Tina Seelig: The little risks you can take to increase your luck
Tina Seelig: ကိုယ့်ကံကို မြှင့်တင်ပေးနိုင်ရန် ကိုယ်က ပြုလုပ်သင့်တဲ့ အရဲစွန့်မှုလေးများ
Tina Seelig teaches innovation and entrepreneurship and is passionate about creative problem-solving. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
လုပ်ပေးတဲ့ အချက်ကို လေ့လာရင်း
luckier than others
လုပ်ပေးဖို့
increase their luck.
အနှစ်နှယ်ဆယ်နီးပါးရှိပါပြီ။
သင်ပေးသူပါ၊
that most new ventures fail,
ကျွန်မတို့ သိပါတယ်၊
need all the luck they can get.
အားလုံး ကံအကောင်းဆုံး ဖြစ်ဖို့ လိုအပ်တယ်။
apparently caused by chance.
ဆုံးရှုံးမှုကို ကံဆိုပြီး ခေါ်ဝေါ်ကြပါတယ်။
that come into play to make people lucky.
မြင်ရခဲလို့ အခွင့်အလမ်းလို ထင်မြင်ကြတာပါ။
ကျွန်မ နားလည်လိုက်တဲ့ အချက်က
that you didn't even imagine.
လာနိုင်ပါသေးတယ်။
ဘယ်လို ဖမ်းယူရမလဲ။
three things with you
မျှဝေပေးချင်ပါတယ်။
to capture the winds of luck.
ဆောက်နိုင်ဖို့ အတွက်ပါ။
with yourself.
ပြောင်းပစ်ရန်ပါပဲ။
that get you out of your comfort zone.
ထွက်ကြည့်ရဲ နိုင်စွမ်း ရှိဖို့ လိုအပ်မယ်။
we do this all the time.
ကျွန်မတို့ တချိန်လုံး အဲဒီလို လုပ်ကြတယ်။
စကားပြော၊ စက်ဘီးစီးချင်ရင်၊
to learn how to walk or talk
who doesn't ride a bike
အပတ်ကနေပြီး
out of our comfort zone
အဆင်ပြေနေတဲ့ ကုယ့်ဇုန်နယ်ကို စွန့်လျက်
အသက်ကြီးလာကြတာနဲ့
the sense of who we are
ပုံသေ သတ်မှတ်လိုက်ပြီး
giving them encouragement
အပြင်ကို ထွက်လာကြပြီး
and take some risks.
တချိန်လုံး အားပေးနေတယ်။
fill out a risk-o-meter.
ရေးဖြည့်ခိုင်းပါတယ်။
we developed in our class
အရဲစွန့်မှုမျိုးကို လက်ခံနိုင်ကြောင်း
they're willing to take.
ပုံစံကို တီထွင်ခဲ့ကြတယ်။
ရှင်းလာတတ်တာက
and physical risks and financial risks
စွန့်ရမှု ဘဏ္ဍာရေး စွန့်စားရမှုများ
and ethical risks and political risks.
တွေနဲ့ နိုင်ငံရေး အရဲစွန့်မှုတွေပါတယ်။
their risk profiles with others,
ပရိုဖိုင်တွေကို ယှဉ်ကြည့်လာကြတယ်၊
that they're all really different.
တွေ့မြင်လာကြတယ်။
ဆွဲဆန့်ကြရန် အားပေးခဲ့တယ်။
အရဲစွန့်မှုမျိုးကိုပါ။
out of their comfort zone.
to do an intellectual risk
စွန့်စားမှု ပြုလုပ်ခိုင်းနိုင်တယ်။
they haven't tried before;
ပြဿနာကို ယူခိုင်းတယ်၊
sitting next to them on the train;
စကားပြောရန် လူမှုရေး အရဲစွန့်မှုမျိုး၊
ဖြစ်နိုင်တယ်။
they really care about how they feel.
ခံစားချက်ကို ပြောပြတာ ဖြစ်နိုင်တယ်။
အဲဒီလို တချိန်လုံး လုပ်နေကျပါ။
အီကွေဒေါ နိုင်ငံကို သွားဖို့
I was on an airplane,
on my way to Ecuador.
put on my headphones
အိပ်တတ်တယ်၊
လုပ်နေတတ်တယ်။
အရဲစွန့်ကြည့်ရန် ဆုံးဖြတ်လိုက်ကာ၊
with the man sitting next to me.
စကားပြောကြည့်ဖြစ်ခဲ့တယ်။
and I learned that he was a publisher.
