TED2014
Andrew Connolly: What's the next window into our universe?
Άντριου Κόνολι: Ποιο είναι το επόμενο παράθυρο στο σύμπαν μας;
Filmed:
Readability: 5
1,261,423 views
Τα μεγάλα δεδομένα είναι παντού--ακόμα και στον ουρανό. Σε μια πληροφοριακή ομιλία, ο αστρονόμος Άντριου Κόνολι δείχνει πώς μεγάλες ποσότητες δεδομένων συγκεντρώνονται για το σύμπαν, καταγράφοντας τις συνεχόμενες αλλαγές του. Πώς οι επιστήμονες αιχμαλωτίζουν τόσες πολλές εικόνες σε κλίμακα; Όλα ξεκινούν με ένα τεράστιο τηλεσκόπιο...
Andrew Connolly - Astronomer
Andrew Connolly is helping to build the Large Synoptic Survey Telescope -- as well as tools to handle the massive datasets it will send our way. Full bio
Andrew Connolly is helping to build the Large Synoptic Survey Telescope -- as well as tools to handle the massive datasets it will send our way. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:13
So in 1781, an English composer,
0
1119
3471
Το 1781, ένας Άγγλος συνθέτης,
τεχνολόγος και αστρονόμος,
που ονομαζόταν Γουίλιαμ Χέρσελ,
που ονομαζόταν Γουίλιαμ Χέρσελ,
00:16
technologist and astronomer called William Herschel
1
4590
3139
00:19
noticed an object on the sky that
2
7729
1743
παρατήρησε ένα αντικείμενο στον ουρανό
00:21
didn't quite move the way the rest of the stars did.
3
9472
2868
που δεν κουνιόταν
όπως τα υπόλοιπα αστέρια.
όπως τα υπόλοιπα αστέρια.
00:24
And Herschel's recognition
that something was different,
that something was different,
4
12340
3094
Η αναγνώριση του Χέρσελ
ότι κάτι ήταν διαφορετικό,
ότι κάτι ήταν διαφορετικό,
00:27
that something wasn't quite right,
5
15434
1867
ότι κάτι δεν ήταν όπως θα έπρεπε,
00:29
was the discovery of a planet,
6
17301
1822
ήταν η ανακάλυψη ενός πλανήτη,
00:31
the planet Uranus,
7
19123
2077
του πλανήτη Ουρανού,
ένα όνομα που έχει ψυχαγωγήσει
00:33
a name that has entertained
8
21200
1355
00:34
countless generations of children,
9
22555
3160
αμέτρητες γενιές παιδιών,
00:37
but a planet that overnight
10
25715
2335
αλλά ένας πλανήτης που σε μια νύχτα
διπλασίασε το μέγεθος
του τότε γνωστού ηλιακού συστήματος.
του τότε γνωστού ηλιακού συστήματος.
00:40
doubled the size of our known solar system.
11
28050
2616
00:42
Just last month, NASA announced the discovery
12
30666
1855
Μόλις τον προηγούμενο μήνα,
η ΝΑΣΑ ανακοίνωσε
η ΝΑΣΑ ανακοίνωσε
00:44
of 517 new planets
13
32521
2329
την ανακάλυψη 517 καινούριων πλανητών
σε τροχιά γύρω από κοντινούς αστέρες,
00:46
in orbit around nearby stars,
14
34850
2126
σχεδόν διπλασιάζοντας εν μία νυκτί
τον αριθμό των πλανητών
τον αριθμό των πλανητών
00:48
almost doubling overnight the number of planets
15
36976
2251
00:51
we know about within our galaxy.
16
39227
2598
που γνωρίζουμε μέσα στον γαλαξία μας.
00:53
So astronomy is constantly being transformed by this
17
41825
2632
Έτσι η αστρονομία συνεχώς αλλάζει
00:56
capacity to collect data,
18
44457
2138
από αυτή την ιδιότητα συλλογής δεδομένων,
00:58
and with data almost doubling every year,
19
46595
2545
και με τα δεδομένα σχεδόν
να διπλασιάζονται κάθε χρόνο,
να διπλασιάζονται κάθε χρόνο,
01:01
within the next two decades, me may even
20
49140
1808
μέσα στις επόμενες δύο δεκαετίες,
01:02
reach the point for the first time in history
21
50948
2318
ίσως φτάσουμε για πρώτη φορά στην ιστορία
01:05
where we've discovered the majority of the galaxies
22
53266
2854
να έχουμε ανακαλύψει
την πλειοψηφία των γαλαξιών
την πλειοψηφία των γαλαξιών
01:08
within the universe.
23
56120
1724
μέσα στο σύμπαν.
01:09
But as we enter this era of big data,
24
57844
2284
Ωστόσο, στην εποχή
των μεγάλων δεδομένων,
των μεγάλων δεδομένων,
01:12
what we're beginning to find is there's a difference
25
60128
1980
ανακαλύπτουμε ότι υπάρχει διαφορά
01:14
between more data being just better
26
62108
3161
μεταξύ πληθώρας δεδομένων
που απλά μας διευκολύνουν
που απλά μας διευκολύνουν
01:17
and more data being different,
27
65269
1980
και πληθώρας δεδομένων που λόγω ποικιλίας
01:19
capable of changing the questions we want to ask,
28
67249
2891
είναι ικανά να αλλάξουν τις ερωτήσεις
που θέλουμε να κάνουμε,
που θέλουμε να κάνουμε,
01:22
and this difference is not about
how much data we collect,
how much data we collect,
29
70140
3320
και αυτή η διαφορά δεν έχει να κάνει
με το πόσα δεδομένα συλλέγουμε,
με το πόσα δεδομένα συλλέγουμε,
αλλά με το αν αυτά τα δεδομένα
01:25
it's whether those data open new windows
30
73460
1689
ανοίγουν νέα παράθυρα στο σύμπαν μας,
01:27
into our universe,
31
75149
1378
01:28
whether they change the way we view the sky.
32
76527
2885
αν αλλάζουν το τρόπο
που βλέπουμε τον ουρανό.
που βλέπουμε τον ουρανό.
01:31
So what is the next window into our universe?
33
79412
3439
Έτσι ποιο είναι το επόμενο
παράθυρο στο σύμπαν μας;
παράθυρο στο σύμπαν μας;
01:34
What is the next chapter for astronomy?
34
82851
2791
Ποιο είναι το επόμενο στάδιο
για την αστρονομία;
για την αστρονομία;
01:37
Well, I'm going to show you some
of the tools and the technologies
of the tools and the technologies
35
85642
2655
Θέλω να σας δείξω
κάποια εργαλεία και τεχνολογίες
κάποια εργαλεία και τεχνολογίες
01:40
that we're going to develop over the next decade,
36
88297
2564
που θα αναπτύξουμε
μέσα στην επόμενη δεκαετία,
μέσα στην επόμενη δεκαετία,
01:42
and how these technologies,
37
90861
1473
και πώς αυτές οι τεχνολογίες,
01:44
together with the smart use of data,
38
92334
1868
μαζί με την έξυπνη χρήση των δεδομένων,
01:46
may once again transform astronomy
39
94202
2970
ίσως αλλάξει για άλλη
μία φορά την αστρονομία
μία φορά την αστρονομία
01:49
by opening up a window into our universe,
40
97172
2047
ανοίγοντας ένα παράθυρο στο σύμπαν μας,
01:51
the window of time.
41
99219
1781
το παράθυρο του χρόνου.
Γιατί τον χρόνο;
Ο χρόνος έχει να κάνει με την προέλευση
Ο χρόνος έχει να κάνει με την προέλευση
01:53
Why time? Well, time is about origins,
42
101000
2584
01:55
and it's about evolution.
43
103584
1890
και με την εξέλιξη.
