TED@State
Paul Collier: New rules for rebuilding a broken nation
Paul Collier: Những nguyên tắc mới của Paul Collier để tái kiến thiết đất nước sau chiến tranh.
Filmed:
Readability: 4.9
458,202 views
Chiến tranh lâu dài sẽ tàn phá đất nước, để lại những nghèo đói và hỗn loạn. Nhưng có cách đúng đắn nào để giúp vực dậy một đất nước như vậy? Paul Collier giải thích về những vấn đề đang tồn tại trong các kế hoạch phục hồi đất nước hậu chiến hiện nay, và đề xuất ba ý tưởng cho một cách thức mới hợp lý hơn.
Paul Collier - Economist
Paul Collier’s book The Bottom Billion shows what is happening to the poorest people in the world, and offers ideas for opening up opportunities to all. Full bio
Paul Collier’s book The Bottom Billion shows what is happening to the poorest people in the world, and offers ideas for opening up opportunities to all. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:16
I'm going to talk about post-conflict recovery
0
0
6000
Tôi sẽ nói về vấn đề phục hồi đất nước sau chiến tranh
00:22
and how we might do post-conflict recovery better.
1
6000
5000
và làm thế nào để chúng ta phục hồi đất nước tốt hơn.
00:27
The record on post-conflict recovery is not very impressive.
2
11000
5000
Ghi nhận về phục hồi sau chiến tranh không mấy ấn tượng.
00:32
40 percent of all post-conflict situations,
3
16000
4000
40 phần trăm của tất cả trường hợp sau chiến tranh,
00:36
historically, have reverted back to conflict within a decade.
4
20000
4000
về mặt lịch sử, quay trở lại với chiến tranh chỉ trong một thập kỉ.
00:40
In fact, they've accounted for half of all civil wars.
5
24000
5000
Thực ra, tình trạng này chiếm trên một nửa của các cuộc nội chiến.
00:45
Why has the record been so poor?
6
29000
3000
Tại sao số liệu lại tệ đến như vậy?
00:48
Well, the conventional approach
7
32000
3000
Theo lối tiếp cận thông thường
00:51
to post-conflict situations
8
35000
2000
đối với tình trạng sau chiến tranh
00:53
has rested on, on kind of, three principles.
9
37000
4000
dựa trên, đại khái là, ba nguyên tắc.
00:57
The first principle is: it's the politics that matters.
10
41000
5000
Nguyên tắc thứ nhất: chính trị là trọng yếu.
01:02
So, the first thing that is prioritized is politics.
11
46000
3000
Vậy nên cái được đặt lên hàng đầu đó là chính trị.
01:05
Try and build a political settlement first.
12
49000
5000
Cố gắng xây dựng một nền chính trị ổn định trước tiên.
01:10
And then the second step is to say,
13
54000
3000
Rồi sau đó mới nói đến bước hai,
01:13
"The situation is admittedly dangerous, but only for a short time."
14
57000
3000
"Tình thế này phải thừa nhận là nguy cấp, nhưng chỉ trong một thời gian ngắn thôi."
01:16
So get peacekeepers there, but get them home as soon as possible.
15
60000
5000
Vậy giữ lại lực lượng bảo vệ hòa bình, nhưng cho họ trở về nhà sớm nhất có thể.
01:21
So, short-term peacekeepers.
16
65000
3000
Vậy là, người gìn dữ hòa bình trong thời gian ngắn.
01:24
And thirdly, what is the exit strategy for the peacekeepers?
17
68000
4000
Và điều thứ ba, chiến lực rút quân của lực lượng bảo vệ hòa bình là gì?
01:28
It's an election.
18
72000
2000
Đó là bầu cử.
01:30
That will produce a legitimate and accountable government.
19
74000
5000
Việc đó sẽ tạo ra một chính phủ hợp pháp và chịu trách nhiệm.
01:35
So that's the conventional approach.
20
79000
3000
Đó là lối tiếp cận thông thường.
01:38
I think that approach denies reality.
21
82000
4000
Tôi nghĩ rằng hướng giải quyết này không thực với thực tế.
01:42
We see that there is no quick fix.
22
86000
4000
Ta thấy không có cách sửa nhanh chóng.
01:46
There's certainly no quick security fix.
23
90000
3000
Chắc chắn không có việc phục hồi an ninh nhanh chóng.
01:49
I've tried to look at the risks of reversion to conflict,
24
93000
3000
Tôi đã cố nhìn vào mối nguy quay lại cảnh chiến tranh,
01:52
during our post-conflict decade.
25
96000
2000
sau một thập kỷ hậu chiến.
01:54
And the risks stay high throughout the decade.
26
98000
4000
Và những nguy cơ vẫn cao trong suốt thập kỉ.
01:58
And they stay high regardless of the political innovations.
27
102000
7000
Và chúng vẫn là cao dù có những sáng kiến chính trị.