စာအုပ်ထုတ်ဝေသူ ဖြစ်ကြောင်း သိလာရတယ်။
a fascinating conversation.
အံ့အားသင့်စရာပါပဲ။
of the publishing industry.
အကြောင်း အားလုံး ကျွန်မ သိလာခဲ့ရတယ်။
of the way through the flight,
လေးပုံသုံးပုံအထိ ပြောနေခဲ့ကြတာ။
အရဲစွန့်ရန် ဆုံးဖြတ်လိုက်ပြီး
and I shared with him a book proposal
ကျွန်မစာအုပ်ကို မျှဝေပြလိုက်တယ်။
I was doing in my class.
ထည့်သိမ်းလာခဲ့တဲ့ စာအုပ်ပါ။
this isn't right for us,
အတွက် မသင့်တော်ပါဘူး၊
ရလဒ် ထွက်မလာခဲ့ပါ။
we exchanged contact information.
ဖလှယ်ခဲ့ကြတယ်။
I reached out to him,
ကျွန်မ သူ့ကိုဆက်သွယ်ခဲ့တယ်၊
like to come to my class?
on reinventing the book,
ဆိုတဲ့ စီမံကိန်း လုပ်ထားကြတယ်။"
လာမယ်လို့ ကတိပေးတယ်။
We had a great experience.
ကောင်းတဲ့ တွေဆုံပွဲကြီးပါ။
ကျွန်မ သူ့ဆီ စာရေးခဲ့တယ်။
a bunch of video clips
အပိုင်းအစတွေ တစ်ပုံကြီး ပို့ခဲ့တယ်။
the students had done,
ထင်ခဲ့လို့
တွေ့ဆုံခဲ့ချင်တယ်။
စိတ်နာခဲ့သလိုပဲ။
I was a little bit hurt.
ကျွန်မ ကျောင်းသားတွေနဲ့ ဖြစ်နေလို့ပါ။
with my students and not with me,
and he and his colleagues came to Stanford
တွေနဲ့ Stanford ကို ရောက်လာကြလို့
and afterwards, we had lunch together.
အတူတူ စားသောက်ခဲ့ကြသေးတယ်။
considered writing a book?"
စိတ်မကူးခဲ့ဘူးလား" မေးတယ်။
တုန်းက ပြခဲ့တဲ့ စာအုပ်ကိုပဲ
စာချုပ် ချုပ်ဆိုဖြစ်တယ်။
over a million copies around the world.
ကမ္ဘာတစ်ဝမ်း တသန်းကျော် ရောင်းခဲ့ရပါပြီ။
လို့ ဆိုနိုင်ကြပါတယ်။
from a series of small risks I took,
တသီကြီးရ ပေါ်ထွက်လာခဲ့တဲ့ ကံကောင်းမှုပါ။
you're the most unlucky person,
ထင်နေတောင် လုပ်နိုင်ပါတယ်။
that get you out of your comfort zone.
အသေးစား အရဲစွန့်မှုဖြင့် လုပ်နိုင်တယ်။
ရွက်လှေကို တည်ဆောက်ရမယ်။
သင်ရဲ့ ဆက်ဆံမှုကို ပြောင်းလဲပစ်ရပါမယ်။
with other people.
who helps you on your journey
သင့်ကို ကူညီပေးသူတိုင်းဟာ
in getting you to your goals.
အရေးပါတဲ့ အခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်နေကြတာပါ။
တစ်ခုခု လုပ်ပေးရာတွင်
on themselves or someone else,
သုံးနေကြတာမိုလို့
what they're doing.
တန်ဖိုးထားတတ်ရန် လိုအပ်ပါတယ်။
စတိုင်ပင် သုံးခုကို ပေးပါတယ်၊
programs at Stanford,
အတော့်ကို ပြိုင်ဆိုင်ရပါတယ်၊
to those students who don't get in,
ကျွန်မက စာရေးပို့တဲ့ အခါမှာ၊
မှတ်ချက်ပို့လျက် ငြီးငွေ့တတ်ကြတယ်။
people who are disappointed.
send me notes, complaining.
စာရေးပြီး တိုင်တန်းလိုကြပါတယ်။
more successful next time around?
ဘာလုပ်ရမလဲ မေးမြန်းကြပါတယ်။
thanking me for the opportunity.