Την προέλευση του ηλιακού συστήματος,
01:57
The origins of our solar system,
44
105474
1496
01:58
how our solar system came into being,
45
106970
2204
πώς δημιουργήθηκε το ηλιακό μας σύστημα,
02:01
is it unusual or special in any way?
46
109174
3409
αν είναι ασυνήθιστο ή ξεχωριστό;
02:04
About the evolution of our universe.
47
112583
1991
Σχετικά με την εξέλιξη του σύμπαντός μας.
02:06
Why our universe is continuing to expand,
48
114574
3006
Γιατί το σύμπαν συνεχίζει να διαστέλλεται
και ποια είναι
η μυστηριώδης σκοτεινή ενέργεια
η μυστηριώδης σκοτεινή ενέργεια
02:09
and what is this mysterious dark energy
49
117580
1933
02:11
that drives that expansion?
50
119513
2615
που κινεί αυτή τη διαστολή;
02:14
But first, I want to show you how technology
51
122128
2764
Αλλά πρώτα, θέλω να σας δείξω
πώς η τεχνολογία πρόκειται να αλλάξει
τον τρόπο που βλέπουμε τον ουρανό.
τον τρόπο που βλέπουμε τον ουρανό.
02:16
is going to change the way we view the sky.
52
124892
2771
02:19
So imagine if you were sitting
53
127663
1507
Φανταστείτε να κάθεστε
02:21
in the mountains of northern Chile
54
129170
2092
στα βουνά της βόρεια Χιλής
02:23
looking out to the west
55
131262
1407
κοιτάζοντας δυτικά
02:24
towards the Pacific Ocean
56
132669
2048
προς τον Ειρηνικό Ωκεανό
02:26
a few hours before sunrise.
57
134717
2564
λίγες ώρες πριν την ανατολή του ήλιου.
02:29
This is the view of the night sky that you would see,
58
137281
3237
Αυτή είναι η θέα του νυχτερινού
ουρανού που θα βλέπατε,
ουρανού που θα βλέπατε,
02:32
and it's a beautiful view,
59
140518
1671
και η θέα είναι πανέμορφη
02:34
with the Milky Way just peeking out over the horizon.
60
142189
2913
με τον γαλαξία
να ξεπετάγεται στον ορίζοντα.
να ξεπετάγεται στον ορίζοντα.
02:37
but it's also a static view,
61
145102
2160
Αλλά είναι επίσης μια στατική θέα,
02:39
and in many ways, this is the
way we think of our universe:
way we think of our universe:
62
147262
2758
και από πολλές απόψεις,
έτσι βλέπουμε το σύμπαν μας:
έτσι βλέπουμε το σύμπαν μας:
02:42
eternal and unchanging.
63
150020
2394
αιώνιο και αμετάβλητο.
Αλλά το σύμπαν
κάθε άλλο παρά στατικό είναι.
κάθε άλλο παρά στατικό είναι.
02:44
But the universe is anything but static.
64
152414
1991
02:46
It constantly changes on timescales of seconds
65
154405
2531
Αλλάζει διαρκώς, σε διαστήματα
κλάσματος δευτερολέπτου
κλάσματος δευτερολέπτου
02:48
to billions of years.
66
156936
1845
έως και δισεκατομμυρίων χρόνων.
02:50
Galaxies merge, they collide
67
158781
1744
Οι γαλαξίες συγχωνεύονται,
02:52
at hundreds of thousands of miles per hour.
68
160525
2655
συγκρούονται με ασύλληπτες ταχύτητες.
02:55
Stars are born, they die,
69
163180
2070
Αστέρια γεννιούνται, πεθαίνουν,
02:57
they explode in these extravagant displays.
70
165250
3150
ανατινάσσονται με θεαματικό τρόπο.
Αν μπορούσαμε να πάμε πίσω
03:00
In fact, if we could go back
71
168400
1270
03:01
to our tranquil skies above Chile,
72
169670
2599
στους γαλήνιους ουρανούς μας
πάνω από τη Χιλή,
πάνω από τη Χιλή,
03:04
and we allow time to move forward
73
172269
2465
και επιτρέπαμε στον χρόνο να κυλήσει
03:06
to see how the sky might change over the next year,
74
174734
4393
για να δούμε πώς ο ουρανός μπορεί
ν' αλλάξει μέσα στην επόμενη χρονιά,
ν' αλλάξει μέσα στην επόμενη χρονιά,
03:11
the pulsations that you see
75
179127
2290
οι παλμοί που βλέπετε είναι σουπερνόβα,
03:13
are supernovae, the final remnants of a dying star
76
181417
4409
τα τελευταία κατάλοιπα
από ένα αστέρι που πεθαίνει,
από ένα αστέρι που πεθαίνει,
03:17
exploding, brightening and then fading from view,
77
185826
3747
εκρήγνυται, λάμπει και μετά εξαφανίζεται,
03:21
each one of these supernovae
78
189573
1890
κάθε ένα από αυτά τα σουπερνόβα
03:23
five billion times the brightness of our sun,
79
191463
3003
είναι πέντε δισεκατομμύρια φορές
λαμπρότερα από τον ήλιο μας,
λαμπρότερα από τον ήλιο μας,
έτσι μπορούμε να τα βλέπουμε
από μεγάλες αποστάσεις
από μεγάλες αποστάσεις
03:26
so we can see them to great distances
80
194466
2340
03:28
but only for a short amount of time.
81
196806
2496
αλλά μόνο για σύντομο χρονικό διάστημα.
03:31
Ten supernova per second explode somewhere
82
199302
2577
Δέκα σουπερνόβα εκρήγνυνται
ανά δευτερόλεπτο
ανά δευτερόλεπτο
03:33
in our universe.
83
201879
1417
κάπου στο σύμπαν μας.
03:35
If we could hear it,
84
203296
1420
Αν το ακούγαμε,
03:36
it would be popping like a bag of popcorn.
85
204716
3699
θα έκανε σαν μια σακούλα
με ποπ κορν που σκάει.
με ποπ κορν που σκάει.
03:40
Now, if we fade out the supernovae,
86
208415
3127
Τώρα, αν ζουμάρουμε στα σούπερ νόβα,
03:43
it's not just brightness that changes.
87
211542
3229
δεν αλλάζει μόνο η λαμπρότητα.
03:46
Our sky is in constant motion.
88
214771
2339
Ο ουρανός μας είναι σε διαρκή κίνηση.
03:49
This swarm of objects you
see streaming across the sky
see streaming across the sky
89
217110
3170
Αυτό το πλήθος αντικειμένων
που βλέπετε να διασχίζουν τον ουρανό
που βλέπετε να διασχίζουν τον ουρανό
03:52
are asteroids as they orbit our sun,
90
220280
2658
είναι αστεροειδείς σε τροχιά
γύρω από τον ήλιο μας,
γύρω από τον ήλιο μας,
03:54
and it's these changes and the motion
91
222938
1972
και είναι αυτές οι αλλαγές και η κίνηση
03:56
and it's the dynamics of the system
92
224910
2324
και οι δυναμικές του συστήματος
που μας επιτρέπουν να φτιάξουμε
μοντέλα του σύμπαντος,
μοντέλα του σύμπαντος,
03:59
that allow us to build our models for our universe,
93
227234
2373
04:01
to predict its future and to explain its past.
94
229607
4073
να προβλέψουμε το μέλλον του
και να εξηγήσουμε το παρελθόν του.
και να εξηγήσουμε το παρελθόν του.
04:05
But the telescopes we've used over the last decade
95
233680
3094
Αλλά τα τηλεσκόπια που χρησιμοποιούμε
την τελευταία δεκαετία
την τελευταία δεκαετία
04:08
are not designed to capture the data at this scale.
