TED@UPS
Wanis Kabbaj: What a driverless world could look like
უანის კაბაჟი: როგორი შეიძლება ყოფილიყო უმძღოლო მსოფლიო?
Filmed:
Readability: 4.7
3,972,315 views
რა იქნებოდა, საგზაო მოძრაობა ისეთივე შეუფერხებელი და ეფექტური რომ ყოფილიყო, როგორც სისხლის დინება ჩვენ ძარღვებში? ტრანსპორტირების ექსპერტი უანის კაბაჟი ფიქრობს, რომ მომავლის სატრანზიტო სისტემების შემუშავებაშო, შესაძლოა შთაგონების წყაროდ ბიოლოგიის გენიალობა გამოგვადგეს. ამ მომავალზე ორიენტირებულ გამოსვლაში, ის აჯამებს კონცეფციებს როგორებიცაა: მოდულარული; დაშლადი ავტობუსები; მფრინავი ტაქსები და ჩამოკიდებული მაგნიტური სატრანსპორტო ქსელი, რომლებსაც შეუძლიათ დინამიური, უმძღოლო მანქანების შესახებ ოცნება რეალობად აქციონ.
Wanis Kabbaj - Transportation geek
UPS's Wanis Kabbaj works at the intersection of biology and transportation. Full bio
UPS's Wanis Kabbaj works at the intersection of biology and transportation. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
ზოგიერთი ადამიანი
გატაცებულია ფრანგული ღვინით,
გატაცებულია ფრანგული ღვინით,
00:12
Some people are obsessed
by French wines.
by French wines.
0
836
2957
ზოგს გოლფის თამაში უყვარს,
ან ლიტერატურის გატაცებით კითხვა.
ან ლიტერატურის გატაცებით კითხვა.
00:16
Others love playing golf
1
4302
2222
00:18
or devouring literature.
2
6548
1639
ჩემი ცხოვრების
ერთ-ერთი უდიდესი სიამოვნება,
ერთ-ერთი უდიდესი სიამოვნება,
00:20
One of my greatest pleasures
in life is, I have to admit,
in life is, I have to admit,
3
8729
3575
უნდა ვაღიარო, ცოტათი განსაკუთრებულია.
00:24
a bit special.
4
12328
1206
ვერ აღგიწერთ, თუ რა სიამოვნებას მანიჭებს
00:25
I cannot tell you how much I enjoy
watching cities from the sky,
watching cities from the sky,
5
13946
4968
ქალაქების ციდან, თვითმფრინავის
ფანჯრიდან ყურება
ფანჯრიდან ყურება
00:30
from an airplane window.
6
18938
1381
ზოგიერთი ქალაქი
00:32
Some cities are calmly industrious,
7
20916
2995
ინდუსტრიულია.
მაგალითად დუსელდორფი,
00:35
like Dusseldorf
8
23935
1540
ან ლუივილი.
00:37
or Louisville.
9
25499
1641
სხვები წარმოქმნიან ენერგიას,
00:39
Others project an energy
that they can hardly contain,
that they can hardly contain,
10
27780
3633
რომელსაც ისინი რთულად აკონტროლებენ
მაგალითად, ნიუ-იორკი,
00:43
like New York
11
31437
1317
ან ჰონკონგი
00:44
or Hong Kong.
12
32778
1225
და შემდეგ გვაქვს პარიზი, ან სტამბული
00:46
And then you have Paris
13
34524
2282
00:49
or Istanbul,
14
37492
1712
და მათი ისტორიით სავსე პატინა.
00:51
and their patina full of history.
15
39228
1973
მე ქალაქებს,
როგორც ცოცხალ არსებებს ისე აღვიქვამ
როგორც ცოცხალ არსებებს ისე აღვიქვამ
00:54
I see cities as living beings.
16
42108
2050
00:56
And when I discover them from far above,
17
44514
2468
და როდესაც მათ ზემოდან აღმოვაჩენ,
00:59
I like to find those main streets
and highways that structure their space.
and highways that structure their space.
18
47006
4425
მათი სტრუქტურის განმსაზღვრელი
მთავარი ქუჩების
მთავარი ქუჩების
და გზატკეცილების პოვნა მიყვარს.
განსაკუთრებით ღამით, როცა მოძრაობა
01:04
Especially at night,
19
52019
1476
01:05
when commuters make these arteries
look dramatically red and golden:
look dramatically red and golden:
20
53519
4823
ამ არტერიებს წითელად და ოქროსფრად აქცევს.
ქალაქის სისხლძარღვთა სისტემა
01:10
the city's vascular system
performing its vital function
performing its vital function
21
58908
4287
თავის სასიცოცხლო ფუნქციას
თქვენს თვალწინ ასრულებს,
თქვენს თვალწინ ასრულებს,
01:15
right before your eyes.
22
63219
1210
მაგრამ როცა მანქანაში ვზივარ
ყოველდღე საათნახევრიანი მგზავრობის შემდეგ,
ყოველდღე საათნახევრიანი მგზავრობის შემდეგ,
01:17
But when I'm sitting in my car
23
65569
2840
01:21
after an hour and a half
of commute every day,
of commute every day,
24
69020
3292
ეს რეალობა ძალიან სხვანაირად გამოიყურება
01:24
that reality looks very different.
25
72336
1877
(სიცილი)
01:26
(Laughter)
26
74237
1054
01:27
Nothing --
27
75315
1158
არაფერი...