ကျွန်မကို ကျေးဇူးကြောင်း ရေးကြတယ်။
အကြောင်း ပြောပြမယ်။
sent me a beautiful note saying,
လှပတဲ့ စာတစ်စောင်ကို ရေးပို့ခဲ့လျက်
from this program twice,
နှစ်ကြိမ် ပယ်ချခံခဲ့ရတာ သိပါတယ်၊
ကျွန်တော် ခင်ဗျားကို ကျေးဇူးတင်ချင်ပါတယ်။
for the opportunity.
through the process of applying."
သိနားလည်လာတာ အများကြီးပါပေ။
the graciousness of his message
အားကျလွန်းလို့
သူ့ကိုဖိတ်ခေါ်ခဲ့တယ်။
and cooked up an idea
ဆွေးနွေးခဲ့ကြလျက်
တစ်ခုကို စိတ်ကူးရခဲ့ကြတယ်။
ပါခဲ့ပြီး
on looking at leadership in that context.
ပရိုဂျက် တစ်ခုကို စရန် သူဆုံးဖြတ်ခဲ့တယ်။
incredibly well through that quarter,
တစ်ဦးတစ်ဦးကို နီးကပ်စွာ သိရှိလာကြရပြီး၊
သူကိုယ်တိုင် လုံးဝတာဝန်ယူလျက်
that he started working on
into a company called Play for Tomorrow,
ကုမ္ပဏီအဖြစ် အောင်မြင်လာခဲ့တယ်။
from disadvantaged backgrounds
ကလေးတွေကို
နိုင်ရေးကို လေ့ကျင့်ပေးတယ်။
craft the lives they dream to live.
အရေးကြီးဆုံး အချက်က
the winds of luck
ရလဒ်အဖြစ်
ရလဒ်အသီးသီး ရလိုက်ကြတာပါ။
that we didn't expect in the first place.
မဟုတ်တဲ့ လေတွေပါပဲ။
of the last couple of years,
some tactics for my own life
နည်းဗျူဟာ တချို့ကို ချမှတ်လာတယ်၊
တကယ့်ကို ကူညီပေးဖို့အတွက်ပါ
of every single day,
ပြီးဆုံးသွားချိန်မှာ၊
တွေ့ဆုံခဲ့ရသူတွေကို ပြန်စဉ်းစားကြည့်တယ်၊
and I review all the people I met with,
to every single person.
စာတိုလေးကို ပို့ပေးပါတယ်။
and appreciative,
ကျေးဇူးတင်မိပါတယ်။
it has increased my luck.
တာဝန်ခံ ပြောရဲပါတယ်။
and get out of your comfort zone.
ကိုယ့်အဆင်ပြေမှု ဇုန်ထဲက ထွက်ရမယ်။
ပြသရန် လိုအပ်မယ်။
your relationship with ideas.
သင်ရဲ့ ခံယူချက်ကို ပြောင်းလဲရန် လိုအပ်မယ်။
that come there way and they judge them.
အတွေးအခေါ်တွေကို သုံးသပ်ကြပုံက
"ကြောက်စရာကြီး အတွေးပဲ" လို့ထင်ကြတယ်။
or "That's a terrible idea."
များပြားလှပါတယ်။
are often something truly remarkable.
တချို့ဟာ သိပ်ကိုမှတ်သားစရာ ဖြစ်လာပါတယ်။
in my classes on creativity
ကျွန်မ အကြိုက်ဆုံး လေ့ကျင့်ခန်းက
of looking at terrible ideas
လေ့လာတဲ့ အကျင့်ကို ပျိုးထောင်ပေးမှုပါ၊
ရှာကြံရေး အမြင်နဲ့ ကြည့်ရန်ပါ။
for a brand new restaurant.
စိတ်ကူးကို ကြံဆပေးရန်ပါ။
အကောင်းဆုံး စိတ်ကူးတွေကို တင်ပြလိုသလို
with the best ideas for a new restaurant
ကူးတွေကိုလည်း တင်ပြပေးကြရန်ပါ။
a restaurant on a mountaintop
အရသာ ခံစားနိုင်မယ့်
လေပေါ်က စားသောက်ဆိုင် ပေါ့လေ။
with a gorgeous view.
a restaurant in a garbage dump,
အမှိုက်ပုံးတွေ အကြားက စားသောက်ဆိုင်၊
that's really dirty,
စားသောက်ဆိုက်မျိုး၊
cockroach sushi.
စားသောက်ဆိုင် ဆိုပါစို့။
သူတို့က ကျွန်မကို ပေးကြတယ်၊
ကျယ်လောင်စွာ ဖတ်ပြတယ်၊
and throw them away.
