TEDGlobal 2013
Julian Treasure: How to speak so that people want to listen
Julian Treasure: Nói thế nào để người khác muốn nghe
Filmed:
Readability: 2.9
40,379,785 views
Có bao giờ bạn cảm thấy rằng dù mình đang nói, nhưng chẳng ai màng lắng nghe? Julian Treasure sẽ giúp bạn. Trong cuộc trò chuyện hữu ích này, chuyên gia âm thanh Julian Treasure sẽ chỉ bạn bí quyết để có được một tiếng nói có sức mạnh — từ những bài luyện giọng tiện dụng đến cách nói chuyện truyền cảm. Đây là một chia sẻ có thể giúp cho thế giới trở nên đẹp hơn.
Julian Treasure - Sound consultant
Julian Treasure studies sound and advises businesses on how best to use it. Full bio
Julian Treasure studies sound and advises businesses on how best to use it. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:14
The human voice:
0
1960
2110
Giọng nói con người
00:16
It's the instrument we all play.
1
4070
1922
là thứ nhạc cụ
chúng ta đều chơi,
chúng ta đều chơi,
00:18
It's the most powerful sound in the world, probably.
2
5992
2356
Có lẽ nó là âm thanh
quyền năng nhất trên đời.
quyền năng nhất trên đời.
00:20
It's the only one that can start a war
3
8348
1768
Nó là thứ duy nhất
có thể gây tranh chiến
có thể gây tranh chiến
00:22
or say "I love you."
4
10116
1824
hoặc nói nên lời
“Tôi yêu em”.
“Tôi yêu em”.
00:24
And yet many people have the experience
5
11940
1296
Nhưng nhiều người trải qua
00:25
that when they speak, people don't listen to them.
6
13236
2974
tình huống là khi họ nói,
người khác không lắng nghe.
người khác không lắng nghe.
00:28
And why is that?
7
16210
1136
Vì sao lại thế?
00:29
How can we speak powerfully
8
17346
1674
Làm thế nào để nói
một cách mạnh mẽ
một cách mạnh mẽ
00:31
to make change in the world?
9
19020
2116
để tạo ra thay đổi
cho thế giới?
cho thế giới?
00:33
What I'd like to suggest, there are
10
21136
1996
Gợi ý của tôi là
00:35
a number of habits that we need to move away from.
11
23132
1840
có một số tật xấu
mà chúng ta cần bỏ.
mà chúng ta cần bỏ.
00:37
I've assembled for your pleasure here
12
24972
2336
Ở đây tôi đã tập hợp
00:39
seven deadly sins of speaking.
13
27308
2136
bảy lỗi chết người
trong giao tiếp.
trong giao tiếp.
00:41
I'm not pretending this is an exhaustive list,
14
29444
2432
Tôi không nói danh sách đây
đã kể ra được hết,
đã kể ra được hết,
00:43
but these seven, I think, are pretty large
15
31876
2632
nhưng bảy điều này,
theo tôi, là những
theo tôi, là những
00:46
habits that we can all fall into.
16
34508
2624
tật xấu lớn mà ai
cũng có thể mắc.
cũng có thể mắc.
00:49
First, gossip,
17
37132
2857
Thứ nhất, thèo lẻo,
00:52
speaking ill of somebody who's not present.
18
39989
2711
nói xấu người vắng mặt.
00:54
Not a nice habit, and we know perfectly well
19
42700
1668
Không tốt, và ta biết tỏng
00:56
the person gossiping five minutes later
20
44368
2332
kẻ ngồi lê đôi mách kia,
năm phút sau
năm phút sau
sẽ tung tin đồn thổi về ta.
00:58
will be gossiping about us.
21
46700
3071
01:01
Second, judging.
22
49771
1744
Thứ hai, sự phán xét.
01:03
We know people who are like this in conversation,
23
51515
1808
Chúng ta biết người như thế
khi trò chuyện
khi trò chuyện
01:05
and it's very hard to listen to somebody
24
53323
2056
và rất khó
để lắng nghe ai đó
để lắng nghe ai đó
01:07
if you know that you're being judged
25
55379
2200
khi biết người ta
đang phán xét mình
đang phán xét mình
01:09
and found wanting at the same time.
26
57579
2450
và chê bai mình
là thiếu năng lực.
là thiếu năng lực.
01:12
Third, negativity.