02:05
Does an election produce an accountable and legitimate government?
28
109000
5000
Một cuộc bầu cử có tạo ra một chính phủ hợp pháp và chịu trách nhiệm?
02:10
What an election produces is a winner and a loser.
29
114000
5000
Thứ mà cuộc bầu cử tạo ra đó là một người thắng và một người thua.
02:15
And the loser is unreconciled.
30
119000
5000
Và người thua thì không cam chịu.
02:20
The reality is that we need to reverse the sequence.
31
124000
4000
Thực tế là chúng ta cần đảo ngược thứ tự trên.
02:24
It's not the politics first;
32
128000
2000
Không phải là chính trị đi đầu;
02:26
it's actually the politics last.
33
130000
3000
mà thực sự là chính trị đi cuối.
02:29
The politics become easier as the decade progresses
34
133000
3000
Vấn đề chính trị sẽ trở nên dễ dàng hơn sau một thập kỉ trôi qua
02:32
if you're building on a foundation
35
136000
3000
nếu bạn xây dựng trên một nền tảng
02:35
of security and economic development --
36
139000
5000
của an ninh và phát triển kinh tế
02:40
the rebuilding of prosperity.
37
144000
2000
sự tái xây dựng sự thịnh vượng.
02:42
Why does the politics get easier?
38
146000
2000
Tại sao vấn đề chính trị lại trở nên dễ dàng hơn?
02:44
And why is it so difficult initially?
39
148000
2000
Và tại sao nó khởi đầu khó như vậy?
02:46
Because after years of stagnation and decline,
40
150000
4000
Bới vì sau nhiều năm đình trệ và suy sụp,
02:50
the mentality of politics is that it's a zero-sum game.
41
154000
6000
tinh thần chính trị là một trò chơi tổng bằng không.
02:56
If the reality is stagnation,
42
160000
2000
Nếu thực tế đang đình trệ,
02:58
I can only go up if you go down.
43
162000
3000
tôi chỉ có thể đi lên nếu bạn đi xuống.
03:01
And that doesn't produce a productive politics.
44
165000
5000
Và điều đó không tạo ra một nền chính trị năng suất.
03:06
And so the mentality has to shift from
45
170000
3000
Vậy nên tinh thần phải chuyển từ
03:09
zero-sum to positive-sum
46
173000
2000
tổng bằng không cho đến tổng dương
03:11
before you can get a productive politics.
47
175000
4000
trước khi bạn có thể có một nền chính trị năng suất.
03:15
You can only get positive, that mental shift,
48
179000
2000
Bạn chỉ có thể có một số dương, bước dịch chuyển tinh thần đó,
03:17
if the reality is that prosperity is being built.
49
181000
4000
nếu thực tại là sự thịnh vượng đang được xây dựng.
03:21
And in order to build prosperity, we need security in place.
50
185000
5000
Và để xây dựng sự thịnh vượng, ta cần có an ninh.
03:26
So that is what you get when you face reality.
51
190000
2000
Vậy đó là những gì bạn có khi đối mặt với thực tại.
03:28
But the objective of facing reality
52
192000
2000
Nhưng mục đích của đối mặt thực tại
03:30
is to change reality.
53
194000
2000
là để thay đổi thực tại.
03:32
And so now let me suggest
54
196000
2000
Vậy hãy để tôi đề xuất
03:34
two complimentary approaches
55
198000
4000
hai lối tiếp cận hỗ trợ lẫn nhau
03:38
to changing the reality of the situations.
56
202000
3000
để thay đổi những thực trạng.
03:41
The first is to recognize the interdependence
57
205000
4000
Thứ nhất là để công nhận sự phụ thuộc lẫn nhau
03:45
of three key actors, who are different actors,
58
209000
5000
của ba diễn viên then chốt, những người diễn viên khác nhau
03:50
and at the moment are uncoordinated.
59
214000
3000
và tại thời điểm này vẫn chưa phối hợp.
03:53
The first actor is the Security Council.
60
217000
3000
Diễn viên thứ nhất là Hội đồng An ninh.
03:56
The Security Council typically has the responsibility
61
220000
4000
Hội đồng an ninh điển hình có trách nhiệm
04:00
for providing the peacekeepers
62
224000
2000
cung cấp lực lượng bảo vệ hòa bình
04:02
who build the security.
63
226000
3000
những người xây dựng nền an ninh.
04:05
And that needs to be recognized,
64
229000
2000
Và việc đó cần được công nhận,
04:07
first of all, that peacekeeping works.
65
231000
3000
trước hết, rằng gìn giữ hòa bình có hiệu quả.
04:10
It is a cost-effective approach.
66
234000
2000
Đó là một hướng tiếp cận mang tính chất kinh tế.
04:12
It does increase security.
67
236000
3000
Nó đảm bảo an ninh.
04:15
But it needs to be done long-term.
68
239000
2000
Nhưng cần phải thực hiện trong dài hạn.
