TEDGlobal 2013
Julian Treasure: How to speak so that people want to listen
Жулиан Трэшүр: Хүмүүс таныг сонсохыг хүстэл ярих урлаг
Filmed:
Readability: 2.9
40,379,785 views
Өмнө нь хэзээ нэгэн цагт та яриад л, гэтэл хэн ч сонсохгүй байгаа юм шиг санагдаж байсан уу? Жулиан Трэшүр энэхүү илтгэлээрээ танд туслах болно. Дуу авианы мэргэжилтэн тэрээр хоолойны хэдэн дасгалын тусламжтайгаар хэрхэн хүчтэй мөн хүнлэг ярьж сурахыг заах болно. Энэхүү илтгэл дэлхийг илүү сайхан сонсогдоход туслах ч юм билүү?
Julian Treasure - Sound consultant
Julian Treasure studies sound and advises businesses on how best to use it. Full bio
Julian Treasure studies sound and advises businesses on how best to use it. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:14
The human voice:
0
1960
2110
Хүний дуу хоолой бол
бидний тоглодог хөгжмийн зэмсэг.
00:16
It's the instrument we all play.
1
4070
1922
00:18
It's the most powerful sound in the world, probably.
2
5992
2356
Магад дэлхийн хамгийн хүчтэй аялгуу.
00:20
It's the only one that can start a war
3
8348
1768
Үүгээр л дайныг эхлүүлж
00:22
or say "I love you."
4
10116
1824
хайр сэтгэлээ илэрхийлдэг.
Гэвч заримдаа ярьж байхад
00:24
And yet many people have the experience
5
11940
1296
00:25
that when they speak, people don't listen to them.
6
13236
2974
хүмүүс түүнийг сонсохгүй байх нь бий.
00:28
And why is that?
7
16210
1136
Яагаад тэр вэ?
00:29
How can we speak powerfully
8
17346
1674
Бид хэрхэн дэлхийг өөрчлөхүйц
00:31
to make change in the world?
9
19020
2116
хүчтэй ярьж сурах вэ?
00:33
What I'd like to suggest, there are
10
21136
1996
Бидэнд засах шаардлагатай
маш олон зуршил байдаг.
00:35
a number of habits that we need to move away from.
11
23132
1840
00:37
I've assembled for your pleasure here
12
24972
2336
Та бүхний гэгээн оюунд зориулж
ярианы долоон нүглийг танилцуулъя.
00:39
seven deadly sins of speaking.
13
27308
2136
00:41
I'm not pretending this is an exhaustive list,
14
29444
2432
Та бүхнийг урт жагсаалтаар уйдаахгүй,
00:43
but these seven, I think, are pretty large
15
31876
2632
гэхдээ эдгээр 7 зуршлыг хүн бүр
00:46
habits that we can all fall into.
16
34508
2624
өөрийн мэдэлгүй хийх магадлал өндөр.
00:49
First, gossip,
17
37132
2857
Хамгийн эхнийх нь хов жив.
00:52
speaking ill of somebody who's not present.
18
39989
2711
Хэн нэгнийг байхгүйд нь муулах.
00:54
Not a nice habit, and we know perfectly well
19
42700
1668
Тийм ч сайн зуршил биш.
Бусдыг муулсан хүн тавхан минутын дараа
00:56
the person gossiping five minutes later
20
44368
2332
00:58
will be gossiping about us.
21
46700
3071
өөр нэгэнд биднийг муулна.
01:01
Second, judging.
22
49771
1744
Хоёрдах нь шүүмжлэх.
01:03
We know people who are like this in conversation,
23
51515
1808
Энэ зуршилтай хүнийг сонсох
01:05
and it's very hard to listen to somebody
24
53323
2056
амархан биш гэдгийг бид бүгд мэднэ.
01:07
if you know that you're being judged
25
55379
2200
Дээр нь та өөрөө шүүмжлүүлээд
01:09
and found wanting at the same time.
26
57579
2450
мөн буцаагаад шүүмжлэх бүр ч хэцүү.
01:12
Third, negativity.
27
60029
1900
Гуравдах нь гутранги яриа.