27
60029
1900
Thứ ba, sự tiêu cực.
01:14
You can fall into this.
28
61929
1730
Bạn có thể
mắc phải tật này.
mắc phải tật này.
01:15
My mother, in the last years of her life,
29
63659
1552
Mẹ tôi,
trong các năm cuối đời,
trong các năm cuối đời,
01:17
became very, very negative, and it's hard to listen.
30
65211
2155
trở nên rất chi là tiêu cực,
nên nói cũng khó nghe.
nên nói cũng khó nghe.
01:19
I remember one day, I said to her,
31
67366
1937
Tôi nhớ có ngày
tôi bảo bà,
tôi bảo bà,
01:21
"It's October 1 today,"
32
69303
1013
“Hôm nay là 1/10”,
01:22
and she said, "I know, isn't it dreadful?"
33
70316
2824
bà đáp, “Mẹ biết, điều đó
không khủng khiếp sao?”
không khủng khiếp sao?”
01:25
(Laughter)
34
73140
2122
(Cười)
01:27
It's hard to listen when somebody's that negative.
35
75262
3178
Thật khó lắng nghe
người tiêu cực như thế.
người tiêu cực như thế.
01:30
And another form of negativity, complaining.
36
78440
2841
Một dạng khác của tiêu cực,
là sự than phiền.
là sự than phiền.
01:33
Well, this is the national art of the U.K.
37
81281
4261
Đây là môn nghệ thuật dân tộc
của nước Anh.
của nước Anh.
01:37
It's our national sport. We
complain about the weather,
complain about the weather,
38
85542
2128
Với ta là thể thao quốc gia.
Chúng ta than về
Chúng ta than về
01:39
about sport, about politics, about everything,
39
87670
2465
thời tiết, thể thao,
chính trị, tất tần tật,
chính trị, tất tần tật,
01:42
but actually complaining is viral misery.
40
90135
2137
nhưng than thở
là nỗi khổ lan truyền.
là nỗi khổ lan truyền.
01:44
It's not spreading sunshine
and lightness in the world.
and lightness in the world.
41
92272
4020
Nó không toả nắng
và làm nhẹ gánh cho ai.
và làm nhẹ gánh cho ai.
01:48
Excuses. We've all met this guy.
42
96292
3004
Sự biện hộ. Chúng ta đều
đã gặp anh chàng này.
đã gặp anh chàng này.
01:51
Maybe we've all been this guy.
43
99296
1500
Chưa biết chừng
ta đã từng là cậu ấy.
ta đã từng là cậu ấy.
01:52
Some people have a blamethrower.
44
100796
2694
Vài người có
cỗ máy ném lỗi.
cỗ máy ném lỗi.
01:55
They just pass it on to everybody else
45
103490
2228
Họ chỉ việc ném lỗi
cho người khác,
cho người khác,
01:57
and don't take responsibility for their actions,
46
105718
1628
từ chối trách nhiệm
của hành vi,
của hành vi,
01:59
and again, hard to listen to
somebody who is being like that.
somebody who is being like that.
47
107346
2936
thật khó lắng nghe
những ai như thế.
những ai như thế.
02:02
Penultimate, the sixth of the seven,
48
110282
2322
Điều thứ sáu
trong bảy điều,
trong bảy điều,
02:04
embroidery, exaggeration.
49
112604
3606
là sự tô màu, phóng đại.
02:08
It demeans our language, actually, sometimes.
50
116210
2428
Thực tế là đôi khi
nó hạ cấp ngôn ngữ chúng ta.
nó hạ cấp ngôn ngữ chúng ta.
02:10
For example, if I see something
51
118638
1302
Ví dụ nếu tôi thấy một điều
02:12
that really is awesome,
52
119940
1990
thật sự tuyệt vời,
02:14
what do I call it?
53
121930
1896
tôi sẽ gọi nó là gì đây?
02:15
(Laughter)
54
123826
2014
(Cười)
02:17
And then of course this exaggeration becomes lying,
55
125840
2498
Dĩ nhiên sự phóng đại này
trở thành bịa đặt,
trở thành bịa đặt,
02:20
out and out lying, and we don't want to listen
56
128338
1568
nổ và nổ văng miểng,
ta không còn muốn nghe
ta không còn muốn nghe
02:22
to people we know are lying to us.
57
129906
2317
kẻ ta biết là đang nói dối.