96
236774
4015
δεν είναι σχεδιασμένα να καταγράφουν
δεδομένα σε αυτή την κλίμακα.
δεδομένα σε αυτή την κλίμακα.
04:12
The Hubble Space Telescope:
97
240789
1620
Το Διαστημικό Τηλεσκόπιο Χαμπλ:
04:14
for the last 25 years it's been producing
98
242409
2261
εδώ και 25 χρόνια παράγει
04:16
some of the most detailed views
99
244670
1961
κάποιες από τις πιο λεπτομερείς εικόνες
04:18
of our distant universe,
100
246631
1991
του μακρινού μας σύμπαντος,
04:20
but if you tried to use the Hubble to create an image
101
248622
2070
αλλά αν βάζαμε το Χαμπλ
να φτιάξει μια εικόνα του ουρανού,
να φτιάξει μια εικόνα του ουρανού,
04:22
of the sky, it would take 13 million individual images,
102
250692
4578
θα χρειαζόταν 13 εκατομμύρια
ξεχωριστές εικόνες,
ξεχωριστές εικόνες,
04:27
about 120 years to do this just once.
103
255270
3712
περίπου 120 χρόνια
για να το κάνει μόνο μία φορά.
για να το κάνει μόνο μία φορά.
04:30
So this is driving us to new technologies
104
258982
2261
Έτσι αυτό μας οδηγεί σε νέες τεχνολογίες
04:33
and new telescopes,
105
261243
1847
και νέα τηλεσκόπια,
04:35
telescopes that can go faint
106
263090
1742
τηλεσκόπια που να μπορούν
να εστιάσουν στο μακρινό διάστημα,
04:36
to look at the distant universe
107
264832
1553
04:38
but also telescopes that can go wide
108
266385
2681
αλλά επίσης ικανά για ευρεία λήψη
04:41
to capture the sky as rapidly as possible,
109
269066
2819
ώστε να φωτογραφίζουν τον ουρανό
όσο πιο γρήγορα γίνεται,
όσο πιο γρήγορα γίνεται,
04:43
telescopes like the Large Synoptic Survey Telescope,
110
271885
3561
τηλεσκόπια όπως το Μεγάλο
Συνοπτικό Ερευνητικό Τηλεσκόπιο,
Συνοπτικό Ερευνητικό Τηλεσκόπιο,
04:47
or the LSST,
111
275446
1879
ή αλλιώς LSST,
04:49
possibly the most boring name ever
112
277325
2340
πιθανόν το πιο βαρετό όνομα του κόσμου
04:51
for one of the most fascinating experiments
113
279665
1979
για ένα από τα πιο εντυπωσιακά πειράματα
04:53
in the history of astronomy,
114
281644
1992
στην ιστορία της αστρονομίας,
04:55
in fact proof, if you should need it,
115
283636
2214
τρανταχτή απόδειξη, αν τη χρειάζεστε,
04:57
that you should never allow
a scientist or an engineer
a scientist or an engineer
116
285850
2668
για να μην αφήσετε ποτέ επιστήμονα
ή μηχανικό να βρει όνομα για οτιδήποτε,
ή μηχανικό να βρει όνομα για οτιδήποτε,
05:00
to name anything, not even your children.
(Laughter)
(Laughter)
117
288518
5831
ούτε τα ίδια σας τα παιδιά.
(Γέλια)
(Γέλια)
05:06
We're building the LSST.
118
294349
1465
Κατασκευάζουμε το LSST.
05:07
We expect it to start taking data
by the end of this decade.
by the end of this decade.
119
295814
3381
Αναμένουμε να αρχίσει να συλλέγει δεδομένα
μέχρι το τέλος της δεκαετίας.
μέχρι το τέλος της δεκαετίας.
05:11
I'm going to show you how we think
120
299195
1699
Θα σας δείξω πώς νομίζουμε
05:12
it's going to transform
our views of the universe,
our views of the universe,
121
300894
3577
ότι θα μεταμορφώσει
την άποψή μας για το σύμπαν
την άποψή μας για το σύμπαν
05:16
because one image from the LSST
122
304471
2374
καθώς μία εικόνα από το LSST
05:18
is equivalent to 3,000 images
123
306845
2385
αντιστοιχεί σε 3.000 εικόνες
05:21
from the Hubble Space Telescope,
124
309230
2126
από το Διαστημικό Τηλεσκόπιο Χαμπλ,
05:23
each image three and a half degrees on the sky,
125
311356
3138
κάθε εικόνα τρεισήμισι μοίρες του ουρανού,
05:26
seven times the width of the full moon.
126
314494
2776
επτά φορές το πλάτος της πανσελήνου.
05:29
Well, how do you capture an image at this scale?
127
317270
2309
Λοιπόν, πώς τραβάτε φωτογραφία
σε τέτοια κλίμακα;
σε τέτοια κλίμακα;
05:31
Well, you build the largest digital camera in history,
128
319579
4151
Κατασκευάζετε τη μεγαλύτερη
ψηφιακή κάμερα στην ιστορία,
ψηφιακή κάμερα στην ιστορία,
05:35
using the same technology you find
in the cameras in your cell phone
in the cameras in your cell phone
129
323730
3161
χρησιμοποιώντας τεχνολογία
από τις κάμερες των κινητών
από τις κάμερες των κινητών
05:38
or in the digital cameras you
can buy in the High Street,
can buy in the High Street,
130
326891
3791
ή των ψηφιακών μηχανών
που πουλάνε στα καλύτερα καταστήματα,
που πουλάνε στα καλύτερα καταστήματα,
05:42
but now at a scale that is five and a half feet across,
131
330682
3120
αλλά πλέον σε κλίμακα
ώστε να έχει διάμετρο δύο μέτρων,
ώστε να έχει διάμετρο δύο μέτρων,
05:45
about the size of a Volkswagen Beetle,
132
333802
2408
σχεδόν το μέγεθος
ενός Βολκσβάγκεν Σκαραβαίου,
ενός Βολκσβάγκεν Σκαραβαίου,
05:48
where one image is three billion pixels.
133
336210
2958
όπου κάθε εικόνα είναι
τρία δισεκατομμύρια πίξελ.
τρία δισεκατομμύρια πίξελ.
05:51
So if you wanted to look at an image
134
339168
1338
Αν λοιπόν θέλαμε να δούμε
μόνο μία εικόνα από το LSST
μόνο μία εικόνα από το LSST
05:52
in its full resolution, just a single LSST image,
135
340506
3229
σε πλήρη ανάλυση,
05:55
it would take about 1,500
high-definition TV screens.
high-definition TV screens.
136
343735
4725
θα χρειαζόμαστε περίπου 1.500
τηλεοπτικές οθόνες υψηλής ανάλυσης.
τηλεοπτικές οθόνες υψηλής ανάλυσης.
06:00
And this camera will image the sky,
137
348460
2778
Αυτή η κάμερα θα απεικονίσει τον ουρανό,
06:03
taking a new picture every 20 seconds,
138
351238
3038
τραβώντας μια νέα φωτογραφία
κάθε 20 δευτερόλεπτα,
κάθε 20 δευτερόλεπτα,
06:06
constantly scanning the sky
139
354276
2188
μόνιμα σαρώνοντας τον ουρανό
06:08
so every three nights, we'll get a completely new view
140
356464
2825
ώστε κάθε τρεις νύχτες,
θα έχουμε μια τελείως νέα άποψη
θα έχουμε μια τελείως νέα άποψη
06:11
of the skies above Chile.
141
359289
2383
του ουρανού πάνω από τη Χιλή.