01:14
You can fall into this.
28
61929
1730
Энэ зуршил танд ч байж мэднэ.
01:15
My mother, in the last years of her life,
29
63659
1552
Ээж маань амьдралынхаа сүүлийн жилүүдэд
01:17
became very, very negative, and it's hard to listen.
30
65211
2155
маш гутранги болсон, сонсоход маш хэцүү.
01:19
I remember one day, I said to her,
31
67366
1937
Нэг удаа би ээждээ
"Өнөөдөр 10 сарын 1" гэхэд
01:21
"It's October 1 today,"
32
69303
1013
01:22
and she said, "I know, isn't it dreadful?"
33
70316
2824
"Мэдэж байна аа, аймшигтай юм" гэж билээ.
01:25
(Laughter)
34
73140
2122
(Инээд)
01:27
It's hard to listen when somebody's that negative.
35
75262
3178
Хэн нэгний гутранги яриаг
сонсох маш хэцүү.
сонсох маш хэцүү.
01:30
And another form of negativity, complaining.
36
78440
2841
Гутарч ярихын өөр
нэг хэлбэр бол гомдоллох.
нэг хэлбэр бол гомдоллох.
01:33
Well, this is the national art of the U.K.
37
81281
4261
Үүнийг Британичууд бид
хамгийн сайн чаддаг.
хамгийн сайн чаддаг.
01:37
It's our national sport. We
complain about the weather,
complain about the weather,
38
85542
2128
Энэ бол бидний үндэсний спорт.
Бид цаг агаар, спорт, улс төр
01:39
about sport, about politics, about everything,
39
87670
2465
ер нь бүгдийг л шүүмжилдэг.
01:42
but actually complaining is viral misery.
40
90135
2137
Гэвч гомдоллосноор зөвхөн
золгүй байдлыг л түгээдэг.
01:44
It's not spreading sunshine
and lightness in the world.
and lightness in the world.
41
92272
4020
Ингэснээр дэлхий хэзээ ч
илүү гэрэл гэгээтэй болохгүй.
01:48
Excuses. We've all met this guy.
42
96292
3004
Шалтаг. Бид энэ залууг бүгд танина.
Бид өөрсдөө ч заримдаа шалтаг хэлдэг.
01:51
Maybe we've all been this guy.
43
99296
1500
01:52
Some people have a blamethrower.
44
100796
2694
Зарим хүмүүс бусдыг буруутгагч буутай.
01:55
They just pass it on to everybody else
45
103490
2228
Үүгээрээ бусдыг шүршдэг.
01:57
and don't take responsibility for their actions,
46
105718
1628
Үүндээ тэд хариуцлага хүлээдэггүй.
01:59
and again, hard to listen to
somebody who is being like that.
somebody who is being like that.
47
107346
2936
Байнга ийм зан гаргадаг хүнийг
сонсох маш амаргүй.
02:02
Penultimate, the sixth of the seven,
48
110282
2322
Сүүлээсээ хоёрдох нь,
02:04
embroidery, exaggeration.
49
112604
3606
хэт хачирлах, худлаа хэтрүүлэх.
02:08
It demeans our language, actually, sometimes.
50
116210
2428
Үгний утгыг заримдаа алдагдуулах нь ч бий.
02:10
For example, if I see something
51
118638
1302
Жишээлбэл, хэрвээ би үнэхээр
02:12
that really is awesome,
52
119940
1990
гайхалтай зүйлийг харвал
02:14
what do I call it?
53
121930
1896
юу гэж хэлдэг вэ?
02:15
(Laughter)
54
123826
2014
(Инээд)
02:17
And then of course this exaggeration becomes lying,
55
125840
2498
Хэтрүүлэг цаашлаад худлаа хэлэхэд хүргэнэ.
02:20
out and out lying, and we don't want to listen
56
128338
1568
Худал зүйл давтагдаад эхэлбэл бид
02:22
to people we know are lying to us.
57
129906
2317
худал ярьж буй хүнийг сонсох дургүй болно.
