TEDxOslo
Andreas Ekström: The moral bias behind your search results
Filmed:
Readability: 3.7
1,550,129 views
Search engines have become our most trusted sources of information and arbiters of truth. But can we ever get an unbiased search result? Swedish author and journalist Andreas Ekström argues that such a thing is a philosophical impossibility. In this thoughtful talk, he calls on us to strengthen the bonds between technology and the humanities, and he reminds us that behind every algorithm is a set of personal beliefs that no code can ever completely eradicate.
Andreas Ekström - Author and journalist
Andreas Ekström describes the power structures of the digital revolution. Full bio
Andreas Ekström describes the power structures of the digital revolution. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
Mỗi khi đến thăm một ngôi trường nào đó và nói chuyện với sinh viên
00:13
So whenever I visit a school
and talk to students,
and talk to students,
0
1087
2493
Tôi luôn hỏi họ cùng một câu hỏi
00:15
I always ask them the same thing:
1
3604
2143
00:18
Why do you Google?
2
6754
1434
Tại sao bạn sử dụng Google?
00:20
Why is Google the search engine
of choice for you?
of choice for you?
3
8624
3397
Tại sao bạn chọn Google là công cụ tìm kiếm cho mình?
00:24
Strangely enough, I always get
the same three answers.
the same three answers.
4
12855
2552
Điều kì lạ là, tôi luôn nhận được cùng ba câu trả lời
00:27
One, "Because it works,"
5
15431
2039
Thứ nhất, "Vì nó mang lại kết quả"
00:29
which is a great answer;
that's why I Google, too.
that's why I Google, too.
6
17494
2906
Một câu trả lời rất thú vị, và đó chính là lý do vì sao tôi cũng chọn Google
00:32
Two, somebody will say,
7
20424
2033
Thứ hai, một vài người sẽ nói
00:34
"I really don't know of any alternatives."
8
22481
2640
"Tôi thật sự không tìm thấy công cụ thay thế nào khác
00:37
It's not an equally great answer
and my reply to that is usually,
and my reply to that is usually,
9
25708
3128
Theo tôi câu trả lời này không thỏa đáng, và thường đáp lại rằng
00:40
"Try to Google the word 'search engine,'
10
28860
1921
"Thế thì bạn hãy thử Google từ 'công cụ tìm kiếm' xem"
00:42
you may find a couple
of interesting alternatives."
of interesting alternatives."
11
30805
2402
bạn chắc chắn sẽ tìm thấy rất nhiều công cụ tìm kiếm thú vị khác đấy
00:45
And last but not least, thirdly,
12
33231
2095
Thứ ba, cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng
00:47
inevitably, one student will raise
her or his hand and say,
her or his hand and say,
13
35350
3310
hiển nhiên là một học sinh giơ tay lên và nói
00:50
"With Google, I'm certain to always get
the best, unbiased search result."
the best, unbiased search result."
14
38684
5183
"Tìm kiếm bằng Google, tôi luôn chắc chắn rằng mình sẽ nhận được những kết quả khách quan nhất"
00:57
Certain to always get the best,
unbiased search result.
unbiased search result.
15
45157
6506
Chắc chắn sẽ luôn nhận được kết quả tốt và khách quan nhất
01:05
Now, as a man of the humanities,
16
53091
2390
Ngay lúc này, với tư cách là một con người trong nhân loại,
01:07
albeit a digital humanities man,
17
55505
2181
dù là một người trong thời đại kỹ thuật số
01:09
that just makes my skin curl,
18
57710
1738
thì điều đó cũng làm tôi thấy sởn gai ốc
01:11
even if I, too, realize that that trust,
that idea of the unbiased search result
that idea of the unbiased search result
19
59472
4886
Kể cả khi tôi cũng nhận ra rằng sự thật đó, ý tưởng về các kết quả tìm kiếm không thiên vị
01:16
is a cornerstone in our collective love
for and appreciation of Google.
for and appreciation of Google.
20
64382
3855
là nền tảng của tình yêu chung của chúng ta đối với, và trân trọng Google.
01:20
I will show you why that, philosophically,
is almost an impossibility.
is almost an impossibility.