04:17
It needs to be a decade-long approach,
69
241000
2000
Nó cần phải tiến hành trong cả thập kỉ,
04:19
rather than just a couple of years.
70
243000
2000
hơn là chỉ một vài năm.
04:21
That's one actor, the Security Council.
71
245000
3000
Đó là diễn viên thứ nhất, Hội đồng An ninh.
04:24
The second actor, different cast of guys,
72
248000
3000
Diễn viên thứ hai, một nhóm những người khác,
04:27
is the donors.
73
251000
2000
đó là nhà tài trợ.
04:29
The donors provide post-conflict aid.
74
253000
3000
Những người tài trợ cung cấp viện trợ cho thời kì hậu chiến tranh.
04:32
Typically in the past,
75
256000
3000
Điển hình trong quá khứ,
04:35
the donors have been interested in the first couple of years,
76
259000
3000
những người tài trợ thường hứng thú trong những năm đầu tiên,
04:38
and then they got bored.
77
262000
2000
sau đó họ chán nản.
04:40
They moved on to some other situation.
78
264000
3000
Họ di chuyển tới những thị trường khác.
04:43
Post-conflict economic recovery
79
267000
2000
Phục hồi kinh tế sau chiến tranh
04:45
is a slow process.
80
269000
2000
là một quá trình chậm chạp.
04:47
There are no quick processes in economics
81
271000
3000
Chẳng có quá trình biến chuyển kinh tế nhanh chóng nào
04:50
except decline.
82
274000
2000
ngoại trừ sụp đổ.
04:52
You can do that quite fast.
83
276000
2000
Bạn có thể làm điều đó khá nhanh.
04:54
(Laughter)
84
278000
1000
(Tiếng cười)
04:55
So the donors have to stick with this situation
85
279000
5000
Vậy người tài trợ cần gắn bó với tình trạng này
05:00
for at least a decade.
86
284000
4000
trong vòng ít nhất một thập kỉ.
05:04
And then the third key actor
87
288000
2000
Và tiếp theo là diễn viên thứ ba
05:06
is the post-conflict government.
88
290000
3000
đó là chính phủ sau chiến tranh.
05:09
And there are two key things it's got to do.
89
293000
2000
Có hai thứ then chốt nó cần phải làm.
05:11
One is it's got to do economic reform,
90
295000
4000
Thứ nhất là cải cách kinh tế,
05:15
not fuss about the political constitution.
91
299000
3000
không phải rối lên về thể chế chính trị.
05:18
It's got to reform economic policy.
92
302000
2000
Cần phải cải cách chính sách kinh tế.
05:20
Why? Because during conflict
93
304000
3000
Tại sao? Bởi trong chiến tranh
05:23
economic policy typically deteriorates.
94
307000
3000
chính sách kinh tế thường suy thoái.
05:26
Governments snatch short-term opportunities
95
310000
4000
Chính phủ thường nắm lấy những cớ hội ngắn hạn
05:30
and, by the end of the conflict, the chickens have come home to roost.
96
314000
4000
và khi chiến tranh kết thúc, thì ác giả ác báo.
05:34
So this legacy of conflict is really bad economic policy.
97
318000
3000
Những di sản từ chiến tranh thực sự là những chính sách kinh tế tồi.
05:37
So there is a reform agenda, and there is an inclusion agenda.
98
321000
4000
Vậy cần có một chương trình nghị sự cải cách, một chương trình nghị sự toàn thể
05:41
The inclusion agenda doesn't come from elections.
99
325000
3000
Chương trình nghị toàn thể không đến từ bầu cử.
05:44
Elections produce a loser, who is then excluded.
100
328000
5000
Bầu cử tạo ra những người thua cuộc, những người bị loại trừ.
05:49
So the inclusion agenda means genuinely
101
333000
3000
Vậy một chương trình nghị sự toàn thể có nghĩa phải thực sự
05:52
bringing people inside the tent.
102
336000
3000
mang tất cả mọi người vào cuộc.
05:55
So those three actors.
103
339000
2000
Vậy ba diễn viên trên.
05:57
And they are interdependent
104
341000
2000
Họ phụ thuộc lẫn nhau
05:59
over a long term.
105
343000
3000
trong một giai đoạn dài.
06:02
If the Security Council doesn't commit to security
106
346000
4000
Nếu Ủy ban an ninh không đảm bảo an ninh
06:06
over the course of a decade,
107
350000
2000
trong tiến trình mười năm,
06:08
you don't get the reassurance which produces private investment.
108
352000
4000
bạn sẽ không có sự bảo đảm thứ tạo ra đầu tư tư nhân.
06:12
If you don't get the policy reform and the aid,
109
356000
4000
Nếu bạn không có chính sách cải cách và viện trợ,
06:16
you don't get the economic recovery,
110
360000
2000
bạn sẽ không có phục hồi kinh tế,
06:18
which is the true exit strategy for the peacekeepers.