02:24
And finally, dogmatism,
58
132223
3221
Хамгийн сүүлийнх, өөрийнхөөрөө зүтгэх.
02:27
the confusion of facts with opinions.
59
135444
3879
Баримт фактыг үзэл бодолтой хольж хутгах.
02:31
When those two things get conflated,
60
139323
1939
Энэ хоёр зүйл холилдоод ирэхээр,
танд зөвхөн салхины чимээ л сонсогдоно.
02:33
you're listening into the wind.
61
141262
1125
02:34
You know, somebody is bombarding you
with their opinions as if they were true.
with their opinions as if they were true.
62
142387
3600
Хэн нэгэн таныг өөрийн үзэл бодлоороо
бөмбөгдөж эхлэнэ.
бөмбөгдөж эхлэнэ.
02:38
It's difficult to listen to that.
63
145987
2560
Үүнийг сонсоход хэцүү байдаг.
02:40
So here they are, seven deadly sins of speaking.
64
148547
3041
Тэгэхээр ярианы нөгөө "7 нүгэл" энэ байна.
02:43
These are things I think we need to avoid.
65
151588
2433
Эдгээр зуршлаас бид зайлсхийх хэрэгтэй.
02:46
But is there a positive way to think about this?
66
154021
2869
Тэгвэл үүнийг эерэг болгох зам бий юу?
02:48
Yes, there is.
67
156890
1283
Тийм ээ, байгаа.
02:50
I'd like to suggest that there are four
68
158173
2246
Тэгэхээр та бүхэнд
дөрвөн хүчирхэг аргыг санал болгоё.
02:52
really powerful cornerstones, foundations,
69
160419
3024
02:55
that we can stand on if we want our speech
70
163443
2977
Эдгээр аргыг ашиглан бид дэлхийг ч өөрчлөх
02:58
to be powerful and to make change in the world.
71
166420
3235
чадалтайгаар ярьж сурах болно.
03:01
Fortunately, these things spell a word.
72
169655
2868
Азаар үүнийг тогтооход амархан.
03:04
The word is "hail," and it has
a great definition as well.
a great definition as well.
73
172523
3096
"HAIL" гэдэг үгээр ихийг тодорхойлж болно.
03:07
I'm not talking about the stuff that falls from the sky
74
175619
1968
Энэ нь тэнгэрээс бидний толгой дээр
унаж ирдэг зүйл биш юм.
унаж ирдэг зүйл биш юм.
03:09
and hits you on the head.
75
177587
1288
03:10
I'm talking about this definition,
76
178875
1465
Бид энэхүү дөрвөн зүйлийг
03:12
to greet or acclaim enthusiastically,
77
180340
2500
өдөр тутмын мэндчилгээ, хэл яриандаа
03:14
which is how I think our words will be received
78
182840
2267
тогтмол хэрэглэж заншвал
бий болгож чадах өөрчлөлтийг
03:17
if we stand on these four things.
79
185107
1542
тодорхойлох гэж байна.
03:18
So what do they stand for?
80
186649
1776
За тэгвэл энэ юу байж болох вэ?
03:20
See if you can guess.
81
188425
1400
Та тааж чадах уу?
03:21
The H, honesty, of course,
82
189825
3458
Эхнийх нь "Honesty", мэдээж үнэнч байдал.
03:25
being true in what you say, being straight and clear.
83
193283
2971
Хэлж буй зүйл бүхэн үнэн, тодорхой байх.
03:28
The A is authenticity, just being yourself.
84
196254
4041
"Authenticity" бодитой, өөрөөрөө байх.
03:32
A friend of mine described it as
85
200295
1574
Манай нэг найз үүнийг өөрийнхөө
03:33
standing in your own truth,
86
201869
1636
үнэн гэж бодож буй талд зогсох гэж
03:35
which I think is a lovely way to put it.
87
203505
1938
энгийнээр тодорхойлсон байдаг.
03:37
The I is integrity, being your word,
88
205443
2636
"Intergrity" бол шулуун шудрага байх.
03:40
actually doing what you say,
89
208079
1788
Хэлсэн үгэндээ хүрдэг байх.
03:41
and being somebody people can trust.