21
68658
4258
Tôi sẽ cho các bạn thấy lý do tại sao, theo triết học, đây gần như là điều không thể
01:24
But let me first elaborate,
just a little bit, on a basic principle
just a little bit, on a basic principle
22
72940
3254
Nhưng trước hết hãy để tôi giải thích một chút, dựa trên một nguyên tắc cơ bản
01:28
behind each search query
that we sometimes seem to forget.
that we sometimes seem to forget.
23
76218
3113
đằng sau mỗi truy vấn tìm kiếm mà đôi khi chúng ta dường như quên mất...
01:31
So whenever you set out
to Google something,
to Google something,
24
79851
2080
Bất cứ khi nào bạn yêu cầu Google tìm kiếm một điều gì đó
01:33
start by asking yourself this:
"Am I looking for an isolated fact?"
"Am I looking for an isolated fact?"
25
81955
3927
Hãy bắt đầu bằng cách tự hỏi mình "Tôi có đang tìm kiếm một sự thật độc lập?"
01:38
What is the capital of France?
26
86334
3161
Thủ đô của Pháp là gì?
01:41
What are the building blocks
of a water molecule?
of a water molecule?
27
89519
2425
Các nhân tố nào trong một phân tử nước?
01:43
Great -- Google away.
28
91968
2341
Tuyệt - Tra Google ngay lập tức
01:46
There's not a group of scientists
who are this close to proving
who are this close to proving
29
94333
3120
Không một nhà khoa học nào có thể chứng minh
01:49
that it's actually London and H30.
30
97477
1997
rằng đó là London và H3O
01:51
You don't see a big conspiracy
among those things.
among those things.
31
99498
2371
Bạn không hề thấy có sự thông đồng nào trong những câu trả lời đó
01:53
We agree, on a global scale,
32
101893
1533
Chúng tôi đều thừa nhận, trên quy mô toàn cầu,
01:55
what the answers are
to these isolated facts.
to these isolated facts.
33
103450
2725
câu trả lời là những thực tế độc lập này
01:58
But if you complicate your question
just a little bit and ask something like,
just a little bit and ask something like,
34
106199
5302
Nhưng nếu bạn phức tạp hóa những câu hỏi của mình một chút, và hỏi những câu như,
02:03
"Why is there
an Israeli-Palestine conflict?"
an Israeli-Palestine conflict?"
35
111525
2683
Tại sao lại xảy ra xung đột giữa Israel và Palestine?
02:06
You're not exactly looking
for a singular fact anymore,
for a singular fact anymore,
36
114978
2640
Lúc đó, bạn sẽ không đơn giản là tìm kiếm một sự thật cá nhân nữa,
02:09
you're looking for knowledge,
37
117642
1833
bạn đang tìm kiếm kiến thức
02:11
which is something way more
complicated and delicate.
complicated and delicate.
38
119499
2578
một thứ gì đó phức tạp và tinh vi hơn
02:14
And to get to knowledge,
39
122600
1549
Và để có được kiến thức,
02:16
you have to bring 10 or 20
or 100 facts to the table
or 100 facts to the table
40
124173
3031
bạn phải đưa 10, 20 hay thậm chí 100 sự thật vào bàn tròn,
02:19
and acknowledge them and say,
"Yes, these are all true."
"Yes, these are all true."
41
127228
2976
và thừa nhận chúng, và nói rằng : "Vâng, những điều này hoàn toàn đúng"
02:22
But because of who I am,
42
130228
1674
Nhưng dù tôi là ai,
02:23
young or old, black or white,
gay or straight,
gay or straight,
43
131926
2270
dù trẻ hay già, đen hay trắng, đồng tính hay "trai thẳng"
02:26
I will value them differently.
44
134220
1611
tôi đều sẽ đánh giá chúng khác nhau.
02:27
And I will say, "Yes, this is true,
45
135855
1688
Và tôi sẽ nói rằng: "Vâng, điều này đúng,
02:29
but this is more important
to me than that."
to me than that."
46
137567
2114
nhưng điều này đối với tôi còn quan trọng hơn thế nữa."
02:31
And this is where it becomes interesting,
47
139705
1990
Và đây là thứ khiến mọi chuyện thú vị hơn,
02:33
because this is where we become human.
48
141719
2146
bởi vì đây là thứ khiến chúng ta là những con người,
02:35
This is when we start
to argue, to form society.
to argue, to form society.
