Kailash Satyarthi: How to make peace? Get angry
कैलाश सत्यार्थी: जगात शांतता कशी आणायची? संतापून.
2014 Nobel Peace Prize winner Kailash Satyarthi is a tireless activist fighting to protect the rights of voiceless children everywhere. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
leaving the school
शिक्षण सोडताना पाहिलं.
could not afford textbooks
परवडत नसे, म्हणून.
of a desperate slave father
अगतिक पित्याची अवस्था ऐकली.
about to be sold to a brothel
विकलं जात होतं
in a pool of blood,
we were taught anger is bad.
असं आपल्याला शतकानुशतकं शिकवलं गेलं.
and suppress our anger.
तो दडपून कसा टाकावा, हे शिकवलं
for the larger good of society?
समाजाच्या भल्यात का करू शकत नाही?
the evils of the world?
त्या बदलण्यासाठी का वापरू शकत नाही?
came to my mind out of anger.
संतापापोटीच झाला.
in a locked-up, tiny prison.
एका छोट्या कारागृहात बंदी होतो,
of how I got a name for myself.
त्या गोष्टीपासून सुरुवात करू.
of Mahatma Gandhi since my childhood.
जोरदार चाहता आहे.
India's freedom movement.
the most vulnerable sections,
समाजाच्या सर्वात दुर्बल घटकांना
with dignity and respect.
मानाची आणि आदराची वागणूक देणं.
birth centenary in 1969 --
जन्मशताब्दी साजरी केली जात होती,
many of you might know,
आणि कदाचित तुम्हीही जाणत असाल,
are born in the lowest segment of caste.
निम्नतम जातींमध्ये जन्मतात.
to go to the temples,
तर सोडाच,
and shops of high-caste people.
किंवा दुकानांत देखील जाता येत नाही.
the leaders of my town
माझ्यावर प्रभाव पडला.
the caste system and untouchability
जोरदार विरोध करीत असत.
let us set an example
आपण लोकांसमोर एक आदर्श ठेवू.
cooked and served
so-called untouchable, people,
तथाकथित अस्पृश्य, लोकांकडे गेलो.
but it was unthinkable for them.
पण हे त्यांच्या आकलनाबाहेरचं होतं.
It never happened."
असं आजपर्यंत कधीच घडलं नाही."
they are against untouchability.
यांचा अस्पृश्यतेला विरोध आहे.
we can set an example."
तर आपण एक उदाहरण घालून देऊ.
and invited political leaders.
त्या राजकीय नेत्यांना आमंत्रण देऊन आलो.
आमंत्रण स्वीकारल्याचं पाहून
agreed to come.
माझ्या अंगावर मूठभर मांस चढलं.
We can set an example.
आपण एक आदर्श समाजासमोर ठेवू.
three women and two men,
तीन स्त्रिया आणि दोन पुरुष,
the best of their clothes.
घातले होते, असं मला स्मरतं.
hundreds of times
for them to do.
हे त्यांच्या आकलनाबाहेरचं होतं.
that the leaders become late,
and went to these leaders' homes,
आणि त्या नेत्यांच्या घरी गेलो.
मला सांगितलं,
perhaps he cannot come."
बहुतेक ते येऊ शकणार नाहीत."
"Okay, you go, he will definitely join."
"बरं. तुम्ही जा. ते नक्की येतील."
will take place,
हा जेवणाचा कार्यक्रम नक्की पार पडणार.
मी आमच्या ठिकाणी परत गेलो.
a newly built Mahatma Gandhi Park.
नवीनच बांधलेलं महात्मा गांधी उद्यान.
Mahatma Gandhi's statue.
टेकून उभा होतो.
rather exhausted.
the food was lying.
एका हाताचा स्पर्श जाणवला.
of an untouchable woman.
एका अस्पृश्य स्त्रीचा स्पर्श.
"Kailash, why are you crying?
"कैलाश, कशासाठी रडतो आहेस तू?"
cooked by untouchables,
तिचं म्हणणं बरोबर होतं.
high-caste elderly people
वयोवृद्ध लोक पाहून
elderly women were crying
घरातल्या इतर वयस्कर स्त्रिया रडत होत्या
to these elderly people
विनवण्या करीत होत्या.
to outcaste my whole family.
वाळीत टाकण्याची धमकी दिली होती.
is the biggest social punishment
ही सामाजिक शिक्षा,
ते कसेबसे राजी झाले.
and the punishment was purification.
away from my hometown
म्हणजे मी गावापासून ६०० मैलावर जायचं.
for priests, 101 priests,
भोजन द्यायचं.
kitchen and my own dining room,
आणि भोजनघरात जायला बंदी केली.
they wanted to outcaste me.
तेव्हा त्यांना मला वाळीत टाकायचं होतं.
the entire caste system.
वाळीत टाकण्याचं ठरवलं.
the beginning would have been
family names are caste names.
बरीचशी आडनावं ही जातींची नावं असतात.
a new name to myself: Satyarthi,
एक नवीन आडनाव दिलं : सत्यार्थी.
of my transformative anger.
ही अशी झाली.
a children's rights activist?
मी काय करीत होतो?
इलेक्ट्रिकल इंजिनीयर.
and lives of millions.