06:13
Over the mission lifetime of this telescope,
142
361672
2835
Στη διάρκεια της αποστολής του
06:16
it will detect 40 billion stars and galaxies,
143
364507
3352
το τηλεσκόπιο θα ανιχνεύσει
40 δισεκατομμύρια άστρα και γαλαξίες
40 δισεκατομμύρια άστρα και γαλαξίες
06:19
and that will be for the first time
144
367859
1500
και θα είναι η πρώτη φορά
06:21
we'll have detected more objects in our universe
145
369359
2775
που θα έχουμε ανιχνεύσει
περισσότερα αντικείμενα στο σύμπαν
περισσότερα αντικείμενα στο σύμπαν
06:24
than people on the Earth.
146
372134
2689
από ανθρώπους πάνω στη Γη.
06:26
Now, we can talk about this
147
374823
1215
Τώρα μπορούμε να μιλάμε
06:28
in terms of terabytes and petabytes
148
376038
2362
για αστρονομικές χωρητικότητες δεδομένων
06:30
and billions of objects,
149
378400
1519
και δισεκατομμύρια αντικειμένων
αλλά για να αντιληφθούμε
τον όγκο των δεδομένων
τον όγκο των δεδομένων
06:31
but a way to get a sense of the amount of data
150
379919
1748
06:33
that will come off this camera
151
381667
1899
που θα έλθουν από την κάμερα
06:35
is that it's like playing every TED Talk ever recorded
152
383566
4731
είναι σαν να παίζουμε κάθε ομιλία TED
που έχει ποτέ καταγραφεί,
που έχει ποτέ καταγραφεί,
06:40
simultaneously, 24 hours a day,
153
388297
3073
ταυτόχρονα, επί 24 ώρες το εικοσιτετράωρο,
06:43
seven days a week, for 10 years.
154
391370
2858
επτά ημέρες την εβδομάδα, για 10 χρόνια.
06:46
And to process this data means
155
394228
2261
Και η επεξεργασία των δεδομένων σημαίνει
06:48
searching through all of those talks
156
396489
1924
να ψάχνουμε μέσα σε όλες τις ομιλίες
06:50
for every new idea and every new concept,
157
398413
2249
για κάθε νέα ιδέα και κάθε νέα αντίληψη,
06:52
looking at each part of the video
158
400662
1856
εξετάζοντας κάθε μέρος του βίντεο
06:54
to see how one frame may have changed
159
402518
2025
πώς μπορεί να άλλαξε ένα καρέ
06:56
from the next.
160
404543
1845
σε σχέση με το επόμενο.
Και έτσι αλλάζει
ο τρόπος εφαρμογής της επιστήμης,
ο τρόπος εφαρμογής της επιστήμης,
06:58
And this is changing the way that we do science,
161
406388
2351
07:00
changing the way that we do astronomy,
162
408739
2255
ο τρόπος εφαρμογής της αστρονομίας,
07:02
to a place where software and algorithms
163
410994
2256
σε σημείο όπου πλέον
λογισμικό και αλγόριθμοι
λογισμικό και αλγόριθμοι
07:05
have to mine through this data,
164
413250
1868
θα πρέπει να εξετάζουν τα δεδομένα,
07:07
where the software is as critical to the science
165
415118
3206
όπου το λογισμικό είναι
τόσο απαραίτητο στην επιστήμη,
τόσο απαραίτητο στην επιστήμη,
07:10
as the telescopes and the
cameras that we've built.
cameras that we've built.
166
418324
4027
όσο τα τηλεσκόπια
και οι κάμερες που φτιάξαμε.
και οι κάμερες που φτιάξαμε.
07:14
Now, thousands of discoveries
167
422351
2587
Χιλιάδες ανακαλύψεις
07:16
will come from this project,
168
424938
1935
θα προκύψουν από αυτό το εγχείρημα,
07:18
but I'm just going to tell you about two
169
426873
1451
αλλά θα σας μιλήσω
μόνο για δύο από τις ιδέες
μόνο για δύο από τις ιδέες
07:20
of the ideas about origins and evolution
170
428324
2363
για την προέλευση και την εξέλιξη
07:22
that may be transformed by our access
171
430687
2253
που θα αναμορφωθούν από την πρόσβασή μας
07:24
to data at this scale.
172
432940
2561
σε δεδομένα αυτής της κλίμακας.
07:27
In the last five years, NASA has discovered
173
435501
2385
Στα τελευταία πέντε χρόνια,
η ΝΑΣΑ ανακάλυψε
η ΝΑΣΑ ανακάλυψε
07:29
over 1,000 planetary systems
174
437886
2261
πάνω από 1.000 πλανητικά συστήματα
07:32
around nearby stars,
175
440147
2093
γύρω από τα κοντινά άστρα,
07:34
but the systems we're finding
176
442240
1930
αλλά τα συστήματα που βρίσκουμε
07:36
aren't much like our own solar system,
177
444170
2490
δεν μοιάζουν με το ηλιακό μας σύστημα,
07:38
and one of the questions we face is
178
446660
1575
και αναρωτιόμαστε
07:40
is it just that we haven't been looking hard enough
179
448235
2318
μήπως δεν ψάχνουμε αρκετά προσεκτικά
07:42
or is there something special or unusual
180
450553
1766
ή υπάρχει κάτι ξεχωριστό και ασυνήθιστο
07:44
about how our solar system formed?
181
452319
2418
στον σχηματισμό
του ηλιακού μας συστήματος;
του ηλιακού μας συστήματος;
07:46
And if we want to answer that question,
182
454737
2262
Αν θέλουμε να πάρουμε απάντηση
07:48
we have to know and understand
183
456999
1439
πρέπει να μάθουμε και να κατανοήσουμε
07:50
the history of our solar system in detail,
184
458438
2836
την ιστορία του ηλιακού μας
συστήματος με λεπτομέρεια,
συστήματος με λεπτομέρεια,
07:53
and it's the details that are crucial.
185
461274
2137
και οι λεπτομέρειες είναι σημαντικές.
07:55
So now, if we look back at the sky,
186
463411
3666
Έτσι τώρα, αν ξανακοιτάξουμε τον ουρανό,
07:59
at our asteroids that were streaming across the sky,
187
467077
3551
τους αστεροειδείς που τον διασχίζουν,
08:02
these asteroids are like the
debris of our solar system.
debris of our solar system.
188
470628
4222
αυτοί είναι κάτι σαν τα συντρίμμια
του ηλιακού μας συστήματος.
του ηλιακού μας συστήματος.
08:06
The positions of the asteroids
189
474850
2008
Η θέση των αστεροειδών
08:08
are like a fingerprint of an earlier time
190
476858
2137
είναι σαν δακτυλικό αποτύπωμα
παλαιότερου χρόνου
παλαιότερου χρόνου
08:10
when the orbits of Neptune and Jupiter
191
478995
1980
όταν οι τροχιές του Ποσειδώνα και του Δία
08:12
were much closer to the sun,
192
480975
1895
ήταν πολύ πιο κοντά στον ήλιο,
08:14
and as these giant planets migrated
through our solar system,
through our solar system,
193
482870
3453
και καθώς οι τεράστιοι πλανήτες
μετακινήθηκαν μέσα στο ηλιακό σύστημα,
μετακινήθηκαν μέσα στο ηλιακό σύστημα,
08:18
they were scattering the asteroids in their wake.
194
486323
3330
σκόρπισαν αστεροειδείς στο διάβα τους.
08:21
So studying the asteroids
195
489653
1306
Έτσι η μελέτη των αστεροειδών
08:22
is like performing forensics,
196
490959
2121
είναι σαν την ιατροδικαστική,
08:25
performing forensics on our solar system,
197
493080
2558
σαν να κάνεις νεκροψία στο ηλιακό σύστημα,
08:27
but to do this, we need distance,
198
495638
2702
αλλά για να γίνει αυτό
χρειαζόμαστε την απόσταση
χρειαζόμαστε την απόσταση
08:30
and we get the distance from the motion,
199
498340
2079
και βρίσκουμε την απόσταση από την κίνηση,
08:32
and we get the motion because of our access to time.