არც რადიო,
01:28
not public radio,
28
76497
1690
არც პოდკასტი
01:30
no podcast --
29
78211
1159
(სიცილი)
01:31
(Laughter)
30
79394
1028
არც მედიტაცია ხდის
01:32
Not even mindfulness meditation
31
80446
2009
ამ დროს სიცოცხლეს ღირებულს
01:34
makes this time worth living.
32
82479
1615
01:36
(Laughter)
33
84118
1609
(სიცილი)
განა ეს აბსურდი არაა,
01:38
Isn't it absurd
34
86072
1154
რომ ჩვენ ვქმნით მანქანებს,
რომლებსაც შეუძლიათ 200 კმ/სთ-ს გადააჭარბონ
რომლებსაც შეუძლიათ 200 კმ/სთ-ს გადააჭარბონ
01:39
that we created cars
that can reach 130 miles per hour
that can reach 130 miles per hour
35
87250
4457
ჩვენ კი მათ იმავე სიჩქარით ვატარებთ,
როგორც მე-19 საუკუნის ეტლებს?
როგორც მე-19 საუკუნის ეტლებს?
01:43
and we now drive them at the same speed
as 19th-century horse carriages?
as 19th-century horse carriages?
36
91731
5622
(სიცილი)
01:49
(Laughter)
37
97377
1259
მხოლოდ შეერთებულ შტატებში
01:50
In the US alone,
38
98660
1742
2014 წელს 29.6 მილიარდი საათი
მგზავრობაში გავატარეთ.
მგზავრობაში გავატარეთ.
01:52
we spent 29.6 billion hours
commuting in 2014.
commuting in 2014.
39
100426
5394
ამ დროის მონაკვეთში
01:58
With that amount of time,
40
106281
1618
ძველ ეგვიპტელებს შეეძლოთ
26 გიზის პირამიდა აეშენებინათ.
26 გიზის პირამიდა აეშენებინათ.
01:59
ancient Egyptians could have built
26 Pyramids of Giza.
26 Pyramids of Giza.
41
107923
4291
(სიცილი)
02:04
(Laughter)
42
112238
1046
ჩვენ ამას ერთ წელში ვაკეთებთ.
02:05
We do that in one year.
43
113308
1398
02:06
A monumental waste of time,
energy and human potential.
energy and human potential.
44
114730
4376
ეს არის უდიდესი დროის, ენერგიისა
და ადამიანის პოტენციალის ფლანგვა
და ადამიანის პოტენციალის ფლანგვა
ათწლეულების განმავლობაში,
02:12
For decades,
45
120154
1177
გზების გადატვირთულობის
ჩვენეული წამალი მარტივი იყო:
ჩვენეული წამალი მარტივი იყო:
02:13
our remedy for congestion was simple:
46
121355
2308
ახალი გზების აშენება,
ან არსებულების გაფართოება.
ან არსებულების გაფართოება.
02:15
build new roads or enlarge existing ones.
47
123687
3041
ამან იმუშავა,
შესანიშნავად იმუშავა პარიზში.
შესანიშნავად იმუშავა პარიზში.
02:19
And it worked.
48
127198
1150
02:20
It worked admirably for Paris,
49
128372
2458
როდესაც ქალაქმა
ათასობით ისტორიული შენობა დაანგრია,
ათასობით ისტორიული შენობა დაანგრია,
02:22
when the city tore down
hundreds of historical buildings
hundreds of historical buildings
50
130854
3090
რათა 137 კმ სატრანსპორტო გზა შეექმნა
02:25
to create 85 miles
51
133968
1647
02:27
of transportation-friendly boulevards.
52
135639
2281
და დღეს, სწრაფად მზარდ ქალაქებში
ის კვლავაც მუშაობს.
ის კვლავაც მუშაობს.
02:30
And it still works today
in fast-growing emerging cities.
in fast-growing emerging cities.
53
138879
3220
მაგრამ უფრო დიდ ურბანულ ცენტრებში,
02:34
But in more established urban centers,
54
142549
2396
სატრანსპორტო ქსელის
მნიშვნელოვანი გაფართოება,
მნიშვნელოვანი გაფართოება,
02:36
significant network expansions
are almost impossible:
are almost impossible:
55
144969
3930
თითქმის შეუძლებელია:
დასახლება მეტისმეტად მჭიდროა
02:40
habitat is just too dense,
56
148923
1920
კერძო საკუთრება მეტისმეტად ძვირი
02:42
real estate, too expensive
57
150867
1973
და დაფინანსება კი - არასაკმარისი.
02:44
and public finances, too fragile.
58
152864
2060
ჩვენი ქალაქების სისხლღარღვთა სისტემა
02:47
Our city's vascular system
is getting clogged, it's getting sick,
is getting clogged, it's getting sick,
59
155780
3605
იჭედება და ავადდება
02:51
and we should pay attention.
60
159409
1607
და ყურადღება უნდა მივაქციოთ.
02:53
Our current way
of thinking is not working.
of thinking is not working.
61
161040
2703
ჩვენი ამჟამინდელი ხედვები არ მუშაობს.
ჩვენი მოძრაობის გაადვილებისთვის,
02:56
For our transportation to flow,
62
164172
1921
ახალი შთაგონების წყარო გვჭირდება.
02:58
we need a new source of inspiration.