02:24
And finally, dogmatism,
58
132223
3221
Và cuối cùng, sự giáo điều,
02:27
the confusion of facts with opinions.
59
135444
3879
nhầm lẫn giữa thực tế
và quan điểm.
và quan điểm.
02:31
When those two things get conflated,
60
139323
1939
Khi hai thứ đó
được trộn vào nhau,
được trộn vào nhau,
02:33
you're listening into the wind.
61
141262
1125
bạn chỉ nghe gió thổi.
02:34
You know, somebody is bombarding you
with their opinions as if they were true.
with their opinions as if they were true.
62
142387
3600
Họ công kích bạn bằng ý kiến
như thể đúng rồi.
như thể đúng rồi.
02:38
It's difficult to listen to that.
63
145987
2560
Thật khó mà nghe cho nổi.
02:40
So here they are, seven deadly sins of speaking.
64
148547
3041
Đấy là bảy lỗi chết người
trong nói năng.
trong nói năng.
02:43
These are things I think we need to avoid.
65
151588
2433
Theo tôi, đây là những thứ
chúng ta cần tránh.
chúng ta cần tránh.
02:46
But is there a positive way to think about this?
66
154021
2869
Nhưng có cách nào tích cực
để nghĩ về việc này không?
để nghĩ về việc này không?
02:48
Yes, there is.
67
156890
1283
Có chứ!
02:50
I'd like to suggest that there are four
68
158173
2246
Tôi muốn gợi ý
02:52
really powerful cornerstones, foundations,
69
160419
3024
bốn viên đá góc nhà,
làm nền tảng chắc chắn,
làm nền tảng chắc chắn,
02:55
that we can stand on if we want our speech
70
163443
2977
để làm chỗ đứng
nếu muốn lời nói của ta nên mạnh
nếu muốn lời nói của ta nên mạnh
02:58
to be powerful and to make change in the world.
71
166420
3235
có sức làm thế giới đổi thay.
03:01
Fortunately, these things spell a word.
72
169655
2868
May thay, bốn điều này
họp thành một chữ.
họp thành một chữ.
03:04
The word is "hail," and it has
a great definition as well.
a great definition as well.
73
172523
3096
Chữ đó là “hail”, và ta có
một định nghĩa tuyệt vời.
một định nghĩa tuyệt vời.
03:07
I'm not talking about the stuff that falls from the sky
74
175619
1968
Tôi không định nói
về mưa đá trên trời
về mưa đá trên trời
rơi xuống và đập vào đầu bạn.
03:09
and hits you on the head.
75
177587
1288
03:10
I'm talking about this definition,
76
178875
1465
Mà tôi nói định nghĩa này,
03:12
to greet or acclaim enthusiastically,
77
180340
2500
là chào thăm
hay hoan hô nồng nhiệt,
hay hoan hô nồng nhiệt,
03:14
which is how I think our words will be received
78
182840
2267
chính là cách lời nói của ta
được đón nhận
được đón nhận
03:17
if we stand on these four things.
79
185107
1542
nếu ta dựa vào bốn điều này.
03:18
So what do they stand for?
80
186649
1776
Vậy chúng viết tắt
cho những chữ gì?
cho những chữ gì?
03:20
See if you can guess.
81
188425
1400
Xem bạn có đoán được không.
03:21
The H, honesty, of course,
82
189825
3458
Chữ H, honesty (sự trung thực),
dĩ nhiên rồi,
dĩ nhiên rồi,
03:25
being true in what you say, being straight and clear.
83
193283
2971
nói thật, nói thẳng, và rõ.
03:28
The A is authenticity, just being yourself.
84
196254
4041
Chữ A, authenticity (sự xác thực),
hãy là chính bạn.
hãy là chính bạn.
03:32
A friend of mine described it as
85
200295
1574
Một người bạn tôi
mô tả điều này
mô tả điều này
03:33
standing in your own truth,
86
201869
1636
là nói những gì bạn tin là thật,
03:35
which I think is a lovely way to put it.
87
203505
1938
tôi nghĩ gọi cách này thật hay.
03:37
The I is integrity, being your word,
88
205443
2636
Chữ I là integrity (sự chính trực),
hãy là lời bạn nói,
hãy là lời bạn nói,
03:40
actually doing what you say,
89
208079
1788
sống theo điều bạn nói,
03:41
and being somebody people can trust.
90
209867
2080
và là người đáng tin.