200
500419
4547
και βρίσκουμε την κίνηση
εξαιτίας της πρόσβασης μας στο χρόνο.
εξαιτίας της πρόσβασης μας στο χρόνο.
08:36
So what does this tell us?
201
504966
1702
Τι μας λέει λοιπόν αυτό;
08:38
Well, if you look at the little yellow asteroids
202
506668
2227
Αν κοιτάξετε τους μικρούς
κίτρινους αστεροειδείς
κίτρινους αστεροειδείς
08:40
flitting across the screen,
203
508895
2273
που διασχίζουν γρήγορα την οθόνη,
08:43
these are the asteroids that are moving fastest,
204
511168
2430
αυτοί είναι που κινούνται πιο γρήγορα
08:45
because they're closest to us, closest to Earth.
205
513598
3341
επειδή βρίσκονται πιο κοντά μας,
πιο κοντά στη Γη.
πιο κοντά στη Γη.
Είναι αστεροειδείς στους οποίους
08:48
These are the asteroids we may one day
206
516939
1507
08:50
send spacecraft to, to mine them for minerals,
207
518446
3398
ίσως κάποια μέρα στείλουμε
ένα διαστημόπλοιο να ψάξει για ορυκτά,
ένα διαστημόπλοιο να ψάξει για ορυκτά,
08:53
but they're also the asteroids that may one day
208
521844
2002
είναι όμως ταυτόχρονα και αυτοί
που ίσως μια μέρα προσκρούσουν στη Γη,
08:55
impact the Earth,
209
523846
1665
08:57
like happened 60 million years ago
210
525511
1291
όπως πριν 60 εκατομμύρια χρόνια
08:58
with the extinction of the dinosaurs,
211
526802
2635
με την εξαφάνιση των δεινοσαύρων,
09:01
or just at the beginning of the last century,
212
529437
1822
ή στην αρχή του προηγούμενου αιώνα,
09:03
when an asteroid wiped out
213
531259
1332
όταν ένας αστεροειδής εξαφάνισε
09:04
almost 1,000 square miles of Siberian forest,
214
532591
3589
σχεδόν 1.000 τετραγωνικά
μίλια δάσους στη Σιβηρία,
μίλια δάσους στη Σιβηρία,
09:08
or even just last year, as one burnt up over Russia,
215
536180
3088
ή ακόμα όπως πέρυσι, όταν κάποιος
απανθρακώθηκε πάνω από τη Ρωσσία
απανθρακώθηκε πάνω από τη Ρωσσία
09:11
releasing the energy of a small nuclear bomb.
216
539268
3612
εκλύοντας ενέργεια αντίστοιχη
με μια μικρή πυρηνική βόμβα.
με μια μικρή πυρηνική βόμβα.
09:14
So studying the forensics of our solar system
217
542880
3622
Συνεπώς η αναζήτηση στοιχείων
για το ηλιακό μας σύστημα
για το ηλιακό μας σύστημα
09:18
doesn't just tell us about the past,
218
546502
2058
δεν μας φανερώνει μόνο το παρελθόν,
09:20
it can also predict the future,
including our future.
including our future.
219
548560
3811
αλλά προβλέπει και το μέλλον,
μαζί με το δικό μας μέλλον.
μαζί με το δικό μας μέλλον.
09:26
Now when we get distance,
220
554771
1968
Όταν βρούμε την απόσταση,
09:28
we get to see the asteroids
in their natural habitat,
in their natural habitat,
221
556739
3589
βλέπουμε τον αστεροειδή
στο φυσικό του περιβάλλον,
στο φυσικό του περιβάλλον,
09:32
in orbit around the sun.
222
560328
1322
σε τροχιά γύρω από τον ήλιο.
09:33
So every point in this visualization that you can see
223
561650
2907
Έτσι κάθε σημείο
στην απεικόνιση που βλέπετε
στην απεικόνιση που βλέπετε
09:36
is a real asteroid.
224
564557
2763
είναι ένας αληθινός αστεροειδής.
09:39
Its orbit has been calculated
from its motion across the sky.
from its motion across the sky.
225
567320
4010
Η τροχιά του υπολογίστηκε
από την κίνησή του στον ουρανό.
από την κίνησή του στον ουρανό.
09:43
The colors reflect the composition of these asteroids,
226
571330
3341
Τα χρώματα αντικατοπτρίζουν
τη σύνθεση των αστεροειδών,
τη σύνθεση των αστεροειδών,
09:46
dry and stony in the center,
227
574671
2137
άνυδροι και πετρώδεις στο κέντρο,
09:48
water-rich and primitive towards the edge,
228
576808
2587
πλούσιοι σε νερό
και σε πρωτόγονη μορφή εξωτερικά,
και σε πρωτόγονη μορφή εξωτερικά,
09:51
water-rich asteroids which may have seeded
229
579395
2284
πλούσιοι σε νερό αστεροειδείς
που μπορεί να τροφοδότησαν
που μπορεί να τροφοδότησαν
09:53
the oceans and the seas that we find on our planet
230
581679
3451
ωκεανούς και θάλασσες
που βρίσκουμε στον πλανήτη μας
που βρίσκουμε στον πλανήτη μας
09:57
when they bombarded the
Earth at an earlier time.
Earth at an earlier time.
231
585130
3206
όταν βομβάρδισαν τη Γη σε πρότερο χρόνο.
10:02
Because the LSST will be able to go faint
232
590127
2832
Καθώς το LSST μπορεί
να εστιάσει σε μακρινή απόσταση
να εστιάσει σε μακρινή απόσταση
και όχι μόνο να κάνει ευρείες λήψεις,
10:04
and not just wide,
233
592959
1698
10:06
we will be able to see these asteroids
234
594657
1808
θα μπορέσουμε να δούμε τους αστεροειδείς
10:08
far beyond the inner part of our solar system,
235
596465
3187
που είναι μακρύτερα από το εσωτερικό
του ηλιακού συστήματος,
του ηλιακού συστήματος,
10:11
to asteroids beyond the
orbits of Neptune and Mars,
orbits of Neptune and Mars,
236
599652
3813
έως αστεροειδείς πέρα από τις τροχιές
του Ποσειδώνα και του Άρη,
του Ποσειδώνα και του Άρη,
10:15
to comets and asteroids that may exist
237
603465
2261
έως κομήτες και αστεροειδείς
που ίσως απέχουν
που ίσως απέχουν
10:17
almost a light year from our sun.
238
605726
3230
σχεδόν ένα έτος φωτός από τον ήλιο μας.
10:20
And as we increase the detail of this picture,
239
608956
2609
Καθώς αυξάνουμε τη λεπτομέρεια της εικόνας
10:23
increasing the detail by factors of 10 to 100,
240
611565
3127
σε κλίμακα 10 προς 100,
10:26
we will be able to answer questions such as,
241
614692
2430
θα μπορέσουμε
να απαντήσουμε ερωτήσεις όπως,
να απαντήσουμε ερωτήσεις όπως,
10:29
is there evidence for planets
outside the orbit of Neptune,
outside the orbit of Neptune,
242
617122
3589
υπάρχει ένδειξη ύπαρξης πλανητών
έξω από την τροχιά του Ποσειδώνα,
έξω από την τροχιά του Ποσειδώνα,
ώστε να εντοπίσουμε αστεροειδείς
που ίσως συγκρουστούν με τη Γη
που ίσως συγκρουστούν με τη Γη
10:32
to find Earth-impacting asteroids
243
620711
2507
10:35
long before they're a danger,
244
623218
2535
πολύ πριν αποτελέσουν απειλή,
10:37
and to find out whether, maybe,
245
625753
1757
και πιθανόν να ανακαλύψουμε
10:39
our sun formed on its own or in a cluster of stars,
246
627510
3180
αν ο ήλιος μας σχηματίστηκε μόνος του
ή σε συστάδα αστέρων,
ή σε συστάδα αστέρων,
10:42
and maybe it's this sun's stellar siblings
247
630690
3082
και ίσως είναι αυτά
τα αστρικά αδέρφια του ήλιου
τα αστρικά αδέρφια του ήλιου
10:45
that influenced the formation of our solar system,
248
633772
3442
που επηρέασαν τον σχηματισμό
του ηλιακού μας συστήματος,
του ηλιακού μας συστήματος,
10:49
and maybe that's one of the reasons why
solar systems like ours seem to be so rare.
solar systems like ours seem to be so rare.