49
143889
2996
Đây là khi chúng ta bắt đầu tranh luận, hình thành nên xã hội,
02:38
And to really get somewhere,
we need to filter all our facts here,
we need to filter all our facts here,
50
146909
3357
và để thật sự biết được một nơi nào đó, chúng ta phải chắt lọc những sự kiện ở đây
02:42
through friends and neighbors
and parents and children
and parents and children
51
150290
2556
thông qua bạn bè, hàng xóm, cha mẹ và con cái
02:44
and coworkers and newspapers
and magazines,
and magazines,
52
152870
2032
đồng nghiệp, báo và tạp chí,
02:46
to finally be grounded in real knowledge,
53
154926
3080
để cuối cùng, đặt nền cho kiến thức thực tế,
02:50
which is something that a search engine
is a poor help to achieve.
is a poor help to achieve.
54
158030
4047
mà một công cụ tìm kiếm khó có thể làm được
02:55
So, I promised you an example
just to show you why it's so hard
just to show you why it's so hard
55
163284
6328
Vì vậy, tôi đã đưa ra cho các bạn một ví dụ chỉ để cho các bạn thấy lí do tại sao
03:01
to get to the point of true, clean,
objective knowledge --
objective knowledge --
56
169636
3404
để có được kiến thức đúng, "sạch" và khách quan laị khó khăn đến vậy
03:05
as food for thought.
57
173064
1468
- một đề tài đáng suy ngẫm.
03:06
I will conduct a couple of simple
queries, search queries.
queries, search queries.
58
174556
3893
Tôi sẽ thực hiện một vài truy vấn tìm kiếm đơn giản
03:10
We'll start with "Michelle Obama,"
59
178473
4040
Chúng ta sẽ bắt đầu với "Michelle Obama",
03:14
the First Lady of the United States.
60
182537
1804
Đệ Nhất Phu Nhân Hoa Kì.
03:16
And we'll click for pictures.
61
184365
1729
Và chúng ta nhấp chuột vào phần tìm kiếm hình ảnh
03:19
It works really well, as you can see.
62
187007
2272
Nó hoạt động thực sự tốt, bạn có thể nhìn thấy.
03:21
It's a perfect search
result, more or less.
result, more or less.
63
189303
3028
Ít nhiều, đó là một kết quả tìm kiếm hoàn hảo.
03:24
It's just her in the picture,
not even the President.
not even the President.
64
192355
2750
chỉ có hình Bà ấy, thậm chí còn không hề có sự xuất hiện của Ngài Tổng Thống trong những bức hình.
03:27
How does this work?
65
195664
1313
Công cụ này hoạt động như thế nào?
03:29
Quite simple.
66
197837
1372
Đơn giản thôi,
03:31
Google uses a lot of smartness
to achieve this, but quite simply,
to achieve this, but quite simply,
67
199233
3215
Google sử dụng khá nhiều" trí thông minh" để đạt được các kết quả này, tuy nhiên, một cách đơn giản,
03:34
they look at two things
more than anything.
more than anything.
68
202472
2060
Google sẽ chú ý đến hai thứ này nhiều hơn bất cứ thứ gì khác
03:36
First, what does it say in the caption
under the picture on each website?
under the picture on each website?
69
204556
5156
Thứ nhất, nội dung của dòng chú thích bên dưới bức ảnh trên mỗi trang web là gì
03:41
Does it say "Michelle Obama"
under the picture?
under the picture?
70
209736
2215
Liệu có phải là "Michelle Obama" không?
03:43
Pretty good indication
it's actually her on there.
it's actually her on there.
71
211975
2356
Quả nhiên, đúng là bà ấy ở đó.
03:46
Second, Google looks at the picture file,
72
214355
2386
Thứ hai, Google nhìn vào các tập tin hình ảnh,
03:48
the name of the file as such
uploaded to the website.
uploaded to the website.
73
216765
3032
tên của các tập tin được đăng tải lên trang web
03:51
Again, is it called "MichelleObama.jpeg"?
74
219821
2669
Một lần nữa, có phải tên là " Michelle Obama.jpeg" không
03:54
Pretty good indication it's not
Clint Eastwood in the picture.
Clint Eastwood in the picture.
75
222839
2922
Rất tốt, tên file không phải là Clint Eastwood trong hình.
03:57
So, you've got those two and you get
a search result like this -- almost.
a search result like this -- almost.