111
362000
4000
thứ mà chính là chiến lược rút quân cho người gìn dữ hòa bình.
06:22
So we should recognize that interdependence,
112
366000
4000
Vậy nên chúng ta cần công nhận sự tương thuộc này,
06:26
by formal, mutual commitments.
113
370000
3000
bởi bản chất, qua lại lẫn nhau.
06:29
The United Nations actually has a language
114
373000
3000
Liên hợp quốc thực sự có một ngôn ngữ
06:32
for these mutual commitments, the recognition of mutual commitments;
115
376000
3000
cho những qua lại lẫn nhau này, sự công nhận tính ảnh hưởng lẫn nhau;
06:35
it's called the language of compact.
116
379000
4000
nó gọi là ngôn ngữ của thỏa thuận.
06:39
And so we need a post-conflict compact.
117
383000
3000
Vậy chúng ta cần thỏa thuận sau chiến tranh.
06:42
The United Nations even has an agency which could broker these compacts;
118
386000
3000
Liên hợp quốc thậm chí còn có cả một văn phòng cho những thỏa thuận này;
06:45
it's called the Peace Building Commission.
119
389000
4000
nó gọi là Ủy ban xây dựng hòa bình.
06:49
It would be ideal to have a standard set of norms
120
393000
5000
Lý tưởng nhất là tạo ra một tập hợp những tiêu chuẩn cơ bản
06:54
where, when we got to a post-conflict situation,
121
398000
3000
ở đâu, khi nào chúng ta có tình trạng sau chiến tranh,
06:57
there was an expectation of these mutual commitments
122
401000
4000
ở đó cần những mối liên kết qua lại này
07:01
from the three parties.
123
405000
3000
từ ba nhóm trên.
07:04
So that's idea one:
124
408000
3000
Đây là ý tưởng thứ nhất:
07:07
recognize interdependence.
125
411000
3000
Thừa nhận sự tương thuộc.
07:10
And now let me turn to the second approach, which is complimentary.
126
414000
4000
Cong bây giờ, tôi xin chuyển sang lối tiếp cận thứ hai, cũng đáng hoan nghênh.
07:14
And that is to focus on a few critical objectives.
127
418000
9000
Đó là tập trung vào một ít đối tượng cấp thiết.
07:23
Typical post-conflict situation is a zoo
128
427000
3000
Các tình trạng hậu chiến cũng giống như một vườn thú
07:26
of different actors with different priorities.
129
430000
4000
của nhiều loài với những ưu tiên khác nhau.
07:30
And indeed, unfortunately, if you navigate by needs
130
434000
4000
Và quả thực, không may thay, nếu bạn lái theo những nhu cầu
07:34
you get a very unfocused agenda,
131
438000
3000
bạn sẽ có một chương trình nghị sự không tập trung,
07:37
because in these situations, needs are everywhere,
132
441000
3000
bởi trong những tình trạng như vậy, nhu cầu ở mọi nơi,
07:40
but the capacity to implement change is very limited.
133
444000
4000
nhưng khả năng để thi hành thay đổi là rất hạn chế.
07:44
So we have to be disciplined and focus on things that are critical.
134
448000
5000
Vậy nên chúng ta cần phải có kỷ luật và tập trung vào những thứ cấp thiết.
07:49
And I want to suggest that in the typical post-conflict situation
135
453000
3000
Và tôi muốn đề xuất rằng các tình trạng hậu chiến điển hình
07:52
three things are critical.
136
456000
3000
đều có ba thứ cấp bách.
07:55
One is jobs.
137
459000
2000
Một thứ là việc làm.
07:57
One is improvements in basic services --
138
461000
2000
Một thứ là cải thiện trong những dịch vụ cơ bản -
07:59
especially health, which is a disaster during conflict.
139
463000
4000
đặc biệt là sức khỏe, là một thảm họa trong chiến tranh
08:03
So jobs, health, and clean government.
140
467000
5000
Vậy nên việc làm, sức khỏe và chính phủ trong sạch.
08:08
Those are the three critical priorities.
141
472000
4000
Đó là ba yếu tố cấp bách cần ưu tiên.
08:12
So I'm going to talk a little about each of them.
142
476000
2000
Tôi sẽ nói kỹ về từng thứ một.
08:14
Jobs.
143
478000
2000
Việc làm.
08:16
What is a distinctive approach
144
480000
3000
Đâu là lối tiếp cận đặc biệt
08:19
to generating jobs in post-conflict situations?
145
483000
3000
để tạo ra việc làm trong thời kỳ hậu chiến?
08:22
And why are jobs so important?
146
486000
2000
Và tại sao việc làm lại quan trọng?
08:24
Jobs for whom? Especially jobs for young men.
147
488000
5000
Việc làm cho ai? Việc làm đặc biệt cần thiết cho thanh niên.