63
166117
2351
ასე რომ სატრანსპორტო სფეროში
16 წლიანი მუშაობის შემდეგ,
16 წლიანი მუშაობის შემდეგ,
03:02
So after 16 years
working in transportation,
working in transportation,
64
170187
2692
ჩემი "აჰაა" მომენტი დადგა
ბიოტექნიკ კლიენტთან საუბრის დროს.
ბიოტექნიკ კლიენტთან საუბრის დროს.
03:05
my "aha moment" happened
when speaking with a biotech customer.
when speaking with a biotech customer.
65
173437
3546
ის მიყვებოდა, თუ როგორ აუმჯობესებდა
03:09
She was telling me how her treatment
66
177622
2028
03:11
was leveraging specific properties
of our vascular system.
of our vascular system.
67
179674
3243
მისი მკურნალობის მეთოდი
ჩვენს გულსისხლძარღვთა გარკვეულ ნაწილებს
ჩვენს გულსისხლძარღვთა გარკვეულ ნაწილებს
"ვაუ", გავიფიქრე,
"ჩვენი გულსისხლღარღვთა სისტემა,
"ჩვენი გულსისხლღარღვთა სისტემა,
03:15
"Wow," I thought, "Our vascular system --
68
183582
2468
ჩვენი ყველა ვენა და არტერია,
03:18
all the veins and arteries in our body
69
186074
3076
ჩვენ სხეულში ლოჯისტიკის სასწაულებს
სჩადის ყოველდღიურად"
სჩადის ყოველდღიურად"
03:21
making miracles of logistics every day."
70
189174
3207
ამ მომენტში გავაცნობიერე,
03:25
This is the moment I realized
71
193112
2158
რომ ბიოლოგია მილიარდობით წელია
სატრანსპორტო საქმეშია.
სატრანსპორტო საქმეშია.
03:27
that biology has been
in the transportation business
in the transportation business
72
195294
2983
03:30
for billions of years.
73
198301
1511
ის უამრავ გადაწყვეტებს სცდიდა,
რომ გადაეადგილებინა
რომ გადაეადგილებინა
03:32
It has been testing countless solutions
74
200364
2364
საკვები პროდუქტები, გაზები და ცილები.
03:34
to move nutrients, gases and proteins.
75
202752
3299
ის ნამდვილად არის
03:38
It really is the world's most
sophisticated transportation laboratory.
sophisticated transportation laboratory.
76
206532
4361
მსოფლიოს ყველაზე დახვეწილი
ტრანსპორტირების ლაბორატორია.
ტრანსპორტირების ლაბორატორია.
მაშ, შეიძლება ჩვენი საგზაო პრობლემების
გასაღები სწორედ ჩვენშია.
გასაღები სწორედ ჩვენშია.
03:43
So, what if the solution to our traffic
challenges was inside us?
challenges was inside us?
77
211326
5503
მინდოდა გამეგო:
03:49
I wanted to know:
78
217895
1265
03:51
Why is it that blood flows
in our veins most of our lives,
in our veins most of our lives,
79
219184
3796
რატომ არის, რომ სისხლი ჩვენ ვენებში
მთელი ჩვენი ცხოვრება მიედინება,
მთელი ჩვენი ცხოვრება მიედინება,
03:55
when our big cities get clogged
on a daily basis?
on a daily basis?
80
223004
3592
მაშინ როცა ჩვენი დიდი ქალაქები
ყოველდღიურად იჭედება?
ყოველდღიურად იჭედება?
საქმე ისაა, რომ თქვენ ორ განსხვავებულ
ქსელს უყურებთ.
ქსელს უყურებთ.
03:58
And the reality is that you're looking
at two very different networks.
at two very different networks.
81
226990
4564
არ ვიცი, თუ აცნობიერებთ,
04:04
I don't know if you realize,
82
232013
1819
მაგრამ თითოეულ ჩვენგანს 100 000 კმ
სისხლძარღვი აქვს ჩვენ სხეულში
სისხლძარღვი აქვს ჩვენ სხეულში
04:06
but each of us has 60,000 miles
of blood vessels in our bodies --
of blood vessels in our bodies --
83
234223
4697
100 000 კმ,
04:10
60,000 miles.
84
238944
1294
04:12
That's two-and-a-half times
the Earth's circumference,
the Earth's circumference,
85
240262
2592
ეს ორ-ნახევარჯერ დედამიწის
გარშემოწერილობაა თქვენში.
გარშემოწერილობაა თქვენში.
04:14
inside you.
86
242878
1253
04:16
What it means is that blood vessels
are everywhere inside us,
are everywhere inside us,
87
244860
3319
რაც გულისხმობს იმას, რომ სისხლის უჯრედები
ჩვენ მთელ სხეულში არიან
ჩვენ მთელ სხეულში არიან
04:20
not just under the surface of our skin.
88
248203
2027
და არა მხოლოდ ჩვენი კანის ქვეშ.
თუმცა, თუ შეხედავთ ჩვენს ქალაქებს
04:22
But if you look at our cities,
89
250610
2209
დიახ, ჩვენ გვაქვს მიწისქვეშა
მეტროს რაღაც ქსელები,
მეტროს რაღაც ქსელები,
04:24
yes, we have some
underground subway systems
underground subway systems
90
252843
3098
გვირაბები და ხიდები და ვერტმფრენები ცაში,
04:27
and some tunnels and bridges,
91
255965
2416
04:30
and also some helicopters in the sky.