76
225785
4265
Như vậy, bạn vừa biết được hai cách tìm kiếm và hầu như là bạn nhận được kết quả tìm kiếm thông qua quá trình như thế đấy
04:02
Now, in 2009, Michelle Obama
was the victim of a racist campaign,
was the victim of a racist campaign,
77
230074
6603
Trong năm 2009, Michelle Obama từng là nạn nhân của một chiến dịch phân biệt chủng tộc,
04:08
where people set out to insult her
through her search results.
through her search results.
78
236701
4015
mọi người gày bẫy để sỉ nhục bà ấy thông qua các kết quả tìm kiếm về bà
04:13
There was a picture distributed
widely over the Internet
widely over the Internet
79
241430
2702
Có một bức ảnh được phát tán rộng rãi trên mạng
04:16
where her face was distorted
to look like a monkey.
to look like a monkey.
80
244156
2644
trong đó, khuôn mặt bà ấy bị bóp méo trông giống như một con khỉ
04:18
And that picture was published all over.
81
246824
3169
Và bức ảnh ấy được phát tán rộng rãi.
04:22
And people published it
very, very purposefully,
very, very purposefully,
82
250017
3761
và những người công bố bức ảnh ấy rất cố ý,
04:25
to get it up there in the search results.
83
253802
1971
làm cho bức ảnh ấy hiển thị trên các kết quả tìm kiếm
04:27
They made sure to write
"Michelle Obama" in the caption
"Michelle Obama" in the caption
84
255797
2955
Họ chắc chắn đã viết "Michelle Obama" trong dòng chú thích
04:30
and they made sure to upload the picture
as "MichelleObama.jpeg," or the like.
as "MichelleObama.jpeg," or the like.
85
258776
4177
và cũng chắc chắn đăng tải bức ảnh với tập tin "Michelle Obama.jpeg" hoặc những thứ tương tự.
04:34
You get why -- to manipulate
the search result.
the search result.
86
262977
2367
Bạn đã biết làm sao để thao túng các kết quả tìm kiếm.
04:37
And it worked, too.
87
265368
1295
Và chúng đã thành công.
04:38
So when you picture-Googled
for "Michelle Obama" in 2009,
for "Michelle Obama" in 2009,
88
266687
2720
Vì vậy, khi bạn tìm kiếm bức hình "Michelle Obama" trên Google trong năm 2009
04:41
that distorted monkey picture
showed up among the first results.
showed up among the first results.
89
269431
3387
bạn sẽ thấy bức hình với khuôn mặt biến dạng hình mặt khỉ ấy xuất hiện ở những kết quả đầu tiên
04:44
Now, the results are self-cleansing,
90
272842
3566
Nhưng giờ thì những kết quả ấy đã tự biến mất,
04:48
and that's sort of the beauty of it,
91
276432
1753
và đó giống như là một ưu điểm của Google
04:50
because Google measures relevance
every hour, every day.
every hour, every day.
92
278209
3403
bởi vì Google đánh giá sự hợp lý mỗi giờ, mỗi ngày.
04:53
However, Google didn't settle
for that this time,
for that this time,
93
281636
2714
Tuy nhiên, Google đã không giải quyết vấn đề đó trong khoảng thời gian này
04:56
they just thought, "That's racist
and it's a bad search result
and it's a bad search result
94
284374
3124
họ chỉ nghĩ rằng" đó là phân biệt chủng tộc và đó là một kết quả tìm kiếm không tốt
04:59
and we're going to go back
and clean that up manually.
and clean that up manually.
95
287522
3135
Chúng ta sẽ quay trở lại và tự tay dọn dẹp sạch sẽ
05:02
We are going to write
some code and fix it,"
some code and fix it,"
96
290681
2932
Chúng ta sẽ viết một số mã và sửa chữa nó".
05:05
which they did.
97
293637
1247
Điều mà họ đã từng làm
05:07
And I don't think anyone in this room
thinks that was a bad idea.
thinks that was a bad idea.
98
295454
3742
05:11
Me neither.
99
299789
1164
Và tôi không nghĩ rằng ai đó trong phòng này nghĩ đó là một ý kiến tồi.
Và tôi cũng vậy.