90
209867
2080
Хүний итгэлийг дааж чаддаг байх.
03:44
And the L is love.
91
211947
3183
"Love" бол хайр.
03:47
I don't mean romantic love,
92
215130
2121
Романтик хайрын талаар хэлсэнгүй.
03:49
but I do mean wishing people well, for two reasons.
93
217251
3409
Бусдад сайныг хүсэх хайр, 2 шалтгаантай.
03:52
First of all, I think absolute honesty
94
220660
2247
Гэхдээ туйлын шулуухан
байх ёстой гэсэн утга биш шүү.
байх ёстой гэсэн утга биш шүү.
03:55
may not be what we want.
95
222907
1123
03:56
I mean, my goodness, you look ugly this morning.
96
224030
2633
"Бурхан минь, чи өнөөдөр
их муухай харагдаж байна."
их муухай харагдаж байна."
03:58
Perhaps that's not necessary.
97
226663
3358
Ингэж хэлээд хэрэггүй.
04:02
Tempered with love, of course,
honesty is a great thing.
honesty is a great thing.
98
230021
3358
Харин хайр байгаа цагт шулуун зан хүчтэй.
04:05
But also, if you're really wishing somebody well,
99
233379
3095
Та хэн нэгэнд сайныг хүсэж л байгаа бол
04:08
it's very hard to judge them at the same time.
100
236474
2637
түүнийг шүүмжилж, зэмлэх маш хэцүү байдаг.
04:11
I'm not even sure you can do those two things
101
239111
2423
Энэ хоёр зүйлийг хамтад нь хийнэ гэдэг
бараг бүтэшгүй зүйл.
бараг бүтэшгүй зүйл.
04:13
simultaneously.
102
241534
1776
04:15
So hail.
103
243310
1600
Тиймээс "HAIL".
04:17
Also, now that's what you say,
104
244910
1757
Энэ бол таны хийх зүйл.
04:18
and it's like the old song, it is what you say,
105
246667
1768
Хуучны дууны үгтэй адил.
04:20
it's also the way that you say it.
106
248435
1903
Мөн хэлэх санаа нь ч мөн адил.
04:22
You have an amazing toolbox.
107
250338
2072
Танд гайхалтай багаж хэрэгсэл байна.
04:24
This instrument is incredible,
108
252410
1860
Энэ бол гайхалтай хэрэгсэл.
04:26
and yet this is a toolbox that very
few people have ever opened.
few people have ever opened.
109
254270
3540
Гэтэл үүнийг маш цөөхөн хүн хэрэглэдэг.
Надад та бүхэнд зориулж хадгалсан
04:29
I'd like to have a little rummage in there
110
257810
1521
04:31
with you now and just pull a few tools out
111
259331
1909
зарим нэг зүйл бий.
Та үүнээс зарим нэгийг нь авч
04:33
that you might like to take away and play with,
112
261240
1870
04:35
which will increase the power of your speaking.
113
263110
3132
яриандаа хүч нэмж болох юм.
04:38
Register, for example.
114
266242
1744
Жишээлбэл, хоолойны өнгө.
04:40
Now, falsetto register may not
be very useful most of the time,
be very useful most of the time,
115
267986
4194
Фальцет өнгө тийм ч оновчтой биш.
Гэхдээ илүү тохиромжтой
дунд өнгө гэж байдаг.
дунд өнгө гэж байдаг.
04:44
but there's a register in between.
116
272180
2054
04:46
I'm not going to get very technical about this
117
274234
1385
Би мэргэжлийн дуучдын адил
04:47
for any of you who are voice coaches.
118
275619
1680
нарийн зүйлсийн талаар ярихгүй.
04:49
You can locate your voice, however.
119
277299
1943
Юутай ч та өөрийнхөө хоолойг
тохируулж чадна.
тохируулж чадна.
04:51
So if I talk up here in my nose,
you can hear the difference.
you can hear the difference.
120
279242
2504
Хэрвээ би хамраараа ярьвал
та ялгааг нь сонсож чадна.
та ялгааг нь сонсож чадна.