249
637214
5753
και ίσως είναι ένας από τους λόγους που
το ηλιακό μας σύστημα μοιάζει τόσο σπάνιο.
το ηλιακό μας σύστημα μοιάζει τόσο σπάνιο.
10:54
Now, distance and changes in our universe —
250
642974
4562
Η απόσταση και οι αλλαγές του σύμπαντος,
10:59
distance equates to time,
251
647536
3859
η απόσταση είναι ανάλογη του χρόνου
11:03
as well as changes on the sky.
252
651395
2059
καθώς και των αλλαγών στον ουρανό.
11:05
Every foot of distance you look away,
253
653454
2790
Κοιτώντας σε απόσταση μισού μέτρου
11:08
or every foot of distance an object is away,
254
656244
2485
ή ένα αντικείμενο
που βρίσκεται μισό μέτρο μακρυά,
που βρίσκεται μισό μέτρο μακρυά,
11:10
you're looking back about a
billionth of a second in time,
billionth of a second in time,
255
658729
3589
γυρίζετε πίσω στο χρόνο κατά
ένα δισεκατομμυριοστό του δευτερολέπτου
ένα δισεκατομμυριοστό του δευτερολέπτου
11:14
and this idea or this notion of looking back in time
256
662318
2613
και αυτή η ιδέα του
να βλέπουμε πίσω στον χρόνο
να βλέπουμε πίσω στον χρόνο
11:16
has revolutionized our ideas about the universe,
257
664931
2631
έχει ανατρέψει όσα πιστεύαμε για το σύμπαν
11:19
not once but multiple times.
258
667562
2280
όχι μία, αλλά πολλές φορές.
11:21
The first time was in 1929,
259
669842
2812
Η πρώτη φορά ήταν το 1929,
11:24
when an astronomer called Edwin Hubble
260
672654
2092
όταν ένας αστρονόμος
ονόματι Έντουαρντ Χαμπλ
ονόματι Έντουαρντ Χαμπλ
11:26
showed that the universe was expanding,
261
674746
2249
έδειξε ότι το σύμπαν διαστέλλεται,
11:28
leading to the ideas of the Big Bang.
262
676995
2713
οδηγώντας στην ιδέα της Μεγάλης Έκρηξης.
11:31
And the observations were simple:
263
679708
2582
Και οι παρατηρήσεις ήταν απλές:
11:34
just 24 galaxies
264
682290
2154
μόνο 24 γαλαξίες
11:36
and a hand-drawn picture.
265
684444
3050
και μια εικόνα ζωγραφισμένη με το χέρι.
11:41
But just the idea that the more distant a galaxy,
266
689124
4660
Αλλά και μόνο η ιδέα ότι,
όσο πιο μακρινός ο γαλαξίας,
όσο πιο μακρινός ο γαλαξίας,
11:45
the faster it was receding,
267
693784
2070
τόσο πιο γρήγορα υποχωρούσε,
11:47
was enough to give rise to modern cosmology.
268
695854
3419
ήταν αρκετή για να ξεκινήσει
η μοντέρνα κοσμολογία.
η μοντέρνα κοσμολογία.
11:51
A second revolution happened 70 years later,
269
699273
2425
Μια δεύτερη επανάσταση
έγινε 70 χρόνια μετά,
έγινε 70 χρόνια μετά,
11:53
when two groups of astronomers showed
270
701698
2072
όταν δύο ομάδες αστρονόμων έδειξαν
11:55
that the universe wasn't just expanding,
271
703770
2433
ότι το σύμπαν δεν διαστελλόταν απλά,
11:58
it was accelerating,
272
706203
1325
αλλά επιτάχυνε,
11:59
a surprise like throwing up a ball into the sky
273
707528
3343
μια έκπληξη, σαν να πετάς
μια μπάλα στον ουρανό
μια μπάλα στον ουρανό
12:02
and finding out the higher that it gets,
274
710871
2812
και να ανακαλύπτεις ότι,
όσο πιο ψηλά ανεβαίνει,
όσο πιο ψηλά ανεβαίνει,
12:05
the faster it moves away.
275
713683
1778
τόσο πιο γρήγορα απομακρύνεται.
12:07
And they showed this
276
715461
1509
Και το απέδειξαν
12:08
by measuring the brightness of supernovae,
277
716970
2405
μετρώντας τη φωτεινότητα
των σουπερνόβα
των σουπερνόβα
12:11
and how the brightness of the supernovae
278
719375
1834
και πώς η φωτεινότητα τους μειωνόταν
12:13
got fainter with distance.
279
721209
2171
όσο απομακρύνονταν.
12:15
And these observations were more complex.
280
723380
2453
Αυτές οι παρατηρήσεις ήταν πιο περίπλοκες.
12:17
They required new technologies and new telescopes,
281
725833
3014
Απαιτούσαν νέες τεχνολογίες
και νέα τηλεσκόπια,
και νέα τηλεσκόπια,
12:20
because the supernovae were in galaxies
282
728847
4050
καθώς οι σουπερνόβα βρίσκονταν σε γαλαξίες
12:24
that were 2,000 times more distant
283
732897
1958
που ήταν 2.000 φορές μακρύτερα
12:26
than the ones used by Hubble.
284
734855
2688
από αυτούς που χρησιμοποίησε ο Χαμπλ.
12:29
And it took three years to find just 42 supernovae,
285
737543
5311
Χρειάστηκαν τρία χρόνια
για να βρεθούν μόνο 42 σουπερνόβα
για να βρεθούν μόνο 42 σουπερνόβα
12:34
because a supernova only explodes
286
742854
1754
επειδή τέτοιοι αστέρες εκρήγνυνται
12:36
once every hundred years within a galaxy.
287
744608
3082
μόνο μία φορά κάθε 100 χρόνια
μέσα σε ένα γαλαξία.
μέσα σε ένα γαλαξία.
12:39
Three years to find 42 supernovae
288
747690
2284
Τρία χρόνια για να βρούμε 42 σουπερνόβα
12:41
by searching through tens of thousands of galaxies.
289
749974
4019
ψάχνοντας σε δεκάδες χιλιάδες γαλαξίες.
12:45
And once they'd collected their data,
290
753993
1851
Και άπαξ και συνέλεξαν τα δεδομένα,
12:47
this is what they found.
291
755844
3748
να τι ανακάλυψαν.
12:51
Now, this may not look impressive,
292
759592
2711
Ίσως βέβαια να μην σας εντυπωσιάσει
12:54
but this is what a revolution in physics looks like:
293
762303
4115
αλλά κάπως έτσι είναι
οι επαναστάσεις στη φυσική:
οι επαναστάσεις στη φυσική:
μια γραμμή που προβλέπει
τη φωτεινότητα ενός σουπερνόβα
τη φωτεινότητα ενός σουπερνόβα
12:58
a line predicting the brightness of a supernova
294
766418
2430
13:00
11 billion light years away,
295
768848
2046
σε απόσταση 11 δισεκατομμυρίων ετών φωτός,
13:02
and a handful of points that don't quite fit that line.
