەیت بۆناو تیمەکەت.
of productive generosity,
بەخشندەیی بەرهەمهێنەر بوێت،
بەکرێ بگریت.
that that was not right --
ئەو شتە ڕاست نییە --
of a taker on a culture
وەرگرێک لە کلتورێکدا
the positive impact of a giver.
باشی بەخشەرێکە.
سندوقەکە خراپ دەکات،
just does not make a dozen.
دوانزەی لێناکەوێتەوە.
will stop helping.
یارمەتیدانیان نامێنێت.
by a bunch of snakes and sharks.
قرش چواردەوریان داوم.
and team building
بنیاتنانێکی کاریگەری تیمەکە
ڕاگرەکانت بۆ دەمێنێتەوە.
about the consequences.
لێکەوتەکانیان بێت. و
is that they follow the norm.
شوێن داب و نەریتەکە دەکەون.
before it's too late?
پێش ئەوەی درەنگبێت؟
at figuring out who's a taker,
ئەوەی کێ مشەخۆرە،
that throws us off.
سەرمان لێدەشێوێنێت.
of personality across cultures.
لەناو کلتورە جیاجیاکاندا.
they're nice, they're polite.
ڕووخۆش و بەڕێزن.
a national contest
and fill in the blank,
دابنرێت و بۆشاییەکە پڕبکرێتەو،
was going to be,
دەبێت بە،
or, "... ice hockey."
یان، ".. هۆکی سەر سەهۆڵ."
for their new national slogan to be --
بۆ درووشمە نەتەوەییە نوێکەیان ببێت بە --
under the circumstances."
لەژێر هەر هەلومەرجێکدا.
who are highly agreeable,
بە خێرایی ئەچنە دڵەوە،
to try to please other people?
بۆ ڕازیکردنی دڵی خەڵکی تر؟
کەمتر ئەوە ئەکەن.
skeptical, challenging,
بە هەستیاری دەجوڵێنەوە و ململانێ دەکەن و
to go to law school.
بچنە کۆلێژی یاساوە.
that's actually an empirical fact.
ڕاستییەکی ئەزموونییە.
that agreeable people were givers
کەسانەی بچنە دڵەوە بەخشەر بن و
no correlation between those traits,
لە نێوان ئەو خەسڵەتانەدا نییە،
that agreeableness-disagreeableness
نەچوونە دڵەوە
are more of your inner motives:
زیاتر پاڵنەرە ناوەکییەکانتن:
What are your intentions toward others?
مەرامەکانت چین بەرامبەر خەڵکی تر؟
people accurately,
بڕیار لەسەر خەڵک بدەیت،
consultant in the room is waiting for,
هەموو ڕاوێژکارێکی ژوورەکە چاوەڕێیەتی، و
بە ئاسانی دەناسرێنەوە:
are also recognized quickly,
بەخێرایی دەناسرێنەوە،
by a slightly different name.
کەمێک جیاوزتر بانگیان بکەیت.
two combinations.
هەڵکەوتنەکەی تریش بکەین.
in our organizations.
لە ناو ڕێکخراوەکانماندا.
and tough on the surface
لە هەڵسوکەوتیاندا
others' best interests at heart.
بە بەرژەوەندی چواردەوریان دەدەن.
but a great operating system."
سیستمی کارکردنی زۆر باشە."
undervalued people in our organizations,
بەکەم سەیردەکرێن لە ڕێکخراوەکانماندا،
who give the critical feedback
ڕەخنە گرنگەکان دەگرن
but everyone needs to hear.
بەڵام زۆر پێویستە بیبیستن.
valuing these people
بەرز نرخاندنی ئەم کەسانە
is the deadly one --
ئەوەی کە کووشندەیە --
also known as the faker.
ناسراویشە بە ساختەکە.
who's nice to your face,
these people in the interview process
لەکاتی چاوپێکەوتندا بیاناسمەوە ئەوەیە
fundamentally improved?"
پەرە بدەیت بە ژیانی پیشەییان؟"
influential than them,
and then kicking down.
ئینجا کەمکردنەوە لە بەهایان.
who are below them in a hierarchy,
بهێنن کە لە پلەبەندیا لە خوارەوەیانن،
you can learn a lot about character
دەتوانن زۆر شت لەسەر کەسایەتی فێربن
treats their restaurant server
مامەڵە لەگەڵ شاگردی چێشتخانەکان دەکات
out of organizations,
دامەزراوەکان دەربکەین،
بکەین بە کارێکی سەلامەت،
in pursuing their own goals
هەوڵ بۆ ئامانجەکانی خۆشیان بەن و
that people define success.
بۆ سەرکەوتن بگۆڕین.
winning a competition,
بردنەوەی ململانێیەکە،
is really more about contribution.
زیاتر دەربارەی ڕۆڵ بینینە.
meaningful way to succeed
بۆ سەرکەوتن ئەوەیە
are plotting your well-being.
glowing things about you.
is that's not a delusion --
کە ئەوە خەیاڵ نییە --
where givers succeed,
بەخشەرەکان سەرکەوتوو دەبن، و
create that world.
لە درووستکردنی ئەو جیهانەدا.
ABOUT THE SPEAKER
Adam Grant - Organizational psychologistAfter years of studying the dynamics of success and productivity in the workplace, Adam Grant discovered a powerful and often overlooked motivator: helping others.
Why you should listen
In his groundbreaking book Give and Take, top-rated Wharton professor Adam Grant upended decades of conventional motivational thinking with the thesis that giving unselfishly to colleagues or clients can lead to one’s own long-term success. Grant’s research has led hundreds of advice seekers (and HR departments) to his doorstep, and it’s changing the way leaders view their workforces.
Grant's book Originals: How Non-Conformists Move the World examines how unconventional thinkers overturn the status quo and champion game-changing ideas.
Grant is the host of the TED original podcast WorkLife, taking us inside unconventional workplaces to explore the ideas we can all use to make work more meaningful and creative.
Adam Grant | Speaker | TED.com