92
258405
2280
04:32
But the vast majority of our traffic
is focused on the ground,
is focused on the ground,
93
260709
4059
მაგრამ ჩვენი საცობების დიდი უმრავლესობა,
ხმელთის ზედაპირზეა.
04:36
on the surface.
94
264792
1177
სხვა სიტყვებით,
04:38
So in other words,
95
266450
1355
მაშინ როცა ჩვენი სისხლძარღვთა სისტემა
იყენებს სამ განზომილებას ჩვენში,
იყენებს სამ განზომილებას ჩვენში,
04:39
while our vascular system uses
the three dimensions inside us,
the three dimensions inside us,
96
267829
4379
ჩვენი საქალაქო ტრანსპორტი
ძირითადად ორგანზომილებიანია.
ძირითადად ორგანზომილებიანია.
04:44
our urban transportation
is mostly two-dimensional.
is mostly two-dimensional.
97
272232
2764
ამიტომ, ჩვენ ამ ვერტიკალურობის
ათვისება გვჭირდება.
ათვისება გვჭირდება.
04:47
And so what we need
is to embrace that verticality.
is to embrace that verticality.
98
275881
3033
თუ ჩვენი ზედაპირის ქსელი გაჟღენთილია,
04:51
If our surface grid is saturated,
99
279290
2565
მოდით ავწიოთ ჩვენი ტრანსპორტი.
04:53
well, let's elevate our traffic.
100
281879
1898
ეს ავტობუსის ჩინური კონცეფციაა,
04:56
This Chinese concept of a bus
that can straddle traffic jams --
that can straddle traffic jams --
101
284174
3884
რომელსაც შეუძლია საცობებში იაროს.
05:00
that was an eye-opener on new ways
to think about space and movement
to think about space and movement
102
288694
4385
ეს ჩვენ ქალაქებში გზების, სივრცისა
და მოძრაობის სფეროში აღმოჩენა იყო.
05:05
inside our cities.
103
293103
1286
ჩვენ უფრო მაღლა ასვლაც შეგვიძლია.
05:06
And we can go higher,
104
294863
1812
ჩვენი ტრანსპორტი ჩამოკიდება,
05:08
and suspend our transportation
like we did with our electrical grid.
like we did with our electrical grid.
105
296699
4292
როგორც ჩვენი ელექტრული სისტემის
შემთხვევაში გავაკეთეთ.
შემთხვევაში გავაკეთეთ.
თელავივში და აბუდაბიში საუბრობენ
05:13
Tel Aviv and Abu Dhabi
are talking about testing
are talking about testing
106
301968
3017
ჩამოკიდებული მაგნიტური ტრანსპორტის
ფუტურისტული ქსელების გამოცდაზე
ფუტურისტული ქსელების გამოცდაზე
05:17
these futuristic networks
of suspended magnetic pods.
of suspended magnetic pods.
107
305009
3832
და ჩვენ შეგვიძლია განვაგრძოთ
ცოცვა და ფრენა.
ცოცვა და ფრენა.
05:21
And we can keep climbing, and fly.
108
309465
2896
ის ფაქტი, რომ კომპანია, როგორიცაა ეარბასი
05:25
The fact that a company like Airbus
109
313263
1927
სერიოზულად მუშაობს
მფრინავ საქალაქო ტაქსებზე,
მფრინავ საქალაქო ტაქსებზე,
05:27
is now seriously working
on flying urban taxis
on flying urban taxis
110
315214
3308
მრვალისმთქმელია ჩვენთვის.
05:30
is telling us something.
111
318546
1373
მფრინავი მანქანები, საბოლოოდ გადმოდიან
სამეცნიერო ფანტასტიკის დეჟავუდან,
სამეცნიერო ფანტასტიკის დეჟავუდან,
05:32
Flying cars are finally moving
from science-fiction déjà vu
from science-fiction déjà vu
112
320633
4868
მიმზიდველი ბიზნეს სექტორის სფეროში.
05:37
to attractive business-case territory.
113
325525
2689
და ეს მეტად ამაღელვებელი მომენტია
05:40
And that's an exciting moment.
114
328238
1610
ასე რომ ამ სამგანზომილებიანი
სატრანსპორტო ქესლის აშენება
სატრანსპორტო ქესლის აშენება
05:42
So building this 3-D
transportation network
transportation network
115
330415
2629
05:45
is one of the ways we can mitigate
and solve traffic jams.
and solve traffic jams.
116
333068
5318
არის საცობების პრობლემის შემსუბუქებისა
და გადაჭრის ერთ-ერთ გზა.
და გადაჭრის ერთ-ერთ გზა.
მაგრამ ეს ერთადერთი გზა არაა.
05:50
But it's not the only one.
117
338410
1410
ჩვენ სხვა ჩვენი ფუნდამენტური
გადაწყვეტილებები
გადაწყვეტილებები
05:52
We have to question
118
340257
1618
05:53
other fundamental choices
that we made, like the vehicles we use.
that we made, like the vehicles we use.
119
341899
3767
უნდა დავაყენოთ კითხვის ნიშნის ქვეშ.
მაგალითად, მანქანები, რომელსაც ვიყენებთ.
უბრალოდ წარმოიდგინეთ ძალიან ნაცნობი სცენა:
05:58
Just imagine a very familiar scene:
120
346278
2340
თქვენ მანქანას 42 წუთი ატარებთ.