296
770894
3796
και μερικά σημεία που δεν
ταιριάζουν ακριβώς στη γραμμή.
ταιριάζουν ακριβώς στη γραμμή.
13:06
Small changes give rise to big consequences.
297
774690
4113
Οι μικρές αλλαγές
επιφέρουν μεγάλες συνέπειες.
επιφέρουν μεγάλες συνέπειες.
13:10
Small changes allow us to make discoveries,
298
778803
2948
Οι μικρές αλλαγές μας επιτρέπουν
να κάνουμε ανακαλύψεις,
να κάνουμε ανακαλύψεις,
13:13
like the planet found by Herschel.
299
781751
2823
όπως τον πλανήτη που ανακάλυψε ο Χέρσελ.
13:16
Small changes turn our understanding
300
784574
2272
Οι μικρές αλλαγές ανατρέπουν σε μια στιγμή
13:18
of the universe on its head.
301
786846
2401
όλα όσα πιστεύαμε για το σύμπαν.
13:21
So 42 supernovae, slightly too faint,
302
789247
3464
Έτσι 42 σουπερνόβα,
ελαφρώς λιγότερο φωτεινοί,
ελαφρώς λιγότερο φωτεινοί,
13:24
meaning slightly further away,
303
792711
2009
που σημαίνει ότι είναι ελαφρώς μακρύτερα,
13:26
requiring that a universe must not just be expanding,
304
794720
3160
δηλώνουν ότι το σύμπαν
όχι μόνο διαστέλλεται,
όχι μόνο διαστέλλεται,
13:29
but this expansion must be accelerating,
305
797880
3330
αλλά ότι η διαστολή
πρέπει να επιταχύνεται,
πρέπει να επιταχύνεται,
13:33
revealing a component of our universe
306
801210
1946
φανερώνοντας ένα συστατικό του σύμπαντος
13:35
which we now call dark energy,
307
803156
2486
που τώρα αποκαλούμε σκοτεινή ενέργεια,
13:37
a component that drives this expansion
308
805642
2509
ένα συστατικό που κινεί αυτή τη διαστολή
13:40
and makes up 68 percent of the energy budget
309
808151
3027
και αποτελεί το 68%
της συνολικής ενέργειας
της συνολικής ενέργειας
13:43
of our universe today.
310
811178
2035
του σύμπαντός μας σήμερα.
13:46
So what is the next revolution likely to be?
311
814751
3824
Ποια θα είναι λοιπόν η επόμενη επανάσταση;
13:50
Well, what is dark energy and why does it exist?
312
818575
2719
Τι είναι τελικά η σκοτεινή ενέργεια
και γιατί υπάρχει;
και γιατί υπάρχει;
13:53
Each of these lines shows a different model
313
821294
2328
Αυτές οι γραμμές είναι διαφορετικά μοντέλα
13:55
for what dark energy might be,
314
823622
2843
της υπόστασης της σκοτεινής ενέργειας,
13:58
showing the properties of dark energy.
315
826465
2481
που δείχνουν τις ιδιότητες
της σκοτεινής ενέργειας.
της σκοτεινής ενέργειας.
14:00
They all are consistent with the 42 points,
316
828946
3623
Όλα τα μοντέλα συμφωνούν με τα 42 σημεία
14:04
but the ideas behind these lines
317
832569
2227
αλλά οι θεωρίες πίσω από κάθε γραμμή
14:06
are dramatically different.
318
834796
2103
διαφέρουν δραματικά.
14:08
Some people think about a dark energy
319
836899
2543
Μερικοί πιστεύουν ότι
η σκοτεινή ενέργεια αλλάζει με τον χρόνο
14:11
that changes with time,
320
839442
1458
14:12
or whether the properties of the dark energy
321
840900
2288
ή εάν οι ιδιότητες της σκοτεινής ενέργειας
14:15
are different depending on where you look on the sky.
322
843188
2756
διαφέρουν ανάλογα που κοιτάς στον ουρανό.
14:17
Others make differences and changes
323
845944
1823
Άλλοι κάνουν αλλαγές στη φυσική
14:19
to the physics at the sub-atomic level.
324
847767
3048
σε υποατομικό επίπεδο.
14:22
Or, they look at large scales
325
850815
2790
Ή θεωρώντας σε μεγάλη κλίμακα
14:25
and change how gravity and general relativity work,
326
853605
3565
τροποποιούν τη λειτουργία της βαρύτητας
και της γενικής σχετικότητας,
και της γενικής σχετικότητας,
14:29
or they say our universe is just one of many,
327
857170
2791
ή λένε ότι υπάρχουν πολλαπλά σύμπαντα
και το δικό μας είναι μέρος
του μυστηριώδους πολυσύμπαντος,
του μυστηριώδους πολυσύμπαντος,
14:31
part of this mysterious multiverse,
328
859961
2598
14:34
but all of these ideas, all of these theories,
329
862559
3161
αλλά όλες αυτές οι ιδέες και οι θεωρίες,
14:37
amazing and admittedly some of them a little crazy,
330
865720
3499
συναρπαστικές
και κάποιες σαφώς τρελούτσικες,
και κάποιες σαφώς τρελούτσικες,
14:41
but all of them consistent with our 42 points.
331
869219
4027
αλλά όλες συμφωνούν με τα 42 σημεία μας.
Πώς λοιπόν ελπίζουμε
να καταλήξουμε σε κάτι λογικό
να καταλήξουμε σε κάτι λογικό
14:45
So how can we hope to make sense of this
332
873246
2182
14:47
over the next decade?
333
875428
2272
μέσα στην επόμενη δεκαετία;
14:49
Well, imagine if I gave you a pair of dice,
334
877700
3230
Φανταστείτε να σας έδινα ένα ζευγάρι ζάρια
14:52
and I said you wanted to see whether those dice
335
880930
1999
και σας ζητούσα να βρείτε αν τα ζάρια
14:54
were loaded or fair.
336
882929
1867
ήταν φτιαγμένα ή κανονικά.
14:56
One roll of the dice would tell you very little,
337
884796
2934
Ένα ρίξιμο των ζαριών θα έλεγε ελάχιστα,
14:59
but the more times you rolled them,
338
887730
1992
αλλά όσο περισσότερο τα ρίχνατε,
15:01
the more data you collected,
339
889722
1922
τόσο περισσότερα δεδομένα θα μαζεύατε.
15:03
the more confident you would become,
340
891644
2172
τόσο περισσότερο θα σιγουρευόσαστε,
15:05
not just whether they're loaded or fair,
341
893816
2603
όχι μόνο αν είναι φτιαγμένα ή όχι,
15:08
but by how much, and in what way.
342
896419
3898
αλλά πόσο πολύ και με τι τρόπο.
15:12
It took three years to find just 42 supernovae
343
900317
3802
Χρειάστηκαν τρία χρόνια
για να βρούμε μόνο 42 σουπερνόβα
για να βρούμε μόνο 42 σουπερνόβα
15:16
because the telescopes that we built
344
904119
3047
επειδή τα τηλεσκόπια που υπήρχαν
15:19
could only survey a small part of the sky.
345
907166
3693
μπορούσαν να ερευνήσουν
μόνο μικρό μέρος του ουρανού.
μόνο μικρό μέρος του ουρανού.
15:22
With the LSST, we get a completely new view
346
910859
2665
Με το LSST μπορούμε να έχουμε
μια πλήρως νέα εικόνα
μια πλήρως νέα εικόνα
15:25
of the skies above Chile every three nights.
347
913524
3622
του ουρανού της Χιλής κάθε τρεις νύχτες.