04:53
If I go down here in my throat,
121
281746
1608
Бидний ихэнх нь үргэлж ярьдаг
хоолойн угаар ярьж болно.
хоолойн угаар ярьж болно.
04:55
which is where most of us
speak from most of the time.
speak from most of the time.
122
283354
3431
04:58
But if you want weight,
123
286785
1857
Хоолойгоо бүдүүн болгохыг хүсч байгаа бол
цээжний гүнээсээ ярьж болно.
цээжний гүнээсээ ярьж болно.
05:00
you need to go down here to the chest.
124
288642
2478
05:03
You hear the difference?
125
291120
1610
Ялгааг нь сонсож байгаа биз?
05:04
We vote for politicians with lower voices, it's true,
126
292730
4040
Бид дуу намтай улс төрчдөд саналаа өгдөг.
05:08
because we associate depth with power
127
296770
2968
Учир нь бүдүүн чанга хоолой нь
эрх мэдлийг илтгэдэг.
эрх мэдлийг илтгэдэг.
05:11
and with authority.
128
299738
2707
05:14
That's register.
129
302445
1689
Энэ бол хоолойны өнгө.
05:16
Then we have timbre.
130
304134
1367
Дараа нь дууны үелзэл.
05:17
It's the way your voice feels.
131
305501
1769
Энэ бол таны дуу хоолойны мэдрэмж.
05:19
Again, the research shows that we prefer voices
132
307270
1920
Дахин хэлэхэд бид баялаг, зөөлөн, дулаахан
05:21
which are rich, smooth, warm, like hot chocolate.
133
309190
5445
яг халуун шоколад шиг хоолойд дурладаг.
05:26
Well if that's not you, that's not the end of the world,
134
314635
3288
Танд тийм хоолой байхгүй бол
санаагаар унах хэрэггүй.
Учир нь хоолойгоо дасгалжуулж болно.
05:30
because you can train.
135
317923
1442
05:31
Go and get a voice coach.
136
319365
1244
Дуу хоолойны багштай бол.
05:32
And there are amazing things you can do
137
320609
1576
Амьсгал, хэлбэрээ өөрчилж дасгал хийснээр
05:34
with breathing, with posture, and with exercises
138
322185
2736
та өөрийнхөө дуу хоолойны өнгийг өөрчилж
05:37
to improve the timbre of your voice.
139
324921
2514
гайхамшгийг бүтээж болно.
05:39
Then prosody. I love prosody.
140
327435
1792
Дараагийнх дууны өндөр нам.
05:41
This is the sing-song, the meta-language
141
329227
2176
Дуу дуулахтай адил.
05:43
that we use in order to impart meaning.
142
331403
2074
Дууг өндөрсгөж, намсган утга илэрхийлдэг.
05:45
It's root one for meaning in conversation.
143
333477
2838
Энэ бол харилцан ярианы суурь.
05:48
People who speak all on one note
144
336315
2223
Нэг хэмээр ярьдаг хүний яриаг сонсовч
ойлгоход бэрх байдаг.
ойлгоход бэрх байдаг.
05:50
are really quite hard to listen to
145
338538
1857
05:52
if they don't have any prosody at all.
146
340395
2216
Өндөр нам болгон ярихгүй бол шүү дээ.
05:54
That's where the world monotonic comes from,
147
342611
2975
Эндээс уйтгартай, нэг хэмийн
яриа гэдэг үг төрсөн.
яриа гэдэг үг төрсөн.
05:57
or monotonous, monotone.
148
345586
2720
06:00
Also we have repetitive prosody now coming in,
149
348306
3297
Мөн нэг хэмээ дахин дахин давтсанаас
06:03
where every sentence ends as if it were a question
150
351603
2720
өгүүлбэр бүр асуух хэлбэртэй болдог.
06:06
when it's actually not a question, it's a statement.
151
354323
2048
Уг нь асуух биш хүүрнэх өгүүлбэр.
06:08
(Laughter)
152
356371
2783
(Инээд)
Тиймээс хэмээ дахин давтах аваас
06:11
And if you repeat that one over and over,
153
359154
1586
06:12
it's actually restricting your ability
154
360740
1867
энэ нь таны яриаг сонирхолгүй болгож
06:14
to communicate through prosody,
155
362607
1288
харилцаа холбоог хязгаарладаг.