05:14
But then, a couple of years go by,
100
302802
3032
Nhưng một vài năm sau,
05:17
and the world's most-Googled Anders,
101
305858
2984
người được cả thế giới tìm kiếm nhiều nhất trên Google - Anders
05:20
Anders Behring Breivik,
102
308866
2279
Anders Behring Breivik
05:23
did what he did.
103
311169
1706
làm việc hắn đã làm.
05:24
This is July 22 in 2011,
104
312899
2001
Và ngày 22 tháng 7 năm 2011
05:26
and a terrible day in Norwegian history.
105
314924
2649
một ngày tồi tệ trong lịch sử Na Uy
05:29
This man, a terrorist, blew up
a couple of government buildings
a couple of government buildings
106
317597
3787
Hắn ta, một kẻ khủng bố đã thổi bay khu tòa nhà Chính phủ
05:33
walking distance from where we are
right now in Oslo, Norway
right now in Oslo, Norway
107
321408
2883
nơi cách chỗ chúng ta bây giờ tại Oslo, Na Uy không xa
05:36
and then he traveled
to the island of Utøya
to the island of Utøya
108
324315
2051
sau đó, hắn chạy đến đảo Utoya
05:38
and shot and killed a group of kids.
109
326390
2223
xả súng tấn công vào một đoàn thiếu niên
05:41
Almost 80 people died that day.
110
329113
1728
Gần 80 người đã thiệt mạng ngày hôm đó.
05:44
And a lot of people would describe
this act of terror as two steps,
this act of terror as two steps,
111
332397
4559
Rất nhiều người có thể mô tả hành động khủng bố này qua hai bước,
05:48
that he did two things: he blew up
the buildings and he shot those kids.
the buildings and he shot those kids.
112
336980
3411
rằng hắn đã làm 2 việc: đánh sập các tòa nhà bắn những đứa trẻ
05:52
It's not true.
113
340415
1165
Nhưng điều này không đúng.
05:54
It was three steps.
114
342326
2143
Thực tế, có tới ba bước.
05:56
He blew up those buildings,
he shot those kids,
he shot those kids,
115
344493
2214
Hắn ta thổi bay các tòa nhà, hắn bắn lũ trẻ,
05:58
and he sat down and waited
for the world to Google him.
for the world to Google him.
116
346731
3644
và ngồi xuống, chờ thế giới Google về mình.
06:03
And he prepared
all three steps equally well.
all three steps equally well.
117
351227
2627
Và hắn đã chuẩn bị rất tốt cho cả ba bước này
06:06
And if there was somebody
who immediately understood this,
who immediately understood this,
118
354544
2790
Và nếu có ai ngay lập tức hiểu ra điều này,
06:09
it was a Swedish web developer,
119
357358
1524
thì đó là một nhà phát triển web người Thụy Sĩ,
06:10
a search engine optimization expert
in Stockholm, named Nikke Lindqvist.
in Stockholm, named Nikke Lindqvist.
120
358906
3623
một chuyên gia về tối ưu hóa công cụ tìm kiếm sống tại Stockholm, có tên là Nikke Lindqvist.
06:14
He's also a very political guy
121
362553
1588
Anh ta cũng là một anh chàng rất có tư tưởng chính trị
06:16
and he was right out there
in social media, on his blog and Facebook.
in social media, on his blog and Facebook.
122
364165
3276
Và trên các phương tiện truyền thông xã hội, trên blog và facebook của mình,
06:19
And he told everybody,
123
367465
1206
anh ta nói với mọi người
06:20
"If there's something that
this guy wants right now,
this guy wants right now,
124
368695
2455
"Nếu có điều gì đó mà tên sát nhân muốn ngay bây giờ,
06:23
it's to control the image of himself.
125
371174
2459
thì đó là kiểm soát hình ảnh của chính hắn.
06:26
Let's see if we can distort that.
126
374760
1960
Xem xem liệu chúng ta có làm biến dạng những bức hình,
06:29
Let's see if we, in the civilized world,
can protest against what he did
can protest against what he did
127
377490
3977
hay trong thế giới văn minh này, chúng ta có thể phản đối những gì hắn ta đã làm
06:33
through insulting him
in his search results."
in his search results."
128
381491
3317
bằng cách nhục mạ hắn thông qua các kết quả tìm kiếm hay không.
06:36
And how?
129
384832
1187
Và bằng cách nào?