03:44
And the L is love.
91
211947
3183
Và chữ L là love (tình yêu thương).
03:47
I don't mean romantic love,
92
215130
2121
Ý tôi không phải
tình yêu đôi lứa,
tình yêu đôi lứa,
03:49
but I do mean wishing people well, for two reasons.
93
217251
3409
mà là cầu chúc an lành
cho người khác, vì hai lí do.
cho người khác, vì hai lí do.
03:52
First of all, I think absolute honesty
94
220660
2247
Trước hết, tôi nghĩ
có lẽ ta sẽ không muốn
có lẽ ta sẽ không muốn
sự trung thực tuyệt đối.
03:55
may not be what we want.
95
222907
1123
03:56
I mean, my goodness, you look ugly this morning.
96
224030
2633
Ý tôi là, ôi trời, sáng nay
trông em xấu thật.
trông em xấu thật.
03:58
Perhaps that's not necessary.
97
226663
3358
Có lẽ điều đó không cần thiết.
04:02
Tempered with love, of course,
honesty is a great thing.
honesty is a great thing.
98
230021
3358
Khi được nói bằng tình yêu,
sự trung thực ấy là đáng quý.
sự trung thực ấy là đáng quý.
04:05
But also, if you're really wishing somebody well,
99
233379
3095
Hơn nữa, nếu bạn thật sự
mong an lành cho ai đó,
mong an lành cho ai đó,
04:08
it's very hard to judge them at the same time.
100
236474
2637
thì khó để phán xét họ.
04:11
I'm not even sure you can do those two things
101
239111
2423
Tôi không chắc bạn có thể
làm hai điều đó
làm hai điều đó
04:13
simultaneously.
102
241534
1776
trong cùng một lúc.
04:15
So hail.
103
243310
1600
Đó là h-a-i-l.
04:17
Also, now that's what you say,
104
244910
1757
Đó là những điều bạn nói,
04:18
and it's like the old song, it is what you say,
105
246667
1768
nhưng như ông bà thường dạy,
04:20
it's also the way that you say it.
106
248435
1903
ngoài điều bạn nói,
còn là cách bạn nói.
còn là cách bạn nói.
04:22
You have an amazing toolbox.
107
250338
2072
Bạn có một hộp
dụng cụ tuyệt vời.
dụng cụ tuyệt vời.
04:24
This instrument is incredible,
108
252410
1860
Những dụng cụ này
hay không thể tưởng được,
hay không thể tưởng được,
04:26
and yet this is a toolbox that very
few people have ever opened.
few people have ever opened.
109
254270
3540
nhưng có ít người
từng mở nó ra.
từng mở nó ra.
04:29
I'd like to have a little rummage in there
110
257810
1521
Tôi muốn lục lọi
chiếc hộp này
chiếc hộp này
04:31
with you now and just pull a few tools out
111
259331
1909
cùng bạn
và lấy ra vài món
và lấy ra vài món
có thể bạn muốn cầm lấy
và thử chơi,
và thử chơi,
04:33
that you might like to take away and play with,
112
261240
1870
04:35
which will increase the power of your speaking.
113
263110
3132
để tăng sức mạnh
cho lời nói của bạn.
cho lời nói của bạn.
04:38
Register, for example.
114
266242
1744
Âm vực, chẳng hạn.
04:40
Now, falsetto register may not
be very useful most of the time,
be very useful most of the time,
115
267986
4194
Giọng the thé có lẽ
không hiệu quả lắm,
không hiệu quả lắm,
04:44
but there's a register in between.
116
272180
2054
nhưng có một
khoảng âm ở giữa.
khoảng âm ở giữa.
04:46
I'm not going to get very technical about this
117
274234
1385
Tôi sẽ không đi vào kĩ thuật,
04:47
for any of you who are voice coaches.
118
275619
1680
với các huấn luyện viên giọng nói.
04:49
You can locate your voice, however.
119
277299
1943
bạn có thể định dạng
giọng của mình.
giọng của mình.
04:51
So if I talk up here in my nose,
you can hear the difference.
you can hear the difference.
120
279242
2504
Nếu tôi nói ở mũi,
có thể nghe thấy sự khác biệt.
có thể nghe thấy sự khác biệt.
04:53
If I go down here in my throat,
121
281746
1608
Nếu tôi hạ giọng xuống cổ,
04:55
which is where most of us
speak from most of the time.
speak from most of the time.