08:29
In post-conflict situations,
148
493000
2000
Trong thời kỳ hậu chiến,
08:31
the reason that they so often revert to conflict,
149
495000
4000
lý do mà chúng thường quay lại với xung đột,
08:35
is not because elderly women get upset.
150
499000
3000
không phải vì những bà già thấy khó chịu.
08:38
It's because young men get upset.
151
502000
3000
Mà bởi vì những thanh niên khó chịu.
08:41
And why are they upset? Because they have nothing to do.
152
505000
3000
Tại sao họ khó chịu? Bởi họ không có gì để làm.
08:44
And so we need a process of generating jobs,
153
508000
6000
Vậy chúng ta cần một tiến trình tạo công ăn việc làm,
08:50
for ordinary young men, fast.
154
514000
3000
cho những thanh niên bình dân, thật nhanh.
08:53
Now, that is difficult.
155
517000
3000
Hiện tại, điều đó rất khó.
08:56
Governments in post-conflict situation
156
520000
2000
Chính phủ trong thời kỳ hậu chiến
08:58
often respond by puffing up the civil service.
157
522000
4000
thường đáp ứng bằng cách quá chú trọng quản lý dân sự.
09:02
That is not a good idea.
158
526000
2000
Đó không phải là một ý tưởng tốt.
09:04
It's not sustainable.
159
528000
2000
Nó không có khả năng chống chịu.
09:06
In fact, you're building a long-term liability
160
530000
3000
Thực tế, bạn đang xây dựng một khoản nợ dài hạn
09:09
by inflating civil service.
161
533000
2000
bằng cách lạm phát quản lý dân sự.
09:11
But getting the private sector to expand is also difficult,
162
535000
4000
Nhưng mở rộng kinh tế tư nhân cũng khó
09:15
because any activity which is open to international trade
163
539000
5000
bởi bất cứ hoạt động nào mở cửa tới thương mại quốc tế
09:20
is basically going to be uncompetitive
164
544000
2000
về cơ bản sẽ đi tới không đủ khả năng cạnh tranh
09:22
in a post-conflict situation.
165
546000
2000
trong thời kỳ hậu chiến.
09:24
These are not environments where you can build export manufacturing.
166
548000
5000
Đây không phải môi trường nơi bạn có thể xây dựng nền sản xuất xuất khẩu.
09:29
There's one sector which isn't exposed to international trade,
167
553000
5000
Có một ngành kinh tế không bị đặt vào thương mại quốc tế
09:34
and which can generate a lot of jobs,
168
558000
3000
và nó có thể tạo ra nhiều công ăn việc làm,
09:37
and which is, in any case, a sensible sector
169
561000
2000
một ngành, trong mọi lúc, một ngành nhạy cảm
09:39
to expand, post-conflict,
170
563000
2000
để mở rộng, thời hậu chiến,
09:41
and that is the construction sector.
171
565000
4000
đó là ngành xây dựng.
09:45
The construction sector has a vital role,
172
569000
3000
Ngành xây dựng có một vai trò sống còn,
09:48
obviously, in reconstruction.
173
572000
3000
rõ ràng, trong sự tái kiến thiết.
09:51
But typically that sector has withered away during conflict.
174
575000
5000
Thông thường ngành này bị sa sút trong chiến tranh.
09:56
During conflict people are doing destruction.
175
580000
2000
Suốt cuộc xung đột người ta tàn phá.
09:58
There isn't any construction going on. And so the sector shrivels away.
176
582000
4000
Không có công việc xây dựng nào tiếp diễn. Vậy nên lĩnh vực này bị mai một.
10:02
And then when you try and expand it,
177
586000
2000
Và rồi khi bạn cố mở rộng nó,
10:04
because it's shriveled away,
178
588000
2000
bởi nó đã bị mai một,
10:06
you encounter a lot of bottlenecks.
179
590000
3000
bạn gặp phải rất nhiều trở ngại.
10:09
Basically, prices soar
180
593000
2000
Giá cả leo thang
10:11
and crooked politicians then milk the rents from the sector,
181
595000
4000
những nhà chính trị tham nhũng bòn rút từ ngành
10:15
but it doesn't generate any jobs.
182
599000
2000
nhưng nó không tạo ra thêm công ăn việc làm nào.
10:17
And so the policy priority is to break the bottlenecks
183
601000
3000
Vậy nên chính sách ưu tiên đó là phá vỡ những trở ngại
10:20
in expanding the construction sector.
184
604000
3000
trong mở rộng lĩnh vực xây dựng.
10:23
What might the bottlenecks be?
185
607000
2000
Những trở ngại có thể là gì?
10:25
Just think what you have to do
186
609000
3000
Chỉ cần nghĩ bạn phải làm những gì
10:28
successfully to build a structure, using a lot of labor.
187
612000
3000
thành công để xây dựng một công trình, sử dụng nhiều lao động.
10:31
First you need access to land.
188
615000
2000
Đầu tiên bạn cần có mặt bằng.