အဲဒါတွေ ဆုတ်ဖြဲလျက် လွှင့်ပစ်တယ်။
and redistribute them.
သူတို့ အကြားမှာ ဖြန့်ဝေပေးတယ်။
that another team thought was horrible,
ထင်ခဲ့တဲ့ စိတ်ကူး တစ်ခုစီ ရှိလာတယ်။
into something brilliant.
တောက်ပတဲ့ အရာအဖြစ် ပြောင်းလဲပစ်ရန်ပါပဲ။
"This is a fabulous idea."
"ဒါအရမ်းကောင်းတဲ့ အကြံပဲ" လို့ ပြောလာမယ်။
before they pitch the idea to the class.
အချိန် သုံးမိနစ်လောက် ရှိတတ်ပါတယ်။
What does that turn into?
ဘယ်လိုများ ပုံစံပြောင်းလဲသွားသလဲ။
from Michelin star restaurants
ပိုနေတဲ့ အစားအစာတွေကို စုစည်းလျက်
နောက်စားသောက်ဆိုင်ကို ဖွင့်ကြတယ်၊
at a much lower price,
with terrible service?
စားသောက်ဆိုင် ကျတော့ကော။
that's a training ground
စားသောက်ဆိုင် ဖြစ်လာတယ်၊
how to avoid all the pitfalls.
အပ်တဲ့ အရာတွေကို လေ့ကျင့်နိုင်ဖို့အတွက်ပါ။
စားသောက်ဆိုင် ကျတော့ကော။
and exotic ingredients.
ထူးခြားဆန်းပြားတာတွေ အမျိုးမျိုးနဲ့ပေါ့။
ကုမ္ပဏီတွေကို ကြည့်ကြည့်ရင်၊
really innovative around you,
ဆန်းသစ်တဲ့ လုပ်ငန်းတွေ၊
that have changed our life,
ဆိုပြီး ကိုယ်က ယုံကြည်တဲ့ လုပ်ငန်းတွေ၊
စိတ်ကူးများမှ စခဲ့ကြတာပါ။
အခြားသူတွေကို သူတို့က ပြောပြကြရာတွင်
that when they pitched to other people,
it will never work."
ဖြစ်မှာ မဟုတ်ဘူးလို့" လို့ ပြောခဲ့ကြတယ်။
were born into terrible circumstances,
အခြေအနေမျိုးထဲ ဖြစ်ခဲ့ပေမဲ့၊
or something terrible.
ကြောက်မက်ဘွယ်ရာကိုလည်း ယူလာနိုင်ပါတယ်။
အမြဲတမ်း တိုက်ခတ်နေတတ်ပါတယ်၊
အရဲစွန့်ဖို့ အသင့်ရှိပါက၊
and show appreciation
တကယ့်ကို အသိအမှတ်ပြုဖို့ အသင့်ရှိပါက၊
even if they're crazy,
ဖြစ်နိုင်တဲ့ အလားအလာ ဆိုတဲ့
အသင့်ရှိတယ် ဆိုပါက၊
to catch the winds of luck.
ဧရာမ ရွက်လှေကြီးကို ဆောက်နိုင်မှာပါ။
ABOUT THE SPEAKER
Tina Seelig - EducatorTina Seelig teaches innovation and entrepreneurship and is passionate about creative problem-solving.
Why you should listen
Tina Seelig is Professor of the Practice in the Department of Management Science and Engineering at Stanford University. She is also a faculty director of the Stanford Technology Ventures Program, the entrepreneurship center at Stanford School of Engineering. Trained as a neuroscientist, with a PhD from Stanford School of Medicine, Seelig has always been interested in how we think, especially how we come up with bold new ideas.
Seelig runs several fellowship programs that focus on entrepreneurial leadership and teaches classes in the Hasso Plattner Institute of Design, also know as the d.school. Her highly-experiential classes are crafted to explore factors that contribute to creativity and innovation in individuals and groups within organizations, with an emphasis on how to frame and reframe problems, challenge assumptions, and generate innovative ideas.
After earning her PhD, Seelig was a management consultant and entrepreneur. She is the author of 17 books, including What I Wish I Knew When I Was 20, inGenius and Creativity Rules. She is the recipient of the Gordon Prize from the National Academy of Engineering, recognizing her as a national leader in engineering education, as well as the Olympus Innovation Award and the Silicon Valley Visionary Award.
Tina Seelig | Speaker | TED.com