122
283354
3431
thì giống giọng
hầu hết chúng ta.
hầu hết chúng ta.
04:58
But if you want weight,
123
286785
1857
Nhưng nếu bạn muốn
tăng sức nặng,
tăng sức nặng,
05:00
you need to go down here to the chest.
124
288642
2478
thì cần hạ giọng
xuống ngực.
xuống ngực.
05:03
You hear the difference?
125
291120
1610
Bạn nghe thấy
sự khác biệt chưa?
sự khác biệt chưa?
05:04
We vote for politicians with lower voices, it's true,
126
292730
4040
Ta bỏ phiếu cho chính khách
có giọng trầm, đúng thế,
có giọng trầm, đúng thế,
05:08
because we associate depth with power
127
296770
2968
vì ta gắn độ trầm với sức mạnh
05:11
and with authority.
128
299738
2707
và quyền uy.
05:14
That's register.
129
302445
1689
Đó là âm vực.
05:16
Then we have timbre.
130
304134
1367
Rồi đến âm sắc.
05:17
It's the way your voice feels.
131
305501
1769
Đó là cảm giác
mà giọng bạn đem đến.
mà giọng bạn đem đến.
05:19
Again, the research shows that we prefer voices
132
307270
1920
Nghiên cứu cho thấy
chúng ta chuộng
chúng ta chuộng
05:21
which are rich, smooth, warm, like hot chocolate.
133
309190
5445
chất giọng truyền cảm,
mượt, ấm - như sô cô la nóng.
mượt, ấm - như sô cô la nóng.
05:26
Well if that's not you, that's not the end of the world,
134
314635
3288
Nếu bạn không được vậy
thì cũng không phải tận thế,
thì cũng không phải tận thế,
05:30
because you can train.
135
317923
1442
vì bạn có thể luyện.
05:31
Go and get a voice coach.
136
319365
1244
Tìm huấn luyện viên giọng.
05:32
And there are amazing things you can do
137
320609
1576
Và bạn có thể
làm nên điều tuyệt vời
làm nên điều tuyệt vời
05:34
with breathing, with posture, and with exercises
138
322185
2736
với hơi thở, tư thế,
và các bài luyện giọng
và các bài luyện giọng
05:37
to improve the timbre of your voice.
139
324921
2514
bạn cải thiện âm sắc của mình.
05:39
Then prosody. I love prosody.
140
327435
1792
Rồi đến ngữ điệu.
Tôi yêu ngữ điệu.
Tôi yêu ngữ điệu.
05:41
This is the sing-song, the meta-language
141
329227
2176
Đó là lúc người nói như hát,
bằng siêu ngôn ngữ
bằng siêu ngôn ngữ
05:43
that we use in order to impart meaning.
142
331403
2074
ta dùng để truyền tải
ý nghĩa lời nói.
ý nghĩa lời nói.
05:45
It's root one for meaning in conversation.
143
333477
2838
Đó là gốc rễ cho ý nghĩa
trong hội thoại.
trong hội thoại.
05:48
People who speak all on one note
144
336315
2223
Những ai chỉ nói đều đều,
05:50
are really quite hard to listen to
145
338538
1857
không có sự thay đổi
ngữ điệu
ngữ điệu
05:52
if they don't have any prosody at all.
146
340395
2216
thì rất khó để lắng nghe.
05:54
That's where the world monotonic comes from,
147
342611
2975
Từ “đơn điệu” từ đấy mà ra,
05:57
or monotonous, monotone.
148
345586
2720
hay sự đơn điệu,
có tính đơn điệu.
có tính đơn điệu.
06:00
Also we have repetitive prosody now coming in,
149
348306
3297
Tiếp đó còn sinh ra
ngữ điệu lặp lại,
ngữ điệu lặp lại,
06:03
where every sentence ends as if it were a question
150
351603
2720
khi mỗi lời nói
kết thúc như một câu hỏi
kết thúc như một câu hỏi
06:06
when it's actually not a question, it's a statement.
151
354323
2048
dù nó không phải là câu hỏi,
mà là câu khẳng định.
mà là câu khẳng định.