06:15
which I think is a shame,
156
363895
1925
Тийм ч сайхан зүйл биш.
06:17
so let's try and break that habit.
157
365820
2921
Тиймээс энэ зуршлаас салцгаая.
06:20
Pace. I can get very, very excited
158
368741
1990
Хурд. Хурдан ярих үед
миний сэтгэл маш их догдолдог.
миний сэтгэл маш их догдолдог.
06:22
by saying something really, really quickly,
159
370731
1552
06:24
or I can slow right down to emphasize,
160
372283
4296
Эсвэл зарим хэсгийг тодотгохын тулд
яриагаа удаашруулдаг.
06:28
and at the end of that, of course, is our old friend
161
376579
2341
06:31
silence.
162
378920
2439
Эцэст нь зогсоож ч болно.
06:34
There's nothing wrong with a bit of silence
163
382555
1871
Заримдаа яриан дундуур хэсэгхэн ч болов
06:36
in a talk, is there?
164
384426
2135
чимээгүй болж болно биз дээ?
06:38
We don't have to fill it with ums and ahs.
165
386561
2864
Энэ чимээгүй зогсолтыг хм, өө гэх
авиагаар дүүргэх хэрэггүй.
авиагаар дүүргэх хэрэггүй.
06:41
It can be very powerful.
166
389425
2398
Энэ арга маш хүчтэй.
Мэдээж өргөлт хурдтай дөрөө хоршдог.
06:43
Of course, pitch often goes along with pace
167
391823
2328
06:46
to indicate arousal, but you can do it just with pitch.
168
394151
2528
Сэтгэл хөдлөлийг харуулдаг.
Дууг өргөхөд л хангалттай.
06:48
Where did you leave my keys?
169
396679
1704
Түлхүүр хаана байна?
06:50
Where did you leave my keys?
170
398383
1904
(Өргөлттэй дуугаар)
Түлхүүр хаана байна?
Түлхүүр хаана байна?
06:52
So slightly different meaning
171
400287
1903
Ижил үг боловч хоёр янзаар хэлэхэд
06:54
in those two deliveries.
172
402190
1966
харилцан адилгүй санаа өгүүлдэг.
06:56
And finally, volume.
173
404156
2246
Тэгээд хамгийн сүүлийнх нь чанга хоолой.
06:58
I can get really excited by using volume.
174
406402
3401
(Чангаар) Дуугаа чангалах надад таалагддаг.
07:01
Sorry about that if I startled anybody.
175
409803
2177
Хэн нэгнийг цочоосон бол уучлаарай.
07:04
Or, I can have you really pay attention
176
411980
2311
Эсвэл би дуугаа аажуухан болгосноор
07:06
by getting very quiet.
177
414291
2051
бүгдийн анхаарлыг татаж болох юм.
07:08
Some people broadcast the whole time.
178
416342
2085
Зарим нэг нь чангалсан ТВ шиг ярьдаг.
07:10
Try not to do that.
179
418427
1473
Битгий тэгээрэй.
07:12
That's called sodcasting,
180
419900
3359
Үүнийг "яршигтай" мэдээ гэж нэрлэдэг.
07:15
imposing your sound on people around you
181
423259
2616
Эргэн тойрноо огтхон ч мэдрэлгүйгээр
07:17
carelessly and inconsiderately. Not nice.
182
425875
3040
чийртэй чанга ярих нь тийм ч таатай биш.
07:21
Of course, where this all comes into play most of all
183
428915
2656
Мэдээж, энэ бүгдийг нийлүүлэн тоглоход
07:23
is when you've got something really important to do.
184
431571
2328
заавал мэдэх ёстой нэг чухал зүйл бий.
07:25
It might be standing on a stage like this
185
433899
1636
Яг одоо тайзан дээр зогсоод та бүхэнтэй
07:27
and giving a talk to people.