06:38
He told all of his readers the following,
130
386797
2056
Anh ta đã nói với độc giả của mình thế này:
06:40
"Go out there on the Internet,
131
388877
1864
"Hãy lên mạng,
06:42
find pictures of dog poop on sidewalks --
132
390765
2895
tìm kiếm những bức hình chụp phân chó trên vỉa hè,
06:46
find pictures of dog poop on sidewalks --
133
394708
2174
tìm kiếm những bức hình chụp phân chó trên vỉa hè,
06:48
publish them in your feeds,
on your websites, on your blogs.
on your websites, on your blogs.
134
396906
3470
rồi công bố chúng trên các phản hồi, trên các trang web và trên blog của bạn.
06:52
Make sure to write the terrorist's
name in the caption,
name in the caption,
135
400400
2921
Và hãy chắc chắn rằng bạn sẽ viết tên của tên khủng bố trên dòng chú thích,
06:55
make sure to name
the picture file "Breivik.jpeg."
the picture file "Breivik.jpeg."
136
403345
4487
và đặt tên tập tin cho bức hình đó là "Breivik.jpeg"
06:59
Let's teach Google that that's
the face of the terrorist."
the face of the terrorist."
137
407856
3801
Hãy cho Google biết rằng đó chính là gương mặt của tên sát nhân."
07:05
And it worked.
138
413552
1278
Và hành động này đã đem lại kết quả.
07:07
Two years after that campaign
against Michelle Obama,
against Michelle Obama,
139
415853
2898
Hai năm sau chiến dịch chống Phu Nhân Michelle Obama,
07:10
this manipulation campaign
against Anders Behring Breivik worked.
against Anders Behring Breivik worked.
140
418775
3266
chiến dịch thao tác này chống Anders Behring Breivik đã hoạt động
07:14
If you picture-Googled for him weeks after
the July 22 events from Sweden,
the July 22 events from Sweden,
141
422065
4462
Nếu bạn Google hình ảnh của hắn 2 tuần sau sự kiện ngày 22 tháng 7 tại Thụy Điển,
07:18
you'd see that picture of dog poop
high up in the search results,
high up in the search results,
142
426551
4327
bạn sẽ thấy bức hình phân chó xuất hiện ở những trang đầu tiên trong kết quả tìm kiếm,
07:22
as a little protest.
143
430902
1444
giống như là một cuộc biểu tình quy mô nhỏ.
07:25
Strangely enough, Google
didn't intervene this time.
didn't intervene this time.
144
433425
4132
Cũng thật kì lạ là trong thời gian này, Google đã không can thiệp
07:30
They did not step in and manually
clean those search results up.
clean those search results up.
145
438494
4272
Họ không hề xen vào và "dọn dẹp" các kết quả tìm kiếm trên
07:35
So the million-dollar question,
146
443964
1716
Vậy nên câu hỏi đáng giá triệu đô là,
07:37
is there anything different
between these two happenings here?
between these two happenings here?
147
445704
3368
Có điều gì khác biệt giữa hai sự kiện này?
07:41
Is there anything different between
what happened to Michelle Obama
what happened to Michelle Obama
148
449096
3193
Liệu có sự khác biệt nào giữa những gì đã xảy ra với bà Michelle Obama
07:44
and what happened
to Anders Behring Breivik?
to Anders Behring Breivik?
149
452313
2065
và những việc xảy ra với Anders Behring Breivik?
07:46
Of course not.
150
454402
1284
Dĩ nhiên là không.
07:48
It's the exact same thing,
151
456861
1471
Hai sự kiện này hoàn toàn giống hệt nhau.
07:50
yet Google intervened in one case
and not in the other.
and not in the other.
152
458356
2864
Thế nhưng Google lại chỉ can thiệp vào một trường hợp của bà Michelle Obama
07:53
Why?
153
461244
1253
Tại sao lại như vậy?
07:55
Because Michelle Obama
is an honorable person, that's why,
is an honorable person, that's why,
154
463283
3300
Là bởi vì Michelle Obama là một người đáng kính,
07:58
and Anders Behring Breivik
is a despicable person.
is a despicable person.
155
466607
2916
còn Anders Behring Breivik là một kẻ đáng khinh.
08:02
See what happens there?
156
470142
1535
Bạn đã hiểu ra vấn đề ở đây chưa?