06:08
(Laughter)
152
356371
2783
(Cười)
06:11
And if you repeat that one over and over,
153
359154
1586
Và nếu bạn cứ
lặp đi lặp lại y như thế,
lặp đi lặp lại y như thế,
06:12
it's actually restricting your ability
154
360740
1867
nó sẽ hạn chế
khả năng giao tiếp
khả năng giao tiếp
06:14
to communicate through prosody,
155
362607
1288
bằng ngữ điệu của bạn,
06:15
which I think is a shame,
156
363895
1925
và tôi nghĩ
điều này cũng không nên,
điều này cũng không nên,
06:17
so let's try and break that habit.
157
365820
2921
hãy cố bỏ tật xấu đó đi.
06:20
Pace. I can get very, very excited
158
368741
1990
Nhịp độ.
Tôi trở nên rất, rất chi hào hứng
Tôi trở nên rất, rất chi hào hứng
06:22
by saying something really, really quickly,
159
370731
1552
bằng cách nói rất, rất nhanh,
06:24
or I can slow right down to emphasize,
160
372283
4296
hoặc tôi có thể nói chậm
ngay lại để nhấn mạnh,
ngay lại để nhấn mạnh,
và ở cuối câu, dĩ nhiên,
là người bạn cũ,
là người bạn cũ,
06:28
and at the end of that, of course, is our old friend
161
376579
2341
06:31
silence.
162
378920
2439
sự im lặng.
06:34
There's nothing wrong with a bit of silence
163
382555
1871
Không có gì sai
với một chút im lặng
với một chút im lặng
06:36
in a talk, is there?
164
384426
2135
trong cuộc trò chuyện,
đúng không?
đúng không?
06:38
We don't have to fill it with ums and ahs.
165
386561
2864
Ta không phải lấp
bằng um và ah.
bằng um và ah.
06:41
It can be very powerful.
166
389425
2398
Im lặng nhiều khi
rất có uy.
rất có uy.
06:43
Of course, pitch often goes along with pace
167
391823
2328
Dĩ nhiên, cao độ
thường đi kèm nhịp độ
thường đi kèm nhịp độ
06:46
to indicate arousal, but you can do it just with pitch.
168
394151
2528
để thể hiện hứng khởi,
nhưng có thể chỉ cần cao độ.
nhưng có thể chỉ cần cao độ.
06:48
Where did you leave my keys?
169
396679
1704
Em để chìa khóa của anh ở đâu?
06:50
Where did you leave my keys?
170
398383
1904
Em để chìa khóa của anh ở đâu?
06:52
So slightly different meaning
171
400287
1903
Ý nghĩa của hai câu nói
hơi khác nhau
hơi khác nhau
06:54
in those two deliveries.
172
402190
1966
qua hai cách nói này.
06:56
And finally, volume.
173
404156
2246
Và cuối cùng, cường độ.
06:58
I can get really excited by using volume.
174
406402
3401
Tôi có thể rất hào hứng
bằng cách dùng cường độ.
bằng cách dùng cường độ.
07:01
Sorry about that if I startled anybody.
175
409803
2177
Xin lỗi nếu tôi
làm ai đó giật mình.
làm ai đó giật mình.
07:04
Or, I can have you really pay attention
176
411980
2311
Hoặc, tôi có thể
khiến bạn thật sự chú ý
khiến bạn thật sự chú ý
07:06
by getting very quiet.
177
414291
2051
bằng cách nói rất khẽ.
07:08
Some people broadcast the whole time.
178
416342
2085
Có vài người
lúc nào cũng phát sóng.
lúc nào cũng phát sóng.
07:10
Try not to do that.
179
418427
1473
Hãy cố đừng làm thế.
07:12
That's called sodcasting,
180
419900
3359
Đấy gọi là
lấy thịt đè người,
lấy thịt đè người,
07:15
imposing your sound on people around you
181
423259
2616
áp đặt âm thanh của bạn
lên người xung quanh
lên người xung quanh
07:17
carelessly and inconsiderately. Not nice.
182
425875
3040
cách vô tâm và bất cẩn.
Không tốt.
Không tốt.
07:21
Of course, where this all comes into play most of all
183
428915
2656
Dĩ nhiên, khi vận dụng
tất cả những điều này
tất cả những điều này
07:23
is when you've got something really important to do.
184
431571
2328
là khi bạn phải nói
điều gì đó quan trọng.
điều gì đó quan trọng.
07:25
It might be standing on a stage like this
185
433899
1636
Có thể là
đứng trên sân khấu
đứng trên sân khấu
07:27
and giving a talk to people.