186
435535
1475
ярьж байгаатай адил,
07:29
It might be proposing marriage,
187
437010
2529
магадгүй гэрлэх санал ч тавьж байж болно.
07:31
asking for a raise, a wedding speech.
188
439539
3154
Цалингын нэмэлт хүсэх эсвэл
хуримын нээлтийн үг ч байж болох юм.
хуримын нээлтийн үг ч байж болох юм.
07:34
Whatever it is, if it's really important,
189
442693
2006
Аль нь ч байсан, хэрвээ танд чухал л бол
07:36
you owe it to yourself to look at this toolbox
190
444699
3480
энэ хайрцгуудаас хэрэгслээ сонгоод
07:40
and the engine that it's going to work on,
191
448179
2330
мотороо угсраарай.
07:42
and no engine works well without being warmed up.
192
450509
3095
Ямар ч моторыг халаахгүй бол ажиллахгүй.
07:45
Warm up your voice.
193
453604
1976
Дуу хоолойгоо урьдчилан халаа.
07:47
Actually, let me show you how to do that.
194
455580
1848
Яаж халааж болохыг харуулъя.
07:49
Would you all like to stand up for a moment?
195
457428
3108
Бүгдээрээ нэгхэн хором
суудлаасаа босож болох уу?
07:52
I'm going to show you the
six vocal warmup exercises
six vocal warmup exercises
196
460536
2916
Та бүхэнд яриа бүхнийхээ өмнө
07:55
that I do before every talk I ever do.
197
463452
3473
хоолойгоо халааж болдог 6 арга зааж өгье.
07:59
Anytime you're going to talk to
anybody important, do these.
anybody important, do these.
198
466925
2771
Хэнтэй ч уулзаж ярихын өмнө
энэ дасгалыг хийж болно.
08:01
First, arms up, deep breath in,
199
469696
2966
Эхлээд гараа өргөөд гүнзгий амьсгаа ав.
08:04
and sigh out, ahhhhh, like that.
200
472662
3102
Тэгээд гарга. (Амьсгаа гаргав) Яг ингэж.
08:07
One more time.
201
475764
1628
Дахиад нэг удаа.
08:09
Ahhhh, very good.
202
477392
2998
Аа, маш сайн байна.
08:12
Now we're going to warm up our lips,
203
480390
1742
Одоо бид уруулаа халаана.
08:14
and we're going to go ba, ba, ba, ba,
204
482132
2352
Тэгээд дагаад хийгээрэй. Ба ба ба ба ба.
08:16
ba, ba, ba, ba. Very good.
205
484484
2952
Ба ба ба ба. Маш сайн байна.
08:19
And now, brrrrrrrrrr,
206
487436
3440
Одоо, брррррррррр,
Хүүхэд байхдаа ингэж дуугардаг байсан шиг.
08:22
just like when you were a kid.
207
490876
1450
08:24
Brrrr. Now your lips should be coming alive.
208
492326
2527
Бррр, одоо уруул амь орлоо.
08:26
We're going to do the tongue next
209
494853
1575
Дараагийнх хэл.
08:28
with exaggerated la, la, la, la, la, la, la, la, la.
210
496428
4422
Бага зэрэг хэтрүүлж ла ла ла ла ла ла ла
08:32
Beautiful. You're getting really good at this.
211
500850
1510
Гайхалтай, маш мундаг хийж байна.
08:34
And then, roll an R. Rrrrrrr.
212
502360
3595
Дараа нь, Ррррррр.
08:38
That's like champagne for the tongue.
213
505955
2216
Энэ бол хэлэнд зориулсан оргилуун дарс.
08:40
Finally, and if I can only do one,
214
508171
2320
Хамгийн сүүлийнх нь, мэргэжилтнүүд үүнийг
08:42
the pros call this the siren.
215
510491
1807
эргүүлийн дохио гэдэг.
08:44
It's really good. It starts with "we" and goes to "aw."
216
512298
2433
Сонирхолтой. "Үий" гэж өндрөөр эхлээд,
08:46
The "we" is high, the "aw" is low.
217
514731
1260
"Ау" гэж намсган буулгана.