10:33
Often the legal system is broken down
189
617000
2000
Thường thường hệ thống pháp lý bị đổ vỡ
10:35
so you can't even get access to land.
190
619000
2000
đến mức bạn thậm chí không thể có mặt bằng.
10:37
Secondly you need skills,
191
621000
2000
Sau đó bạn cần những kỹ năng,
10:39
the mundane skills of the construction sector.
192
623000
4000
những kỹ năng cơ bản của ngành xây dựng.
10:43
In post-conflict situations we don't just need Doctors Without Borders,
193
627000
4000
Trong giai đoạn hậu chiến chúng ta không chỉ cần những Bác sĩ Tình nguyện Không biên giới,
10:47
we need Bricklayers Without Borders,
194
631000
2000
chúng ta cần những Thợ xây Tình nguyện Không biên giới,
10:49
to rebuild the skill set.
195
633000
3000
để xây dựng lại hệ thống những kỹ năng.
10:52
We need firms. The firms have gone away.
196
636000
3000
Chúng ta cần những công ty. Những công ty xây dựng đã đổ vỡ.
10:55
So we need to encourage the growth of local firms.
197
639000
3000
Chúng ta cần khuyến khích phát triển công ty nội địa.
10:58
If we do that, we not only get the jobs,
198
642000
3000
Nếu chúng ta làm vậy, chúng ta không chỉ tạo công việc
11:01
we get the improvements in public infrastructure,
199
645000
3000
mà chúng ta còn có được những cải thiện trong cơ sở hạ tầng công cộng,
11:04
the restoration of public infrastructure.
200
648000
3000
sự tái lập cơ sở hạ tầng công cộng.
11:07
Let me turn from jobs to the second objective,
201
651000
6000
Tôi xin chuyển từ công ăn việc làm sang đối đượng thứ hai,
11:13
which is improving basic social services.
202
657000
4000
cải thiện dịch vụ xã hội cơ sở.
11:17
And to date, there has been a sort of a schizophrenia
203
661000
4000
Và theo thời gian, đã có một kiểu tâm thần phân liệt
11:21
in the donor community,
204
665000
2000
trong cộng đồng các nhà tài trợ,
11:23
as to how to build basic services
205
667000
3000
cũng như làm sao để xây dựng những dịch vụ cơ bản
11:26
in post-conflict sectors.
206
670000
2000
trong các ngành giai đoạn hậu chiến.
11:28
On the one hand it pays lip service
207
672000
2000
Một mặt họ hứa hão
11:30
to the idea of rebuild an effective state
208
674000
4000
về việc tái kiến thiết một tình trạng hiệu quả
11:34
in the image of Scandinavia in the 1950s.
209
678000
3000
như chuyện của bán đảo Scandinavia năm 1950.
11:37
Lets develop line ministries of this, that, and the other,
210
681000
3000
Hãy phát triển các Bộ này, Bội kia và cái khác nữa,
11:40
that deliver these services.
211
684000
3000
để phân phát những dịch vụ này.
11:43
And it's schizophrenic because in their hearts
212
687000
3000
Nó là tâm thần phân liệt bởi vì trong tâm họ
11:46
donors know that's not a realistic agenda,
213
690000
3000
các nhà tài trợ biết rằng đó không phải là một phương pháp thực tiễn
11:49
and so what they also do is the total bypass:
214
693000
3000
và những gì họ còn làm đó là đi đường tránh:
11:52
just fund NGOs.
215
696000
4000
cứ gây quỹ phi chính phủ đi.
11:56
Neither of those approaches is sensible.
216
700000
3000
Không có hướng tiếp cận nào ở trên là hợp lý.
11:59
And so what I'd suggest
217
703000
4000
Vậy nên những gì tôi đề xuất
12:03
is what I call Independent Service Authorities.
218
707000
3000
đó là cái mà tôi gọi là Chính quyền phân lập.
12:06
It's to split the functions of a monopoly line ministry up into three.
219
710000
5000
Đó là chia các chức năng của các Bộ riêng lẻ ra làm ba.
12:11
The planning function and policy function stays with the ministry;
220
715000
4000
Chức năng lên kế hoạch và chính sách giao cho Bộ;
12:15
the delivery of services on the ground,
221
719000
3000
việc phân phát các dịch vụ vào đất nước,
12:18
you should use whatever works --
222
722000
2000
bạn nên dùng bất cứ cách nào mà hiệu quả --
12:20
churches, NGOs, local communities,
223
724000
3000
giáo hội, tổ chức phi chính phủ, cộng đồng địa phương,
12:23
whatever works.
224
727000
2000
bất cứ cách nào mà hiệu quả.
12:25
And in between, there should be a public agency,
225
729000
3000
Và thêm nữa, nên có một văn phòng công cộng,
12:28
the Independent Service Authority,
226
732000
2000
Ủy Ban Dịch Vụ độc lập,
12:30
which channels public money,
227
734000
2000
nơi điều chỉnh ngân sách,
12:32
and especially donor money,
228
736000
2000
và đặc biệt tài trợ ngân sách,
12:34
to the retail providers.