186
435535
1475
và diễn thuyết
trước khán giả.
trước khán giả.
07:29
It might be proposing marriage,
187
437010
2529
Có thể là cầu hôn,
07:31
asking for a raise, a wedding speech.
188
439539
3154
đề nghị tăng lương,
phát biểu ở hôn lễ.
phát biểu ở hôn lễ.
07:34
Whatever it is, if it's really important,
189
442693
2006
Sự kiện nào đi nữa,
nếu nó rất quan trọng,
nếu nó rất quan trọng,
07:36
you owe it to yourself to look at this toolbox
190
444699
3480
bạn tự thấy mình
cần đến công cụ này
cần đến công cụ này
07:40
and the engine that it's going to work on,
191
448179
2330
và cỗ máy sẽ được vặn lên,
07:42
and no engine works well without being warmed up.
192
450509
3095
và không máy nào chạy tốt
nếu không được làm ấm.
nếu không được làm ấm.
07:45
Warm up your voice.
193
453604
1976
Hãy làm ấm giọng bạn.
07:47
Actually, let me show you how to do that.
194
455580
1848
Hãy để tôi chỉ cách.
07:49
Would you all like to stand up for a moment?
195
457428
3108
Các bạn có thể cùng
đứng lên một lát không?
đứng lên một lát không?
07:52
I'm going to show you the
six vocal warmup exercises
six vocal warmup exercises
196
460536
2916
Tôi sẽ chỉ bạn sáu bài
khởi động giọng nói
khởi động giọng nói
07:55
that I do before every talk I ever do.
197
463452
3473
mà tôi luôn làm
trước mỗi bài diễn thuyết.
trước mỗi bài diễn thuyết.
07:59
Anytime you're going to talk to
anybody important, do these.
anybody important, do these.
198
466925
2771
Khi sắp nói với ai quan trọng,
hãy làm như sau
hãy làm như sau
08:01
First, arms up, deep breath in,
199
469696
2966
Đầu tiên, hai tay dơ lên,
hít sâu,
hít sâu,
08:04
and sigh out, ahhhhh, like that.
200
472662
3102
và thở ra,
ahhhhh, như thế.
ahhhhh, như thế.
08:07
One more time.
201
475764
1628
Một lần nữa nào.
08:09
Ahhhh, very good.
202
477392
2998
Ahhhh, rất tốt.
08:12
Now we're going to warm up our lips,
203
480390
1742
Giờ chúng ta sẽ làm ấm môi.
08:14
and we're going to go ba, ba, ba, ba,
204
482132
2352
Nào hãy nói ba, ba, ba, ba,
08:16
ba, ba, ba, ba. Very good.
205
484484
2952
ba, ba, ba, ba. Rất tốt.
08:19
And now, brrrrrrrrrr,
206
487436
3440
Và bây giờ, brrrrrrrrrr,
08:22
just like when you were a kid.
207
490876
1450
y như lúc bạn
còn là trẻ con.
còn là trẻ con.
08:24
Brrrr. Now your lips should be coming alive.
208
492326
2527
Brrrr. Giờ thì môi bạn
đầy sức sống.
đầy sức sống.
08:26
We're going to do the tongue next
209
494853
1575
Tiếp đến là bài tập lưỡi
08:28
with exaggerated la, la, la, la, la, la, la, la, la.
210
496428
4422
bằng cách cường điệu
la, la, la, la, la, la, la, la, la.
la, la, la, la, la, la, la, la, la.
08:32
Beautiful. You're getting really good at this.
211
500850
1510
Giỏi. Bạn làm rất tốt.
08:34
And then, roll an R. Rrrrrrr.
212
502360
3595
Và rồi, cuốn lưỡi
thành chữ R. Rrrrrrr.
thành chữ R. Rrrrrrr.
08:38
That's like champagne for the tongue.
213
505955
2216
Giống như thấm rượu
sâm banh cho lưỡi.
sâm banh cho lưỡi.
08:40
Finally, and if I can only do one,
214
508171
2320
Cuối cùng,
tôi sẽ làm mẫu một lần,
tôi sẽ làm mẫu một lần,
08:42
the pros call this the siren.
215
510491
1807
dân chuyên gọi đây là tiếng còi.
08:44
It's really good. It starts with "we" and goes to "aw."