08:48
So you go, weeeaawww, weeeaawww.
218
515991
6715
Эхлэе: үиийааауу, үиийааауу.
08:54
Fantastic. Give yourselves a round of applause.
219
522706
2176
Гайхалтай. Баяр хүргэж алга ташицгаая.
08:56
Take a seat, thank you. (Applause)
220
524882
2830
Суудалдаа сууцгаана уу. (Алга ташилт)
08:59
Next time you speak, do those in advance.
221
527712
2624
Ярих шаардлага гарахаараа
үүнийг хийгээрэй.
үүнийг хийгээрэй.
09:02
Now let me just put this in context to close.
222
530336
2640
Хамгийн сүүлд үүнийг
хэлэхийг зөвшөөрнө үү.
хэлэхийг зөвшөөрнө үү.
09:05
This is a serious point here.
223
532976
2296
Энэ маш чухал санаа.
09:07
This is where we are now, right?
224
535272
1831
Энэ бол бидний бодит байдал.
09:09
We speak not very well
225
537103
1665
Бид сонсохгүй байгаа хүмүүстэй
09:10
into people who simply aren't listening
226
538768
1368
бид тийм ч сайн ярьж чаддаггүй.
09:12
in an environment that's all
about noise and bad acoustics.
about noise and bad acoustics.
227
540136
2919
Дээрээс нь маш шуугиантай, цууриатай бол.
09:15
I have talked about that on this stage
228
543055
2065
Би тайзан дээрээс өөр хэлбэрүүдээр ярьсан.
09:17
in different phases.
229
545120
1678
Хэрвээ бид хүчтэй ярьж чаддаг бол,
09:18
What would the world be like
230
546798
1634
09:20
if we were speaking powerfully
231
548432
1720
дэлхий ямар болох бол?
09:22
to people who were listening consciously
232
550152
2056
Бүгд биднийг анхааралтайгаар,
09:24
in environments which were actually fit for purpose?
233
552208
3394
зорилго тэмүүлэлтэйгээр сонсвол яах бол?
09:27
Or to make that a bit larger,
234
555602
2983
Энэ хүрээг жаахан томсгож үзье.
Хэрэв дэлхий даяараа зорилготой ярьдаг,
09:30
what would the world be like
235
558585
1097
09:31
if we were creating sound consciously
236
559682
2628
түүнийг нь зорилготойгоор сонсдог,
09:34
and consuming sound consciously
237
562310
2033
бид бүгд зорилготойгоор харилцдаг бол
09:36
and designing all our environments
238
564343
1627
бидний амьдарч буй дэлхий
09:38
consciously for sound?
239
565970
1477
хэрхэн өөрчлөгдөх байсан бол?
09:39
That would be a world that does sound beautiful,
240
567447
3224
Ингэж чадвал бидний дэлхий
хүн бүр бие биенээ ойлгож чаддаг,
09:42
and one where understanding
241
570671
1896
09:44
would be the norm,
242
572567
2015
эелдэг харьцаатай болж чадна.
09:46
and that is an idea worth spreading.
243
574582
2673
Энэ бол түгээхэд буруутахгүй санаа.
09:49
Thank you.
244
577255
2408
Баярлалаа.
Баярлалаа.
(Алга ташилт)
(Алга ташилт)
09:51
Thank you. (Applause)
245
579663
1300
ABOUT THE SPEAKER
Julian Treasure - Sound consultantJulian Treasure studies sound and advises businesses on how best to use it.
Why you should listen
Julian Treasure is the chair of the Sound Agency, a firm that advises worldwide businesses -- offices, retailers, airports -- on how to design sound in their physical spaces and communication. He asks us to pay attention to the sounds that surround us. How do they make us feel: productive, stressed, energized, acquisitive?
Treasure is the author of the book Sound Business, a manual for effective sound use in every aspect of business. His most recent book, How to be Heard: Secrets for Powerful Speaking and Listening, based on his TED Talk, offers practical exercises to improve communication skills and an inspiring vision for a sonorous world of effective speaking, conscious listening and understanding. He speaks globally on this topic.
Julian Treasure | Speaker | TED.com