15:29
In its first night of operation,
348
917146
2463
Την πρώτη νύχτα λειτουργίας
15:31
it will find 10 times the number of supernovae
349
919609
3150
θα βρει 10 φορές τον αριθμό των σουπερνόβα
15:34
used in the discovery of dark energy.
350
922759
3141
που χρησιμοποιούνται
στην ανακάλυψη της σκοτεινής ενέργειας.
στην ανακάλυψη της σκοτεινής ενέργειας.
15:37
This will increase by 1,000
351
925900
1809
Αυτό θα αυξηθεί κατά 1.000
15:39
within the first four months:
352
927709
2493
μέσα στους πρώτους τέσσερις μήνες:
15:42
1.5 million supernovae by the end of its survey,
353
930202
4784
1,5 εκατομμύριο σουπερνόβα
μέχρι το τέλος της έρευνας,
μέχρι το τέλος της έρευνας,
15:46
each supernova a roll of the dice,
354
934986
3185
κάθε σουπερνόβα ένα ρίξιμο των ζαριών,
15:50
each supernova testing which theories of dark energy
355
938171
3442
κάθε σουπερνόβα να ελέγχει
ποιες θεωρίες της σκοτεινής ενέργειας
ποιες θεωρίες της σκοτεινής ενέργειας
15:53
are consistent, and which ones are not.
356
941613
4128
έχουν συνοχή, και ποιες όχι.
15:57
And so, by combining these supernova data
357
945741
3803
Και έτσι, συνδυάζοντας
τα δεδομένα των σουπερνόβα
τα δεδομένα των σουπερνόβα
16:01
with other measures of cosmology,
358
949544
2276
με άλλες μετρήσεις της κοσμολογίας,
16:03
we'll progressively rule out the different ideas
359
951820
2890
σταδιακά θα αποκλείσουμε
τις διάφορες ιδέες και θεωρίες
περί σκοτεινής ενέργειας,
περί σκοτεινής ενέργειας,
16:06
and theories of dark energy
360
954710
1976
16:08
until hopefully at the end of this survey around 2030,
361
956686
7142
ευελπιστώντας ότι στο τέλος
της έρευνας περίπου το 2030,
της έρευνας περίπου το 2030,
περιμένουμε να δούμε
16:15
we would expect to hopefully see
362
963828
2614
16:18
a theory for our universe,
363
966442
2142
μια θεωρία για το σύμπαν μας,
16:20
a fundamental theory for the physics of our universe,
364
968584
2539
μια θεμελιώδη θεωρία
για τη φυσική του σύμπαντός μας,
για τη φυσική του σύμπαντός μας,
16:23
to gradually emerge.
365
971123
2757
να προκύπτει σταδιακά.
16:26
Now, in many ways, the questions that I posed
366
974950
2392
Από πολλές πλευρές, οι ερωτήσεις που έθεσα
16:29
are in reality the simplest of questions.
367
977342
4361
είναι στην πραγματικότητα
οι απλούστερες των ερωτήσεων.
οι απλούστερες των ερωτήσεων.
16:33
We may not know the answers,
368
981703
1754
Μπορεί να μην ξέρουμε τις απαντήσεις
16:35
but we at least know how to ask the questions.
369
983457
3852
αλλά τουλάχιστον ξέρουμε
πώς να θέσουμε τις ερωτήσεις.
πώς να θέσουμε τις ερωτήσεις.
16:39
But if looking through tens of thousands of galaxies
370
987309
3118
Αλλά εάν ψάχνοντας
μέσα σε δεκάδες χιλιάδες γαλαξίες
μέσα σε δεκάδες χιλιάδες γαλαξίες
16:42
revealed 42 supernovae that turned
371
990427
2938
βρήκαμε 42 σουπερνόβα που ανέτρεψαν
16:45
our understanding of the universe on its head,
372
993365
3479
όλα όσα γνωρίζαμε για το σύμπαν,
16:48
when we're working with billions of galaxies,
373
996844
2914
όταν θα έχουμε δισεκατομμύρια γαλαξίες,
16:51
how many more times are we going to find
374
999758
1777
πόσες φορές ακόμα θα βρούμε
16:53
42 points that don't quite match what we expect?
375
1001535
5648
42 σημεία που δεν αντιστοιχούν
με όσα περιμένουμε;
με όσα περιμένουμε;
16:59
Like the planet found by Herschel
376
1007183
2757
Όπως ο πλανήτης που ανακάλυψε ο Χέρσελ,
17:01
or dark energy
377
1009940
2417
ή η σκοτεινή ενέργεια,
17:04
or quantum mechanics or general relativity,
378
1012357
3843
ή η κβαντομηχανική,
ή η γενική σχετικότητα,
ή η γενική σχετικότητα,
17:08
all ideas that came because the data
379
1016200
2344
όλα αυτά είναι θεωρίες που προέκυψαν
17:10
didn't quite match what we expected.
380
1018544
3455
επειδή τα δεδομένα
δεν ήταν ακριβώς τα αναμενόμενα.
δεν ήταν ακριβώς τα αναμενόμενα.
17:13
What's so exciting about the next decade of data
381
1021999
3261
Το συναρπαστικό στην επόμενη δεκαετία
για τα δεδομένα της αστρονομίας
17:17
in astronomy is,
382
1025260
1670
17:18
we don't even know how many answers
383
1026930
2211
είναι ότι δεν γνωρίζουμε καθόλου
πόσες απαντήσεις μας περιμένουν,
17:21
are out there waiting,
384
1029141
1800
17:22
answers about our origins and our evolution.
385
1030941
3881
απαντήσεις για την προέλευση
και την εξέλιξή μας.
και την εξέλιξή μας.
Πόσες ερωτήσεις είναι εκεί έξω
17:26
How many answers are out there
386
1034822
1095
17:27
that we don't even know the questions
387
1035917
3294
στις οποίες ακόμα δεν ξέρουμε καν
τις ερωτήσεις που θέλουμε να κάνουμε;
17:31
that we want to ask?
388
1039211
2011
17:33
Thank you.
389
1041222
1947
Σας ευχαριστώ.
17:35
(Applause)
390
1043169
3702
(Χειροκρότημα)
ABOUT THE SPEAKER
Andrew Connolly - AstronomerAndrew Connolly is helping to build the Large Synoptic Survey Telescope -- as well as tools to handle the massive datasets it will send our way.
Why you should listen
Andrew Connolly's research focuses on understanding the evolution of our universe, by studying how structure forms and evolves on small and large scales -- from the search for asteroids to the clustering of distant galaxies. He's a ten-year veteran of the Large Synoptic Sky Survey, and is now prepping for the unprecedented data streams we could expect from the under-construction Large Synoptic Survey Telescope.
Set on an 8,800-foot peak in northern Chile, the LSST will have an 8.4-meter primary mirror, a 10-square-degree field of view and a 3.2 gigapixel camera. It will survey half the sky every three nights, creating about 100 terabytes of data every week. Astronomers, Connolly suggests, will need wholly new tools to wrangle this amount of data -- so he has been helping bring together computer scientists, statisticians and astronomers to develop scalable algorithms for processing massive data streams.
On sabbatical from the University of Washington, Connolly led the development of Google Sky, and he's now working with Microsoft to develop affordable digital planetariums.
More profile about the speakerSet on an 8,800-foot peak in northern Chile, the LSST will have an 8.4-meter primary mirror, a 10-square-degree field of view and a 3.2 gigapixel camera. It will survey half the sky every three nights, creating about 100 terabytes of data every week. Astronomers, Connolly suggests, will need wholly new tools to wrangle this amount of data -- so he has been helping bring together computer scientists, statisticians and astronomers to develop scalable algorithms for processing massive data streams.
On sabbatical from the University of Washington, Connolly led the development of Google Sky, and he's now working with Microsoft to develop affordable digital planetariums.
Andrew Connolly | Speaker | TED.com