06:00
You've been driving for 42 minutes.
121
348983
2133
ორი ბავშვი თქვენ უკან ვერ ისვენებს
და თქვენ გაგვიანდებათ
და თქვენ გაგვიანდებათ
06:03
The two kids behind you
are getting restless.
are getting restless.
122
351656
2723
06:06
And you're late.
123
354899
1205
ხედავთ ნელა მოსიარულე მანქანს თქვენ წინ?
06:08
Do you see that slow car in front of you?
124
356754
2265
ყოველთვის გეღობებათ,
როცა გაგვიანდებათ, არაა?
როცა გაგვიანდებათ, არაა?
06:11
Always comes when you're late, right?
125
359474
1818
06:13
(Laughter)
126
361316
1135
(სიცილი)
06:14
That driver is looking for parking.
127
362475
2163
ეს მძღოლი პარკინგის ადგილს ეძებს.
არც ერთი ადგილი არაა თავისუფალი,
06:17
There is no parking spot
available in the area,
available in the area,
128
365193
2217
მაგრამ მას საიდან უნდა სცოდნოდა?
06:19
but how would he know?
129
367434
1343
06:21
It is estimated that up to 30 percent
of urban traffic is generated
of urban traffic is generated
130
369552
4916
დათვლილია, რომ ქალაქში
საცობების 30 პროცენტამდე,
საცობების 30 პროცენტამდე,
პარგინგის მაძებარი მძღოლები იწვევენ.
06:26
by drivers looking for parking.
131
374492
1725
ხედავთ 100 მანქანას თქვენ გარშემო?
06:29
Do you see the 100 cars around you?
132
377091
1874
85 მათგანს მხოლოდ ერთი მგზავრი ჰყავს.
06:31
Eighty-five of them
only have one passenger.
only have one passenger.
133
379549
2611
ეს 85 მძღოლი, შეიძლება ერთ ლონდონის
წითელ ავტობუსში ჩატეულიყო.
წითელ ავტობუსში ჩატეულიყო.
06:34
Those 85 drivers could all fit
in one Londonian red bus.
in one Londonian red bus.
134
382571
4220
ასე რომ ისმის კითხვა:
06:39
So the question is:
135
387339
1151
რატომ ვფლანგავთ ამდენ სივრცეს,
თუ ესაა, რაც ყველაზე მეტად გვჭირდება
თუ ესაა, რაც ყველაზე მეტად გვჭირდება
06:40
Why are we wasting so much space
if it is what we need the most?
if it is what we need the most?
136
388514
3060
რატომ ვუკეთებთ ამას საკუთარ თავს?
06:43
Why are doing this to ourselves?
137
391598
1762
ბიოლოგია ამას არასდროს იზამდა.
06:45
Biology would never do this.
138
393746
1954
სივრცე ჩვენი არტერიების შიგნით
მთლიანად გამოყენებულია.
მთლიანად გამოყენებულია.
06:48
Space inside our arteries
is fully utilized.
is fully utilized.
139
396189
3047
ყოველ გულისცემაზე მაღალი სისხლის წნევა
06:51
At every heartbeat,
140
399722
1524
06:53
a higher blood pressure literally compacts
millions of red blood cells
millions of red blood cells
141
401270
4013
მილიონობით წითელ სისხლის უჯრედებს
ჟანგბადის მასიურ მატარებლად აქცევს,
ჟანგბადის მასიურ მატარებლად აქცევს,
06:57
into massive trains of oxygen
142
405307
2118
რომელიც სწრაფად მიედინება ჩვენ სხეულში
06:59
that quickly flow throughout our body.
143
407449
1889
და ჩვენი სისხლის
წითელი უჯრედების შიგნით
წითელი უჯრედების შიგნით
07:01
And the tiny space inside our red
blood cells is not wasted, either.
blood cells is not wasted, either.
144
409771
3930
მცირე სივრცეც კი არ იკარგება.
07:06
In healthy conditions,
145
414357
1717
ჯანსაღ მდგომარეობაში,
07:08
more than 95 percent
of their oxygen capacity is utilized.
of their oxygen capacity is utilized.
146
416098
4038
მათი ჯანგბადის მოცულობის
95%-ზე მეტი გამოყენებულია.
95%-ზე მეტი გამოყენებულია.
წარმოგიდგენიათ მაქნანები,
რომლებსაც ჩვენ ქალაქებში ვიყენებთ,
რომლებსაც ჩვენ ქალაქებში ვიყენებთ,
07:12
Can you imagine if the vehicles
we used in our cities
we used in our cities
147
420494
2861
07:15
were 95 percent full,
148
423379
1684
95%-ით სავსე რომ ყოფილიყო,
რამდენიმე დამატებითი სივრცე გვექნებოდა,
ფეხით და ველოსიპედით სასეირნოდ,
ფეხით და ველოსიპედით სასეირნოდ,
07:17
all the additional space
you would have to walk, to bike
you would have to walk, to bike
149
425087
3384
და ჩვენი ქალაქებისგან
სიამოვნების მისაღებად?
სიამოვნების მისაღებად?
07:20
and to enjoy our cities?