229
738000
3000
tới các những người cung cấp lẻ.
12:37
So the NGOs become part of a public government system,
230
741000
5000
Vậy các Tổ chức phi chính phủ trở thành một phần của hệ thống chính phủ nhân dân,
12:42
rather than independent of it.
231
746000
3000
thay vì là độc lập với nó.
12:45
One advantage of that is that you can allocate money coherently.
232
749000
4000
Một ích lợi của điều đó là bạn có thể cấp phát ngân sách minh bạch.
12:49
Another is, you can make NGOs accountable.
233
753000
3000
Mặt khác, bạn có thể tạo ra các tổ chức phi chính phủ có trách nhiệm.
12:52
You can use yardstick competition,
234
756000
2000
Bạn có thể sử dụng những tiêu chuẩn cạnh tranh,
12:54
so they have to compete against each other
235
758000
3000
nên họ phải cạnh tranh lẫn nhau
12:57
for the resources.
236
761000
2000
để có được nguồn tài trợ.
12:59
The good NGOs, like Oxfam, are very keen on this idea.
237
763000
3000
Những tổ chức phi chính phủ tốt như Oxfam, rất hứng thú với điều này.
13:02
They want to have the discipline and accountability.
238
766000
6000
Họ muốn có sự kỷ luật và trách nhiệm.
13:08
So that's a way to get basic services scaled up.
239
772000
3000
Vậy đó là một cách để làm cho những dịch vụ cơ bản tăng trưởng.
13:11
And because the government would be funding it,
240
775000
3000
Và bởi vì chính phủ sẽ gây quỹ,
13:14
it would be co-branding these services.
241
778000
2000
sẽ có những cộng tác dịch vụ.
13:16
So they wouldn't be provided thanks to
242
780000
4000
Họ sẽ không phải nói lời cảm ơn tới
13:20
the United States government and some NGO.
243
784000
4000
chính phủ Mỹ và một số Tổ chức phi chính phủ.
13:24
They would be co-branded
244
788000
2000
Họ sẽ cộng tác
13:26
as being done by the post-conflict government, in the country.
245
790000
5000
như được tạo ra bởi chính phủ sau chiến tranh, trong nước.
13:31
So, jobs, basic services, finally, clean government.
246
795000
6000
Vậy là công ăn việc làm, dịch vụ cơ sở, cuối cùng là chính phủ trong sạch.
13:37
Clean means follow their money.
247
801000
3000
Trong sạch nghĩa là theo dõi tiền nong.
13:40
The typical post-conflict government is so short of money
248
804000
5000
Các chính phủ hậu chiến thường có nguồn tài chính hạn hẹp
13:45
that it needs our money
249
809000
2000
nên rất cần tiền của chúng ta
13:47
just to be on a life-support system.
250
811000
3000
chỉ để duy trì hệ thống có thể chu cấp sống còn.
13:50
You can't get the basic functions of the state done
251
814000
3000
Bạn không thể hoàn thành những chức năng cơ bản nhất của nhà nước
13:53
unless we put money into the core budget of these countries.
252
817000
4000
trừ khi chúng ta đặt tiền vào ngân sách cốt lõi của những đất nước đó.
13:57
But, if we put money into the core budget,
253
821000
4000
Nhưng nếu chúng ta bỏ tiền vào ngân sách,
14:01
we know that there aren't the budget systems with integrity
254
825000
7000
mà ta biết không phải là một hệ thống ngân sách hoàn toàn trong sạch
14:08
that mean that money will be well spent.
255
832000
3000
nghĩa là tiền sẽ đem đi sử dụng.
14:11
And if all we do is put money in and close our eyes
256
835000
4000
Nếu tất cả gì ta làm là bỏ tiền vào nhưng lại nhắm mắt làm ngơ
14:15
it's not just that the money is wasted --
257
839000
2000
thì không chỉ số tiền đó sẽ bị lãng phí --
14:17
that's the least of the problems --
258
841000
2000
đó chỉ là vấn đề tối thiểu --
14:19
it's that the money is captured.
259
843000
3000
tiền còn có thể bị chiếm đoạt.
14:22
It's captured by the crooks who are at the heart of the political problem.
260
846000
6000
Tiền bị chiếm đoạt bởi quan chức tham ô, chính những kẻ này gây nên khủng hoảng chính trị.
14:28
And so inadvertently we empower the people who are the problem.
261
852000
5000
Vậy nên vô tình chúng ta đã tiếp tay cho những con sâu mọt của đất nước.