216
512298
2433
Cách này rất tốt. Nó đi từ
chữ “we” đến chữ “aw”,
chữ “we” đến chữ “aw”,
08:46
The "we" is high, the "aw" is low.
217
514731
1260
“we” cao, “aw” thấp.
08:48
So you go, weeeaawww, weeeaawww.
218
515991
6715
Nào ta bắt đầu,
weeeaawww, weeeaawww.
weeeaawww, weeeaawww.
08:54
Fantastic. Give yourselves a round of applause.
219
522706
2176
Tuyệt. Hãy cho bạn
một tràng pháo tay.
một tràng pháo tay.
08:56
Take a seat, thank you. (Applause)
220
524882
2830
Mời mọi người ngồi,
xin cảm ơn. (Vỗ tay)
xin cảm ơn. (Vỗ tay)
08:59
Next time you speak, do those in advance.
221
527712
2624
Lần sau trước khi nói chuyện,
bạn hãy làm các điều này.
bạn hãy làm các điều này.
09:02
Now let me just put this in context to close.
222
530336
2640
Bây giờ tôi xin tổng kết.
09:05
This is a serious point here.
223
532976
2296
Đây là điểm quan trọng.
09:07
This is where we are now, right?
224
535272
1831
Đây là tình trạng của chúng ta,
đúng không?
đúng không?
09:09
We speak not very well
225
537103
1665
Chúng ta nói không được tốt,
09:10
into people who simply aren't listening
226
538768
1368
với người không lắng nghe,
09:12
in an environment that's all
about noise and bad acoustics.
about noise and bad acoustics.
227
540136
2919
trong một môi trường
đầy tiếng ồn và tạp âm.
đầy tiếng ồn và tạp âm.
09:15
I have talked about that on this stage
228
543055
2065
Tôi đã nói điều đó
trên diễn đàn này
trên diễn đàn này
09:17
in different phases.
229
545120
1678
vào những lúc khác nhau.
09:18
What would the world be like
230
546798
1634
Thế giới sẽ ra sao
09:20
if we were speaking powerfully
231
548432
1720
nếu ta nói mạnh mẽ hơn
09:22
to people who were listening consciously
232
550152
2056
với những người
chăm chú lắng nghe
chăm chú lắng nghe
09:24
in environments which were actually fit for purpose?
233
552208
3394
trong một môi trường
thích hợp để trò chuyện?
thích hợp để trò chuyện?
09:27
Or to make that a bit larger,
234
555602
2983
Nhìn rộng hơn,
09:30
what would the world be like
235
558585
1097
thế giới sẽ ra sao
09:31
if we were creating sound consciously
236
559682
2628
nếu ta tạo ra thanh âm
một cách có ý thức
một cách có ý thức
09:34
and consuming sound consciously
237
562310
2033
và lắng nghe âm thanh
một cách có ý thức
một cách có ý thức
09:36
and designing all our environments
238
564343
1627
và thiết kế không gian
09:38
consciously for sound?
239
565970
1477
một cách có ý thức
cho việc chuyện trò?
cho việc chuyện trò?
09:39
That would be a world that does sound beautiful,
240
567447
3224
Thế giới ấy nghe thật tuyệt,
09:42
and one where understanding
241
570671
1896
một thế giới lấy hiểu biết
09:44
would be the norm,
242
572567
2015
làm tiêu chuẩn cho mình,
09:46
and that is an idea worth spreading.
243
574582
2673
đó là một ý tưởng đáng sẻ chia.
09:49
Thank you.
244
577255
2408
Xin cảm ơn.
09:51
Thank you. (Applause)
245
579663
1300
Xin cảm ơn. (Vỗ tay)
ABOUT THE SPEAKER
Julian Treasure - Sound consultantJulian Treasure studies sound and advises businesses on how best to use it.
Why you should listen
Julian Treasure is the chair of the Sound Agency, a firm that advises worldwide businesses -- offices, retailers, airports -- on how to design sound in their physical spaces and communication. He asks us to pay attention to the sounds that surround us. How do they make us feel: productive, stressed, energized, acquisitive?
Treasure is the author of the book Sound Business, a manual for effective sound use in every aspect of business. His most recent book, How to be Heard: Secrets for Powerful Speaking and Listening, based on his TED Talk, offers practical exercises to improve communication skills and an inspiring vision for a sonorous world of effective speaking, conscious listening and understanding. He speaks globally on this topic.
Julian Treasure | Speaker | TED.com