150
428495
1538
მიზეზი, რის გამოც სისხლი ასეთი ეფექტურია,
07:22
The reason blood is so
incredibly efficient
incredibly efficient
151
430616
3513
არის ის, რომ სისხლის წითელი უჯრედები
07:26
is that our red blood cells
are not dedicated
are not dedicated
152
434153
3101
არ არიან განაწილებულნი სპეციფიურ
ორგანოებსა თუ ქსოვილებზე,
ორგანოებსა თუ ქსოვილებზე,
07:29
to specific organs or tissues;
153
437278
1854
სხვაგვარად ალბათ საცობი გვექნებოდა
ჩვენ ვენებში.
ჩვენ ვენებში.
07:31
otherwise, we would probably have
traffic jams in our veins.
traffic jams in our veins.
154
439497
3111
არა, ისინი საერთოა.
07:34
No, they're shared.
155
442632
1232
ისინი საერთო მოხმარებისაა,
ჩვენი ორგანიზმის ყველა უჯრედისთვის.
ჩვენი ორგანიზმის ყველა უჯრედისთვის.
07:35
They're shared by all
the cells of our body.
the cells of our body.
156
443888
2376
07:38
And because our network is so extensive,
157
446737
2653
და რადგან ჩვენი ქსელი ასეთი ვრცელია,
07:41
each one of our 37 trillion cells
gets its own deliveries of oxygen
gets its own deliveries of oxygen
158
449414
4760
თითოეული ჩვენი 37 ტრილიონი უჯრედიდან,
საკუთარ ჟანგბადის იღებს,
საკუთარ ჟანგბადის იღებს,
ზუსტად მაშინ, როცა სჭირდება.
07:46
precisely when it needs them.
159
454198
1529
სისხლი არის როგორც კოლექტიური,
ასევე ინდივიდუალური ტრანსპორტიების ფორმა,
ასევე ინდივიდუალური ტრანსპორტიების ფორმა,
07:48
Blood is both a collective
and individual form of transportation.
and individual form of transportation.
160
456253
4590
მაგრამ ჩვენი ქალაქების შემთხვევაში,
07:53
But for our cities,
161
461513
1544
გაჭედილები ვართ.
07:55
we've been stuck.
162
463081
1284
ჩვენ დაუსრულებელ კამათში ვართ გაჭედილები,
07:56
We've been stuck in an endless debate
163
464389
2045
შევქმნათ მანქანებზე
ორიენტირებული საზოგადოება,
ორიენტირებული საზოგადოება,
07:58
between creating a car-centric society
or extensive mass-transit systems.
or extensive mass-transit systems.
164
466458
5217
თუ ფართო მასობრივი სატრანზიტო სისტემები.
ვფიქრობ, ჩვენ უნდა გავცდეთ ამას.
08:04
I think we should transcend this.
165
472295
1615
ვფიქრობ, შეგვიძლია შევქმნათ
სატრანსპორტო საშუალება, რომელიც აერთიანებს
სატრანსპორტო საშუალება, რომელიც აერთიანებს
08:05
I think we can create vehicles
that combine the convenience of cars
that combine the convenience of cars
166
473934
4319
მანქანების მოხერხებულობასა და
მატარებლებისა, თუ ავტობუსების ეფექტურობას.
მატარებლებისა, თუ ავტობუსების ეფექტურობას.
08:10
and the efficiencies of trains and buses.
167
478277
2317
უბრალოდ წარმოიდგინეთ.
08:13
Just imagine.
168
481459
1405
08:14
You're comfortably sitting
in a fast and smooth urban train,
in a fast and smooth urban train,
169
482888
4248
თქვენ კომფორტულად ზიხართ სწრაფ
და მოსახერხებელ ქალაქის მატარებელში,
და მოსახერხებელ ქალაქის მატარებელში,
სხვა 1 200 მგზავრთან ერთად.
08:19
along with 1,200 passengers.
170
487160
2111
პრობლემა ქალაქის მატარებლებში ისაა,
08:21
The problem with urban trains
171
489950
1687
08:23
is that sometimes you have to stop
five, ten, fifteen times
five, ten, fifteen times
172
491661
4395
რომ ზოგჯერ თქვენი დანიშნულების საბოლოო
ადგილამდე გაჩერება გიწევთ ხუთ,
ათ, თხუთმეტჯერ.
ათ, თხუთმეტჯერ.
08:28
before your final destination.
173
496080
1541
რა იქნებოდა, რომ ამ მატარებელში
თქვენ არ გიწევდეთ გაჩერება?
თქვენ არ გიწევდეთ გაჩერება?
08:30
What if in this train
you didn't have to stop?
you didn't have to stop?
174
498421
2911
ამ მატარებელს ვაგონები,
შეიძლება დინამიურად დაშორდნენ,
შეიძლება დინამიურად დაშორდნენ,
08:33
In this train,
175
501929
1269
08:35
wagons can detach dynamically
while you're moving
while you're moving
176
503222
3229
როდესაც თქვენ გადაადგლდებით
და სწრაფ უმძღოლო ავტობუსებად იქცნენ,
08:39
and become express, driverless buses
177
507012
2482
რომლებიც მეორადი გზის ქსელში იმოძრავებენ.
08:41
that move on a secondary road network.
178
509518
2053
08:44
And so without a single stop,
179
512024
1901
გაუჩერებლად, გრძელი ტრანფერის გარეშე.
თქვენ ახლა ზიხართ ავტობუსში,
თქვენ ახლა ზიხართ ავტობუსში,
08:45
nor a lengthy transfer,
180
513949
1587
08:47
you are now sitting in a bus
that is headed toward your suburb.
that is headed toward your suburb.