लक्षावधी लोकांची आयुष्यं उजळू शकते.
uncontrollable form of energy
अत्यंत दुर्दम्य रूपातली ऊर्जा कशा प्रकारे
and making society better.
चांगल्या कामी जुंपता येते.
when I was caught in the prison:
त्या गोष्टीकडे वळतो.
a dozen children from slavery,
गुलामगिरीतून सोडवल्याच्या आनंदात होतो.
सोपवलं होतं.
when I free a child.
मला अवर्णनीय आनंद होतो.
to come back to my hometown, Delhi,
आगगाडीची वाट पाहत असताना,
were arriving;
tiny shell, like an animal.
एखाद्या जनावरासारखं.
and biggest ideas was born.
महान कल्पनेचा जन्म झाला.
children, and 50 more will join,
पण आणखी ५० मुलं त्यात ओढली जात असतील,
was the first time
or anywhere in the world,
तर जगभरात प्रथमच घडली.
for child-labor-free rugs.
मागणी करण्यासाठी चळवळ उभारली गेली.
we have been successful.
आम्हाला यश मिळालं आहे.
in a fall in child labor
consumer's power, or consumer's campaign
ग्राहकाचा संताप, किंवा ही ग्राहक चळवळ
and other industries,
पसरली आहे.
maybe shoes -- it has gone beyond.
त्याहूनही पलिकडे पोहोचली आहे.
education is for every child,
शिक्षण हे किती महत्त्वाचं आहे,
and help the poorest children.
मदत करण्याची कल्पना मला सुचली.
पुस्तक-पेढी स्थापन केली.
campaign for education
शैक्षणिक मोहिमेचा.
the whole thinking towards education
बदलून टाकली आहे.
to the human rights mode,
एक मानवी अधिकार ठरला आहे.
the reduction of out-of-school children
संख्या कमी होण्यात ठोस मदत झाली आहे.
अर्धी झाली आहे.
to be sold to a brothel,
वेश्यागृहात विकली जाण्यापासून वाचली.
of raid and rescue,
that it is not one or 10 or 20,
की सुदैवाने एक नव्हे, दहा-वीस नव्हे, तर
to physically liberate 83,000 child slaves
मी आणि माझ्या सहकाऱ्यांनी मुक्त केलं आहे.
back to their families and mothers.
मातांकडे सुपूर्द केलं आहे.
हे मला ठाऊक होतं.
against child labor
पदयात्रा आयोजित केल्या.
a new international convention
निर्माण झाला.
who are in the worst forms.
संरक्षण करणारा.
the number of child laborers globally
जगभरातल्या बालमजुरांची संख्या
in the last 15 years.
Which I tried to do.
जे करण्याचा मी प्रयत्न केला.
संताप ही एक ऊर्जा आहे.
be vanished, can never be destroyed.
किंवा नष्टही करता येत नाही.
be translated and harnessed
तिला कामाला का जुंपू नये?
a more just and equitable world?
आणि न्यायपूर्ण जग निर्माण करण्यासाठी.
संताप असतोच.
for a few seconds:
the narrow shells of egos,
बंदिस्त राहिलो,
hatred, violence, revenge, destruction.
तिरस्कार, हिंसा, सूड, नाश यात होईल.
into a great power.
एका महान शक्तीमध्ये होईल.
by using our inherent compassion
ही वर्तुळं भेदू शकतो.
compassion to make this world better.
जग जास्त चांगलं बनवू शकतो.
transformed into it.
again, as a Nobel Laureate,
नोबेल विजेता या नात्याने, पुन्हा एकदा
into idea and action.
कल्पना आणि कृतीमध्ये करेल.
you've been an inspiration to others.
आपण अनेकांचं प्रेरणास्थान आहात.
कशापासून मिळते? आणि का?
and that is the truth,
मुक्त करतो,
that he will ever come back to his mother,
सोडून दिलेल्या त्या मुलाचं,
can ever come back and sit in her lap,
ही आशा पूर्णपणे गमावलेल्या मातेच्या
rolls down on her cheek,
this is my biggest inspiration.
तीच माझी सर्वात मोठी प्रेरणा.
as I said before, but thousands of times,
एकदा नव्हे, तर हजारो वेळा
in the faces of those children
भाग्य लाभलं आहे.
ABOUT THE SPEAKER
Kailash Satyarthi - Children’s rights activist2014 Nobel Peace Prize winner Kailash Satyarthi is a tireless activist fighting to protect the rights of voiceless children everywhere.
Why you should listen
Kailash’s work has involved organizing almost weekly raid, rescue and recovery missions on workplaces that employ and enslave children. Since 2001, Satyarthi’s has risked his own life to rescue these children and has convinced families in more than 300 Indian villages to avoid sending their children to work, and instead putting them in school.
Satyarthi’s has also managed to grab and retain the world’s attention on the problem. He organized the Global March Against Child Labor in the 1990s to raise awareness and free millions of children shackled in various forms of modern slavery. His activism was also instrumental in the adoption of Convention No. 182 by the International Labour Organization, a statue that's become a guideline for many governments on child labor.
In 2014, he and Malala Yousafzai were awarded the Nobel Peace Prize for “their struggle against the suppression of children and young people and for the right of all children to education.”
Kailash Satyarthi | Speaker | TED.com