14:33
So building clean government means, yes, provide money
262
857000
3000
Vậy nên xây dựng một chính phủ trong sạch, và, cấp tiền
14:36
to the budget,
263
860000
2000
vào ngân sách,
14:38
but also provide a lot of scrutiny,
264
862000
5000
nhưng cần phải xem xét kĩ lưỡng,
14:43
which means a lot of technical assistance that follows the money.
265
867000
3000
có nghĩa là cần rất nhiều trợ tá chuyên môn làm việc theo dõi tiền nong.
14:46
Paddy Ashdown, who was the grand high nabob of Bosnia
266
870000
5000
Paddy Ashdown, nhà triệu phú khủng của Bosnia
14:51
to the United Nations,
267
875000
2000
tới Liên Hợp Quốc,
14:53
in his book about his experience, he said,
268
877000
2000
trong sách của ông viết về những kinh nghiệm của mình, ông đã nói
14:55
"I realize what I needed
269
879000
3000
"Tôi nhận ra thứ tôi cần
14:58
was accountants without borders,
270
882000
4000
là những kế toán từ mọi đất nước,
15:02
to follow that money."
271
886000
2000
theo dõi tiền nong."
15:04
So that's the -- let me wrap up,
272
888000
3000
Vậy hãy để tôi tổng kết tất cả,
15:07
this is the package.
273
891000
3000
trong một gói.
15:10
What's the goal?
274
894000
2000
Mục tiêu là gì?
15:12
If we follow this, what would we hope to achieve?
275
896000
4000
Nếu chúng ta theo điều đó, chúng ta mong đợi đạt được những gì?
15:16
That after 10 years,
276
900000
3000
Đó là sau 10 năm,
15:19
the focus on the construction sector
277
903000
3000
sự tập trung vào ngành xây dựng
15:22
would have produced both jobs
278
906000
2000
sẽ vừa sản xuất ra công việc
15:24
and, hence, security --
279
908000
2000
và từ đó, an ninh --
15:26
because young people would have jobs --
280
910000
2000
bởi những thanh niên đều có công việc --
15:28
and it would have reconstructed the infrastructure.
281
912000
4000
đồng thời nó còn tái kiến thiết cơ sở hạ tầng.
15:32
So that's the focus on the construction sector.
282
916000
3000
Vậy đó là sự tập trung vào ngành xây dựng.
15:35
The focus on the basic service delivery
283
919000
2000
Tập trung vào phân phối các dịch vụ cơ bản
15:37
through these independent service authorities
284
921000
3000
thông qua những Ủy ban Dịch vụ độc lập
15:40
would have rescued basic services
285
924000
3000
sẽ cứu nguy cho dịch vụ cơ bản
15:43
from their catastrophic levels,
286
927000
3000
khỏi mức độ thảm họa của chúng,
15:46
and it would have given ordinary people
287
930000
3000
và nó se cho những người thường dân
15:49
the sense that the government was doing something useful.
288
933000
4000
cảm thấy rằng chính phủ đang làm những việc hữu ích.
15:53
The emphasis on clean government
289
937000
3000
Việc nhấn mạnh tầm quan trọng của chính phủ trong sạch
15:56
would have gradually squeezed out the political crooks,
290
940000
3000
sẽ dần dần tiêu diệt những sâu mọt trong chính phủ,
15:59
because there wouldn't be any money
291
943000
4000
bởi vì sẽ không có đồng tiền nào
16:03
in taking part in the politics.
292
947000
2000
tham gia vào chính trị.
16:05
And so gradually the selection,
293
949000
2000
Và rồi từ từ cuộc bầu cử,
16:07
the composition of politicians,
294
951000
2000
sự thỏa hiệp giữa các nhà chính trị,
16:09
would shift from the crooked to the honest.
295
953000
5000
sẽ chuyển đổi từ thủ đoạn sang thành thật.
16:14
Where would that leave us?
296
958000
3000
Điều đó sẽ dẫn đến chuyện gì?
16:17
Gradually it would shift
297
961000
2000
Từ từ nó sẽ chuyển đổi
16:19
from a politics of plunder
298
963000
3000
từ nền chính trị của tham ô
16:22
to a politics of hope. Thank you.
299
966000
3000
sang một chính trị của hi vọng. Cảm ơn.
16:25
(Applause)
300
969000
5000
(Tiếng vỗ tay)
ABOUT THE SPEAKER
Paul Collier - EconomistPaul Collier’s book The Bottom Billion shows what is happening to the poorest people in the world, and offers ideas for opening up opportunities to all.
Why you should listen
Paul Collier studies the political and economic problems of the very poorest countries: 50 societies, many in sub-Saharan Africa, that are stagnating or in decline, and taking a billion people down with them. His book The Bottom Billion identifies the four traps that keep such countries mired in poverty, and outlines ways to help them escape, with a mix of direct aid and external support for internal change.
From 1998 to 2003, Collier was the director of the World Bank's Development Research Group; he now directs the Centre for the Study of African Economies at Oxford, where he continues to advise policymakers.
Paul Collier | Speaker | TED.com