181
515560
3409
რომელიც მიეშურება თქვენი
გარეუბნის მიმართულებით
გარეუბნის მიმართულებით
და როდესაც მას მიუახლოვდებით,
08:51
And when you get close,
182
519647
1926
სექცია რომელშიც ზიხართ,
მოშორდება და თვითმართვის საშუალებით
მოშორდება და თვითმართვის საშუალებით
08:53
the section you're sitting in detaches
183
521597
3307
08:56
and self-drives you
right to your doorstep.
right to your doorstep.
184
524928
2950
ზუსტად თქვენი სახლის კარამდე მიგიყვანთ.
ეს არის კოლექტიურიც
და ინდივიდუალურიც ერთდროულად.
და ინდივიდუალურიც ერთდროულად.
09:00
It is collective and individual
at the same time.
at the same time.
185
528523
2661
ეს შეიძლება ერთი-ერთი საერთო, მოდულური
უმძღოლო ტრანსპორტები იყოს მომავალში.
უმძღოლო ტრანსპორტები იყოს მომავალში.
09:03
This could be one of the shared,
modular, driverless vehicles of tomorrow.
modular, driverless vehicles of tomorrow.
186
531922
4877
ახლა...
09:09
Now ...
187
537681
1161
თითქოს სეირნობა ქალაქში, რომელიც
ახმაურებულია უპილოტო თვითმფრინავებით,
ახმაურებულია უპილოტო თვითმფრინავებით,
09:11
as if walking in a city
buzzing with drones,
buzzing with drones,
188
539217
3158
09:14
flying taxis, modular buses
and suspended magnetic pods
and suspended magnetic pods
189
542399
4287
მფრინავი ტაქსებით, მოდულარული ავტობუსებით
და ჩამოკიდული მაგნეტური ტრანსპორტით
და ჩამოკიდული მაგნეტური ტრანსპორტით
არ იყო საკმარისად ეგზოტიკური,
09:18
was not exotic enough,
190
546710
1451
ვფიქრობ კიდევ ერთი ძალა არსებობს,
09:21
I think there is another force in action
191
549062
1937
რომელიც ქალაქის საგზაო სისტემას
გასაოცარს გახდის.
გასაოცარს გახდის.
09:23
that will make urban traffic mesmerizing.
192
551023
2581
თუ დაფიქდრებით,
09:26
If you think about it,
193
554541
1589
09:28
the current generation of driverless cars
is just trying to earn its way
is just trying to earn its way
194
556154
5006
უმძღოლო მანქანების ახლანდელი თაობა,
ადამიანების მიერ ადამიანებისთვის შექმნილ
ადამიანების მიერ ადამიანებისთვის შექმნილ
საგზაო სისტემაში
ცდილობს საკუთარი გზა იპოვოს.
ცდილობს საკუთარი გზა იპოვოს.
09:33
into a traffic grid
made by and for humans.
made by and for humans.
195
561184
3030
ეს მანქანები ცდილობენ ისწავლონ
შედარებით მარტივი მოძრაობის წესები
შედარებით მარტივი მოძრაობის წესები
09:36
They're trying to learn traffic rules,
which is relatively simple,
which is relatively simple,
196
564626
3413
და გაუმკლავდნენ ადამიანურ
არაპროგნოზირებადობას,
არაპროგნოზირებადობას,
09:40
and coping with human unpredictability,
197
568551
1909
09:42
which is more challenging.
198
570484
1612
რომელიც უფრო რთულია.
მაგრამ რა მოხდება, როცა მთელ ქალაქებში
მემანქანები მძღოლების გარეშე ივლიან?
მემანქანები მძღოლების გარეშე ივლიან?
09:45
But what would happen
when whole cities become driverless?
when whole cities become driverless?
199
573063
3427
დაგვჭირდებოდა შუქნიშნები?
09:48
Would we need traffic lights?
200
576999
1828
დაგვჭირდებოდა სამანქანო ბილიკები?
09:50
Would we need lanes?
201
578851
1596
სიჩქარის შეზღუდვა?
09:52
How about speed limits?
202
580471
1499
სისხლის წითელი უჯრედები
არ მიედინებიან საქანქანო ბილიკებზე.
არ მიედინებიან საქანქანო ბილიკებზე.
09:54
Red blood cells are not flowing in lanes.
203
582563
2289
ისინი არასდროს ჩერდებიან წითელზე.
09:57
They never stop at red lights.
204
585402
1961
პირველ უმძღოლო ქალაქებში,
09:59
In the first driverless cities,
205
587387
1976
არ გექნებათ წითელი და ბილიკები.
10:01
you would have no red lights and no lanes.
206
589387
2117
და როდესაც ყველა მანქანა მძღოლის გარეშე
და დაკავშირებული იქნება,
და დაკავშირებული იქნება,
10:04
And when all the cars
are driverless and connected,
are driverless and connected,
207
592014
3073
10:07
everything is predictable
and reaction time, minimum.
and reaction time, minimum.
208
595630
3565
ყველაფერი პროგნოზირებადია
და რეაქციის საჭირო დრო კი მინიმალური.
და რეაქციის საჭირო დრო კი მინიმალური.
10:11
They can drive much faster
209
599219
1914
მათ შეუძლიათ გაცილებით სწრაფად იარონ
10:13
and can take any rational initiative
that can speed them up
that can speed them up
210
601157
2937
და შეუძლიათ სცადონ
ნებისმიერი რაციონალური გზა,
ნებისმიერი რაციონალური გზა,
რომელიც მათ,
ან მათ გარშემო მანქანებს აასწრაფებს.