08:03
An evaluation of a person takes place
157
471701
3255
Việc đánh giá một con người xảy ra
08:06
and there's only one
power-player in the world
power-player in the world
158
474980
3786
và chỉ có một người chơi có quyền lực trên thế giới
08:10
with the authority to say who's who.
159
478790
2480
có thẩm quyền để nói ai là ai.
08:13
"We like you, we dislike you.
160
481882
1741
Chúng tôi ủng hộ bạn, chúng tôi căm ghét bạn.
08:15
We believe in you,
we don't believe in you.
we don't believe in you.
161
483647
2039
Chúng tôi tin tưởng ở bạn, chúng tôi không tin bạn.
08:17
You're right, you're wrong.
You're true, you're false.
You're true, you're false.
162
485710
2547
Bạn nói đúng rồi, bạn nói sai rồi
Bạn làm đúng, bạn đã sai rồi.
Bạn làm đúng, bạn đã sai rồi.
08:20
You're Obama, and you're Breivik."
163
488281
1805
Bạn là Obama, và bạn là Breivik.
08:22
That's power if I ever saw it.
164
490791
2000
Đó chính là quyền lực mà tôi đã từng chứng kiến
08:27
So I'm asking you to remember
that behind every algorithm
that behind every algorithm
165
495206
3652
Vậy nên, tôi muốn các bạn nhớ rằng, đằng sau mỗi thuật toán
08:30
is always a person,
166
498882
1777
luôn luôn là một con người.
08:32
a person with a set of personal beliefs
167
500683
2495
một người với những đức tin cá nhân,
08:35
that no code can ever
completely eradicate.
completely eradicate.
168
503202
2525
rằng không một mã số nào có thể bị xóa bỏ hoàn toàn.
08:37
And my message goes
out not only to Google,
out not only to Google,
169
505751
2434
Và thông điệp tôi muốn gửi tới không chỉ cho Google,
08:40
but to all believers in the faith
of code around the world.
of code around the world.
170
508209
2810
mà cho tất cả những người luôn tin vào các dòng lệnh trên toàn thế giới.
08:43
You need to identify
your own personal bias.
your own personal bias.
171
511043
2976
Bạn cần phải xác định được chính kiến của mình.
08:46
You need to understand that you are human
172
514043
2013
Bạn cần phải hiểu rằng bạn là con người,
và do đó bạn phải có trách nhiệm
08:48
and take responsibility accordingly.
173
516080
2491
08:51
And I say this because I believe
we've reached a point in time
we've reached a point in time
174
519891
2938
Tôi nói điều này bởi lẽ tôi tin chúng ta đã đạt đến một thời điểm nào đó
08:54
when it's absolutely imperative
175
522853
1555
mà chúng ta hoàn toàn bị bắt buộc
08:56
that we tie those bonds
together again, tighter:
together again, tighter:
176
524432
3217
thắt chặt mối quan hệ này một lần nữa, chặt chẽ hơn:
08:59
the humanities and the technology.
177
527673
2368
giữa Nhân loại và Công nghệ
09:02
Tighter than ever.
178
530483
1805
Chặt chẽ hơn bao giờ hết.
09:04
And, if nothing else, to remind us
that that wonderfully seductive idea
that that wonderfully seductive idea
179
532312
3339
Và, nếu không còn thứ gì khác, nhắc chúng ta rằng cái ý tưởng vô cùng thú vị
09:07
of the unbiased, clean search result
180
535675
2668
về kết quả tìm kiếm sạch, không thiên vị
09:10
is, and is likely to remain, a myth.
181
538367
2767
đang, và hẳn sẽ vẫn là một huyền thoại
09:13
Thank you for your time.
182
541984
1159
Cảm ơn các bạn đã lắng nghe.
09:15
(Applause)
183
543167
2432
(Tiếng vỗ tay)
ABOUT THE SPEAKER
Andreas Ekström - Author and journalistAndreas Ekström describes the power structures of the digital revolution.
Why you should listen
Andreas Ekström is staff writer at Sydsvenskan, a daily morning paper in Malmö, Sweden.
His passion is educating for digital equality, and he has a vision for a world in which we share the wealth -- not only financially, but also in terms of knowledge and power. Andreas is the author of six books, a columnist and a commentator, and he often lectures and leads seminars on the digital revolution.
Andreas Ekström | Speaker | TED.com