ან მათ გარშემო მანქანებს აასწრაფებს.
10:16
or the cars around them.
211
604118
1357
ასე რომ მკაცრი მოძრაობის წესების ნაცვლად
10:18
So instead of rigid traffic rules,
212
606600
2675
ნაკადი იქნება დარეგულირებული
10:22
flow will be regulated
213
610203
1332
დინამიური და მუდმივად
თვითგაუმჯობესებადი ალგორითმებით.
თვითგაუმჯობესებადი ალგორითმებით.
10:23
by a mesh of dynamic and constantly
self-improving algorithms.
self-improving algorithms.
214
611559
4827
შედეგად უცნაურ საგზაო მოძრაობას მივიღებთ,
10:30
The result: a strange traffic
215
618468
2727
რომელიც აერთიანებს
სწრაფ და კომფორტულ გერმანულ ავტობანებსა
სწრაფ და კომფორტულ გერმანულ ავტობანებსა
10:33
that mixes the fast and smooth
rigor of German autobahns
rigor of German autobahns
216
621219
3511
10:36
and the creative vitality
of the intersections of Mumbai.
of the intersections of Mumbai.
217
624754
3300
და კრეატიულ სიცოცხლისუნარიანობას
მუმბაის გზაჯვარედინებზე.
მუმბაის გზაჯვარედინებზე.
(სიცილი)
10:40
(Laughter)
218
628695
1559
საგზაო მოძრაობა ენერგიული იქნება.
10:42
Traffic will be functionally exuberant.
219
630278
1955
10:44
It will be liquid like our blood.
220
632257
2441
ის იქნება სითხესავით, როგორც ჩვენი სისხლი
10:46
And by a strange paradox,
221
634722
1756
და უცნაური პარადოქსია,
10:48
the more robotized
our traffic grid will be,
our traffic grid will be,
222
636502
2811
მაგრამ რაც უფრო მეტად იქნება
რობოტიზებული ჩვენი საგზაო სისტემა,
რობოტიზებული ჩვენი საგზაო სისტემა,
10:51
the more organic and alive
its movement will feel.
its movement will feel.
223
639337
2756
მით მეტად ორგანულად
და ცოცხალად აღიქმება მისი მოძრაობა.
და ცოცხალად აღიქმება მისი მოძრაობა.
10:55
So yes,
224
643075
1777
ასე რომ, დიახ,
ბიოლოგიას ყველა ატრიბუტი აქვს
იმისთვის,
იმისთვის,
10:56
biology has all the attributes
of a transportation genius today.
of a transportation genius today.
225
644876
3698
რომ დღევანდელი ტრანსპორტის გენია იყოს,
11:00
But this process has taken
billions of years,
billions of years,
226
648598
2809
მაგრამ ამ პროცესს
მილიარდობით წელი დასჭირდა
მილიარდობით წელი დასჭირდა
11:03
and went through all sorts
of iterations and mutations.
of iterations and mutations.
227
651431
3002
და ყველა ტიპის იტერაცია და მუტაცია გაიარა.
ჩვენ მიალიარობით წელი ჩვენი სატრანსპორტო
სისტემის ევოლუციას ვერ დავუცდით.
სისტემის ევოლუციას ვერ დავუცდით.
11:06
We can't wait billions of years
to evolve our transportation system.
to evolve our transportation system.
228
654892
3428
ჩვენ ახლა გვაქვს ოცნებები, კონცეფცია
და ტექნოლოგია
და ტექნოლოგია
11:10
We now have the dreams,
229
658979
1828
11:12
the concepts
230
660831
1292
11:14
and the technology
231
662147
2306
11:16
to create 3-D transportation networks,
232
664477
2850
რომ სამგანზომილებიანი
სატრანსპორტო ქსელი შევქმნათ,
სატრანსპორტო ქსელი შევქმნათ,
ახალი სატრანსპორტო საშუალება გამოვიგონოთ
11:19
invent new vehicles
233
667351
1715
და შევცვალოთ დინება ჩვენ ქალაქებში.
11:21
and change the flow in our cities.
234
669090
1624
მოდით გავაკეთოთ ეს
11:23
Let's do it.
235
671109
1155
გმადლობთ.
11:24
Thank you.
236
672288
1164
(აპლოდისმენტები)
11:25
(Applause)
237
673476
2833
ABOUT THE SPEAKER
Wanis Kabbaj - Transportation geekUPS's Wanis Kabbaj works at the intersection of biology and transportation.
Why you should listen
As the director of global strategy for healthcare logistics at UPS, Wanis Kabbaj finds ways for organizations to transport their temperature-sensitive medicines and biotechnologies safely around the world. For more than 16 years, Kabbaj's professional engagements have always revolved around transportation and innovation. Some of his ventures involved helping EADS Astrium use its satellite space transportation expertise in unexpected markets or participating in the global launch of Logan, a revolutionary low-cost vehicle, that helped Renault-Nissan harness a surprising growth in emerging markets.
Kabbaj is a dual citizen of Morocco and France and lived in four continents. Experiencing constant cultural transitions throughout his life gave him a real taste for analyzing problems through non-traditional lenses and blending disciplines that are usually kept separate.
Wanis Kabbaj | Speaker | TED.com